ຜົນງານໃນວຽກງານການຕ່າງປະເທດຂອງຫວຽດນາມໃນ 5 ປີທີ່ຜ່ານມາ
ວກ. - ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ XI ຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ໄດ້ຂີດໝາຍບາດກ້າວຫັນປ່ຽນທີ່ສຳຄັນທາງດ້ານຈິນຕະນາການກ່ຽວກັບການພົວພັນຕ່າງປະເທດ. ຫວຽດນາມໄດ້ມີແຜນນະໂຍບາຍ “ຜັນຂະຫຍາຍບັນດາການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດຢ່າງຄົບຊຸດ ຮອບດ້ານ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ” ໃນທຸກຊ່ອງສາຍ ທັງສອງຝ່າຍ ແລະ ຫຼາຍຝ່າຍ, ອີງຕາມການປະສານສົມທົບຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ ລະຫວ່າງການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງພັກ, ການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງລັດ, ການພົວພັນຕ່າງປະເທດຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ. ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ XI ຂອງພັກໄດ້ວາງນະໂຍບາຍ “ເຊື່ອມໂຍງສາກົນຢ່າງເປັນເຈົ້າການ, ຕັ້ງໜ້າ” ເຊິ່ງໄດ້ຫັນເປັນລະອຽດດ້ວຍມະຕິສະບັບເລກທີ 22-NQ/TW, ລົງວັນທີ 10-4-2013, ຂອງກົມການເມືອງສູນກາງພັກ ກ່ຽວກັບການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ, ໃນນັ້ນ ໄດ້ກຳນົດຕ້ອງເປັນເຈົ້າການ ແລະ ຕັ້ງໜ້າເຂົ້າຮ່ວມບັນດາການພົວພັນຫຼາຍຝ່າຍ, ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການກໍ່ສ້າງລະບຽບການເມືອງ ແລະ ເສດຖະກິດທີຍຸຕິມຳ ປະຊາທິປະໄຕ, ກີດກັ້ນສົງຄາມ ການປະທະກັບ, ປັບປຸງສັນຕິພາບ, ຍູ້ແຮງການຮ່ວມມືເພື່ອຜົນປະໂຫຍດຮ່ວມກັນ.
ໃນ 5 ປີທີ່ຜ່ານມາ ວຽກງານການຕ່າງປະເທດຂອງຫວຽດນາມ ບັນລຸຜົນສຳເລັດຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ. (ພາບ: TL)
ໃນຫ້າປີທີ່ຜ່ານມາ (2011 - 2015), ພວກເຮົາໄດ້ຜັນຂະຫຍາຍມະຕິກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ XI ຂອງພັກໃນສະພາບການພາກພື້ນ ແລະ ໃນໂລກ ມີການປັ່ນປວນ, ສັບສົນ ແລະ ຄາດຄະເນຍາກ. ເສດຖະກິດໂລກຟື້ນຕົວຢ່າງຊັກຊ້າ, ຄູ່ຮ່ວມມືເສດຖະກິດໃຫຍ່ຈຳນວນໜຶ່ງຂອງຫວຽດນາມກໍ່ໄດ້ພົບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ, ລາຄາສິນຄ້າບາງປະເພດຕົກຕ່ຳ ເປັນຕົ້ນແມ່ນລາຄານ້ຳມັນອາຍແກສໄດ້ຫລຸດລົງຕ່ຳທີ່ສຸດ. ການແກ່ງແຍ້ງ ແລະ ການເຕົ້າໂຮມກຳລັງລະຫວ່າງບັນດາປະເທດໃຫຍ່ ໄດ້ມີການຜັນແປຢ່າງໄວ ແລະ ສັບສົນ. ບັນດາບັນຫາທີ່ມີລັກສະນະທົ່ວໂລກຄື ການປ່ຽນແປງສະພາບພູມິອາກາດ, ການກໍ່ການຮ້າຍ ແລະ ໂລຄາພະຍາດ ມີທ່າອຽງໜັກໜ່ວງຮ້າຍແຮງຂຶ້ນຕື່ມ. ບັນຫາພາກພື້ນຈຳນວນໜຶ່ງ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນການພິພາດກັນດ້ານອະທິປະໄຕໃນເຂດດິນແດນ ເຂດທະເລໝູ່ເກາະ ກໍ່ມີຄວາມເຄັ່ງຕຶງກວ່າໄລຍະກ່ອນ.
