ຮັບປະກັນສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳຂອງປະຊາຊົນ
ໃນຂະບວນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ແລະ ການພັດທະນາທີ່ຍືນຍົງ
ຂອງຫວຽດນາມ
ໃນຂະບວນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ແລະ ການພັດທະນາທີ່ຍືນຍົງ
ຂອງຫວຽດນາມ
ວກ. - “ສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳ” ແມ່ນຫຼັກການດຳເນີນງານທີ່ມີຢູ່ໃນພື້ນຖານວັດທະນະທຳແຫ່ງຊາດຫວຽດນາມ, ເປັນຂໍ້ພິນິດທິດສະດີທີ່ສຳຄັນໃນແນວທາງວັດທະນະທຳຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ແລະໃນແນວຄິດຂອງໂຮ່ຈີມິນ. ແຕ່ບັນຫານີ້ຍັງຕ້ອງໄດ້ຮັບການກວດຊອບຢ່າງລະອຽດທັງໃນທາງເສດຖະກິດ ແລະ ໃນພາກປະຕິບັດ, ພິເສດແມ່ນຕ້ອງວາງໄວ້ໃນລະດັບທີ່ເໝາະສົມໃນຍຸດທະສາດ ແລະນະໂຍບາຍການພັດທະນາ, ໂດຍສະເພາະໃນນະໂຍບາຍຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ແລະນະໂຍບາຍການພັດທະນາວັດທະນະທຳ-ຜູ້ຄົນ ຕິດກັບຂະບວນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ແລະ ການພັດທະນາທີ່ຍືນຍົງຂອງປະເທດຫວຽດນາມ.
ເລຂາທິການໃຫຍ່ຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ, ປະທານປະເທດແຫ່ງ ສສ ຫວຽດນາມ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ ຖະຫວາຍທູບທຽນຢູ່ທີ່ຫໍ ກິງທຽນ ແລະ ປູກຕົ້ນໄມ້ທີ່ລະນຶກຢູ່ທີ່ພະລາຊະວັງ ທັງລອງ (ຮ່າໂນ້ຍ) _ພາບ: TTXVN
ບາງທັດສະນະທິດສະດີ ແລະ ປະສົບການທາງປະຫວັດສາດ
“ສະຫວັດດີການ” ໃນຄວາມໝາຍທົ່ວໄປທີ່ສຸດ, ແມ່ນຄວາມພະຍາຍາມຊ່ວຍເຫຼືອ, ສະໜັບສະໜູນ, ສະໜອງຂອງລັດໃຫ້ແກ່ຜູ້ຄົນໃນສັງຄົມປະເທດນັ້ນ, ລວມທັງພົນລະເມືອງຂອງປະເທດນັ້ນ ແລະ ຄົນຕ່າງປະເທດທີ່ດຳລົງຊີວິດໃນປະເທດນັ້ນ. “ສະຫວັດດີການ” ມັກຈະເຂົ້າໃຈວ່າ ເປັນການຄໍ້າປະກັນຄວາມຕ້ອງການຂັ້ນພື້ນຖານແລະຊີວິດປະຈຳວັນຂອງຄົນເຊັ່ນ: ອາຫານ, ເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມ, ທີ່ຢູ່ອາໄສ ແລະ ບໍລິການທາງສັງຄົມທີ່ຈຳເປັນບາງຢ່າງເຊັ່ນ: ການເບິ່ງແຍງດູແລສຸຂະພາບ, ການສຶກສາ, ການຝຶກອາຊີບ,...ໃນລະດັບຕ່ຳສຸດ. ຕາມວິທີດັ່ງກ່າວ, “ສະຫວັດດີການ” ມັກຈະເຂົ້າໃຈຄວາມໝາຍທີ່ສອດຄ່ອງກັບ “ສະຫວັດດິການສັງຄົມ”, ນັ້ນຄືການແຈກຢາຍນອກແຮງງານ ເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມຕ້ອງການທາງດ້ານວັດຖຸແລະຈິດໃຈທີ່ຈໍາເປັນ ພື້ນຖານຂອງຜູ້ຄົນ.
ວັດທະນະທຳເປັນຜະລິດຕະພັນທີ່ສ້າງສັນຂອງມະນຸດ ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການທີ່ມີລັກສະນະປະຫວັດສາດຂອງຊີວິດມະນຸດ. ບົນພື້ນຖານຄວາມຮັບຮູ້ນັ້ນ, ວົງການຄົ້ນຄ້ວາສ່ວນໃຫຍ່ເຂົ້າເຖິງສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳຈາກວິທີການມະນຸດວິທະຍາວັດທະນະທຳ ແລະ ວິທີເຂົ້າເຖິງການຜະລິດສິນລະປະ. ວິທີທຳອິດເນັ້ນໜັກໃສ່ອົງປະກອບທາງດ້ານວັດທະນະທຳ ທີ່ມີການແບ່ງປັນໄດ້ງ່າຍໃນຊຸມຊົນເຊັ່ນ: ທັດສະນະຄະຕິ, ຄວາມເຊື່ອ, ຮີດຄອງປະເພນີ, ຄ່ານິຍົມ, ປະສົບການ... ວິທີເຂົ້າເຖິງທີສອງເນັ້ນໜັກໃສ່ວັດຖຸວັດທະນະທຳ, ອົງການຈັດຕັ້ງ ແລະ ບັນດາຂະແໜງອຸດສາຫະກຳວັດທະນະທຳ(1).
ໃນວັດທະນະທໍາດັ້ງເດີມຂອງຫວຽດນາມ, ຄວາມເພີດເພີນທາງດ້ານວັດທະນະທຳແມ່ນຖືກຮັບຮູ້ຢ່າງຈະແຈ້ງວ່າ ເປັນຄວາມຕ້ອງການຂອງມະນຸດໂດຍທຳມະຊາດແລະຫຼີກລ່ຽງບໍ່ໄດ້. ທີໜຶ່ງ, ການປະກົດຕົວຂອງກິດຈະກຳທາງວັດທະນະທຳຊຸມຊົນທີ່ຫຼາກຫຼາຍແລະອຸດົມສົມບູນທີ່ສຸດ, ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມຕ້ອງການຊົມໃຊ້ວັດທະນະທຳຂອງຊາດຫວຽດນາມແມ່ນສູງຫຼາຍແລະຫຼາກຫຼາຍທີ່ສຸດ ແລະ ຄວາມຕ້ອງການນັ້ນໄດ້ຖືກຮັບຮູ້ວ່າເປັນສ່ວນໜຶ່ງທີ່ຂາດບໍ່ໄດ້ໃນຊີວິດຂອງຊຸມຊົນ. ທີສອງ, ຕັ້ງແຕ່ດົນນານມາແລ້ວ, ຊາວຫວຽດນາມຫຼາຍເຊັ່ນຄົນໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ຈັດຕັ້ງການເຄື່ອນໄຫວວັດທະນະທຳ, ສິລະປະ ແລະ ຈິດວິນຍານທີ່ອຸດົມສົມບູນທີ່ສຸດ ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການຂອງຊຸມຊົນ, ຂອງປະຊາຊົນທັງໝົດ ໂດຍບໍ່ຈຳແນກຮັ່ງມີຫຼືທຸກຍາກ, ຜູ້ຊາຍຫຼືຜູ້ຍິງ, ຜູ້ເຖົ້າແກ່ຫຼືຜູ້ໜຸ່ມນ້ອຍ, ແລະ ກໍ່ບໍ່ຈຳແນກຄົນແປກໜ້າຫຼື ຄົນຮູ້ຈັກ. ເຖິງແມ່ນວ່າ ກິດຈະກໍາທາງວັດທະນະທໍາ ໃນຮູບແບບຂອງການນົບໄຫວ້ບູຊາເທບພະເຈົ້າ ກໍ່ຍັງມີຈຸດປະສົງຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການຂອງປະຊາຊົນ ເພື່ອຄວາມເພີດເພີນທາງດ້ານວັດທະນະທໍາ.
