ການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງ ເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ ຜ່ານບົດຄວາມ
“ບາງບັນຫາທິດສະດີແລະພຶດຕິກຳກ່ຽວກັບລັດທິສັງຄົມນິຍົມ ແລະ ເສັ້ນທາງຂຶ້ນສູ່
ສັງຄົມນິຍົມຢູ່ຫວຽດນາມ” ຂອງເລຂາທິການໃຫຍ່ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ
“ບາງບັນຫາທິດສະດີແລະພຶດຕິກຳກ່ຽວກັບລັດທິສັງຄົມນິຍົມ ແລະ ເສັ້ນທາງຂຶ້ນສູ່
ສັງຄົມນິຍົມຢູ່ຫວຽດນາມ” ຂອງເລຂາທິການໃຫຍ່ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ
ວກ. - ການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິກຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ ໄດ້ຖືກກ່າວເຖິງໃນດ້ານຕ່າງໆ ໂດຍບັນດານັກແນວຄິດ, ນັກການເມືອງ ແລະ ນັກວິຊາການ. ໃນບົດດັ່ງກ່າວ, ສະຫາຍເລຂາທິການໃຫຍ່ໄດ້ເຂົ້າເຖິງບັນຫາການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງ ເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ ຕິດພັນກັບການກຳນົດລັກສະນະພື້ນຖານ ແລະ ຄຸນລັກສະນະທີ່ສຳຄັນຂອງທິດທາງສັງຄົມນິຍົມໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດຢູ່ຫວຽດນາມ.
ສະຫາຍເລຂາທິການໃຫຍ່ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ ຢ້ຽມຊົມໄຮ່ຊາໃນຕາແສງ ໝິບັ່ງ ເມືອງອຽນເຊີນ ແຂວງຕວຽນກວາງ ແລະ ຖາມຂ່າວຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນໃນເຂດຊຸມຊົນ _ພາບ: TTXVN
ການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງ ເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນເຖິງທາດແທ້
ຂອງລະບອບການເມືອງ ແລະ ຄວາມຈຳເປັນຂອງທິດທາງສັງຄົມນິຍົມ ໃນລະບົບເສດຖະກິດຕະຫຼາດຢູ່ຫວຽດນາມ
ໂຄງການການເມືອງສະບັບທຳອິດຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ (ປີ 1930) ຢືນຢັນວ່າ ພາຍຫຼັງຍາດໄດ້ເອກະລາດແຫ່ງຊາດແລ້ວ ການປະຕິວັດຫວຽດນາມຈະກ້າວຂຶ້ນສັງຄົມນິຍົມ ເພື່ອໃຫ້ປະຊາຊົນຫວຽດນາມບໍ່ຕ້ອງທົນທຸກທໍລະມານ, ບໍ່ຖືກກົດຂີ່ຂົ່ມເຫັງ, ຄວາມອະຍຸຕິທໍາ, ມີຊີວິດທີ່ຮຸ່ງເຮືອງ, ເສລີ ແລະ ມີຄວາມສຸກ. ກ່ອນໜ້ານັ້ນ, ໃນບົດນິພົນ “ເສັ້ນທາງປະຕິວັດ” (ປີ 1927), ທ່ານຜູ້ນຳ ຫງວຽນອ໋າຍກວັກ - ໂຮ່ຈີມິນ ໃຫ້ທັດສະນະວ່າ ບັນດາການປະຕິວັດນາຍທຶນໃນອັງກິດ, ຝຣັ່ງ, ອາເມລິກາ ລ້ວນເປັນການປະຕິວັດທີ່ “ບໍ່ໄປເຖິງຈຸດໝາຍປາຍທາງ” (ບໍ່ເຖິງຖອງ), ຫຼັງຈາກການປະຕິວັດຫຼາຍຄັ້ງ, ປະຊາຊົນຂອງປະເທດເຫຼົ່ານັ້ນຍັງຕ້ອງທົນທຸກຈາກການກົດຂີ່ແລະຄວາມບໍ່ຍຸດຕິທໍາ; ແລະ “ພວກເຮົາໄດ້ເສຍສະລະເພື່ອການປະຕິວັດ, ພວກເຮົາຄວນເຮັດຈົນເຖິງຈຸດໝາຍ (…). ເຮັດໄດ້ຄືແນວນັ້ນຈຶ່ງບໍ່ມີການເສຍສະລະຫຼາຍຄັ້ງ, ເມື່ອນັ້ນປະຊາຊົນຈະມີຄວາມສຸກ”(1). ດ້ວຍວິໄສທັດທາງການເມືອງທີ່ແຫຼມຄົມ, ອີງໃສ່ການຄົ້ນຄວ້າທິດສະດີຂອງລັດທິ ມາກ-ເລນິນ ແລະ ຜ່ານການທົດສອບຈາກປະສົບການຕົວຈິງ, ທ່ານໄດ້ສະຫຼຸບ: ພຽງແຕ່ລັດທິສັງຄົມນິຍົມເທົ່ານັ້ນທີ່ສາມາດແກ້ໄຂບັນຫາໄດ້ຢ່າງສົມບູນ ນຳເອົາເອກະລາດມາໃຫ້ປະເທດຊາດ, ຊີວິດທີ່ຈະເລີນຮຸ່ງ, ເສລີພາບ ແລະ ຄວາມຜາສຸກທີ່ແທ້ຈິງ ມາໃຫ້ປະຊາຊົນທຸກຄົນ ທຸກຊົນຊາດ. ໃນບົດຄວາມຂອງສະຫາຍເລຂາທິການໃຫຍ່ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ, ໄດ້ມີການເນັ້ນໜັກວ່າ: “ເອກະລາດແຫ່ງຊາດຕິດແໜ້ນກັບລັດທິສັງຄົມນິຍົມແມ່ນແນວທາງພື້ນຖານແລະຄອບຄຸມຕະຫຼອດ ຂອງການປະຕິວັດຫວຽດນາມ ແລະ ກໍ່ແມ່ນຈຸດສຳຄັນທີ່ສຸດໃນມໍລະດົກແນວຄິດຂອງປະທານໂຮ່ຈີມິນ”(2).
ຕັ້ງແຕ່ເລີ່ມຕົ້ນແລະໃນຕະຫຼອດຂະບວນການປ່ຽນແປງໃໝ່, ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມໄດ້ຢືນຢັນເດັດຂາດວ່າ: ການປ່ຽນແປງໃໝ່ບໍ່ແມ່ນການປ່ຽນເປົ້າໝາຍສັງຄົມນິຍົມ, ແຕ່ແມ່ນການເຮັດໃຫ້ເປົ້າໝາຍນັ້ນບັນລຸໄດ້ດ້ວຍຮູບແບບ ແລະ ວິທີການທີ່ມີປະສິດທິຜົນກວ່າ, ສອດຄ່ອງກັບພຶດຕິກຳຕົວຈິງຂອງປະເທດ ແລະ ຈຸດພິເສດຂອງສະໄໝຂ້າມຜ່ານ, ແກ້ໄຂຜ່ານຜ່າພະຍາດຄຳພີ, ອັດຕະວິໄສ, ເຈດຈຳນົງນິຍົມກ່ອນໜ້ານີ້. ເມື່ອລະບອບສັງຄົມນິຍົມຢູ່ບັນດາປະເທດເອີຣົບຕາເວັນອອກ ແລະ ສະຫະພາບໂຊວຽດ ພັງທະລາຍລົງ (1989 - 1991), ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມໄດ້ມີຄວາມທຸ່ນທ່ຽງແລະສະຫຼາດສ່ອງໃສໃນການໄຈ້ແຍກສະພາບການ, ຊອກຫາສາເຫດ ແລະ ພິນິດໄສໄດ້ຢ່າງຖືກຕ້ອງວ່າ, ນັ້ນແມ່ນການພັງທະລາຍລົງຂອງຮູບແບບສັງຄົມນິຍົມຕົວຈິງໜຶ່ງທີ່ເຈດຈຳນົງນິຍົມແລະບໍ່ເໝາະສົມ, ບໍ່ແມ່ນການພັງທະລາຍຂອງລັດທິສັງຄົມນິຍົມທີ່ວິທະຍາສາດແຕ່ຢ່າງໃດ. ໃນສະພາບແວດລ້ອມດັງກ່າວ, ການຊອກຫາເສັ້ນທາງ ແລະ ແບບວິທີການພັດທະນາຄືແນວໃດໃຫ້ສອດຄ່ອງເໝາະສົມກັບແຕ່ລະໄລຍະຂອງສະໄໝຂ້າມຜ່ານຂຶ້ນສູ່ສັງຄົມນິຍົມນັ້ນ ມັນຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການເຖິງຄວາມກ້າຫານ ສະຕິປັນຍາ ແລະ ຄວາມສາມາດປະດິດສ້າງທິດສະດີ ຂອງພັກການເມືອງຜູ້ກຳອຳນາດ ເພື່ອຍຶດໝັ້ນໃນເປົ້າໝາຍແລະອຸດົມຄະຕິທີ່ເລືອກໄວ້ ແລະ ທັງປະຕິບັດເປົ້າໝາຍຂອງແຕ່ລະໄລຍະແຫ່ງຂະບວນການປ່ຽນແປງໃໝ່ໃຫ້ປະກົດເປັນຈິງ. ຮັບຮູ້ບັນດາປັດໄຈທີ່ບໍ່ແມ່ນສັງຄົມນິຍົມທີ່ມີຢູ່ຢ່າງພາວະວິໄສໃນສະໄໝຂ້າມຜ່ານ, ແຕ່ຈະເຮັດຄືແນວໃດເພື່ອເສີມຂະຫຍາຍປະສິດທິຜົນຂອງດ້ານຕັ້ງໜ້າ ຈຳກັດດ້ານລົບຂອງມັນ, ແນະນຳ ຄວບຄຸມມັນເພື່ອຮັບໃຊ້ພາລະກິດການກໍ່ສ້າງສັງຄົມນິຍົມ? ເຮັດຄືແນວໃດໃຫ້ບັນດາຄຸນຄ່າອັນດີງາມຂອງລັດທິສັງຄົມນິຍົມເປັນຮູບປະທຳໃນຊີວິດປະຈຳວັນ ເພື່ອໃຫ້ຄົນທັງຫຼາຍໄດ້ຮັບການຮັບຮອງເອົາ, ຊົມໃຊ້... ນັ້ນແມ່ນສິ່ງທ້າທາຍໃຫຍ່ສຳລັບບົດບາດນຳພາ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນການກຳອຳນາດຂອງພັກ? ດັ່ງນັ້ນ, “ການສະເໜີແນວຄວາມຄິດພັດທະນາເສດຖະກິດຕະຫຼາດຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມແມ່ນເປັນບາດກ້າວບຸກທະລຸທາງດ້ານທິດສະດີ ແລະ ການປະດິດສ້າງຂອງພັກເຮົາ, ເປັນໝາກຜົນທິດສະດີທີ່ສຳຄັນພາຍຫຼັງ 35 ປີແຫ່ງການປະຕິບັດແນວທາງການປ່ຽນແປງໃໝ່, ເລີ່ມຈາກພຶດຕິກຳຕົວຈິງຂອງຫວຽດນາມ ແລະ ຮັບເອົາບົດຮຽນຂອງໂລກຢ່າງມີການເລືອກເຟັ້ນ”(3) ທີ່ມີຄວາມໝາຍສຳຄັນທີ່ສຸດໃນການແກ້ໄຂສິ່ງທ້າທາຍທີ່ກ່າວມາຂ້າງເທິງ. ບົດຂຽນຂອງສະຫາຍເລຂາທິການໃຫຍ່ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ ໄດ້ກຳນົດທັດສະນະສັດຈະວິພາກກ່ຽວກັບທິດທາງສັງຄົມນິຍົມໃນຂະບວນການປ່ຽນແປງໃໝ່, ຜ່ານພົ້ນການສະແດງອອກຂອງຄວາມຮ້ອນຮົນ, ອັດຕະວິໄສ, ການປະລະໄລຍະ; ຫຼືບໍ່ເຫັນຄວາມຫຍຸ້ງຍາກແລະຄວາມສັບສົນທັງໝົດ ຂອງການຕໍ່ສູ້ລະຫວ່າງປັດໄຈສັງຄົມນິຍົມ ແລະ ປັດໄຈທີ່ບໍ່ແມ່ນສັງຄົມນິຍົມ ໃນລະບົບເສດຖະກິດຕະຫຼາດ ແລະ ການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນ; ຫຼືຄວາມຮັບຮູ້ດ້ານດຽວ, ຜິດພາດກ່ຽວກັບລັດທະທຶນນິຍົມສະໄໝໃໝ່.