ໂດຍຕັ້ງໝັ້ນຈຸດໝາຍການຕ່າງປະເທດ “ເພື່ອຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ ຂອງປະເທດ, ເພື່ອປະເທດຫວຽດນາມສັງຄົມນິຍົມທີ່ຮັ່ງມີເຂັ້ມແຂງ”(1), ບົນພື້ນຖານທ່າ ແລະ ກຳລັງແຮງຂອງປະເທດທີ່ໄດ້ຮັບການຍົກສູງເທື່ອລະກ້າວ, ເສີມຂະຫຍາຍບັນດາຜົນງານການພົວພັນຕ່າງປະເທດໃນ 25 ປີແຫ່ງການປະຕິບັດພາລະກິດປ່ຽນແປງໃໝ່ປະເທດຢ່າງຮອບດ້ານ, ວຽກງານການຕ່າງປະເທດໃນ 5 ປີທີ່ຜ່ານມາ ສືບຕໍ່ບັນລຸຜົນສຳເລັດຫຼາຍຢ່າງ, ໃນນັ້ນ ຜົນງານທີ່ພົ້ນເດັ່ນລວມມີດັ່ງນີ້:
ທີໜຶ່ງ, ຫວຽດນາມຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມແຫ່ງສັນຕິພາບ ສະຖຽມລະພາບໄວ້ໄດ້ຢ່າງໝັ້ນຄົງ, ອຳນວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາ, ເຮັດໃຫ້ບັນດາສາຍພົວພັນການຕ່າງປະເທດທີ່ສຳຄັນເຂົ້າສູ່ລວງເລິກ, ມີເນື້ອແທ້ຕົວຈິງ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ.
ສັນຕິພາບ, ສະຖຽມລະພາບເປັນປະຖົມປັດໄຈໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງຂອງປະເທດ. ເພື່ອຮັບປະກັນເງື່ອນໄຂດັ່ງກ່າວ, ບັນຫາທີ່ມີຄວາມໝາຍຕັດສິນແມ່ນ ປັບປຸງການຮ່ວມມືມິດຕະພາບຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ ແລະ ເຮັດໃຫ້ບັນດາສາຍພົວພັນການຕ່າງປະເທດເລິກເຊິ່ງຍິ່ງຂຶ້ນ, ເພີ່ມທະວີການແຊກຊ້ອນຜົນປະໂຫຍດ, ເສີມຂະຫຍາຍຈຸດລວມພ້ອມກັນ ແລະ ຫລຸດຜ່ອນຄວາມແຕກຕ່າງກັນໃນການພົວພັນກັບແຕ່ລະຄູ່ຮ່ວມມື. ຄຽງຄູ່ກັບການສືບຕໍ່ປັບປຸງ ຂະຫຍາຍຄວາມພົວພັນສາມັກຄີແບບພິເສດກັບ ສປປ ລາວ, ຄວາມພົວພັນມິດຕະພາບອັນເປັນມູນເຊື້ອ ແລະ ຮ່ວມມືຮອບດ້ານກັບກຳປູເຈຍ, ບັນດາສາຍພົວພັນສາມັກຄີ ມິດຕະພາບ ແລະ ຮ່ວມມືກັບປະເທດສັງຄົມນິຍົມ ແລະ ເພື່ອນມິດທີ່ເປັນມູນເຊື້ອນັ້ນ, ພວກເຮົາໄດ້ສຳເລັດການກໍ່ສ້າງຂອບການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືກັບເກືອບທັງໝົດທຸກປະເທດທີ່ມີອິດທິພົນຢູ່ໃນພາກພື້ນ ແລະ ໃນໂລກ. ໃນສະໄໝປະຈຳການຂອງຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງພັກຊຸດທີ XI, ພວກເຮົາໄດ້ສ້າງຕັ້ງການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດກັບ 8 ປະເທດ(2) ໃນທັງໝົດ 15 ປະເທດຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດທີ່ໄດ້ສ້າງຕັ້ງໃນເວລາ 15 ປີທີ່ຜ່ານມາ(3), ຍົກລະດັບການພົວພັນຂຶ້ນເປັນຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດຮອບດ້ານ ຫຼືຮ່ວມມືຍຸດທະສາດຢ່າງກວ້າງຂວາງເລິກເຊິ່ງ ກັບ 2 ປະເທດ(4), ສ້າງຕັ້ງການພົວພັນຮ່ວມມືຮອບດ້ານກັບ 3 ປະເທດ(5) ໃນທັງໝົດ 10 ປະເທດຄູ່ຮ່ວມມືຮອບດ້ານ(6), ໃນນັ້ນມີ 5 