ສາມາດຖືໄດ້ວ່າ ມະຫາຊົນ, ເປີດອົກເປີດໃຈ ແລະ ມະນຸດສະທຳ ແມ່ນຫຼັກການ, ແມ່ນປັດຊະຍາກ່ຽວກັບສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳຂອງຊາດຫວຽດນາມ ເຊິ່ງໄດ້ຝາກຝັງໃນງານບຸນ ແລະ ຮູບແບບອື່ນຂອງກິດຈະກຳວັດທະນະທຳຂອງຊຸມຊົນ. ຍ້ອນຫຼັກປັດຊະຍານີ້, ຮູບແບບການເຄື່ອນໄຫວວັດທະນະທຳເຫຼົ່ານີ້ ມີຊີວິດຢ່າງແຮງກ້າແລະຍືນຍົງຄົງຢູ່ ກັບປະຊາຊົນຫວຽດນາມ, ເຖິງວ່າຕ້ອງປະສົບກັບ “ອາການສັອກ” ຫຼາຍຄັ້ງ, ຄວາມກົດດັນ ກະທົບກະເທືອນຫຼາຍຢ່າງ ແລະ ການປ່ຽນແປງກໍ່ຕາມ, ແຕ່ປັດຊະຍາແລະຈິດວິນຍານນັ້ນຍັງບໍ່ປ່ຽນແປງ.
ໃນປະຫວັດສາດຫວຽດນາມ, ມີສາມຊ່ວງເວລາທີ່ປະເທດຫວຽດນາມຖືກຮຸກຮານແລະຕົກເປັນອານານິຄົມໂດຍກອງກຳລັງຕ່າງຊາດ, ນັ້ນແມ່ນໄລຍະການປົກຄອງຂອງພາກເໜືອ (ປະມານປີ 208 ກ່ອນ ຄ.ສ. - ປີ 938), ໄລຍະການປົກຄອງຂອງລາຊະວົງໝິງ (ປີ 1407 - 1427) ແລະໄລຍະອານານິຄົມຂອງຝຣັ່ງ (ປີ 1884 - 1945). ໃນສອງຄັ້ງກ່ອນໜ້ານັ້ນ, ກອງກຳລັງຕ່າງຊາດພາກເໜືອພະຍາຍາມທຳລາຍວັດທະນະທຳຫວຽດນາມດ້ວຍກົນອຸບາຍຕ່າງໆຫຼາຍຢ່າງ, ຊ້ຳຍັງສັ່ງໃຫ້ທຳລາຍສີລາຈາລຶກ, ເຜົາໜັງສືປະຫວັດສາດ, ຈັບກຸມຜູ້ມີຄວາມສາມາດ, ບັງຄັບໃຫ້ປະຊາຊົນຫວຽດນາມປ່ຽນຮີດຄອງປະເພນີຂອງຕົນ ເພື່ອກືນກິນຫວຽດນາມ, ແຕ່ສຸດທ້າຍ, ອິດທິພົນທາງວັດທະນະທຳທີ່ພວກເຂົາກຳນົດນັ້ນເປັນພຽງຜິວເຜີນເທົ່ານັ້ນ, ຊາດຫວຽດນາມບໍ່ພຽງແຕ່ຮັກສາແກ່ນແທ້ຂອງວັດທະນະທຳຫວຽດນາມໄດ້ເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງຮູ້ວິທີເລືອກສິ່ງທີ່ເໝາະສົມ, ດີງາມຈາກຕ່າງປະເທດ ເພື່ອການດູດຊຶມແລະເສີມຂະຫຍາຍແກ່ນແທ້ວັດທະນະທຳຂອງຕົນເອງ.
ໃນສະໄໝຝຣັ່ງປົກຄອງ, ໃນນາມດຳເນີນພາລະກິດການ “ເຜີຍແຜ່ອາລະຍະທຳ”, ຄົນຝຣັ່ງໄດ້ອອກແຮງປະຕິບັດນະໂຍບາຍລ່າເມືອງຂຶ້ນທາງວັດທະນະທຳ, ແນໃສ່ສ້າງສະພາບແວດລ້ອມວັດທະນະທຳຊອດກະຈາ, ສູນເສຍຮາກເຫງົ້າໃນອານານິຄົມ. ແຕ່ວ່າ, ນອກແຜນການຄາດຄິດຂອງພວກລ່າເມືອງຂຶ້ນຝຣັ່ງ, ຂະບວນການແລກປ່ຽນ, ສືບທອດວັດທະນະທຳທີ່ຕໍ່ເນື່ອງແລະເລິກເຊິ່ງໄດ້ເກີດຂຶ້ນໂດຍມີຜົນທີ່ຕາມມາ “ຜົນຄູ່”: ດ້ານໜຶ່ງ, ປະຊາຊົນຫວຽດນາມຍັງຄົງຮັກສາປະເພນີວັດທະນະທໍາທີ່ດີ, ແຕ່ກັ່ນຕອງແລະຄ່ອຍໆຂະຈັດນິໄສທີ່ບໍ່ດີ, ຄວາມຊິນເຄີຍ ແລະຮີດຄອງທີ່ຫຼ້າຫຼັງ; ດ້ານອື່ນ, ເປັນເຈົ້າການໃນການຄັດເລືອກເອົາຄວາມສຳເລັດທາງວັດທະນະທຳແລະອາລະຍະທຳຕາເວັນຕົກ ເພື່ອປັບປຸງກິດຈະກໍາທາງວັດທະນະທໍາດັ້ງເດີມຫຼາຍຢ່າງ (ຕ່ວງ, ແຈ່ວ, ເດິ່ນກາຕ່າຍຕື໋) ແລະ ປະດິດຄິດສ້າງສິລະປະວັດທະນະທຳໃໝ່ຫຼາຍຮູບແບບ (ກະວີນິພົນໃໝ່, ວັນນະຄະດີໃໝ່, ລະຄອນ, ພາບພະຍົນ, ການຖ່າຍຮູບ, ຈິດຕະກຳ...), ຜ່ານນັ້ນ ສ້າງຮາກຖານໃຫ້ແກ່ພື້ນຖານວັດທະນະທຳຫວຽດນາມທີ່ທັນສະໄໝ, ແນໃສ່ຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການຊົມໃຊ້ຄວາມເພີດເພີນຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມ.