ຜ່ານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ແຕ່ລະຄັ້ງໃນສະໄໝການປ່ຽນແປງໃໝ່, ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມໄດ້ມີການພັດທະນາຄວາມຮັບຮູ້ ກ່ຽວກັບລະບຽບລະບອບເສດຖະກິດກິດຕະຫຼາດຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມ, ໂດຍສະເພາະວາລະກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ XII ແລະ ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ XIII ຂອງພັກ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ການຮັບຮູ້ກ່ຽວກັບທິດທາງສັງຄົມນິຍົມນັ້ນບໍ່ທັນຄົບຖ້ວນສົມບູນ. ຫຼາຍຄົນພຽງແຕ່ເບິ່ງປະກົດການ, ບໍ່ກຳໄດ້ ບໍ່ເຂົ້າໃຈເນື້ອແທ້ຂອງລັດທິທຶນນິຍົມສະໄໝໃໝ່; ບາງຄົນປະເຊີນກັບທາງລົບໃນເສດຖະກິດຕະຫຼາດເຊັ່ນ ການຜັນແຍກເປັນຄວາມຮັ່ງມີແລະຄວາມທຸກຍາກ, “ຜົນປະໂຫຍດໝູ່ພວກ”, ການສໍ້ລາດບັງຫຼວງ, ຄວາມຫຍໍ້ທໍ້ເລວຊາມ, ການເສື່ອມໂຊມດ້ານແນວຄິດການເມືອງ, ຄຸນສົມບັດສິນທຳ ແລະ ແບບແຜນດຳລົງຊີວິດຂອງພະນັກງານສະມາຊິກພັກຈຳນວນໜຶ່ງ,... ເຊິ່ງພາໃຫ້ເກີດຄວາມສົງໃສກ່ຽວກັບທິດທາງສັງຄົມນິຍົມຂອງປະເທດເຮົາ. ໃນສະພາບການນັ້ນ, ບົດຂຽນຂອງສະຫາຍເລຂາທິການໃຫຍ່ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ ໄດ້ໃຫ້ຄວາມເຫັນແບບສັດຈະວິພາກກ່ຽວກັບລະບົບເສດຖະກິດຕະຫຼາດຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມຢູ່ຫວຽດນາມ ໃນຖານະ “ເສດຖະກິດຕະຫຼາດຮູບແບບໃໝ່ ໃນປະຫວັດສາດການພັດທະນາຂອງເສດຖະກິດຕະຫຼາດ; ຮູບແບບການຈັດຕັ້ງທີ່ປະຕິບັດຕາມບັນດາກົດເກນຂອງເສດຖະກິດຕະຫຼາດ, ທັງອີງໃສ່ແລະນໍາພາໂດຍຫຼັກການແລະທາດແທ້ຂອງລັດທິສັງຄົມນິຍົມ (...). ນີ້ບໍ່ແມ່ນລະບົບເສດຖະກິດຕະຫຼາດທຶນນິຍົມ ແລະ ກໍ່ຍັງບໍ່ທັນເປັນລະບົບເສດຖະກິດຕະຫຼາດສັງຄົມນິຍົມທີ່ສົມບູນ (ຍ້ອນວ່າປະເທດເຮົາກຳລັງຢູ່ໃນສະໄໝຂ້າມຜ່ານ)”(4). ຢູ່ນີ້, ການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ ຕິດແໜ້ນກັບການກໍານົດລັກສະນະ ແລະ ຄຸນລັກສະນະຂອງທິດທາງສັງຄົມນິຍົມ; ມີຄວາມໝາຍແຕກຕ່າງຈາກລະບົບເສດຖະກິດສັງຄົມນິຍົມທີ່ຄົບຖ້ວນ ສົມບູນ; ກົງກັນຂ້າມກັບຮູບແບບ “ການພັດທະນາທີ່ບໍ່ດີ” ໃນລັດທິທຶນນິຍົມສະໄໝໃໝ່.
ຜ່ານຜ່າຄວາມຮັບຮູ້ດ້ານດຽວທີ່ຜິດພາດກ່ຽວກັບຮູບແບບແລະເນື້ອໃນ, ປະກົດການແລະທາດແທ້, ກ່ຽວກັບລັກສະນະເດີມຂອງລັດທິທຶນນິຍົມ ແລະ ການປັບປຸງສະຫວັດດີການພາກສ່ວນ, ພາຍນອກຈຳນວນໜຶ່ງ ໃນລະບອບທຶນນິຍົມສະໄຫມໃໝ່,... ບົດຄວາມໄດ້ “ຜ່າຕັດ” ບັນດາພະຍາດຮ້າຍແຮງທີ່ຕິດຢູ່ໃນຮ່າງກາຍຂອງລັດທິທຶນນິຍົມສະໄໝໃໝ່, ທີ່ພາໃຫ້ເກີດວິກິດການໃນຫຼາຍດ້ານ ແລະ ຊຸກຍູ້ຄວາມບໍ່ຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມໃຫ້ເລິກເຊິ່ງກວ່າເກົ່າ. ນັ້ນແມ່ນການພັດທະນາທີ່ຜິດຈັນຍາບັນ ເມື່ອຊັ້ນຄົນຮັ່ງມີກວມເອົາພຽງ 1% ຂອງປະຊາກອນ, ແຕ່ຖືຊັບສິນແລະອຸປະກອນການຜະລິດສ່ວນໃຫຍ່, ຄວບຄຸມຊັບພະຍາກອນທາງການເງິນ, ຄວາມຮູ້ ແລະ ສື່ມວນຊົນ ໃຫຍ່ເຖິງ 3/4; ປະຊາກອນສ່ວນໃຫຍ່ຕົກຢູ່ໃນຄວາມທຸກຍາກ, ຄວາມອຶດຫີວ, ການບໍ່ຮູ້ໜັງສື, ຄວາມຂັດແຍ້ງທາງສັງຄົມທີ່ຮຸນແຮງ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນຂະບວນການ “99 ຕໍ່ສູ້ຕ້ານ 1” ທີ່ເກີດຂຶ້ນໃນສະຫະລັດອາເມລິກາເມື່ອຕົ້ນປີ 2011(5). ນັ້ນແມ່ນການພັດທະນາທີ່ບໍ່ມີຮາກຖານ ເມື່ອການເຕີບໂຕພຽງແຕ່ອີງໃສ່ການຂຸດຄົ້ນແຮງງານມະນຸດໂດຍບໍ່ຕ້ອງກັງວົນເລື່ອງແຮງງານໝູນວຽນ, ການສົ່ງເສີມຄວາມສາມາດຂອງມະນຸດ, ຄວາມສາມາດຂອງສັງຄົມ, ບໍ່ສ້າງໂອກາດໃຫ້ຜູ້ຄົນພັດທະນາຢ່າງຮອບດ້ານ, ເຖິງແມ່ນວ່າລະບອບການເມືອງຂອງຊົນຊັ້ນນາຍທຶນບໍ່ໄດ້ຢຸດເຊົາ “ການເທດສະໜາ” ກ່ຽວກັບສິດທິມະນຸດ. ນັ້ນແມ່ນການພັດທະນາທີ່ບໍ່ມີຄວາມຍືນຍົງ ເມື່ອຄົນຮຸ່ນປະຈຸບັນກີດກັນຄວາມສາມາດພັດທະນາຂອງຄົນຮຸ່ນອະນາຄົດ, ສິ້ນເປືອງຊັບພະຍາກອນ, ກໍ່ໃຫ້ເກີດຄວາມເສື່ອມໂຊມຂອງສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ການປ່ຽນແປງສະພາບພູມອາກາດ. ນັ້ນແມ່ນການພັດທະນາທີ່ບໍ່ມີຄວາມກົມກຽວ ເມື່ອການຜະລິດແລະການບໍລິໂພກສິ່ງຂອງວັດຖຸຢ່າງບໍ່ມີເຂດຈຳກັດ, ຂາດຄວາມສົມດຸນລະຫວ່າງຊີວິດວັດຖຸແລະຊີວິດຈິດໃຈ, ນຳໄປສູ່ຄວາມບ່ຽງເບນໃນມາດຕະຖານຄຸນຄ່າ, ຄວາມບ່ຽງເບນໃນວິຖີຊີວິດ, ເຊິ່ງໃນຫຼາຍກໍລະນີ ຄວາມຮັ່ງມີເພີ່ມຂຶ້ນ ແຕ່ຜູ້ຄົນຕ້ອງປະເຊີນໜ້າກັບຄວາມບໍ່ໝັ້ນຄົງ, ຄວາມສ່ຽງ, ການຂາດຄວາມປອດໄພ, ບໍ່ມີຄວາມສຸກທີ່ແທ້ຈິງ.
ສິ່ງດັ່ງກ່າວອະທິບາຍເຖິງຄວາມຈໍາເປັນຂອງທິດທາງສັງຄົມນິຍົມໃນຂະບວນການພັດທະນາເສດຖະກິດຕະຫຼາດ ເຊິ່ງຖືເອົາການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງ ເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນເປັນເນື້ອໃນພື້ນຖານ. ລັດທິທຶນນິຍົມດ້ວຍຕົວມັນເອງ ບໍ່ສາມາດຮັບປະກັນການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນໄດ້. ສຳລັບລັດທິທຶນນິຍົມ, ການຮັບປະກັນຄວາມຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ ເປັນພຽງຄວາມ “ຟຸ່ມເຟືອຍ” ເຊິ່ງສ່ວນໃຫຍ່ຢູ່ໃນຄຳຂວັນປະຊານິຍົມ. ໃນຂະນະນັ້ນ, ການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ ແມ່ນຄວາມຕ້ອງການໂດຍທຳມະຊາດຂອງສັງຄົມນິຍົມ. ການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ ກາຍເປັນເນື້ອໃນສຳຄັນທີ່ປະກອບເປັນຈຸດພິເສດ, ຄຸນລັກສະນະພື້ນຖານຂອງທິດທາງສັງຄົມນິຍົມ, ແຕກຕ່າງກັບການປັບປຸງສະຫວັດດີການພາກສ່ວນ, ພາຍນອກບາງຢ່າງ ໃນລັດທິທຶນນິຍົມສະໄໝໃໝ່ ທີ່ແນໃສ່ບັນເທົາຄວາມຂັດແຍ່ງທາງຊົນຊັ້ນ, ຫຼຸດຜ່ອນຄວາມຂັດແຍ່ງທາງສັງຄົມ ຄວາມລົ້ມເຫຼວໃນການແກ້ບັນຫາພື້ນຖານຂອງການພັດທະນາ ແລະ ການຄຸ້ມຄອງການພັດທະນາ.
ສັດຈະວິພາກຂອງການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນຕິດພັນກັບ
ການກຳນົດລັກສະນະພື້ນຖານ ແລະ ຄຸນລັກສະນະທີ່ສຳຄັນຂອງທິດທາງສັງຄົມນິຍົມໃນລະບົບເສດຖະກິດຕະຫຼາດ
ບົດຄວາມຂອງສະຫາຍເລຂາທິການໃຫຍ່ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ ໄດ້ສັງລວມເປັນຄັ້ງທຳອິດວ່າ “ລັກສະນະພື້ນຖານໜຶ່ງ, ຄຸນລັກສະນະສຳຄັນໜຶ່ງ ຂອງທິດທາງສັງຄົມນິຍົມໃນລະບົບເສດຖະກິດຕະຫຼາດຢູ່ຫວຽດນາມແມ່ນຕ້ອງເຊື່ອມຕິດເສດຖະກິດກັບການເມືອງ, ລວມນະໂຍເສດຖະກິດເປັນອັນໜຶ່ງກັບນະໂຍບາຍສັງຄົມ, ການເຕີບໂຕເສດຖະກິດໄປຄຽງຄູ່ກັບການປະຕິບັດຄວາມກ້າວໜ້າແລະຄວາມຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມ ໃນແຕ່ລະບາດກ້າວ, ແຕ່ລະນະໂຍບາຍ ແລະ ໃນຕະຫຼອດຂະບວນການພັດທະນາ”(6). ນີ້ແມ່ນການປະກອບສ່ວນທີ່ສໍາຄັນທີ່ສຸດສໍາລັບທິດສະດີ, ກຳນົດທັດສະນະສັດຈະວິພາກກ່ຽວກັບການພັດທະນາໃນສະໄໝຂ້າມຜ່ານຂຶ້ນສູ່ສັງຄົມນິຍົມ, ຕິດພັນກັບລັກສະນະແລະຄຸນລັກສະນະພື້ນຖານຂອງທິດທາງສັງຄົມນິຍົມ ໃນລະບົບເສດຖະກິດຕະຫຼາດ.