ປະເທດທີ່ເປັນສະມາຊິກຖາວອນຂອງຄະນະມົນຕີຄວາມໝັ້ນຄົງແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ. ໂດຍໄດ້ກໍ່ສ້າງບົນພື້ນຖານການພົວພັນສະເໝີພາບ, ເຄົາລົບນັບຖືກົດໝາຍສາກົນ ລະບອບການເມືອງ ຄວາມເປັນເອກະລາດອະທິປະໄຕ ຜືນແຜ່ນດິນອັນຄົບຖ້ວນຂອງກັນແລະກັນ, ຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມືຕ່າງຝ່າຍຕ່າງມີຜົນປະໂຫຍດ, ບັນດາຂອບການພົວພັນດັ່ງກ່າວນັ້ນໄດ້ພາໃຫ້ການພົວພັນຂອງປະເທດເຮົາກັບບັນດາຄູ່ຮ່ວມມື, ພິເສດແມ່ນ ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືອັນດັບໜຶ່ງຄື: ຈີນ, ອາເມຣິກາ, ລັດເຊຍ, ຍີ່ປຸ່ນ, ສະຫະພາບເອີຣົບ, ບັນດາປະເທດໃນປະຊາຄົມອາຊຽນ...ເຂົ້າສູ່ຂອບການພົວພັນເປັນປົກກະຕິ, ພ້ອມກັນນັ້ນ ກໍນຳເອົາຜົນປະໂຫຍດທາງດ້ານເສດຖະກິດ, ການຄ້າ, ການລົງທຶນ, ການເມືອງ, ການປ້ອງກັນຊາດ, ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ, ວັດທະນະທຳ...ນັບມື້ນັບຫຼາຍ ມາໃຫ້ຫວຽດນາມ. ໃນສະພາບການໂລກພວມຜັນປ່ຽນຢ່າງສັບສົນ, ເສດຖະກິດໂລກ ແລະ ເສດຖະກິດພາຍໃນປະເທດຍັງພົບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍຢ່າງ, ພວກເຮົາໄດ້ຍາດແຍ່ງເຄືອຂ່າຍຄູ່ຮ່ວມມື ເພື່ອຮັບໃຊ້ຢ່າງແທດຈິງໃຫ້ແກ່ຈຸດໝາຍຮັກສາສັນຕິພາບ, ສະຖຽມລະພາບ, ຈັດວາງໂຄງປະກອບເສດຖະກິດຄືນໃໝ່, ເປີດກວ້າງຕະຫຼາດການສົ່ງນອກ, ດຶງດູດການລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ... ການພົວພັນກັບບັນດາປະເທດຄູ່ຮ່ວມມືອັນດັບໜຶ່ງບໍ່ພຽງແຕ່ຂະຫຍາຍຕົວຢ່າງແຂງແຮງ ຕາມຊ່ອງສາຍລັດ, ລັດຖະບານເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງໄດ້ຍູ້ແຮງທັງຊ່ອງສາຍພັກ, ສະພາແຫ່ງຊາດ ດ້ວຍການເຄື່ອນໄຫວຂັ້ນສູງຕ່າງໆ ທີ່ມີຄວາມໝາຍທາງດ້ານການເມືອງ, ທັງມີຫຼາຍເນື້ອໃນການຮ່ວມມືທີ່ແທດຈິງ ແລະ ມີຜົນປະໂຫຍດ. ນີ້ແມ່ນການສະແດງອອກທີ່ມີຊີວິດຊີວາເຖິງການປະຕິບັດຢ່າງສະເໝີຕົ້ນສະເໝີປາຍແນວທາງການຕ່າງປະເທດເປັນເອກະລາດ, ເປັນເຈົ້າຕົນເອງ, ຫັນເປັນຫຼາຍຮູບຫຼາຍແບບ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍມີຈຸດໜັກໃຈກາງ, ພາໃຫ້ບັນດາສາຍພົວພັນເຂົ້າສູ່ລວງເລິກ, ເປັນປົກກະຕິ ແລະ ໝັ້ນຄົງ.
ທີສອງ, ການພົວພັນຕ່າງປະເທດໄດ້ປະກອບສ່ວນຢ່າງຕັ້ງໜ້າເຂົ້າໃນການປະຕິບັດບັນດາເປົ້າໝາຍພັດທະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມ.
