ຄຳພິພາກສາຂອງຄວາມຍຸຕິທຳ ແລະ ແງ່ຫວັງແຫ່ງການແກ້ໄຂ ຂໍ້ພິພາດໃນທະເລຕາເວັນອອກ ໂດຍສັນຕິວິທີ
ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການກຳລັງພິຈາລະນາຄະດີ ຢູ່ເມືອງເດິເຮກ ປະເທດໂຮນລັງ. (ພາບ: PCA)
ບັນດາບັນຫາໃນຄຳຮ້ອງຂອງຟີລິບປິນ
ຂໍ້ພິພາດໃນທະເລຕາເວັນອອກ ເປັນໜຶ່ງໃນບັນດາຂໍ້ພິພາດທີ່ສັບສົນທີ່ສຸດ ກ່ຽວກັບອະທິປະໄຕ ແລະ ເຂດທະເລໃນໂລກປະຈຸບັນ.
ໃນແງ່ຂອງອະທິປະໄຕ, ຫວຽດນາມໄດ້ຖະແຫຼງວ່າ ມີຫຼັກຖານປະຫວັດສາດ ແລະ ກົດໝາຍຢ່າງຄົບຖ້ວນ ເພື່ອຢືນຢັນອະທິປະໄຕໃນສອງໝູ່ເກາະ ຮ່ວາງຊາ (Paracel Islands) ແລະ ເຈື່ອງຊາ (Spratly Islands). ແຕ່ວ່າ, ປະເທດຈີນ (ລວມທັງ ໄຕ້ຫວັນ) ກໍ່ໄດ້ອ້າງກຳມະສິດຕໍ່ໝູ່ເກາະຮ່ວາງຊາ ແລະ ຕົວຈິງ ພວມຄອບຄອງໝູ່ເກາະນີ້ ຢ່າງຜິດກົດໝາຍ. ປະເທດຈີນ (ລວມທັງ ໄຕ້ຫວັນ), ຟີລິບປິນ, ມາເລເຊຍ, ບຣູໄນ ລ້ວນແຕ່ໄດ້ອ້າງກຳມະສິດ ໃນໝູ່ເກາະເຈື່ອງຊາທັງໝົດ ຫຼືພາກສ່ວນໜຶ່ງ ຂອງໝູ່ເກາະເຈື່ອງຊາ. ນອກຈາກນັ້ນ, ຟີລິບປິນ ແລະ ຈີນ ຍັງມີຂໍ້ພິພາດໃນພື້ນທີ່ ແນວປະກາລັງສະກາໂບໂຣ (Scarborough Shoal). ເພື່ອແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດທາງດ້ານອຳນາດອະທິປະໄຕນີ້, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ອາດຈະຖືກນຳໃຊ້ ຖ້າຫາກບັນດາຝ່າຍທີ່ກ່ຽວເຫັນດີພ້ອມກັນສະເໜີຂໍ້ພິພາດ ຕໍ່ອົງການອະນຸຍາໂຕຕຸລາການນີ້ (1). ຍ້ອນວ່າ ຈີນບໍ່ຍອມຮັບຮູ້ອຳນາດໃນການແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດທາງດ້ານອຳນາດອະທິປະໄຕ ຂອງບໍ່ວ່າອົງການສານ ແລະ ອະນຸຍາໂຕຕຸລາການໃດໆ, ດັ່ງນັ້ນ ບັນດາສານ ແລະ ອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ຈຶ່ງບໍ່ສາມາດພິພາກສາຄະດີພິພາດທາງດ້ານອຳນາດອະທິປະໄຕໃນທະເລຕາເວັນອອກໄດ້. ຍ້ອນແນວນັ້ນ ຟີລິບປິນຈຶ່ງບໍ່ຍື່ນຄຳຮ້ອງກ່ຽວກັບຂໍ້ພິພາດທາງດ້ານອຳນາດອະທິປະໄຕ ໃຫ້ອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ຕາມພາກຜະໜວກທີ VII.
ໃນແງ່ຂອງເຂດທະເລ, ບັນດາປະເທດຢູ່ແຄມຝັ່ງທະເລຕາເວັນອອກ ລ້ວນແຕ່ກຳນົດເຂດທະເລຂອງຕົນຕາມຂໍ້ກຳນົດຂອງອະນຸສັນຍາສະຫະປະຊາຊາດ ວ່າດ້ວຍກົດໝາຍທາງທະເລ ປີ 1982 (UNCLOS - ຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ). ຕາມນັ້ນ, ບັນດາປະເທດຢູ້ແຄມຝັ່ງທະເລ ມີອະທິປະໄຕໃນສອງເຂດທະເລຄື ເຂດນ້ຳພາຍໃນ (Internal Waters) ແລະ ເຂດນ້ຳອານາເຂດ (Territorial Waters), ມີອຳນາດອະທິປະໄຕ ແລະ ອຳນາດຕັດສິນໃນສາມເຂດທະເລອີກຄື ເຂດຕໍ່ກັບເຂດນ້ຳອານາເຂດ (Contiguous Zone), ເຂດເສດຖະກິດພິເສດ (Exclusive Economic Zone), ເຂດໄຫລ່ທະວີບ (Continental Sheft) (2). ຟີລິບປິນໃຫ້ທັດສານະວ່າ, ຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ ເປັນພື້ນຖານກົດໝາຍໜຶ່ງດຽວ ເພື່ອໃຫ້ບັນດາປະເທດແຄມຝັ່ງທະເລ ອ້າງສິດທິຂອງຕົນຕໍ່ເຂດທະເລທີ່ຂຶ້ນກັບອະທິປະໄຕ, ອຳນາດອະທິປະໄຕ ແລະ ອຳນາດຕັດສິນ ຂອງປະເທດຕົນເອງ. ແຕ່ວ່າ, ນອກຈາກການອີງໃສ່ຂໍ້ກຳນົດຕ່າງໆຂອງ ຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ ແລ້ວ, ຈີນຍັງຢາກອ້າງ “ສິດທິປະຫວັດສາດ” ໂດຍອີງໃສ່ອັນທີ່ເອີ້ນວ່າ ກົດໝາຍສາກົນເວົ້າລວມ ແລະ ປະເພນີລະຫວ່າງປະເທດ, ຢູ່ນອກບົດບັນຍັດຂອງ ຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ. ຈາດນັ້ນ, ຈີນໄດ້ອ້າງ “ສິດທິປະຫວັດສາດ” ໃນເຂດທະເລທີ່ຢູ່ພາຍໃນອັນທີ່ເອີ້ນວ່າ “ເສັ້ນປະ 9 ເສັ້ນ”, ຊຶ່ງໄດ້ສະແດງອອກໃນແຜນທີ່ພາຍໃນ ຂອງອຳນາດການປົກຄອງໄຕ້ຫວັນປີ 1947 (3). ຈາກຄວາມແຕກຕ່າງກັນນີ້, ຟີລິບປິນໄດ້ຍື່ນຄຳຮ້ອງຕໍ່ສານກ່ຽວກັບບັນຫາທີ່ໜຶ່ງຄື ລັກສະນະຜິດກົດໝາຍຂອງການອ້າງສິດທິ “ເສັ້ນປະ 9 ເສັ້ນ” ຂອງຈີນ. ຕາມນັ້ນ, ຟີລິບປິນສະເໜີໃຫ້ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ອອກຄຳສະຫລຸບວ່າ ຈີນກໍຄືຟີລິບປິນ ພຽງແຕ່ສາມາດອ້າງກຳມະສິດກ່ຽວກັບທະເລໂດຍອີງບົນ ຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ ເທົ່ານັ້ນ, ວ່າ ການອ້າງສິດທິຂອງຈີນ ກ່ຽວກັບອຳນາດອະທິປະໄຕ, ອຳນາດຕັດສິນ ແລະ “ສິດທິປະຫວັດສາດ” ໃນບັນດາພື້ນທີ່ທະເລ ຂອງທະເລຕາເວັນອອກທີ່ຢູ່ໃນ “ເສັ້ນປະ 9 ເສັ້ນ” ນັ້ນ ແມ່ນຝືນກັບຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ (4).