ທີໜຶ່ງ, ການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ ເມື່ອຖືວ່າເປັນເນື້ອໃນສຳຄັນທີ່ປະກອບເປັນລັກສະນະພື້ນຖານ ແລະ ຄຸນລັກສະນະຂອງທິດທາງສັງຄົມນິຍົມໃນລະບົບເສດຖະກິດຕະຫຼາດ ເຊິ່ງພວກເຮົາຕ້ອງຈັດມັນຢູ່ໃນລະດັບທີ່ເໝາະສົມ; ການເບິ່ງເບົາການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ ແມ່ນການສະແດງເຖິງຄວາມບ່ຽງເບນຈາກທິດທາງສັງຄົມນິຍົມ. ດ້ານໜຶ່ງ, “ບໍ່ລໍຖ້າຈົນກວ່າເສດຖະກິດພັດທະນາໃນລະດັບສູງຈຶ່ງປະຕິບັດຄວາມກ້າວໜ້າແລະຄວາມຍຸຕິທໍາທາງສັງຄົມ, ຍິ່ງກວ່ານັ້ນ ບໍ່ “ເສຍສະລະ” ຄວາມກ້າວໜ້າແລະຄວາມຍຸຕິທໍາທາງສັງຄົມ ເພື່ອໄລ່ຕາມການເຕີບໂຕທາງເສຖະກິດພຽງຢ່າງດຽວ”(7); ດ້ານອື່ນ, ຕ້ອງຫຼີກລ່ຽງຄວາມຮ້ອນຮົນ, ອັດຕະວິໄສໃນຕົວ, ເຈດຈຳນົງນິຍົມ, ເອົາມາດຖານຄວາມກ້າວໜ້າແລະຄວາມຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມຂອງເສດຖະກິດຕະຫຼາດສັງຄົມນິຍົມທີ່ຄົບຖ້ວນ ສົມບູນ ເພື່ອກຳນົດໄວ້ໃນເສດຖະກິດຕະຫຼາດຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມໃນລະດັບການພັດທະນາທີ່ແຕກຕ່າງກັນ. ການປະກົດອອກຂອງພະຍາດອັດຕະວິໄສ, ເຈດຈຳນົງນິຍົມທີ່ເຫັນໄດ້ທົ່ວໄປຄື: 1- ການປະຕິບັດຄວາມກ້າວໜ້າແລະຄວາມຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມ ບໍ່ຕັ້ງຢູ່ໃນສາຍພົວພັນສັດຈະວິພາກກັບນະໂຍບາຍເສດຖະກິດ, ໃຊ້ຊັບພະຍາກອນຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມເກີນຄວາມສາມາດຕອບສະໜອງຂອງພື້ນຖານເສດຖະກິດ ເຊິ່ງເປັນການຈຳກັດການລົງທຶນເພື່ອພັດທະນາ, ເຮັດໃຫ້ເສດຖະກິດຢຸດສະງັກ, ບໍ່ມີເງື່ອນໄຂວັດຖຸພຽງພໍເພື່ອປະຕິບັດຄວາມກ້າວໜ້າແລະຄວາມຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມໃນໄລຍະຍາວ; 2- ບໍ່ເຫັນຄວາມຫຼາກຫຼາຍຂອງກົນໄກແລະຮູບແບບການແຈກຢາຍໃນລະບົບເສດຖະກິດຕະຫຼາດຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມ ເພື່ອທັງບັນລຸຄວາມຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມ ທັງສ້າງກຳລັງໝູນໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາ; 3- ພຽງແຕ່ລວມສູນໃສ່ການເຕີບໂຕແລະການພັດທະນາສະເພາະໜ້າ ໄລຍະສັ້ນເທົ່ານັ້ນ ໂດຍບໍ່ເອົາໃຈໃສ່ເຖິງຄວາມສາມາດພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ໄລຍະຍາວ ໃນອະນາຄົດ, ໂດຍສະແມ່ນການຂຸດຄົ້ນຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດຫຼາຍເກີນໄປ, ເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມເສຍຫາຍຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ.
ທີສອງ, ການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນໄດ້ສະແດງໃນຄວາມເປັນເອກະພາບແບບສັດຈະວິພາກ ລະຫວ່າງການພັດທະນາເສດຖະກິດ ແລະ ການພັດທະນາສັງຄົມ, ລະຫວ່າງນະໂຍບາຍເສດຖະກິດ ແລະ ນະໂຍບາຍສັງຄົມ, ເຊິ່ງຢູ່ໃນສາຍພົວພັນທີ່ສະໜິດແໜ້ນ, ເພິ່ງພາອາໃສ ແລະ ຊຸກຍູ້ເຊິ່ງກັນແລະກັນ. ຕ້ອງເຮັດໃຫ້ “ທຸກໆນະໂຍບາຍເສດຖະກິດຕ້ອງມຸ່ງໄປສູ່ເປົ້າໝາຍການພັດທະນາສັງຄົມ; ທຸກໆນະໂຍບາຍສັງຄົມຕ້ອງແນໃສ່ສ້າງກຳລັງແຮງຊຸກຍູ້ການພັດທະນາເສດຖະກິດ”(8). ໃນເງື່ອນໄຂການພັດທະນາເສດຖະກິດພູມປັນຍາ ແລະ ການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳຄັ້ງທີ 4, ເມື່ອຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດນັບມື້ນັບຂາດເຂີນ, ຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ແລະ ວິທະຍາສາດ - ເຕັກໂນໂລຊີມີບົດບາດເປັນເສົາຄ້ຳທີ່ສໍາຄັນໃນການເຕີບໂຕແບບຍືນຍົງນັ້ນ ນະໂຍບາຍສັງຄົມທີ່ຖືກຕ້ອງ, ການລົງທຶນໃນການພັດທະນາມະນຸດແມ່ນການລົງທຶນໃນການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ. ສິ່ງດັ່ງກ່າວຮຽກຮ້ອງໃຫ້ໃຊ້ແຮງກະຕູ້ນເພື່ອຊຸກຍູ້ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ຈາກດ້ານວັດທະນະທຳ-ສັງຄົມ, ຈາກການເສີມຂະຫຍາຍຄວາມສາມາດບົ່ມຊ້ອນ ແລະ ກຳລັງແຮງຂອງປະຊາຊົນ; ຕ້ອງຜ່ານພົ້ນຄວາມເຂົ້າໃຈທີ່ຜິດເມື່ອເບິ່ງວັດທະນະທຳແລະສັງຄົມເປັນການຊົມໃຊ້ທາງດຽວ ຈາກຜົນການຂະຫຍາຍຕົວຂອງເສດຖະກິດ, ໂດຍບໍ່ເຫັນທາງກົງກັນຂ້າມ ເຊິ່ງວັດທະນະທຳແລະສັງຄົມສ້າງແຮງຊຸກຍູ້ການພັດທະນາເສດຖະກິດ.
ທີສາມ, ການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ ສະແດງອອກໃນແຕ່ລະບາດກ້າວ, ແຕ່ລະນະໂຍບາຍ ແລະ ໃນຕະຫຼອດຂະບວນການພັດທະນາ. ສິ່ງນີ້ໝາຍຄວາມວ່າ, ຄວາມກ້າວໜ້າແລະຄວາມຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມ ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນເປົ້າໝາຍເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງຕ້ອງໄດ້ຮັບການປະຕິບັດໃນທຸກບາດກ້າວ, ສະແດງອອກໃນແຕ່ລະນະໂຍບາຍ ແລະ ຕະຫຼອດຂະບວນການພັດທະນາຂອງສະໄໝຂ້າຜ່ານ. ໃນແຕ່ໄລຍະການພັດທະນາປະເທດ, ພ້ອມກັບບັນດາຜົນງານໃນການເຕີບໂຕດ້ານເສດຖະກິດ, ຕ້ອງຈັດແບ່ງຜົນສຳເລັດຂອງການເຕີບໂຕຢ່າງສົມເຫດສົມຜົນ ເພື່ອຄວາມກ້າວໜ້າ, ຄວາມຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມ ແລະ ປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມນິເວດ. ໃນສະພາບການພັດທະນາທີ່ເປັນປົກກະຕິ, ຕ້ອງມີແຜນສຳຮອງ ແລະ ແຜນຮັບມືເຫດສຸກເສີນ ເພື່ອໃຫ້ໃນເວລາມີຄວາມສ່ຽງ, ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ແລະ ວິກິດການ, ຍັງມີແຫຼ່ງກຳລັງທີ່ຈະຮັບປະກັນນະໂຍບາຍສັງຄົມ, ເຊັ່ນການປ້ອງກັນແລະຄວບຄຸມການແຜ່ລະບາດຂອງພະຍາດໂຄວິດ-19. ນະໂຍບາຍການພັດທະນາແຕ່ລະນະໂຍບາຍມີຫຼາຍເປົ້າໝາຍ, ຕ້ອງຮັບປະກັນຄວາມເປັນເອກະພາບລະຫວ່າງເປົ້າໝາຍເສດຖະກິດ ແລະ ເປົ້າໝາຍທາງສັງຄົມ, ຊຸກຍູ້ເຊິ່ງກັນແລະກັນເພື່ອບັນລຸປະສິດທິຜົນສັງລວມ. ນະໂຍບາຍເສດຖະກິດ (ການລົງທຶນ, ການເງິນງົບປະມານ, ສິນເຊື່ອ, ການຄ້າ, ລາຄາ, ລາຍຮັບລາຍໄດ້...) ຕ້ອງສຸມໃສ່ການສ້າງວຽກເຮັດງານທຳທີ່ຍືນຍົງ, ຮັບປະກັນສິດທິຂອງຜູ້ອອກແຮງງານ, ຮັບປະກັນຄວາມສົມດຸນຂອງການພັດທະນາທີ່ກົມກຽວລະຫວ່າງບັນດາເຂດ ແລະການແຈກຢາຍລາຍໄດ້ຄືນໃໝ່ ເພື່ອປະຕິບັດຄວາມຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມ, ລົງທຶນພັດທະນາຄວາມສາມາດຂອງມະນຸດ, ຄວາມສາມາດຂອງສັງຄົມ, ຍົກສູງລະດັບການດໍາລົງຊີວິດແລະຄຸນນະພາບຊີວິດ ຂອງປະຊາຊົນ. ນະໂຍບາຍສັງຄົມ (ການສຶກສາ, ສາທາລະນະສຸກ, ວັດທະນະທຳ, ວຽກເຮັດງານທຳ, ລາຍຮັບລາຍໄດ້, ການປະກັນໄພສັງຄົມ, ການບຸລິມະສິດສັງຄົມ, ການຊ່ວຍເຫຼືອສັງຄົມ,...) ຕ້ອງປະກອບສ່ວນອັນຕັ້ງໜ້າເຂົ້າໃນການປ່ຽນແປງໃໝ່ຮູບແບບການເຕີບໂຕ ແລະ ການຍົກສູງຄຸນນະພາບຂອງການເຕີບໂຕ, ຖືເອົາແຫຼ່ງກຳລັງຄົນ ແລະ ວິທະຍາສາດ-ເຕັກໂນໂລຊີເປັນກຳລັງໜູນຂອງການເຕີບໂຕ; ພັດທະນາຕະຫຼາດແຮງງານທີ່ໝັ້ນຄົງ, ກົມກຽວແລະ ຍືນຍົງ; ຍົກສູງສະມັດຕະພາບ ຄຸນທະພາບ ປະສິດທິຜົນ ແລະ ຄວາມສາມາດແຂ່ງຂັນຂອງພື້ນຖານເສດຖະກິດ.