ໃນຫ້າປີທີ່ຜ່ານມາ, ພວກເຮົານັບມື້ນັບເປັນເຈົ້າການ, ຕັ້ງໜ້າໃນການເຈລະຈາ ແລະ ລົງນາມໃນບັນດາສັນຍາການຄ້າເສລີ (FTA), ເຊື່ອມໂຍງຢ່າງເລິກເຊິ່ງ ແລະ ຮອບດ້ານ ເຂົ້າໃນລະບົບເສດຖະກິດຂອງພາກພື້ນ ແລະ ເສດຖະກິດໂລກ. ໄລຍະ 2013 - 2015 ເປັນໄລຍະສູງສຸດໃນການເຈລະຈາແລະເຊັນ ບັນດາສັນຍາການຄ້າເສລີ ຂອງຫວຽດນາມ. ຫວຽດນາມໄດ້ສຳເລັດສັນຍາການຄ້າເສລີສອງຝ່າຍກັບຄູ່ຮ່ວມມືທີ່ສຳຄັນ 3 ສະບັບ, ລວມມີສັນຍາການຄ້າເສລີກັບ ສ.ເກົາຫຼີ (ເດືອນພຶດສະພາ 2015), ສັນຍາການຄ້າເສລີກັບສະຫະພັນເສດຖະກິດອາຊີ - ເອີຣົບ (ເດືອນພຶດສະພາ 2015) ແລະ ສັນຍາການຄ້າເສລີກັບອີຢູ (ເດືອນທັນວາ 2015). ມາຮອດປັດຈຸປັນ, ຫວຽດນາມໄດ້ລົງນາມແລະເຂົ້າຮ່ວມໃນສັນຍາການຄ້າເສລີພາກພື້ນ ແລະ ສອງຝ່າຍ ເປັນຈຳນວນ 11 ສະບັບ, ໃນນັ້ນມີສັນຍາການຄ້າເສລີໃນຂອບຮ່ວມມືອາຊຽນ 6 ສະບັບ. ພິເສດ, ຕໍ່ກັບປະຊາຄົມເສດຖະກິດອາຊຽນ (AEC), ຫວຽດນາມໄດ້ຜັນຂະຫຍາຍຢ່າງຕັ້ງໜ້າ ບັນດາມາດຕະການບຸລິມະສິດ ເພື່ອແນໃສ່ປະຕິບັດແຜນແມ່ບົດການກໍ່ສ້າງປະຊາຄົມເສດຖະກິດອາຊຽນ. ຫວຽດນາມໄດ້ຮັບການຕີລາຄາວ່າເປັນໜຶ່ງໃນບັນດາປະເທດສະມາຊິກທີ່ມີອັດຕາສ່ວນປະຕິບັດມາດຕະການດຳເນີນການສ້າງ AEC ທີ່ສູງສຸດ. ໃນເດືອນຕຸລາ 2015, ຫວຽດນາມໄດ້ພ້ອມກັບບັນດາປະເທດສະມາຊິກສຳເລັດສິ້ນສຸດການເຈລະຈາສັນຍາຄູ່ຮ່ວມມືຂ້າມປາຊີຟິກ (TPP). ຫວຽດນາມກໍ່ໄດ້ສືບຕໍ່ເຈລະຈາສັນຍາຄູ່ຮ່ວມເສດຖະກິດຮອບດ້ານພາກພື້ນ (RCEP) ແນໃສ່ບັນລຸໄດ້ຂໍ້ຕົກລົງເສດຖະກິດຮອບດ້ານ ທີ່ເໝາະສົມກັບເງື່ອນໄຂຂອງຫວຽດນາມ ແລະ ບັນດາປະເທດອາຊຽນ. ໃນລະດັບທົ່ວໂລກ, ຢູ່ທີ່ກອງປະຊຸມລັດຖະມົນຕີຂອງອົງການການຄ້າໂລກ (WTO) ເດືອນທັນວາ 2013, ຫວຽດນາມພ້ອມກັບບັນດາປະເທດສະມາຊິກຂອງອົງການການຄ້າໂລກ ໄດ້ຮັບຮອງເອົາປະມວນຄຳໝັ້ນສັນຍາການຄ້າ ບາຫລີ, ແກ້ໄຂຄວາມປຶກຕັນທີ່ແກ່ຍາວຫຼາຍປີໃນການເຈລະຈາໃນຂອບຂອງອົງການການຄ້າໂລກ.
ນັບເຖິງກາງປີ 2015, ຫວຽດນາມໄດ້ມີການພົວພັນເສດຖະກິດ - ການຄ້າກັບ 220 ກວ່າປະເທດແລະອານາເຂດ ແລະ ດຶງດູດການລົງທຶນໂດຍກົງຈາກຕ່າງປະເທດໄດ້ເປັນຈຳນວນ 250 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ. ໃນ 5 ປີທີ່ຜ່ານ, ຫວຽດນາມໄດ້ຂົນຂວາຍຄູ່ຮ່ວມມືຕື່ມອີກ 36 ປະເທດ, ຍົກຈຳນວນຄູ່ຮ່ວມມືທີ່ຮັບຮອງກົນໄກເສດຖະກິດຕະຫຼາດຢູ່ຫວຽດນາມຢ່າງເປັນທາງການ ເປັນຈຳນວນ 59 ປະເທດ. ການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນເສດຖະກິດກັບຕ່າງປະເທດເຫຼົ່ານີ້ ໄດ້ປະກອບສ່ວນຢ່າງຕັ້ງໜ້າເຂົ້າໃນການເປີດກວ້າງ ແລະ ຫັນຕະຫຼາດສົ່ງນອກໃຫ້ມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍ, ເພີ່ມທະວີການດຶງດູດການລົງທຶນໂດຍກົງ, ການຊ່ວຍເຫຼືອພັດທະນາເປັນທາງການ (ODA), ດຶງດູດນັກທ່ອງທ່ຽວ, ຕໍ່ສູ້ຕ້ານການສໍ້ໂກງດ້ານການຄ້າ, ຕ້ານການສ້າງອຸປະສັກສິ່ງກີດຂວາງດ້ານການຄ້າ ທີ່ກໍ່ຄວາມເສຍຫາຍໃຫ້ແກ່ຜົນປະໂຫຍດອັນຊອບທຳ ຂອງວິສາຫະກິດ ແລະ ລັດຖະບານຫວຽດນາມ.
ທີສາມ, ວຽກງານການຕ່າງປະເທດໄດ້ປະກອບສ່ວນອັນສຳຄັນເຂົ້າໃນໜ້າທີ່ປົກປັກຮັກສາອະທິປະໄຕ, ຜືນແຜ່ນດິນອັນຄົບຖ້ວນ, ເຂດທະເລ ໝູ່ເກາະ, ຮັກສາຄວາມສະຫງົບໝັ້ນຄົງຂອງປະເທດຊາດ.
