ປະຕິບັດນະໂຍບາຍສັງຄົມ, ຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ
ແລະ ສະຫວັດດີການສັງຄົມໃນສະພາບການໃໝ່
ແລະ ສະຫວັດດີການສັງຄົມໃນສະພາບການໃໝ່
ວກ. - ການປະຕິບັດນະໂຍບາຍສັງຄົມ, ຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ແລະ ສະຫວັດດີການສັງຄົມ, ຄວາມໝັ້ນຄົງຂອງມະນຸດເປັນຢ່າງດີ ແມ່ນການຮັບປະກັນ ແລະ ຊຸກຍູ້ສິດທິມະນຸດ. ນີ້ແມ່ນນະໂຍບາຍທີ່ສະເໝີຕົ້ນສະເໝີປາຍຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ເຊິ່ງໄດ້ວາງອອກໃນລັດຖະທຳມະນູນ ແລະ ກົດໝາຍຂອງຫວຽດນາມ ໃນແຕ່ລະໄລຍະ; ໄດ້ກຳນົດໄວ້ໃນຍຸດທະສາດ ແລະແຜນການການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ທີ່ເໝາະສົມກັບແຕ່ລະໄລຍະການພັດທະນາຂອງປະເທດ.
ກຳມະການກົມການເມືອງ, ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຟ້າມ ມິງ ຈິ໊ງ ເຂົ້າຮ່ວມພິທີເປີດສົກຮຽນ 2024-2025 ຢູ່ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສຶກສາຕອນຕົ້ນ ຫງວຽນ ດິ່ງ ຈ້ຽວ ຮ່າໂນ້ຍ _ພາບ: TTXVN.
ບາງໝາກຜົນທີ່ພົ້ນເດັ່ນໃນການປະຕິບັດນະໂຍບາຍທາງສັງຄົມ,
ຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ແລະ ສະຫວັດດີການສັງຄົມຢູ່ຫວຽດນາມ
ນະໂຍບາຍສັງຄົມແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດານະໂຍບາຍທີ່ສຳຄັນຂອງທຸກປະເທດໃນໂລກ. ນະໂຍບາຍສັງຄົມມີເປົ້າໝາຍທີ່ຈະຊ່ວຍເຫຼືອກຸ່ມປະຊາກອນທີ່ເປາະບາງທາງສັງຄົມ. ນະໂຍບາຍສັງຄົມທີ່ໄດ້ຮັບການປະຕິບັດຢ່າງມີປະສິດທິຜົນໃນຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ ຈະເປັນແຮງຜັກດັນໃຫ້ເກີດຄວາມກ້າວໜ້າ ແລະຄວາມສະເໝີພາບທາງການເມືອງ ແລະ ສ້າງແຮງຜັກດັນການພັດທະນາທີ່ຍືນຍົງ. ໃນສະຕະວັດທີ XXI, ນະໂຍບາຍສັງຄົມບໍ່ພຽງແຕ່ປະກອບມີການປະຕິບັດໜ້າທີ່ຂອງການຄຸ້ມຄອງສັງຄົມເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມປາດຖະໜາຂອງລັດໃນການສ້າງສັງຄົມທີ່ຍຸຕິທໍາ, ກ້າວໜ້າ ແລະ ອາລະຍະທໍາ.
ນະໂຍບາຍສັງຄົມ, ການຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ແລະສະວັດດີການສັງຄົມ ມີເນື້ອໃນທີ່ກວ້າງຂວາງ ເຊິ່ງໄດ້ຮັບການຄຸ້ມຄອງດ້ວຍຫຼາຍເອກະສານທີ່ຕ່າງກັນ ໃນຫຼາຍຂົງເຂດເຊັ່ນ: ການປະກັນໄພສັງຄົມ, ວຽກເຮັດງານທຳ, ລາຍຮັບ, ການລົບລ້າງຄວາມອຶດຫິວ ແລະຫຼຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກ, ນະໂຍບາຍຕໍ່ຜູ້ມີຄຸນງາມຄວາມດີຕໍ່ປະເທດ, ການຊ່ວຍເຫຼືອສັງຄົມ...
ເອກະສານຂອງພັກຫຼາຍສະບັບ ແລະ ລັດຖະທຳມະນູນ ໄດ້ກ່າວເຖິງນະໂຍບາຍສັງຄົມ, ການຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ແລະ ສະຫວັດດີການສັງຄົມ.
ມະຕິເລກທີ 28-NQ/TW, ລົງວັນທີ 23 ພຶດສະພາ 2018, ຂອງຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງພັກຊຸດທີ XII “ກ່ຽວກັບການປະຕິຮູບນະໂຍບາຍປະກັນໄພສັງຄົມ” ໄດ້ກຳນົດວ່າ “ການປະຕິຮູບນະໂຍບາຍປະກັນໄພສັງຄົມ ເພື່ອໃຫ້ການປະກັນໄພສັງຄົມແມ່ນເສົາຄ້ຳຕົ້ນຕໍຂອງລະບົບຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມຢ່າງແທ້ຈິງ, ເປີດກວ້າງການປົກຫຸ້ມຂອງການປະກັນໄພສັງຄົມເທື່ອລະກ້າວ, ມຸ່ງໄປເຖິງເປົ້າໝາຍປະກັນໄພສັງຄົມທົ່ວປວງຊົນ”.
