ຈຳເປັນຕ້ອງຢືນຢັນວ່າ ການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນບໍ່ແມ່ນ "ການຫັນເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດເປັນຂອງເອກະຊົນ", ແຕ່ເປັນວິທີການ "ປົດປ່ອຍຊັບພະຍາກອນທັງໝົດ", ການເສິມຂະຫຍາຍກຳລັງແຮງຂອງບັນດາພາກສ່ວນຖເສດຖະກິດໃຫ້ສູງສຸດ. ທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ ໂຕເລິມ ໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ: "ເສດຖະກິດທີ່ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງບໍ່ອາດຈະເພິ່ງພາພາກລັດຫຼືການລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດພຽງຢ່າງດຽວ, ແຕ່ຕ້ອງອີງໃສ່ຄວາມເຂັ້ມແຂງພາຍໃນ ແລະພາກເອກະຊົນທີ່ເຂັ້ມແຂງ ເຊິ່ງມີບົດບາດນຳໜ້າໃນການປ່ຽນແປງໃໝ່ ແລະ ການພັດທະນາປະເທດ. ເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດຈະຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຢ່າງແທ້ຈິງໄດ້ກໍຕໍ່ເມື່ອປະຊາຊົນທຸກຄົນຮ່ວມແຮງຮ່ວມໃຈກັນເຮັດວຽກເພື່ອສ້າງຄວາມຮັ່ງມີທາງວັດຖຸ, ເປັນສັງຄົມທີ່ທຸກຄົນ, ທຸກຄົວເຮືອນ ແລະທຸກໆຄົນເຮັດວຽກດ້ວຍຄວາມກະຕືລືລົ້ນ”⁽⁴⁾.

ຂະບວນການປັບປຸງແນວທາງແລະແຜນນະໂຍບາຍຂອງພັກ, ນະໂຍບາຍແລະ
ກົດໝາຍຂອງລັດ ກ່ຽວກັບການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນ ໃຫ້ສົມບູນແບບ

ໃນຍຸກແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃໝ່, ການພັດທະນາເສດຖະກິດຫຼາຍພາກສ່ວນຖືກຖືວ່າເປັນວິທີທີ່ມີປະສິດທິພາບໃນການລົບລ້າງຂໍ້ຈຳກັດ ແລະ ຂໍ້ບົກຜ່ອງຂອງເສດຖະກິດຫວຽດນາມເທື່ອລະກ້າວ; ສ້າງເງື່ອນໄຂເພື່ອປົດປ່ອຍຊັບພະຍາກອນທັງໝົດຢ່າງສູງສຸດ, ເສີມຂະຫບາບບົດບາດຂອງບັນດາພາກສ່ວນເສດຖະກິດ ແລະ ຮູບການກຳມະສິດ. ໃນບັນດາພາກສ່ວນເສດຖະກິດນັ້ນ, ເສດຖະກິດເອກະຊົນຖືເປັນເສດຖະກິດທີ່ພັກໃຫ້ຄວາມສຳຄັນຢ່າງຍິ່ງ.  

ໃນຕົ້ນທົດສະວັດ 80 ຂອງສະຕະວັດທີ 20, ຫຼັງຈາກການຮັກສາອົງປະກອບທາງເສດຖະກິດສອງພາກສ່ວນ ຄືລັດແລະລວມໝູ່ ເປັນເວລານານ, ເສດຖະກິດຫວຽດນາມໄດ້ຕົກຢູ່ໃນສະພາບຢຸດຊະງັກ; ເພາະວ່າ, "ໃນຂະນະທີ່ແຫຼ່ງທຶນຂອງລັດ ແລະ ລວມໝູ່ຍັງມີຈຳກັດ, ທຶນທີ່ເຫຼືອຢູ່ໃນປະຊາຊົນສ່ວນໃຫຍ່ມັກຈະຖືກໃຊ້ເພື່ອການບໍລິໂພກ ຫຼືຈັດເກັບຮັກສາ ແລະ ຊື້ສິນຄ້າເພື່ອກັກຕູນໄວ້”⁽⁵⁾. ຈາກຄວາມຮັບຮູ້ດັ່ງກ່າວ, ພັກໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມຕ້ອງການທີ່ຈະ "ລົບລ້າງອະຄະຕິໃນການປະເມີນ ແລະ ການປະພຶດຕໍ່ຜູ້ອອກແຮງງານຂອງພາກສ່ວນເສດຖະກິດທີ່ແຕກຕ່າງກັນ..., ສ້າງສະພາບແວດລ້ອມທາງດ້ານຈິດຕະວິທະຍາສັງຄົມ ທີ່ເອື້ອອຳນວຍ ໃຫ້ແກ່ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດນະໂຍບາຍກ່ຽວກັບການນຳໃຊ້ ແລະ ການດັດສ້າງເສດຖະກິດຫຼາຍພາກສ່ວນ”⁽⁶⁾. ນີ້ແມ່ນທັດສະນະກຳນົດທິດທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດ ໃນການປ່ຽນແປງຍຸດທະສາດການພັດທະນາເສດຖະກິດ ນັບຕັ້ງແຕ່ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ VI ຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ.  ທັດສະນະນີ້ໄດ້ປູທາງໃຫ້ແກ່ແຜນນະໂຍບາຍການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນຢູ່ຫວຽດນາມໃນຍຸກແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃໝ່.  

ໃນກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 6 ຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງຊຸດທີ VI (ປີ 1988), ພັກຍັງສືບຕໍ່ຢືນຢັນວ່າ ການພັດທະນາເສດຖະກິດຫຼາຍພາກສ່ວນແມ່ນແນວທາງເສດຖະກິດທີ່ສະເໝີຕົ້ນສະເໝີປາຍຂອງຫວຽດນາມໃນສະໄໝຂ້າມຜ່ານສູ່ສັງຄົມນິຍົມ; ພ້ອມກັນນັ້ນ, ພັກຍັງຢືນຢັນວ່າ ເສດຖະກິດເອກະຊົນສາມາດພັດທະນາໄດ້ໂດຍບໍ່ມີຂໍ້ຈຳກັດໃນເລື່ອງສະຖານທີ່, ຂະໜາດ ແລະ ໃນຂະແໜງການແລະອາຊີບທີ່ກົດໝາຍບໍ່ໄດ້ຫ້າມ. ໃນກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ VII (ປີ 1991), ພັກໄດ້ລະບຸເຖິງກົນໄກການບໍລິຫານຄຸ້ມຄອງເສດຖະກິດເອກະຊົນໄວ້ຢ່າງຊັດເຈນຫຼາຍຂຶ້ນ ໂດຍລະບຸວ່າ: "ເສດຖະກິດເອກະຊົນ ໄດ້ຮັບການພັດທະນາ, ໂດຍສະເພາະໃນຂົງເຂດການຜະລິດ, ພາຍໃຕ້ການບໍລິຫານຄຸ້ມຄອງ ແລະການຊີ້ນຳຂອງລັດ”⁽⁷⁾. ຫຼັງຈາກການປ່ຽນແປງໃໝ່ປະເທດເປັນເວລາ 10 ປີ (ປີ 1996), ໃນກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ VIII, ພັກໄດ້ຮັບຮູ້ເຖິງຖານະບົດບາດ, ທີ່ຕັ້ງ ແລະ ການປະກອບສ່ວນຂອງເສດຖະກິດເອກະຊົນຕໍ່ການພັດທະນາປະເທດ. ພັກໄດ້ເນັ້ນໜັກວ່າ: “ເສດຖະກິດສ່ວນບຸກຄົນ, ເຈົ້າຂອງຂະໜາດນ້ອຍ ມີຕຳແໜ່ງທີ່ສຳຄັນ ແລະ ຍາວນານ”⁽⁸⁾.

ໃນກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 5 ຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງຊຸດທີ IX (ເດືອນມີນາ 2002), ເປັນຄັ້ງທຳອິດທີ່ພັກໄດ້ອອກມະຕິພິເສດກ່ຽວກັບການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນ - ມະຕິສະບັບເລກທີ 14-NQ/TW "ວ່າດ້ວຍການສືບຕໍ່ປ່ຽນແປງໃໝ່ກົນໄກ, ນະໂຍບາຍ, ສົ່ງເສີມ ແລະ ສ້າງເງື່ອນໄຂອຳນວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນ" (ຕໍ່ໄປນີ້ເອີ້ນວ່າມະຕິທີ 14). ມະຕິຢືນຢັນວ່າ: "ເສດຖະກິດເອກະຊົນເປັນອົງປະກອບທີ່ສຳຄັນຂອງເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ. ການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນແມ່ນບັນຫາຍຸດທະສາດໄລຍະຍາວໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດຫຼາຍພາກສ່ວນຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມ, ປະກອບສ່ວນສຳຄັນເຂົ້າໃນການປະຕິບັດໜ້າທີ່ສູນກາງ ໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ, ການຫັນເປັນອຸດສາຫະກຳແລະທັນສະໄໝ, ປັບປຸງຍົກສູງກຳລັງແຮງພາຍໃນຂອງປະເທດໃນການເຊື່ອມໂຍງເສດຖະກິດສາກົນ ໃຫ້ປະສົບຜົນສຳເລັດ”⁽⁹⁾.

ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ XII ໄດ້ຂີດໝາຍຄວາມກ້າວໜ້າໃນທັດສະນະຂອງພັກ ກ່ຽວກັບການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນ, ໂດຍຢືນຢັນວ່າ: "ເສດຖະກິດເອກະຊົນແມ່ນພະລັງຂັບເຄື່ອນທີ່ສຳຄັນຂອງເສດຖະກິດ”⁽¹⁰⁾. ສິ່ງນີ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງການຮັບຮູ້ຂອງພັກກ່ຽວກັບບົດບາດທີ່ສຳຄັນເພີ່ມຂຶ້ນຂອງເສດຖະກິດເອກະຊົນ ໃນເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ. ເພື່ອຜັນຂະຫຍາຍປະຕິບັດແຜນນະໂຍບາຍຂອງກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ XII ກ່ຽວກັບການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນ, ໃນກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 5 ຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງພັກຊຸດທີ XII, ພັກໄດ້ອອກມະຕິສະບັບເລກທີ 10-NQ/TW, ລົງວັນທີ 3 ມິຖຸນາ 2017 “ວ່າດ້ວຍການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນໃຫ້ກາຍເປັນກຳລັງຂັບເຄື່ອນທີ່ສຳຄັນຂອງເສດຖະກິດຕະຫຼາດຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມ” (ຕໍ່ໄປນີ້ເອີ້ນວ່າມະຕິກທີ 10).  

ພິເສດ, ໃນວັນທີ 4 ພຶດສະພາ 2025, ກົມການເມືອງສູນກາງໄດ້ອອກມະຕິສະບັບເລກທີ 68-NQ/TW “ວ່າດ້ວຍການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນ” (ຕໍ່ໄປນີ້ເອີ້ນວ່າມະຕິທີ 68), ໂດຍລະບຸວ່າ ຫຼັງຈາກການປ່ຽນແປງໃໝ່ເກືອບ 40 ປີ, ເສດຖະກິດເອກະຊົນໄດ້ພັດທະນາເທື່ອລະກ້າວທັງດ້ານປະລິມານແລະຄຸນນະພາບ, ກາຍເປັນໜຶ່ງໃນກຳລັງຂັບເຄື່ອນທີ່ສຳຄັນຂອງເສດຖະກິດຕະຫຼາດຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມ. ມະຕິດັ່ງກ່າວກຳນົດເປົ້າໝາຍວ່າ ຮອດປີ 2030, ເສດຖະກິດເອກະຊົນຈະເປັນກຳລັງຂັບເຄື່ອນທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດຂອງເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ; ເປັນກຳລັງນຳໜ້າໃນການພັດທະນາວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ, ການປ່ຽນແປງໃໝ່ປະດິດສ້າງ ແລະ ການຫັນປ່ຽນດິຈິຕອນ. 

ສາມາດເຫັນໄດ້ວ່າ ໃນໄລຍະການປ່ຽນແປງໃໝ່, ແນວທາງ ແຜນນະໂຍບາຍຂອງພັກກ່ຽວກັບເສດຖະກິດເອກະຊົນໄດ້ຮັບການເພີ່ມເຕີມ, ພັດທະນາເທື່ອລະກ້າວ ແລະ ນັບມື້ນັບສົມບູນແບບ, ເຊິ່ງສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນເຖິງການປະກອບສ່ວນອັນໃຫຍ່ຫຼວງຂອງເສດຖະກິດເອກະຊົນ.