ຄຽງຂ້າງນັ້ນ, ຍ້ອນການອ້າງກຳມະສິດໃນສອງໝູ່ເກາະຮ່ວາງຊາ ແລະ ເຈື່ອງຊາ, ຈີນຢືນຢັນວ່າ ປະເທດຕົນມີກຳມະສິດຕໍ່ພື້ນທີ່ຕິດລຽນກັບເກາະ ແລະ ມີອຳນາດອະທິປະໄຕ, ອຳນາດຕັດສິນ ໃນເຂດນ້ຳທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບສອງໝູ່ເກາະນີ້ (5). ໃນຂະນະທີ່ຟີລິບປິນ ໃຫ້ທັດສະນະວ່າ ບັນດາໂຄງສ້າງພູມິສາດ ຢູ່ໝູ່ເກາະເຈື່ອງຊາ ຕ້ອງໄດ້ຈັດແບ່ງປະເພດ ຕາມຂໍ້ກຳນົດຂອງຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ ແລະ ຕາມການຈັດແບ່ງປະເພດນີ້, ບັນດາໂຄງສ້າງພູມິສາດແບບໂງ່ນຫີນ ເກາະປະກາລັງ ຫາດຊາຍ (reef, atoll, shoal) ແມ່ນບໍ່ມີເຂດເສດຖະກິດພິເສດ ແລະ ໄຫລ່ທະວີບ. ຈາກຄວາມແຕກຕ່າງກັນທາງດ້ານອະທິບາຍ ແລະ ໝູນໃຊ້ຂໍ້ກຳນົດຂອງຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ ກ່ຽວກັບເຂດທະເລ ແລະ ສະຖານະທາງກົດໝາຍ ຂອງໂຄງສ້າງພູມິສາດ, ຟີລິບປິນຈຶ່ງໄດ້ຍື່ນຄຳຮ້ອງຕໍ່ສານ ກ່ຽວກັບບັນຫາທີສອງຄື ລະບຽບການທາງດ້ານກົດໝາຍ ຂອງບັນດາໂຄງສ້າງພູມິສາດ ຢູ່ໝູ່ເກາະເຈື່ອງຊາ. ຈາກນັ້ນ, ຟີລິບປິນໄດ້ຄັດເລືອກເອົາໂຄງສ້າງພູມິສາດ 9 ແຫ່ງ ແລະ ຂໍຮ້ອງໃຫ້ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ພິຈາລະນາສະຫລຸບຄວາມວ່າ ຫາດຊາຍສະກາໂບໂຣ (Scarborough Shoal), ຈຶ໊ເທິ້ບ (Fiery Cross Reef), ເຈົາວຽນ (Cuarteron Reef) ເປັນໂງ່ນຫີນ ເກາະປະກາລັງ ສັນດອນ, ມີເຂດນ້ຳພຽງ 12 ໄມທະເລເທົ່ານັ້ນ; ກາກມາ (Jhonson Reef), ແວ່ງຄັນ (Mischief Reef), ກ໋ອເມີຍ (Second Thomas Shoal), ຊູບີ (Subi Reef), ແກນນານ (McKennan Reef) ແລະ ກາແວນ (Gaven Reef) ເປັນຫາດຊາຍສັນດອນທີ່ເຄິ່ງຟູເຄິ່ງຈົມໃຕ້ນ້ຳ, ບໍ່ແມ່ນເປົ້າໝາຍເພື່ອໃຫ້ຈີນອ້າງກຳມະສິດ ແລະ ຄອບຄອງ. ໃນນັ້ນ, ແວ່ງຄັນ ແລະ ກ໋ອເມີຍ ຂຶ້ນກັບເຂດເສດຖະກິດພິເສດແລະເຂດໄຫລ່ທະວີບຂອງຟີລິບປິນ (6).
ເພື່ອເຮັດໃຫ້ການອ້າງສິດທິກ່ຽວກັບອະທິປະໄຕ ແລະເຂດທະເລທີ່ໄຮ້ເຫດຜົນຂອງຕົນກາຍເປັນຄວາມຈິງ, ຈີນໄດ້ດຳເນີນການເຄື່ອນໄຫວຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກຢ່າງຂຸ້ນຂ້ຽວ. ຕົວຢ່າງຄື ການອອກຄຳສັ່ງຫ້າມຝ່າຍດຽວບໍ່ໃຫ້ຫາປາ, ກໍ່ໃຫ້ເກີດການປະທະກັນ ຢູ່ຫາດຊາຍສະກາໂບໂຣ, ຈາກນັ້ນ ໄດ້ຍຶດເອົາສິດຄວບຄຸມ ແລະ ກີດກັ້ນການເຄື່ອນໄຫວຫາປາແບບດັ້ງເດີມ ຂອງຊາວປະມົງຟີລິບປິນ ຢູ່ເຂດນ້ຳແຫ່ງນີ້; ປະກາດເປີດ 9 ບລ໊ອກນ້ຳມັນອາຍແກັສ ຢູ່ໄຫລ່ທະວີບຂອງຫວຽດນາມ; ຕັດສາຍເຄເບິນ, ລົບກວນ, ກີດກັ້ນການເຄື່ອນໄຫວສຳຫຼວດ, ຂຸດຄົ້ນນ້ຳມັນອາຍແກັສ ຢູ່ຫາດຊາຍກໍ໋ຣອງຂອງຟີລິບປິນ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວຂອງກຳປັ່ນບິ່ງມິງ 02, ກຳປັ່ນວີກິງ ໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດຂອງຫວຽດນາມ, ດຳເນີນການກໍ່ສ້າງຂະໜາດໃຫຍ່ ຢູ່ໂຄງສ້າງພູມິສາດບາງແຫ່ງໃນໝູ່ເກາະເຈື່ອງຊາ; ນຳເອົາຮ້ານຂຸດເຈາະນ້ຳມັນ ໄຣຢາງ 981 ເຂົ້າມາຕິດຕັ້ງໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດແລະໄຫລ່ທະວີບຂອງຫວຽດນາມ, ຈັບກຸມຊາວປະມົງ; ຕັ້ງໃຈເອົາກຳປັ່ນຕຳໃສ່ເຮືອຫວຽດນາມ, ກີດກັ້ນການເຄື່ອນໄຫວຂອງເຮືອ ກຳປັ່ນຫວຽດນາມ... ການເຄື່ອນໄຫວທັງໝົດເຫຼົ່ານີ້ ແນໃສ່ເຮັດໃຫ້ສະພາບທີ່ເປັນຢູ່ປ່ຽນແປງໄປ ຕາມທິດທີ່ມີປະໂຫຍດໃຫ້ແກ່ຈີນ ແລະ ປັບປຸງການອ້າງສິດທິທີ່ຜິດກົດໝາຍຂອງຈີນ. ດັ່ງນັ້ນ, ຟີລິບປິນຈຶ່ງດຳເນີນການຮ້ອງຟ້ອງຕໍ່ສານ ກ່ຽວກັບບັນຫາທີ່ສາມ ທີ່ພົວພັນເຖິງການເຄື່ອນໄຫວຜິດກົດໝາຍຂອງຈີນ ຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ. ພື້ນຖານຂອງການຮ້ອງຟ້ອງຂອງຟີລິບປິນນັ້ນແມ່ນ ການເຄື່ອນໄຫວຂອງຈີນໄດ້ລະເມີດອຳນາດອະທິປະໄຕ, ອຳນາດຕັດສິນຂອງຟີລິບປິນໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດ ແລະ ໄຫລ່ທະວີບຂອງຟີລິບປິນ, ບໍ່ປະຕິບັດພັນທະຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມທະເລ, ລະເມີດຂໍ້ກຳນົດຕ່າງໆກ່ຽວກັບຄວາມປອດໄພໃນການເດີນທະເລ ແລະ ບໍ່ປະຕິບັດພັນທະຄວາມອົດທົນອົດກັ້ນ, ເຮັດໃຫ້ຂໍ້ພິພາດຮ້າຍແຮງຂຶ້ນຕື່ມ.
ສາມບັນຫາຮ້ອງຟ້ອງຕົ້ນຕໍເທິງນີ້ ຟີລິບປິນໄດ້ສະເໜີຢ່າງລະອຽດໃນຄຳຮ້ອງ 15 ປະການໃນວັນທີ 22 ມັງກອນ 2013 ແລະ ຫຼັງຈາກນັ້ນກໍໄດ້ຂຽນຢ່າງຈະແຈ້ງໃນເອກະສານເກືອບ 4.000 ໜ້າ ທີ່ຍື່ນສະເໜີຢ່າງເປັນທາງການ ແລະ ເອກະສານເພີ່ມເຕີມ 3.000 ໜ້າ ສົ່ງໃຫ້ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ (7).