ມະຫາຊົນ, ເປີດອົກເປີດໃຈ ແລະ ມະນຸດສະທຳ ແມ່ນຫຼັກການ, ປັດຊະຍາກ່ຽວກັບສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳຂອງຊາດຫວຽດນາມ ເຊິ່ງໄດ້ຝາກຝັງໃນງານບຸນ ແລະ ຮູບແບບອື່ນຂອງກິດຈະກຳວັດທະນະທຳຂອງຊຸມຊົນ (ໃນພາບ: ອະນຸຮັກແລະສົ່ງເສີມມໍລະດົກວັດທະນະທຳທີ່ບໍ່ມີຕົວຕົນຂອງເພງພື້ນເມືອງ ກວານຫໍ້ບັກນິງ) _ພາບ: ຂໍ້ມູນເອກະສານ
ຕັ້ງແຕ່ປີ 1943, ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມໄດ້ສະເໜີໂຄງຮ່າງວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ, ໃນນັ້ນຢືນຢັນສາມຫຼັກການຂອງພື້ນຖານວັດທະນະທຳຫວຽດນາມຄື: “ກ- ຫັນເປັນຊາດ (ຕ້ານທຸກການກົດຂີ່ແລະອິດທິພົນຂອງອານານິຄົມ, ເຮັດໃຫ້ວັດທະນະ ທຳຫວຽດນາມພັດທະນາຢ່າງອິດສະລະ); ຂ- ຫັນເປັນມະຫາຊົນ (ຄັດຄ້ານກິດຈະການ ແລະ ການກະທຳທັງໝົດ ທີ່ເຮັດໃຫ້ວັດທະນະທຳຝືນກັບມວນຊົນ ຫຼືຫ່າງເຫີນຈາກຊຸມຊົນທີ່ກວ້າງຂວາງ); ຄ- ຫັນເປັນວິທະຍາສາດ (ຕໍ່ຕ້ານທຸກສິ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້ວັດທະນະທຳບໍ່ເປັນໄປຕາມຫຼັກວິທະຍາສາດ, ຝືນກັບຄວາມກ້າວໜ້າ)”(2). ສາມຫຼັກການນີ້ເຊື່ອມໂຍງກັນຢ່າງສະໜິດແໜ້ນ, ໃນນັ້ນ, ໂດຍສະເພາະຫຼັກການທີສອງ - ຫຼັກການ “ຫັນເປັນມະຫາຊົນ”, ໃດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນແຈ້ງວ່າ ເຈົ້າຂອງຂອງພື້ນຖານວັດທະນະທຳໃໝ່ ຕ້ອງແມ່ນປະຊາຊົນຫວຽດນາມທັງໝົດ, ແລະ ວັດທະນະທຳຕ້ອງມຸ່ງໄປສູ່ການຮັບໃຊ້ປະຊາຊົນ, ຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການເພີດເພີນວັດທະນະທຳຂອງ “ມະຫາຊົນ”, ຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມທັງໝົດ.
ໃນເວລາດຽວກັນນີ້, ຜູ້ນຳໂຮ່ຈີມິນໄດ້ຊີ້ແຈງທັດສະນະຂອງຕົນກ່ຽວກັບວັດທະນະທຳ: “ເພື່ອຄວາມຢູ່ລອດແລະຈຸດປະສົງຂອງຊີວິດ, ມະນຸດຊາດໄດ້ສ້າງແລະປະດິດພາສາ, ການຂຽນ, ສິນລະທໍາ, ກົດໝາຍ, ວິທະຍາສາດ, ສາສະໜາ, ສິລະປະ, ວັນນະຄະດີ, ບັນດາເຄື່ອງມືໃນການດຳລົງຊີວິດປະຈຳວັນທັງໃນດ້ານເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມ, ອາຫານ, ທີ່ຢູ່ອາໄສ ແລະ ວິທີການນຳໃຊ້. ການສ້າງສັນແລະສິ່ງປະດິດທັງໝົດນັ້ນແມ່ນວັດທະນະທຳ. ວັດທະນະທຳແມ່ນການສັງລວມທຸກຮູບແບບການດຳລົງຊີວິດ ແລະ ການສະແດງອອກຂອງມັນ ເຊິ່ງມະນຸດຊາດໄດ້ສ້າງຂຶ້ນມາ ເພື່ອປັບໃຫ້ເຂົ້າກັບຄວາມຕ້ອງການຂອງຊີວິດ ແລະ ຄວາມຕ້ອງການຂອງການຢູ່ລອດ”(3). ຫຼາຍຄົນຖືວ່າ ນີ້ແມ່ນນິຍາມວັດທະນະທຳຂອງໂຮ່ຈີມິນ. ດັ່ງນັ້ນ, ວັດທະນະທຳບໍ່ໄດ້ຢູ່ນອກຊີວິດມະນຸດ ແລະ ຍັງມີຈຸດປະສົງເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການຂອງຊີວິດມະນຸດ.
ທ່ານໂຮ່ຈີມິນຍັງຊີ້ໃຫ້ເຫັນ: “ຫ້າຈຸດທີ່ສຳຄັນໃນການສ້າງວັດທະນະທຳຂອງຊາດ”, ໃນນັ້ນ, ຈຸດທີ່ສາມລະບຸວ່າ: “3. ການກໍ່ສ້າງສັງຄົມ: ທຸກພາລະກິດລ້ວນແຕ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບສະຫວັດດີການຂອງປະຊາຊົນໃນສັງຄົມ”(4), ໝາຍຄວາມວ່າ, ຕ້ອງຖືວ່າສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳຂອງປະຊາຊົນ ແມ່ນຈຸດຫຼັກຂອງທຸກ “ພາລະກິດອັນໃຫຍ່”. ນີ້ແມ່ນບັນດາຂໍ້ພິນິດທິດສະດີທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດ ເພື່ອໃຫ້ພັກກອມມູນິດແລະລັດຫວຽດນາມ ສ້າງຍຸດທະສາດ, ນະໂຍບາຍການພັດທະນາວັດທະນະທຳເວົ້າລວມ ແລະ ພັດທະນາສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳເວົ້າສະເພາະ.
ມະຫັດສະຈັນແທ້, ແນວຄິດຂອງໂຮ່ຈີມິນທີ່ນຳສະເໜີໃນປີ 1943 ມີທັງສອງວິທີເຂົ້າເຖິງຕົ້ນຕໍຂອງນັກຄົ້ນຄວ້າໂລກໃນປະຈຸບັນ ກ່ຽວກັບສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳ (ວິທີທາງມະນຸດວິທະຍາວັດທະນະທຳ ແລະ ວິທີເຂົ້າເຖິງການຜະລິດທາງສິລະປະ).
ສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳທີ່ເຫັນໄດ້ ຈາກການປະຕິບັດຂອງຫວຽດນາມ
ໃນສະພາບການເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ ແລະໂລກາພິວັດ
ປີ 1437, 10 ປີຫຼັງຈາກໄຊຊະນະອັນຍິ່ງໃຫຍ່ຂອງການລຸກຮືຂຶ້ນລາມເຊີນ ນໍາເອົາຫວຽດນາມອອກຈາກການຍຶດຄອງຂອງລາຊະວົງໝິງ, ກະສັດ ເລໄຖຕົງ ສັ່ງໃຫ້ເສນາບໍດີ ຫງວຽນຈ້າຍ ແລະເຈົ້າໜ້າທີ່ຈຳນວນໜຶ່ງ ມາແຕ່ງເຄື່ອງດົນຕີ ແລະສອນດົນຕີເຕັ້ນລຳ. ຫຼັງຈາກປະດິດຂ້ອງຫີນແລ້ວ, ຫງວຽນຈ້າຍ ລາຍງານຕໍ່ກະສັດວ່າ ໃຫ້ໃຊ້ສິລະປະການຕໍ່ສູ້ໃນຍາມສົງຄາມ ແລະ ສະໜັບສະໜູນວັນນະຄະດີໃນຍາມສະຫງົບ, ດຽວນີ້ເຖິງເວລາເຮັດພິທີດົນຕີແລ້ວ. ແຕ່, ຖ້າບໍ່ມີຮາກກໍ່ບໍ່ສາມາດຢືນຢູ່ໄດ້, ບໍ່ມີວັນນະຄະດີກໍ່ບໍ່ສາມາດໝຸນວຽນໄດ້. ສັນຕິພາບແມ່ນຮາກຂອງດົນຕີ, ສຽງແມ່ນຕົວ ໜັງສືຂອງດົນຕີ.