ໃນບົດຄວາມ “ການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນ - ໄມ້ງັດເພື່ອຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຂອງຫວຽດນາມ”, ທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ ໂຕເລິມ ສືບຕໍ່ຢືນຢັນວ່າ: “ເສດຖະກິດເອກະຊົນຕ້ອງເປັນກຳລັງນຳໜ້າໃນຍຸກໃໝ່”, “ເສດຖະກິດເອກະຊົນຕ້ອງສູ້ຊົນເພື່ອກາຍເປັນກຳລັງຫຼັກ, ນຳໜ້າໃນການປະຍຸກໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ການປ່ຽນແປງໃໝ່ ປະດິດສ້າງ”. ທັດສະນະຂອງທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ ເມື່ອກຳນົດທິດທາງໃຫ້ເສດຖະກິດເອກະຊົນມີບົດບາດ "ເປັນຜູ້ນຳ", "ກຳລັງຫຼັກ", "ນຳໜ້າ" ໃນຫຼາຍຂະແໜງການ, ຂົງເຂດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບວິທະຍາສາດ-ເຕັກໂນໂລຊີ, ການປ່ຽນແປງໃໝ່ ປະດິດສ້າງນັ້ນ ແມ່ນການເພີ່ມແລະພັດທະນາທັດສະນະຂອງພັກກ່ຽວກັບບົດບາດຂອງເສດຖະກິດເອກະຊົນໃນຍຸກແຫ່ງການພັດທະນາໃໝ່ - ຍຸກແຫ່ງການບືນຕົວຂຶ້ນຂອງຊາດ; ແມ່ນການຫັນເປັນຮູບປະທຳ ແລະ ການພັດທະນາໄປສູ່ລະດັບໃໝ່ຂອງແຜນນະໂຍບາຍການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນ; ຊ່ວຍໃຫ້ເສດຖະກິດເອກະຊົນໄປຄຽງຄູ່ກັບເສດຖະກິດຂອງລັດ ແລະ ເສດຖະກິດລວມໝູ່ - ສອງພາກສ່ວນເສດຖະກິດທີ່ປະກອບເປັນພື້ນຖານທີ່ໝັ້ນຄົງຂອງເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ, ແລະ ເສດຖະກິດທີ່ມີການລົງທຶນໂດຍກົງຈາກຕ່າງປະເທດ; ການຊຸກຍູ້ແລະຂະຫຍາຍຄວາມຫຼາກຫຼາຍຂອງແຫຼ່ງທຶນສຳລັບເສດຖະກິດເອກະຊົນ, ເພີ່ມທະວີການເຊື່ອມຕໍ່ລະຫວ່າງເສດຖະກິດເອກະຊົນ ກັບເສດຖະກິດຂອງລັດ, ເສດຖະກິດລວມໝູ່ ແລະ ເສດຖະກິດທີ່ມີການລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ; ຄ່ອຍໆກໍ່ຕັ້ງແລະລະດົມທີມນັກທຸລະກິດທີ່ມີຄວາມມຸ່ງໝັ້ນ ແລະມີວິໄສທັດທີ່ດິເດັ່ນ ເພື່ອເຂົ້າຮ່ວມໃນການບໍລິຫານປະເທດ, ປະກອບສ່ວນຮັບປະກັນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນນະໂຍບາຍຫັນເປັນສັງຄົມທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບຫຼາຍຂົງເຂດທີ່ສຳຄັນ ເຊັ່ນ: ການໃຫ້ບໍລິການດ້ານສຸຂະພາບ, ການສຶກສາທີ່ມີຄຸນນະພາບສູງ, ການພັດທະນາອຸດສາຫະກຳວັດທະນະທຳ ແລະ ການບັນເທີງ, ການເຊື່ອມໂຍງສະຖານທີ່ຄົ້ນຄວ້າກັບການປະຕິບັດ, ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການນຳຜົນການຄົ້ນຄວ້າໄປໃຊ້ໃນທາງພານິດ ແລະອື່ນໆ.