ເນື້ອໃນພື້ນຖານຂອງຄຳພິພາກສາ ຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ
ຕໍ່ບັນດາບັນຫາທີ່ໄດ້ຍົກຂຶ້ນໃນຄຳຮ້ອງຂອງຟີລິບປິນ, ຈີນໄດ້ປະກາດວ່າບໍ່ເຂົ້າຮ່ວມການຮ້ອງຟ້ອງ ແລະ ປະຕິເສດສິດທິຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ. ຕໍ່ໜ້າຄວາມຄັດຄ້ານຂອງຈີນກ່ຽວກັບສິດອຳນາດຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການຈຶ່ງຕົກລົງແຍກການພິຈາລະນາ ແລະ ສະຫລຸບສະເພາະກ່ຽວກັບສິດອຳນາດຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ໃນຄຳພິພາກສາຄັ້ງທຳອິດ (8).
ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ອ່ານຄຳພິພາກສາຄັ້ງທຳອິດ ກ່ຽວກັບສິດອຳນາດ ແລະ ບັນດາບັນຫາທີ່ສານອາດຈະຈັດການ ໃນວັນທີ 29 ຕຸລາ 2015. ໃນຄຳພິພາກສານີ້, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການຢືນຢັນ: 1- ລະຫວ່າງຟີລິບປິນ ແລະ ຈີນ ມີຂໍ້ພິພາດອະທິປະໄຕ, ແຕ່ບັນດາບັນຫາທີ່ຟີລິບປິນຍື່ນຄຳຮ້ອງຕໍ່ສານນັ້ນ ບໍ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບອຳນາດອະທິປະໄຕ. ການທີ່ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການພິຈາລະນາຄຳຮ້ອງຟ້ອງຂອງຟີລິບປິນນັ້ນ ບໍ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບອຳນາດອະທິປະໄຕ ແລະ ການສະຫລຸບບັນຫາຕ່າງໆ ຕາມຄຳຮຽກຮ້ອງຂອງຟີລິບປິນ ກໍບໍ່ສະໜັບສະໜູນການອ້າງກຳມະສິດ ຂອງຝ່າຍໃດຝ່າຍໜຶ່ງໃນຂໍ້ພິພາດອະທິປະໄຕ ໃນທະເລຕາເວັນອອກ (9); 2- ຖະແຫຼງການກ່ຽວກັບການປະພຶດຂອງຝ່າຍຕ່າງໆຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ (DOC) ເປັນຂໍ້ຕົກລົງການເມືອງ ແລະ ບໍ່ມີການຜູກມັດທາງດ້ານກົດເໝາຍ, ບໍ່ມີການກຳນົດກ່ຽວກັບກົນໄກແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດແບບຜູກມັດ, ບໍ່ຍົກເວັ້ນມາດຕະການແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດແບບອື່ນ, ແລະ ດັ່ງນັ້ນ ມັນບໍ່ອາດປະຕິເສດສິດອຳນາດຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການໄດ້. ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການກໍ່ພິຈາລະນາບັນດາຂໍ້ຕົກລົງສອງຝ່າຍ ແລະ ບັນດາຂໍ້ຕົກລົງຫຼາຍຝ່າຍ ຊຶ່ງຈີນ ແລະ ຟີລິບປິນ ເປັນສະມາຊິກ, ເຊັ່ນສົນທິສັນຍາມິດຕະພາບ ແລະຄວາມຮ່ວມມືຢູ່ອາຊີຕະເວັນອອກສຽງໃຕ້ (ທີເອຊີ), ອະນຸສັນຍາວ່າດ້ວຍຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງຊີວະພາບ ແລະ ຖະແຫຼງການຮ່ວມຫຼາຍສະບັບຂອງ ຟີລິບປິນ ແລະ ຈີນ ກ່ຽວກັບການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງພິພາດໂດຍຜ່ານການເຈລະຈາ, ແລະ ສະຫລຸບວ່າ ບັນດາເອກະສານເຫຼົ່ານນີ້ ລ້ວນແຕ່ບໍ່ປະກອບເປັນຂໍ້ຕົກລົງທີ່ມີຄຸນປະໂຫຍດໃນການກີດກັ້ນບໍ່ໃຫ້ຟີລິບປິນຍື່ນຄຳຮ້ອງຕໍ່ສານ (10); 3- ທາດແທ້ຂອງການຍື່ນຄຳຮ້ອງຂອງຟີລິບປິນ ແມ່ນການກຳນົດຄວາມສາມາດໄດ້ຊົມໃຊ້ບັນດາເຂດທະເລຂອງປະເທດໜຶ່ງ. ນີ້ແມ່ນບັນຫາໜຶ່ງທີ່ມີຄວາມກ່ຽວຂ້ອງ ແຕ່ມັນແຕກຕ່າງຢ່າງສິ້ນເຊີງກັບການກຳນົດເຂດທະເລ (11). ເພາະສະນັ້ນ, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການສະຫລຸບວ່າ ບໍ່ສາມາດຮັບຮູ້ໂດຍປະລິຍາຍຄຳຮຽກຮ້ອງຟ້ອງສານຂອງຟີລິບປິນ ແມ່ນການກຳນົດເຂດທະເລ ແລະ ດັ່ງນັ້ນ ບໍ່ສາມາດຖືກຍົກເວັ້ນຕາມຖະແຫຼງການປີ 2006 ຂອງຈີນ (12).
ບົນພື້ນຖານບັນດາເຫດຜົນອ້າງອີງ, ຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບອຳນາດພິຈາລະນາ ແລະ ຄວາມສາມາດໃນການຮັບກໍລະນີຮ້ອງຟ້ອງ ໄດ້ສະຫລຸບວ່າ ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການມີອຳນາດພິຈາລະນາຕໍ່ກັບຄຳຍື່ນສະເໜີ 7 ປະການຂອງ ຟີລິບປິນ ກ່ຽວກັບການຈັດປະເພດໂຄງສ້າງພູມິສາດ 9 ແຫ່ງຢູ່ໝູ່ເກາະເຈື່ອງຊາ, ການທີ່ຈີນລະເມີດພັນທະໃນການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມທະເລ, ກໍ່ຄືລະເມີດຂໍ້ກຳນົກຕ່າງໆ ກ່ຽວກັບຄວາມປອດໄພທາງທະເລ ແລະ ສິດທິໃນການຫາປາແບບດັ້ງເດີມຂອງຊາວປະມົງຟີລິບປິນ ຢູ່ຫາດຊາຍໃຕ້ນ້ຳສະກາໂບໂຣ. ຄຳຍື່ນສະເໜີ 7 ປະການທີ່ຍັງເຫຼືອກ່ຽວກັບການອ້າງກຳມະສິດ “ເສັ້ນປະ 9 ເສັ້ນ”, ບັນດາການລະເມີດລ່ວງລ້ຳຂອງຈີນຢູ່ເຂດເສດຖະກິດພິເສດ ແລະ ໄຫຼ່ທະວີບຂອງຟີລິບປິນ ຈະໄດ້ສືບຕໍ່ພິຈາລະນາ ແລະ ສະຫລຸບພ້ອມກັບຄຳຕັດສິນທີ່ສອງ ກ່ຽວກັບເນື້ອໃນ. ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຟີລິບປິນ ສືບຕໍ່ຊີ້ແຈງເນື້ອຫາຂອງຄຳສະເໜີສຸດທ້າຍ ກ່ຽວກັບການຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຈີນຍຸດຕິການລະເມີດ ແລະ ຈະບໍ່ໄດ້ຊ້ຳໃນອະນາຄົດ (13).
ພາຍຫຼັງຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບອຳນາດພິຈາລະນາ ແລະ ຄວາມສາມາດໃນການຮັບກໍລະນີຮ້ອງຟ້ອງ, ວັນທີ 12 ກໍລະກົດ 2016, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການປະກາດຄຳຕັດສິນສຸດທ້າຍ ກ່ຽວກັບເນື້ອໃນຄະດີ. ໃນຄຳຕັດສິນນີ້, ສຳລັບບັນຫາທີ່ໜຶ່ງກ່ຽວກັບ “ເສັ້ນປະ 9 ເສັ້ນ”, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການຢືນຢັນວ່າ ການທີ່ຈີນດຳເນີນການໄປມາ ແລະ ຫາປາໃນປະຫວັດສາດ ຢູ່ເຂດທະເລຂອງທະເລຕາເວັນອອກນັ້ນ ໄດ້ສະແດງເຖິງສິດທິເສລີພາບໃນທະເລ, ໂດຍບໍ່ແມ່ນການປະຕິບັດ “ສິດທິປະຫວັດສາດ” ແຕ່ຢ່າງໃດ, ແລະວ່າ ບໍ່ມີຫຼັກຖານໃດທີ່ຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ ໃນປະຫວັດສາດ ຈີນໄດ້ປະຕິບັດການຄວບຄຸມພິເສດຕໍ່ເຂດນ້ຳຕ່າງໆ ໃນທະເລຕາເວັນອອກ ຫຼືກີດກັ້ນບໍ່ໃຫ້ປະເທດອື່ນຂຸດຄົ້ນຊັບພະຍາກອນຂອງຕົນ. ການອ້າງ “ສິດທິປະຫວັດສາດ” ຂອງຈີນຕໍ່ແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນນັ້ນ ແມ່ນບໍ່ສອດຄ່ອງກັບຂໍ້ກຳນົດ ຂອງອະນຸສັນຍາຂອງສະຫະປະຊາຊາດ. ຖ້າຫາກຈີນເຄີຍມີ “ສິດທິປະຫວັດສາດ” ຕໍ່ຊັບພະຍາກອນທະເລ ຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ, ສິດທິເຫຼົ່ານີ້ໄດ້ຖືກຍຸບເລິກ ເມື່ອອະນຸສັນຍາຂອງສະຫະທະຊາຊາດມີຜົນບັງຄັບໃຊ້ ຍ້ອນສິດທິເຫຼົ່ານີ້ບໍ່ສອດຄ່ອງກັບລະບົບເຂດທະເລຂອງອະນຸສັນຍາ. ເພາະສະນັ້ນ, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການສະຫລຸບ: ບໍ່ມີພື້ນຖານທາງກົດໝາຍໃດ ເພື່ອໃຫ້ຈີນອ້າງ “ສິດທິປະຫວັດສາດ” ຕໍ່ຊັບພະຍາກອນຢູ່ເຂດນ້ຳໃນ “ເສັ້ນປະ 9 ເສັ້ນ”, ຈີນມີພຽງສິດທິຕາມຂໍ້ກຳນົດຂອງ ຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ ເທົ່ານັ້ນ (14).
ສຳລັບບັນຫາທີ່ສອງ ກ່ຽວກັບສະຖານະທາງກົດໝາຍ ຂອງບັນດາໂຄງສ້າງພູມິສາດ ຢູ່ໝູ່ເກາະເຈື່ອງຊາ ແລະ ຫາດຊາຍສະກາໂບໂຣ, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ໄດ້ດຳເນີນການຕີລາຄາພິຈາລະນາທາງດ້ານເຕັກນິກ ແລະ ເງື່ອນໄຂທຳມະຊາດເບື້ອງຕົ້ນ (ກ່ອມເມື່ອມີການດັດແປງກໍ່ສ້າງຂະໜາດໃຫຍ່ຢູ່ນີ້) ເພື່ອເປັນພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ການຈັດປະເພດຂອງໂຄງສ້າງ. ຕາມນັ້ນ, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ກຳນົດວ່າ ສະກາໂບໂຣ, ກາກມາ, ເຈົາວຽນ ແລະ ຈຶ໊ເທິ້ບ ແມ່ນບັນດາໂຄງສ້າງຟູໜ້ານ້ຳ; ຊຸບີ, ຮຸຍເກີ, ແວ່ງຄັນ ແລະ ກໍ໋ເມິຍ ແມ່ນບັນດາໂຄງສ້າງຈົມໃຕ້ນ້ຳໃນເງື່ອນໄຂທຳມະຊາດ. ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ກໍ່ດຳເນີນການອະທິບາຍມາດຕາ 121 (3) ໂດຍອີງບົນການວິເຄາະເນື້ອໃນຄຳສັບຂອງມາຕາ, ສັງລວມພາກພຶດຕິກຳແຫ່ງຊາດ, ມີການສົມທຽບກັບສະພາບການເຈລະຈາ, ຂຽນສະບັບຮ່າງ ແລະ ເປົ້າໝາຍຂອງ ຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ ເພື່ອຊອກຫາຂໍ້ອ້າງເຫດຜົນທີ່ຊັດເຈນທີ່ສຸດ ກ່ຽວກັບວິທີກຳນົດເຂດທະເລຂອງໂຄງສ້າງຟູໜ້ານ້ຳຢູ່ໝູ່ເກາະເຈື່ອງຊາ. ການປະກົດຕົວຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ຂອງລັດຢູ່ເທິງໂຄງສ້າງຫຼາຍແຫ່ງນັ້ນ ບໍ່ແມ່ນຫຼັກຖານທີ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ໂຄງສ້າງເຫຼົ່ານັ້ນມີຄວາມສາມາດຮັກສາຊຸມຊົນຢູ່ເປັນປົກກະຕິໃນເງື່ອນໄຂທຳມະຊາດ. ຜ່ານການຕີລາຄາປະຫວັດສາດເບື້ອງຕົ້ນ, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການເຫັນວ່າ ບັນດາເກາະເຈື່ອງຊາໃນປະຫວັດສາດເຄີຍມີຊາວປະມົງກຸ່ມນ້ອຍໆ ຈາກຈີນແລະປະເທດອື່ນ ມາເຄື່ອນໄຫວນຳໃຊ້, ໃນນັ້ນມີການເຄື່ອນໄຫວຂອງບາງບໍລິສັດຂອງຍີ່ປຸ່ນ ທີ່ມາຂຸດຄົ້ນແຮ່ນົກນາງນວນ ແລະ ຫາປາໃນຊຸມປີ 1920 - 1930; ການທີ່ຊາວປະມົງນຳໃຊ້ໂຄງສ້າງພູມິສາດແບບຊົ່ວຄາວນັ້ນ ບໍ່ພາໄປເຖິງການຢູ່ອາໄສເປັນປົກກະຕິຂອງຊຸມຊົນໄດ້. ດັ່ງນັ້ນ, ສານສະຫລຸບ: ບັນດາໂຄງສ້າງຟູໜ້ານ້ຳທັງໝົດຢູ່ໝູ່ເກາະເຈື່ອງຊາ (ນັບທັງເກາະ ບາບິ່ງ ທີ່ໄຕ້ຫວັນກຳລັງຄວບຄຸມ) ລ້ວນແຕ່ເປັນ “ເກາະຫີນ” ທາງດ້ານກົດໝາຍ ແລະ ບໍ່ປະກອບເປັນເຂດເສດຖະກິດພິເສດ ຫຼືໄຫຼ່ທະວີບແຕ່ຢ່າງໃດ (15). ພ້ອມນັ້ນ, ສານກໍ່ປະຕິເສດຄຳອ້າງອີງຂອງຈີນ ແລະ ຢືນຢັນເຈື່ອງຊາບໍ່ອາດຈະຖືກກຳນົດວ່າເປັນໝູ່ເກາະທີ່ເປັນເອກະພາບໄດ້, ໝາຍຄວາມວ່າ ບໍ່ອາດຈະແຕ້ມເສັ້ນຖານຊາຍຝັ່ງ (Basline) ຂອງໝູ່ເກາະ ແລະ ການອ້າງກຳມະສິດເຂດທະເລນັບແຕ່ເສັ້ນຖານຊາຍຝັ່ງຂອງໝູ່ເກາະອອກໄປສຳລັບເຈື່ອງຊາແມ່ນບໍ່ໄດ້ (16).
