ເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມແລະບັນຫາມະນຸດ -
ວິທີເຂົ້າເຖິງຈາກເປົ້າໝາຍ ແລະແຮງຂັບເຄື່ອນຂອງການພັດທະນາ
ວິທີເຂົ້າເຖິງຈາກເປົ້າໝາຍ ແລະແຮງຂັບເຄື່ອນຂອງການພັດທະນາ
ວກ. - ເສດຖະກິດຕະຫຼາດແມ່ນຜົນຈາກອາລະຍະທຳມະນຸດ ເຊິ່ງພັກກອມມູນິດແລະລັດຫວຽດນາມໄດ້ໝູນໃຊ້ຢ່າງຖືກຕ້ອງ, ພາວະວິໄສ, ວິທະຍາສາດ, ປະດິດສ້າງ, ກາຍເປັນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ, ໃນນັ້ນເນັ້ນໜັກວ່າ ບົດບາດທີ່ຕັ້ງແລະຕຳແໜ່ງຂອງຄົນ ແມ່ນແຮງຂັບເຄື່ອນແລະກໍ່ແມ່ນເປົ້າໝາຍສູງສຸດຂອງການພັດທະນາ.
ສະຫາຍຫງວຽນຝູຈ້ອງ ເລຂາທິການໃຫຍ່ ຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ, ປະທານປະເທດແຫ່ງ ສສ ຫວຽດນາມ ອວຍພອນປີໃໝ່ປະຊາຊົນແລະຜູ້ອອກແຮງງານ ໃນບໍລິເວນຖະ ໜົນ ແທັງນຽນ (ນະຄອນຮ່າໂນ້ຍ) _ແຫຼ່ງ: Vietnamnet
ເສດຖະກິດຕະຫຼາດແລະບັນຫາມະນຸດ ໃນເສດຖະກິດຕະຫຼາດທຶນນິຍົມ
ການພັດທະນາຂອງສັງຄົມມະນຸດໄດ້ຮັບການຂີດໝາຍດ້ວຍຫຼາຍມາດຖານ, ໃນນັ້ນ ມີມາດຖານກ່ຽວກັບການພັດທະນາເສດຖະກິດ ໃນໄລຍະເວລາທີ່ແຕກຕ່າງກັນ. ຈາກການເລີ່ມຕົ້ນການປະຕິບັດ “ເສດຖະກິດການລັກປຸ້ນ” (ໃນຄຳເວົ້າຂອງ ຟ. ອັງແກນ), ມະນຸດໄດ້ໃຊ້ເວລາຫຼາຍໝື່ນປີຈຶ່ງຮຽນຮູ້ໄດ້ວິທີໃຊ້ໄຟເພື່ອແຕ່ງອາຫານ ແລະຮັກສາຄວາມອົບອຸ່ນ, ຮູ້ວິທີຝຶກສັດປ່າໃຫ້ກາຍເປັນສັດລ້ຽງ, ຮູ້ລ້ຽງສັດແລະເຮັດກະສິກຳ, ຮູ້ວິທີຜະລິດເຄື່ອງຂອງງ່າຍໆ ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການທີ່ລຽບງ່າຍ ແລະຈຳກັດຫຼາຍໃນຊຸມຊົນນ້ອຍ. ຄ່ອຍໆ, ເມື່ອຊຸມຊົນໜຶ່ງມີຜະລິດຕະພັນບາງປະເພດຫຼາຍເກີນໄປ ແຕ່ຕ້ອງການຜະລິດຕະພັນປະເພດອື່ນ ທີ່ຊຸມຊົນອື່ນມີຫຼາຍກວ່າຄວາມຕ້ອງການ, ການແລກປ່ຽນຈະເລີ່ມຕົ້ນ. ການຜະລິດພັດທະນາຂຶ້ນ ການແລກປ່ຽນກໍ່ເກີດຂຶ້ນເລື້ອຍໆ ໃນລະດັບທີ່ບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນ. ດັ່ງນັ້ນ, ຈາກຮູບຖານເສດຖະກິດທຳມະຊາດ, ມະນຸດຊາດຄ່ອຍໆເຄື່ອນໄປສູ່ຮູບຖານເສດຖະກິດທີ່ສູງກວ່າ ແມ່ນການຜະລິດສິນຄ້າ - ນັ້ນແມ່ນເສດຖະກິດສິນຄ້າ. ການ ກຳເນີດຂອງເສດຖະກິດສິນຄ້າແມ່ນບາດກ້າວທີ່ດີ ໃນປະຫວັດສາດຂອງມະນຸດ ເຊິ່ງເປັນຂີດໝາຍແຫ່ງການພັດທະນາຂອງເສດຖະກິດ, ມາຮອດປະຈຸບັນ ມັນໄດ້ພັດທະນາ ແລະບັນລຸລະດັບສູງທີ່ສຸດແມ່ນເສດຖະກິດຕະຫຼາດສະໄໝໃໝ່.
ເສດຖະກິດຕະຫຼາດແມ່ນຮູບແບບເສດຖະກິດ-ສັງຄົມໜຶ່ງ ເຊິ່ງຢູ່ນັ້ນບັນດາການພົວພັນເສດຖະກິດ, ການແລກປ່ຽນ, ການຊື້ແລະການຂາຍຜະລິດຕະພັນ ແລະໂດຍສະເພາະແມ່ນ ການແຈກຢາຍຜົນປະໂຫຍດ, ການຊອກຫາກຳໄລ,...ທັງໝົດຖືກຄວບຄຸມແລະດັດປັບໂດຍບັນດາກົດເກນຂອງຕະຫຼາດ. ຖ້າບໍ່ມີຜົນກຳໄລ ຜູ້ຜະລິດແລະທຸລະກິດກໍ່ບໍ່ມີແຮງຈູງໃຈທີ່ຈະດຳເນີນການຕໍ່ໄປ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນການສົ່ງເສີມການຜະລິດແລະທຸລະກິດຂອງຕົນ, ດັ່ງນັ້ນ ການຢຸດສະງັກໃນສັງຄົມເປັນສິ່ງທີ່ຫຼີກລ້ຽງບໍ່ໄດ້. ສະນັ້ນ, ສາມາດເວົ້າໄດ້ວ່າເສດຖະກິດຕະຫຼາດແມ່ນຜົນທີ່ສຳຄັນ ຂອງການພັດທະນາໄລຍະຍາວໃນອາລະຍະທຳຂອງມະນຸດຊາດທັງໝົດ ນັບຕັ້ງແຕ່ມັນປະກົດຕົວ, ບໍ່ແມ່ນຂອງມັນເອງ ຫຼືຜູກຂາດຂອງຮູບຖານເສດຖະກິດ-ສັງຄົມໃດ. ພິເສດ, ທ່ານກາກມາກ ໄດ້ຂຽນວ່າ, ໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດຂອງແບບວິທີການຜະລິດທຶນນິຍົມນັ້ນ ການຊອກຫາ “ຜົນກຳໄລແມ່ນກົດເກນເດັດຖານຂອງແບບວິທີການຜະລິດນີ້”(1). ໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດ, ຈະແຈ້ງທີ່ສຸດແມ່ນໃນແບບວິທີການຜະລິດທຶນນິຍົມ, ກຳໄລແມ່ນປັດໄຈສູນກາງ, ແມ່ນກຳລັງຂັບເຄື່ອນທີ່ແທ້ຈິງ ເພື່ອຊຸກຍູ້ການພັດທະນາການຜະລິດ, ເພີ່ມສະມັດຕະພາບຂອງງານ ແລະເພີ່ມປະສິດທິຜົນຂອງການຜະລິດແລະທຸລະກິດ. ເສດຖະກິດຕະຫຼາດແມ່ນໝາກຜົນ, ແມ່ນຜະລິດຕະພັນຂອງການພັດທະນາ ຂອງເສດຖະກິດໂລກ ໃນຫຼາຍສະຕະວັດ, ແລະຖືກລັດທິທຶນນິຍົມສະໄໝໃໝ່ຍົກລະດັບຂຶ້ນສູ່ລະດັບໃໝ່, ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນຜະລິດຕະພັນຂອງລັດທິທຶນນິຍົມເທົ່ານັ້ນ.
ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດ, ນັບທັງພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດທຶນນິຍົມສະໄໝໃໝ່, ບໍ່ແມ່ນບໍ່ມີຂໍ້ຈຳກັດແລະຈຸດອ່ອນພື້ນຖານທີ່ສຸດ, ຊ້ຳຍັງມີຂໍ້ບົກຜ່ອງທີ່ບໍ່ສາມາດແກ້ໄຂຢ່າງງ່າຍດາຍໄດ້. ທ່ານກາກມາກໄດ້ຊີ້ອອກມາວ່າ, ກົດເກນເດັດຖານຂອງນາຍທຶນແມ່ນຊອກຫາກຳໄລສູງສຸດ. ຖ້າບໍ່ໄດ້ກຳໄລສູງສຸດ, ບໍ່ມີນາຍທຶນຄົນໃດຈະລົງທຶນເພື່ອການຜະລິດແລະທຸລະກິດ. ແຕ່ວ່າ, ຕາມທ່ານກາກມາກ, ພາຍໃຕ້ລັດທິທຶນນິຍົມ, “ກຳໄລ ເປັນພຽງຮູບແບບທຸຕິຍະພູມ, ອະນຸພັນ ແລະໄດ້ປ່ຽນແປງຂອງຄຸນຄ່າສ່ວນເກີນ, ແມ່ນຮູບຖານທຶນເຊິ່ງຕົ້ນກຳເນີດຂອງມັນໄດ້ຖືກລົບລ້າງໄປໝົດແລ້ວ”(2), ໃນຂະນະທີ່ ຄຸນຄ່າສ່ວນເກີນແລະອັດຕາຄຸນຄ່າສ່ວນເກີນ“ແມ່ນການສະແດງອອກທີ່ຖືກຕ້ອງກ່ຽວກັບລະດັບທີ່ທຶນຂູດຮີດກຳລັງແຮງງານ, ຫຼືລະດັບທີ່ນາຍທຶນຂູດຮີດກຳມະກອນ”(3). ເວົ້າອີກຢ່າງໜຶ່ງ, ໃນເສດຖະກິດຕະຫຼາດທຶນນິຍົມ, ແຮງງານສ່ວນເກີນຂອງກຳມະກອນແມ່ນແຫຼ່ງກຳໄລແລະຄວາມຮັ່ງມີຂອງນາຍທຶນ.
ຕາມກົດເກນແລ້ວ ເມື່ອຜົນກຳໄລແລະຄວາມຮັ່ງມີມະຫາສານລວມສູນເຂົ້າກັບຝ່າຍນາຍທຶນແລ້ວ ແນ່ນອນ ຄວາມທຸກຍາກລຳບາກແລະຄວາມອຶດຫິວຈະຕົກຢູ່ກັບຜູ້ອອກແຮງງານຮັບຈ້າງ, ກັບຊາວກຳມາຊີບ. ເວົ້າຢ່າງອື່ນ, ໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດທຶນນິຍົມ ນັບທັງໃນໄລຍະປະຈຸບັນ, ຊັບສິນຍັງຄົງເຕົ້າໂຮມໃສ່ຝ່າຍໜຶ່ງ, ຄວາມທຸກຍາກຂາດເຂີນຍັງໄປຫາຜູ້ອອກແຮງງານ. ຢູ່ນີ້, ເຖິງວ່າຜູ້ອອກແຮງງານແມ່ນກຳລັງຕົ້ນຕໍໃນການສ້າງຄວາມຮັ່ງມີໃຫ້ແກ່ສັງຄົມ, ແຕ່ພວກເຂົາໄດ້ຮັບໜ້ອຍທີ່ສຸດໃນຜົນງານທີ່ພວກເຂົາຜະລິດອອກມາ. ດັ່ງນັ້ນ, ຈະບໍ່ແມ່ນການເວົ້າເກີນຄວນທີ່ເວົ້າວ່າ, ໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດທຶນນິຍົມ, ຜູ້ອອກແຮງງານບໍ່ແມ່ນຈຸດໝາຍ ຫຼືເປົ້າໝາຍຂອງການຮັບໃຊ້ຂອງພື້ນເສດຖະກິດ.
ຄວາມເປັນຈິງໃນຊຸມປີຕົ້ນສະຕະວັດທີ 21 ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມບໍ່ຍຸຕິທຳ, ສະພາບຄວາມຜັນແຍກລະຫວ່າງຄົນຮັ່ງມີແລະຄົນທຸກຍາກ ເມື່ອໃນໂລກປັດຈຸບັນ, ຄົນຮັ່ງມີກວມພຽງ 1% ຂອງປະຊາກອນ ແຕ່ໄດ້ກຳເອົາ 90% ຂອງຊັບສິນສັງຄົມທັງໝົດ. ປີ 2017, ໃນທົ່ວໂລກ, ມີເຖິງ 200 ລ້ານຄົນທີ່ຕ້ອງທົນທຸກທໍລະມານຈາກການຫວ່າງງານແບບຊໍ້າເຮື້ອ. ດຽວນີ້, ຈຳນວນຕົວເລກນີ້ແນ່ນອນໄດ້ເພີ່ມສູງຂຶ້ນ. ສິ່ງດັ່ງກ່າວໝາຍຄວາມວ່າ, ພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດທຶນນິຍົມເຖິງວ່າຈະທັນສະໄໝເຖິງລະດັບໃດກໍ່ບໍ່ສາມາດແກ້ໄຂສະຖານະການຄວາມອະຍຸດຕິທຳ, ຄວາມຜັນແຍກລະຫວ່າງຄົນຮັ່ງມີແລະຄົນທຸກຍາກທີ່ເຄັ່ງຮ້ອນຂຶ້ນເລື້ອຍໄດ້.
ປະຊາຊົນໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ
ບົນພື້ນຖານຄວາມຮັບຮູ້ທີ່ວ່າ ເສດຖະກິດຕະຫຼາດແມ່ນຜະລິດຕະພັນແລະຜົນສຳເລັດລວມຂອງການພັດທະນາສັງຄົມມະນຸດ, ເສດຖະກິດຕະຫຼາດທຶນນິຍົມບໍ່ສາມາດເອົາຊະນະຂໍ້ບົກພ່ອງຂອງມັນໄດ້ ແລະຜູ້ອອກແຮງງານຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຮັບໝາກຜົນທີ່ຄຸ້ມຄ່າກັບການປະກອບສ່ວນຂອງເຂົາເຈົ້າ, ພັກກອມມູນິດແລະລັດຫວຽດນາມ ມີແຜນນະໂຍບາຍພັດທະນາເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ. ເຖິງວ່າໃນສັງຄົມຍັງມີຄວາມຄິດເຫັນທີ່ສັບສົນຫຼືບໍ່ເຫັນດີນຳກັນ ແລະຍັງມີຜູ້ສວຍໂອກາດເພື່ອເວົ້າວ່າ, ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມໄດ້ປະຖິ້ມເສັ້ນທາງສັງຄົມນິຍົມແລ້ວ (!).
ພື້ນຖານເສດຖະກິດໂລກປະຈຸບັນມີຫຼາຍຮູບແບບເສດຖະກິດຕະຫຼາດເຊັ່ນ ເສດຖະກິດຕະຫຼາດເສລີ, ເສດຖະກິດຕະຫຼາດສັງຄົມ, ເສດຖະກິດຕະຫຼາດແບບປະສົມ. ແຕ່ລະຮູບແບບເສດຖະກິດຕະຫຼາດເຫຼົ່ານີ້ມີຂໍ້ດີແລະຂໍ້ເສຍຂອງຕົນເອງ. ຄົ້ນຄວ້າແລະອ້າງອີງເຖິງບົດຮຽນປະສົບການຂອງການດຳເນີນງານແລະການພັດທະນາຮູບແບບເຫຼົ່ານີ້ໃນໂລກ, ເລີ່ມຈາກຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການດ້ານການພັດທະນາ ແລະຄວາມເປັນຈິງຂອງປະເທດທີ່ກຳລັງປ່ຽນແປງໃໝ່, ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມໄດ້ວາງແນວທາງພັດທະນາເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ. ແລະເພື່ອໃຫ້ມີຄວາມຮັບຮູ້ທີ່ເປັນເອກະພາບພໍສົມຄວນກ່ຽວກັບເສັ້ນທາງພັດທະນາປະເທດຫວຽດນາມ ດ້ວຍແລະຜ່ານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມນັ້ນ ມັນຈຳເປັນຕ້ອງມີຂະບວນການຄົ້ນຄ້ວາ, ສົນທະນາວິທະຍາສາດ ແລະການສະຫຼຸບພາກປະຕິບັດຢ່າງຈິງຈັງແລະເລິກເຊິ່ງ.
ຄວາມສຳນຶກ ເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ ຖືກນຳໃຊ້ເປັນທາງການຢູ່ໃນເອກະສານຂອງກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 9 ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ (ເດືອນເມສາ 2001); ຕາມນັ້ນ, “ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມມີແຜນນະໂຍບາຍຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງແລະຍາວນານ ນະໂຍບາຍການພັດທະນາເສດຖະກິດສິນຄ້າຫຼາຍພາກສ່ວນທີ່ດຳເນີນງານຕາມກົນໄກຕະຫຼາດທີ່ມີການຄຸ້ມຄອງຂອງລັດ ຕາມທິດທາງສັງຄົມນິຍົມ, ນັ້ນແມ່ນເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ”(4). ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 12 ຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ (ເດືອນມັງກອນ 2016) ສືບຕໍ່ເພີ່ມເຕີມ, ພັດທະນາ: “ພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມຫວຽດນາມ ແມ່ນພື້ນຖານເສດຖະກິດທີ່ດຳເນີນງານຢ່າງເຕັມທີ່ແລະຄົບຊຸດ ຕາມບັນດາກົດເກນຂອງເສດຖະກິດຕະຫຼາດ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍ່ຮັບປະກັນທິດທາງສັງຄົມນິຍົມ ເໝາະສົມກັບແຕ່ລະໄລຍະການພັດທະນາຂອງຫວຽດນາມ. ນັ້ນແມ່ນເສດຖະກິດຕະຫຼາດທີ່ທັນສະໄໝແລະເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນ; ມີການຄຸ້ມຄອງຂອງລັດແຫ່ງອຳນາດກົດໝາຍສັງຄົມນິຍົມ”(5). ນີ້ແມ່ນບາດກ້າວບຸກທະລຸທີ່ກ້າຫານ ແຕ່ວິທະຍາສາດຫຼາຍ ກ່ຽວກັບແນວຄິດທິດສະດີຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ.
ຈາກທັດສະນະປະຫວັດສາດສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ, ໃນການກໍ່ສ້າງສັງຄົມນິຍົມ, ໃນເວລາຍາວນານ, ນັບທັງດ້ານທິດສະດີແລະພຶດຕິກຳ, ເຂົາເຈົ້າໄດ້ເອົາລັດທິສັງຄົມນິຍົມ ກົງຂ້າມກັນກັບລັດທິທຶນນິຍົມ ຢ່າງເດັດຂາດແລະອະພິທຳ; ຖືວ່າ ການປະຕິວັດສັງຄົມນິຍົມຈະຕ້ອງລົບລ້າງສິ່ງທີ່ມີຢູ່ໃນລັດທິທຶນນິຍົມ, ແລະໃນທາງກັບກັນ, ໃນນັ້ນມີເສດຖະກິດຕະຫຼາດ ເຊິ່ງເປັນຜົນມາຈາກການພັດທະນາຂອງປະຫວັດສາດມະນຸດຊາດ. ຈຳເປັນຕ້ອງຮັບຮູ້ຢ່າງຈະແຈ້ງວ່າ, ສັງຄົມກອມມູນິດໃນຖານະຮູບຖານເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ບໍ່ສາມາດມີພ້ອມທຸກຢ່າງໃນຫົວໃຈຂອງສັງຄົມທຶນນິຍົມ ແຕ່ໃນນັ້ນກໍ່ມີບັນດາປະຖົມປັດໄຈກ່ຽວກັບຫຼາຍດ້ານທີ່ສຳຄັນ ສຳລັບການກຳເນີດຂອງຮູບຖານເສດຖະກິດ-ສັງຄົມໃໝ່. ໜຶ່ງໃນບັນດາປັດໄຈນັ້ນແມ່ນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດທີ່ພັດທະນາທີ່ສຸດ ໂດຍອີງໃສ່ການພັດທະນາກຳລັງການຜະລິດທີ່ສູງແລະແຂງແຮງທີ່ສຸດ. ທ່ານ ວ.ອີ.ເລນິນ ເອງກໍ່ໄດ້ຮູ້ເຫັນຄວາມຜິດພາດຂອງການສ້າງແລະປະຕິບັດ ນະໂຍບາຍກອມມູນິດສະໄໝສົງຄາມ ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງໄດ້ແກ້ໄຂຂໍ້ຜິດພາດດັ່ງກ່າວໂດຍໄວ ໂດຍສະເໜີ ນະໂຍບາຍເສດຖະກິດແຜນໃໝ່ (NEP) ເພື່ອໃຫ້ປະເທດລັດເຊຍຍອມຮັບການພັດທະນາການຜະລິດສິນຄ້າຫຼາຍພາກສ່ວນ ແລະບາດກ້າວທຳອິດເຂົ້າສູ່ເສດຖະກິດຕະຫຼາດ. ກ່ຽວກັບເລື່ອງນີ້, ວ.ອີ.ເລນິນ ໄດ້ຢືນຢັນຢ່າງແຂງແຮງວ່າ, “ພວກເຮົາບໍ່ນຶກພາບສັງຄົມສັງຄົມນິຍົມແບບອື່ນ ນອກເໜືອຈາກລັດທິສັງຄົມນິຍົມ ທີ່ອີງບົນພື້ນຖານບົດຮຽນປະສົບການທັງໝົດທີ່ໄດ້ມາຈາກອາລະຍະທຳອັນຍິ່ງໃຫຍ່ຂອງລັດທິທຶນນິຍົມ”(6).