ການພັດທະນາແລະບົດບາດທີ່ນັບມື້ນັບສຳຄັນຂອງເສດຖະກິດເອກະຊົນ
ໃນການພັດທະນາປະເທດນັ້ນ ມີຄວາມກ່ຽວຂ້ອງກັບຂະບວນການປັບປຸງ
ແນວທາງແລະແຜນນະໂຍບາຍຂອງພັກ, ນະໂຍບາຍແລະກົດໝາຍຂອງລັດ.

ພັກແລະລັດໄດ້ໃຫ້ຄວາມສຳຄັນກັບການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນຜ່ານຫຼາຍທິດທາງ, ມາດຕະການ ແລະ ນະໂຍບາຍເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມກົມກຽວ ແລະ ຄວາມສອດປະສານກັບບັນດາພາກສ່ວນເສດຖະກິດອື່ນໆ. ນັບຕັ້ງແຕ່ມະຕິທີ 14 ອອກມາເມື່ອກວ່າ 20 ປີກ່ອນ, ພັກໄດ້ສະໜັບສະໜູນການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນ ໂດຍຖືວ່າເປັນບັນຫາຍຸດທະສາດໄລຍະຍາວໃນການພັດທະນາພື້ນຖານເສດຖະກິດຫຼາຍພາກສ່ວນຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມ, ປະກອບສ່ວນສຳຄັນເຂົ້າໃນການປະຕິບັດໜ້າທີ່ສູນກາງ ໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ, ການຫັນເປັນອຸດສາຫະກຳແລະທັນສະໄໝ, ປັບປຸງຍົກສູງກຳລັງແຮງພາຍໃນຂອງປະເທດໃນການເຊື່ອມໂຍງເສດຖະກິດສາກົນ ໃຫ້ປະສົບຜົນສຳເລັດ. ນັບຕັ້ງມະຕິທີ 14, ແຜນນະໂຍບາຍການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນໄດ້ຮັບການເພີ່ມເຕີມແລະປັບປຸງໃຫ້ສົມບູນຂຶ້ນເລື້ອຍໆ: ຈາກການຮັບຮູ້ເສດຖະກິດຂອງລັດ, ເສດຖະກິດລວມໝູ່ ພ້ອມກັບເສດຖະກິດເອກະຊົນເປັນຫຼັກແຫຼ່ງໃນການພັດທະນາພື້ນຖານເສດຖະກິດທີ່ເປັນເອກະລາດ, ເປັນເຈົ້າຕົນເອງໃນມະຕິທີ 10, ເຖິງການຮັບຮູ້ວ່າ ພ້ອມກັນກັບເສດຖະກິດຂອງລັດ, ເສດຖະກິດລວມໝູ່, ເສດຖະກິດເອກະຊົນມີບົດບາດຫຼັກແຫຼ່ງໃນການສ້າງພື້ນຖານເສດຖະກິດທີ່ເປັນເອກະລາດ, ເປັນເຈົ້າຕົນເອງ, ເພິ່ງຕົນເອງສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງດ້ວຍຕົນເອງ ຕິດພັນກັບການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຢ່າງເລິກເຊິ່ງ, ແທ້ຈິງ ແລະ ມີປະສິດທິພາບ, ຊ່ວຍໃຫ້ປະເທດຫຼຸດພົ້ນຈາກຄວາມສ່ຽງທີ່ຈະຕົກຢູ່ເບື້ອງຫຼັງ ແລະ ກ້າວໄປຂ້າງໜ້າສູ່ການພັດທະນາທີ່ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ. ນີ້ແມ່ນການພັດທະນາທາງທິດສະດີຂອງທັດສະນະກ່ຽວກັບການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນ, ຮັບປະກັນການສົ່ງເສີມຄວາມເຂັ້ມແຂງພາຍໃນສູງສຸດ, ພ້ອມທັງປະສານລວມກຳລັງພາຍໃນ ແລະ ພາຍນອກຕາມມະຕິເລກທີ 68-NQ/TW.