ທີສີ່, ການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນໄດ້ຮັບການປະຕິບັດດ້ວຍຫຼາຍຮູບການທີ່ອຸດົມສົມບູນ ແລະ ກົນໄກທີ່ຫຼາກຫຼາຍ; ຈາກຄວາມຍຸຕິທຳທາງດ້ານໂອກາດ, ຄວາມຍຸຕິທຳທາງດ້ານການແຈກຢາຍຜົນຂອງການຜະລິດ, ຈົນເຖິງຄວາມຍຸຕິທຳທາງດ້ານສິດທິແລະພັນທະ; ຈາກຄວາມຍືນຍົງຂອງເສດຖະກິດ, ຄວາມຍືນຍົງຂອງສັງຄົມ ຈົນເຖິງຄວາມຍືນຍົງຂອງສິ່ງແວດລ້ອມ. ຄວາມຍຸຕິທຳທາງດ້ານໂອກາດກ່ອນອື່ນໝົດສະແດງອອກໃນການກຳນົດຕະຫຼາດທີ່ມີບົດບາດຕັດສິນໃນການລະດົມ ຈັດແບ່ງ ແລະ ນຳໃຊ້ຊັບພະຍາກອນ(9), ເຮັດໃຫ້ການນຳໃຊ້ຊັບພະຍາກອນຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ຜູ້ມີຄວາມສາມາດຍາມໃດກໍຢືນຢັນຕົນເອງໃນການຜະລິດຂອງສັງຄົມ, ການສ້າງຄວາມຮັ່ງມີທີ່ຖືກກົດໝາຍໄດ້ຮັບການສົ່ງເສີມ(10). ຄວາມຍຸດຕິທຳທາງດ້ານໂອກາດຍັງໄດ້ຮັບການສ້າງຂຶ້ນມາ ດ້ວຍການຮັບປະກັນສິດທິໃນການເຂົ້າເຖິງບັນດາການບໍລິການສາທາລະນະຂັ້ນພື້ນຖານແລະຈຳເປັນ ໂດຍບໍ່ເສຍຄ່າ ຫຼືຄ່າທໍານຽມການນໍາໃຊ້ຕ່ຳ (ການສຶກສາ, ສາທາລະນະສຸກ, ວັດທະນະທຳ...), ເຮັດໃຫ້ສະມາຊິກສັງຄົມທຸກຄົນໄດ້ຮັບການຍົກສູງລະດົບຄວາມຮູ້ ວັດທະນະທຳ ສຸຂະພາບ,... ສ້າງພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາທີ່ຍືນຍົງ ແລະ ໂອກາດບືນຕົວຂຶ້ນ. ນັ້ນແມ່ນການຮັບປະກັນຄວາມສະເໝີພາບທາງດ້ານສິດ ໄປຄຽງຄູ່ກັບຄວາມສະເໝີພາບທາງດ້ານເງື່ອນໄຂເພື່ອປະຕິບັດສິດເຫຼົ່ານັ້ນ(11). ຄວາມຍຸດຕິທຳທາງດ້ານການແຈກຢາຍຜົນຂອງການຜະລິດໄດ້ຮັບປະກັນດ້ວຍກົນໄກການແຈກຢາຍຫຼາຍຢ່າງເຊັ່ນ: ການແຈກຢາຍຄັ້ງທໍາອິດໂດຍອີງໃສ່ຜົນໄດ້ຮັບຂອງແຮງງານ, ປະສິດທິຜົນເສດຖະກິດ, ອີງຕາມແຫຼ່ງທຶນແລະຊັບພະຍາກອນທີ່ໄດ້ປະກອບສ່ວນ; ການແຈກຢາຍຄືນໃໝ່ໂດຍຜ່ານລະບົບສະຫວັດດີການສັງຄົມ, ຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ແລະ ບັນດາຮູບການສະໜັບສະໜູນເຊິ່ງກັນແລະກັນ, ການແບ່ງປັນໃນຊຸມຊົນ. ໃນນັ້ນ, ການແຈກຢາຍຕາມແຮງງານແມ່ນຮູບແບບຕົ້ນຕໍ. ຄວາມຍຸດຕິທຳທາງສັງຄົມໃນລະບອບສັງຄົມຂອງພວກເຮົາຍັງສະແດງໃຫ້ເຫັນໃນນະໂຍບາຍບຸລິມະສິດສັງຄົມ ແລະ ການເບິ່ງແຍງຜູ້ທີ່ມີຄຸນງາມຄວາມດີຕໍ່ປະເທດ(12)... ດ້ວຍຄວາມໝາຍຂອງການຕອບແທນບຸນຄຸນ, ການຊົດເຊີຍບາງສ່ວນຕໍ່ການເສຍສະຫຼະເລືອດເນື້ອເພື່ອປະເທດຊາດ ເພື່ອພາລະກິດປະຕິວັດ. ຄວາມຍຸດຕິທຳທາງດ້ານສິດແລະພັນທະໄດ້ສະແດງອອກໃນຄວາມສົມດຸນລະຫວ່າງການປະກອບສ່ວນ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດ, ລະຫວ່າງລະດັບການລະເມີດ ແລະ ລະດັບການລົງໂທດ, ໂດຍຜ່ານກົນໄກຕຸລາການຕາມຄວາມຍຸດຕິທໍາ ແລະ ຫຼັກນິຕິທຳຂອງສັງຄົມນິຍົມ. ບັນດາຮູບການຍຸຕິທຳທີ່ກ່າວມາຂ້າງເທິງມີບົດບາດເພີ່ມເຕີມເຊິ່ງກັນແລະກັນ, ທັງສ້າງກຳລັງຂັບເຄື່ອນການພັດທະນາ ທັງຊຸກຍູ້ຄວາມຍຸດຕິທຳທາງສັງຄົມ ໃນແຕ່ລະນະໂຍບາຍ, ແຕ່ລະບາດກ້າວເດີນ ແລະ ຕະຫຼອດສະໄໝຂ້າມຜ່ານ.
ທີຫ້າ, ການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນໄດ້ດຳເນີນບົນພື້ນຖານການກໍ່ສ້າງການພົວພັນການຜະລິດທີ່ກ້າວໜ້າແລະສອດຄ່ອງກັບລະດັບການພັດທະນາຂອງກຳລັງການຜະລິດ. ການກໍ່ສ້າງການພົວພັນການຜະລິດທີ່ກ້າວໜ້າແລະສອດຄ່ອງເໝາະສົມນັ້ນ ປະກອບດ້ວຍສາມດ້ານ: ການພົວພັນກຳມະສິດ, ການພົວພັນຈັດຕັ້ງຄຸ້ມຄອງ ແລະ ການພົວພັນແຈກຢາຍ ເຊິ່ງຕັ້ງຢູ່ໃນເງື່ອນໄຂຂອງການພັດທະນາເສດຖະກິດຕະຫຼາດຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມ - ແມ່ນເສດຖະກິດຕະຫຼາດຮູບແບບໃໝ່ ໃນປະຫວັດສາດການພັດທະນາຂອງເສດຖະກິດຕະຫຼາດ; ຮູບແບບການຈັດຕັ້ງເສດຖະກິດທີ່ທັງປະຕິບັດຕາມບັນດາກົດເກນຂອງເສດຖະກິດຕະຫຼາດ, ທັງອີງໃສ່ພື້ນຖານ ແລະ ໄດ້ຮັບການແນະນຳ, ຄວບຄຸມໂດຍບັນດາຫຼັກການແລະທາດແທ້ຂອງລັດທິສັງຄົມນິຍົມ (13). ສາມດ້ານຂອງການພົວພັນການຜະລິດດັງກ່າວ ມີຄວາມພົວພັນສັດຈະວິພາກ, ປະຕິສຳພັນ ແລະ ຊຸກຍູ້ເຊິ່ງກັນແລະກັນ, ມັນມີຄວາມໝາຍໂດຍກົງ ໃນການຮັບປະກັນການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ. ການພົວພັນກຳມະສິດມີບົດບາດຊີ້ຂາດ, ແຕ່ໃນສະໄໝຂ້າມຜ່ານ ຍັງມີຫຼາຍຮູບການກຳມະສິດ, ຫຼາຍພາກສ່ວນເສດຖະກິດ, ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງຕ້ອງເສີມຂະຫຍາຍຢ່າງຖືກຕ້ອງຄົບຖ້ວນ ບົດບາດ, ພາລະໜ້າທີ່ຂອງແຕ່ລະດ້ານຂອງການພົວພັນກຳມະສິດ; ການຈັດຕັ້ງຄຸ້ມຄອງ ແລະ ການແຈກຢາຍມີຄວາມໝາຍສຳຄັນທີ່ສຸດ ສຳລັບການຮັບປະກັນຄວາມຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມ ແລະ ສ້າງແຮງຂັບເຄື່ອນການພັດທະນາ. ໃນລະບົບເສດຖະກິດຕະຫຼາດ, ຕ້ອງໝູນໃຊ້ຢ່າງໄຫວພິບບັນດາຮູບການ “ກຳມະສິດຂອງລັດ, ການຈັດການຄຸ້ມຄອງໂດຍເອກະຊົນ”(14), “ກຳມະສິດເອກະຊົນ, ການນຳໃຊ້ໂດຍສາທາລະນະ”(15). ແລະ ການພົວພັນແຈກຢາຍຕ້ອງມຸ່ງສູ່ “ພາລະໜ້າທີ່ຄູ່”, ທັງຮັບປະກັນຄວາມຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມ, ທັງສ້າງແຮງຂັບເຄື່ອນການພັດທະນາ(16), ເຮັດໃຫ້ທຸກເຈົ້າພາບສັງຄົມເຫັນໄດ້ຜົນປະໂຫຍດໂດຍກົງຈາກແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນທຸກຢ່າງ (ເຊັ່ນ: ທີ່ດິນ, ບັນດາຊັບສິນຂຶ້ນກັບກຳມະສິດຂອງລັດ...), ແລະ ນຳໃຊ້ຊັບພະຍາກອນເຫຼົ່ານັ້ນຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ, ບໍ່ຢຸດຢັ້ງໃນການຄົ້ນຫາ, ປ່ຽນແປງໃໝ່, ປັບປຸງປະສິດທິຜົນຂອງການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ຊຸກຍູ້ການພັດທະນາທີ່ຍືນຍົງ.
