ສາຍພົວພັນລະຫວ່າງການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ,
ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ
ໃນພື້ນຖານການທູດຮອບດ້ານຂອງຫວຽດນາມ
ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ
ໃນພື້ນຖານການທູດຮອບດ້ານຂອງຫວຽດນາມ
ວກ. - ໜຶ່ງໃນບັນດາເນື້ອໃນທີ່ສໍາຄັນ ເພື່ອຜັນຂະຫຍາຍການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດຢ່າງ, ປະດິດສ້າງ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ ຕາມທີ່ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ໄດ້ກໍານົດ: “ສ້າງພື້ນຖານການທູດທີ່ຮອບດ້ານ, ທັນສະໄໝ ບົນພື້ນຖານສາມເສົາຄໍ້ານັ້ນແມ່ນ ການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ, ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ”. ນີ້ທັງແມ່ນເນື້ອໃນທີ່ມີລັກສະນະສືບທອດຕາມຈິດໃຈຂອງບັນດາກອງປະຊຸມໃຫຍ່ແຕ່ລະຄັ້ງກ່ອນໜ້ານີ້, ທັງແມ່ນບາດກ້າວພັດທະນາໃໝ່ ກ່ຽວກັບຄວາມຮັບຮູ້ຕໍ່ເນື້ອແທ້, ບົດບາດ, ແບບວິທີການປະສານງານ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍບັນດາການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດ(1). ເພື່ອຜັນຂະຫຍາຍເນື້ອໃນດັ່ງກ່າວໃນຕົວຈິງຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ຕ້ອງຊີ້ແຈ້ງຄວາມຮັບຮູ້ກ່ຽວກັບການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ, ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ ກໍຄືກ່ຽວກັບສາຍພົວພັນລະຫວ່າງສາມເສົາຄໍ້ານີ້ ໃນສະພາບການໃໝ່.
ພຶດຕິກໍາຕົວຈິງ ແລະ ຂະບວນການພັດທະນາຈິນຕະນາການ
ຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ກ່ຽວກັບການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ,
ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ
ປະທານ ໂຮ່ຈີມິນ ກັບຜູ້ແທນສະຫະພາບໂຊວຽດ ແລະ ສາກົນ ທີ່ເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 22 ຂອງພັກກອມມູນິດສະຫະພາບໂຊວຽດ, ເດືອນຕຸລາ 1961 _ພາບ: TTXVN
ໃນໄລຍະຕັ້ງແຕ່ປີ 1945 ເຖິງປີ 1975, ພ້ອມກັບການກໍາເນີດຂອງລັດແຫ່ງສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕຫວຽດນາມ, ສາມເສົາຄໍ້າການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ, ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ ໄດ້ມີບາດກ້າວພັດທະນາພໍສົມຄວນ, ປະກອບສ່ວນອັນສໍາຄັນເຂົ້າໃນຂະບວນວິວັດການປົດປ່ອຍຊາດ ແລະ ທ້ອນໂຮມປະເທດເປັນເອກະພາບ. ໃນໄລຍະເວລານີ້, ການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກສືບຕໍ່ໄດ້ຮັບຄວາມເອົາໃຈໃສ່ພັດທະນາ ແລະ ຍາດໄດ້ຜົນງານທີ່ສໍາຄັນ, ສ້າງແນວໂຮມປະຊາຊົນໂລກຂຶ້ນຢ່າງກ້ວາງຂວາງ ເພື່ອຊ່ວຍເຫຼືອ ແລະ ສະໜັບສະໜູນການຕໍ່ສູ້ອັນຊອບທໍາຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມ, ປະກອບສ່ວນນໍາເອົາບັນດາການຕໍ່ຕ້ານກູ້ຊາດກ້າວໄປເຖິງໄຊຊະນະ, ປົດປ່ອຍພາກໃຕ້ໂດຍສົມບູນ, ທ້ອນໂຮມປະເທດເປັນເອກະພາບ.
ການທູດຂອງລັດເຖິງວ່າຫາກໍໄດ້ຮັບການກໍາເນີດກໍຕາມ ແຕ່ໄດ້ເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດໃນຂະບວນການຊຸກຍູ້ການຍອມຮັບຂອງໂລກຢ່າງແຂງແຮງ ໂດຍຜ່ານການສ້າງຕັ້ງສາຍພົວພັນທາງການທູດຢ່າງເປັນທາງການກັບປະເທດຈໍານວນໜຶ່ງ ແລະ ເຂົ້າຮ່ວມບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງ, ເວທີຂອງພາກພື້ນ.
ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວການທູດປະຊາຊົນສືບຕໍ່ໄດ້ຜັນຂະຫຍາຍຢ່າງແຂງແຮງ. ໃນການຕໍ່ຕ້ານຕ້ານອາເມລິກາເພື່ອກູ້ຊາດ, ການທູດປະຊາຊົນໄດ້ມີການພັດທະນາຢ່າງກະໂດດຂັ້ນ, ໃນຫຼາຍຮູບການຢ່າງປະດິດສ້າງ ແລະ ເປັນເອກະລັກສະເພາະ, ຕັ້ງແຕ່ການແຕ່ງຕັ້ງບັນດາຄະນະຜູ້ແທນໄປຢ້ຽມຢາມບັນດາປະເທດເພື່ອນມິດ, ອ້າຍນ້ອງ ຈົນເຖິງການເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມສາກົນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ, ນໍາເອົາສຽງເວົ້າຂອງປະຊາຊົນພາກໃຕ້ທີ່ກໍາລັງຕໍ່ສູ້ ໄປສູ່ບັນດາເວທີ, ບັນດາອົງການຊື່ມວນຊົນສາກົນ ແລະອື່ນໆ; ຈາກນັ້ນ, ໄດ້ສ້າງແນວໂຮມປະຊາຊົນໂລກທີ່ກວ້າງຂວາງຢ່າງບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນເພື່ອສະໜັບສະໜູນປະຊາຊົນຫວຽດນາມ.
ແຕ່ປີ 1975 ເຖິງປະຈຸບັນນີ້, ການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ, ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ ສືບຕໍ່ມີບັນດາບາດກ້າວພັດທະນາໃໝ່, ປະກອບສ່ວນອັນສໍາຄັນເຂົ້າໃນພາລະກິດການສ້າງສາ ແລະ ປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດ. ເພື່ອເສີມຂະຫຍາຍບັນດາຜົນງານ, ການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກໄດ້ມີຄວາມເປັນເຈົ້າການໃນການປັບປຸງ ແລະປັບຕົວເຂົ້າກັບສະພາບແວດລ້ອມ, ສະພາບການ ແລະ ບັນດາໜ້າທີ່ໃໝ່, ໃນນັ້ນ: 1- ມີຄວາມເປັນເຈົ້າການ, ຕັ້ງໜ້າໃນການຮັກສາ ແລະ ເປີດກ້ວາງການພົວພັນລະຫວ່າງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ກັບບັນດາພັກການເມືອງ ແລະ ບັນດາຂະບວນການທີ່ກ້າວໜ້າໃນໂລກ; 2- ມີການປະກອບສ່ວນທີ່ສໍາຄັນ ໃນດ້ານການແນະນຳແລະກໍານົດທິດຍຸດທະສາດໃນດ້ານການຕ່າງປະເທດ ໃນສະພາບການທີ່ມີເຫດການ ຂອງຂະບວນການກອມມູນິດແລະກໍາມະກອນສາກົນ ແລະ ສະພາບການຂອງໂລກມີການຜັນແປຢ່າງສັບສົນ; 3- ສ້າງພື້ນຖານການເມືອງທີ່ສໍາຄັນໃຫ້ແກ່ຄວາມໝັ້ນຄົງ, ເປີດກ້ວາງ ແລະ ຮັດແໜ້ນການພົວພັນສອງຝ່າຍຂອງຫວຽດນາມກັບບັນດາປະເທດ, ພ້ອມກັນນັ້ນ, ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການແກ້ໄຂບັນດາບັນຫາທີ່ເກີດຂຶ້ນໃນການພົວພັນສອງຝ່າຍຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ; 4- ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນພາລະກິດສັນຕິພາບ, ເອກະລາດແຫ່ງຊາດ, ປະຊາທິປະໄຕ ແລະ ຄວາມກ້າວໜ້າທາງສັງຄົມໃນໂລກ, ຍົກສູງອິດທິພົນ ແລະ ຖານະບົດບາດທາງສາກົນຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ. ພິເສດແມ່ນ ພັກໄດ້ມີບັນດາການບຸກທະລຸໃນການເປີດກ້ວາງ ແລະ ຂະຫຍາຍສາຍພົວພັນຂອງພັກທາງດ້ານລວງເລິກ, ໃນນັ້ນ, ບໍ່ພຽງແຕ່ຂະຫຍາຍການພົວພັນກັບບັນດາພັກກອມມູນິດ, ກໍາມະກອນ, ຝ່າຍຊ້າຍ, ບັນດາຂະບວນການທີ່ກ້າວໜ້າເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຍັງໄດ້ມີບາດກ້າວບຸກທະລຸໃນການພົວພັນກັບບັນດາພັກກໍາອໍານາດ, ພັກຮ່ວມລັດຖະບານ, ພັກຝ່າຍຄ້ານສຳຄັນ ຢູ່ຫຼາຍປະເທດທີ່ເປັນຄູ່ຮ່ວມມືສໍາຄັນຂອງຫວຽດນາມ, ຈາກນັ້ນ, ໄດ້ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການສ້າງພື້ນຖານການເມືອງອັນໜັກແໜ້ນໃຫ້ແກ່ການພົວພັນສອງຝ່າຍ(2).