ຈຸດທີ່ເດັ່ນແລະໄດ້ຮັບການປະຕິບັດຢ່າງມີປະສິດທິຜົນໃນໄລຍະທີ່ຜ່ານມາແມ່ນ: ແຜນນະໂຍບາຍສົ່ງເສີມການຈັດຕັ້ງກຸ່ມເສດຖະກິດເອກະຊົນທີ່ມີຜູ້ກຳມະສິດຫຼາຍຄົນ, ເອກະຊົນປະກອບສ່ວນທຶນເຂົ້າກຸ່ມເສດຖະກິດຂອງລັດ, ໂດຍມີຄວາມສາມາດເຂົ້າຮ່ວມໃນເຄືອຂ່າຍການຜະລິດ ແລະ ຕ່ອງໂສ້ມູນຄ່າລະດັບພາກພື້ນແລະລະດັບໂລກ, ການສົ່ງເສີມໃຫ້ເສດຖະກິດເອກະຊົນຮ່ວນທຶນແລະຊື້ຫຸ້ນຂອງລັດວິສາຫະກິດ ໃນລະຫວ່າງການຫັນເປັນຫຸ້ນສ່ວນ ຫຼືການຖອນທຶນຂອງລັດ, ໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ພາກເສກະຊົນສາມາດພັດທະນາວິສາຫະກິດໄດ້, ສ້າງພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ການເກີດຂອງນະໂຍບາຍການຂະຫຍາຍການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງວິສາຫະກິດພາກເອກະຊົນ ໃນໂຄງການສຳຄັນຂອງຊາດ. ລັດມີນະໂຍບາຍສັ່ງສິນຄ້າ, ປະມູນຈຳກັດ ຫຼືປະມູນກຳນົດ ຫຼື ມີນະໂຍບາຍໃຫ້ສິດທິພິເສດແກ່ພາກເສດຖະກິດເອກະຊົນເຂົ້າຮ່ວມກັບລັດໃນຂົງເຂດຍຸດທະສາດ, ໂຄງການ, ວຽກງານຄົ້ນຄວ້າວິທະຍາສາດທີ່ມີຄວາມສຳຄັນລະດັບຊາດ (ເຊັ່ນ: ທາງລົດໄຟຄວາມໄວສູງ, ທາງລົດໄຟໃນຕົວເມືອງ, ອຸດສາຫະກຳນຳໜ້າ, ໂຄງສ້າງພື້ນຖານພະລັງງານ, ໂຄງສ້າງພື້ນຖານດິຈິຕອນ, ການຄົມມະນາຄົມສີຂຽວ, ອຸດສາຫະກຳປ້ອງກັນປະເທດ, ຄວາມໝັ້ນຄົງ...), ວຽກງານທີ່ສຳຄັນຮີບດ່ວນ.

