ປັບປຸງຍົກສູງຄວາມສາມາດໃນການພະຍາກອນ
ເພື່ອຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກ
ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ
ເພື່ອຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກ
ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ
ວກ. - ການພະຍາກອນເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ແມ່ນໜຶ່ງໃນເຄື່ອງມືທີ່ຈຳເປັນໃນການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກ ເພື່ອໃຫ້ເສດຖະກິດແລະການເຄື່ອນໄຫວທາງສັງຄົມພັດທະນາຢ່າງຍືນຍົງ, ຫຼີກລ້ຽງການລົບກວນທີ່ສໍາຄັນທີ່ອາດຈະສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ເປົ້າໝາຍເດີມ. ການພະຍາກອນຢ່າງທັນການແລະຖືກຕ້ອງຈະຊ່ວຍໃຫ້ເສດຖະກິດສ້າງໂອກາດພັດທະນາໃຫ້ຫຼາຍທີ່ສຸດ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນຄວາມສ່ຽງລົງໜ້ອຍສຸດ, ພ້ອມທັງຊ່ວຍໃຫ້ບັນດາອົງການຄຸ້ມຄອງມີການຕັດສິນໃຈ ແລະ ແກ້ໄຂຢ່າງເໝາະສົມ ເພື່ອບັນລຸເປົ້າໝາຍສຳຄັນ ໃນການຮັກສາການເຕີບໂຕເສດຖະກິດ ແລະ ຮັກສາສະຖຽນລະພາບຂອງເສດຖະກິດມະຫາພາກ.
ກຳມະການກົມການເມືອງ, ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຟ້າມມິງຈິ໊ງ ຢ້ຽມຊົມສາຍການຜະລິດອຸປະກອນເອເລັກໂຕຣນິກ ຂອງບໍລິສັດຊາມຊຸງເອເລັກໂຕຣນິກ ຫວຽດນາມຈຳກັດ ທີ່ນິຄົມອຸດສາຫະກຳ ອຽນຟອງ, ເມືອງອຽນຟອງ ແຂວງບັກນິງ _ພາບ: TTXVN
ພາບລວມຂອງວຽກງານພະຍາກອນ
ເພື່ອຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກ
ການພະຍາກອນມີຈຸດປະສົງເພື່ອຄາດຄະເນອະນາຄົດຂອງເສດຖະກິດໂດຍອີງໃສ່ຫຼັກວິທະຍາສາດ ແລະປະສົບການ, ອີງໃສ່ຂໍ້ມູນສະຖິຕິ, ເຫດການ ແລະ ປະຕິກິລິຍາຂອງເສດຖະກິດໃນອະດີດ ສົມທົບກັບການວິເຄາະສົມມະຕິຖານທີ່ອາດຈະເກີດຂຶ້ນໃນອະນາຄົດ.
ໃນດ້ານການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ, ວຽກງານພະຍາກອນຢູ່ຫວຽດນາມໄດ້ຮັບການປະຕິບັດນັບແຕ່ທ້າຍຊຸມປີ 60 ຂອງສັດຕະວັດທີ XX. ອາດຈະແບ່ງວຽກງານພະຍາກອນເພື່ອຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກຢູ່ຫວຽດນາມເປັນສອງໄລຍະໂດຍມີລັກສະນະດັ່ງນີ້:
ກ່ອນປີ 1986, ຫວຽດນາມຕາມຮູບແບບການວາງແຜນການລວມສູນ ແລະໃຊ້ແຜນການເປັນເຄື່ອງມືຕົ້ນຕໍ ໃນການຂັບເຄື່ອນເສດຖະກິດ. ວຽກງານພະຍາກອນເສດຖະກິດໃນຫວຽດນາມໃນເວລານັ້ນຄືກັນກັບປະເທດສັງຄົມນິຍົມອື່ນໆ, ຖືກຜັນຂະຫຍາຍເພື່ອຮັບໃຊ້ການວາງແຜນເປັນຫຼັກ. ໃນໄລຍະນີ້, ຫວຽດນາມຍັງໃຊ້ຮູບແບບການພະຍາກອນຈຳນວນໜຶ່ງ ທີ່ສ້າງຂຶ້ນບົນພື້ນຖານຂໍ້ມູນຂອງລະບົບການຜະລິດວັດສະດຸ ໂດຍມີໂຄງສ້າງຮູບແບບທີ່ມີບລ໊ອກການຜະລິດພຽງບລ໊ອກດຽວ ທີ່ສ້າງຂຶ້ນບົນພື້ນຖານຂໍ້ມູນຂອງລະບົບສົມດຸນຜະລິດຕະພັນວັດສະດຸ (Material Product Balance System) ທີ່ລະບົບບັນດາປະເທດສັງຄົມນິຍົມນຳໃຊ້ໃນເມື່ອກ່ອນ. ຮູບແບບນີ້ບໍ່ມີຄວາມໝາຍຫຼາຍເພາະວ່າມັນແຍກຕ່າງຫາກຈາກສ່ວນທີ່ເຫຼືອຂອງໂລກ ແລະສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນຂຶ້ນກັບການດັດສົມຕາມແຜນການຂອງລັດ.