ກອງປະຊຸມສູນກາງພັກຄັ້ງທີ 8 ສະໄໝທີ XIII ໄດ້ເພີ່ມເຕີມ, ພັດທະນາ ແລະ ຊີ້ແຈງຄວາມຮັບຮູ້ໃໝ່ໃນສະພາບການໃໝ່, ຄວາມຕ້ອງການໃໝ່ແລະໜ້າທີ່ໃໝ່. ກອງປະຊຸມໄດ້ອອກມະຕິເລກທີ 42-NQ/TW, ລົງວັນທີ 24 ພະຈິກ 2023 “ວ່າດ້ວຍການສືບຕໍ່ການປ່ຽນແປງໃໝ່ ແລະ ປັບປຸງຄຸນນະພາບນະໂຍບາຍສັງຄົມໃຫ້ແທດເໝາະກັບຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຂອງພາລະກິດການກໍ່ສ້າງ ແລະ ປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດໃນໄລຍະໃໝ່”; ໃນນັ້ນສືບຕໍ່ຢືນຢັນ: ນະໂຍບາຍສັງຄົມແມ່ນນະໂຍບາຍຕໍ່ຜູ້ຄົນແລະເພື່ອຜູ້ຄົນ. ໃນການແກ້ໄຂບັນຫາສັງຄົມ, ລັດໄດ້ຫັນຈາກການມີບົດບາດຫຼັກແຫຼ່ງ ຕົ້ນຕໍ ມາເປັນບົດບາດນຳພາ ພ້ອມທັງສົ່ງເສີມບົດບາດທີ່ສຳຄັນຂອງວິສາຫະກິດ, ຕະຫຼາດ, ອົງການຈັດຕັ້ງສັງຄົມ ແລະ ເຈດຈຳນົງອີງໃສ່ຕົນເອງ ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງດ້ວຍຕົນເອງຂອງປະຊາຊົນ.
ສິດທິໃນການຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມໄດ້ກຳນົດໄວ້ໃນມາດຕາ 34 ຂອງລັດຖະທຳມະນູນປີ 2013 ວ່າ: “ພົນລະເມືອງມີສິດທິໄດ້ຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ”. ມີການອອກເອກະສານທາງກົດໝາຍຫຼາຍສະບັບເພື່ອຜັນຂະຫຍາຍລັດຖະທຳມະນູນ. ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍປະກັນໄພສັງຄົມແມ່ນເອກະສານນິຕິກຳທີ່ສຳຄັນໃນຂົງເຂດຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ເຊິ່ງມີຜົນກະທົບຢ່າງເລິກເຊິ່ງຕໍ່ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ແລະສົ່ງຜົນກະທົບໂດຍກົງຕໍ່ທຸກຊົນຊັ້ນທາງສັງຄົມ. ເອກະສານທາງກົດໝາຍອື່ນໆຫຼາຍສະບັບທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບນະໂຍບາຍສັງຄົມ, ການຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ແລະ ສະຫວັດດີການສັງຄົມ ກໍ່ຕ້ອງມີການກ່າວເຖິງເຊັ່ນ: ປະມວນກົດໝາຍແຮງງານ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການປະກັນສຸຂະພາບ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍຄົນພິການ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍວຽກເຮັດງານທຳ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍຜູ້ສູງອາຍຸ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການກວດ ແລະ ປິ່ນປົວພະຍາດ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍອາຊີວະສຶກສາ...
ໃນຊຸມປີມໍ່ໆມານີ້, ນະໂຍບາຍສັງຄົມທີ່ວາງໄວ້ມີປະສິດທິຜົນຫຼາຍ ໃນການປ້ອງກັນບັນຫາດ້ານສັງຄົມ (ໜ້າທີ່ປ້ອງກັນ), ການແກ້ໄຂບັນຫາສັງຄົມ (ໜ້າທີ່ປົວພະຍາດ) ແລະ ການສົ່ງເສີມຮູບແບບສະຫວັດດີການ (ໜ້າທີ່ການພັດທະນາ).
ນະໂຍບາຍສັງຄົມຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ແລະ ລັດຫວຽດນາມ ກ່ຽວກັບການຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ໄດ້ຮັບການຜັນຂະຫຍາຍ ແລະເຂົ້າສູ່ຊີວິດສັງຄົມ. ປີ 2023 ມີຈຸດສະຫວ່າງຫຼວງຫຼາຍໃນການປະກາດໃຊ້ ແລະ ດຳເນີນການນະໂຍບາຍຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ. ລັດຖະບານໄດ້ອອກດຳລັດສະບັບເລກທີ 42/2023/ND-CP, ລົງວັນທີ 29 ມິຖຸນາ 2023, ວ່າດ້ວຍ “ການປັບເງິນບໍານານ, ເງິນປະກັນສັງຄົມ ແລະ ເງິນອຸດໜູນລາຍເດືອນ”. ຕາມນັ້ນ, ນັບແຕ່ວັນທີ 1 ກໍລະກົດ 2023 ເປັນຕົ້ນໄປ, ຈະເພີ່ມເງິນບໍານານ, ເງິນປະກັນສັງຄົມ ແລະ ເງິນອຸດໜູນລາຍເດືອນຈາກ 12,5% ເປັນ 20,8% ແລະ ສືບຕໍ່ປັບເພີ່ມເງິນບໍານານ ແລະເງິນປະກັນສັງຄົມລາຍເດືອນກ່ອນປີ 1995 ທີ່ມີລະດັບຜົນປະໂຫຍດຕ່ຳກວ່າ 3 ລ້ານດົ່ງ/ເດືອນ. ມະຕິເລກທີ 42-NQ/TW ໄດ້ລະບຸທິດທາງໃໝ່ໃນການເຂົ້າເຖິງການປະກັນໄພສັງຄົມ (ຈາກ “ການຮັບປະກັນ ແລະ ຄວາມໝັ້ນຄົງ” ເປັນ “ຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະ ການພັດທະນາ”) ແລະ ໄດ້ຂະຫຍາຍຂອບເຂດໄປສູ່ກຸ່ມນະໂຍບາຍສັງຄົມທັງໝົດສຳລັບທຸກເປົ້າໝາຍ ບົນຫຼັກການຮັບປະກັນລັກສະນະປວງຊົນແລະຮອບດານ(1) ຂອງນະໂຍບາຍສັງຄົມ. ນອກຈາກນັ້ນ, ໝາກຜົນເບື້ອງຕົ້ນຂອງການຫັນເປັນດິຈິຕອນໃນລະບົບປະກັນໄພສັງຄົມທີ່ດຳເນີນການຕາມຂໍ້ຕົກລົງເລກທີ 06/QD-TTg, ລົງວັນທີ 6 ມັງກອນ 2022 ຂອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ທີ່ອະນຸມັດ “ໂຄງການພັດທະນາແອັບພຼິເຄຊັນຂໍ້ມູນປະຊາກອນ, ການລະບຸຕົວຕົນ ແລະການພິສູດຕົວຕົນທາງເອເລັກໂຕຣນິກ ເພື່ອຮັບໃຊ້ການຫັນເປັນດິຈິຕອນໃນລະດັບຊາດ ໃນໄລຍະປີ 2022-2025 ພ້ອມວິໄສທັດຮອດປີ 2030”. ຜ່ານການປະຕິບັດໂຄງການ, ປະຈຸບັນ, ອົງການປະກັນໄພສັງຄົມຫວຽດນາມ ພວມຄຸ້ມຄອງຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມກ່ວາ 91,74 ລ້ານຄົນ, ໃນນັ້ນ 94% ໄດ້ຮັບການກວດສອບແລະເຊື່ອມໂຍງກັບຖານຂໍ້ມູນປະຊາກອນຂອງປະເທດແລ້ວ; ສະຖານບໍລິການກວດແລະປິ່ນປົວພະຍາດປະກັນສຸຂະພາບ 100% ແຫ່ງ ໄດ້ປະຕິບັດການກວດແລະການປິ່ນປົວພະຍາດປະກັນສຸຂະພາບ ໂດຍໃຊ້ບັດປະຈໍາຕົວພົນລະເມືອງຝັງຊິບ, ຕອບສະໜອງການຊອກຫາຂໍ້ມູນບັດປະກັນສຸຂະພາບ ໂດຍໃຊ້ໝາຍເລກປະຈຳຕົວ/ບັດປະຈຳຕົວພົນລະເມືອງ, ໂດຍມີການຊອກຫາຂໍ້ມູນບັດປະກັນສຸຂະພາບຕາມໝາຍເລກປະຈຳຕົວ/ບັດປະຈຳຕົວພົນລະເມືອງສຳເລັດເກືອບ 50 ລ້ານຄັ້ງ ທີ່ໃຊ້ໃນການກວດແລະປິ່ນປົວພະຍາດປະກັນສຸຂະພາບ. ໃນເວລາດຽວກັນ, ຂະແໜງການປະກັນໄພສັງຄົມໄດ້ເພີ່ມການຈ່າຍເງິນປະໂຫຍດປະກັນໄພແບບບໍ່ໃຊ້ເງິນສົດ, ໂດຍສະເພາະ ການຜັນຂະຫຍາຍແອັບພຼິເຄຊັນ "VssID - ປະກັນສັງຄົມດິຈິຕອນ” ມາໃຊ້ບົນແພຼດຟອມມືຖື. ປະຈຸບັນ, ມີບັນຊີຜູ້ໃຊ້ໃຊ້ງານແອັບພຼິເຄຊັນຫຼາຍກວ່າ 30 ລ້ານບັນຊີ, ໃນນັ້ນມີ 4 ລ້ານກວ່າບັນຊີນຳໃຊ້ບັດປະກັນສຸຂະພາບບົນແອັບພຼິເຄຊັນ ເພື່ອເຂົ້າຮັບການກວດແລະປິ່ນປົວພະຍາດໃນທົ່ວປະເທດ; ກິດຈະກໍາການເຊື່ອມໂຍງບັນຊີ VNeID ກັບ VssID; ການບໍລິການສາທາລະນະອອນໄລນ໌ “ລົງທະບຽນເຂົ້າຮ່ວມການປະກັນໄພສັງຄົມແບບສະໝັກໃຈ”; “ລົງທະບຽນຊຳລະແລະອອກບັດສະເພາະປະຊາຊົນທີ່ເຂົ້າຮ່ວມການປະກັນໄພສຸຂະພາບເທົ່ານັ້ນ”; “ແກ້ໄຂຜົນປະໂຫຍດປະກັນໄພສັງຄົມຄັ້ງດຽວ” (ເຊິ່ງເປັນກຸ່ມນຳໃຊ້ທົດລອງສຳລັບການກວດສອບລາຍເຊັນດິຈິຕອນທີ່ລວມຢູ່ໃນແອັບພຼິເຄຊັນອຸປະກອນມືຖື ເພື່ອໃຫ້ບໍລິການສາທາລະນະອອນໄລນ໌) ເພື່ອເຮັດໃຫ້ອົງປະກອບຂອງໂປຣໄຟລ໌ງ່າຍຂຶ້ນ, ຫຼຸດຜ່ອນເວລາແລະຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ ແລະ ສ້າງຄວາມສະດວກສະບາຍສູງສຸດໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນ ແລະວິສາຫະກິດໃນເວລາເຮັດທຸລະກໍາກັບອົງການປະກັນໄພສັງຄົມ; ສ້າງຄວາມສະດວກຫຼາຍຢ່າງໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນ ເມື່ອປະຕິບັດລະບຽບການປະກັນໄພສັງຄົມ, ປະກັນສຸຂະພາບ, ປະກັນໄພຫວ່າງງານ;... ຂະບວນການຫັນເປັນດິຈິຕອນໃນການປະຕິບັດນະໂຍບາຍປະກັນໄພສັງຄົມນີ້ ຍັງຊ່ວຍປັບປຸງປະສິດທິຜົນການຄຸ້ມຄອງລັດ, ອຳນວຍຄວາມສະດວກ ແລະ ຮັບປະກັນສິດຂອງປະຊາຊົນໃຫ້ດີຂຶ້ນ.