ໃນບົດຄວາມ “ການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນ - ໄມ້ງັດເພື່ອຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຂອງຫວຽດນາມ”, ທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ ໂຕເລິມ ປຽບທຽບການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນໃນໄລຍະເລີ່ມຕົ້ນຂອງການປ່ຽນແປງໃໝ່ ກັບປີທີ່ຜ່ານມາ ເພື່ອສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງການພັດທະນາຢ່າງວ່ອງໄວ ແລະ ການປະກອບສ່ວນອັນຍິ່ງໃຫຍ່ຂອງເສດຖະກິດເອກະຊົນຕໍ່ຜົນສຳເລັດໂດຍລວມທີ່ປະເທດຊາດໄດ້ຮັບໃນໄລຍະເກືອບ 40 ປີແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃໝ່. ນັ້ນຄື: “ຖ້າໃນໄລຍະເລີ່ມຕົ້ນຂອງການປ່ຽນແປງໃໝ່, ເສດຖະກິດເອກະຊົນມີບົດບາດຮອງເທົ່ານັ້ນ, ພື້ນຖານເສດຖະກິດສ່ວນໃຫຍ່ອີງໃສ່ພາກລັດ ແລະ ການລົງທຶນໂດຍກົງຈາກຕ່າງປະເທດ (FDI), ໃນສອງທົດສະວັດທີ່ຜ່ານມາ,... ພາກເສດຖະກິດນີ້ເຕີບໂຕຢ່າງແຂງແຮງ, ກາຍເປັນໜຶ່ງໃນເສົາຄໍ້າທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດຂອງພື້ນຖານເສດຖະກິດ ແລະ ຍິ່ງສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າເປັນແຮງຂັບເຄື່ອນທີ່ສໍາຄັນເປັນພິເສດໃນການສົ່ງເສີມການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດຂອງປະເທດ. ດ້ວຍຈຳນວນວິສາຫະກິດເກືອບໜຶ່ງລ້ານແຫ່ງ ແລະຄົວເຮືອນທຸລະກິດສ່ວນບຸກຄົນປະມານ 5 ລ້ານຄົວເຮືອນ, ປະຈຸບັນພາກເສດຖະກິດເອກະຊົນປະກອບສ່ວນປະມານ 51% ຂອງ GDP, ຫຼາຍກວ່າ 30% ຂອງງົບປະມານແຫ່ງລັດ, ສ້າງວຽກເຮັດງານທຳຫຼາຍກວ່າ 40 ລ້ານຕຳແໜ່ງ ຄິດເປັນຫຼາຍກວ່າ 82% ຂອງຈຳນວນແຮງງານທັງໝົດໃນເສດຖະກິດ ແລະມີສ່ວນສະໜັບສະໜູນທຶນການລົງທຶນທາງສັງຄົມທັງໝົດເກືອບ 60%”⁽¹¹⁾. ນີ້ແມ່ນການປະເມີນໂດຍອີງຈາກການສະຫຼຸບສັງລວມພຶດຕິກຳຕົວຈິງ, ພ້ອມດ້ວຍການປຽບທຽບ ແລະສະແດງຄວາມແຕກຕ່າງຂອງຮູບລັກສະນະຂອງເສດຖະກິດຫວຽດນາມ ພາຍໃຕ້ຜົນກະທົບຈາກເສດຖະກິດເອກະຊົນ. ທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ຍັງໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ ເສດຖະກິດເອກະຊົນບໍ່ພຽງແຕ່ສ້າງການປ່ຽນແປງທີ່ສຳຄັນຕໍ່ຮູບລັກສະນະຂອງເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງສ້າງວຽກເຮັດງານທຳຈຳນວນຫຼາຍ, ປັບປຸງຊີວິດການເປັນຢູ່ທາງດ້ານວັດຖຸ ແລະ ຈິດໃຈຂອງປະຊາຊົນ,ແລະກໍ່ໃຫ້ເກີດກຸ່ມຄົນລຸ້ນໃໝ່ຂອງການຜະລິດແລະທຸລະກິດ ເຊິ່ງແມ່ນກຸ່ມຜູ້ປະກອບການຫວຽດນາມທີ່ບໍ່ພຽງແຕ່ມີຜົນງານດີເດັ່ນຫຼາຍຢ່າງໃນຕະຫຼາດພາຍໃນປະເທດເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຍັງຂະຫຍາຍທຸລະກິດໄປທົ່ວໂລກຢ່າງແຂງແຮງອີກດ້ວຍ. 

ການຖືເສດຖະກິດເອກະຊົນເປັນ “ໄມ້ງັດເພື່ອຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຂອງຫວຽດນາມ” ສືບຕໍ່ເສີມແລະພັດທະນາທັດສະນະຂອງພັກກ່ຽວກັບບົດບາດທີ່ສຳຄັນເພີ່ມຂຶ້ນຂອງເສດຖະກິດເອກະຊົນໃນຍຸກໃໝ່ຂອງການພັດທະນາ, ຍຸກແຫ່ງການບືນຕົວຂຶ້ນຂອງຊາດ; ເປັນການເສີມ ແລະ ພັດທະນາທິດສະດີກ່ຽວກັບການພັດທະນາເສດຖະກິດຕະຫຼາດຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມ, ລວມທັງການພັດທະນາຢ່າງຄົບຊຸດ ແລະ ຮອບດ້ານສຳລັບທຸກພາກສ່ວນເສດຖະກິດ, ໂດຍສຸມໃສ່ຊຸກຍູ້ການເຕີບໂຕ, ພ້ອມທັງຮັບປະກັນຄວາມກົມກຽວກັບການປົກປັກຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມ ແລະ ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ.

ທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ ໂຕເລິມ ຍັງໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ ເຖິງວ່າການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນຍັງມີຂໍ້ຈຳກັດ, “ຈຸດອຸດຕັນ” ແລະ “ອຸປະສັກ” ບາງປະການ, ແຕ່ດ້ວຍຜົນໄດ້ຮັບອັນຍິ່ງໃຫຍ່ທີ່ເສດຖະກິດເອກະຊົນນຳມາໃຫ້, ເຮົາສາມາດເຊື່ອໝັ້ນໄດ້ຢ່າງສົມບູນໃນອະນາຄົດທີ່ສົດໃສຂອງປະເທດ - ຫວຽດນາມທີ່ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ; ພ້ອມກັນນັ້ນຍັງເຮັດໃຫ້ທຸກຄົນມີຄວາມສັດທາ ແລະ ຄວາມເຂັ້ມແຂງໃນນະໂຍບາຍທີ່ຖືກຕ້ອງຂອງພັກ, ເພີ່ມຄວາມຕ້ານທານ ແລະເຝົ້າລະວັງ ຕໍ່ຖ້ອຍທຳນອງທີ່ຜິດພາດຂອງກອງກຳລັງທາງການເມືອງທີ່ເປັນສັດຕູ, ປະຕິກິລິຍາ ແລະ ສວຍໂອກາດ: “ພວກເຮົາກຳລັງດຳລົງຊີວິດຢູ່ໃນຊ່ວງເວລາປະຫວັດສາດ ທີ່ໄດ້ເຫັນການພັດທະນາທີ່ບໍ່ເຄີຍເກີດຂຶ້ນມາກ່ອນ ໃນດ້ານວິທະຍາສາດແລະເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ສະພາບແວດລ້ອມສາກົນທີ່ຜັນຜວນ ທັງໃນດ້ານການຮ່ວມມືແລະການຕໍ່ສູ້ ເຊິ່ງໂອກາດແລະຄວາມທ້າທາຍມັກຈະມາຄູ່ກັນສະເໝີ. ແຕ່ດ້ວຍຈິດໃຈທີ່ເຂັ້ມແຂງ, ເຈດຈຳນົງທີ່ກ້າແກ່ນ ແລະ ຄວາມປາຖະໜາອັນແຮງກ້າ, ຫວຽດນາມສາມາດສ້າງສິ່ງມະຫັດສະຈັນໃໝ່ໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດແລະສັງຄົມ! ພື້ນຖານເສດຖະກິດທີ່ເຂັ້ມແຂງກຳລັງກໍ່ຕົວຂຶ້ນ, ຜູ້ປະກອບການຊາວຫວຽດນາມລຸ້ນໃໝ່ທີ່ມີຄວາມກ້າຫານ ມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງ ແລະ ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມກະຕືລືລົ້ນທາງທຸລະກິດ ແລະ ຄວາມຮັກຊາດ, ກຳລັງຂຽນເລື່ອງລາວແຫ່ງຄວາມສຳເລັດ ແລະ ອະນາຄົດທີ່ສົດໃສຕໍ່ໄປ, ຫວຽດນາມສັງຄົມນິຍົມທີ່ຢືນຄຽງບ່າຄຽງໄຫຼ່ກັບມະຫາອຳນາດໂລກ ຕາມທີ່ປະທານໂຮ່ຈີມິນປາຖະໜາ ກຳລັງຄ່ອຍໆກາຍເປັນຄວາມຈິງໃນອະນາຄົດອັນໃກ້ນີ້”⁽¹²⁾./.

-------------

 (1) ສຈ, ປອ. ໂຕເລິມ: “ການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນ - ໄມ້ງັດເພື່ອຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຂອງຫວຽດນາມ”, ວາລະສານກອມມູນິດ, ສະບັບທີ 1.059, ເດືອນເມສາ 2025, ໜ້າ 5.
(2), (3), (4), (5) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດໃນສະໄໝແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃໝ່ (ຄັ້ງທີ VI, VII, VIII, IX, X), ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2010, ພາກ 1, ໜ້າ 52, 58-59, 333, 681.
(6) ເອກະສານກອງປະຊຸມຄັ້ງທີຫ້າ ຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງຊຸດທີ IX, ສພຈ.  ການເມືອງແຫ່ງຊາດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2002, ໜ້າ 57-58.
(7) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ XII, ຫ້ອງການສູນກາງພັກ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2016, ໜ້າ 25.
(8), (9) ສຈ, ປອ. ໂຕເລິມ: “ການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນ - ໄມ້ງັດເພື່ອຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຂອງຫວຽດນາມ”, ວາລະສານກອມມູນິດ, ສະບັບທີ 1.059, ເດືອນເມສາ 2025, ໜ້າ 3-4, 8.