ພ້ອມກັບຂະບວນການປ່ຽນແປງໃໝ່ ແລະ ເຊື່ອມໂຍງສາກົນ, ບົດບາດຂອງການທູດຂອງລັດໄດ້ຮັບການເສີມຂະຫຍາຍຢ່າງແຂງແຮງ(3). ໃນຊຸມປີທໍາອິດແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃໝ່, ການທູດໄດ້ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການທັບມ້າງວົງປິດລ້ອມແລະການຂວໍ້າບາດຂອງຈັກກະພັດ, ນໍາເອົາຫວຽດນາມຫຼຸດພົ້ນອອກຈາກວິກິດການ ໂດຍຜ່ານການຫັນການພົວພັນກັບບັນດາປະເທດໃຫຍ່ເປັນປົກກະຕິຕາມລໍາດັບ, ຊຸກຍູ້ການພົວພັນກັບບັນດາປະເທດບ້ານໃກ້ເຮືອນຄຽງ, ໃນພາກພື້ນ, ບັນດາປະເທດທີ່ເປັນຄູ່ຮ່ວມມືສໍາຄັນ ແລະ ເຂົ້າຮ່ວມສະມາຄົມບັນດາປະເທດອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ (ASEAN, ປີ 1995). ໃນຊຸມປີແຫ່ງການຊຸກຍູ້ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ, ການທູດໄດ້ມີຄວາມຕັ້ງໜ້າໃນການເປີດກ້ວາງການພົວພັນຮ່ວມມືໂດຍຜ່ານການເຂົ້າຮ່ວມເຊັນສັນຍາການຄ້າສອງຝ່າຍຫຼາຍສະບັບ; ເຂົ້າຮ່ວມກົນໄກຫຼາຍຝ່າຍທີ່ສໍາຄັນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ; ເປັນເຈົ້າພາບຈັດກອງປະຊຸມລະດັບສູງຫຼາຍຄັ້ງ; ເປັນສະມາຊິກບໍ່ຖາວອນຂອງສະພາຄວາມໝັ້ນຄົງແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດສອງຄັ້ງ ແລະອື່ນໆ. ສາມາດເວົ້າໄດ້ວ່າ ການທູດໄດ້ປະກອບສ່ວນອັນຕັ້ງໜ້າ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ ໃນການປະຕິບັດໜ້າທີ່ຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມສັນຕິພາບ ແລະ ສະຖຽນລະພາບ; ປົກປັກຮັກສາເອກະລາດແຫ່ຊາດ, ອຳນາດອະທິປະໄຕ, ເອກະພາບ ແລະ ຜືນແຜ່ນດິນອັນຄົບຖ້ວນ; ລະດົມບັນດາແຫຼ່ງກໍາລັງພາຍນອກ ເພື່ອຮັບໃຊ້ໃຫ້ແກ່ໜ້າທີ່ພັດທະນາປະເທດຢ່າງແທດເໝາະກັບພຶດຕິກໍາຕົງຈິງ; ຍົກສູງອິດທິພົນແລະຖານະບົດບາດທາງສາກົນຂອງປະເທດຊາດ.
ໃນສະພາບການທີ່ປະເທດກ້າວເຂົ້າສູ່ໄລຍະການພັດທະນາໃໝ່ ມີຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການ ແລະ ໜ້າທີ່ໃໝ່, ການທູດປະຊາຊົນສືບຕໍ່ໄດ້ຮັບການຜັນຂະຫຍາຍ ດ້ວຍຮູບການທີ່ຫຼາກຫຼາຍແລະຄ່ອງແຄ້ວ, ເສີມຂະຫຍາຍທ່າໄດ້ປຽບສະເພາະຂອງປະເທດ ໃນການປຸກລະດົມຫາງສຽງສາກົນ, ເປີດກ້ວາງ, ຫັນການພົວພັນເປັນຫຼາຍຮູບຫຼາຍແບບ ຫຼາຍກ້ຳຫຼາຍຝ່າຍ ກັບບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືທີ່ແຕກຕ່າງກັນໃນໂລກ. ພິເສດ, ການທູດປະຊາຊົນໄດ້ສ້າງຄວາມສະໜິດຕິດພັນແບບພິເສດລະຫວ່າງຄົນກັບຄົນ, ຄວາມຮັກແພງສະໜິດສະໜົມ, ເປີດອົກເປີດໃຈ, ເປີດບັນດາຊ່ອງທາງການສົນທະນາ ແລະ ການຮ່ວມມືທີ່ບໍ່ເປັນທາງການ, ໄດ້ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການແກ້ໄຂບັນຫາຈໍານວນໜຶ່ງ ເພື່ອກ້າວໄປເຖິງການຫັນການພົວພັນກັບບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືສໍາຄັນເປັນປົກກະຕິ. ພ້ອມກັບຂະບວນເຊື່ອມໂຍງສາກົນຢ່າງເປັນເຈົ້າການ ແລະ ຕັ້ງໜ້ານັ້ນ ການທູດປະຊາຊົນກໍ່ເປັນຊ່ອງທາງໜຶ່ງ ເພື່ອປັບປຸງສາຍພົວພັນມິດຕະພາບກັບບັນດາປະເທດເພື່ອນມິດ ແລະ ຄູ່ຮ່ວມມືທີ່ເປັນມູນເຊື້ອໃນເງື່ອນໄຂໃໝ່; ພ້ອມກັນນັ້ນ ກໍ່ຊອກຫາ ເປີດກ້ວາງການຮ່ວມມືກັບບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືໃໝ່ ແນໃສ່ການລະດົມແຫຼ່ງກໍາລັງຈາກພາຍນອກເພີ່ມຂຶ້ນ ເພື່ອຮັບໃຊ້ການພັດທະນາປະເທດ ແລະ ເຂົ້າຮ່ວມວຽກງານຂົນຂວາຍ ຕໍ່ສູ້ເພື່ອປົກປ້ອງຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ - ປະເທດຊາດໃນເງື່ອນໄຂໃໝ່.