ນີ້ແມ່ນແນວຄິດທີ່ມີລະດັບຍຸກສະໄໝແລະຜ່ານການເວລາ ຂອງຫງວຽນຈ້າຍ. ວັດທະນະທຳເວົ້າລວມ ແລະ ສິລະປະເວົ້າສະເພາະ ຕ້ອງຖືເອົາຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນເປັນກົດຮາກ. ສິລະປະວັດຖຸແລະງານວັດທະນະທຳເຖິງວ່າຈະປະເສີດຫຼືໜ້າສົນໃຈພຽງໃດ, ແຕ່ບໍ່ກ່ຽວໂຍງກັບຄວາມສຸກ ຄວາມໂສກເສົ້າ ຄວາມທຸກຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ບໍ່ໄດ້ຮັບຮູ້ໂດຍປະຊາຊົນ, ມັນ “ບໍ່ສາມາດຢືນຢູ່” ແລະ “ບໍ່ສາມາດໝຸນວຽນໄດ້". ອີກເທື່ອໜຶ່ງທີ່ພູມປັນຍາຫວຽດນາມກ່ຽວກັບວັດທະນະທຳ ແລະ ສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳ ສ່ອງປະກາຍໃນຈິນຕະນາການມະນຸດສະທໍາ, ອາລະຍະທຳຂອງທ່ານ ອຶກຈາຍ ຜູ້ລືຊື່ (ຫງວຽນຈ້າຍ).
ວັນທີ 2 ກັນຍາ 1945, ເມື່ອອ່ານຖະແຫຼງການເອກະລາດຕໍ່ໜ້າພີ່ນ້ອງຮ່ວມຊາດຫວຽດນາມ, ປະທານໂຮ່ຈີມິນໄດ້ອ້າງ “ຄໍາເວົ້າອະມະຕະ” ຢູ່ໃນຄຳປະກາດເອກະລາດສະຫະລັດອາເມລິກາໃນປີ 1776, ໃນນັ້ນເນັ້ນໜັກສິດທິສະເໝີພາບ, “ສິດທິໃນການມີຊີວິດ, ເສລີພາບ ແລະ ການສະແຫວງຫາຄວາມສຸກ”(5).
ພຽງໜຶ່ງເດືອນຕໍ່ມາ, ໃນຈົດໝາຍເຖິງຄະນະກຳມະການປະຊາຊົນບັນດາພາກ, ແຂວງ, ເມືອງ ແລະ ໝູ່ບ້ານ, ປະທານໂຮ່ຈີມິນຂຽນວ່າ: “ຖ້າປະເທດເປັນເອກະລາດ ແຕ່ປະຊາຊົນບໍ່ມີຄວາມສຸກແລະເສລີພາບ, ຄວາມເປັນເອກະລາດນັ້ນບໍ່ມີຄວາມໝາຍຫຍັງເລີຍ”(6). ເພິ່ນຍັງໄດ້ກຳນົດຫຼັກການການເມືອງສຳລັບອຳນາດການປົກຄອງປະຕິວັດ: “ສິ່ງທີ່ເປັນປະໂຫຍດຕໍ່ປະຊາຊົນ, ເຮົາຕ້ອງເຮັດໃຫ້ດີທີ່ສຸດ. ສິ່ງທີ່ທຳຮ້າຍປະຊາຊົນ, ເຮົາຕ້ອງພະຍາຍາມຫຼີກລ່ຽງ”(7).
ອີກເທື່ອໜຶ່ງ, ພູມປັນຍາຫວຽດນາມກ່ຽວກັບວັດທະນະທຳ ແລະ ສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳ ໄດ້ສ່ອງປະກາຍໃນແນວຄິດຂອງປະທານໂຮ່ຈີມິນ, ນັ້ນແມ່ນການຕັ້ງບັນຫາປະຊາຊົນ “ມີຄວາມສຸກເສລີພາບ” ຂຶ້ນສູງສຸດ, ເໜືອຄວາມເປັນເອກະລາດຂອງຊາດ.
ແນວຄິດນີ້, ປັດຊະຍານີ້ ສືບຕໍ່ສະແດງອອກຢ່າງຈະແຈ້ງໃນແນວທາງວັດທະນະທຳຂອງພັກກອມມູນິດ ແລະກົດໝາຍຂອງລັດຫວຽດນາມ. ມະຕິສະບັບເລກທີ 33-NQ/TW, ວັນທີ 9 ມິຖຸນາ 2014, ຂອງຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ສະໄໝທີ XI, “ກ່ຽວກັບການກໍ່ສ້າງແລະພັດທະນາວັດທະນະທຳ, ຜູ້ຄົນຫວຽດນາມ ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການພັດທະນາປະເທດຢ່າງຍືນຍົງ” ໄດ້ຢືນຢັນຢ່າງຈະແຈ້ງເຖິງທັດສະນະ “ພັດທະນາວັດທະນະທຳເພື່ອປັບປຸງບຸກຄະລິກກະພາບມະນຸດໃຫ້ສົມບຸນ ແລະ ການສ້າງຜູ້ຄົນເພື່ອພັດທະນາວັດທະນະທຳ”. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ມະຕິກໍ່ໄດ້ກຳນົດເປົ້າໝາຍຂອງຍຸດທະສາດ ແລະ ນະໄຍບາຍວັດທະນະທຳແມ່ນ: “ກໍ່ສ້າງຕະຫຼາດວັດທະນະທຳທີ່ສົດໃສ, ຍູ້ແຮງການພັດທະນາອຸດສາຫະກຳວັດທະນະທຳ, ເພີ່ມທະວີການເຜີຍແຜ່ວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ; ຫຼຸດຜ່ອນເທື່ອລະກ້າວຊ່ອງຫວ່າງທາງດ້ານການຊົມໃຊ້ວັດທະນະທຳ ລະຫວ່າງຕົວເມືອງແລະຊົນນະບົດ, ລະຫວ່າງບັນດາພາກ ເຂດ ແລະ ລະຫວ່າງບັນດາຊັ້ນຄົນສັງຄົມ. ກີດກັ້ນແລະຍູ້ຖອຍການເຊື່ອມໂຊມຂອງສິນທຳສັງຄົມ”.
ລັດຖະທຳມະນູນຂອງປະເທດສາທາລະນະລັດສັງຄົມນິຍົມຫວຽດນາມປີ 2013, ໃນຂໍ້ 2, ມາດຕາ 60 ກໍ່ໄດ້ລະບຸວ່າ: “2. ລັດ, ສັງຄົມພັດທະນາສິລະປະວັດນະຄະດີເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການດ້ານຈິດໃຈທີ່ຫຼາກຫຼາຍ ແລະ ສົດໃສຂອງປະຊາຊົນ”.
ດັ່ງນັ້ນ, ທັງດ້ານສິນທຳ, ທິດສະດີການເມືອງ ແລະ ອຳນາດກົດໝາຍ, ບັນຫາການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳຂອງປະຊາຊົນ, ຮັບປະກັນສິດທິໃນການຊົມໃຊ້ວັດທະນະທຳຂອງປະຊາຊົນ ໄດ້ເປັນອັນຈະແຈ້ງທີ່ສຸດ. ຄວາມຮັບຜິດຊອບໃຫ້ປະຊາຊົນມີສິດ ແລະ ມີເງື່ອນໄຂປະຕິບັດສິດດັ່ງກ່າວນັ້ນ ແມ່ນຂອງພັກກອມມູນິດ ແລະ ລັດຫວຽດນາມ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍ່ແມ່ນຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງສັງຄົມ, ຂອງປະຊາຊົນເອງ. ເໜືອສິ່ງອື່ນໃດ ນັ້ນແມ່ນຫຼັກການການເມືອງຂອງລະບອບສັງຄົມນິຍົມ, ແມ່ນສິນທຳຂອງຊາວຫວຽດນາມ.