ໃນຫ້າປີທີ່ຜ່ານມາ, ວຽກງານຊາຍແດນຂອງຫວຽດນາມກັບ ສປ ຈີນ, ສປປ ລາວ, ລາຊະອານາຈັກ ກຳປູເຈຍ ລ້ວນແຕ່ມີຄວາມຄືບໜ້າດີ. ຕໍ່ກັບ ສປ ຈີນ, ສອງຝ່າຍໄດ້ລົງນາມໃນສັບຍາວ່າດ້ວຍລະບຽບການໄປມາຂອງເຮືອກຳປັນຢູ່ເຂດເສລີໄປມາທີ່ປາກນ້ຳບັກລວນ ແລະ ສັນຍາວ່າດ້ວຍການຂຸດຄົ້ນ ແລະ ຮັກສາຊັບພະຍາກກອນດ້ານທ່ອງທ່ຽວຢູ່ເຂດນ້ຳຕົກຕາດບ້ານຢົກ. ຫວຽດນາມໄດ້ເປັນເຈົ້າການ ແລະ ຕັ້ງໜ້າຮັກສາການເຈລະຈາກ່ຽວກັບເຂດທະເລຢູ່ນອກປາກນ້ຳອ່າວຕັງເກ໋ຍ, ຮ່ວມມືໃນຂົງເຂດທີ່ມີຄວາມກະທົບກະເທືອນໜ້ອຍ ແລະ ປຶກສາຫາລືກ່ຽວກັບການຮ່ວມມືຮ່ວມກັນພັດທະນາ. ສອງຝ່າຍບັນລຸໄດ້ “ຄວາມຕົກລົງກ່ຽວກັບບັນດາຫຼັກການອັນພື້ນຖານຊີ້ນຳແກ້ໄຂບັນຫາໃນທະເລ”. ໃນວັນທີ 19 ທັນວາ 2015, ສອງຝ່າຍໄດ້ພ້ອມກັນເປີດການສຳຫຼວດຢູ່ບາງເຂດນອກປາກນ້ຳອ່າວຕັງເກ໋ຍ ທີ່ໄດ້ຕົກລົງກັນ, ກະກຽມຜັນຂະຫຍາຍບາງໂຄງການຮ່ວມມືທີ່ມີຄວາມກະທົບກະເທືອນໜ້ອຍ ໃນທະເລ ເພື່ອປະຕິບັດຈຸດໝາຍກຳນົດຈັດແບ່ງ ແລະ ຮ່ວມມືພ້ອມກັນພັດທະນາຢູ່ເຂດທະເລແຫ່ງນີ້. ຕໍ່ກັບ ສປປ ລາວ, ສອງຝ່າຍໄດ້ສຳເລັດໂຄງການປັກຫຼັກໝາຍຖີ່ ແລະ ບູລະນະລະບົບຫຼັກໝາຍຊາຍແດນ, ບັນລຸໄດ້ຂໍ້ຕົກລົງຫຼາຍສະບັບ ກ່ຽວກັບການຂະຫຍາຍເສັ້ນຊາຍແດນແຫ່ງສັນຕິພາບ, ມິດຕະພາບ. ຕໍ່ກັບລາຊະອານາຈັກ ກຳປູເຈຍ, ສອງຝ່າຍໄດ້ຮ່ວມມືກັນເປັນຢ່າງດີໃນການຮັກສາຄວາມສະຫງົບ, ຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍ ແລະ ແກ້ໄຂບັນດາບັນຫາທີ່ເກີດຂຶ້ນຢູ່ເຂດຊາຍແດນໄດ້ຢ່າງຖືກຕ້ອງກົມກ່ຽວ; ສືບຕໍ່ປະຕິບັດວຽກງານປັກຫຼັກໝາຍຊາຍແດນໃນແຜ່ນດິນ (ບັນລຸໄດ້ຫຼາຍກວ່າ 80% ແລ້ວ).