ປະຈຸບັນ, 63/63 ແຂວງ ນະຄອນໄດ້ສ້າງຕັ້ງຄະນະຊີ້ນຳປະຕິບັດນະໂຍບາຍປະກັນໄພສັງຄົມ ແລະ ປະກັນສຸຂະພາບເຖິງຂັ້ນຕາແສງ (ທຽບເທົ່າກັບ 10.595 ຕາແສງທີ່ໄດ້ສ້າງຕັ້ງຄະນະຊີ້ນຳ); 46/63 ແຂວງ ນະຄອນ ໄດ້ລວມເປົ້າໝາຍການປົກຫຸ້ມຂອງການປະກັນໄພສັງຄົມ, 60/63 ແຂວງ ນະຄອນໄດ້ລວມເປົ້າໝາຍການປົກຫຸ້ມຂອງປະກັນໄພສຸຂະພາບໄວ້ໃນເປົ້າໝາຍການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມຂອງທ້ອງຖິ່ນ; 22/63 ແຂວງໄດ້ຈັດສັນງົບປະມານສະໜັບສະໜູນເພີ່ມເຕີມໃຫ້ແກ່ຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມປະກັນໄພສັງຄົມແບບສະໝັກໃຈ; 62/63 ແຂວງ ນະຄອນ ໄດ້ຈັດສັນງົບປະມານສະໜັບສະໜູນຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມການປະກັນສຸຂະພາບ.
ໝາກຜົນຕົວຈິງສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ຫວຽດນາມໄດ້ປະຕິບັດນະໂຍບາຍຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ແລະນະໂຍບາຍສັງຄົມສົງເຄາະຢ່າງເຕັມທີແລະທັນການ; ຂະຫຍາຍການປົກຫຸ້ມຂອງການປະກັນໄພສັງຄົມ, ການປະກັນໄພຫວ່າງງານ ແລະ ການປະກັນສຸຂະພາບ; ປັບເພີ່ມເງິນບໍານານ ແລະເບ້ຍອຸດໜູນສັງຄົມ. ອັດຕາຄອບຄົວທຸກຍາກຫຼາຍດ້ານຕາມມາດຕະຖານໃໝ່ ໄດ້ຫຼຸດລົງຈາກ 4,03% ໃນປີ 2022 ເປັນ 2,93% ໃນປີ 2023. ຫວຽດນາມສືບຕໍ່ເປັນຈຸດສະຫວ່າງໃນການປະຕິບັດບັນດາເປົ້າໝາຍພັດທະນາຂອງສະຫະປະຊາຊາດ. ຄຸນນະພາບການສຶກສາ ແລະ ການຝຶກອົບຮົມສືບຕໍ່ໄດ້ຮັບການປັບປຸງຍົກສູງ. ບັນຫາຕ່າງໆສຸມໃສ່ການແກ້ໄຂ ເພື່ອໃຫ້ສາມາດດຳເນີນການປ້ອງກັນແລະຄວບຄຸມພະຍາດ, ເບິ່ງແຍງດູແລແລະປົກປ້ອງສຸຂະພາບຂອງປະຊາຊົນໃຫ້ດີຂຶ້ນ. ເພີ່ມທະວີການເຊື່ອມຕໍ່ລະຫວ່າງການສະໜອງ-ຄວາມຕ້ອງການ, ພັດທະນາຕະຫຼາດແຮງງານ; ອັດຕາການຫວ່າງງານໃນຕົວເມືອງຕໍ່າກວ່າເປົ້າໝາຍ(2).