ນັບທັງໃນເງື່ອນໄຂທີ່ດີທີ່ສຸດ, ການຊົມໃຊ້ວັດທະນະທຳຂອງປະຊາຊົນມັກມີຄວາມຂັດແຍ້ງ, ຂໍ້ຈຳກັດ ແລະ ບັນຫາທີ່ແກ້ໄຂໄດ້ຍາກ.
ບັນຫາທີໜຶ່ງແມ່ນຄວາມຂັດແຍ້ງ, ຊ່ອງຫວ່າງລະຫວ່າງສິດທິ, ຄວາມຕ້ອງການໃນການຊົມໃຊ້ ກັບຄວາມສາມາດຊົມໃຊ້ຂອງປະຊາຊົນ. ເປັນທີ່ຊັດເຈນວ່າ, ຜູ້ຄົນມີຂີດຄວາມສາມາດບໍ່ເທົ່າກັນໃນການຊົມໃຊ້ຜະລິດຕະພັນ ແລະ ບໍລິການທາງວັດທະນະທຳ, ແມ່ນແຕ່ສຳລັບຜະລິດຕະພັນ ແລະ ບໍລິການທາງວັດທະນະທໍາທີ່ໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມທີ່ສຸດ. ຜະລິດຕະພັນ ແລະ ບໍລິການທາງວັດທະນະທໍາສ່ວນຫຼາຍ ແມ່ນຜະລິດຕະພັນຂອງຄວາມຄິດສ້າງສັນ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນງານສິລະປະ, ໃນນັ້ນມີຜົນງານຫຼາຍຢ່າງທີ່ມີລັກສະນະໂຮງຮຽນ, ລັກສະນະສັນຍາລັກ, ລັກສະນະປຽບທຽບ ວິຊາການ,...ສູງຫຼາຍ, ມີແຕ່ຜູ້ທີ່ເຂົ້າໃຈພາສາສິລະປະທີ່ເໝາະສົມເທົ່ານັ້ນ ຈຶ່ງສາມາດຮັບຂໍ້ຄວາມແລະເພີດເພີນກັບຄຸນຄ່າແລະອາລົມທີ່ສິ່ງຂອງນັ້ນນໍາມາໃຫ້. ດັ່ງນັ້ນ, ເພື່ອຮັບປະກັນສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳໃຫ້ປະຊາຊົນ, ດ້ານໜຶ່ງ, ຕ້ອງຊາບຊຶມທັດສະນະ “ຫັນເປັນມະຫາຊົນ”, ໝາຍຄວາມວ່າຕ້ອງມີຂະບວນການ “ຫັນເປັນສັງຄົມ” ທີ່ເໝາະສົມ, ຊ່ວຍໃຫ້ຜະລິດຕະພັນວັດທະນະທຳສາມາດເຂົ້າເຖິງໄດ້ກັບຄົນ ຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍ, ເຮັດໃຫ້ເຂົາເຈົ້າເຂົ້າຫາແລະຊົມໃຊ້ຜະລິດຕະພັນວັດທະນະທຳໄດ້ງ່າຍ; ດ້ານອື່ນ, ຕ້ອງສ້າງເງື່ອນໄຂອຳນວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ປະຊາຊົນຍົກສູງຄວາມສາມາດໃນການຊົມໃຊ້ວັດທະນະທຳ ໂດຍຜ່ານຫຼາຍວິທີການ, ຕັ້ງແຕ່ການອົບຮົມສຶກສາວັດທະນະທຳ - ສຸນທະລີຍະສາດ - ສິລະປະໃນໂຮງຮຽນແລະຄອບຄົວ ຈົນເຖິງການສື່ສານທາງວັດທະນະທຳໃນສັງຄົມ.
ສາວເຜົ່າມົ້ງໃນຊຸດອາພອນພື້ນເມືອງເດີນທາງໃນລະດູບານໃໝ່ເພື່ອຕ້ອນຮັບບຸນເຕັດ, ດ້ວຍພິທີການແລະຮີດຄອງປະເພນີທີ່ເປັນເອກະລັກແລະພິເສດ _ພາບ: TTXVN
ບັນຫາທີສອງແມ່ນຄວາມແຕກຕ່າງໃນການເລືອກວັດທະນະທຳແລະຄວາມມັກສ່ວນຕົວ. ໃນປະຈຸບັນຢູ່ຫວຽດນາມມີຄວາມຈິງທີ່ວ່າ: ຫຼາຍຄົນ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນໄວໜຸ່ມ, ກຳລັງຫັນຫຼັງໃຫ້ກັບຜະລິດຕະພັນວັດທະນະທຳດັ້ງເດີມຂອງຊາດ (ເຊັ່ນ ຂັບແຈ່ວ, ຕ່ວງ, ກ໋າຍເລືອງ, ເພງພື້ນເມືອງ, ເກມພື້ນບ້ານ...) ເຮັດໃຫ້ກິດຈະກຳວັດທະນະທຳຫຼາຍປະເພດຢຸດສະງັກ, ຜະລິດຕະພັນວັດທະນະທຳດັ້ງເດີມຫຼາຍອັນຢຸດນິ້ງ. ນອກຈາກນັ້ນ, ສະພາບຄວາມເມີນເສີຍຂອງຄົນສ່ວນໜຶ່ງ, ໂດຍສະເພາະໄວໜຸ່ມ, ຕໍ່ກັບຜະລິດຕະພັນວັດທະນະທຳມູນເຊື້ອປະຕິວັດ. ມີຮູບເງົາກ່ຽວກັບເຫດການປະຫວັດສາດທີ່ສຳຄັນຫຼາຍຂອງປະເທດຊາດຫວຽດນາມເຊັ່ນ: ບັ້ນຮົບດ້ຽນບຽນຟູ, ກ່ຽວກັບການປະຕິວັດເດືອນສິງຫາປີ 1945,...ໄດ້ຖືກສ້າງຂຶ້ນແລະຜະລິດຢ່າງລະອຽດຫຼາຍ ແຕ່ໄດ້ຮັບຄວາມສົນໃຈພຽງໜ້ອຍໜຶ່ງຈາກຜູ້ຊົມເທົ່ານັ້ນ. ພິພິດທະພັນຫຼາຍແຫ່ງ, ຕັ້ງແຕ່ພິພິດທະພັນປະຫວັດສາດ ຈົນເຖິງພິພິດທະພັນວິຈິດສິນ ລ້ວນແຕ່ຂາດຜູ້ເຂົ້າຊົມຊາວຫວຽດນາມ. ໃນຂະນະນັ້ນ, ຊາວຫວຽດນາມນັບລ້ານຄົນ, ໂດຍສະເພາະໄວໜຸ່ມ, ມີຄວາມຫຼົງໄຫຼກັບຜະລິດຕະພັນວັດທະນະທຳຕ່າງປະເທດຫຼາຍຢ່າງ ເຊັ່ນ: ດົນຕີເກົາຫຼີໃຕ້, ຮູບເງົາເກົາຫຼີໃຕ້, ດົນຕີອາເມລິກາ, ຮູບເງົາອາເມລິກາ, ຮູບເງົາຈີນ... ຊ້ຳບໍ່ໜຳ, ບາງຄົນຍັງຕິດໃນຜະລິດຕະພັນວັດທະນະທຳທີ່ເສື່ອມຊາມ ຕ່ຳຊ້າ.