ຕໍ່ໜ້າການຜັນປ່ຽນຢ່າງສັບສົນຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ, ການພົວພັນຕ່າງປະເທດໄດ້ປະຕິບັດບັນດານະໂຍບາຍ ການຊີ້ນຳຂອງພັກ-ລັດຢ່າງເຂັ້ມງວດ, ນຳໃຊ້ບັນດາມາດຕະການດ້ານການເມືອງ - ການທູດ, ທຸກຊ່ອງສາຍການພົບປະ ສົນທະນາຢູ່ລະດັບສອງຝ່າຍແລະຫຼາຍຝ່າຍ, ພາກພື້ນແລະສາກົນ ຢ່າງໄຫວພິບ ເຂັ້ມງວດເຖິງຖອງ, ເດັດດ່ຽວຕໍ່ສູ້ປົກປັກຮັກສາອະທິປະໄຕ ຜືນແຜ່ນດິນອັນຄົບຖ້ວນ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍເປັນເຈົ້າການຍາດແຍ່ງທຸກໂອກາດ ເພື່ອບັນເທົາຄວາມເຄັ່ງຕຶງ, ຟື້ນຟູຄວາມໄວ້ວາງໃຈ, ຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມືມິດຕະພາບ, ພະຍາຍາມປຶກສາສົນທະນາ ເພື່ອຊອກຫາມາດຕະການອັນພື້ນຖານ ຍາວນານໃຫ້ແກ່ບັນຫາທະເລຕາເວັນອອກ. ຫວຽດນາມໄດ້ຍາດແຍ່ງຫາງສຽງສາກົນທີ່ສະໜັບສະໜູນຫຼັກໝັ້ນອັນເປັນທຳຂອງຫວຽດນາມ, ປະຕິເສດບັນດາຄວາມຮຽກທວງທີ່ບໍ່ມີເຫດຜົນ, ຂັດຄ້ານການກະທຳພຽງຝ່າຍດຽວທີ່ເປັນການປ່ຽນແປງສະພາບດັ້ງເດີມ ລະເມີດກົດໝາຍສາກົນຂອງຈິນ, ຕໍ່ສູ້ເພື່ອຮັກສາສັນຕິພາບ ສະຖຽນລະພາບ ຄວາມສະຫງົບ ຄວາມປອດໄພ ແລະ ເສລີພາບໃນການເດີນທະເລ ແລະ ເດີນອາກາດຢູ່ເຂດທະເລຕາເວັນອອກ ແລະ ພາກພື້ນ. ໃນຊຸມປີທີ່ຜ່ານມາ, ບັນຫາທະເລຕາເວັນອອກໄດ້ກາຍເປັນຫົວຂໍ້ທີ່ໄດ້ຮັບຄວາມເອົາໃຈໃສ່ ແລະ ກ່າວໃນຄຳຖະແຫຼງການ ເອກະສານຫຼາຍສະບັບ ຂອງຫຼາຍອົງການຈັດຕັ້ງ, ເວທີປາໄສຫຼາຍຝ່າຍຄື ອາຊຽນ, ກອງປະຊຸມຂັ້ນສູງອາຊີຕາເວັນອອກ, ກຸ່ມປະເທດອຸດສາຫະກຳທີ່ພັດທະນາ 7 ປະເທດ, ອີຢູ...
ຕໍ່ກັບບັນດາອິດທິກຳລັງທີ່ສວຍໃຊ້ບັນດາບັນຫາກ່ຽວກັນ ປະຊາທິປະໄຕ ສິດທິມະນຸດ ສາສະໜາ ເພື່ອແຊກແຊງເຂົ້າໃນວຽກງານພາຍໃນຂອງປະເທດ, ພວກເຮົາໄດ້ນຳໃຊ້ຫຼາຍມາດຕະການ, ເດັດດ່ຽວຕໍ່ສູ້ປົກປັກຮັກສາພັກ, ປົກປັກຮັກສາພາລະກິດອັນເປັນທຳ, ປົກປ້ອງລະບົບຄ່ານິຍົມຫວຽດນາມ. ໃນຫ້າປີທີ່ຜ່ານມາ, ຫວຽດນາມໄດ້ເປັນເຈົ້າການຈັດຕັ້ງບັນດາການປຶກສາສົນທະນາກັບບັນດາປະເທດ, ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນກ່ຽວກັບບັນດາບັນຫາດັ່ງກ່າວ. ພວກເຮົາກໍໄດ້ເພີ່ມທະວີວຽກງານໂຄສະນາຖະແຫຼງຂ່າວ ໃຫ້ປະຊາຄົມໂລກກ່ຽວກັບສະພາບຄວາມເປັນຈິງແຫ່ງການກໍ່ສ້າງ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍນະໂຍບາຍຂອງພັກ, ກົດໝາຍຂອງລັດໃນຂົງເຂດເຫຼົ່ານີ້. ວຽກງານການຕ່າງປະເທດໄດ້ປະສານສົມທົບຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ ກັບວຽກງານປ້ອງກັນກົດໝາຍ ໃນການຍູ້ຖອຍແລະທັບມ້າງກົນອຸບາຍເລ່ລ່ຽມ ຂອງອິດທິກຳລັດສັດຕູ ທີ່ຫວັງຕ້ານຢັນທຳລາຍພັກ ແລະ ລັດຫວຽດນາມ ໃນບັນດາບັນຫາ ປະຊາທິປະໄຕ, ສິດທິມະນຸດ, ສາສະໜາ. ຫ້າປີທີ່ຜ່ານມາ, ການເຄື່ອນໄຫວຮ່ວມມືກັບບັນດາປະເທດ ບັນດາອົງການສາກົນ ແນໃສ່ແບ່ງປັນຂໍ້ມູນຂ່າວສານ, ເພີ່ມທະວີຄວາມສາມາດກໍ່ສ້າງກົດໝາຍແລະປະຕິບັດກົດໝາຍ ກໍ່ໄດ້ຮັບການຈັດຕັ້ງຂຶ້ນ, ສ້າງພື້ນຖານໃຫ້ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືເຂົ້າໃຈເລິກເຊິ່ງກວ່າອີກກ່ຽວກັບການປ່ຽນແປງດ້ານນະໂຍບາຍ ແລະ ການປະຕິບັດນະໂຍບາຍຢູ່ຫວຽດນາມ.