ໃນດ້ານການປົກຫຸ້ມຂອງອັດຕາຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມປະກັນໄພສັງຄົມທົ່ວປະເທດບັນລຸໄດ້ປະມານ 39,25% ເມື່ອທຽບກັບແຮງງານໃນໄວເຮັດວຽກ 18,26 ລ້ານຄົນ, ໃນນັ້ນ, ປະມານ 3,92% ຂອງແຮງງານໃນໄວເຮັດວຽກທີ່ເຂົ້າຮ່ວມການປະກັນໄພສັງຄົມແບບສະໝັກໃຈ (ເຊິ່ງມີເກືອບ 1,83 ລ້ານຄົນ). ອັດຕາສ່ວນຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມການປະກັນໄພຫວ່າງງານບັນລຸເກືອບ 31,6% ຂອງແຮງງານໃນໄວເຮັດວຽກ ໂດຍມີຈຳນວນ 14,7 ລ້ານຄົນ. ໂດຍສະເພາະ, ອັດຕາການປົກຫຸ້ມຂອງການປະກັນສຸຂະພາບບັນລຸໄດ້ 93,35% ໂດຍມີຜູ້ເຂົ້າຮັບບໍລິການຫຼາຍກວ່າ 93,3 ລ້ານຄົນ, ໃກ້ບັນລຸເປົ້າໝາຍການປະກັນສຸຂະພາບທົ່ວປວງຊົນ.
ນະໂຍບາຍແລະລະບຽບການກ່ຽວກັບການປະກັນໄພສັງຄົມ ທີ່ກຳລັງໄດ້ຮັບການສຶກສາແລະປັບປຸງລະບົບປະກັນໄພຫວ່າງງານໃຫ້ສົມບູນແບບ, ຊ່ວຍໃຫ້ຜູ້ອອກແຮງງານເຂົ້າເຖິງວຽກເຮັດງານທຳໄດ້ດີຂຶ້ນ...
ບາງມາດຕະການທີ່ຈະຕ້ອງປະຕິບັດໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ
ປະຈຸບັນ, ວາລະການພັດທະນາສາກົນເນັ້ນໜັກເຖິງຄວາມຈຳເປັນຕ້ອງຫັນຈຸດສຸມຈາກການເຕີບໂຕດ້ານເສດຖະກິດ ໄປສູ່ການເຕີບໂຕແບບກວມລວມ ເຊິ່ງເນັ້ນທີ່ການແຈກຢາຍ ແລະຄວາມສາມາດຂອງກຸ່ມເປາະບາງ ໃນການເຂົ້າຮ່ວມໃນຂະບວນການເຕີບໂຕ. ສະນັ້ນ, ນະໂຍບາຍປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ຕ້ອງໄດ້ຮັບການຊຸກຍູ້ ເພື່ອຮັບປະກັນໃຫ້ບັນດາກຸ່ມເປາະບາງ (ຄົນພິການ, ຄົນຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ, ຄົນທຸກຍາກ,...) ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຈາກບັນດາໂຄງການປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມທີ່ແຕກຕ່າງກັນ, ກໍ່ຄືມີໂອກາດທີ່ຈະໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຈາກການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດທີ່ວ່ອງໄວຂອງຫວຽດນາມ. ກ່າວຄຳເຫັນໃນພິທີປິດກອງປະຊຸມສູນກາງຄັ້ງທີ 8, ສະໄໝທີ XIII ຂອງພັກ, ທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ ເນັ້ນໜັກວ່າ: “ນະໂຍບາຍສັງຄົມຕ້ອງມຸ່ງເນັ້ນໄປທີ່ປະຊາຊົນທຸກຊັ້ນວັນນະ, ຮັບປະກັນຄວາມຮອບດ້ານ, ຍຸຕິທຳ, ທັນສະໄໝ, ກວມລວມ ແລະ ຍືນຍົງ; ການປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມຕ້ອງໄດ້ຮັບການເອົາໃຈໃສ່ຫຼາຍກວ່າເກົ່າ ແລະ ຮັບປະກັນຄວາມຍືດຫຍຸ່ນ, ສາມາດປັບຕົວເຂົ້າກັບສະຖານະການທີ່ບໍ່ເອື້ອອຳນວຍທີ່ເກີດຂຶ້ນໃນຂະໜາດໃຫຍ່ (ເຊັ່ນການແຜ່ລະບາດຂອງພະຍາດໂຄວິດ-19), ປົກປ້ອງປະຊາກອນທັງໝົດ, ບໍ່ປະຜູ້ໃດໄວ້ເບື້ອງຫຼັງ”(3). ເພື່ອເຮັດສິ່ງນີ້, ສິ່ງທີ່ສໍາຄັນທີ່ສຸດແມ່ນຕ້ອງເພີ່ມການລົງທຶນໃນການປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ. ການເພີ່ມການລົງທຶນໃນການປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມບໍ່ພຽງແຕ່ໝາຍເຖິງການເພີ່ມການລົງທຶນຈາກງົບປະມານຂອງລັດແລະທ້ອງຖິ່ນເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງຕ້ອງເພີ່ມຈຳນວນຄົນງານ ແລະ ວິສາຫະກິດ ທີ່ປະກອບສ່ວນ ແລະເຂົ້າຮ່ວມການປະກັນໄພສັງຄົມພາກບັງຄັບ. ເພາະນັ້ນແມ່ນແກ່ນກາງຂອງຫຼັກປະກັນຄວາມໝັ້ນຄົງທາງສັງຄົມ - ສັງຄົມທັງໝົດພ້ອມກັນປະກອບສ່ວນ, ເຕົ້າໂຮມຊັບພະຍາກອນ ແລະ ການເງິນ ເພື່ອຊ່ວຍເຫຼືອຜູ້ທີ່ຕ້ອງການຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອຫຼາຍທີ່ສຸດ.