ສຳລັບບັນຫາທີ່ສາມ ກ່ຽວກັບການກະທຳລະເມີດຂອງຈີນ, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການໄດ້ວິເຄາະການກະທຳລະເມີດຂອງຈີນ ຕາມພື້ນຖານຕ່າງໆຄື: 1- ການລະເມີດສິດອະທິປະໄຕ ແລະ ສິດທິໃນການຕັດສິນຂອງຟີລິບປິນ, 2- ການລະເມີດສິດທິຫາປາທີ່ເປັນມູນເຊື້ອຢູ່ສະກາໂບໂຣ, 3- ການລະເມີດສິດທິທົ່ວໄປ ກ່ຽວກັບການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ, 4- ການລະເມີດພັນທະທົ່ວໄປ ກ່ຽວກັບການຮັກສາຄວາມປອດໄພທາງທະເລ, 5- ເຮັດໃຫ້ຂໍ້ພິພາດຮ້າຍແຮງຂຶ້ນຕື່ມ. ສຳລັບໝວດການລະເມີດສິດທິອະທິປະໄຕ ແລະ ສິດທິໃນການຕັດສິນຂອງຟີລິບປິນ, ສາມໄດ້ສົມທົບກັບບັນດາຂໍ້ສະຫລຸບໃນບັນຫາທີໜຶ່ງກ່ຽວກັບ “ເສັ້ນປະ 9 ເສັ້ນ” ແລະ ບັນຫາທີສອງ ກ່ຽວກັບສະຖານະທາງກົດໝາຍ ຂອງບັນດາໂຄງສ້າງພູມິສາດຢູ່ໝູ່ເກາະເຈື່ອງຊາ ເພື່ອຢືນຢັນ ແວ່ງຄັນ, ກໍ໋ເມິຍ ແລະ ກໍ໋ຣອງ ແມ່ນໂຄງສ້າງຈົມໃຕ້ນ້ຳ, ປະກອບເປັນພາກສ່ວນໜຶ່ງຂອງເຂດເສດຖະກິດພິເສດ ແລະ ໄຫຼ່ທະວີບຂອງຟີລິບປິນ, ບໍ່ທັບຊ້ອນກັບເຂດທະເລໃດຂອງຈີນທີ່ອາດຈະໄດ້ຮັບຮູ້ຕາມການກຳນົດຂອງ ຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ. ເພາະສະນັ້ນ, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ສະຫລຸບວ່າ ຈີນໄດ້ລະເມີດສິດທິອະທິປະໄຕ ແລະ ສິດທິໃນການຕັດສິນ ຂອງຟີລິບປິນ ໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດ ແລະ ໄຫຼ່ທະວີບຂອງຟີລິບປິນ ເມື່ອຈີນດຳເນີນການເຄື່ອນໄຫວແຊກແຊງເຂົ້າໃນການສືບສວນນ້ຳມັນອາຍແກັສຂອງຟີລິບປິນ ຢູ່ທີ່ຫາດຊາຍກໍ໋ຣອງ, ກີດກັ້ນບໍ່ໃຫ້ກຳປັ່ນຟີລິບປິນ ຫາປາໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດຂອງຟີລິບປິນ, ບໍ່ຫ້າມຊາວປະມົງຈີນໄປຫາປາໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດຂອງຟີລິບປິນ ຢູ່ຫາກຊາຍແວ່ງຄັນແລະກໍ໋ເມິຍ, ດຳເນີນການກໍ່ສ້າງກິດຈະການ ແລະ ເກາະທຽມຢູ່ແວ່ງຄັນ ໂດຍບໍ່ໄດ້ຮັບຄວາມຍິນຍອມເຫັນດີຂອງຟີລິບປິນ (17).
ກ່ຽວກັບສິດທິໃນການຫານປາທີ່ເປັນມູນເຊື້ອຢູ່ຫາດຊາຍສະກາໂບໂຣ, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການໄດ້ພິຈາລະນາສິດທິໃນການຫາປາທີ່ເປັນມູນເຊື້ອ ຢູ່ຫາດຊາຍສະກາໂບໂຣ ແລະ ສະຫລຸບວ່າ ຊາວປະມົງຟີລິບປິນ, ກໍ່ຄືຊາວປະມົງຈີນ ແລະ ບັນດາປະເທດອື່ນ, ໄດ້ດຳເນີນການຫາປາຢູ່ຫາດຊາຍສະກາໂບໂຣ ມາແຕ່ດົນນານແລ້ວ ແລະ ມີສິດທິໃນການຫາປາທີ່ເປັນມູນເຊື້ອຢູ່ບໍລິເວນນີ້. ຍ້ອນຫາດຊາຍສະກາໂບໂຣ ເປັນໂຄງສ້າງຟູໜ້ານ້ຳ, ມີສິດມີເຂດນ້ຳອານາເຂດ (Territorial Waters) ດັ່ງນັ້ນ ສິດທິໃນການຫາປາທີ່ເປັນມູນເຊື້ອໃນຂອບເຂດເຂດນ້ຳອານາເຂດນີ້ ສອດຄ່ອງກັບຂໍ້ກຳນົດຂອງອະນຸສັນຍາ. ເພາະສະນັ້ນ, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການສະຫລຸບ ຈີນໄດ້ລະເມີດຕໍ່ພັນທະເຄົາລົບສິດທິໃນການຫາປາທີ່ເປັນມູນເຊື້ອ ຂອງຊາວປະມົງຟີລິບປິນ ເມື່ອກີດກັ້ນບໍ່ໃຫ້ຊາວປະມົງຟີລິບປິນ ເຂົ້າເຖິງຫາດຊາຍສະກາໂບໂຣ ຫຼັງຈາກເດືອນພຶດສະພາ 2012. ແຕ່, ສານກໍ່ຈະມີຄຳສະຫລຸບຄ້າຍຄືແນວນັ້ນ ຕໍ່ສິດທິໃນການຫາປາທີ່ເປັນມູນເຊື້ອ ຂອງຊາວປະມົງຈີນ ຖ້າຫາກຟີລິບປິນມີການກະທຳກີດກັ້ນການຫາປາຂອງຊາວປະມົງຈີນຢູ່ຫາດຊາຍສະກາໂບໂຣ (18).
ກ່ຽວກັບພັນທະປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມທະເລ, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການສະຫລຸບ ການທີ່ຈີນດຳເນີນການດັດແປງທີ່ດິນຂະໜາດໃຫຍ່ ແລະ ກໍ່ສ້າງເກາະທຽມໃນໂຄງສ້າງພູມິສາດ 7 ແຫ່ງຢູ່ໝູ່ເກາະເຈື່ອງຊາ ໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຢ່າງຮ້າຍແຮງ ຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມແນວປະກາລັງ; ດັ່ງນັ້ນ, ຈີນໄດ້ລະເມີດພັນທະປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ ຕາມການກຳນົດໃນມາດຕາ 192 ແລະ 194 ຂອງຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການກໍ່ສະຫລຸບວ່າ ຈີນຮັບຮູ້ໄດ້ ແຕ່ບໍ່ປະຕິບັດພັນທະທີ່ຈຳເປັນຕາມການກຳນົດຂອງ ຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ ເພື່ອກີດກັ້ນຊາວປະມົງຂອງຕົນ ໃນການຈັບສັດນ້ຳທີ່ໃກ້ສູນພັນເຊັ່ນ ເຕົ່າທະເລ, ປະກາລັງ ແລະ ຫອຍຍັກ ເປັນຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍ ຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ ແລະ ໄດ້ນຳໃຊ້ມາດຕະການທີ່ກໍ່ໃຫ້ເກີດການທຳລາຍຢ່າງຮ້າຍແຮງ ຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມແນວປະກາລັງ (19).
ກ່ຽວກັບພັນທະຮັກສາຄວາມປອດໄພທາງທະເລ, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການສະຫລຸບ ຈີນລະເມີດພັນທະໃນການຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງທະເລ ຕາມອະນຸສັນຍາສາກົນເພື່ອການປ້ອງກັນການຊົນຕຳກັນໃນທະເລ ປີ 1972 ແລະ ມາດຕາ 94 ຂອງຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ ເມື່ອອະນຸຍາດໃຫ້ກຳປັ່ນບັງຄັບໃຊ້ກົດໝາຍຂອງຈີນ ແລ່ນເຂົ້າເຖິງກຳປັ່ນຂອງຟີລິບປິນ ດ້ວຍຄວາມໄວສູງ ແລະ ແລ່ນລັດໜ້າກຳປັ່ນເຫຼົ່ານີ້ໃນລະຍະໃກ້, ສ້າງຄວາມສ່ຽງຍ້ອນອາດຈະຕຳຊົນກັນ ແລະ ເປັນອັນຕະລາຍໃຫ້ແກ່ກຳປັ່ນ ກໍຄືຊາວປະມົງຟີລິບປິນ (20).
ສຸດທ້າຍ, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການຢືນຢັນ ບັນດາຝ່າຍທີ່ເຂົ້າຮ່ວມໃນກົນໄກແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດ ມີພັນທະອົດທົນອົດກັ້ນ ບໍ່ມີການກະທຳເຮັດໃຫ້ສະພາບການເຄັ່ງຕຶງ ຫຼືເປີດກວ້າງຂໍ້ພິພາດໜຶ່ງ ຫຼືບັນດາຂໍ້ພິພາດກ່ຽວກັບບັນດາບັນຫາທີ່ກຳລັງໄດ້ຮັບການພິຈາລະນາ. ສານສະຫລຸບວ່າ ຈີນໄດ້ລະເມີດພັນທະກ່ຽວກັບຄວາມອົດທົນອົດກັ້ນ ເຮັດໃຫ້ສະພາບການເຄັ່ງຕຶງ ແລະ ແກ່ຍາວການແກ່ງແຍ້ງພິພາດ ລະຫວ່າງບັນດາຝ່າຍກ່ຽວຂ້ອງ ໃນຂະນະທີ່ລໍຖ້າຂະບວນການພິຈາລະນາຄະດີ ໂດຍຍ້ອນຈີນໄດ້ກໍ່ສ້າງເກາະທຽມຂະໜາດໃຫຍ່ ຢູ່ທີ່ຫາດຊາຍແວ່ງຄັນ ຊຶ່ງເປັນໂຄງສ້າງພູມິສາດທີ່ມີເວລາຈົມມີເວລາຟູເທິງໜ້ານ້ຳ ທີ່ຢູ່ໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດຂອງຟີລິບປິນ, ກໍ່ຄວາມເສຍຫາຍຍາວນານ, ທີ່ບໍ່ສາມາດຟື້ນຟູໄດ້ ສຳລັບລະບົບນິເວດແນວປະກາລັງ ແລະ ເປັນການທຳລາຍຖາວອນຕໍ່ບັນດາຫຼັກຖາທາງດ້ານເງື່ອນໄຂທຳມະຊາດຂອງໂຄງສ້າງນີ້ (21).