ທີຫົກ, ຈັດການແກ້ໄຂສາຍພົວພັນລະຫວ່າງລັດ, ຕະຫຼາດ ແລະ ສັງຄົມໃຫ້ໄດ້ເປັນຢ່າງດີ, ຖືເອົາບົດບາດຂອງລັດເປັນເຈົ້ານຳພາໃນການກຳນົດ ແລະ ຈັດຕັ້ງບັນດາແຜນນະໂຍບາຍ ແລະ ນະໂຍບາຍການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ. ບັນດາອົງປະກອບລັດ, ຕະຫຼາດ ແລະ ສັງຄົມ ມີບົດບາດເພີ່ມເຕີມ, ທົດແທນຂໍ້ບົກພ່ອງຂອງກັນແລະກັນ, ພ້ອມກັນຊຸກຍູ້ການພັດທະນາ. ເສດຖະກິດຕະຫຼາດມີດ້ານດີໃນການຈັດແບ່ງຊັບພະຍາກອນຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ສົ່ງເສີມຄວາມຂະຫຍັນຂັນເຄື່ອນແລະຄວາມປະດິດສ້າງຂອງບັນດາເຈົ້າພາບໃນຕະຫຼາດ, ພັດທະນາກຳລັງການຜະລິດ, ແຕ່ມັນກໍມີດ້ານຈຳກັດຕ່າງໆເຊັ່ນ ມັນມັກຈະເອົາໃຈໃສ່ກັບຄວາມຕ້ອງການທີ່ມີຄວາມສາມາດໃນການຈ່າຍເງິນ, ຊັບພະຍາກອນທີ່ມຸ້ງໄປຫາສະຖານທີ່ທີ່ມີກໍາໄລ, ດັ່ງນັ້ນ ມັນບໍ່ເອົາໃຈໃສ່ເຖິງການຜະລິດສິນຄ້າແລະບໍລະການສາທາລະນະ, ຊ້ຳບໍ່ໜຳ ຍ້ອນການສະແຫວງຫາກຳໄລ, ມີຫຼາຍວິສາຫະກິດເຕັມໃຈເສຍສະລະຜົນປະໂຫຍດສາທາລະນະ (ເຊັ່ນ: ກໍ່ໃຫ້ເກີດມົນລະພິດສິ່ງແວດລ້ອມ, ຜະລິດແລະຄ້າຂາຍຂອງປອມ, ສິນຄ້າຕ້ອງຫ້າມ...)(17). ຈາກນັ້ນ, ກໍ່ໃຫ້ເກີດການຜັນແຍກຄົນຮັ່ງມີ ຜູ້ທຸກຍາດ, ການແບ່ງຂົ້ວທາງດ້ານຊັບສິນ, ຊ່ອງຫວ່າງການພັດທະນາລະຫວ່າງພາກພື້ນແລະເຂດ, ໄພຂົ່ມຂູ່ຕໍ່ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ. ດັ່ງນັ້ນ, ການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ ກ່ອນອື່ນໝົດແລະສູງສຸດແມ່ນ ຕ້ອງເພີ່ມທະວີບົດບາດ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງລັດ ໃນການສ້າງສະຖາບັນແລະກົດໝາຍທີ່ຍຸຕິທຳ ເພື່ອສ້າງສະພາບແວດລ້ອມໃຫ້ອົງການຈັດຕັ້ງ ແລະ ບຸກຄົນດໍາເນີນການຢ່າງເສລີ; ນຳໃຊ້ບັນດາເຄື່ອງມື (ແຜນການ, ແຜນກຳນົດ, ນະໂຍບາຍພາສີ, ນະໂຍບາຍລົງທຶນ, ນະໂຍບາຍສິນເຊື່ອ, ນະໂຍບາຍການຈ້າງງານ...) ເພື່ອແນະນຳ, ດຶງດູດ, ດັດສົມການເຄື່ອນໄຫວຂອງທຸກພາກສ່ວນເສດຖະກິດ, ໃນນັ້ນ ມີການດັດສົມຜົປະໂຫຍດ ເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມຍຸຕິທໍາທາງສັງຄົມ ແລະ ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງເພື່ອຜົນປະໂຫຍດຂອງປະຊາຊົນ; ປ່ຽນແປງໃໝ່ ແລະ ຍົກສູງຄວາມສາມາດເຄື່ອນໄຫວຂອງບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງພາກລັດ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນໃນການຜະລິດ ແລະ ການສະໜອງສິນຄ້າແລະບໍລິການສາທາລະນະທີ່ສັງຄົມຕ້ອງການ ແຕ່ເອກະຊົນບໍ່ເຮັດ ຫຼືເຮັດບໍ່ມີປະສິດທິຜົນ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ການພັດທະນາທີ່ຍຸດຕິທຳແລະຍືນຍົງສາມາດບັນລຸໄດ້ຢ່າງເຕັມທີ່ກໍ່ຕໍ່ເມື່ອມີການເພີ່ມທະວີຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ສັງຄົມຂອງວິສາຫະກິດ; ຍົກສູງນ້ຳໃຈແບ່ງປັນ, ນ້ຳໃຈຊ່ວຍເຫຼືອເຊິ່ງກັນແລະກັນ ຂອງຊຸມຊົນສັງຄົມ; ສີມຂະຫຍາຍຈິດໃຈຕັ້ງໜ້າຂອງພົນລະເມືອງແຕ່ລະຄົນ ໃນການເຂົ້າຮ່ວມການພົວພັນຕະຫຼາດ, ນຳໃຊ້ບັນດາບໍລິການສາທາລະນະຢ່າງມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ ແລະ ຕັ້ງໜ້າ, ບໍ່ເອື່ອຍອີງ ລໍຖ້າເພິ່ງພາພາຍນອກ.
ບັນດາຄໍາແນະນໍາສະເພາະກ່ຽວກັບການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ
ຕິດພັນກັບການຮັບປະກັນທິດທາງສັງຄົມນິຍົມໃນລະບົບເສດຖະກິດຕະຫຼາດ
ທີໜຶ່ງ, ຄວາມຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມໄດ້ຮັບປະກັນດ້ວຍ “ການປະຕິບັດການແຈກຢາຍຕາມຜົນຂອງການອອກແຮງງານ ແລະ ປະສິດທິຜົນເສດຖະກິດ ເປັນຕົ້ນຕໍ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍອີງຕາມແຫຼ່ງທຶນແລະຊັບພະຍາກອນທີ່ໄດ້ປະກອບສ່ວນ ແລະ ການແຈກຢາຍໂດຍຜ່ານລະບົບສະຫວັດດີການສັງຄົມ ແລະ ຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ”(18).
- ການແຈກຢາຍຕາມຜົນຂອງການອອກແຮງງານ, ປະສິດທິຜົນເສດຖະກິດເປັນຕົ້ນຕໍ ແລະ ຕາມແຫຼ່ງທຶນແລະຊັບພະຍາກອນທີ່ໄດ້ປະກອບສ່ວນ ແມ່ນໝາຍຄວາມວ່າເສີມຂະຫຍາຍຄວາມຕັ້ງໜ້າ, ຄວາມຂະຫຍັນຂັນເຄື່ອນ ປະດິດສ້າງຂອງບຸກຄົນແຕ່ລະຄົນ, ລະດົມຢ່າງສຸດຂີດຄວາມສາມາດບົ່ມຊ້ອນແລະກຳລັງແຮງ ເພື່ອພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສົງຄົມ, ຊັບພະຍາກອນໄດ້ຮັບການຈັດແບ່ງຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ຮັບປະກັນຄວາມເປັນເອກະພາບ ຄົບຊຸດລະຫວ່າງການພົວພັນແຈກຢາຍ ແລະ ການພົວພັນກຳມະສິດ, ການພົວພັນຄຸ້ມຄອງ ໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຫຼາຍພາກສ່ວນ. ນີ້ແມ່ນການແຈກຢາຍຄັ້ງທຳອິດ, ສ້າງແຮງຂັບເຄື່ອນການພັດທະນາ ເມື່ອມັນນຳເອົາຜົນປະໂຫຍດໂດຍກົງມາໃຫ້ຜູ້ອອກແຮງງານ ຜູ້ຈັດການ ເຈົ້າຂອງ ນັກລົງທຶນ, ເຮັດໃຫ້ການນຳໃຊ້ຊັບພະຍາກອນມີປະສິດທິຜົນຫຼາຍຂຶ້ນ, ເສີມຂະຫຍາຍຄວາມຄິດສ້າງສັນຂອງແຕ່ລະຄົນ ເພື່ອສ້າງຄວາມຮັ່ງມີທີ່ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍໃຫ້ກັບຕົນເອງ ແລະ ປະກອບສ່ວນໃຫ້ກັບສັງຄົມ. ເມື່ອບັນດາການພົວພັນດັ່ງກ່າວດຳເນີນໄປຢ່າງສະດວກສະບາຍໃນສະຖາບັນເສດຖະກິດການຕະຫຼາດທີ່ທັນສະໄໝແລະສົມບູນ, ແມ່ນການຮັບຮອງສິດເທົ່າທຽມກັນໃນໂອກາດສ້າງຄວາມຮັ່ງມີໃຫ້ກັບເຈົ້າພາບທັງໝົດໃນຕະຫຼາດ. ແຕ່, ຄວາມເທົ່າທຽມກັນໃນໂອກາດສ້າງຄວາມຮັ່ງມີນັ້ນ ຍາມໃດກໍນໍາເອົາຄວາມໄດ້ປຽບມາໃຫ້ຜູ້ທີ່ສາມາດສວຍໃຊ້ໂອກາດ; ຄວາມເສຍປຽບມາໃຫ້ຜູ້ພິການທາງຮ່າງກາຍ ຈິດໃຈ ຫຼືບໍ່ມີຄວາມສາມາດໃນການສວຍໂອກາດ (ເນື່ອງຈາກສາເຫດໂດຍກຳເນີດ, ຄວາມສ່ຽງທາງສັງຄົມ ຫຼືອຸປະສັກຂອງເງື່ອນໄຂທໍາມະຊາດ, ວັດທະນະທຳ - ສັງຄົມ,...), ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງຕ້ອງໄດ້ເພີ່ມເຕີມ, ທົດແທນດ້ວຍຮູບການແຈກຢາຍໂດຍຜ່ານສະຫວັດດີການ ແລະ ຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ.
- ການແຈກຢາຍໂດຍຜ່ານສະຫວັດດີການສັງຄົມ ມີຄວາມໝາຍສຳຄັນໃນການປະກອບສ່ວນແກ້ໄຂ, ຫຼຸດຜ່ອນຄວາມອະຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມທີ່ເກີດຈາກການແຈກຢາຍຄັ້ງທຳອິດ. ການແຈກຢາຍໂດຍຜ່ານສະຫວັດດີການສັງຄົມ ຕິດພັນກັບບົດບາດການດັດສົມຂອງລັດ, ການເສີມຂະຫຍາຍຄວາມຮັບຜິດຊອບສັງຄົມຂອງວິສາຫະກິດ ແລະ ການແບ່ງປັນຂອງຊຸມຊົນສັງຄົມ, ໂດຍຖືເອົາບົດບາດຂອງລັດເປັນເຈົ້ານຳພາ. ສະຫວັດດີການສັງຄົມໃນລະບົບເສດຖະກິດຕະຫຼາດ ໄດ້ຮັບການປະຕິບບັດດ້ວຍບັນດາຮູບການທີ່ຫຼາກຫຼາຍ ເຊິ່ງເສົາຫຼັກແມ່ນການບໍລິການສາທາລະນະຂັ້ນພື້ນຖານແລະຈໍາເປັນ ທີ່ບໍ່ເສຍຄ່າ ຫຼືຄ່າທໍານຽມຕ່ຳ (ການສຶກສາ, ສາທາລະນະສຸກ, ວັດທະນະທຳ...). ສະຫວັດດີການສັງຄົມ ພາຍໃຕ້ຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງລັດຢ່າງເຕັມສ່ວນ (ຈ່າຍຄ່າທໍານຽມ, ຈັດຕັ້ງການສະໜອງ), ຮັບປະກັນການເຂົ້າເຖິງບໍລິການສາທາລະນະຂັ້ນພື້ນຖານແລະຈຳເປັນຂອງສະມາຊິກທຸກຄົນໃນສັງຄົມຢ່າງເທົ່າທຽມກັນ ໂດຍບໍ່ຍົກເວັ້ນໃຜ. ບັນດາຮູບແບບສະຫວັດດີການສັງຄົມທີ່ມີຫນ້າທີ່ສະຫວັດດີການແມ່ນມຸ່ງສູ່ຈຸດປະສົງຈໍານວນໜຶ່ງ, ເຊັ່ນ ການສະໜັບສະໜູນທາງດ້ານການເງິນໃຫ້ຜູ້ທີ່ມີຄວາມສ່ຽງ (ເຊັ່ນໃນການປ້ອງກັນແລະຄວບຄຸມການລະບາດຂອງພະຍາດໂຄວິດ-19), ການຊ່ວຍເຫຼືອຜູ້ທຸກຍາກໃນການຊື້ປະກັນສຸຂະພາບ, ໜູນຊ່ວຍທຶນການສຶກສາໃຫ້ນັກຮຽນທຸກຍາກ,... ຮັບປະກັນໃຫ້ກຸ່ມຄົນດ້ອຍໂອກາດ, ຜູ້ມີລາຍໄດ້ຕ່ຳ ແລະ ຜູ້ມີຄວາມສ່ຽງ ໄດ້ເຂົ້າເຖິງສິນຄ້າ ແລະ ການບໍລິການສາທາລະນະຂັ້ນພື້ນຖານແລະຈຳເປັນ. ເມື່ອໄດ້ເຂົ້າເຖິງສິນຄ້າ ແລະ ການບໍລິການສາທາລະນະຂັ້ນພື້ນຖານແລະຈຳເປັນໂດຍບໍ່ເສຍເງິນ (ຫຼືໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນທາງດ້ານການເງິນເພື່ອຈ່າຍຄ່າບໍລິການ), ຜູ້ຄົນເຫຼົ່ານີ້ບໍ່ພຽງແຕ່ສາມາດປັບປຸງຄວາມສາມາດພາຍໃນຂອງເຂົາເຈົ້າ (ທາງດ້ານຮ່າງກາຍ, ປັນຍາຄວາມຮູ້, ວັດທະນະທຳ...) ເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງມີເງື່ອນໄຂໃນການໃຊ້ແຫຼ່ງການເງິນທີ່ຈຳກັດ ເພື່ອໃຊ້ຈ່າຍໃນການປັບປຸງຄຸນນະພາບຊີວິດ, ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງມີໂອກາດໃນການພັດທະນາ. ນອກຈາກນັ້ນ, ລັດຍັງໄດ້ຊ່ວຍເຫຼືອ, ສ້າງເງື່ອນໄຂອຳນວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ພາກເອກະຊົນເຂົ້າຮ່ວມໃນການສະໜອງການບໍລິການສັງຄົມຈໍານວນໜຶ່ງທີ່ຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການສ່ວນບຸກຄົນ ແລະ ຄວາມສາມາດໃນການຊໍາລະຂອງຜູ້ບໍລິໂພກ ອີງໃສ່ຫຼັກການຕະຫຼາດ.