ແຕ່ປີ 1986 ເຖິງປະຈຸບັນ, ວຽກງານພະຍາກອນມີການປ່ຽນແປງໃໝ່. ສິ່ງນີ້ກ່ຽວຂ້ອງໂດຍກົງກັບການປ່ຽນແປງຮູບແບບການພັດທະນາຂອງຫວຽດນາມ ຈາກການວາງແຜນການລວມສູນ ໄປສູ່ຮູບແບບເສດຖະກິດຕະຫຼາດຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມ. ພ້ອມກັນກັບການປ່ຽນແປງໄປສູ່ການສ້າງລະບົບເສດຖະກິດຕະຫຼາດຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມນັ້ນ ຍັງມີບັນດານະໂຍບາຍເປີດກວ້າງແລະເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບເສດຖະກິດໂລກ. ມີການຕັດສິນໃຈທີ່ຈະໃຊ້ລະບົບບັນຊີແຫ່ງຊາດ (System of National Accounts) ແທນລະບົບສົມດຸນຜະລິດຕະພັນວັດສະດຸ. ນີ້ແມ່ນບາດກ້າວສຳຄັນໃນການປະຕິບັດງານພະຍາກອນໃນຫວຽດນາມ ເນື່ອງຈາກປະເທດສ່ວນໃຫຍ່ໃນໂລກໃຊ້ລະບົບບັນຊີແຫ່ງຊາດຢ່າງສະໝ່ຳສະເໝີ, ດັ່ງນັ້ນຈຶງສາມາດປະຍຸກໃຊ້ຮູບແບບແລະທິດສະດີເສດຖະກິດ ໃນການວິເຄາະຜົນກະທົບທາງນະໂຍບາຍ ແນໃສ່ພະຍາກອນເພື່ອຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກ ແລະປຽບທຽບສະຖານະການປະຈຸບັນຂອງເສດຖະກິດ ກັບສ່ວນອື່ນໆຂອງໂລກ.
ປະຈຸບັນ, ການພະຍາກອນໃນລະດັບຕ່າງໆໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມບັນດາຂົງເຂດສຳຄັນທີ່ສຸດໃນການຕັດສິນໃຈໃນການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກຢູ່ຫວຽດນາມ. ຕັ້ງແຕ່ການພະຍາກອນເປັນໄລຍະ ເພື່ອຮັບໃຊ້ຂະບວນການສ້າງຍຸດທະສາດ, ແຜນການ ແລະ ການວາງແຜນ, ເຖິງການພະຍາກອນພິເສດ ເພື່ອປະເມີນຜົນກະທົບ ແລະການຕອບສະໜອງຕໍ່ເສດຖະກິດ ເມື່ອເກີດການຜັນຜວນໃນປະເທດແລະຕ່າງປະເທດ. ວິທີການແລະເຄື່ອງມືພະຍາກອນທາງເສດຖະກິດແລະສັງຄົມຂັ້ນສູງສ່ວນໃຫຍ່ໄດ້ຮັບການວິໄຈແລະນຳໃຊ້ໃນຫວຽດນາມ, ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນຂະບວນການຕັດສິນຂອງອົງການຄຸ້ມຄອງລັດ. ບັນດາຮູບແບບການພະຍາກອນທາງປະລິມານຖືກສ້າງຂຶ້ນໃນປະເທດຂອງພວກເຮົາ, ເຊັ່ນ: ຮູບແບບເສດຖະມິຕິມະຫາພາກ, ຮູບແບບດຸນລະຍະພາບທົ່ວໄປ, ຮູບແບບການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດດ້ານການສະໜອງ ແລະ ຮູບແບບອິນພຸດ-ເອົາພຸດ ເຊິ່ງສ້າງຂຶ້ນເພື່ອເສດຖະກິດຫວຽດນາມ ນອກຈາກນີ້ ບລ໊ອກຮູບແບບຫວຽດນາມຈຳນວນຫຼາຍທີ່ຖືກສ້າງຂຶ້ນແລະອັບເດດໃນຮູບແບບການວິເຄາະການພະຍາກອນທົ່ວໂລກ ເຊັ່ນ: ຮູບແບບໂຄງການວິເຄາະການຄ້າທົ່ວໂລກ (GTAP), ຮູບແບບການພະຍາກອນເສດຖະກິດມະຫາພາກ (NiGEM),...
ເພື່ອຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກຂອງລັດຖະບານ, ວຽກງານພະຍາກອນສ່ວນໃຫຍ່ໄດ້ດຳເນີນຢູ່ໃນອົງການກາງສີ່ແຫ່ງຄື: ກະຊວງແຜນການແລະການລົງທຶນ, ກະຊວງການເງິນ, ກະຊວງອຸດສາຫະກຳແລະການຄ້າ ແລະ ທະນາຄານແຫ່ງລັດ ຫວຽດນາມ. ໃນນັ້ນ, ກະຊວງແຜນການແລະການລົງທຶນ ເປັນອົງການທີ່ປຶກສາແລະສັງລວມຂອງລັດຖະບານ ແລະນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ແລະ ເປັນອົງການປະຕິບັດວຽກງານພະຍາກອນທົ່ວໄປ ເພື່ອໃຫ້ຄຳປຶກສາກ່ຽວກັບການກໍ່ສ້າງ ແລະ ປະຕິບັດຍຸດທະສາດ, ແຜນແມ່ບົດ ແລະ ແຜນການພັດທະນາເສດຖະກິດແລະສັງຄົມທົ່ວໄປ ຂອງປະເທດແລະເຂດ, ໃຫ້ຄໍາແນະນໍາກ່ຽວກັບການຄຸ້ມຄອງເສດຖະກິດມະຫາພາກ; ກະຊວງການເງິນ, ກະຊວງອຸດສາຫະກຳແລະການຄ້າ ແລະທະນາຕານແຫ່ງລັດຫວຽດນາມ ດຳເນີນການພະຍາກອນ ເພື່ອໃຫ້ຄຳແນະນຳກ່ຽວກັບການຄວບຄຸມລາຄາ, ນະໂຍບາຍພາສີ, ການເງິນ ສະກຸນເງິນ ແລະ ຂົງເຂດວິຊາສະເພາະອື່ນໆ. ບັນດາໜ່ວຍງານ ກະຊວງ ຂະແໜງການ ສະຖາບັນວິໄຈ ມະຫາວິທະຍາໄລ ແລະອົງການຈັດຕັ້ງຄົ້ນຄວ້າອື່ນໆ ກໍ່ມີການພະຍາກອນໃນສາຂາວິຊາສະເພາະ, ກໍ່ຄືການພະຍາກອນຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກໂດຍອີງໃສ່ການວິເຄາະແລະການປະເມີນຜົນທີ່ເປັນອິກສະຫຼະ, ເພື່ອປະກອບສ່ວນໃນການໃຫ້ຄຳແນະນຳດ້ານນະໂຍບາຍ ແລະປັບປຸງຍົກສູງຄຸນນະພາບຂອງການພະຍາກອນຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກ.