ຜົນກະທົບຂອງການດຳເນີນຄະດີ ທີ່ມີຕໍ່ການແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດ ຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ ແລະ ຕໍ່ຫວຽດນາມ
ຄຳຕັດສິນຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ຖືກປະເມີນຄ່າວ່າເປັນບາດລ້ຽວທີ່ສົ່ງຜົນປະທົບເຖິງວິວັດການແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ. ອະດີດຜູ້ພິພາກສາຂອງຟີລິບປິນ ທ່ານ ອານໂທນີໂອ ກາປີໂອ (Antonio Carpio) ຕີລາຄາວ່າ, ຄຳຕັດສິນໄດ້ຢືນຢັນຄວາມເຊື່ອຖືຂອງມະນຸດຊາດ ຕໍ່ຫຼັກການແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດລະຫວ່າງຊາດດ້ວຍສັນຕິວິທີ, ປະຕິເສດການນຳໃຊ້ ຫຼືຂົ່ມຂູ່ຈະນຳໃຊ້ກຳລັງອາວຸດ ໃນການແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດ ແລະ ເປັນບາດກ້າວຂະຫຍາຍຕົວສຳຄັນ ທີ່ໄດ້ຊ່ວຍທຳຄວາມກະຈ່າງແຈ້ງ ກ່ຽວກັບຄຳອ້າງກຳມະສິດ ຂອງບັນດາຝ່າຍຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ (22). ແມ່ນແນວນັ້ນແທ້, ເບິ່ງໂດຍກວມລວມ, ຄຳຕັດສິນຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ໃນຄະດີນີ້ ອາດຈະມີຜົນກະທົບໃຫຍ່ໂຕທາງດ້ານການເມືອງ ແລະ ກົດໝາຍ ເພື່ອຊ່ວຍທຳຄວາມກະຈ່າງແຈ້ງ ກ່ຽວກັບຄຳອ້າງກຳມະສິດ ຂອງບັນດາຝ່າຍຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ, ຜ່ານນັ້ນ ສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ບັນດາຝ່າຍ ຊອກຫາວິທີແກ້ອັນຍາວນາມ ໃຫ້ແກ່ການແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ.
ທີໜຶ່ງ, ໃນແງ່ມຸມທາງກົດໝາຍ, ຄຳຕັດສິນໄດ້ຊ່ວຍຮັດແຄບຂອບເຂດພິພາດກ່ຽວກັບເຂດທະເລລະຫວ່າງຝ່າຍຕ່າງໆ ຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ. ກ່ອນອື່ນ, ສຳລັບຄຳອ້າງກຳມະສິດ “ເສັ້ນປະ 9 ເສັ້ນ” ແລະ ວິທີອະທິບາຍວ່າ ເຈື່ອງຊາແມ່ນໝູ່ເກາະທີ່ເປັນເອກະພາບ ມີເຂດເສດຖະກິດພິເສດແລະໄຫຼ່ທະວີບ ຕາມລະບຽບການປະເທດໝູ່ເກາະ, ແມ່ນອາດຈະຖືວ່າ ໃນພື້ນທີ່ຫຼາຍກວ່າ 85% ຂອງທະເລຕາເວັນອອກ ມີຄວາມຂັດແຍ້ງພິພາດກ່ຽວກັບເຂດທະເລ. ຈາກນັ້ນ, ຈະພາໄປເຖິງການກະທຳເປັນລວາດ ທີ່ກໍ່ຄວາມເຄັ່ງຕຶງ, ເຮັດໃຫ້ “ເສັ້ນປະ 9 ເສັ້ນ” ທີ່ໄຮ້ເຫດຜົນຂອງຈີນ ກາຍເປັນຄວາມຈິງ ທີ່ທັບຊ້ອນເລິກເຂົ້າໄປໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດ ແລະໄຫຼ່ທະວີບຂອງຫວຽດນາມ, ຟີລິບປິນ ແລະ ມາເລເຊຍ. ປະຈຸບັນ, ດ້ວຍຂໍ້ສະຫລຸບທີ່ຈະແຈ້ງຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການວ່າ ຈີນບໍ່ມີພື້ນຖານກົດໝາຍ ເພື່ອອ້າງ “ສິດທິປະຫວັດສາດ” ຕໍ່ເຂດນ້ຳທີ່ນອນຢູ່ໃນ “ເສັ້ນປະ 9 ເສັ້ນ” ແລະ ບັນດາໂຄງສ້າງພູມິສາດຢູ່ໝູ່ເກາະເຈື່ອງຊາທີ່ມີພຽງ 12 ໄມທະເລ, ເຂດທະເລທີ່ອາດຈະຖືເປັນເຂດທະເລທີ່ມີຂໍ້ພິພາດນັ້ນເຫຼືອພຽງ 12 ໄມທະເລ ອ້ອມຮອບເກາະແຕ່ລະໜ່ວຍຂອງໝູ່ເກາະເຈື່ອງຊາເທົ່ານັ້ນ.
ທີສອງ, ໂດຍອາໄສການຮັດແຄບຂອບເຂດທະເລທີ່ອາດຈະຖືວ່າມີຂໍ້ພິພາດ, ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການໄດ້ສະຫລຸບວ່າ ການກະທຳຫຼາຍຢ່າງທີ່ຈີນປະຕິບັດມານັ້ນ ແມ່ນການກະທຳຜິດກົດໝາຍ, ລະເມີດອະທິປະໄຕ ແລະ ສິດທິຕັດສິນຂອງຟີລິບປິນ, ລະເມີດພັນທະປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ຄວາມປອດໄພທາງທະເລ. ນີ້ແມ່ນພື້ນຖານກົດໝາຍທີ່ສຳຄັນ ເພື່ອກຳນົດທິດແຫ່ງການກະທຳຂອງຝ່າຍຕ່າງໆ ໃນຄວາມພິພາດຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກໃນອະນາຄົດ ຕາມທິດອົດທົນອົດກັ້ນ, ບໍ່ເຮັດໃຫ້ຂໍ້ພິພາດເຄັ່ງຕຶງຂຶ້ນຕື່ມ, ແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດດ້ວຍສັນຕິວິທີ. ນີ້ກໍ່ແມ່ນຄວາມມານະພະຍາຍາມທີ່ບັນດາປະເທດອາຊຽນ ແລະ ຈີນໄດ້ພ້ອມກັນປະຕິບັດຖະແຫຼງການວ່າດ້ວຍການປະພຶດຂອງບັນດາຝ່າຍຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ (DOC) ໃນເວລາທີ່ຜ່ານມາ ແຕ່ຍັງບໍ່ທັນບັນລຸປະສິດທິຜົນຕົວຈິງ (23). ຄືແນວນັ້ນແມ່ນ, ອາດຈະເວົ້າໄດ້ວ່າ, ຄຳຕັດສິນຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ໄດ້ສະໜອງພື້ນຖານທາງດ້ານກົດໝາຍເພີ່ມເຕີມ ເພື່ອໃຫ້ຈີນ ແລະ ອາຊຽນສືບຕໍ່ປະຕິບັດຄຳໝັ້ນສັນຍາ ກ່ຽວກັບການປະພຶດຂອງບັນດາຝ່າຍຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ, ຈາກນັ້ນ, ສືບຕໍ່ກ້າວໄປເຖິງວິວັດການເຈລະຈາ ແລະ ເຊັນປະມວນຂໍ້ກຳນົດກ່ຽວກັບການປະພຶດຂອງບັນດາຝ່າຍຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ (COC).
ທີສາມ, ຄຳຕັດສິນຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ຊ່ວຍຊຸກຍູ້ຫາງສຽງທີ່ກ້າວໜ້າໃນໂລກ ໃຫ້ຄວາມສະໜັບສະໜູນລະບຽບສາກົນທີ່ອີງບົນກົດໝາຍລະຫວ່າງປະເທດ. ກ່ອນໜ້ານີ້, ເມື່ອມີກໍລະນີ ເຫດການເກີດຂຶ້ນຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ, ແຕ່ລະຝ່າຍທີ່ກ່ຽວລ້ວນແຕ່ໄດ້ອ້າງເຫດຜົນນິຕິກຳ ເພື່ອປົກປ້ອງການກະທຳຂອງຕົນ. ປະຊາຄົມສາກົນຈະຢືນຢັນຝ່າຍໃດຖືກຝ່າຍໃດຜິດກໍບໍ່ແມ່ນເລື່ອງງ່າຍ. ແຕ່ວ່າ, ເມື່ອມີຂໍ້ສະຫລຸບທີ່ຈະແຈ້ງຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການສາກົນແລ້ວ, ຄວາມຖືກ - ຄວາມຜິດກໍ່ໄດ້ຖືກກຳນົດຢ່າງຈະແຈ້ງ. ຈາກນັ້ນ, ຫາງສຽງທີ່ກ້າວໜ້າມີພື້ນຖານກົດໝາຍ ເພື່ອຢືນຢັນຫຼັກໝັ້ນຂອງຕົນ, ຢືນທາງດ້ານກົດໝາຍສາກົນ ແລະ ຮຽກຮ້ອງບັນດາຝ່າຍທີ່ກ່ຽວ ໃຫ້ແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດຕາມຂໍ້ກຳນົດຂອງກົດໝາຍສາກົນ (24). ນີ້ແມ່ນປະຖົມປັດໄຈທີ່ສຳຄັນ ຊ່ວຍຊຸກຍູ້ຂະບວນການແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາກດ້ວຍສັນຕິວິທີ, ຈຳກັດການໃຊ້ກຳລັງອາວຸດ ແລະ ການໃຊ້ອາວຸດ ກຳລັງແຮງເພື່ອຂົ່ມຂູ່ ບັງຄັບບັນດາປະເທດອ່ອນນ້ອຍ ໃນຂໍ້ພິພາດຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ.
ບໍ່ພຽງແຕ່ມີຜົນກະທົບຕໍ່ຄວາມພິພາດຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກເວົ້າລວມ, ຄຳຕັດສິນຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການກໍ່ມີການກະທົບ ແລະ ເປັນບົດຮຽນໃຫ້ຫວຽດນາມອີກນຳ.
ກ່ອນອື່ນ, ຍ້ອນຂໍ້ອ້າງກຳມະສິດ “ເສັ້ນປະ 9 ເສັ້ນ” ແລ່ນອ້ອມຮອບທະເລຕາເວັນອອກ, ປົກຫຸ້ມປະມານ 60% ເນື້ອທີ່ເຂດເສດຖະກິດພິເສດ ແລະໄຫຼ່ທະວີບຂອງຫວຽດນາມ, ການທີ່ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການປະຕິເສດພື້ນຖານກົດໝາຍກ່ຽວກັບຄວາມສາມາດທີ່ຈີນໃຊ້ “ເສັ້ນປະ 9 ເສັ້ນ” ເພື່ອອ້າງກຳມະສິດໃນເຂດທະເລ ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງຈະຊ່ວຍໃຫ້ຫວຽດນາມມີພື້ືຖານກົດໝາຍອັນໜັກແໜ້ນ ເພື່ອຕໍ່ສູ້ປົກປັກຮັກສາເຂດເສດຖະກິດພິເສດ ແລະ ໄຫຼ່ທະວີບທີ່ເກີດມາຈາກຊາຍຝັ່ງແຜ່ນດິນຂອງຫວຽດນາມ.
ຍິ່ງກວ່ານັ້ນ, ປະຈຸບັນຕາມກຳນົດຂອງກົດໝາຍທະເລດປີ 2012 ຂອງຫວຽດນາມ, ຫວຽດນາມກຳລັງຄັດເລືອກເອົາວິທີແກ້ທີ່ປອດໄພ ເພື່ອກຳນົດເຂດທະເລຂອງເກາະຕ່າງໆ ຕາມການກຳນົດລວມຂອງມາດຕາ 121 ຂອງ ຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ. ດ້ວຍການທີ່ສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ທຳຄວາມກະຈ່າງແຈ້ງ ກ່ຽວກັບສະຖານະທາງກົດໝາຍ ຂອງບັນດາໂຄງສ້າງພູມິສາດ ຢູ່ໝູ່ເກາະເຈື່ອງຊາ, ຫວຽດນາມອາດຈະເລືອກເອົາການປະຕິບັດຕາມຂໍ້ສະຫລຸບຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ເພື່ອກຳນົດເຂດທະເລຢ່າງລະອຽດ ໃຫ້ແກ່ເກາະຕ່າງໆ ທີ່ຫວຽດນາມຢືນຢັນອະທິປະໄຕຂອງຕົນ ໃນໝູ່ເກາະເຈື່ອງຊາ. ນີ້ຈະເປັນການເຄື່ອນໄຫວ ທີ່ຊ່ວຍໃຫ້ຫວຽດນາມຊີ້ແຈງວ່າ ຄຳອ້າງກຳມະສິດທະເລຂອງຕົນສອດຄ່ອງກັບກົດໝາຍສາກົນ ແລະ ເຊີດຊູພາບພົດ ອິດທິພົນຂອງປະເທດຫວຽດນາມທີ່ເຄົາລົບກົດໝາຍສາກົນ.
ນອກນັ້ນ, ການລະເມີດຫຼາຍຢ່າງ ທີ່ປະເທດຈີນໄດ້ກະທຳຕໍ່ຟີລິບປິນນັ້ນ ມີຫຼາຍຈຸດທີ່ຄ້າຍຄືກັນກັບການລະເມີດທີ່ຈີນມີຕໍ່ຫວຽດນາມ, ເຊັ່ນ ການກີດກັ້ນ ກຸກກວນ ທຳລາຍການເຄື່ອນໄຫວສືບສວນ ຂຸດຄົ້ນຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດນ້ຳມັນອາຍແກັສ ຢູ່ເຂດໄຫຼ່ທະວີບຂອງຫວຽດນາມ; ກີດກັ້ນ ຂັດຂວາງບໍ່ໃຫ້ຊາວປະມົງຫວຽດນາມ ຂຸດຄົ້ນຊັບພະຍາກອນທາງປະມົງ ຢູ່ໃນເຂດເສດຖະກິດພິເສດ ແລະ ບັນດາເຂດການປະມົງທີ່ເປັນມູນເຊື້ອ ຂອງຫວຽດນາມ; ກໍ່ສ້າງບັນດາກິດຈະການກໍ່ສ້າງທີ່ຜິດກົດໝາຍໃນເຂດໄຫຼ່ທະວີບຂອງຫວຽດນາມ; ດຳເນີນການຕຳ ຊົນໃສ່ເຮືອຂອງຊາວປະມົງ ແລະ ເຮືອຕຳຫຼວດຍາມຝັ່ງຂອງຫວຽດນາມ... ການກະທຳເຫຼົ່ານີ້ຖືກສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການສະຫລຸບວ່າ ຜິດກົດໝາຍ. ເພາະສະນັ້ນ, ອີງໃສ່ຄຳຕັດສິນນັ້ນ, ຫວຽດນາມມີພື້ນຖານກົດໝາຍທີ່ໜັກແໜ້ນຕື່ມອີກ ເພື່ອຕໍ່ສູ້ກີດກັ້ນການກະທຳລະເມີດຂອງຈີນໃນອະນາຄົດ.
ອາດຈະເວົ້າໄດ້ວ່າ, ຄຳຕັດສິນຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການທີ່ສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນຕາມພາກຜະໜວກທີ VII ຂອງຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ ປະສົບຜົນສຳເລັດ, ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງໄຊຊະນະຂອງກົດໝາຍສາກົນ, ຂອງບັນດາຄ່ານິຍົມທົ່ວໄປ ຊຶ່ງບັນດາປປະເທດໃນໂລກໄດ້ພ້ອມກັນກໍ່ສ້າງ ແລະ ເຄົາລົບ ໃນການພົວພັນສາກົນຫຼາຍທົດສະວັດທີ່ຜ່ານມາ, ແລະສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ບັນດາປະເທດອາດຈະນຳໃຊ້ກົດໝາຍສາກົນ ເປັນເຄື່ອງມືແຫ່ງຄວາມຍຸຕິທຳ ໃນການມານະພະຍາຍາມແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດສາກົນດ້ວຍສັນຕິວິທີ. ຄຳສະຫລຸບຂອງການພິພາກສາມີຫຼາຍຈຸດຕັ້ງໜ້າທີ່ເປັນປະໂຫຍດໃຫ້ແກ່ຟີລິບປິນ ແລະ ມີປະໂຫຍດໃຫ້ແກ່ບັນດາປະເທດທີ່ກຳລັງມີຂໍ້ພິພາດຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ, ເປັນການໄຂໂອກາດໃໝ່ໃຫ້ບັນດາຝ່າຍທີ່ກ່ຽວ ພ້ອມກັນຊອກຫາວິທີແກ້ທີ່ຍາວນາມແລະຍືນຍົງ, ອີງໃສ່ກົດໝາຍສາກົນ ເພື່ອຄຸ້ມຄອງ ແລະ ຮ່ວມມືຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ./.