ບັນຫາຢູ່ນີ້ແມ່ນການເລືອກວັດທະນະທຳ.
ໜຶ່ງໃນບັນດາປັດໄຈທີ່ຕັດສິນການຄັດເລືອກນັ້ນແມ່ນ ຄວາມມັກ. ຄວາມມັກມີທ່າອຽງທີ່ຈະສ້າງເປັນກະແສ, ຄວາມມັກສ່ວນຕົວແມ່ນການເລືອກຂອງແຕ່ລະກໍລະນີ. ຄວາມສຳຄັນທີ່ສຸດຄື: ສຳລັບຄວາມມັກ, ເຂົາເຈົ້າພຽງແຕ່ສາມາດກະທົບໃສ່ຄວາມມັກດ້ວຍການສ້າງອິດທິພົນ, ຊີ້ນຳໂດຍທາງອ້ອມ ຢ່າງຕໍ່ເມື່ອງ, ແຕ່ບໍ່ສາມາດຊີ້ຂາດຫຼືບັງຄັບໄດ້.
ບັນຫາທີສາມແມ່ນກົນໄກຕະຫຼາດແລະຄວາມຂັດແຍ້ງລະຫວ່າງຄວາມຕ້ອງການ ກັບເງື່ອນໄຂ, ລະຫວ່າງການທຸລະກິດ ແລະການຮັບໃຊ້ສັງຄົມ.
ນີ້ອາດຈະແມ່ນບັນຫາທີ່ຮ້ອນເຄືອງແລະສັບສົນທີ່ສຸດ.
ຖ້າກ່ອນໜ້ານີ້, ກິດຈະກຳວັດທະນະທຳຊຸມຊົນສ່ວນໃຫຍ່ໄດ້ຖືກຈັດຕັ້ງບົນຫຼັກກາບມະຫາຊົນ, ບໍ່ໄດ້ເສຍຄ່າ ແລະ ໃຫ້ຜູ້ຊົມທຸກຄົນ, ແຕ່ປະຈຸບັນນີ້ ຖ້າຢາກເຂົ້າຮ່ວມເຫດການວັດທະນະທຳ ແລະ ຊົມໃຊ້ຜະລິດຕະພັນວັດທະນະທຳ ສ່ວນໃຫຍ່ຕ້ອງໄດ້ຈ່າຍ, ຊ້ຳຍັງຕ້ອງຈ່າຍເງິນເປັນຈຳນວນຫຼາຍ. ຜະລິດຕະພັນທາງວັດທະນະທຳທີ່ “ນິຍົມ” ຫຼາຍເທົ່າໃດ, ຄ່າຄວາມມ່ວນຊື່ນກໍສູງຂຶ້ນເທົ່ານັ້ນ. ອາດຈະຖືວ່າ ນີ້ເປັນອຸປະສັກໃນການປະຕິບັດສິດທິສະເໝີພາບໃນການຊົມໃຊ້ວັດທະນະທຳຂອງປະຊາກອນຫຼາຍກຸ່ມ ແລະ ການຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳຂອງຫຼາຍລັດຖະບານ, ໃນນັ້ນມີຫວຽດນາມ.
ຖ້າພວກເຮົາສືບຕໍ່ຮັກສາແລະຂະຫຍາຍຂອບເຂດຂອງກິດຈະກໍາວັດທະນະທຳ ມະຫາຊົນ ດ້ວຍຫຼາຍຜະລິດຕະພັນລາຍການວັດທະນະທໍາທີ່ບໍ່ເສຍຄ່າ, ມັນຈະຊ່ວຍໃຫ້ຄົນຈໍານວນຫຼວງຫຼາຍມີໂອກາດເຂົ້າເຖິງກິດຈະກໍາ ແລະເພີດເພີນກັບຜົນປະໂຫຍດທາງວັດທະນະທໍາ, ແຕ່, ສິ່ງດັ່ງກ່າວເປັນການຮັດແຄບຕະຫຼາດຜະລິດຕະພັນແລະບໍລິການວັດທະນະທຳ, ສູນເສຍຄວາມໄດ້ປຽບໃນການພັດທະນາອຸດສາຫະກຳ ວັດທະນະທຳ, ຫຼຸດຜ່ອນຫຼືກໍາຈັດຊັບພະຍາກອນວັດທະນະທໍາຈຳນວນຫຼາຍ. ໃນປະຈຸບັນ, ສິ່ງນີ້ສາມາດດຳເນີນຕໍ່ໄປໄດ້ສະເພາະໃນລະບອບສັງຄົມແລະການເມືອງປິດພິເສດເທົ່ານັ້ນ. ຢູ່ໃນປະເທດທີ່ເຄີຍເປັນແລະກໍາລັງຜ່ານຂະບວນການໂລກາພິວັດ, ນະໂຍບາຍຂ້າງເທິງໝາຍເຖິງການເຮັດໃຫ້ກິດຈະກໍາແລະຜະລິດຕະພັນວັດທະນະທໍາພາຍໃນປະເທດນັບມື້ນັບຕົກຕ່ຳ, ມີຄຸນນະພາບບໍ່ດີ ແລະ ບໍ່ເປັນຕາດຶງດູດໃຈ.
ແຕ່, ຖ້າ “ປ່ອຍ” ກິດຈະກໍາວັດທະນະທໍາແລະສະພາບແວດລ້ອມວັດທະນຳທັງໝົດໃຫ້ຕະຫຼາດເສລີ, ຈະພາໃຫ້ເກີດສິ່ງທີ່ຫຼີກລ່ຽງບໍ່ໄດ້ຄື: ດ້ານໜຶ່ງ, ປະຊາກອນສ່ວນໃຫຍ່ຈະຖືກກີດກັນຈາກກິດຈະກຳວັດທະນະທຳແລະການດໍາລົງຊີວິດທາງວັດທະນະທຳ ເນື່ອງຈາກບໍ່ມີເງິນພຽງພໍທີ່ຈະຈ່າຍສໍາລັບການບໍລິໂພກຜະລິດຕະພັນແລະການບໍລິການດ້ານວັດທະນະທໍາ; ເນື່ອງຈາກບໍ່ມີຄວາມສາມາດພຽງພໍໃນການຊົມໃຊ້ວັດທະນະທຳ; ເນື່ອງຈາກຄວາມບໍ່ເຂົ້າກັນກັບຄວາມມັກ; ດ້ານອື່ນ, ປະຊາກອນທີ່ເຫຼືອຈະມີສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງຢ່າງເລິກເຊິ່ງກັບການເອື່ອຍອີງ ແລະ “ຕິດ” ກັບຜະລິຕະພັນວັດທະນະທຳ ຕ່າງປະເທດ. ຜົນຄື, ປະເທດນັ້ນຈະຖືກລະລາຍແລະຕົກເປັນທາດທາງວັດທະນະທຳ ໂດຍຜ່ານຜົນກະທົບຂອງກົນໄກການຕະຫຼາດ ແລະການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບໂລກ. ນີ້ແມ່ນສະພາບການທີ່ເກີດຂຶ້ນຢູ່ຫວຽດນາມໃນຊຸມປີທີ່ຜ່ານມາ, ດ້ວຍຄວາມຮຸນແຮງເພີ່ມຂຶ້ນ.