- ການແຈກຢາຍຜ່ານລະບົບຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ຕາມກົນໄກການຊໍາລະຄ່າທໍານຽມ - ຊົມໃຊ້ ແລະ ແບ່ງປັນ, ຮັບປະກັນວ່າ ສະມາຊິກທຸກຄົນຂອງສັງຄົມຈະມີລາຍຮັບຢ່າງໜ້ອຍກໍໃນລະດັບຕ່ຳ, ບໍ່ຕົກຢູ່ໃນຄວາມອັບຈົນເມື່ອປະເຊີນກັບໄພອັນຕະລາຍ, ເສຍແຮງງານ, ຫວ່າງງານ - ເສົາຄ້ຳແມ່ນວຽກເຮັດງານທຳທີ່ຍືນຍົງ, ການປະກັນສັງຄົມ ແລະ ການປະກັນສຸຂະພາບ. ການແຈກຢາຍຄັ້ງທຳອິດຮັບປະກັນຄວາມສະເໝີພາບລະຫວ່າງການປະກອບສ່ວນແລະລາຍຮັບ, ສ້າງແຮງຂັບເຄື່ອນການພັດທະນາ, ແຕ່ມັນກໍ່ເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມບໍ່ສະເໝີພາບທາງດ້ານລາຍຮັບລະຫວ່າງສະມາຊິກຂອງສັງຄົມ; ການແຈກຢາຍຄືນໃໝ່ຜ່ານສະຫວັດດີການສັງຄົມສ້າງຄວາມສະເໝີພາບທາງໂອກາດ ແລະ ເງື່ອນໄຂການພັດທະນາ, ແຕ່ກໍ່ເປັນເລື່ອງງ່າຍທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ເກີດການຢຸດສະງັກສຳລັບອົງການສະໜອງ ແລະ ສ້າງແນວຄິດເອື່ອຍອີງ, ເພີ່ງພາອາໃສໃຫ້ກັບຜູ້ໃຊ້ບໍລິການສາທາລະນະຟຣີ; ສ່ວນການແຈກຢາຍຄືນໃໝ່ຜ່ານລະບົບຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມທີ່ອີງໃສ່ກົນໄກການຊໍາລະຄ່າທໍານຽມ - ຊົມໃຊ້ ແລະ ແບ່ງປັນ ລະຫວ່າງບັນດາສະມາຊິກຂອງສັງຄົມ ມີພາລະໜ້າທີ່ເພີ່ມເຕີມ ທົດແທນຂໍ້ຈຳກັດ, ຂໍ້ບົກພ່ອງຂອງການແຈກຢາຍຄັ້ງທຳອິດ ແລະ ການແຈກຢາຍຄືນໃໝ່ຜ່ານສະຫວັດດີການສັງຄົມ. ຢູ່ນີ້, ຄວາມຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມ ບໍ່ພຽງແຕ່ສ່ອງແສງເຖິງຄວາມທຽບທຽມກັນ ລະຫວ່າງລະດັບການປະກອບສ່ວນ ແລະ ລະດັບທີ່ໄດ້ຮັບ ຂອງແຕ່ລະຄົນເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຕ້ອງວາງພວກມັນໄວ້ໃນພື້ນຖານລວມ, ລະດັບການພັດທະນາເສດຖະກິດ ແລະ ຄຸນຄ່າດ້ານສິນທຳສັງຄົມ. ບໍ່ສາມາດເວົ້າເຖິງຄວາມຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມທີ່ຮອບດ້ານ ເມື່ອກຸ່ມສັງຄົມນີ້ມີຊີວິດທີ່ອຸດົມຮັ່ງມີ, ແຕ່ປະຜູ້ອ່ອນແອ ດ້ອຍໂອກາດ ໄວ້ເບື້ອງຫຼັງ, ຍ້ອນບັນດາປັດໄຈໂດຍກຳເນີດ ຫຼືອຸປະສັກຂອງສະພາບທາງພູມສາດ - ທຳມະຊາດ, ວັດທະນະທຳ, ສັງຄົມ. ການແກ້ໄຂຮູບແບບທຳມະຊາດຂອງຄວາມອະຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມເຫຼົ່ານີ້ ຕ້ອງການບົດບາດຂອງລະບົບການແຈກຢາຍຕາມກົນໄກແບ່ງປັນ ລະຫວ່າງບັນດາສະມາຊິກໃນສັງຄົມ. ນັ້ນແມ່ນການພັດທະນາຂອງສັງຄົມໜຶ່ງທີ່ “ມຸ່ງສູ່ບັນດາຄຸນຄ່າທີ່ກ້າວໜ້າ, ມະນຸອະລິຍະທຳ, ບົນພື້ນຖານຜົນປະໂຫຍດຮ່ວມກັນ ຂອງທັງສັງຄົມ ສອດຄ່ອງກັບຜົນປະໂຫຍດທີ່ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍຂອງຜູ້ຄົນ, ແຕກຕ່າງທາງດ້ານຄຸນນະພາບຈາກສັງຄົມທີ່ແຂ່ງຂັນກັນ ເພື່ອຜົນປະໂຫຍສ່ວນຕົວ ລະຫວ່າງບຸກຄົນແລະກຸ່ມຕ່າງໆ”(19).
ທີສອງ, ຄວາມຍຸຕິທຳ, ຄວາມສະເໝີພາບທາງດ້ານໂອກາດ ອີງໃສ່ຄວາມເຄົາລົບ, ຮັບປະກັນການແຂ່ງຂັນໂດຍເສລີ, ຍຸຕິທໍາ ແລະ ຖືກກົດຫມາຍ, ບໍ່ໃຫ້ເກີດການລະເມີດກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການແຂ່ງຂັນ ທີ່ເຮັດໃຫ້ສູນເສຍປະສິດທິພາບ ແລະ ດ້ານຕັ້ງໜ້າຂອງກົນໄກຕະຫຼາດ; ສ້າງສະພາບແວດລ້ອມ, ເງື່ອນໄຂ, ພື້ນຖານສຳລັບການພັດທະນາມະນຸດຢ່າງຮອບດ້ານ ເມື່ອປະຊາກອນທັງໝົດສາມາດເຂົ້າເຖິງບໍລິການສາທາລະນະຂັ້ນພື້ນຖານແລະຈຳເປັນໄດ້.
- ຄວາມຍຸຕິທຳທາງດ້ານໂອກາດອີງໃສ່, ກ່ອນອື່ນໝົດ, ບົນພື້ນຖານການເຄົາລົບການແຂ່ງຂັນເສລີ, ຍຸຕິທຳ ແລະ ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ, ບໍ່ອະນຸຍາດໃຫ້ເກີດການລະເມີດກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການແຂ່ງຂັນ ທີ່ທຳລາຍປະສິດທິພາບແລະຄວາມຕັ້ງໜ້າຂອງກົນໄກຕະຫຼາດ; ເຮັດໃຫ້ແຕ່ລະເຈົ້າພາບຂອງຕະຫຼາດ ແລະ ສະມາຊິກແຕ່ລະຄົນໃນສັງຄົມ ສົມຄວນໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດທີ່ຊອບທຳ ແລະ ຊອບດ້ວຍກົດໝາຍ ຈາກການເສີມຂະຫຍາຍຄວາມສາມາດແລະຄຸນສົມບັດໂດຍກຳເນີດຂອງຕົນ ໂດຍບໍ່ກໍ່ໃຫ້ເກີດອັນຕະລາຍຕໍ່ສິດທິແລະຜົນປະໂຫຍດທີ່ຊອບທຳຂອງເຈົ້າພາບອື່ນ; ການຮັບປະກັນໃຫ້ຜົນປະໂຫຍດຂອງແຕ່ລະຄົນເຄື່ອນໄຫວໄປໃນທິດທາງດຽວກັນກັບຜົນປະໂຫຍດລວມຂອງສັງຄົມ. ການແຊກແຊງຂອງລັດຕ້ອງບໍ່ບິດເບືອນຕະຫຼາດ, ແຕ່ຮັບປະກັນການແຂ່ງຂັນທີ່ຍຸດຕິທຳ, ແກ້ໄຂບັນດາຂໍ້ບົກຜ່ອງໃນຕະຫຼາດ ແລະ ມຸ່ງໄປທີ່ຕະຫຼາດທີ່ໂປ່ງໃສ, ເພື່ອໃຫ້ຄວາມຍຸຕິທຳທາງດ້ານໂອກາດໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງ. ຄວາມຍຸຕິທຳທາງດ້ານໂອກາດໃນກໍລະນີນີ້ສ້າງແຮງຂັບເຄື່ອນການພັດທະນາ, ກົງຂ້າມກັນກັບການແຂ່ງຂັນແບບ “ປາໃຫຍ່ກິນປານ້ອຍ”, “ປາໄວກິນປາຊ້າ”, ການພັດທະນາຂອງກຸ່ມສັງຄົມນີ້ກຳຈັດສິດໃນການພັດທະນາຂອງກຸ່ມສັງຄົມອື່ນໆຄືຢູ່ໃນລັດທິທຶນນິຍົມ(20). ມັນກໍ່ແຕກຕ່າງກັນກັບລັດທິສະເລ່ຍ, ຕີລວາດກວາດພຽງ, ຖືເປັນອັນໜຶ່ງອັນດຽວລະຫວ່າງຄົນທີ່ມີຄວາມສາມາດ ແລະ ຄົນທີ່ບໍ່ມີຄວາມສາມາດ, ຄົນຂີ້ຄ້ານ, ທຳລາຍແຮງຂັບເຄື່ອນການພັດທະນາ, ສ້າງຄວາມບໍ່ຍຸຕິທຳຕໍ່ຜູ້ທີ່ໄດ້ປະກອບສ່ວນຫຼາຍ ແຕ່ໄດ້ຮັບການແຈກຢາຍເທົ່າກັນກັບຜູ້ປະກອບສ່ວນໜ້ອຍກວ່າ. ຄວາມຍຸຕິທຳທາງດ້ານໂອກາດບໍ່ພຽງແຕ່ຢູ່ໃນການພົວພັນທາງດ້ານເສດຖະກິດເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ສະແດງອອກໃນທຸກດ້ານຂອງການພົວພັນການເມືອງ - ສັງຄົມ ເມື່ອຮັບປະກັນສະພາບແວດລ້ອມເສລີແລະປະຊາທິປະໄຕ ສໍາລັບຄົນທີ່ມີຄຸນສົມບັດດີ ມີຄວາມສາມາດແທ້ ທີ່ໄດ້ຖືກນຳໃຊ້, ໄດ້ອຸທິດຕົນ, ສູ້ຊົນຢືນຢັນຕົນເອງ ແລະ ປະກອບສ່ວນອັນດີໃຫ້ແກ່ສັງຄົມ.