ນອກເໜືອຈາກບັນດາໜ່ວຍງານໃນປະເທດແລ້ວ, ບັນດາອົງການຄົ້ນຄວ້າເສດຖະກິດສາກົນເຊັ່ນ ທະນາຄານໂລກ (WB), ກອງທຶນການເງິນສາກົນ (IMF), ທະນາຄານພັດທະນາອາຊີ (ADB) ອົງການອື່ນໆອີກຫຼາຍແຫ່ງ ກໍ່ດຳເນີນການພະຍາກອນເປັນໄລຍະກ່ຽວກັບແງ່ຫວັງເສດຖະກິດຂອງບັນດາປະເທດໃນໂລກ, ໃນນັ້ນມີຫວຽດນາມ. ນີ້ແມ່ນຊ່ອງທາງອ້າງອີງເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ຫວຽດນາມຖອດຖອນບົດຮຽນຈາກປະສົບການ, ອ້າງອີງນະໂຍບາຍ, ກໍ່ຄືຮັບຮູ້ໄດ້ທີ່ຕັ້ງຂອງຕົນເມື່ອປຽບທຽບກັບປະເທດອື່ນໆໃນພາກພື້ນແລະໃນໂລກຈາກທັດສະນະພາວະວິໄສ.
ຄວາມເປັນຈິງຂອງວຽກງານພະຍາກອນເພື່ອຮັບໃຊ້
ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສຖະກິດມະຫາພາກ ຢູ່ຫວຽດນາມຫວ່າງມໍ່ໆມານີ້
ວຽກງານພະຍາກອນໃນເວລາທີ່ຜ່ານມາໄດ້ຮັບຜົນສຳເລັດທາງບວກໃນການຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກຂອງຫວຽດນາມ. ໃນສະພາບການເສດຖະກິດໂລກທີ່ຜັນແປໄປຢ່າງວ່ອງໄວແລະສັບສົນ ພ້ອມຜົນກະທົບທີ່ແຊກຊ້ອນກັນ, ເສດຖະກິດຫວຽດນາມນັບມື້ນັບເປີດກວ້າງຈຶງໄດ້ຮັບອິດທິພົນຫຼາຍຂຶ້ນຈາກເສດຖະກິດໂລກ, ວຽກງານສ້າງຍຸດທະສາດ, ວາງແຜນ, ແຜນການ ແລະ ຄາດຄະເນ ໄດ້ປະກອບສ່ວນຫຼາຍຢ່າງເຂົ້າໃນຂະບວນການວາງແຜນແລະດຳເນີນນະໂຍບາຍມະຫາພາກ ເຊິ່ງມີສ່ວນຊ່ວຍໃນການກຳນົດເປົ້າໝາຍ ການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມທີ່ສຳຄັນ ໃນຍຸດທະສາດ, ແຜນການ 5 ປີແລະປະຈຳປີ, ພ້ອມທັງໃຫ້ຄຳແນະນຳເພື່ອກຳນົດ, ຄັດເລືອກ ແລະ ປ່ຽນແປງເປົ້າໝາຍບຸລິມະສິດໃນການດຳເນີນງານ ເມື່ອມີການຜັນຜວນຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງໃນສະຖານະການໃນປະເທດແລະຕ່າງປະເທດ.