ຢູ່ປະເທດຫວຽດນາມ, ສະຖານະການຂ້າງເທິງກາຍເປັນເລື່ອງສັບສົນແລະຮ້າຍແຮງກວ່າເກົ່າເມື່ອບາງງານບຸນແລະກິດຈະກໍາວັດທະນະທໍາພື້ນເມືອງຖືກຄ້າຂາຍແລະການພັດທະນາການທ່ອງທ່ຽວໃນບາງບ່ອນຍັງບໍ່ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ. ເນື່ອງຈາກຄວາມກົດດັນຂອງເສດຖະກິດຕະຫຼາດ, ກິດຈະກໍາທາງວັດທະນະທໍາຂອງຊຸມຊົນພື້ນເມືອງ, ລວມທັງງານບຸນຕ່າງໆ, ຈຶງຖືກຫັນເປັນການຄ້າ, ບໍ່ແມ່ນສະຖານທີ່ສຳລັບຊາວບ້ານທັງເປັນຜູ້ຜະລິດແລະຜູ້ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຈາກຜະລິດຕະພັນວັດທະນະທຳ ແຕ່ເປັນພຽງສະຖານທີ່ດຶງດູດນັກທ່ອງທ່ຽວເພື່ອສ້າງລາຍໄດ້. ເພື່ອຈຸດປະສົງນັ້ນ, ຜູ້ຈັດງານໃນບາງແຫ່ງ ກໍ່ພ້ອມທີ່ຈະ “ສະແດງລະຄອນ”, ຄັດລອກ ແລະ ເພີ່ມກິດຈະກຳແປກປະຫຼາດໃຫ້ກັບງານບຸນ, ໂດຍສະເພາະ “ເກມມ່ວນຊື່ນ” ໂຊກລາງ ໄສຍະສາດ. ນັບທັງພິທີລັບ, ພິທີໄຫວ້ບູຊາຄົນຕາຍ... ກໍ່ກາຍເປັນສິນຄ້າ, ເປັນ “ການສະແດງ” ເພື່ອດຶງດູດລູກຄ້າ. ບູຮານສະຖານ ທັດສະນີຍະພາບບາງແຫ່ງກໍ່ຖືກ “ເສື່ອມໂຊມ” ເນື່ອງຈາກການພັດທະນາການທ່ອງທ່ຽວທີ່ຂາດຄວາມຮັບຜິດຊອບ. ອົງການສື່ມວນຊົນຈຳນວນໜຶ່ງໄດ້ນຳເຂົ້າຜະລິດຕະພັນວັດທະນະທຳ ຈາກຕ່າງປະເທດເພື່ອ “ຊວນເຊື່ອ” ແລະເກັບເງິນຄ່າໂຄສະນາ. ປາກົດການ “ການລ່າອານານິຄົມທາງວັດທະນະທຳ” ນີ້ກຳລັງສົ່ງຜົນກະທົບນັບມື້ນັບແຮງ ຕໍ່ສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳ ຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມ, ກີດກັນໂອກາດໃນການພັດທະນາອຸດສາຫະກຳວັດທະນະທຳຂອງຫວຽດນາມຕັ້ງແຕ່ຍັງນ້ອຍ, ທຳລາຍຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳອັນດີງາມຂອງຊາດຫວຽດນາມ.
ວິທີແກ້ໄຂບາງຢ່າງທີ່ມຸ່ງເນັ້ນອະນາຄົດ
ເພື່ອຮັບປະກັນສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳທີ່ດີ ໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນຫວຽດນາມໃນຂະບວນການພັດທະນາແລະຍຶດໝັ້ນທິດທາງແລະການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນ, ຕ້ອງຜັນຂະຫຍາຍບັນດາກຸ່ມວິທີແກ້ໄຂຕໍ່ໄປນີ້ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ, ຄົບຊຸກ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ:
ທີໜຶ່ງ, ໃນສະພາບການໃດໆ, ຂົງເຂດພື້ນທີ່ວັດທະນະທຳໃດໆ ກໍ່ຕ້ອງຊາບຊຶມປັດຊະຍາແລະຈັນຍາບັນຂອງຊາດຫວຽດນາມ ກ່ຽວກັບວັດທະນະທຳແລະສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳ, ນັ້ນແມ່ນ: ຖືເອົາການຮັບໃຊ້ປະຊາຊົນ, ປະກອບສ່ວນເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນໄດ້ຊົມໃຊ້ຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳທີ່ດີທີ່ສຸດ ເປັນຫຼັກການຕົ້ນຕໍ. ນີ້ກໍ່ແມ່ນສິ່ງທີ່ໄດ້ຂຽນໄວ້ໃນ ລັດຖະທຳມະນູນຂອງສາທາລະນະລັດສັງຄົມນິຍົມ ຫວຽດນາມປີ 2013, ອະນຸສັນຍາຂອງອົງການການສຶກສາ ວິທະຍາສາດ ແລະວັດທະນະທຳແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ (UNESCO) ວ່າດ້ວຍການຄຸ້ມຄອງມໍລະດົກທາງວັດທະນະທຳ ແລະ ທຳມະຊາດຂອງໂລກ (ໄດ້ຮັບຮອງເອົາໃນກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 17 ຂອງສະມັດຊາໃຫຍ່ອົງການ UNESCO ທີ່ປາຣີໃນວັນທີ 16 ພະຈິກ 1972).
ນີ້ກໍ່ແມ່ນຫຼັກການໃນການດໍາເນີນງານສະຖາບັນວັດທະນະທໍາທັງໝົດ, ຄວບຄຸມຊັບພະຍາກອນວັດທະນະທໍາ, ພັດທະນາຕະຫຼາດຜະລິດຕະພັນແລະບໍລິການວັດທະນະທຳ ໃນສະພາບການປ່ຽນແປງໃໝ່, ເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ແລະ ພັດທະນາປະເທດຫວຽດນາມຢ່າງຍືນຍົງ.
ທີສອງ, ຄວາມຮັບຜິດຊອບພັດທະນາສະຫວັດດີການວັກທະນະທຳ ກ່ອນອື່ນໝົດແມ່ນຂອງພັກກອມມູນິດແລະລັດຫວຽດນາມ. ພັກກອມມູນິດກຳນົດແຜນນະໂຍບາຍ, ແນວທາງ; ລັດຫວຽດນາມ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນລະບົບອຳນາດການປົກຄອງທຸກລະດັບ ຮັບຜິດຊອບຜັນຂະຫຍາຍຍຸດທະສາດການພັດທະນາສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳ ໂດຍຜ່ານການກຳນົດລະບຽບກົດໝາຍ, ລະດົມ ແຈກຢາຍ ແລະ ຄຸ້ມຄອງບັນດາແຫຼ່ງພະລັງ, ຈັດຕັ້ງແລະຄຸ້ມຄອງການເຄື່ອນໄຫວວັດທະນະທຳ, ພັດທະນາອຸດສາຫະກຳວັດທະນະທຳ ແລະ ພິເສດແມ່ນການບຳລຸງແລະພັດທະນາຄວາມສາມາດໃນການເຂົ້າຮ່ວມແລະຊົມໃຊ້ສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳຂອງປະຊາຊົນ ແລະຊຸມຊົນ.