ມະຕິເລກທີ 42-NQ/TW ກຳນົດວິໄສທັດຮອດປີ 2045: ລະບົບນະໂຍບາຍສັງຄົມທີ່ພັດທະນາຮອບດ້ານ, ຍືນຍົງ, ກ້າວໜ້າ ແລະ ຍຸຕິທຳ, ຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ແລະ ສະຫວັດດີການສັງຄົມໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນ, ປະກອບສ່ວນປະຕິບັດເປົ້າໝາຍການພັດທະນາປະເທດຊາດ ແລະ ສ້າງຜູ້ຄົນຫວຽດນາມ ຢ່າງຮອບດ້ານ. ສະພາບການໃໝ່ແລະພຶດຕິກຳການຄຸ້ມຄອງການພັດທະນາສັງຄົມ ພາໃຫ້ເກີດຄວາມຈຳເປັນໃນການທົບທວນ, ປັບປຸງ ແລະ ສ້າງນະໂຍບາຍປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມທີ່ຮອບດ້ານກວ່າ, ຫຼາຍຊັ້ນ, ທັນສະໄໝ, ກວມລວມ ແລະ ຍືນຍົງກວ່າອີກ, ຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ, ຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະຄວາມປອດໄພໃຫ້ກັບປະຊາຊົນ, ໂດຍສະເພາະເມື່ອເກີດ “ພາວະຊ໊ອກ” ແລະ ພະຍາຍາມສູ້ຊົນເພື່ອເປົ້າໝາຍ “ປະຊາຊົນຮັ່ງມີ, ປະເທດຊາດເຂັ້ມແຂງ, ມີຊາທິປະໄຕ, ຍຸຕິທໍາ ແລະ ອາລະຍະທຳ”.
ເພື່ອເຮັດໃຫ້ວິໄສທັດດັ່ງກ່າວປະກົດຜົນເປັນຈິງ, ຈາກແງ່ມູມຂອງນະໂຍບາຍສັງຄົມ ແລະການປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ, ຕ້ອງຊຸກຍູ້ການໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ ແລະ ສຶກສາອົບຮົມປະຊາຊົນທຸກຊັ້ນຄົນ ໃຫ້ເຂົ້າຮ່ວມການປະກັນໄພສັງຄົມ. ເພາະໂດຍເນື້ອແທ້ແລ້ວ, ການປະກັນໄພສັງຄົມແມ່ນລະບົບທີ່ອອກແບບມາເພື່ອໃຫ້ການສະໜັບສະໜຸນ ແລະປົກປ້ອງຜູ້ຄົນຈາກເຫດການສຳຄັນບາງຢ່າງໃນຊີວິດເຊັ່ນ: ໄວແກ່, ການເຈັບປ່ວຍ ຫຼືການຫວ່າງງານ. ການສະໜັບສະໜູນນັ້ນມາຈາກລະບົບທັງໝົດເວົ້າລວມ, ລວມທັງຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມປະກັນໄພສັງຄົມທັງໝົດ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ຕ້ອງຂະຫຍາຍການປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ເພື່ອຊົດເຊີຍຜົນກະທົບທາງເສດຖະກິດທີ່ເກີດຈາກການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ ແລະສະພາບອາກາດທີ່ຮ້າຍແຮງຕໍ່ຜູ້ທີ່ເປາະບາງທີ່ສຸດ, ແລະ ເພື່ອປັບປຸງຍົກສູງຄຸນນະພາບການບໍລິການສັງຄົມຂັ້ນພື້ນຖານ ຢູ່ເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ, ເຂດຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ. ຊຸກຍູ້ການຫັນເປັນດິຈິຕອນ ແລະ ປັບປຸງຄວາມສາມາດຂອງພະນັກງານປະຕິບັດນະໂຍບາຍສັງຄົມ. ປັບປຸງກົດໝາຍປະກັນຄວາມປອດໄພສັງຄົມດິຈິຕອນ ແລະ ແລວທາງກົດໝາຍໃຫ້ສົມບູນແບບ, ຊຸກຍູ້ທຸກອົງການຈັດຕັ້ງ, ບຸກຄົນ, ວິສາຫະກິດ ທັງໃນປະເທດ ແລະຕ່າງປະເທດ ເຂົ້າຮ່ວມການພັດທະນາການປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ. ຊຸກຍູ້ການພັດທະນາເຕັກໂນໂລຊີດ້ານປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາການພັດທະນາລະບົບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມໃຫ້ມີປະສິດທິຜົນ.
ເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ແລະ ສະຫວັດດີການສັງຄົມ, ຕ້ອງເພີ່ມທະວີການເບິ່ງແຍງສຸຂະພາບ, ສ້າງແລະຂະຫຍາຍການບໍລິການເບິ່ງແຍງຜູ້ສູງອາຍຸ ດ້ວຍການມີສ່ວນຮ່ວມຢ່າງຕັ້ງໜ້າ ແລະເປັນເຈົ້າການຂອງທຸກພາກສ່ວນສັງຄົມ ແລະ ຍົກສູງຄວາມສາມາດແຫ່ງຊາດໃນການດູແລຜູ້ສູງອາຍຸ. ຕ້ອງປະຕິຮູບລະບົບບໍານານຕາມແຜນງານທີ່ກຳນົດໄວ້ ເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມຍຸຕິທຳ, ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ການພັດທະນາກອງທຶນປະກັນບຳນານ... ນອກຈາກຮັບປະກັນການພົວພັນລະຫວ່າງການປະກອບຄ່າປະກັນໄພ - ຜົນປະໂຫຍດການປະກັນໄພທີ່ແທດຈິງກວ່າອີກແລ້ວ, ການປ່ຽນແປງກົນໄກດຳເນີນງານຂອງລະບົບບໍານານ ຍັງຊ່ວຍປັບປຸງຄວາມດຸ່ນດ່ຽງຂອງກອງທຶນບໍານານໃຫ້ດີຂຶ້ນຫຼາຍພໍຄວນ, ໂດຍສະເພາະການລົງທຶນໃນກອງທຶນບໍານານໄດ້ຮັບການເອົາໃຈໃສ່ ແລະມີປະສິດທິຜົນຫຼາຍຂຶ້ນ. ການຊ່ວຍເຫຼືອສັງຄົມໃຫ້ແກ່ກຸ່ມຜູ້ສູງອາຍຸທີ່ປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກກໍ່ຕ້ອງໄດ້ຮັບການຂະຫຍາຍ ແລະກ້າວໄປສູ່ລະບົບທົ່ວໄປ ສຳລັບຜູ້ສູງອາຍຸທຸກຄົນ, ໂດຍສະເພາະ ຜູ້ສູງອາຍຸໃນຊົນນະບົດ, ຢູ່ເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ ແລະ ແມ່ຍິງສູງອາຍຸ. ລະດັບແລະວິທີການຈ່າຍເງິນອຸດໜູນ ຄວນພິຈາລະນາໃຫ້ເໝາະສົມກັບສະພາບຄວາມເປັນຢູ່ ແລະສຸຂະພາບຂອງຜູ້ສູງອາຍຸ. ການກໍານົດຜູ້ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຕ້ອງໄດ້ຮັບການປະຕິຮູບເພື່ອຫຼີກລ່ຽງຂໍ້ຜິດພາດໃນການກະກຽມແລະອະນຸມັດຜູ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດ.
ນະໂຍບາຍສັງຄົມ ແລະ ການປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ຕ້ອງມຸ່ງໄປເຖິງການຮັບປະກັນຄວາມສະເໝີພາບທາງເພດໃຫ້ດີຂຶ້ນ, ເພາະແມ່ຍິງມັກເຮັດວຽກຢ່າງຂະຫຍັນໝັ່ນພຽນ ແລະມີຄວາມສາມາດເທົ່າທຽມກັບຜູ້ຊາຍ, ແຕ່ຍັງມີທ່າອ່ຽງໄດ້ຮັບເງິນເດືອນຕໍ່າກວ່າ. ໃນທົ່ວໂລກ, ຄ່າແຮງງານຂອງແມ່ຍິງມີພຽງ 77% ຂອງຜູ້ຊາຍເທົ່ານັ້ນ. ດັ່ງນັ້ນ, ລະບົບປະກັນຄວາມໝັ້ນຄົງທາງສັງຄົມທີ່ຮັບຮອງການເຂົ້າເຖິງ ແລະການຊ່ວຍເຫຼືອທີ່ເທົ່າທຽມກັນ ສຳລັບແມ່ຍິງແລະເດັກຍິງທີ່ທຸກຍາກ ແມ່ນມີຄວາມຈຳເປັນທີ່ສຸດ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ສຸມໃສ່ການແກ້ໄຂທາງດ້ານການເງິນແບບປະດິດສ້າງ ເພື່ອຊ່ວຍແມ່ຍິງ ແລະເດັກຍິງຫຼຸດພົ້ນອອກຈາກຄວາມທຸກຍາກ. ຮັບປະກັນການຈັດສັນແລະໃຊ້ຊັບພະຍາກອນສາທາລະນະໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບຄວາມຕ້ອງການຂອງແມ່ຍິງ ແລະເດັກຍິງ ຈະຊ່ວຍໃຫ້ສາມາດສະໜອງການຊ່ວຍເຫຼືອດ້ານທີ່ຢູ່ໃຫ້ແກ່ຄອບຄົວທີ່ທຸກຍາກໃນຊົນນະບົດຈຳນວນປະມານ 230.000 ຄອບຄົວຕາມເປົ້າໝາຍທີ່ຕັ້ງໄວ້ພາຍໃນປີ 2025.
ໜຶ່ງໃນອົງປະກອບທີ່ສໍາຄັນທີ່ສຸດຂອງການປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ແລະສະຫວັດດີການສັງຄົມ ແມ່ນການສ້າງໂອກາດທີ່ຍຸດຕິທໍາ ແລະເທົ່າທຽມກັນ ສໍາລັບທຸກຄົນ. ສິ່ງນີ້ລວມມີການສ້າງລະບົບການສຶກສາ ແລະການຝຶກອົບຮົມ ທີ່ມີຄຸນນະພາບ, ການສະໜອງການດູແລສຸຂະພາບ ແລະການແພດ ທີ່ສະເໝີພາບ, ຮັບປະກັນວຽກເຮັດງານທຳ ແລະລາຍຮັບທີ່ໝັ້ນຄົງໃຫ້ກັບບຸກຄົນທຸກຄົນ. ດ້ວຍວິທີນີ້, ພົນລະເມືອງທຸກຄົນຈຶ່ງມີໂອກາດພັດທະນາທ່າແຮງຂອງຕົນເອງ ແລະ ປະກອບສ່ວນພັດທະນາສັງຄົມ. ການປ້ອງກັນອາຊະຍາກຳ, ຄວາມຮຸນແຮງໃນຄອບຄົວ ແລະ ການປົກປ້ອງສິດຂອງຜູ້ອອກແຮງງານ ແມ່ນມາດຕະການສຳຄັນເພື່ອປົກປ້ອງຄວາມປອດໄພ ແລະສະຫວັດດີການຂອງຊຸມຊົນ.