ວຽກງານທີ່ມີສ່ວນຮ່ວມຂອງການພະຍາກອນໃນການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກໃນເວລາຜ່ານມາ ອາກຈະກ່າວໄດ້ ເຊັ່ນ ລາຍງານເປັນໄລຍະທີ່ປະເມີນສະພາບການໃນປະເທດແລະຕ່າງປະເທດ, ລວມທັງການພະຍາກອນທ່າອ່ຽງແລະສະຖານະການການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ, ແຜນການເສດຖະກິດ-ສັງຄົມປະຈຳປີ (ຕາມໄຕມາດ, 6 ເດືອນ ແລະປະຈຳປີ), 5 ປີ (ລາຍງານການກໍ່ສ້າງ, ລາຍງານການປະເມີນຄວາມສາມາດໃນການປະຕິບັດແຜນການ), ຍຸດທະສາດການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມໃນໄລຍະເວລາ 10 ປີ; ລາຍງານເປັນໄລຍະຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກຂອງລັດຖະບານ (ກຸ່ມທີ່ປຶກສາລັດຖະບານ, ກຸ່ມ 1317,...); ລາຍງານການປະເມີນຜົນກະທົບຂອງການປ່ຽນແປງຢ່າງກະທັນຫັນຂອງເສດຖະກິດໂລກ ເຊັ່ນ ການປ່ຽນແປງນະໂຍບາຍຂອງບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືລົງທຶນການຄ້າໃຫຍ່ຂອງຫວຽດນາມ, ຜົນກະທົບຂອງການປ່ຽນແປງຂອງລາຄາວັດຖຸດິບທີ່ຈຳເປັນຂອງໂລກ (ລາຄານ້ຳມັນ, ລາຄາວັດຖຸດິບໃນການຜະລິດ,...), ການປ່ຽນແປງທາງພູມສາດ-ການເມືອງທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ເສດຖະກິດຂອງຫວຽດນາມ (ການທີ່ອັງກິດອອກຈາກສະຫະພາບເອີຣົບ (Brexit), ຜົນກະທົບຂອງຄວາມຂັດແຍ້ງລັດເຊຍ-ຢູເຄຣນ,...), ຜົນກະທົບຂອງການເຂົ້າຮ່ວມບັນດາສັນຍາການຄ້າ (WTO, CPTPP ແລະ EVFTA) ແລະຜົນກະທົບຂອງນະໂຍບາຍການຄຸ້ມຄອງພາຍໃນປະເທດຕໍ່ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດເປົ້າໝາຍການຄຸ້ມຄອງເສດຖະກິດ, ໂດຍສະເພາະ ເມື່ອເສດຖະກິດປະສົບກັບການຜັນຜວນ (ນະໂຍບາຍກະຕຸ້ນຄວາມຕ້ອງການ; ນະໂຍບາຍເງິນເດືອນ; ການປ່ຽນແປງລາຄາສິນຄ້າຈຳເປັນ: ລາຄາໄຟຟ້າ, ລາຄານ້ຳມັນ; ອັດຕາແລກປ່ຽນ; ອັດຕາດອກເບ້ຍ; ພາສີ; ຜົນກະທົບຂອງການເບີກຈ່າຍເງິນລົງທຶນພາກລັດ ໃນການສະໜັບສະໜູນການສົ່ງເສີມການເຕີບໂຕ; ຜົນກະທົບຂອງຊຸດຊ່ວຍເຫຼືອທາງເສດຖະກິດອັນເນື່ອງຈາກຜົນກະທົບຂອງວິກິດການການເງິນໃນອາຊີ (ປີ 1997), ວິກິດການການເງິນໂລກ (ປີ 2008), ການແຜ່ລະບາດໃຫຍ່ຂອງໂຄວິດ-19).
ຢ່າງໃດກໍຕາມ, ວຽກງານພະຍາກອນເພື່ອຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານກໍ່ຍັງມີຂໍ້ຈຳກັດບາງປະການ ເຊິ່ງລວມເຖິງເນື້ອໃນຕໍ່ໄປນີ້:
ທີໜຶ່ງ, ວຽກງານພະຍາກອນບໍ່ໄດ້ປະຕິບັດຕາມຄວາມເປັນຈິງຂອງຊີວິດເສດຖະກິດ. ວຽກງານກຳສະພາບການ ແລະ ຄາດການສະຖານະການ ເພື່ອຮັບໃຊ້ການພັດທະນາຍຸດທະສາດ, ແຜນການ ແລະ ນະໂຍບາຍຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກ ຍັງຂາດຄວາມຄົບຊຸດ ແລະ ບໍ່ຕອບສະໜອງຕາມຄວາມຕ້ອງການພັດທະນາໃໝ່ຂອງຊີວິດເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ. ການພະຍາກອນຍັງບໍ່ທັນກາຍເປັນຂັ້ນຕອນບັງຄັບໃນຂະບວນການສ້າງ, ວາງແຜນ, ປະຕິບັດການ ແລະປະເມີນນະໂຍບາຍ, ສົ່ງຜົນໃຫ້ນະໂຍບາຍການດຳເນີນງານບາງນະໂຍບາຍບໍ່ຖືກຕ້ອງ, ບໍ່ສຳເລັດ ແລະ ບໍ່ສາມາດປະເມີນການຕອບສະໜອງຂອງເສດຖະກິດໄດ້ຄົບຖ້ວນ, ເຮັດໃຫ້ປະສິດທິພາບ ປະສິດທິຜົນ ແລະຄວາມຫ້າວຫັນໃນການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກຫຼຸດລົງ.
ທີສອງ, ຂາດການຄາດຄະເນຕາມຂະແໜງການ ຂົງເຂດ ຫຼືຕະຫຼາດ, ໃນຂະນະທີ່ມີຄວາມຕ້ອງການສູງ ຈາກວິສາຫະກິດ, ສະມາຄົມຂະແໜງການ ອາຊີບ, ຄົວເຮືອນທຸລະກິດ ກ່ຽວກັບການພະຍາກອນການສະໜອງແລະຄວາມຕ້ອງການຜະລິດຕະພັນ ແລະລາຄາຕະຫຼາດໃນປະເທດແລະຕ່າງປະເທດ, ຫຼືການພະຍາກອນການສົ່ງອອກແລະນໍາເຂົ້າຂອງອຸດສາຫະກໍາສະເພາະ. ການຂາດການພະຍາກອນຕາມພາກພື້ນແລະທ້ອງຖິ່ນເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃນການປະຕິບັດນະໂຍບາຍເສດຖະກິດມະຫາພາກ. ນອກຈາກນັ້ນ, ຍັງຂາດການເຊື່ອມໂຍງໃນການພະຍາກອນມະຫາພາກ ໃນຖານະເປັນການພະຍາກອນໂດຍລວມ ສົມດຸມ ແລະ ທິດທາງ ສໍາລັບການພະຍາກອນຕາມຂົງເຂດ, ພາກທຸລະກິດ ແລະ ການຄາດຄະເນຂອງຊຸມຊົນ.