ສະຫາຍ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ ເລຂາທິການໃຫຍ່ ປະທານປະເທດ ພົບປະບັນດາທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ, ກົງສູນໃຫຍ່ຫວຽດນາມ ຢູ່ຕ່າງປະເທດ, ເດືອນຕຸລາ 2020 _ ພາບ: TTXVN
ໃນບັນດາເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຂອງພັກ, ແຜນນະໂຍບາຍຜັນຂະຫຍາຍ ສາມເສົາຄໍ້າການພົວພັນຕ່າງປະເທດຢ່າງຄົບຊຸດ ເຊິ່ງເລີ່ມໄດ້ສະເໜີໃນລະດັບທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ຕັ້ງແຕ່ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 4 ຂອງພັກ ແລະ ຫຼັງຈາກນັ້ນ, ໄດ້ສືບຕໍ່ຂະຫຍາຍ, ປັບປຸງໃຫ້ສົມບູນ ໃນກອງປະຊຸມໃຫຍ່ແຕ່ລະຄັ້ງ. ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 4 (ປີ 1976) ໄດ້ສ້າງພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ຄວາມຮັບຮູ້ກ່ຽວກັບບັນດາຊ່ອງທາງພົວພັນຕ່າງປະເທດ ໂດຍຜ່ານການຮັບຮູ້ບັນດາເປົ້າໝາຍໃນການພົວພັນ, ເປັນຄັ້ງທໍາອິດທີ່ໄດ້ກໍານົດບັນດາໜ້າທີ່ກັບແຕ່ລະກຸ່ມເປົ້າໝາຍລະອຽດ, ປະກອບມີກຸ່ມ “ຊົນຊັ້ນກໍາມະກອນ ແລະ ປະຊາ ຊົນຊາວຜູ້ອອກແຮງງານບັນດາປະເທດທຶນນິຍົມ”; ກຸ່ມ “ບັນດາປະເທດສັງຄົມນິຍົມອ້າຍນ້ອງ”, “ບັນດາປະເທດໃນພາກພື້ນ”, “ທັງໝົດບັນດາປະເທດອື່ນໆ” ແລະກຸ່ມ “ປະຊາຊົນລາວ ແລະປະຊາຊົນກໍາປູເຈຍ”, “ປະຊາຊົນບັນດາປະເທດອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້”, “ປະຊາຊົນບັນດາປະເທດອາຊີ, ອາຟຣິກກາ ແລະ ອາເມລິກາລາຕີນ(4). ອາດຈະຖືວ່າ ນີ້ແມ່ນບາດກ້າວພັດທະນາຂັ້ນພື້ນຖານ ໃນການພັດທະນາບັນດາແຜນນະໂຍບາຍກ່ຽວກັບການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ, ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນໃນໄລຍະເວລາຕໍ່ໄປ.
ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 6 ຂອງພັກ (ປີ 1986) ໄດ້ຊີ້ແຈ້ງອັດຕະພາບຂອງແຕ່ລະກຸ່ມເຄື່ອນໄຫວການພົວພັນຕ່າງປະເທດເປັນຄັ້ງທໍາອິດ, ປະກອບມີ: “ພັກເຮົາ”, “ລັດເຮົາ”, “ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ”; ພ້ອມກັນນັ້ນ, ໄດ້ສະແດງເຖິງການປະສານງານໃນເບື້ອງຕົ້ນ ເມື່ອເວົ້າເຖິງສອງ ຫຼືທັງສາມອັດຕະພາບພ້ອມກັນ ໃນແຜນນະໂຍບາຍຈໍານວນໜຶ່ງ ກ່ຽວກັບການພົວພັນຕ່າງປະເທດ ເຊັ່ນ: “ພັກ, ລັດຖະບານແລະປະຊາຊົນເຮົາ”; “ພັກແລະລັດເຮົາ” “ລັດຖະບານແລະປະຊາຊົນຫວຽດນາມ”(5).
ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 8 ຂອງພັກ (ປີ 1996) ໄດ້ມີບາດກ້າວພັດທະນາໃໝ່ ໃນເມື່ອສະແດງເຖິງການຈໍາແນກລະຫວ່າງບັນດາໜ້າທີ່ຂອງແຕ່ລະເສົາຄໍ້າການພົວພັນຕ່າງປະເທດຢ່າງຈະແຈ້ງ; ພ້ອມກັນນັ້ນ, ເປັນຄັ້ງທໍາອິດທີ່ໄດ້ຊີ້ແຈ້ງບັນດາກຸ່ມພັກທີ່ຫວຽດນາມມີການພົວພັນດ້ວຍບັນດາຮູບການພົວພັນລະອຽດຄື: “ພັດທະນາການພົວພັນກັບບັນດາພັກກອມມູນິດ ແລະ ກໍາມະກອນ, ບັນດາກໍາລັງປະຕິວັດ, ເອກະລາດແຫ່ງຊາດແລະກ້າວໜ້າ; ສ້າງຕັ້ງ ແລະ ເປີດກ້ວາງການພົວພັນກັບບັນດາພັກກໍາອໍານາດ ແລະ ພັກອື່ນໆ”; ນີ້ກໍແມ່ນຄັ້ງທໍາອິດທີ່ກຸ່ມຄໍາສັບ “ການທູດປະຊາຊົນ” ໄດ້ເວົ້າເຖິງບົນພື້ນຖານເນື້ອແທ້ຢ່າງລະອຽດຄື: “ເປີດກ້ວາງການພົວພັນການທູດປະຊາຊົນ, ການພົວພັນກັບບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງທີ່ບໍ່ແມ່ນລັດຖະບານ, ຍາດແຍ່ງຄວາມເຫັນດີເຫັນພ້ອມ ແລະ ການສະໜັບສະໜູນຂອງປະຊາຊົນບັນດາປະເທດຢ່າງກ້ວາງຂວາງ, ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການຊຸກຍູ້ທ່າອ່ຽງສັນຕິພາບ, ການຮ່ວມມື ແລະ ການພັດທະນາ”(6).
ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 9 ຂອງພັກ (ປີ 2001) ສືບຕໍ່ຊີ້ແຈ້ງຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຄື: “ມີການປະສານງານລະຫວ່າງການເຄື່ອນໄຫວການທູດຂອງລັດ, ການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ ຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ. ປັບປຸງກົນໄກການຄຸ້ມຄອງບັນດາການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດໃຫ້ສົມບູນຢ່າງເປັນເອກະພາບ, ສ້າງເປັນກໍາລັງແຮງສັງລວມເພື່ອປະຕິບັດໜ້າທີ່ວຽກງານພົວພັນຕ່າງປະເທດຢ່າງມີຜົນສໍາເລັດ, ເຮັດໃຫ້ໂລກມີຄວາມເຂົ້າໃຈກ່ຽວກັບປະເທດ, ຄົນ, ຂະບວນການປ່ຽນແປງໃໝ່ຂອງຫວຽດນາມ, ແນວທາງ, ນະໂຍບາຍຂອງພັກແລະລັດຂອງພວກເຮົາໃຫ້ຈະແຈ້ງກ່ວາເກົ່າ, ຍາດແຍ່ງຄວາມເຫັນດີເຫັນພ້ອມ, ການສະໜັບສະໜູນ ແລະ ການຮ່ວມມືນັບມື້ນັບກ້ວາງຂວາງຂອງໂລກ”(7).
ເຖິງກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 10 ຂອງພັກ (ປີ 2006), ພັກໄດ້ປະກອບເພີ່ມເຕີມກົນໄກການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ສາຍພົວພັນປະສານງານລະຫວ່າງສາມຊ່ອງທາງການພົວພັນຕ່າງປະເທດດັ່ງກ່າວຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນຄື: “ຮັບປະກັນການນໍາພາເປັນເອກະພາບຂອງພັກ, ການຄຸ້ມຄອງລວມສູນຂອງລັດ ຕໍ່ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດ. ສົມທົບຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນລະຫວ່າງການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ, ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ; ລະຫວ່າງການພົວພັນຕ່າງປະເທດທາງດ້ານການເມືອງ ແລະ ການພົວພັນຕ່າງປະເທດທາງດ້ານເສດຖະກິດ; ການພົວພັນຕ່າງປະເທດ, ການປ້ອງກັນປະເທດ ແລະ ການປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ; ລະຫວ່າງການສື່ຂ່າວການພົວພັນຕ່າງປະເທດ ແລະ ການສື່ຂ່າວພາຍໃນປະເທດ(8).
ໃນກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກ (ປີ 2021), ພັກໄດ້ກໍານົດສາມເສົາຄໍ້າພື້ນຖານທີ່ປະກອບເປັນພື້ນຖານການທູດຫວຽດນາມທີ່ຮອບດ້ານເປັນຄັ້ງທໍາອິດຄື: “ສ້າງພື້ນຖານການການທູດທີ່ຮອບດ້ານ, ທັນສະໄໝ ບົນພື້ນຖານສາມເສົາຄໍ້າ ນັ້ນແມ່ນການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ, ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ”(9). ນີ້ແມ່ນບາດກ້າວພັດທະນາອັນສໍາຄັນ ໃນເມື່ອບົດບາດຂອງການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ, ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ ໄດ້ຮັບການຍົກສູງເປັນສາມປັດໄຈຫຼັກ ທີ່ປະກອບເປັນພື້ນຖານການທູດທີ່ຮອບດ້ານ (ແທນທີ່ເປັນບັນດາປັດໄຈທີ່ຄຽງຄູ່ກັບບັນດາຂົງເຂດການທູດອື່ນໆ). ພ້ອມກັນນັ້ນ, ສາມເສົາຄໍ້າດັ່ງກ່າວໄດ້ຕັ້ງໃນກ້ອນເອກະພາບໜຶ່ງ ແມ່ນພື້ນຖານການທູດທີ່ຮອບດ້ານ, ທັງມີລັກສະນະເອກະລາດທຽບຖານ, ທັງຊ່ວຍເຫຼືອເຊິ່ງກັນແລະກັນ ເພື່ອຈຸດໝາຍລວມ ນັ້ນແມ່ນຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ - ປະເທດຊາດ.
ສະນັ້ນ, ສາມາດເຫັນໄດ້ວ່າ ຜ່ານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ແຕ່ລະຄັ້ງ, ຈິນຕະນາການຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມກ່ຽວກັບສາມເສົາຄໍ້າການພົວພັນຕ່າງປະເທດໄດ້ຮັບການພັດທະນາ, ປັບປຸງໃຫ້ສົມບູນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ, ສອດຄ່ອງກັບທັດສະນະກ່ຽວກັບການຜັນຂະຫຍາຍຢ່າງຄົບຊຸດ, ການປະສານສົມທົບຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ ລະຫວ່າງການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ, ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ ແມ່ນສອດຄ່ອງກັບກົດເກນພາວະວິໄສ, ສະພາບການສາກົນ ກໍຄືບັນດາເງື່ອນໄຂລະອຽດຂອງການປະຕິວັດປະເທດເຮົາໃນແຕ່ລະໄລຍະ.
ກ່ອນອື່ນໝົດ, ບົນພື້ນຖານລັກສະນະສະເພາະຂອງລະບອບການເມືອງໃນຫວຽດນາມ, “ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມເປັນພັກກໍາອໍານາດ, ນໍາພາລັດ ແລະ ສັງຄົມ”(10). ດັ່ງນັ້ນ, ການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກມີເງື່ອນໄຂເພື່ອເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດຢ່າງແຂງແຮງ, ປະກອບສ່ວນໃຫ້ແກ່ວຽກງານພົວພັນຕ່າງປະເທດລວມຂອງປະເທດ. ການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ ແມ່ນຊ່ອງທາງທີ່ກ້າວໄປເຖິງກຸ່ມບັນດາພັກການເມືອງໃນໂລກ, ໃນນັ້ນ, ການພົວພັນກັບພັກການເມືອງຈຳນວນຫຼາຍມີບົດບາດກໍານົດທິດຍຸດທະສາດໃຫ້ແກ່ການພົວພັນສອງຝ່າຍ; ພ້ອມກັນນັ້ນ, ເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງຕັ້ງໜ້າໃນການວາງແຜນນະໂຍບາຍ, ແນວທາງ, ທັດສະນະການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ. ພຶດຕິກໍາຕົວຈິງນີ້ໄດ້ສ້າງບົດບາດ, ທີ່ຕັ້ງຂອງການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກຂຶ້ນຄືກັນກັບເສົາຄໍ້າສໍາຄັນອັນໜຶ່ງ ຂອງພື້ນຖານການພົວພັນຕ່າງປະເທດຮອບດ້ານຂອງຫວຽດນາມ.
ການທູດຂອງລັດໄດ້ຕິດພັນກັບການກໍາເນີດຂອງລັດແຫ່ງສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕ ຫວຽດນາມ, ຂະບວນວິວັດການຕໍ່ສູ້ຍາດເອົາເອກະລາດແຫ່ງຊາດ, ການທ້ອນໂຮມປະເທດເປັນເອກະພາບ ກໍຄືຂະບວນວິວັດການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຢ່າງກ້ວາງຂວາງ ເລິກເຊິ່ງ ໃນໄລຍະປ່ຽນແປງໃໝ່. ເຖິງແມ່ນວ່າ ການຄົງຕົວຂອງການທູດຂອງລັດດ້ວຍເນື້ອແທ້ພື້ນຖານແມ່ນ “ຄວາມສາມາດໃນການເຂົ້າຮ່ວມການພົວພັນກັບປະເທດອື່ນ”(11) ໄດ້ຮັບຮູ້ແມ່ນຈຸດພິເສດຈໍາເປັນໜຶ່ງ ທີ່ພ້ອມກັບຂະບວນວິວັດການສ້າງຕັ້ງປະເທດ, ແຕ່ການພັດທະນາຂອງເສົາຄໍ້າພົວພັນຕ່າງປະເທດນີ້ ກໍ່ຂຶ້ນກັບລະດັບການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຂອງປະເທດເຂົ້າໃນຊີວິດການພົວພັນສາກົນພໍສົມຄວນ. ຕາມນັ້ນ, ຖ້າວ່າການກໍາເນີດຂອງລັດແຫ່ງສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕຫວຽດນາມ ຖືເປັນເງື່ອນໄຂຈໍາເປັນໃຫ້ແກ່ການປາກົດຕົວຂອງການທູດຂອງລັດ, ເຊິ່ງຂະບວນວິວັດການເຊື່ອມໂຍງສາກົນທີ່ນັບມືນັບເລິກເຊິ່ງກ້ວາງຂວາງ ແລະ ຮອບດ້ານຂອງຫວຽດນາມເປັນເງື່ອນໄຂທີ່ພຽງພໍ ເພື່ອໃຫ້ການທູດຂອງລັດໄດ້ເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດຢ່າງແຂງແຮງ. ນີ້ກໍ່ແມ່ນຊ່ອງທາງພົວພັນຢ່າງເປັນທາງການ, ຕົ້ນຕໍ ແລະ ມີປະສິດທິພາບ ປະສິດທິຜົນສູງ ໃນການພົວພັນກັບບັນດາປະເທດໃນໂລກ.
ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ເລີ່ມຈາກຄວາມຮັບຮູ້ ແລະ ຄວາມຕ້ອງການລະດົມກໍາລັງແຮງ ແລະ ການສະໜັບສະໜູນຂອງປະຊາຊົນໂລກຕໍ່ຫວຽດນາມ ໃນການຕໍ່ສູ້ປົດປ່ອຍຊາດເມື່ອກ່ອນ ກໍຄືໃນການສ້າງສາແລະປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດໃນປະຈຸບັນ, ການທູດປະຊາຊົນໄດ້ເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດຂອງຕົນຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ. ນີ້ແມ່ນຈຸດພິເສດທີ່ມີທັງລັກສະນະປະຫວັດສາດ ແລະ ລັກສະນະຍຸກສະໄໝ. ຄວາມຮັບຮູ້ກ່ຽວກັບບົດບາດຂອງການທູດປະຊາຊົນ, ດ້ານໜຶ່ງ, ແມ່ນການສືບທອດທັດສະນະ “ຖືເອົາປະຊາຊົນເປັນກົກເຄົ້າ”, ມີຄວາມສາມັກຄີໂດຍອີງໃສ່ກໍາລັງແຮງຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ມູນເຊື້ອການທູດແບບ “ທ່ຽງທໍາ”, ຄວາມເປັນທໍາ, ສັນຕິພາບ, ມິດຕະພາບ ແລະ ມະນຸດສະທໍາຂອງຊາດຫວຽດນາມ; ອີກດ້ານໜຶ່ງ, ເລີ່ມຈາກການຖອດຖອນບົດຮຽນປະສົບການຈາກຂະບວນການຕໍ່ສູ້ປົດປ່ອຍຊາດຂອງບັນດາຊົນຊາດໃນຫົວເມືອງຂຶ້ນ, ໃນນັ້ນ, ປະຊາຊົນເປັນກໍາລັງທີ່ສໍາຄັນໃນບັນດາການປະຕິວັດປົດປ່ອຍຊາດ, ເພື່ອສັນຕິພາບ, ມິດຕະພາບ, ຄວາມສາມັກຄີ, ການຮ່ວມມື ແລະ ການພັດທະນາ ລະຫວ່າງບັນດາປະເທດໃນໂລກ. ບົນຈິດໃຈ “ຊາວກໍາມະຊີບຢູ່ໃນສີ່ທິດລ້ວນແຕ່ເປັນອ້າຍນ້ອງກັນ” ດັ່ງທີ່ປະທານ ໂຮ່ຈີມິນ ເຄີຍໄດ້ສະຫຼຸບຖອດຖອນ, ການພົວພັນລະຫວ່າງປະຊາຊົນກັບປະຊາຊົນຍາມໃດກໍເປັນພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ສາຍພົວພັນລະຫວ່າງບັນດາປະເທດ, ເປັນສາຍພົວພັນທີ່ໜັ້ນຄົງ ແລະ ຍາວນານ, ເຖິງວ່າທ່າທີຂອງລັດຖະບານຈະມີການປ່ຽນແປງຄືແນວໃດ ການພົວພັນລະຫວ່າງປະຊາຊົນບັນດາປະເທດກໍບໍ່ຖືກຈືດຈາງ ຫຼືສູນຫາຍໄປ(12).
ນອກຈາກນັ້ນ, ການພັດທະນາ ແລະ ສາຍພົວພັນທີ່ແໜ້ນແຟ້ນລະຫວ່າງການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ, ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ ຍັງໄດ້ສ່ອງແສງເຖິງຄວາມເໝາະສົມ, ສອດຄ່ອງກັບທ່າອ່ຽງການຫັນການພົວພັນລະຫວ່າງປະເທດຮ່ວມສະໄໝເປັນຫຼາຍຮູບຫຼາຍແບບ. ການປາກົດຕົວ ແລະ ການເພີ່ມທະວີບົດບາດຂອງບັນດາອັດຕະພາບໃໝ່ ໄປຄຽງຄູ່ກັບອັດຕະພາບຂອງລັດ ເຊັ່ນ: ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງການເມືອງ - ສັງຄົມ, ບັນດາພັກການເມືອງແລະອື່ນໆ ໄດ້ຕັ້ງຂຶ້ນຄວາມຕ້ອງການຈໍາເປັນຕ້ອງເປີດກ້ວາງບັນດາຊ່ອງທາງພົວພັນຕ່າງປະເທດ ດ້ວຍບັນດາເຄື່ອງມື ວິທີການ ແລະ ກໍາລັງຜັນຂະຫຍາຍທີ່ຫຼາກຫຼາຍ, ສອດຄ່ອງກັບແຕ່ລະອັດຕະພາບ, ດ້ວຍການບຸລິມະສິດທາງດ້ານຜົນປະໂຫຍດ, ຈຸດພິເສດທາງດ້ານພາກສ່ວນ ແລະ ວິທີການຈັດຕັ້ງການເຄື່ອນໄຫວສະເພາະ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ສາຍພົວພັນທີ່ແໜ້ນແຟ້ນລະຫວ່າງບັນດາອັດຕະພາບ ກໍຄືຄວາມສາມາດໃນການສົ່ງຜົນສະທ້ອນທີ່ນັບມື້ນັບແຂງແຮງ ຕໍ່ຂະບວນການແກ້ໄຂບັນດາບັນຫາສາກົນ ເຊິ່ງໄດ້ຕັ້ງຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຕ້ອງຜັນຂະຫຍາຍຢ່າງຮອບດ້ານ ແລະ ມີການປະສານງານຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ ລະຫວ່າງການເຄື່ຶອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດ ກັບບັນດາອັດຕະພາບທີ່ແຕກຕ່າງກັນ. ເວົ້າອີກຢ່າງໜຶ່ງ, ການເຄື່ອນໄຫວຂອງຊີວິດຄວາມພົວພັນສາກົນ ແລະ ການສະແຫວງຫາເປົ້າໝາຍລວມກ່ຽວກັບຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ - ປະເທດຊາດ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ບັນດາຊ່ອງທາງພົວພັນຕ່າງປະເທດເສີມຂະຫຍາຍທ່າໄດ້ປຽບຂອງຕົນຢ່າງແຂງແຮງ ແລະ ມີການພົວພັນຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນເຊິ່ງກັນແລະກັນ
ຄວາມຮັບຮູ້ກ່ຽວກັບສາຍພົວພັນລະຫວ່າງການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ,
ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນໃນສະພາບການໃໝ່
ໃນສະພາບການສາກົນສືບຕໍ່ມີການປ່ຽນແປງຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງ, ວ່ອງໄວ, ສັບສົນ, ຄາດຄະເນໄດ້ຍາກ, ບົ່ມຊ້ອນທັງກາລະໂອກາດ ແລະ ສິ່ງທ້າທາຍຕໍ່ພາລະກິດການສ້າງສາ ແລະ ປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດ, ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກໄດ້ກໍານົດວ່າ ຕ້ອງ “ເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດນໍາໜ້າ ຂອງການພົວພັນຕ່າງປະເທດໃນການສ້າງ ແລະ ຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ, ລະດົມບັນດາແຫຼ່ງກໍາລັງພາຍນອກ ເພື່ອພັດທະນາປະເທດ”(12), ໃນນັ້ນ, ເສີມຂະຫຍາຍ ກໍາລັງແຮງສັງລວມຂອງພື້ນຖານການທູດທີ່ຮອບດ້ານ ດ້ວຍສາມເສົາຄໍ້າຄື ການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ, ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ.
ແຕ່ລະເສົາຄໍ້າການພົວພັນຕ່າງປະເທດລ້ວນແຕ່ມີບົດບາດ ແລະ ພາລະກໍາສະເພາະ ແນໃສ່ລະດົມບັນດາກໍາລັງທີ່ຫຼາກຫຼາຍ, ໝູນໃຊ້ທຸກຮູບການ/ເຄື່ອງມືການພົວພັນຕ່າງປະເທດ, ຜັນຂະຫຍາຍໃນຫຼາຍຂົງເຂດ/ພື້ນທີ່ ແລະ ມຸ່ງສູ່ບັນດາເປົ້າໝາຍທີ່ແຕກຕ່າງກັນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ແນໃສ່ເສີມຂະຫຍາຍກໍາລັງແຮງສັງລວມ, ປະຕິບັດຈຸດໝາຍການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງປະເທດຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ. ການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກມີໜ້າທີ່: 1- ເຂົ້າຮ່ວມການວາງແຜນນະໂຍບາຍ, ແນວທາງ, ບັນດານະໂຍບາຍກ່ຽວກັບບັນຫາພົວພັນຕ່າງປະເທດທີ່ສໍາຄັນ; 2- ຜັນຂະຫຍາຍການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດ ເພື່ອພັດທະນາການພົວພັນກັບບັນດາພັກການເມືອງ ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການປັບປຸງພື້ນຖານການເມືອງໃຫ້ແກ່ການພົວພັນຂອງຫວຽດນາມກັບບັນດາປະເທດ; ສ້າງຂອບເຂດ, ກໍານົດທິດການພົວພັນ, ແກ້ໄຂບັນຫາໃນການພົວພັນລະຫວ່າງຫວຽດນາມ ກັບບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືສໍາຄັນ; 3- ຄຸ້ມຄອງບັນດາການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງທົ່ວລະບົບການເມືອງຢ່າງເປັນລະບົບ, ຊີ້ນໍາວຽກງານພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ ຕັ້ງແຕ່ສູນກາງລົງຮອດຮາກຖານ.