ທະຫານຊ່ວຍເຫຼືອປະຊາຊົນຜ່ານຜ່າໂລກລະບາດໂຄວິດ-19 _ພາບ: tuoitrethudo.com.vn
- ຄວາມຍຸຕິທຳທາງດ້ານໂອກາດອີງໃສ່ການຮັບປະກັນສິດທິໃນການເຂົ້າເຖິງແຫຼ່ງຊັບພະຍາເພື່ອການພັດທະນາ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນຊັບພະຍາກອນທີ່ດິນ, ການເງິນ, ສິນເຊື່ອ, ຂໍ້ມູນຂ່າວສານ. ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ XIII ຂອງພັກໄດ້ເນັ້ນເຖິງການໝູນໃຊ້ຫຼັກການຕະຫຼາດໃນການລະດົມ, ຈັດແບ່ງ ແລະ ນຳໃຊ້ ບັນດາແຫຼ່ງພະລັງ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນແຫຼ່ງພະລັງຂອງລັດ, ເຊັ່ນ: ການປະມູນສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນ, ການປະມູນຊຸດຈັດຊື້ຈັດຈ້າງສາທາລະນະ, ການແຂ່ງຂັນໃນການສະໜອງແລະດຳເນີນການຕາມກົນໄກລາຄາຕະຫຼາດສຳລັບສິນຄ້າ ແລະ ການບໍລິການ, ລວມທັງການບໍລິການສາທາລະນະຂັ້ນພື້ນຖານ(21). ແຫຼ່ງພະລັງການເງິນຂອງລັດທີ່ໃຊ້ເຂົ້າໃນການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມມີໜ້າທີ່ປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ກໍ່ໄດ້ໝູນໃຊ້ໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບຫຼັກການຕະຫຼາດ, ມຸ່ງສູ່ເປົ້າໝາຍເສີມຂະຫຍາຍຄວາມສາມາດບືນຕົວຂຶ້ນຂອງຜູ້ທີ່ໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກລັດຖະບານ, ບໍ່ໃຫ້ເກີດຄວາມຊັກຊ້າ, ເອື່ອຍອີງ ເພີ່ງພາອາໃສຜູ້ອື່ນ. ນັ້ນແມ່ນການເຄື່ອນໄຫວຂອງທະນາຄານນະໂຍບາຍສັງຄົມ, ຮັບປະກັນການເຂົ້າເຖິງນະໂຍບາຍສຳລັບຄອບຄົວທຸຍາກ; ສະຫນັບສະຫນູນນັກຮຽນທຸກຍາກດ້ວຍສິນເຊື່ອພິເສດ; ສະໜັບສະໜູນການຝຶກອົບຮົມວິຊາຊີບເພື່ອປ່ຽນແປງຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ,... ແນໃສ່ຊຸກຍູ້ຄວາມຂະຫຍັນຂັນເຄື່ອນຂອງຜູ້ທີ່ໄດ້ຮັບເງິນອຸດໜູນຈາກລັດຖະບານ. ໃນເງື່ອນໄຂຂອງອຳນາດການປົກຄອງດິຈີຕອນ, ບັນດາແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນດິຈີຕອນທີ່ບຸກຄົນແລະວິສາຫະກິດໄດ້ເຂົ້າເຖິງຢ່າງເປີດເຜີຍ, ໂປ່ງໃສ, ສະເໝີພາບ ຈະແກ້ໄຂສະຖານະການບໍ່ສົມດຸນຂອງຂໍ້ມູນໄດ້, ປະກອບສ່ວນຊຸກຍູ້ຄວາມຍຸຕິທຳທາງດ້ານໂອກາດການພັດທະນາ.
- ຄວາມຍຸຕິທຳທາງດ້ານໂອກາດການພັດທະນາອີງໃສ່ການຮັບປະກັນສິດໃນການເຂົ້າເຖິງບໍລິການສາທາລະນະຂັ້ນພື້ນຖານແລະຈຳເປັນ (ການສຶກສາ, ສາທາລະນະສຸກ, ວັດທະນະທຳ...) ທີ່ປົກຫຸ້ມທົ່ວປວງຊົນ, ຊ່ວຍໃຫ້ທຸກຄົນຍົກສູງຄວາມສາມາດພາຍໃນແລະເປັນເຈົ້າຕົນເອງ, ມີເງື່ອນໄຂໃຊ້ປະໂຫຍດຈາກໂອກາດເພື່ອພັດທະນາຕົນເອງ, ຈາກນັ້ນ ດູແລການພັດທະນາທາງດ້ານຮ່າງກາຍ, ການປັບປຸງການສຶກສາ ແລະ ວັດທະນະທໍາ. ກາສຶກສາເປັນນະໂຍບາຍແຫ່ງລັດອັນດັບໜຶ່ງ, ປະຕິບັດການສຶກສາໂດຍບໍ່ເສຍຄ່າຮຽນໃນຊັ້ນປະຖົມ, ຫັນໂຮງຮຽນອະນຸບານເຄິ່ງສາທາລະນະ ເປັນສະຖານທີ່ສຶກສາອະນຸບານສາທາລະນະ ເທື່ອລະກ້າວ, ໃຊ້ງົບປະມານໃນອັດຕາສ່ວນທີ່ເໝາະສົມ ເພື່ອພັດທະນາການສຶກສາ ແລະ ບຳລຸງສ້າງ,... ແນໃສ່ຊຸກຍູ້ຄວາມຍຸຕິທຳທາງດ້ານໂອກາດການພັດທະນາໃຫ້ກັບປະຊາຊົນ ໂດຍການຈັດໃຫ້ມີການສຶກສາ, ຄວາມຮູ້ ແລະ ທັກສະ. ນັ້ນແມ່ນການໃຊ້ຈ່າຍງົບປະມານທີ່ເໝາະສົມ ເພື່ອພັດທະນາລະບົບສາທາລະນະສຸກ, ຊ່ວຍເຫຼືອຜູ້ທຸກຍາກ ແລະ ຄົນຊົນເຜົ່າສ່ວນນ້ອຍຊື້ປະກັນສຸຂະພາບ, ຮັບປະກັນໃຫ້ຜູ້ມີລາຍໄດ້ຕ່ຳໄດ້ຮັບການກວດແລະປົວພະຍາດ ໂດຍບໍ່ຖືກ “ທຸກຍາກຂາດເຂີນທີ່ສຸດ”. ນັ້ນແມ່ນການລົງທຶນພັດທະນາວັດທະນະທຳ, ສ້າງສະຖານທີ່ສາທາລະນະ “ສວນສາທາລະນະ, ປູກຕົ້ນໄມ້ເພື່ອຄວາມຮົ່ມເຢັນ, ສ້າງໜອງນ້ຳປັບອາກາດ, ປັບປຸງສະພາບແວດລ້ອມຊີວິດ...) ເພື່ອຍົກສູງສະຫວັດດີການທີ່ບໍ່ແມ່ນລາຍໄດ້ ໃຫ້ປະຊາຊົນ, ເຮັດໃຫ້ທຸກຄົນມີເງື່ອນໄຂເພື່ອປະຕິບັດສຸຂະພາບທາງດ້ານຮ່າງກາຍ, ສຸຂະພາບຈິດໃຈ, ພັດທະນາຄວາມສາມາດໃນເວລາທີ່ມີຄວາມກົມກຽວກັນລະຫວ່າງຊີວິດວັດຖຸແລະຊີວິດຈິດວິນຍານ.
ທີສາມ, ຄວາມສະເໝີພາບລະຫວ່າງສິດທິ ແລະ ພັນທະ ຕິດພັນກັບການສ້າງລັດແຫ່ງອຳນາດກົດໝາຍສັງຄົມນິຍົມ, ເສີມຂະຫຍາຍສິດເປັນເຈົ້າຂອງປະຊາຊົນ, ປົກປັກຮັກສາລະບຽບວິໄນ ແລະ ກົດໝາຍຂອງປະເທດ.
ບົດຂຽນຂອງສະຫາຍເລຂາທິການໃຫຍ່ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ ຈຳແນກຄວາມແຕກຕ່າງກັນທາງດ້ານທາດແທ້ ລະຫວ່າງລັດແຫ່ງອຳນາດກົດໝາຍສັງຄົມນິຍົມ ແລະ ລັດແຫ່ງອຳນາດກົດໝາຍທຶນນິຍົມ. ຖ້າອຳນາດກົດໝາຍທຶນນິຍົມເປັນເຄື່ອງມືປົກປ້ອງງແລະຮັບໃຊ້ຜົນປະໂຫຍດຂອງຊົນຊັ້ນນາຍທຶນ, ເຊິ່ງອຳນາດກົດໝາຍພາຍໃຕ້ລະບອບຂອງພວກເຮົາກໍ່ເປັນເຄື່ອງມືເພື່ອສະແດງອອກແລະປະຕິບັດສິດເປັນເຈົ້າຂອງຂອງປະຊາຊົນ.ໂດຍຜ່ານການບັງຄັບໃຊ້ກົດໝາຍ, ລັດຮັບປະກັນເງື່ອນໄຂໃຫ້ປະຊາຊົນເປັນເຈົ້າພາບຂອງອຳນາດການເມືອງ, ດຳເນີນຜະເດັດການຕໍ່ການກະທຳທັງໝົດທີ່ລະເມີດຜົນປະໂຫຍດຂອງປະເທດຊາດແລະປະຊາຊົນ(22). ດັ່ງນັ້ນ, ຄວາມຍຸຕິທໍາຢູ່ທີ່ນີ້ຈຶງສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມສະເໝີພາບຂອງທຸກໆຄົນຕໍ່ໜ້າກົດຫມາຍ; ໃນການເຄື່ອນໄຫວທຸລະກິດ, ນັ້ນແມ່ນຄວາມສະເໝີພາບຕໍ່ໜ້າກົດໝາຍຂອງທຸກໆເຈົ້າພາບຂອງຕະຫຼາດ ເພື່ອປະຕິບັດສິດເສລີພາບທາງທຸລະກິດ, ຂໍ້ຂັດແຍ່ງໃດໆກໍຖືກແກ້ໄຂໂດຍວິທີການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງທີ່ກຳນົດໄວ້ໃນກົດໝາຍ ຫຼື ຕົກລົງກັນໂດຍຄູ່ກໍລະນີ (ການປະນີປະນອມ, ການເຈລະຈາ, ອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ຫຼືສານ); ໃນກິດຈະກໍາທາງຕຸລາການ, ນັ້ນແມ່ນຄວາມຍຸຕິທໍາ ລະຫວ່າງລັກສະນະ, ຂອບເຂດຂອງການລະເມີດກົດຫມາຍ ກັບລະດັບການລົງໂທດຕາມກົດໝາຍ ດ້ວຍຄຳພິພາກສາ ຄຳຕັດສິນທີ່ຍຸດຕິທຳແລະພາວະວິໄສ ໃນນາມຂອງຄວາມຍຸຕິທຳ.
ທີສີ່, ການພັດທະນາທີ່ຍືນຍົງໄດ້ຮັບການແກ້ໄຂ ໂດຍການລະບຸວິກິດການທີ່ກຳລັງເກີດຂຶ້ນເປັນຜົນສະທ້ອນທີ່ຫຼີກລ່ຽງບໍ່ໄດ້ຂອງຮູບແບບ “ການພັດທະນາບໍ່ດີ” ໃນລະບົບທຶນນິຍົມສະໄໝໃໝ່, ເຊິ່ງສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມບໍ່ຍືນຍົງທັງໃນດ້ານເສດຖະກິດ, ສັງຄົມ ແລະ ສະພາບແວດລ້ອມນິເວດວິທະຍາ(23). ດັ່ງນັ້ນ, ເນື້ອໃນສຳຄັນໜຶ່ງຂອງການກຳນົດ ທິດສັງຄົມນິຍົມ ແມ່ນຮັບປະກັນການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ, ກົມກຽວກັບທຳມະຊາດ ເພື່ອຮັບປະກັນສະພາບແວດລ້ອມການດຳລົງຊີວິດທີ່ດີໃຫ້ແກ່ຄົນຮຸ້ນປັດຈຸບັນ ແລະ ອະນາຄົດ, ໂດຍບໍ່ແມ່ນເພື່ອຂຸດຄົ້ນ ນຳໃຊ້ຊັບພະຍາກອນ ແລະ ບໍລິໂພກວັດສະດຸ ຢ່າງບໍ່ມີຂີດຈຳກັດ ແລະ ທຳລາຍສິ່ງແວດລ້ອມ(24). ນັ້ນຍັງເປັນການລະບຸຜູ້ຄົນເປັນໃຈກາງໃນຍຸດທະສາດການພັດທະນາ; ການພັດທະນາວັດທະນະທຳແລະບຳລຸງສ້າງຜູ້ຄົນ ແມ່ນເປົ້າໝາຍ ທັງເປັນກຳລັງຂັບເຄື່ອນ ຂອງການປ່ຽນແປງໃໝ່; ການພັດທະນາການສຶກສາ-ບຳລຸງສ້າງ ແລະ ວິທະຍາສາດ-ເຕັກໂນໂລຊີ ແມ່ນນະໂຍບາຍແຫ່ງລັດອັນດັບໜຶ່ງ; ການປົກປ້ອງສິ່ງແວດລ້ອມແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາບັນຫາທີ່ສຳຄັນ, ແມ່ນມາດຖານການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ; ການສ້າງຄອບຄົວທີ່ມີຄວາມຜາສຸກ ຄວາມກ້າວໜ້າ ເປັນຈຸລັງທີ່ແຂງແຮງແລະໝັ້ນຄົງຂອງສັງຄົມ, ການປະຕິບັດຄວາມສະເໝີພາບທາງເພດແມ່ນມາດຖານຂອງຄວາມກ້າວໜ້າ ແລະ ອາລະຍະທໍາ (25).