ທີສາມ, ຂາດການພະຍາກອນກ່ຽວກັບບັນຫາສັງຄົມແລະສິ່ງແວດລ້ອມ. ເມື່ອເສດຖະກິດຕ້ອງການການພັດທະນາທີ່ຍືນຍົງແລະຄອບຄຸມ, ຂອບເຂດຂອງການພະຍາກອນຈຳເປັນຕ້ອງຂະຫຍາຍ, ບໍ່ພຽງແຕ່ກວມເອົາບັນດາບັນຫາເສດຖະກິດເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຍັງພິຈາລະນາຄວານຜັນຜວນຂອງປັດໄຈຄວາມຄິດເຫັນຂອງປະຊາຊົນສັງຄົມ, ພູມສາດການເມືອງ, ສິ່ງແວດລ້ອມ, ຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະ ຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍ. ການຂາດການພະຍາກອນເຫຼົ່ານີ້ເປັນອຸປະສັກສໍາຄັນໃນການກຳນົດນະໂຍບາຍການພັດທະນາທີ່ຍືນຍົງ.
ຈາກສະຖານະການຂ້າງເທິງ ສາມາດຖອດຖອນບົດຮຽນຈຳນວນໜຶ່ງດັ່ງຕໍ່ໄປນີ້:
ທີໜຶ່ງ, ຍົກສູງບົດບາດຂອງວຽກງານພະຍາກອນໃນການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກ. ຖືການພະຍາກອນເປັນຂັ້ນຕອນທີ່ແຍກອອກບໍ່ໄດ້ ໃນຂະບວນການສ້າງແລະກຳນົດນະໂຍບາຍ. ນີ້ແມ່ນປັດໄຈສຳຄັນທີ່ກຳນົດການພັດທະນາຂອງວຽກງານພະຍາກອນໃນການດຳເນີນງານ, ເປັນພື້ນຖານໃຫ້ວຽກງານພະຍາກອນສາມາດດຶງດູດຄວາມເອົາໃຈໃສ່ ແລະ ການລົງທຶນທີ່ເໝາະສົມ ຈາກຫຼາຍແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນ ແລະພາກສ່ວນຕ່າງໆໃນສັງຄົມ, ຜ່ານັ້ນ ປັບປຸງຍົກສູງຄຸນນະພາບ ແລະຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການໃນການດຳເນີນງານລະດັບມະຫາພາກໄດ້ດີກວ່າອີກ.
ທີສອງ, ສ້າງລະບົບຖານຂໍ້ມູນທີ່ເປັນໜຶ່ງດຽວ, ຖືກຕ້ອງຊັດເຈນ ແລະ ປັບປຸງຢ່າງສະໝ່ຳສະເໝີ. ຄຸນນະພາບແລະຄວາມສາມາດຕອບສະໜອງຂອງລະບົບຂໍ້ມູນແມ່ນປັດໄຈສຳຄັນທີ່ມີບົດບາດຕັດສິນຊີ້ຂາດຜົນໄດ້ຮັບຂອງການພະຍາກອນ.
ທີສາມ, ເລືອກວິທິການແລະຮູບແບບພະຍາກອນຂັ້ນສູງ, ໂດຍປະສານລວມຜົນການພະຍາກອນແບບປະລິມານເຂົ້າກັບວິທີອື່ນໆ. ການປະສົມປະສານວິທີການພະຍາກອນສະໄໝໃໝ່ ແລະແບບດັ້ງເດີມເຂົ້າດ້ວຍກັນ ເພື່ອໃຊ້ປະໂຫຍດຈາກຈຸດແຂງແລະຫຼຸດຂໍ້ຈຳກັດຂອງວິທີການເຫຼົ່ານີ້ ຈຳເປັນຕ້ອງເຮັດຢ່າງລະອຽດເພື່ອໃຫ້ສາມາດມີຜົນງານການພະຍາກອນທີ່ເໝາະສົມທີ່ສຸດ. ການເລືອກວິທີການແລະຮູບແບບພະຍາກອນຈຳເປັນຕ້ອງພິຈາລະນາສະພາບຈິງຂອງແຕ່ລະປະເທດ (ເງື່ອນໄຂຂໍ້ມູນຊອບແວ, ຊັບພະຍາກອນບຸກຄົນ...), ແຕ່ວິທີເຂົ້າເຖິງຕ້ອງໄດ້ຮັບການອັບເດດ, ລວມເຖິງວິທີການຂັ້ນສູງໃໝ່ທີ່ສາມາດຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການຂອງການດໍາເນີນງານມະຫາພາກໃນຍຸກໃໝ່ໄດ້.
ທີສີ່, ຖັນແຖວພະນັກງານທີ່ເຮັດວຽກງານພະຍາກອນຕ້ອງຮັບປະກັນຄຸນນະພາບ. ຕໍ່ໜ້າການປ່ຽນແປງຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງໃນສັງຄົມ, ຖັນແຖວພະນັກງານທີ່ເຮັດວຽກງານພະຍາກອນ ຕ້ອງໄດ້ປັບປຸງຄຸນສົມບັດຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ເພື່ອອັບເດດຄວາມຮູ້ ແລະ ວິທີການພະຍາກອນໃໝ່ ເພື່ອສາມາດໃຫ້ຜົນການພະຍາກອນທີ່ດີທີ່ສຸດໃນການຮັບໃຊ້ວຽກງານບໍລິຫານຄຸ້ມຄອງ.