ທີສາມ, ຊຸກຍູ້ການພັດທະນາອຸດສາຫະກຳວັດທະນະທຳຢ່າງໄວວາ, ແຂງແຮງ ແລະມີປະສິດທິຜົນ, ລວມທັງການທ່ອງທ່ຽວວັດທະນະທຳ, ຕາມຫຼັກການ “ເສດຖະກິດສິນຄ້າກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ”. ໃນສະພາບການໂລກາພິບັດແລະເສື່ອມໂຍງສາກົນ, ນີ້ແມ່ນວິທີແກ້ໄຂທີ່ສໍາຄັນທີ່ສຸດສໍາລັບຫວຽດນາມ ເພື່ອປັບປຸງຄວາມສາມາດແຂ່ງຂັນລະດັບຊາດຂອງຕົນໃນດ້ານວັດທະນະທໍາ, ເສີມຂະຫຍາຍປະສິດທິຜົນຂອງບັນດາແຫຼ່ງວັດທະນະທຳ ເພື່ອຟື້ນຟູຕະຫຼາດວັດທະນະທໍາພາຍໃນປະເທດ ແລະເວທີປາໄສທີ່ຖືກຮຸກຮານໂດຍວັດທະນະທໍາຕ່າງປະເທດ; ໂຄສະນາພາບພົດປະເທດ ຜູ້ຄົນ ແລະ ວັດທະນະທຳຫວຽດນາມຢູ່ຕ່າງປະເທດ.
ໃນເງື່ອນໄຂເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ ແລະໂລກາພິວັດ, ມີພຽງອຸດສາຫະກຳວັດທະນະທຳທີ່ພັດທະນາຢ່າງດີເທົ່ານັ້ນ ທີ່ຈະສາມາດຈັດຕັ້ງປະຕິບັດສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳໄດ້ດີ ແລະ ຮັບປະກັນການພັດທະນາທີ່ຍືນຍົງຂອງປະເທດ.
ອຸດສາຫະກຳວັດທະນະທຳແມ່ນເຮືອລຳໃຫຍ່ທີ່ສົ່ງເສີມແລະເຜີຍແຜ່ຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ ແລະແກ່ນສານທາງວັດທະນະທຳຂອງມະນຸດຊາດໄດ້ດີທີ່ສຸດ, ມັນເປັນພື້ນຖານອັນສຳຄັນຂອງສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳໃນຍຸກປະຈຸບັນ. ອຸດສາຫະກຳວັດທະນະທຳຍັງຜະລິດຜະລິດຕະພັນ-ສິນຄ້າວັດທະນະທຳໃໝ່ຫຼາຍຢ່າງ, ເຮັດໃຫ້ການຄັດເລືອກວັດທະນະທຳ ແລະຊີວິດວັດທະນະທຳຂອງປະຊາຊົນ ຜ່ານຂ້າມຂອບເຂດຂອງຮູບແບບການຄັດເລືອກແບບດັ້ງເດີມ ເພື່ອມີຊີວິດຊີວາແລະອຸດົມສົມບູນຍິ່ງຂຶ້ນ. ອຸດສາຫະກຳວັດທະນະທຳກໍ່ໄດ້ສ້າງແຫຼ່ງພະລັງການເງິນແລະເຕັກໂນໂລຊີອັນມະຫາສານ ເຊິ່ງຈະສ້າງເງື່ອນໄຂເພີ່ມຕີມເພື່ອພັດທະນາສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳ.
ແນ່ນອນວ່າ ຈະຕ້ອງມີນະໂຍບາຍດັດປັບສະເພາະ ເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນຜົນກະທົບທາງລົບຂອງການພັດທະນາຕະຫຼາດຜະລິດຕະພັນແລະບໍລິການທາງວັດທະນະທໍາ. ນີ້ແມ່ນເລື່ອງທີ່ບໍ່ງ່າຍ, ໂດຍສະເພາະໃນເມື່ອຫວຽດນາມບໍ່ມີປະສົບການໃນການແກ້ໄຂບັນຫານີ້. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ຫວຽດນາມສາມາດຮຽນຮູ້ຕາມປະສົບການຂອງບາງປະເທດທີ່ເຮັດໄດ້ດີຫຼາຍເຊັ່ນ: ສ.ເກົາຫຼີ, ຍີ່ປຸ່ນ, ເຢຍລະມັນ, ໂຮນລັງ...
ທີສີ່, ຍົກສູງຄວາມສາມາດໃນການເຂົ້າຮ່ວມແລະຊົມໃຊ້ສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳຂອງຜູ້ຄົນ ແລະຊຸມຊົນຫວຽດນາມ. ນີ້ແມ່ນບັນຫາພື້ນຖານ ມີອິດທິພົນຕັດສິນຕໍ່ຄວາມຍືນຍົງ ແລະປະສິດທິຜົນ ຂອງສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳ, ໄກກວ່ານັ້ນແມ່ນ ຈະປະກອບສ່ວນຕັດສິນວ່າ ການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນຂອງຫວຽດນາມປະສົບຜົນສໍາເລັດຫຼືບໍ່, ຫຼືວ່າມັນຖືກລະລາຍຜ່ານການເຊື່ອມໂຍງ. ຢູ່ນີ້ມີບັນຫາຈຳນວນໜຶ່ງທີ່ຕ້ອງເອົາໃຈໃສ່ເປັນພິເສດ:
ໜຶ່ງຄື, ຮັບປະກັນສິດທິແລະຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນການເຂົ້າຮ່ວມ, ການຊົມໃຊ້ຂອງປະຊາຊົນຕໍ່ສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳ, ໝາຍຄວາມວ່າ ຕ້ອງປັບປຸງສະຖາບັນແລະກົດໝາຍທີ່ກ່ຽວຂ້ອງໃຫ້ສົມບຸນແບບ.
ສອງຄື, ອຳນວຍຄວາມສະດວກທາງດ້ານເວລາແລະເງື່ອນໄຂວັດຖຸໃຫ້ປະຊາຊົນແລະຊຸມຊົນສາມາດເຂົ້າຮ່ວມແລະຊົມໃຊ້ສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳ.
ສາມຄື, ເພີ່ມທະວີການອົບຮົມສຶກສາແລະບຳລຸງສ້າງ ເພື່ອຍົກສູງຄວາມສາມາດໃນການເຂົ້າຮ່ວມແລະຊົມໃຊ້ສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳຂອງປະຊາຊົນແລະຊຸມຊົນ, ຜ່ານສິ່ງດັ່ງກ່າວແນະນຳທິດທາງການເລືອກວັດທະນະທຳຂອງຊຸມຊົນແລະປະຊາຊົນ ມຸ່ງສູ່ບັນດາຄຸນຄ່າ, ກິດຈະກຳ, ຜະລິດຕະພັນແລະລາຍການວັດທະນະທຳທີ່ສົດໃສ, ກ້າວໜ້າ, ມະນຸດອາລະຍະທຳຂອງຊາດແລະຂອງມະນຸດຊາດ./.
---------------------------
(1) Drogomir, Octavian (2020), “Cultural Goods and Cultural Welfare: Some Paxeological and Proprientarian Notes”, http://www.themarketforideas.com/cultural-goods-and-cultural-welfare-some-praxeological-and-proprietarian-notes-a217/
(2) ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ, ເອກະສານຄົບຊຸດ, ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2000, ເຫຼັ້ມ 7, ໜ້າ 319.
(3), (4) ໂຮ່ຈີມິນ: ນິພົນຄົບຊຸດ, ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດ ສື້ເຖິດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2011, ເຫຼັ້ມ 3, ໜ້າ 458.
(5) ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ, ເອກະສານຄົບຊຸດ, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ 7, ໜ້າ 434.
(6), (7) ໂຮ່ຈີມິນ: ນິພົນຄົບຊຸດ, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ 4, ໜ້າ 56, 57.
- ບົດນີ້ໄດ້ລົງພິມໃນວາລະສານກອມມູນິດ ສະບັບທີ 959 (ເດືອນກຸມພາ 2021)