ການປະຖິ້ມລະບົບເສດຖະກິດລວມສູນ, ອາດຍາສິດເກື້ອກູນອຸດໜູນໂດຍສິ້ນເຊີງ ເພື່ອກ້າວເຂົ້າສູ່ພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມຢ່າງເປັນທາງການ ແມ່ນການຄັດເລືອກ ທີ່ພາວະວິໄສ, ປະດິດສ້າງ, ເປັນເອກະລາດ ແລະສອດຄ່ອງ ກັບທ່າອຽງການເຄື່ອນໄຫວທົ່ວໄປ ຂອງເສດຖະກິດໂລກສະໄໝໃໝ່. ຫວຽດນາມດຳເນີນເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ ເພື່ອສ້າງປະເທດທີ່ທັງໝົດເພື່ອປະຊາຊົນ ແລະ ໂດຍປະຊາຊົນ. ພື້ນຖານເສດຖະກິດຄືແນວນັ້ນ, ດ້ານໜຶ່ງ, ເຄົາລົບແລະປະຕິບັດຕາມບັນດາກົດເກນພາວະວິໄສ ຂອງເສດຖະກິດຕະຫຼາດ; ໝາຍຄວາມວ່າ ການຜະລິດແລະທຸລະກິດຕ້ອງໄດ້ກຳໄລ, ຕ້ອງຍອມຮັບການແຂ່ງຂັນຕາມກົດໝາຍ ເພື່ອຊຸກຍູ້ໃຫ້ການຜະລິດແລະທຸລະກິດຂະຫຍາຍຕົວ; ດ້ານອື່ນ, ສິ່ງທີ່ສຳຄັນກວ່ານັ້ນແມ່ນ ພື້ນຖານເສດຖະກິດດັ່ງກ່າວ ຕ້ອງໄດ້ສ້າງກຳລັງການຜະລິດທີ່ເຕີບໃຫຍ່ຂຶ້ນເລື້ອຍໆ, ໃນນັ້ນ ປະຊາຊົນແມ່ນກຳລັງຂັບເຄື່ອນແລະທັງແມ່ນເປົ້າໝາຍຂອງການພັດທະນາ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດທີ່ຫວຽດນາມກໍ່ສ້າງນັ້ນ ຕ້ອງໄດ້ຮັບການແນະນຳໂດຍຫຼັກການ ທີ່ເປັນທາດແທ້ຂອງລັດທິສັງຄົມນິຍົມ ກ່ຽວກັບຄວາມເປັນເຈົ້າຂອງ, ກ່ຽວກັບວິທີການຈັດຕັ້ງການຜະລິດ ແລະ ກ່ຽວກັບແບບວິທີການແຈກຢາຍໝາກຜົນຂອງການອອກແຮງງານ.
ພັກກອມມູນິດແລະລັດຫວຽດນາມ ໄດ້ມີແຜນນະໂຍບາຍແລະດຳເນີນເສດຖະກິດຕະຫຼາດ ໂດຍຫຼັກກົນໄກຕະຫຼາດ ແລະຜ່ານກົນໄກຕະຫຼາດ ແຕ່ ເຄົາລົບການຄຸ້ມຄອງແລະການດັດປັບຂອງລັດ, ປະຕິບັດການແຈກຢາຍຢ່າງຍຸດຕິທຳ, ແຕ່ບໍ່ແຈກຢາຍຜົນທີ່ໄດ້ຮັບແບບຖົວສະເລ່ຍ ສຳລັບສະມາຊິກທຸກຄົນ ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ຜູ້ໃດ, ນັບທັງຜູ້ທີ່ອ່ອນແອ, ຖືກຖິ້ມໄວ້ຂ້າງຫຼັງ. ນັ້ນແມ່ນທິດທາງທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດ ສຳລັບຂະບວນການພັດທະນາແບບສັງຄົມນິຍົມທັງໝົດ. ແຕ່ວ່າ, ການປະສົມປະສານດ້ານຕ່າງໆເຫຼົ່ານີ້ ບໍ່ແມ່ນການຕາບຈູນຕາມລຳພັງໃຈ, ແບບອັດຕະວິໄສ, ເຈດຈຳນົງນິຍົມ ຄືທີ່ບາງຄົນເຂົ້າໃຈຜິດ ຫຼືຕັ້ງໃຈໃຫ້ເຫດຜົນ. ນີ້ແມ່ນທາງເລືອກໂດຍອີງໃສ່ການສັງລວມປະສົບການທີ່ລ້ຳຄ່າ ທີ່ໄດ້ຮັບການຢັ້ງຢືນ ຈາກການປະຕິບັດປະຫວັດສາດ; ກຳແໜ້ນທ່າອຽງພາວະວິໄສຂອງຍຸກສະໄໝ, ແນໃສ່ດູດເອົາສິ່ງທີ່ຖືວ່າດີທີ່ສຸດ ຂອງເສດຖະກິດຕະຫຼາດທຶນນິຍົມ; ເລືອກດູດເອົາຜົນສຳເລັດຂອງອາລະຍະທຳມະນຸດ; ເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດທີ່ຕັ້ງໜ້າ ແລະກຳລັງຂັບເຄື່ອນຂອງເສດຖະກິດຕະຫຼາດ ໃນການສົ່ງເສີມການພັດທະນາກຳລັງການຜະລິດ, ຫັນແຮງງານເປັນສັງຄົມ, ການປະຍຸກໃຊ້ຄວາມກ້າວໜ້າທາງວິທະຍາສາດເຕັກນິກ ແລະເຕັກໂນໂລຊີໃໝ່ຢ່າງໄວວາ, ພ້ອມກັນນັ້ນ ເພື່ອຈຳກັດຂໍ້ບົກຜ່ອງເທື່ອລະກ້າວ ແລະ ຄ່ອຍໆເອົາຊະນະຂໍ້ບົກຜ່ອງແລະຄວາມບໍ່ຍຸດຕິທຳ ເຊິ່ງພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດບໍ່ສາມາດເຮັດໄດ້ ຕັ້ງແຕ່ເກີດມາຈົນເຖິງປະຈຸບັນ.
ເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມດຳເນີນງານຕາມບັນດາກົດເກນຕະຫຼາດ, ນຳໃຊ້ຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດແລະສັງຄົມໃຫ້ເກີດປະໂຫຍດສູງສຸດ ເພື່ອເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ແນໃສ່ຮັບໃຊ້ທຸກໆຄົນ, ບໍ່ພຽງແຕ່ເພື່ອແລະສຳລັບຜູ້ຄົນຈຳນວນໜຶ່ງເທົ່ານັ້ນ (ໃນພາບ: ກຳມະກອນກວດກາດຄຸນນະພາບຂອງຜະລິດຕະພັນຜ້າໄໝ ເພື່ອການສົ່ງອອກ) _ພາບ: ຂໍ້ມູນ
ເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ, ຕ້ອງດຳເນີນງານຕາມກົດເກນຕະຫຼາດ, ຕ້ອງນຳໃຊ້ຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະສັງຄົມຢ່າງມີປະສິດທິຜົນທີ່ສຸດ ເພື່ອເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ແນໃສ່ຮັບໃຊ້ທຸກໆຄົນ, ບໍ່ພຽງແຕ່ເພື່ອແລະສຳລັບຜູ້ຄົນຈຳນວນໜຶ່ງເທົ່ານັ້ນ. ພື້ນຖານເສດຖະກິດດັ່ງກ່າວ ຕ້ອງຖືເອົາປະຊາຊົນເປັນກຳລັງຂັບເຄື່ອນ, ພ້ອມນັ້ນ ສິ່ງສຳຄັນກວ່ານັ້ນແມ່ນ ຕ້ອງຖືເອົາປະຊາຊົນເປັນເປົ້າໝາຍ. ຜູ້ຄົນປະຊາຊົນຢູ່ນີ້ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນຜູ້ຄົນຊົນຊັ້ນເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຍັງແມ່ນມະນຸດຊາດ, ດ້ວຍຄຳວ່າ ມະນຸດ ເປັນຕົວພິມໃຫຍ່ ຕາມທີ່ທ່ານກາກມາກເວົ້າ. ການກຳນົດທິດທາງນັ້ນເລີ່ມຈາກທາດແທ້ຂອງອຸດົມການສັງຄົມນິຍົມ, ອຸດົມຄະຕິທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມເປັນມະນຸດ ແລະຄາດວ່າຈະນຳເອົາຄວາມຍຸຕິທຳມາໃຫ້ທຸກໆຄົນ. ສັ້ນທາງເພື່ອບັນລຸເປົ້າໝາຍນັ້ນແມ່ນຕ້ອງໃຊ້ປະໂຫຍດຈາກຈຸດດີທີ່ມີພ້ອມ ຂອງເສດຖະກິດຕະຫຼາດ, ຕ້ອງຍົກສູງປະສິດທິພາບ, ປະສິດທິຜົນ ແລະກຳລັງແຮງດັດສົມ ຂອງລັດສັງຄົມນິຍົມ, ຝຶກອົບຮົມແລະໃຊ້ປະໂຫຍດພະລັງຂອງຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ເຊິ່ງແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາກຳລັງໜູນພື້ນຖານຂອງຊັບພະຍາກອນມະນຸດ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍ່ເສີມຂະຫາຍທຸກໆແຫຼ່ງກຳລັງທາງສັງຄົມອື່ນໆ.
ເສດຖະກິດຕະຫຼາດເວົ້າລວມ, ພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມເວົ້າສະເພາະ, ມີຄວາມສາມາດປຸກກະຕູ້ນຄວາມເປັນເອກະລາດ, ຄວາມຂະຫຍັນຂັນເຄື່ອນ, ປະສິດທິຜົນ, ເສລີພາບໃນການສ້າງສັນ, ຄວາມສາມາດໃນການປະດິດສ້າງ, ການນຶກຄິດປະດິດ ແລະການນຳໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີທີ່ໃໝ່ສຸດ ຂອງມະນຸດຢ່າງວ່ອງໄວ ເຂົ້າໃນທຸກຂົງເຂດຂອງຊີວິດສັງຄົມ. ເຫດຜົນທີ່ເສດຖະກິດຕະຫຼາດສາມາດເຮັດໄດ້ຄືແນວນັ້ນ ກໍ່ເພາະວ່າ ໃນເສດຖະກິດນີ້ ການແຂ່ງຂັນເພື່ອຄວາມຢູ່ລອດແລະການພັດທະນາແມ່ນຂຶ້ນກັບຄວາມສາມາດເຫຼົ່ານັ້ນຫຼາຍ. ຄວາມສາມາດທັງໝົດຫຼົ່ານັ້ນຈະບໍ່ເສີມຂະຫຍາຍຄຸນປະໂຫຍດໄດ້ ຖ້າຫາກບໍ່ມີເສລີພາບທີ່ໄດ້ຮັບການຄຸ້ມຄອງຕາມກົດໝາຍ ແລະການສະໜັບສະໜູນຈາກສັງຄົມ.