ທີຫ້າ, ເຮັດໃຫ້ຂໍ້ມູນມີຄວາມໂປ່ງໃສໃນຫຼາຍຊ່ອງທາງ ແລະວິທີການສົ່ງຂໍ້ມູນ. ເມື່ອຂໍ້ມູນໄດ້ຮັບການເຜີຍແຜ່ຢ່າງກວ້າງຂວາງ, ຈະມີໜ່ວຍງານ, ສຳນັກງານອົງການ ແລະ ພະນັກງານຄົ້ນວ້າຈຳນວນຫຼາຍໃຊ້ຂໍ້ມູນດັ່ງກ່າວ ເຊິ່ງພວກເຂົາຈະສະແດງຄວາມຄິດເຫັນກ່ຽວກັບປະລິມານແລະຄຸນນະພາບຂອງຂໍ້ມູນນັ້ນ. ນີ້ແມ່ນໜຶ່ງໃນພື້ນຖານສຳຄັນເພື່ອປັບປຸງຍົກສູງຄຸນນະພາຍຂອງຂໍ້ມູນ ແລະຄຸນນະພາບຂອງວຽກງານການວິເຄາະພະຍາກອນ ຮັບໃຊ້ຂະບວນການກຳນົດນະໂຍບາຍ, ສ້າງແລະຜັນຂະຫຍາຍປະຕິບັດແຜນການພັດທະນາ.
ໜ້າທີ່ທີ່ກຳນົດໄວ້ສຳລັບການພະຍາກອນຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານ
ເສດຖະກິດມະຫາພາກໃນໄລຍະໃໝ່
ສະຖານະການໂລກມີການປ່ຽນແປງຢ່າງສັບສົນແລະຄາດເດົາບໍ່ໄດ້, ຄວາມສ່ຽງຕ່າງໆທັງແບບດັ້ງເດີມແລະບໍ່ເປັນແບບດັ້ງເດີນ ເກີດຂຶ້ນກັບຄວາມຖີ່ທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນ ແລະມີຜົນກະທົບໃນວົງກວ້າງຫຼາຍຂຶ້ນ ໃນຫຼາຍດ້ານເສດຖະກິດແລະສັງຄົມ, ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ພື້ນຖານເສດຖະກິດຫວຽດນາມໃນຂະບວນການຫັນປ່ຽນ ແລະ ເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບເສດຖະກິດໂລກຢ່າງເລິກເຊິ່ງ. ອັນນີ້ຕ້ອງການຜົນການພະຍາກອນແລະການເຕືອນທີ່ໄວວາ, ໃກ້ຄຽງກັບສະຖານະການຕົວຈິງ ເພື່ອໃຫ້ຄຳແນະນຳ, ຕັດສິນໃຈໃຫ້ທັນເວລາ ແລະ ຖືກຕ້ອງ, ໃຊ້ປະໂຫຍດຈາກໂອກາດ ແລະ ຫຼຸດຄວາມສ່ຽງ. ການປ່ຽນແປງໃໝ່ວຽກງານພະຍາກອນ ເປັນປັດໄຈສຳຄັນໃນການປັບປຸງຄຸນນະພາບຂອງການກຳນົດນະໂຍບາຍ ແລະ ການຄຸ້ມຄອງເສດຖະກິດມະຫາພາກຂອງລັດຖະບານ.
ສຳລັບວຽກງານພະຍາກອນເພື່ອຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກນັ້ນ, ໃນໄລຍະນີ້ຈະມີໂອກາດຫຼາຍຢ່າງ: ການເຂົ້າເຖິງຂໍ້ມູນທີ່ຫຼາກຫຼາຍ ທັງແບບດັ້ງເດີມແລະບໍ່ເປັນແບບດັ້ງເດີມ, ຕົ້ນກຳເນີດຫຼາຍມິຕິ, ອຸດົມໄປດ້ວຍຂົງເຂດ; ວິທີການລວບລວມແລະປະເມີນຜົນຂໍ້ມູນມີຄວາມໂປ່ງໃສຫຼາຍຂຶ້ນ ແລະໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜຸນຈາກເຕັກໂນໂລຊີໃໝ່ໆ; ລະບົບວິທີການແລະແບບຈຳລອງກໍ່ໄດ້ຮັບການພັດທະນາຢ່າງແຮງ, ຄວາມໄວໃນການປະມວນຜົນແລະຈັດເກັບຂໍ້ມູນກໍ່ໄວວາ ແລະເຕັກນິກທີ່ສະໜັບສະໜູນຂະບວນການພະຍາກອນເພື່ອຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກ ກໍ່ມີຄວາມກ້າວໜ້າຫຼາຍຂຶ້ນ. ທັງໝົດນີ້ລ້ວນເປັນໂອກາດໃນການເຂົ້າເຖິງ ແລະພັດທະນາການພະຍາກອນ ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານມະຫາພາກທີ່ໄວວາແລະຊັດເຈນ. ນອກຈາກນັ້ນ, ໃນລະຫວ່າງຂະບວນການພັດທະນາ, ຕະຫຼາດຫຼາຍແຫ່ງກຳລັງຖືກສ້າງຂຶ້ນແລະປັບປຸງໃຫ້ສົມບູນ (ຕະຫຼາດຫຼັກຊັບ, ຕະຫຼາດແຮງງານ,... ) ອຳນວຍຄວາມສະດວກໃນການໃຊ້ຮູບແບບພະຍາກອນໃຫ້ໄດ້ຜົນງານທີ່ຊັດເຈນກວ່າອີກ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ການປັບປຸງຄຸນນະພາບຂອງວຽກງານພະຍາກອນຍາມໃດກໍເປັນບັນຫາທີ່ລັດຖະບານໃຫ້ຄວາມສົນໃຈໃນການປັບປຸງປະສິດທິພາບການຄຸ້ມຄອງເສດຖະກິດມະຫາພາກ.