ການທູດແຫ່ງລັດ ດ້ວຍພາລະກິດຂອງຊ່ອງທາງການພົວພັນທາງການທູດລະຫວ່າງລັດຫວຽດນາມ ແລະ ບັນດາປະເທດ, ໄດ້ເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດໃນການເປີດກ້ວາງການພົວພັນເປັນທາງການກັບບັນດາປະເທດ, ສ້າງກອບກົດໝາຍສໍາຄັນ ເພື່ອເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມືສາກົນໃນທຸກຂົງເຂດ, ນໍາເອົາບັນດາສາຍພົວພັນກັບບັນດາປະເທດໃຫ້ນັບມື້ນັບເຂົ້າສູ່ລວງເລິກ; ເຂົ້າຮ່ວມ ແລະເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດຂອງຫວຽດນາມໃນບັນດາກົນໄກ, ເວທີພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ, ເປັນເຈົ້າການແລະຕັ້ງໜ້າໃນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ໃຫ້ນັບມື້ນັບເລິກເຊິ່ງ ແລະ ກ້ວາງຂວາງຍິ່ງຂຶ້ນ.
ການທູດປະຊາຊົນມີບົດບາດສໍາຄັນທີ່ສຸດ ໃນການສ້າງພື້ນຖານສັງຄົມມິດຕະພາບ, ເປັນຊ່ອງທາງພົວພັນຕ່າງປະເທດໜຶ່ງທີ່ “ທ່ຽງທໍາ” ມີອິດທິພົນ, ຊ່ວຍກະທົບໃສ່ຈິດໃຈຂອງຄົນດ້ວຍຄວາມເປັນທໍາ, ຄວາມຖືກຕ້ອງ, ຈັນຍາທໍາ ແລະ ມະນຸດສະທໍາ. ດ້ວຍທິດນໍາ “ເປັນເຈົ້າການ, ໄຫວພິບ, ປະດິດສ້າງ, ມີປະສິດທິຜົນ”, ພາກສ່ວນແລະກໍາລັງເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງກ້ວາງຂວາງ, ເຄືອຂ່າຍຄູ່ຮ່ວມມື, ຂົງເຂດ ເນື້ອໃນ ແລະ ຮູບການຮ່ວມມືທີ່ຫຼາກຫຼາຍ, ອຸດົມສົມບູນ, ມີຊີວິດຊີວາ, ການທູດປະຊາຊົນມີຄວາມສາມາດກວມເອົາທຸກຂົງເຂດໃນຊີວິດສັງຄົມ, ພ້ອມກັນນັ້ນ ສາມາດເສີມຂະຫຍາຍປະສິດທິຜົນໃນບາງບັນຫາ ແລະ ຢູ່ບາງພື້ນທີ່ໃນສະພາວະລະອຽດທີ່ການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ ແລະ ການທູດຂອງລັດບໍ່ມີເງື່ອນໄຂທີ່ຈະປະຕິບັດ ຫຼືຖ້າເຮັດມັນອາດຈະບໍ່ເອື້ອອໍານວຍເທົ່າທີ່ຄວນ.
ສາມເສົາຄໍ້າການພົວພັນຕ່າງປະເທດໄດ້ມີການປະສານສົມທົບຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ, ຄົບຊຸດ, ປະກອບເພີ່ມເຕີມ, ຊ່ວຍເຫຼືອເຊິ່ງກັນແລະກັນ, ຮັບປະກັນຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການພື້ນຖານຈໍານວນໜຶ່ງ ດັ່ງນີ້:
ທີໜຶ່ງ, ການວາງແຜນ, ການຜັນຂະຫຍາຍບັນດາເສົາຄໍ້າການພົວພັນຕ່າງປະເທດ ພາຍໃຕ້ການນໍາພາເປັນເອກະພາບຂອງພັກ ເພື່ອຈຸດໝາຍລວມ ນັ້ນແມ່ນຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ - ປະເທດຊາດ. ການເຊື່ອມຊຶມຢ່າງເລິກເຊິ່ງ ຫຼັກການພັກນໍາພາ ຕັ້ງແຕ່ຂອດວາງແຜນນະໂຍບາຍ ຈົນເຖິງການຜັນຂະຫຍາຍປະຕິບັດ, ຈະຮັບປະກັນຄວາມເປັນເອກະພາບໃນຄວາມຮັບຮູ້ ຕໍ່ບັນດາບັນຫາໃຫຍ່, ຮັບປະກັນຄວາມສະເໝີຕົ້ນສະເໝີປາຍ, ສອດຄ່ອງກັບຈຸດໝາຍລວມ ໃນຂະບານການຜັນະຫຍາຍບັນດາການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດ; ກໍຄືການກໍານົດບົດບາດ, ແບ່ງງານ, ແບ່ງໜ້າທີ່ຢ່າງເໝາະສົມ, ມີປະສິດທິຜົນ, ເສີມຂະຫຍາຍກໍາລັງແຮງສັງລວມຂອງທົ່ວລະບົບການເມືອງ.
ທີສອງ, ມີການປະສານງານລະຫວ່າງບັນດາເສົາຄໍ້າການພົວພັນຕ່າງປະເທດ ຢ່າງເປັນປະຈໍາ, ແໜ້ນແຟ້ນ, ຄົບຊຸດ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ, ຮັບປະກັນລັກສະນະສັງລວມ, ສະໜິດຕິດພັນ, ປະຕິບັດຕາມບັນດາຈຸດໝາຍແລະທິດທາງລວມ, ພ້ອມກັນນັ້ນ, ມີຄວາມສອດຄ່ອງກັບການບຸລິມະສິດການພົວພັນຕ່າງປະເທດໃນແຕ່ລະຈຸດເວລາ ແລະ ພື້ນທີ່ລະອຽດ. ຜັນຂະຫຍາຍຢ່າງຈິງຈັງ, ຕິດຕາມການປະຕິບັດກົດລະບຽບການຄຸ້ມຄອງບັນດາການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງກົມການເມືອງຢ່າງເຂັ້ມງວດ ແລະ ເປັນເອກະພາບ; ດຳເນິນການສະຫຼຸບເບື້ອງຕົ້ນ, ສະຫຼຸບຕາມກໍານົດເວລາ ແນໃສ່ປັບປຸງ, ເພີ່ມເຕີມບັນດາຂໍ້ກໍານົດ, ເນື້ອໃນໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບພຶດຕິກໍາຕົວຈິງ; ຍູ້ແຮງການປະກາດໃຊ້ກົດລະບຽບການຄຸ້ມຄອງເປັນເອກະພາບ ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງຄະນະພັກທ້ອງຖິ່ນ, ພ້ອມກັນນັ້ນ, ສ້າງໂດຍໄວລະບົບເອກະສານການຄຸ້ມຄອງ, ກົງຈັກການຈັດຕັ້ງ ແລະ ກົນໄກສົມທົບການຄຸ້ມຄອງເປັນເອກະພາບ ຕໍ່ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດ.