ໃນໂລກຍຸກໂລກາພິວັດໃນປະຈຸບັນ, ເພື່ອພັດທະນາຢ່າງວ່ອງໄວແລະສົດໃສນັ້ນ ເສດຖະກິດຂອງປະເທດບໍ່ພຽງຕ້ອງການຕະຫຼາດພາຍໃນປະເທດເທົ່ນນັ້ນ ແຕ່ຍັງຕ້ອງການຕະຫຼາດຕ່າງປະເທດຂະໜາດໃຫຍ່ອີກດ້ວຍ. ດັ່ງນັ້ນ, ຄຽງຄູ່ກັບການສ້າງຄວາມເຊື່ອໝັ້ນຂອງຜູ້ບໍລິໂພກພາຍໃນປະເທດ, ຕ້ອງຍາດແຍ່ງໃຫ້ໄດ້ຄວາມໄວ້ວາງໃຈຂອງຜູ້ຊົມໃຊ້ ຜູ້ບໍລິໂພກຢູ່ຕ່າງປະເທດ. ເລື່ອງນີ້ມັນຮຽກຮ້ອງໃຫ້ ຜູ້ຜະລິດທຸລະກິດຕ້ອງແມ່ນຜູ້ມີວັດທະນະທຳແລະຈັນຍາບັນທຸລະກິດ ຄຽງຄູ່ກັບຄວາມສາມາດ ແລະຄຸນສົມບັດທີ່ສຳຄັນອື່ນໆອີກຫຼາຍຢ່າງ. ທຸກມື້ນີ້, ຖ້າສະຖານປະກອບການ, ວິສາຫະກິດ ຫຼືກຸ່ມເສດຖະກິດ ທີ່ເຮັດທຸລະກິດແບບຍາດຊີງ, ລັກລອບການອອກແບບ, ການລັກລອບລິຂະສິດ ຫຼືເຮັດສິນຄ້າປອມແປງ, ບໍ່ມີການປ່ຽນແປງໃໝ່ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ, ບໍ່ມີການປະດິດສ້າງ, ການສ້າງສັນ, ການປະດິດຢ່າງເປັນປະຈຳ ແລະການນຳໃຊ້ຜົນງານເຫຼົ່ານັ້ນຢ່າງໄວທີ່ສຸດ ເພື່ອບືນຕົວຂຶ້ນ ກໍ່ຈະຖືກປະລາໄຊໃນຕະຫຼາດຢ່າງແນ່ນອນ.
ໃນໂລກຍຸກໂລກາພິວັດໃນປະຈຸບັນ, ເພື່ອໃຫ້ເສດຖະກິດຂອງປະເທດພັດທະນາ, ບໍ່ພຽງແຕ່ຕ້ອງການຕະຫຼາດພາຍໃນເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຍັງຕ້ອງມີຕະຫຼາດຕ່າງປະເທດທີ່ກວ້າງໃຫຍ່ອີກດ້ວຍ (ໃນພາບ: ກຳປັ່ນບັນທຸກສິນຄ້າ Super Margrethe Maersk ກຳລັງຂົນສົ່ງສິນຄ້າທີ່ທ່າເຮືອ ກ໋າຍແມັບ (ແຂວງບ່າເຣ້ຍ - ຫວຸງເຕົ່າ)) _ພາບ: TTXVN
ໃນເສດຖະກິດຕະຫຼາດເວົ້າລວມ ແລະພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມເວົ້າສະເພາະ, ຄວາມປາດຖະໜາຂອງທຸກໆຄົນທີ່ຢາກຮັ່ງມີ ລ້ວນແຕ່ຖືກຕ້ອງຕາມກົດ ໝາຍ, ແຕ່ຖ້າທ່ານຢາກຈະຮັ່ງມີແບບຍືນຍົງ, ທ່ານຕ້ອງບໍ່ລະເມີດສິນທຳ ຫຼືບໍ່ຜິດກົດໝາຍ. ທຸກໆຄົນທີ່ສ້າງຄວາມລ້ຳລວຍຕ້ອງມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ຕົນເອງ, ຕໍ່ສັງຄົມ ແລະຕໍ່ປະເທດຊາດ. ນັ້ນແມ່ນຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການບໍ່ພຽງແຕ່ກ່ຽວກັບຄຸນສົມບັດສິນທຳ, ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນຄວາມຮັບຜິດຊອບທາງສິນທຳ ເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງແມ່ນຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ສັງຄົມ,ແມ່ນການສ້າງຮັ່ງຄູນມີທີ່ມີວັດທະນະທຳ ອີກດ້ວຍ. ນີ້ແມ່ນສິ່ງສຳຄັນຢ່າງຍິ່ງ ເມື່ອຫວຽດນາມເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບເສດຖະກິດໂລກຢ່າງເລິກເຊິ່ງ. ດັ່ງນັ້ນ, ບົດບາດການຂັບເຄື່ອນຂອງຄົນທີ່ມີວັດທະນະທຳໃນເສດຖະກິດ ແມ່ນກຸນແຈສຳຄັນໃນການເປີດໂອກາດເພື່ອຍາດເອົາໄຊຊະນະໃນການແຂ່ງຂັນທີ່ຍຸດຕິທຳແລະສົດໃສ, ຜ່ານນັ້ນ ຊຸກຍູ້ການຜະລິດໃຫ້ຂະຫຍາຍຕົວ.
ປະຫວັດສາດໃຫ້ເຫັນວ່າ, ຈຸດແຂງຂອງເສດຖະກິດຕະຫຼາດທຶນນິຍົມຢູ່ທີ່ຄວາມສາມາດໃນການຂຸດຄົ້ນຊັບພະຍາກອນໄດ້ດີ ແລະມີປະສິດທິຜົນສູງ, ໂດຍສະເພາະຊັບພະຍາກອນມະນຸດ, ພິເສດແມ່ນແຫຼ່ງບຸກຄະລາກອນທີ່ມີສະຕິປັນຍາສູງ. ດັ່ງນັ້ນ, ພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມຢາກຂະຫຍາຍຕົວ, ຢາກຊະນະໃນການແຂ່ງຂັນທີ່ດຸເດືອດບົນແນວໜ້າເສດຖະກິດໂລກຍຸກໂລກາພິວັດໃນປະຈຸບັນ ຈຳເປັນຕ້ອງຝຶກຝົນ ສົ່ງເສີມ ແລະໃຊ້ຊັບພະຍາກອນມະນຸດຢ່າງມີເຫດຜົນ; ຕ້ອງຮູ້ ນັບຖືຖະນຸຖະໜອມ ແລະ ນຳໃຊ້ ກຳລັງຜູ້ອອກແຮງງານທີ່ມີສະຕິປັນຍາສູງຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ. ຖ້າຫວຽດນາມບໍ່ມີຜູ້ທີ່ມີສະຕິປັນຍາສູງ, ຫຼືສູງທີ່ສຸດ, ຖ້າບໍ່ມີຖັນແຖວຜູ້ອອກແຮງງານຂະໜາດໃຫຍ່ ທີ່ສາມາດຮັບເອົາເຕັກໂນໂລຊີສູງ ໃນຍຸກຂອງການປ່ຽນແປງເຕັກໂນໂລຊີດິຈິຕອນ ແລະປັນຍາປະດິດ ກໍ່ຈະເປັນເລື່ອງຍາກຫຼາຍທີ່ຈະເອົາຊະນະ ເພື່ອໄປເຖິງລະດັບຂອງປະເທດທີ່ພັດທະນາແລ້ວ. ພື້ນຖານເສດຖະກິດທີ່ພັດທະນາສູງກໍ່ແມ່ນເງື່ອນໄຂທີ່ຕ້ອງການ ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາສັງຄົມທີ່ສັບສົນຫຼາຍບັນຫາ ເຊັ່ນຄວາມບໍ່ສະເໝີພາບ, ພິເສດແມ່ນຫຼຸດຜ່ອນຊ່ອງຫວ່າງລະຫວ່າງຄົນຮັ່ງມີແລະຄົນທຸກຍາກ ແລະປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ເກີດການແບ່ງຂົ້ວລະຫວ່າງຮັ່ງມີແລະທຸກຍາກ ທີ່ອາດຈະເປັນໄພຂົ່ມຂູ່ຕໍ່ຄວາມໝັ້ນຄົງຂອງສັງຄົມ.