ຢ່າງໃດກໍຕາມ, ຍັງມີຄວາມທ້າທາຍຫຼາຍຢ່າງຕໍ່ວຽກງານພະຍາກອນ. ຂໍ້ມູນທີ່ຫຼາກຫຼາຍ, ຫຼາຍປະເພດ ແລະຫຼາຍຄວາມຖີ່ ເຊິ່ງຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີຄວາມຕື່ນຕົວແລະຄຸນສົມບັດສູງຂອງພະນັກງານທີ່ເຮັດວຽກການພະຍາກອນ. ໂດຍສະເພາະໃນຍຸກປະຈຸບັນທີ່ການປ່ຽນແປງທາງເສດຖະກິດແລະສັງຄົມຂອງໂລກເກີດຂຶ້ນຢ່າງໄວວາ ແລະບໍ່ມີແບບຢ່າງມາກ່ອນ, ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ຊີວິດທາງເສດຖະກິດແລະສັງຄົມ ໃນຫຼາຍດ້ານ ດ້ວຍຂະໜາດທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນ, ດັ່ງນັ້ນຄວາມຕ້ອງການສໍາລັບການພະຍາກອນຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກ ກໍ່ນັບມື້ນັບຫຼາຍແລະສັບສົນ. ສະພາບການຂອງໂລກປ່ຽນແປງໄປຢ່າງບໍ່ອາດຄາດຄິດໄດ້, ເຮັດໃຫ້ເກີດຜົນກະທົບທັງດ້ານບວກ ແລະດ້ານລົບຕໍ່ເສດຖະກິດຫວຽດນາມ. ຕໍ່ໜ້າຜົນກະທົບຕໍ່ຊີວິດເສດຖະກິດແລະສັງຄົມໃນຫຼາຍດ້ານ ດ້ວຍຂອບເຂດທີ່ຂະຫຍາຍອອກໄປນັ້ນ, ຫຼາຍປະເທດໄດ້ກຳນົດໃຫ້ວຽກງານກພະຍາກອນເສດຖະກິດຕ້ອງມີການປ່ຽນໃໝ່, ເພື່ອໃຫ້ໄດ້ຜົນການພະຍາກອນທີ່ໄວວາ ໃກ້ຄຽງກັບສະຖານະການຈິງ ແລະໃຫ້ຄຳແນະນຳດ້ານນະໂຍບາຍໄດ້ທັນທ່ວງທີແລະຖືກຕ້ອງ. ນອກຈາກນີ້, ເສດຖະກິດຕະຫຼາດຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມແມ່ນຮູບແບບເສດຖະກິດທີ່ມີເອກະລັດສະເພາະຂອງຫວຽດນາມ ຈຶງຮຽກຮ້ອງໃຫ້ວຽກງານພະຍາກອນ ຕ້ອງມີການຈັດກຽມສະຖານະການຈຳລອງເພື່ອຄາດການການພັດທະນາຂອງລະບົບເສດຖະກິດ.
ດ້ວຍຄວາມຮັບຮູ້ຢ່າງຈະແຈ້ງເຖິງສະພາບການແລະເງື່ອນໄຂໃໝ່, ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມໄດ້ກຳນົດວ່າ: “ຕ້ອງເອົາໃຈໃສ່ປັບປຸງຄວາມກ້າຫານ, ຄວາມສາມາດໃນການພະຍາກອນ ແລະຄຸນນະພາບຂອງການວາງແຜນແນວທາງແລະນະໂຍບາຍໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບຄວາມເປັນຈິງຂອງຫວຽດນາມ ແລະ ທ່າອ່ຽງການພັດທະນາຂອງຍຸກສະໄໝ”(1). ໜ້າທີ່ພະຍາກອນຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກຕ້ອງໄດ້ປ່ຽນແປງໃໝ່, ປັບປຸງດ້ວຍເຕັກໂນໂລຊີ, ຮັບປະກັນໃຫ້ຄຳແນະນຳດ້ານນະໂຍບາຍໄດ້ຢ່າງໄວວາ ຊັດເຈນ ແລະ ທັນເວລາ.
ວິທີແກ້ໄຂເພື່ອປັບປຸງຍົກສູງຄວາມສາມາດພະຍາກອນ
ໃນການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກ
ທີໜຶ່ງ, ສ້າງແລະປັບປຸງສະຖາບັນແລະກອບກົດໝາຍກ່ຽວກັບການພະຍາກອນໃຫ້ສົມບູນແບບ. ມີຄວາມຈຳເປັນຕ້ອງຍົກສູງຄວາມຮັບຮູ້ກ່ຽວກັບບົດບາດຂອງການພະຍາກອນໃນການຄຸ້ມຄອງເສດຖະກິດມະຫາພາກ, ເຮັດໃຫ້ການພະຍາກອນເປັນຂັ້ນຕອນບັງຄັບໃນຂະບວນການວາງແຜນ, ການປະຕິບັດ ແລະການປະເມີນຜົນນະໂຍບາຍ. ສ້າງແລະປັບປຸງກົນໄກການປະສານງານໃນວຽກງານພະຍາກອນ, ການເຊື່ອມໂຍງລະຫວ່າງໜ່ວຍງານຄົ້ນຄວ້າໃນການປະຕິບັດການພະຍາກອນ, ແບ່ງປັນຂໍ້ມູນໃນສົ້ນເຂົ້າ, ດຳເນີນການພະຍາກອນ ແລະ ເຜີຍແຜ່ແລະນຳໃຊ້ຜົນການພະຍາກອນ.