ນະໂຍບາຍຄຸ້ມຄອງສັງຄົມກ່ອນອື່ນໝົດຕ້ອງແນໃສ່ເພີ່ມທະວີຄວາມໝັ້ນຄົງທາງດ້ານການເມືອງ-ສັງຄົມ, ຜ່ານນັ້ນ ສ້າງພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາເສດຖະກິດຂອງປະເທດ. ນະໂຍບາຍປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມທີ່ປົກປ້ອງປະຊາຊົນ ແລະເພື່ອປະຊາຊົນ, ມີທີ່ຕັ້ງແລະບົດບາດສຳຄັນໃນແນວທາງ ແລະ ນະໂຍບາຍຂອງພັກ ແລະ ລັດ. ການປະຕິບັດນະໂຍບາຍປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມຢ່າງດີ ແມ່ນພື້ນຖານໃນການພັດທະນາຜູ້ຄົນຂອງປະເທດ ເພື່ອປະຕິບັດທັດສະນະທີ່ສອດຄ່ອງຂອງພັກແລະລັດ: ມະນຸດເປັນຈຸດໃຈກາງ, ເປັນອັດຕະພາບ, ເປັນເປົ້າໝາຍ, ເປັນກຳລັງຂັບເຄື່ອນ, ຊັບພະຍາກອນ ເພື່ອການພັດທະນາ. ດັ່ງນັ້ນ, ໃນທຸກສະຖານະການ, ເຮົາຕ້ອງເຮັດວຽກງານປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມໃຫ້ດີ, ໂດຍສະເພາະໃນໄລຍະທີ່ມີຜົນກະທົບຫຼາຍຢ່າງຕໍ່ຜູ້ທຸກຍາກ, ກຸ່ມເປາະບາງ, ຜູ້ຄົນໃນເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ, ເຂດຊາຍແດນ ແລະ ໝູ່ເກາະ./.
-----------------------
(1) ປະກອບມີ 5 ກຸ່ມເປົ້າໝາຍຄື: 1- ນະໂຍບາຍບຸລິມະສິດຕໍ່ຜູ້ທີ່ມີຄຸນງາມຄວາມດີຕໍ່ການປະຕິວັດ; 2- ນະໂຍບາຍດ້ານແຮງງານ, ວຽກເຮັດງານທຳ ແລະ ການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດ; 3- ນະໂຍບາຍປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ (ເສົາຄ້ຳ ແມ່ນການປະກັນໄພສັງຄົມ, ການປະກັນສຸຂະພາບ, ການປະກັນໄພຫວ່າງງານ, ການຊ່ວຍເຫຼືອສັງຄົມ, ການຫຼຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກ); 4- ນະໂຍບາຍປັບປຸງຍົກສູງສະຫວັດດີການສັງຄົມ ແລະ ຮັບປະກັນການເຂົ້າເຖິງການບໍລິການສັງຄົມ (ສຸຂະພາບ, ການສຶກສາ, ທີ່ຢູ່ອາໄສ, ວັດທະນະທໍາ, ນໍ້າສະອາດ, ສຸຂາພິບານ, ຂໍ້ມູນຂ່າວສານ); 5- ນະໂຍບາຍສຳລັບກຸ່ມຜູ້ດ້ອຍໂອກາດ, ຄົນທຸກຍາກ, ຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ ແລະ ຜູ້ຄົນທີ່ປະສົບກັບຄວາມທຸກຍາກຢູ່ເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ.
(2) ເບິ່ງ: ບົດລາຍງານສະບັບເລກທີ 580/BC-CP, ຂອງລັດຖະບານ, ລົງວັນທີ 20 ຕຸລາ 2023 “ກ່ຽວກັບການປະເມີນເຄິ່ງໄລຍະຂອງການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດມະຕິເລກທີ 16/2021/QH15 ວ່າດ້ວຍແຜນການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ໄລຍະ 5 ປີ 2021–2025, ມະຕິເລກທີ 31/2021/QH15 ວ່າດ້ວຍແຜນການສ້າງໂຄງປະກອບເສດຖະກິດໄລຍະ 2021–2025”.
(3) ເບິ່ງ: ຫງວຽນຝູຈ້ອງ: “ເຊີດຊູຄວາມຮັບຜິດຊອບ, ເສີມຂະຫຍາຍໝາກຜົນທີ່ບັນລຸໄດ້ແຕ່ຕົ້ນອາຍຸການ, ປະຕິບັດບັນດາມະຕິຂອງກອງປະຊຸມເປັນຢ່າງດີ, ປະຕິບັດມະຕິກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ XIII ຂອງພັກຢ່າງສຳເລັດມີໄຊ; “ກະກຽມເປັນຢ່າງດີໃຫ້ແກ່ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນຄະນະພັກທຸກຂັ້ນ ກ້າວໄປເຖິງກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ XIV ຂອງພັກ”, ວາລະສານກອມມູນິດ ສະບັບທີ 1024, ເດືອນຕຸລາ 2023.