* ຮສ, ປອ ຫງວຽນທິລານແອງ
ສະຖາບັນທະເລຕາເວັນອອກ, ສະຖາບັນການຕ່າງປະເທດ
--------------------------
* ທັດສະນະທີ່ສະແດງອອກໃນບົດນີ້ ແມ່ນທັດສະນະສ່ວນຕົວຂອງຜູ້ແຕ່ງ, ບໍ່ແມ່ນທັດສະນະເປັນທາງການຂອງສະຖາບັນການຕ່າງປະເທດ.
(1) ມາດຕາ 36 ໃນກົດລະບຽບຂອງສານຍຸຕິມຳສາກົນ ໄດ້ຢືນຢັນວ່າ ສານມີອຳນາດພິພາກສາຂໍ້ພິພາດ ຊຶ່ງບັນດາຝ່າຍທີ່ກ່ຽວເຫັນດີພ້ອມກັນສະເໜີຄຳຮ້ອງ ຫຼັກຖານຕ່າງໆ ຕໍ່ສານ, ເຊັ່ນ ພ້ອມກັນສະເໜີຂໍ້ຕົກລົງ, ຖະແຫຼງການຮັບຮອງຝ່າຍດຽວ, ຫຼືຂໍ້ກຳນົດໃນສົນທິສັນຍາສາກົນ ຊຶ່ງບັນດາປະເທດທີ່ພິພາດເປັນສະມາຊິກ.
(2) ຕາມຂໍ້ກຳນົດໃນບັນດາມາດຕາ 2, 33, 56, 76 ຂອງ ຢູເອັນຊີແອລໂອເອສ.
(3) ຖະແຫຼງການຂອງຫົວໜ້າກົມກົດໝາຍ ແລະ ສົນທິສັນຍາສາກົນ, ກະຊວງການຕ່າງປະເທດຈີນ, ວັນທີ 12-5-2016.
(4) ຂໍ້ສະເໜີສະບັບທີ 1 ແລະ 2 ໃນຄຳຮ້ອງຟ້ອງຂອງຟີລິບປິນ.
(5) ສານທາງການຂອງຈີນ ສົ່ງສະຫະປະຊາຊາດ ກ່ຽວກັບການສະເໜີເຂດໄຫຼ່ທະວີບເປີດກວ້າງ ຂອງຫວຽດນາມ ແລະ ມາເລເຊຍ, No. CML/12/2009 (ວັນທີ 13 ເມສາ 2009) ແລະ CML/8/2011 (ວັນທີ 14 ເມສາ 2011).
(6) ຂໍ້ສະເໜີສະບັບທີ 3 - 7 ໃນຄຳຮ້ອງຟ້ອງຂອງຟີລິບປິນ.
(7) ບັນດາເອກະສານເຫຼົ່ານີ້ ໄດ້ລົງພິມຂໍ້ຄວາມເຕັນໃນເວບໄຊ:https://www.pcacases.com/web/view/7
(8) ຄຳປະກາດສະບັບທີ 4 ຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ, ລົງໃນເວບໄຊ: https://www.pcacases.com/web/sendAttach/1298
(9) ບົດສະຫລຸບ ໃນຕອນທີ 153, ຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບອຳນາດ ແລະ ຄວາມສາມາດດຳເນີນຄະດີ ຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ວັນທີ 29-10-2015, ຂໍ້ຄວາມເຕັມໃນເວບໄຊ: https://www.pcacases.com/web/sendAttach/1506 (ຫຼັງຈາດນີ້ ເອີ້ນຫຍໍ້ວ່າ ຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບສິດອຳນາດ)
(10) ບົດສະຫລຸບ ໃນຕອນທີ 302, 310, 321, ຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບສິດອຳນາດ.
(11) ການກຳນົດເຂດທະເລພຽງແຕ່ເກີດຂຶ້ນພາຍຫຼັງກຳນົດຄວາມສາມາດນຳໃຊ້ເຂດທະເລທີ່ປະກອບເປັນເຂດທະເລດທັບຊ້ອນລະຫວ່າງບັນດາປະເທດ.
(12) ບົດສະຫລຸບ ໃນຕອນທີ 153, ຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບສິດອຳນາດ.
(13) ຕອນທີ 412, ຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບສິດອຳນາດ.
(14) ຕອນທີ 278, ຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບເນື້ອໃນຂອງຄຳຮ້ອງຟ້ອງຂອງຟີລິບປິນ - ຈີນ, http://www.pcacases.com/pcadocs/PH-CN%20-%2020160712%20-%20Award.pdf (ຫຼັງຈາດນີ້ ເອີ້ນຫຍໍ້ວ່າ ຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບເນື້ອໃນ).
(15) ບົດສະຫລຸບຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ໃນຕອນທີ 646, ຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບເນື້ອໃນ.
(16) ບົດສະຫລຸບຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ໃນຕອນທີ 575 ແລະ 576, ຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບເນື້ອໃນ.
(17) ບົດສະຫລຸບຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ໃນຕອນທີ 716, 757, 1043, ຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບເນື້ອໃນ.
(18) ບົດສະຫລຸບຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ໃນຕອນທີ 814, ຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບເນື້ອໃນ.
(19) ບົດສະຫລຸບຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ໃນຕອນທີ 992 ແລະ 993, ຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບເນື້ອໃນ.
(20) ບົດສະຫລຸບຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ໃນຕອນທີ 1109, ຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບເນື້ອໃນ.
(21) ບົດສະຫລຸບຂອງສານອະນຸຍາໂຕຕຸລາການ ໃນຕອນທີ 1181, ຄຳຕັດສິນກ່ຽວກັບເນື້ອໃນ.
(22) ຄຳຕອບຂອງທ່ານ ອານໂທນີໂອ ກາພີໂອ ອະດີດຜູ້ພິພາກສາຟີລິບປິນ ທີ່ໃຫ້ສຳພາດນັກຂ່າວຂອງເວບໄຊ abscbn, ຂໍ້ຄວາມເຕັນໃນເວບໄຊ: http://news.abs-cbn.com/focus/07/14/16/transcript-justice-antonio-carpio-on-south-china-sea-conflict
(23) ຂໍ້ກຳນົດໃນມາດຕາ 4 ແລະມາດຕາ 5 ຂອງ DOC. ອາຊຽນ ແລະຈີນ ຍັງບໍ່ທັນບັນລຸເຖິງຄວາມເຫັນດີນຳກັນໃນການອະທິບາຍ, ກຳນົດຢ່າງລະອຽດ ກ່ຽວກັບມາຕາ 4 ແລະມາດຕາ 5 ຂອງ DOC ໂດຍຜ່ານການກໍ່ສ້າງບັນຊີລາຍການເຄື່ອນໄຫວທີ່ຄວນເຮັດ ແລະ ບໍ່ຄວນເຮັດ ເພື່ອຊຸກຍູ້ການຄຸ້ມຄອງ ແລະແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດຢູ່ທະເລຕາເວນອອກ.
(24) ມາຮອດປະຈຸບັນ, ອາເມຣິກາ, ຍີ່ປຸ່ນ, ອົດສະຕຣາລີ, ການາດາ ໄດ້ອອກຖະແຫຼງການຢືນຢັນ ຄຳຕັດສິນມີຄຸນຄ່າຜູກມັດທາງກົດໝາຍ ຕໍ່ບັນດາຝ່າຍທີ່ກ່ຽວໃນຄະດີ ແລະ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ບັນດາຝ່າຍທີ່ກ່ຽວປະຕິບັດຕາມຂໍ້ຕັດສິນ. ສະຫະພາບເອີຣົບ, ສິງກະໂປ, ອິນໂດເນເຊຍ, ມາເລເຊຍ, ມຽນມາ ແລະ ປະເທດອື່ນອີກຫຼາຍປະເທດ ໄດ້ອອກຖະແຫຼງການ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ບັນດາຝ່າຍພ້ອມກັນແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ ຢ່າງຖືກຕ້ອງກັບກົດໝາຍສາກົນ.