ທີສອງ, ສ້າງແລະພັດທະນາຖານຂໍ້ມູນ ແລະລະບົບວິທີການພະຍາກອນຂັ້ນສູງ ເພື່ອຮັບໃຊ້ວຽກງານຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານ. ຍົກສູງຄວາມຮັບຮູ້ກ່ຽວກັບບົດບາດຂອງຂໍ້ມູນໃນຍຸກໃໝ່, ຮັບປະກັນການກໍ່ສ້າງລະບົບຂໍ້ມູນຂ່າວສານ ເພື່ອຮັບໃຊ້ວຽກງານບໍລິຫານທີ່ເກັບກຳຂໍ້ມູນໃນຫຼາຍຮູບແບບ (ແບບດັ້ງເດີມ ແລະ ບໍ່ເປັນແບບດັ້ງເດີມ) ຫຼາຍມິຕິ, ຫຼາຍຂົງເຂດ, ຮັບປະກັນການອັບເດດຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ເພື່ອຮັບໃຊ້ວຽກງານການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານມະຫາພາກ. ເອົາໃຈໃສ່ເປັນພິເສດເຖິງການລົງທຶນໃນລະບົບຂໍ້ມູນພະຍາກອນໂດຍໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີໃໝ່, ເພື່ອໃຊ້ປະໂຫຍດຈາກຂໍ້ມູນແລະເຕັກນິກຂັ້ນສູງ ແລະວິທີການພະຍາກອນທີ່ທັນສະໄໝຢ່າງເຕັມທີ່ ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການໃນການພະຍາກອນທີ່ໄວວາແລະທັນເວລາ. ການສ້າງການພະຍາກອນບົນພື້ນຖານຂອງຂໍ້ມູນຂະໜາດໃຫຍ່ (big data) ແລະ ເວລາຈິງ (real-time) ແມ່ນເນື້ອໃນທີ່ຈຳເປັນ ເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມສຳເລັດໃນການພະຍາກອນກະແສການພັດທະນາຂອງການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳຄັ້ງທີສີ່, ເມື່ອຂໍ້ມູນແລະການປະເມີນຜົນຂໍ້ມູນກາຍເປັນປັດໄຈສຳຄັນ ທີ່ກຳນົດຄວາມສຳເລັດຫຼືຄວາມລົ້ມເຫຼວໃນຫຼາຍຂົງເຂດ.
ທີສາມ, ປັບປຸງຍົກສູງຄຸນນະພາບຊັບພະຍາກອນບຸກຄົນທີ່ເຮັດວຽກງານພະຍາກອນ. ເນື້ອໃນຂອງການຝຶກອົບຮົມແລະບຳລຸງສ້າງຖັນແຖວພະນັກງານເຮັດວຽກງານພະຍາກອນ ຄວນສຸມໃສ່ການໃຫ້ເຂົາເຈົ້າມີທັກສະພື້ນຖານບາງຢ່າງ ໃນການວິເຄາະບັນຫາທີ່ຄາດການໄວ້ ລວມເຖິງການພັດທະນາທັກສະການປະຕິບັດການພະຍາກອນ. ເນື້ອໃນຂອງການຝຶກອົບຮົມແລະບຳລຸງສ້າງວຽກງານພະຍາກອນ ເພື່ອຮັບໃຊ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານເສດຖະກິດມະຫາພາກ ຈຳເປັນຕ້ອງໄດ້ຮັບການອັບເດດຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ດ້ວຍວິທີແລະແບບຈຳລອງຂັ້ນສູງໃນໂລກ.
ທີສີ່, ເພີ່ມທະວີການລົງທຶນແລະສ້າງກົນໄກທາງການເງິນສຳລັບວຽກງານພະຍາກອນ, ເຊື່ອມຕິດກັບກິດຈະກຳການສັງເຄາະແລະການວິເຄາະ ແນໃສ່ຮັກສາແລະຮັບປະກັນການພັດທະນາແລະປັບປຸງຍົກສູງຄຸນນະພາບຂອງວຽກງານພະຍາກອນ.
ທີຫ້າ, ເພີ່ມທະວີແລະເປີດກວ້າງການຮ່ວມມືສາກົນກ່ຽວກັບວຽກງານພະຍາກອນ. ສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ອົງການແລະໜ່ວຍງານທີ່ເຮັດວຽກງານພະຍາກອນມີການຮ່ວມມື ແລະ ຮັບການສະໜັບສະໜູນທາງເຕັກນິກໃນງານພະຍາກອນ ແລະຍົກສູງຄວາມສາມາດຂອງຖັນແຖວພະນັກງານເຮັດວຽກງານພະຍາກອນ ຈາກບຸກຄົນແລະອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນຕາມຂໍ້ກຳນົດຂອງກົດໝາຍ./.
---------------------------
(1) ລ້າຍ ຊວັນ ໂມນ: “ຍົກສູງຄວາມສາມາດໃນການພະຍາກອນ ແລະວິໄສທັດຍຸດທະສາດຂອງຖັນແຖວພະນັກງານເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການແລະໜ້າທີ່ໃນໄລຍະປະຈຸບັນ”, ວາລະສານກອມມູນິດ, ສະບັບທີ 999 (ເດືອນທັນວາ 2022), ໜ້າ 14
- ບົດນີ້ໄດ້ລົງພິມໃນວາລະສາກອມມູນິດ ສະບັບທີ 1021 (ເດືອນກັນຍາ 2023)