ໃນສອງສາມທົດສະວັດທີ່ຜ່ານມາ, ປະເທດທຶນນິຍົມບາງປະເທດທີ່ມີພື້ນຖານເສດຖະກິດພັດທະນາແລ້ວ ໄດ້ດຳເນີນມາດຕະການເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນຄວາມບໍ່ສະເໝີພາບ ໃນສັງຄົມ, ອາໃສສິ່ງດັ່ງກ່າວ ຊີວິດຂອງກຳມະກອນສ່ວນໜຶ່ງໄດ້ຮັບການປັບປຸງໃຫ້ດີຂຶ້ນ. ແຕ່ວ່າ, ຍ້ອນທາດແທ້ການຊອກຫາກຳໄລສູງສຸດດ້ວຍທຸກວິທີທາງ, ຍ້ອນຄວາມຂັດແຍ້ງຢູ່ໃນສັງຄົມທຶນນິຍົມທີ່ບໍ່ສາມາດປະສົມກົມກຽວໄດ້ (ບໍ່ໄດ້ກ່າວເຖິງການແກ້ໄຂຢ່າງເຖິງຖອງ) ສະນັ້ນ ພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດທຶນນິຍົມບໍ່ສາມາດແກ້ໄຂໄດ້ ຄວາມອະຍຸດຕິທຳ, ຄວາມບໍ່ສະເໝີພາບທາງສັງຄົມ ແລະການແບ່ງຂົ້ວຮັ່ງມີ-ທຸກຍາກ ທີ່ນັບມື້ນັບເລິກເຊິ່ງກວ່າເກົ່າ. ດັ່ງນັ້ນ, ເພື່ອແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ້ງ, ພ້ອມກັນນັ້ນ, ຈຳກັດຜົນກະທົບທາງລົບຂອງກົນໄກຕະຫຼາດທຶນນິຍົມນັ້ນ ພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ ຈຳເປັນຕ້ອງມີການແຊກແຊງຢ່າງມີປະສິດທິຜົນຂອງລັດ ເພື່ອກຳນົດທິດທາງການພັດທະນາເພື່ອມະນຸດ, ເພື່ອຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຂອງປະເທດ ແລະຂອງຊາດ. ກ່ຽວກັບເລື່ອງນີ້, ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 12 ຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ໄດ້ຢືນຢັນອີກເທື່ອໜຶ່ງວ່າ: “ລັດຕ້ອງມີບົດບາດກຳນົດທິດທາງ, ສ້າງແລະປັບປຸງສະຖາບັນທາງເສດຖະກິດທີ່ສົມບູນແບບ, ສ້າງສະພາບແວດລ້ອມການແຂ່ງຂັນທີ່ສະເໝີພາບ, ໂປ່ງໃສແລະສົດໃສ; ນຳໃຊ້ບັນດາເຄື່ອງມື, ນະໂຍບາຍ ແລະບັນດາແຫຼ່ງພະລັງຂອງລັດ ເພື່ອກຳນົດທິດແລະດັດສົມພື້ນຖານເສດຖະກິດ, ຊຸກຍູ້ການຜະລິດ ທຸລະກິດ ແລະຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ; ປະຕິບັດຄວາມກ້າວໜ້າແລະຄວາມຍຸດຕິທຳທາງສັງຄົມໃນແຕ່ລະບາດກ້າວ, ແຕ່ລະນະໂຍບາຍການພັດທະນາ. ເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດເປັນເຈົ້າຂອງຂອງປະຊາຊົນໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ”(7). ເຄົາລົບນັບຖືຜູ້ຄົນ, ເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດເປັນເຈົ້າຂອງຂອງປະຊາຊົນ ກໍ່ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາຈຸດທີ່ໂດດເດັ່ນ ຂອງແນວທາງການພັດທະນາພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ ຢູ່ປະເທດຫວຽດນາມ, ນີ້ແມ່ນສິ່ງທີ່ພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດທຶນນິຍົມບໍ່ມີ.
ໃນທົດສະວັດທີ່ຜ່ານມາ, ໃນຫຼາຍປະເທດທຶນນິຍົມໄດ້ເກີດການນັດຢຸດງານ, ການປະທ້ວງ, ການເດີນຂະບວນ ດ້ວຍຂະໜາດທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ເພື່ອຮຽກຮ້ອງຄວາມສະເໝີພາບທາງດ້ານສິດທິ ຜົນປະໂຫຍດ ແລະສະວັດດີການສັງຄົມ, ຄັດຄ້ານຕໍ່ຕ້ານກັບການຂູດຮິດຫຼາຍເກີນໄປ ແລະຄວາມບໍ່ຍຸດຕິທຳ. ມີການນັດຢຸດງານທີ່ບໍ່ພຽງແຕ່ດຶງດູດຄົນທຸກຍາກ, ຜູ້ດ້ອຍໂອກາດໃນສັງຄົມເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງດຶງດູດຄົນຊັ້ນກາງຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍອີກນຳ, ເຮັດໃຫ້ຫຼາຍຂົງເຂດການຜະລິດຊຸດໂຊມລົງ, ເຊັ່ນ: ການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ, ການຜະລິດລົດຍົນ, ຫຼືຂະແໜງການຂົນສົ່ງທີ່ສຳຄັນເຊັ່ນ: ການຂົນສົ່ງທາງອາກາດ, ລົດໄຟໃຕ້ດິນ, ລົດໄຟ,...
ຕ່າງຈາກເສດຖະກິດຕະຫຼາດທຶນນິຍົມ, ຕັ້ງແຕ່ເລີ່ມຍອມຮັບເສດຖະກິດສິນຄ້າຫຼາຍພາກສ່ວນທີ່ເຄື່ອນໄຫວຕາມກົນໄກຕະຫຼາດ ຈົນເຖິງເມື່ອມີການຢືນຢັນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງກ່ຽວກັບການກໍ່ສ້າງພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ, ພັກກອມມູນິດແລະລັດຫວຽດນາມໄດ້ຢຶດໝັ້ນໃນແຜນນະໂຍບາຍ ພັດທະນາເສດຖະກິດຕ້ອງຕິດແໜ້ນກັບການແກ້ໄຂບັນດາບັນຫາສັງຄົມຢ່າງດີ. ນີ້ແມ່ນມາດຖານສຳຄັນທີ່ສຸດໃນການຍົກໃຫ້ເຫັນຢ່າງເດັ່ນຊັດເຖິງທິດທາງສັງຄົມນິຍົມ ຂອງພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດຂອງຫວຽດນາມ. ຢາກໄດ້ຄືແນວນັ້ນ, ກ່ອນອື່ນຕ້ອງຍົກສູງລະດັບຂອງກຳລັງການຜະລິດ, ໃນນັ້ນສິ່ງພິເສດແມ່ນລະດັບຂອງຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ທີ່ຮັບໃຊ້ໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາເສດຖະກິດ ແລະຍາມໃດກໍ່ຕິດກັບເປົ້າໝາຍ ເພື່ອການພັດທະນາຢ່າງຮອບດ້ານຂອງມະນຸດ. ຍ້ອນວ່າ “ລະດັບການພັດທະນາເສດຖະກິດແມ່ນເງື່ອນໄຂວັດຖຸ ເພື່ອປະຕິບັດນະໂຍບາຍສັງຄົມ, ຈາກຈຸດໝາຍທາງສັງຄົມມັນແມ່ນຈຸດປະສົງຂອງການເຄື່ອນໄຫວເສດຖະກິດທຸກຢ່າງ”(8).
ໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມທີ່ປະຊາຊົນມີບົດບາດສຳຄັນນັ້ນ ບໍ່ພຽງແຕ່ເພື່ອຈຸດໝາຍເສດຖະກິດເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ສິ່ງສຳຄັນກວ່ານັ້ນແມ່ນຍັງມີເປົ້າໝາຍສັງຄົມ, ເພື່ອການພັດທະນາຮອບດ້ານຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ (ໃນພາບ: ກຳມະການກົມການເມືອງ, ນາຍົກລັດຖະມົນຕີແຫ່ງ ສສ ຫວຽດນາມ ຫງວຽນຊວັນຝຸກ ພົບປະກັບປະຊາຊົນ) _ພາບ: TTXVN
ເວົ້າຢ່າງອື່ນ, ໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມທີ່ປະຊາຊົນມີບົດບາດເປັນກຳລັງໜູນນັ້ນ ບໍ່ພຽງແຕ່ເພື່ອເສດຖະກິດເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ສິ່ງສຳຄັນກວ່ານັ້ນຍັງເພື່ອເປົ້າໝາຍທາງສັງຄົມ, ເພື່ອການພັດທະນາຮອບດ້ານຂອງມະນຸດແລະເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ. ກ່ອນໜ້ານີ້, ທ່ານກາກມາກເຄີຍກ່າວວ່າ, ໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດທຶນນິຍົມ ທຸກຄົນເຫັນອີກຝ່າຍເປັນຫົນທາງໃຫ້ເກີດປະໂຫຍດ. ປະຈຸບັນ, ໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ, ພວກເຮົາເອົາໃຈໃສ່ຜູ້ຄົນເປັນອັນດັບໜຶ່ງ, ຖືວ່າປະຊາຊົນແມ່ນກຳລັງແຮງຊຸກຍູ້ ແຕ່ກໍ່ແມ່ນເປົ້າໝາຍຂອງການພັດທະນາ. ດັ່ງນັ້ນ, ພັກກອມມູນິດແລະລັດຫວຽດນາມວາງແຜນນະໂຍບາຍ ບໍ່ລໍຖ້າຈົນກ່ວາເສດຖະກິດມີການພັດທະນາສູງກ່ອນທີ່ຈະປະຕິບັດບັນດາເປົ້າໝາຍສັງຄົມ. ເມື່ອເຂົ້າສູ່ການປ່ຽນແປງໃໝ່, ພັກແລະລັດຫວຽດນາມໄດ້ມີແຜນນະໂຍບາຍ “ການເຕີບໂຕເສດຖະກິດຕ້ອງຕິດແໜ້ນກັບຄວາມກ້າວໜ້າແລະຄວາມຍຸດຕິທຳທາງສັງຄົມໃນແຕ່ລະບາດກ້າວແລະໃນຕະຫຼອດຂະບວນການພັດທະນາ”(9). ແຜນນະໂຍບາຍນີ້ໄດ້ຊາບຊຶມຢູ່ໃນບັນດາກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ແລະນັບມື້ນັບສະແດງອອກໃນທຸກດ້ານຂອງຊີວິດສັງຄົມ ເພື່ອຮັບໃຊ້ການພັດທະນາມະນຸດຢ່າງດີທີ່ສຸດ. ນີ້ແມ່ນທາງເລືອກທີ່ຖືກຕ້ອງ, ວິທະຍາສາດ, ກ້າຫານ, ປະດິດສ້າງ ແລະເຕັມໄປດ້ວຍຈິດໃຈຂອງຄວາມເປັນມະນຸດ. ທາງເລືອກທີ່ຫຼີກລ່ຽງບໍ່ໄດ້ນັ້ນແມ່ນອີງໃສ່ບົດຮຽນປະສົບການ, ສືບທອດຈຸດດີຈຸດແຂງໃນພຶດຕິກຳແຫ່ງການພັດທະນາເສດຖະກິດຕະຫຼາດ ທີ່ມີຢູ່ໃນປະຫວັດສາດ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍ່ເລີ່ມຈາກລັກສະນະມະນຸດສະທຳຂອງລັດທິສັງຄົມນິຍົມ ເພື່ອຢືນຢັນແນວທາງກໍ່ສ້າງພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມທີ່ຖືເອົາປະຊາຊົນເປັນກຳລັງໜູນແລະເປັນເປົ້າໝາຍການພັດທະນາ, ໝາຍຄວາມວ່າ ທັງໝົດໂດຍມະນຸດແລະເພື່ອມະນຸດ./.
-----------------------
(1) ກ.ມາກ ແລະ ຟ.ອັງແກນ: ນິພົນຄົບຊຸດ, ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 1993, ເຫຼັ້ມ 23, ໜ້າ 872.
(2) ກ.ມາກ ແລະ ຟ.ອັງແກນ: ນິພົນຄົບຊຸດ, ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2000, ເຫຼັ້ມ 46, ພາກ 2, ໜ້າ 160.
(3) ກ.ມາກ ແລະ ຟ.ອັງແກນ: ນິພົນຄົບຊຸດ, ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 1993, ເຫຼັ້ມ 23, ໜ້າ 322.
(4) ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ: ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 9, ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2001, ໜ້າ 23.
(5) ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ: ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 12, ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດ ສື້ເຖິດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2016, ໜ້າ 25.
(6) ວ.ອີ. ເລນິນ: ນິພົນຄົບຊຸດ, ສພຈ. ກ້າວໜ້າ, ມົດສະກູ, 1977, ເຫຼັ້ມ 36, ໜ້າ 334.
(7) ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ: ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 12, ຫ້ອງການສູນກາງພັກ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2016, ໜ້າ 103.
(8) ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ: ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 6, ສພຈ. ສື້ເຖິດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 1987, ໜ້າ 86.
(9) ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ: ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 8, ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 1996, ໜ້າ 113.
- ບົດນີ້ໄດ້ລົງພິມໃນວາລະສານກອມມູນິດ ສະບັບທີ 953 (ເດືອນພະຈິກ 2020)