ທີຫ້າ, ການພັດທະນາເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນສະແດງອອກຢ່າງກວມລວມໃນທຸກເນື້ອໃນຮັບປະກັນການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງ; ໃນຄວາມກົມກຽວລະຫວ່າງຊີວິດວັດຖຸ ແລະ ຊີວິດຈິດວິນຍານ; ໃນແຕ່ລະຜູ້ຄົນທີ່ມີເງື່ອນໄຂພັດທະນາຄວາມສາມາດຂອງຕົນເອງຢ່າງຮອບດ້ານ ເພື່ອຢືນຢັນກຽດສັກສີຄວາມເປັນມະນຸດ; ໃນມະນຸດທີ່ໄດ້ດໍາລົງຊີວິດຢູ່ໃນສະພາບແວດລ້ອມແຫ່ງເສລີພາບ, ຄວາມປອດໄພ, ຄວາມສາມັກຄີ, ຄວາມເມດຕາ, ການຊ່ວຍເຫຼືອເຊິ່ງກັນແລະກັນ, ປາສະຈາກການກົດຂີ່ຂົ່ມເຫັນ ແລະຄວາມອະຍຸຕິທໍາ. ບົດຂຽນຂອງສະຫາຍເລຂາທິການໃຫຍ່ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ ໄດ້ເນັ້ນຢ້ຳຫຼາຍເທື່ອເຖິງຄຳສັບ “ຄວາມສຸກ” ໃນປະໂຫຍກຕ່າງໆຕໍ່ໄປນີ້: ຍົກສູງຄຸນຄ່າແນວຄິດກ່ຽວກັບເອກະລາດ, ເສລີພາບ, ຄວາມສຸກ ຂອງປະທານໂຮ່ຈີມິນ(26), ສືບຕໍ່ຢືນຢັນບັນດາຄຸນລັກສະນະຂອງລັດທິສັງຄົມນິຍົມທີ່ລະບຸໃນໂຄງການການເມືອງ(27), ໃນການສ້າງຄອບຄົວທີ່ມີຄວາມສຸກ(28), ທຸກໆແນວທາງຂອງພັກ, ນະໂຍບາຍ ກົດໝາຍ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວຂອງລັດ ລ້ວນແຕ່ເພື່ອຜົນປະໂຫຍດຂອງປະຊາຊົນ, ເອົາຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນເປັນເປົ້າໝາຍໃນການສູ້ຊົນ(29)...
***
ບົດຂຽນຂອງສະຫາຍເລຂາທິການໃຫຍ່ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ ໄດ້ລົງພິມໃນສະພາບການທີ່ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ, ປະເທດຫວຽດນາມ, ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ກຳລັງຕັ້ງໜ້າພະຍາຍາມຜັນຂະຫຍາຍການປະຕິບັດແນວທາງຂອງກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ XIII ຂອງພັກ, ສູ້ຊົນເຖິງກາງສັດຕະວັດທີ 21 ຫວຽດນາມຈະເປັນປະເທດພັດທະນາແລ້ວ ແລະ ມີລາຍໄດ້ສູງ. ການຊີ້ແຈງບັນຫາການພັດທະນາທີ່ຍຸຕິທຳແລະຍືນຍົງເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ ຕິດພັນກັບການກຳນົດລັກສະນະພື້ນຖານ, ຄຸນລັກສະນະທີ່ສຳຄັນຂອງທິດທາງສັງຄົມນິຍົມນັ້ນ ມັນມີຄວາມໝາຍເພີ່ມເຕີມແລະພັດທະນາທິດສະດີກ່ຽວກັບສະໄໝຂ້ານຜ່ານຢູ່ຫວຽດນາມ, ຮັບປະກັນການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ການປະຕິບັດເປົ້າໝາຍສັງຄົມນິຍົມຢ່າງແທ້ຈິງໃນແຕ່ລະນະໂຍບາຍ, ແຕ່ລະບາດກ້າວເດີນ ແລະ ຕະຫຼອດຂະບວນການປ່ຽນໃໝ່ປະເທດຊາດ./.
------------------
(1) ໂຮຈີມິນ: ນິພົນຄົບຊຸດ, ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດ ສື້ເຖິ້ດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2011, ເຫຼັ້ມ 2, ໜ້າ 292.
(2), (3) ຫງວຽນຝູຈ້ອງ: “ບາງບັນຫາທິດສະດີແລະພຶດຕິກຳກ່ຽວກັບລັດທິສັງຄົນນິຍົມ ແລະ ເສັ້ນທາງຂຶ້ນສູ່ສັງຄົມນິຍົມຢູ່ຫວຽດນາມ”, ວາລະສານກອມມູນິດ, ສະບັບທີ 966, ເດືອນພຶດສະພາ 2021, ໜ້າ 6, 8.
(4) ຫງວຽນຝູຈ້ອງ: “ບາງບັນຫາທິດສະດີແລະພຶດຕິກຳກ່ຽວກັບລັດທິສັງຄົນນິຍົມ ແລະ ເສັ້ນທາງຂຶ້ນສູ່ສັງຄົມນິຍົມຢູ່ຫວຽດນາມ”, ວາລະສານທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ໜ້າ 8.
(5) ເບິ່ງ: ຫງວຽນຝູຈ້ອງ: “ບາງບັນຫາທິດສະດີແລະພຶດຕິກຳກ່ຽວກັບລັດທິສັງຄົນນິຍົມ ແລະ ເສັ້ນທາງຂຶ້ນສູ່ສັງຄົມນິຍົມຢູ່ຫວຽດນາມ”, ວາລະສານທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ໜ້າ 5.
(6), (7), (8) ຫງວຽນຝູຈ້ອງ: “ບາງບັນຫາທິດສະດີແລະພຶດຕິກຳກ່ຽວກັບລັດທິສັງຄົນນິຍົມ ແລະ ເສັ້ນທາງຂຶ້ນສູ່ສັງຄົມນິຍົມຢູ່ຫວຽດນາມ”, ວາລະສານທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ໜ້າ 8, 8, 8 – 9.
(9) ເບິ່ງ: ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ XIII, ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດ ສື້ເຖິ້ດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2021, ເຫຼັ້ມ I, ໜ້າ 133.
(10), (11), (12) ເບິ່ງ: ຫງວຽນຝູຈ້ອງ: “ບາງບັນຫາທິດສະດີແລະພຶດຕິກຳກ່ຽວກັບລັດທິສັງຄົນນິຍົມ ແລະ ເສັ້ນທາງຂຶ້ນສູ່ສັງຄົມນິຍົມຢູ່ຫວຽດນາມ”, ວາລະສານທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ໜ້າ 9, 5, 9.
(13) ເບິ່ງ: ຫງວຽນຝູຈ້ອງ: “ບາງບັນຫາທິດສະດີແລະພຶດຕິກຳກ່ຽວກັບລັດທິສັງຄົນນິຍົມ ແລະ ເສັ້ນທາງຂຶ້ນສູ່ສັງຄົມນິຍົມຢູ່ຫວຽດນາມ”, ວາລະສານທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ໜ້າ 8.
(14) ເຊັ່ນ: ພື້ນຖານໂຄງລ່າງເຕັກນິກຂອງລັດ, ແຕ່ຈ້າງເອກະຊົນດຳເນີນການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານ, ຂຸດຄົ້ນ; ທີ່ດິນຂຶ້ນກັບກຳມະສິດຂອງທົ່ວປວງຊົນ, ລັດເປັນຕົວແທນເຈົ້າຂອງກຳມະສິດ ແລະ ຄຸ້ມຄອງເປັນເອກະພາບ, ແຕ່ສິດໃນການນຳໃຊ້ທີ່ດິນໄດ້ມອບໃຫ້ອົງການຈັດຕັ້ງ ຫຼືເອກະຊົນ ແລະ ຖືເປັນສິດທິໃນຊັບສິນ...
(15) ຕົວຢ່າງເຊັ່ນ: ລັດເຊົ່າກິດຈະການກໍ່ສ້າງຂອງເອກະຊົນມາໃຊ້ ແທນການໃຊ້ຈ່າຍງົບປະມານລົງທຶນທີ່ແພງແລະສູນເສຍງ່າຍ, ແຕ່ລັດມີສິດເກັບພາສີຊັບສິນ ແລະ ອາກອນລາຍຮັບຂອງຊັບສິນນັ້ນຕໍ່ກັບເອກະຊົນ.
(16) ເບິ່ງ: ຫງວຽນຝູຈ້ອງ: “ບາງບັນຫາທິດສະດີແລະພຶດຕິກຳກ່ຽວກັບລັດທິສັງຄົນນິຍົມ ແລະ ເສັ້ນທາງຂຶ້ນສູ່ສັງຄົມນິຍົມຢູ່ຫວຽດນາມ”,ວາລະສານທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ໜ້າ 8.
(17) ເບິ່ງ: ດວ່ານມິງຫວນ: “ບັນຫາໃນການແກ້ໄຂການພົວພັນລະຫວ່າງລັດ, ຕະຫຼາດ ແລະ ສັງຄົມ ໃນການຄຸ້ມຄອງການພັດທະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມຢູ່ປະເທດເຮົາໃນປະຈຸບັນ”, ວາລະສານກອມມູນິດ - ຫົວຂໍ້ສະເພາະ “ສາຍພົວພັນລະຫວ່າງລັດ, ຕະຫຼາດ ແລະ ສັງຄົມ ໃນການຄຸ້ມຄອງການພັດທະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມຢູ່ປະເທດເຮົາໃນປະຈຸບັນ”, ສະບັບອອກເດືອນມັງກອນ 2021, ໜ້າ 28.
(18) ຫງວຽນຝູຈ້ອງ: “ບາງບັນຫາທິດສະດີແລະພຶດຕິກຳກ່ຽວກັບລັດທິສັງຄົນນິຍົມ ແລະ ເສັ້ນທາງຂຶ້ນສູ່ສັງຄົມນິຍົມຢູ່ຫວຽດນາມ”, ວາລະສານທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ໜ້າ 8.
(19) ຫງວຽນຝູຈ້ອງ: “ບາງບັນຫາທິດສະດີແລະພຶດຕິກຳກ່ຽວກັບລັດທິສັງຄົນນິຍົມ ແລະ ເສັ້ນທາງຂຶ້ນສູ່ສັງຄົມນິຍົມຢູ່ຫວຽດນາມ”, ວາລະສານທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ໜ້າ 9.
(20) ເບິ່ງ: ຫງວຽນຝູຈ້ອງ: “ບາງບັນຫາທິດສະດີແລະພຶດຕິກຳກ່ຽວກັບລັດທິສັງຄົນນິຍົມ ແລະ ເສັ້ນທາງຂຶ້ນສູ່ສັງຄົມນິຍົມຢູ່ຫວຽດນາມ”, ວາລະສານທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ໜ້າ 6.
(21) ເບິ່ງ: ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ XIII, ເອກະສານທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ I, ໜ້າ 132.
(22), (23), (24), (25), (26), (27), (28), (29) ເບິ່ງ: ຫງວຽນຝູຈ້ອງ: “ບາງບັນຫາທິດສະດີແລະພຶດຕິກຳກ່ຽວກັບລັດທິສັງຄົນນິຍົມ ແລະ ເສັ້ນທາງຂຶ້ນສູ່ສັງຄົມນິຍົມຢູ່ຫວຽດນາມ”,ວາລະສານທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ໜ້າ 10, 4 - 5, 6, 9, 6, 7, 9, 9.
- ບົດນີ້ໄດ້ລົງພິມໃນວາລະສານກອມມູນິດ ສະບັບທີ 977 (ເດືອນພະຈິກ 2021)