ທີສາມ, ເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດ, ລັກສະນະສະເພາະ, ສອດຄ່ອງກັບຈຸດພິເສດ, ທ່າແຮງຂອງແຕ່ລະເສົາຄໍ້າການພົວພັນຕ່າງປະເທດ ບົນພື້ນຖານຄວາມຮັບຮູ້ທີ່ຈະແຈ້ງ ກ່ຽວກັບບັນດາຄຸນລັກສະນະສະເພາະຂອງແຕ່ລະເສົາຄໍ້າ, ກ່ຽວກັບກໍາລັງ, ເທສະ, ເຄື່ອງມື ກໍ່ຄືແບບວິທີການຜັນຂະຫຍາຍ. ໃນນັ້ນ, ມີຄວາມເອົາໃຈໃສ່ເປັນພິເສດຕໍ່ທ່າແຮງທາງດ້ານມູນເຊື້ອການພົວພັນອັນຍາວນານ, ສະໜິດຕິດພັນ, ສະເໝີຕົ້ນສະເໝີປາຍຂອງການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ; ຄວາມສາມາດໃນການເຊື່ອມໂຍງຢ່າງຂະຫຍັນຂັນເຂື່ອນ, ຕັ້ງໜ້າ, ຮອບດ້ານ, ມີປະສິດທິພາບ ປະສິດທິຜົນສູງ ຂອງການທູດຂອງລັດ;ແລະກໍາລັງແຫ່ງການແຜ່ກະຈາຍ, ຊວນເຊື່ອໂດຍອີງໃສ່ “ພະລັງອ່ອນ”, ອຳນາດທີ່ຊອບທຳ ແລະ ຄວາມຍຸຕິທໍາ ຂອງການທູດປະຊາຊົນ.
ທີສີ່, ມີຈິນຕະນາການປ່ຽນແປງໃໝ່, ປະດິດສ້າງ ໃນການຜັນຂະຫຍາຍບັນດາເສົາຄໍ້າການພົວພັນຕ່າງປະເທດ ໃນສະພາບການທີ່ມີການຜັນແປຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງ, ໄວວານ ແລະ ສັບສົນ ຂອງສະພາບການສາກົນ. ກໍາລັງ, ເປົ້າໝາຍ, ເນື້ອໃນ, ແບບວິທີການເຄື່ອນໄຫວຂອງແຕ່ລະເສົາຄໍ້າການພົວພັນຕ່າງປະເທດ ຕ້ອງໄດ້ມີການພັດທະນາ, ປ່ຽນແປງໃໝ່ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ, ສອດຄ່ອງກັບການຫັນປ່ຽນຂອງໂລກ, ພາກພື້ນ ແລະ ຂອງປະເທດ; ເຊື່ອມຊຶມທິດນໍາ “ຖືເອົາຫຼັກການເປັນພື້ນ ເພື່ອໝູນໃຊ້ຢ່າງໄຫວພິບ” ຢ່າງເລິກເຊິ່ງ, ຮັບປະກັນຄວາມໄຫວພິບ, ລະອຽດໃນແຕ່ລະສະພາວະ, ສະພາບການ, ກັບແຕ່ລະກຸ່ມຄູ່ຮ່ວມມື, ເປົ້າໝາຍ, ບົນພື້ນຖານການຮັບປະກັນຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ - ປະເທດຊາດຢ່າງສູງສຸດ.
ໃນໄລຍະຕໍ່ໜ້າ, ເພື່ອຜັນຂະຫຍາຍປະຕິບັດແນວທາງ, ແຜນນະໂຍບາຍພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກຢ່າງສໍາເລັດຜົນ, ການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ, ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ ຕ້ອງສຸມໃສ່ວຽກງານຈໍານວນໜຶ່ງດັ່ງນີ້:
ໜຶ່ງແມ່ນ, ເພີ່ມທະວີການປະສານງານລະຫວ່າງບັນດາເສົາຄໍ້າການພົວພັນຕ່າງປະເທດ, ພິເສດແມ່ນ ລະຫວ່າງການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ ແລະ ການທູດຂອງລັດ, ໃນວຽກງານເປັນເສນາທິການ. ບັນດາຊ່ອງທາງພົວພັນຕ່າງປະເທດສາມາດປະສານງານນໍາກັນ ໃນການຕີລາຄາ, ຄາດຄະເນສະພາບການ, ພິເສດແມ່ນ ບັນດາບັນຫາທີ່ກ່ຽວພັນເຖິງຄວາມຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະ ການພັດທະນາຂອງປະເທດ, ຈາກນັ້ນ, ເປັນເສນາທິການໃນການວາງແຜນນະໂຍບາຍ, ມາດຕະການພົວພັນຕ່າງປະເທດຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ແລະ ທັນທ່ວງທີ; ຄົ້ນຄ້ວາ ແລະ ຄາດຄະເນຍຸດທະສາດກ່ຽວກັບສະຖານະການຂອງໂລກ, ພາກພື້ນ, ບັນດາທ່າອ່ຽງໃຫຍ່, ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືສໍາຄັນ ແລະ ບັນຫາສາກົນຕ່າງໆ… ທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ຜົນປະໂຫຍດຂອງພວກເຮົາ; ສະເໜີທິດທາງຜັນຂະຫຍາຍ ການພົວພັນຕ່າງປະເທດໃນບັນດາບັນຫາທີ່ມີລັກສະນະຍຸດທະສາດ. ການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ ແລະ ການທູດຂອງລັດ ເປັນສອງກໍາລັງທີ່ມີບົດບາດຫຼັກແຫຼ່ງໃນການເປັນເສນາທິການຍຸດທະສາດ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ໃນບັນດາບັນຫາໃຫຍ່ທີ່ມີລັກສະນະຍຸດທະສາດ. ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ການທູດປະຊາຊົນກໍເປັນຊ່ອງທາງຂໍ້ມູນຂ່າວສານທີ່ສໍາຄັນ, ຫຼາຍມິຕິ, ພາວະວິໄສ, ມີປະໂຫຍດ, ສາມາດປະກອບສ່ວນໃຫ້ແກ່ວຽກງານຄົ້ນຄ້ວາ, ຄາດຄະເນສະພາບການ, ສະເໜີບັນດາແຜນນະໂຍບາຍ ແລະ ມາດຕະການແກ້ໄຂທີ່ເໝາະສົມໃນການພົວພັນຕ່າງປະເທດ.
ສອງແມ່ນ, ມີການປະສານງານໃນການຜັນຂະຫຍາຍບັນດາການພົວພັນຕ່າງປະເທດຢ່າງເປັນເຈົ້າການແລະຕັ້ງໜ້າ ເພື່ອຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ - ປະເທດຊາດໃຫ້ເກີດປະໂຫຍດສູງສຸດ. ການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກສາມາດເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດກໍານົດທິດຍຸດທະສາດ ໃນການພົວພັນກັບບັນດາປະເທດທີ່ມີລະບອບການເມືອງຄ້າຍຄືກັນ ແລະ ມີສາຍພົວພັນສະໜິດແໜ້ນ, ຍາວນານກັບພັກເຮົາ; ພ້ອມກັນນັ້ນ, ເພີ່ມທະວີການພົວພັນກັບບັນດາພັກການເມືອງທີ່ມີບົດບາດຢູ່ປະເທດຄູ່ຮ່ວມມືທີ່ສໍາຄັນ ແລະ ບັນດາປະເທດເພື່ອນມິດທີ່ເປັນມູນເຊື້ອ ເພື່ອສ້າງພື້ນຖານທາງດ້ານການເມືອງທີ່ສະດວກໃຫ້ແກ່ການພົວພັນສອງຝ່າຍ.
ການທູດຂອງລັດທີ່ມີລັກສະນະເປັນອັດຕະພາບຂອງການພົວພັນສາກົນ ທີ່ໄດ້ຮັບການຮັບຮູ້ຢ່າງກວ້າງຂວາງຈາກປະຊາຄົມສາກົນ, ດ້ວຍທ່າແຮງຂອງກໍາລັງປະຕິບັດວຽກງານການຕ່າງປະເທດຢູ່ພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ທີ່ຈະປະຕິບັດໜ້າທີ່ຜັນຂະຫຍາຍການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນສອງຝ່າຍ ກັບທຸກປະເທດທີ່ມີການພົວພັນກັບພວກເຮົາ, ກໍ່ຄືກັບບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງ, ເວທີ, ກົນໄກສາກົນ ແລະ ພາກພື້ນ ທີ່ຫວຽດນາມເປັນສະມາຊິກ.