ທີສີ່, ຍົກສູງຖານະບົດບາດສາກົນຂອງປະເທດ ໂດຍຜ່ານການຍົກລະດັບການພົວພັນຕ່າງປະເທດຫຼາຍຝ່າຍ ຈາກ “ການເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງຕັ້ງໜ້າ” ຂຶ້ນສູ່ “ເປັນເຈົ້າການປະກອບສ່ວນກໍ່ສ້າງ, ກຳນົດກະຕິກາລວມ”, ຮັກສາແລະຊຸກຍູ້ບັນດາຜົນປະໂຫຍດຍຸດທະສາດກ່ຽວກັບຄວາມສະຫງົບປອດໄພ ແລະ ຄວາມພັດທະນາຂອງຫວຽດນາມ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຈິດໃຈ “ສະມາຊິກທີ່ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນປະຊາຄົມໂລກ” ຂອງຫວຽດນາມ.
ຫວຽດນາມໄດ້ປະກອບຄວາມຄິດລິເລີ່ມອັນສຳຄັນຫຼາຍປະການ ໃນບັນດາເວທີປາໄສຫຼາຍຝ່າຍທີ່ມີຜົນກະທົບຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງຄື ອົງການສະຫະປະຊາຊາດ, ອາຊຽນ, ເວທີປາໄສການຮ່ວມມືເສດຖະກິດອາຊີ - ປາຊີຟິກ, ເວທີປາໄສການຮ່ວມມືອາຊີ - ເອີຣົບ, ການຮ່ວມມືອະນຸພາກພື້ນແມ່ນ້ຳຂອງ... ຖານະບົດບາດຂອງປະເທດໄດ້ຍົກສູງພໍສົມຄວນ ດ້ວຍການເປັນເຈົ້າພາບກອງປະຊຸມສະມັດຊາໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 132 ຂອງສະຫະພັນລັດຖະສະພາສາກົນ (IPU-132), ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການກໍ່ສ້າງວາລະກອງປະຊຸມ 2030 ກ່ຽວກັບການພັດທະນາແບບຍືນຍົງຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ; ຫວຽດນາມໄດ້ຮັບຄວາມໄວ້ວາງໃຈ ແລະ ຖືກເລືອກຕັ້ງດ້ວຍຄະແນນສູງໃຫ້ເຂົ້າໃນສະພາສິດທິມະນຸດແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ ໄລຍະ 2014 - 2016, ສະພາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ ໄລຍະ 2016 - 2018, ຄະນະກຳມະການມໍລະດົກໂລກຂອງ ຢູເນັດສໂກ ໄລຍະ 2013 – 2017 ແລະ ເປັນເທື່ອທຳອິດທີ່ເຂົ້າຮ່ວມກຳລັງຮັກສາສັນຕິພາບຂອງສະຫະປະຊາຊາດ.
ວຽກງານການຕ່າງປະເທດບັນລຸບັນດາຜົນງານທີ່ສຳຄັນເທິງນີ້ແມ່ນຍ້ອນແນວທາງທີ່ຖືກຕ້ອງຂອງພັກ, ການຊີ້ນຳຢ່າງໃກ້ຊິດຂອງການນຳພັກ ລັດ. ບັນດາຜົນງານທີ່ສຳຄັນນີ້ຍັງເປັນຜົນສຳເລັດຂອງກຳລັງແຮງແຫ່ງຄາວມສາມັກຄີປວງຊົນທັງຊາດ, ຄວາມພະຍາຍາມສູ້ຊົນ ປະດິດສ້າງຂອງພະນັກງານຜູ້ຮັບຜິດຊອບວຽກງານການຕ່າງປະເທດຂອງພັກ, ລັດ, ສະພາແຫ່ງຊາດ ແລະ ການທູດປະຊາຊົນ; ການປະສານສົມທົບຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນຂອງບັນດາກະຊວງ, ຂະແໜງການ ແລະ ທ້ອງຖີ່ນຕ່າງໆ; ການໝູນໃຊ້ບັນດາບົດຮຽນຂອງການພົວພັນຕ່າງປະເທດຫວຽດນາມທີ່ທັນສະໄໝ ຢ່າງປະດິດສ້າງແລະມີປະສິທິຜົນ, ນັ້ນແມ່ນບົດຮຽນກ່ຽວກັບການສົມທົບກຳລັງແຮງຂອງຊາດກັບກຳລັງແຮງຍຸກສະໄໝ, ບົດຮຽນກ່ຽວກັບການຢຶດໝັ້ນດ້ານຫຼັກການ, ໄຫວພິບດ້ານຍຸດໂທບາຍ ຕາມທິດນຳ “ເອົາຫຼັກການເປັນພື້ນເພື່ອໝູນໃຊ້ຢ່າງໄຫວພິບ”.
ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ XII ຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບຮອງເອົາບັນດາທິດທາງ ແລະ ໜ້າທີ່ຕົ້ນຕໍ່ຂອງວຽກງານການຕ່າງປະເທດໃນ 5 ປີຕໍ່ໜ້າ. ໜ້າທີ່ຂອງວຽກງານການຕ່າງປະເທດແມ່ນ ສືບຕໍ່ຮັກສາແລະປັບປຸງສິ່ງແວດລ້ອມແຫ່ງຄວາມສະຫງົບ ແລະ ເສດຖະກິດກັບຕ່າງປະເທດ ໃຫ້ໝັ້ນຄົງກວ່າອີກ, ພາໃຫ້ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນເຂົ້າສູ່ລວງເລິກ ແລະ ປັບປຸງຖານະບົດບາດຂອງຫວຽດນາມໃນພາກພື້ນ ແລະ ໃນໂລກ ໃຫ້ໝັ້ນຄົງ. ບັນດາໜ້າທີ່ເຫຼົ່ານີ້ມີຄວາມສຳຄັນຕໍ່ກັບທົ່ວພັກ ແລະ ທົ່ວປວງຊົນທັງຊາດຫວຽດນາມ. ການສຳເລັດບັນດາໜ້າທີ່ດັ່ງກ່າວອາດຈະພົບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ແລະ ສິ່ງທ້າທາຍຫຼາຍຢ່າງ ເມື່ອສະພາບການໃນພາກພື້ນ ແລະ ໃນໂລກຍັງສືບຕໍ່ມີການຜັນປ່ຽນຢ່າງສັບສົນ ແລະ ຜັນແປຢ່າງໄວວາ. ດ້ວຍທ່າແລະກຳລັງແຮງຂອງປະເທດພາຍຫຼັງ 30 ປີແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃໝ່, ດ້ວຍຄວາມຢຶດໝັ້ນ ຕັດສິນໃຈຮັບໃຊ້ຜົນປະໂຫຍດຂອງປະເທດຊາດ, ອີງບົນພື້ນຖານແນວຄິດສັນຕິພາບ ມິດຕະພາບຂອງຊາດ, ກໍ່ສ້າງຄວາມພ້ອມຈິດພ້ອມໃຈກັນ, ຄວາມເປັນເອກະພາບໃນທົ່ວພັກ, ທົ່ວປວງຊົນ ແລະ ທົ່ວກອງທັບ, ການເອົາໃຈໃສ່ກໍ່ສ້າງຖັນແຖວພະນັກງານການຕ່າງປະເທດ, ວຽກງານການຕ່າງປະເທດຫວຽດນາມຈະນັບມື້ນັບຂະຫຍາຍຕົວຢ່າງແຂງແຮງ ແລະ ຄ່ອງຕົວໄວກັບການຜັນປ່ຽນຂອງສະພາບການ, ສືບຕໍ່ຖືບົດບາດເປັນແນວຮົບແຖວໜ້າໃນການຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມແຫ່ງສັນຕິພາບ, ອຳນວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາ ແລະ ປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດຫວຽດນາມສັງຄົມນິຍົມ ໃຫ້ໝັ້ນຄົງ.
ຂຽນໂດຍ ຟ້າມບິ່ງມິງ,
ກຳມະການກົມການເມືອງ, ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງການຕ່າງປະເທດ
---------------------------------
* ບົດນີ້ໄດ້ລົງພິມໃນວາລະສານກອມມູນິດ ສະບັບທີ 880 (ເດືອນກຸມພາ 2016).
(1) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ XI, ສຳນັກພິມຈຳໜ່າຍການເມືອງແຫ່ງຊາດ-ຊື້ເທິດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2011, ໜ້າ 236.
(2) ລວມມີ: ເຢຍລະມັນ, ອີຕາລີ, ອິນໂດເນເຊຍ, ໄທ, ສິງກະໂປ, ຝຣັ່ງ, ມາເລເຊຍ ແລະ ຟີລິບປິນ.
(3) 15 ປະເທດທີ່ມີການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດກັບຫວຽດນາມ: ລັດເຊຍ, ອີນເດຍ, ຈີນ, ຍີ່ປຸ່ນ, ສ.ເກົາຫລີ, ແອັດສະປາຍ, ອັງກິດ, ເຢຍລະມັນ, ອີຕາລີ, ອິນໂດເນເຊຍ, ໄທ, ສິງກະໂປ, ຝຣັ່ງ, ມາເລເຊຍ ແລະ ຟີລິບປິນ.
(4) ການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດຮອບດ້ານກັບລັດເຊຍ ແລະ ການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດເລິກເຊິ່ງ ກວ້າງຂອວງກັບຍີ່ປຸ່ນ.
(5) ອູແກຣນ, ອາເມລິກາ ແລະ ດານມາກ.
(6) 10 ປະເທດທີ່ມີການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືຮອບດ້ານກັບຫວຽດນາມ: ອະເມຣິກາ, ດານມາກ, ອົດສະຕຣາລີ, ນູແວນເຊລັງ, ບຣາຊິນ, ຊີເລ, ເວເນຊູເອລາ, ອາກຊັງຕີນ, ອູແກຣນ, ອາຟຣິກາໃຕ້.