ການທູດປະຊາຊົນມີຂໍ້ໄດ້ປຽບສະເພາະ ນັ້ນແມ່ນມີສຽງເວົ້າລະຫວ່າງຄົນກັບຄົນທີ່ຍືດຫຍຸ່ນ, ຄວາມສາມາດໃນການເຂົ້າເຖິງບັນດາຄູ່ຮ່ວມມື/ເປົ້າໝາຍທີ່ກ້ວາງຂວາງ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍການຮ່ວມມື/ຕໍ່ສູ້ຢ່າງໄຫວພິບ, ສອດຄ່ອງກັບແຕ່ລະສະພາບການລະອຽດ, ສາມາດສ້າງຕັ້ງ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍຊ່ອງທາງການພົວພັນໂດຍກົງ, ມີປະສິດທິຜົນ ດ້ວຍການເຄື່ອນໄຫວຮ່ວມມືແລກປ່ຽນທີ່ອຸດົມສົມບູນ ໃນຫຼາຍຂົງເຂດລະອຽດ (ເຊັ່ນ: ຄວາມສາມັກຄີມິດຕະພາບ, ການຮ່ວມມືທາງດ້ານເສດຖະກິດ, ການແລກປ່ຽນສິລະປະ - ວັນນະຄະດີ, ວິທະຍາສາດ - ການສຶກສາ, ກິລາ ແລະອື່ນໆ), ຈາກນັ້ນ, ທັງເພີ່ມທະວີຄວາມໄວ້ວາງໃຈ, ຄວາມເຂົ້າໃຈເຊິ່ງກັນແລະກັນ ລະຫວ່າງປະຊາຊົນບັນດາປະເທດ, ເປັນພື້ນຖານທາງສັງຄົມທີ່ໝັ້ນຄົງ, ທັງປະກອບເພີ່ມເຕີມບັນດາເນື້ອໃນຂອງການຮ່ວມມື, ປະກອບສ່ວນເຮັດໃຫ້ການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງຫວຽດນາມກັບບັນດາປະເທດເລິກເຊິ່ງກ່ວາເກົ່າ.
ເວົ້າລວມແລ້ວ, ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກໄດ້ຢັ້ງຢືນ, ຜັນຂະຫຍາຍພື້ນຖານການທູດທີ່ຮອບດ້ານ ບົນພື້ນຖານສາມເສົາຄໍ້າຫຼັກແຫຼ່ງ ນັ້ນແມ່ນ ການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ, ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ, ພາຍໃຕ້ການນໍາພາເປັນເອກະພາບຂອງພັກ. ນີ້ແມ່ນການສືບທອດ, ເສີມຂະຫຍາຍມູນເຊື້ອ ແລະ ບົດຮຽນອັນລໍ້າຄ່າຂອງການພົວພັນຕ່າງປະເທດຫວຽດນາມຜ່ານບັນດາໄລຍະຂອງການປະຕິວັດ. ສາມເສົາຄໍ້າຂອງການພົວພັນຕ່າງປະເທດທັງມີຄວາມເປັນເອກະລາດ, ລັກສະນະພິເສດສະເພາະໃນການເຄື່ອນໄຫວ, ທັງມີການແບ່ງປັນ, ປະສານງານ, ປະກອບເພີ່ມເຕີມ, ຊ່ວຍເຫຼືອເຊິ່ງກັນແລະກັນ, ໄດ້ສ້າງເປັນກໍາລັງແຮງສັງລວມຂອງພື້ນຖານການທູດທີ່ຮອບດ້ານຂອງຫວຽດນາມ ໃນໄລຍະປະຕິວັດປະຈຸບັນ./.
-------------------
(1) ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ, ການທູດຂອງລັດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນທີ່ໄດ້ກ່າວເຖິງໂດຍພັກແລະລັດ ໃນຫຼາຍຊື່ທີ່ແຕກຕ່າງກັນ, ເໝາະສົມກັບແຕ່ລະການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດ ແລະ ສະພາບການສະເພາະ. ບົດຂຽນນີ້ຕົກລົງເອີ້ນຊື່ຕາມຈິດໃຈຂອງກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກວ່າ “ເສົາຄໍ້າ”.
(2) ໃນປະຈຸບັນ, ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມໄດ້ຂະຫຍາຍການພົວພັນໃນຫຼາຍລະດັບທີ່ແຕກຕ່າງກັນກັບ 245 ພັກການເມືອງ ຢູ່ 111 ປະເທດ; ຮູບການພົວພັນນັບມື້ນັບຫຼາກຫຼາຍ; ເນື້ອໃນນັບມື້ນັບມີຄວາມອຸດົມສົມບູນ, ກວມເອົາບັນດາການເຄື່ອນໄຫວຮັບໃຊ້ໃຫ້ແກ່ການຂະຍາຍການພົວພັນຂອງພັກ, ຂະຫຍາຍການພົວພັນຂອງລັດ ຈົນເຖິງການເຂົ້າຮ່ວມຊຸກຍູ້ການແກ້ໄຂບັນຫາສາກົນ, ພາກພື້ນ, ບັນຫາໂລກ ຕິດພັນກັບຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະ ການພັດທະນາຂອງປະເທດ.
(3) ຟ້າມບິ່ງມິງ: “35 ປີຜ່ານມາ, ຂະແໜງການການທູດຍາມໃດກໍ່ຮ່ວມເດີນທາງພ້ອມກັບຊົນຊາດ, ຮັບໃຊ້ປະເທດຊາດ ແລະ ຮັບໃຊ້ປະຊາຊົນ”, VTV ອອນລາຍ, http://vtv.vn ເຂົ້າຫາໃນວັນທີ 24 ພຶດສະພາ 2021.
(4) ເບິ່ງ: ເອກະສານຄົບຊຸດຂອງພັກ, ສນຈ ການເມືອງແຫ່ງຊາດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2004, ເຫຼັ້ມ 37, ໜ້າ 617 – 619.
(5) ເບິ່ງ: ເອກະສານຄົບຊຸດຂອງພັກ, ສນຈ ການເມືອງແຫ່ງຊາດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2006, ເຫຼັ້ມ 47, ໜ້າ 432 – 443.
(6) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 8 ຂອງພັກ, ສນຈ ການເມືອງແຫ່ງຊາດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 1991, ໜ້າ 42.
(7) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 9 ຂອງພັກ, ສນຈ ການເມືອງແຫ່ງຊາດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2001, ໜ້າ 122 – 123.
(8) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 10 ຂອງພັກ, ສນຈ ການເມືອງແຫ່ງຊາດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2006, ໜ້າ. 115.
(9) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ສນຈ ການເມືອງແຫ່ງຊາດ ສຶ້ເຖິ້ດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2021, ເຫຼັ້ມ I, ໜ້າ 138.
(10) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 11, ສນຈ ການເມືອງແຫ່ງຊາດ ສຶ້ເຖິ້ດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2011, ໜ້າ 88.
(11) ເບິ່ງ: ມາດຕາ 1, ສົນທິສັນຍາວ່າດ້ວຍສິດທິ ແລະ ພັນທະຂອງປະເທດ ປີ 1933, https://treaties.un.org/doc/Publication/UNTS/LON/Volume%20165/v165.pdf, ເຂົ້າຫາໃນວັນທີ 29 ມີນາ 2021
(12) ສະຫະພັນບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງມິດຕະພາບຫວຽດນາມ: “ແນວຄິດຂອງປະທານ ໂຮ່ຈີມິນ ກ່ຽວກັບວຽກງານການທູດປະຊາຊົນ”,http://vufo.org.vn, ເຂົ້າຫາໃນວັນທີ 26 ມີນາ 2021.
(13) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນໍາ, ເຫຼັ້ມ I, ໜ້າ 138.
- ບົດນີ້ໄດ້ລົງພິມໃນວາລະສານກອມມູນິດ ສະບັບເລກທີ 971 (ເດືອນສິງຫາ 2021)
