ເອເປກ 2017: ສ້າງກຳລັງຂັບເຄື່ອນໃໝ່, ພ້ອມກັນເພີ່ມພູນຄູນສ້າງອະນາຄົດຮ່ວມກັນ
ວກ.ອອນໄລ - ກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ເວທີປາໄສການຮ່ວມມືເສດຖະກິດ ອາຊີ-ປາຊີຟິກ 2017 (APEC 2017 - ເອເປກ 2017) ໄດ້ຈັດຂຶ້ນທີ່ປະເທດຫວຽດນາມໃນເດືອນ ພະຈິກ 2017. ນີ້ເປັນຄັ້ງທີສອງທີ່ຫວຽດນາມເປັນເຈົ້າພາບຈັດຕັ້ງກອງປະຊຸມ ເອເປກ. ດ້ວຍເຫດການນີ້, ຫວຽດນາມພ້ອມກັນກັບບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດສະມາຊິກ ໄດ້ມີຄວາມພະຍາຍາມເຮັດໃຫ້ປີ ເອເປກ 2017 ກາຍເປັນຫຼັກໝາຍທີ່ຈະແຈ້ງແຫ່ງຂະບວນວິວັດການພັດທະນາຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງຂອງ ເອເປກ, ຊຸກຍູ້ທ່າອຽງສັນຕິພາບ ສະຖຽນລະພາບ ການຮ່ວມມື ການພັດທະນາຂອງພາກພື້ນ ແລະ ໃນໂລກ.
ປະທານປະເທດຫວຽດນາມ ເຈິ່ນດ້າຍກວາງ ແລະ ຜູ້ນຳບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດ ເອເປກ ທີ່ນະຄອນ ດານັ໊ງ. (ພາບ: TTXVN)
ລະດັບໃໝ່ໃນເທສະແຫ່ງການຮ່ວມມື ອາຊີ-ປາຊີຟິກ
ເວທີປາໄສການຮ່ວມມືເສດຖະກິດ ອາຊີ-ປາຊີຟິກ 2017 ລວມມີບັນດາການເຄື່ອນໄຫວຕົ້ນຕໍຄື ກອງປະຊຸມເຈົ້າໜ້າທີ່ອາວຸໂສຂອງເອເປກ 3 ຄັ້ງ (SOM 1, SOM 2, SOM 3) ທີ່ໄດ້ຈັດຕັ້ງໃນ ເດືອນກຸມພາ, ເດືອນມີນາ ແລະ ເດືອນສິງຫາ 2017. ຄຽງຂ້າງນັ້ນ, ກອງປະຊຸມທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຈຳນວນໜຶ່ງກໍ່ໄດ້ດຳເນີນໄປ, ລວມມີ ກອງປະຊຸມໂຕະມົນກ່ຽວກັບນະໂຍບາຍພັດທະນາການທ່ອງທ່ຽວແບບຍືນຍົງ (ເດືອນມິຖຸນາ 2017); ເວທີປາໄສການສົນທະນານະໂຍບາຍຂັ້ນສູງກ່ຽວກັບຄວາມໝັ້ນຄົງທາງດ້ານສະບຽງອາຫານ ແລະ ກະສິກຳແບບຍືນຍົງ ທີ່ຄ່ອງຕົວກັບການປ່ຽນແປງສະພາບອາກາດ (ດືອນພຶດສະພາ 2017); ກອງປະຊຸມລັດຖະມົນຕີກ່ຽວກັບວິສາຫະກິດຂະໜາດນ້ອຍແລະກາງ ແລະ ບັນດາກອງປະຊຸມທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ (ເດືອນກັນຍາ 2017); ການສົນທະນານະໂຍບາຍຂັ້ນສູງກ່ຽວກັບແມ່ຍິງແລະເສດຖະກິດ (ເດືອນກັນຍາ 2017); ກອງປະຊຸມລັດຖະມົນຕີການເງິນ ເອເປກ 2017 (ເດືອນຕຸລາ 2017) ແລະບັນດາການເຄື່ອນໄຫວຢູ່ຕາມລະບຽງກອງປະຊຸມ. ກອງປະຊຸມເຫຼົ່ານີ້ໄດ້ວາງອອກ ຂໍ້ບຸລິມະສິດ, ຂໍ້ສະເໜີແນະ, ຂໍ້ລິເລີ່ມ ທີ່ສະແດງເຖິງວິໄສທັດໃໝ່, ບົດບາດທີ່ຕັ້ງໃໝ່ຂອງ ເອເປກ 2017. ສັບປະດາຂັ້ນສູງ ເອເປກ 2017 ໄດ້ຮັບການຈັດຕັ້ງຂຶ້ນໃນລະຫວ່າງວັນທີ 6-11 ພະຈິກ 2017 ຢູ່ນະຄອນ ດານັ໊ງ ເປັນເຫດການສຳຄັນທີ່ສຸດຂອງປີ ເອເປກ 2017 ແລະເປັນຈຸດໜັກໃຈກາງໜຶ່ງໃນການເຄື່ອນໄຫວການຕ່າງປະເທດຂອງຫວຽດນາມ ໃນປີນີ້ ແນໃສ່ຜັນຂະຫຍາຍ ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຢ່າງກວ້າງຂວາງ ເລິກເຊິ່ງ, ຍົກສູງຄຸນນະພາບແລະປະສິດທິຜົນຂອງວຽກງານການຕ່າງປະເທດພະຫຸພາຄີ.
ຫົວຂໍ້ແລະບັນດາຂໍ້ບຸລິມະສິດທີ່ຫວຽດນາມສະເໜີຕໍ່ ເອເປກ 2017 ມີລັກສະນະສືບທອດບັນດາຜົນສຳເລັດຂອງບັນດາປີ ເອເປກ ກ່ອນໜ້ານີ້, ມັນສອດຄ່ອງກັບສະພາບການຮ່ວມມື ແລະ ການຜັນປ່ຽນໃນພາກພື້ນອີຊີ-ປາຊີຟິກ.
ດ້ວຍທິດນຳ ສົມທົບກັບບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດສະມາຊິກໃນພາກພື້ນ ພ້ອມກັນກໍ່ສ້າງປະຊາຄົມອາຊີ-ປາຊີຟິກ ທີ່ສັນຕິພາບ ສະຖຽນລະພາບ ການພັດທະນາ ເຊື່ອມຕໍ່ ແລະວັດທະນາຖາວອນ, ຫວຽດນາມໄດ້ກຳນົດຫົວຂໍ້ຂອງປີ ເອເປກ 2017 ຄື: “ສ້າງແຮງຜັດດັນໃໝ່, ພ້ອມກັນເພີ່ມພູນຄູນສ້າງອະນາຄົດຮ່ວມກັນ”, ດ້ວຍຄວາມໝາຍຕ່າງໆຄື: ທີໜຶ່ງ, ສ່ອງແສງເຖິງຄວາມເອົາໃຈໃສ່ຮ່ວມກັນຂອງບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດສະມາຊິດ ເອເປກ ກ່ຽວກັບການຊອກຫາ “ແຮງຜັດດັນໃໝ່” ໃຫ້ແກ່ການເຊື່ອມໂຍງ, ການຮ່ວມມື ແລະ ການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດຂອງ ອາຊີ-ປາຊິຟິກ; ທີສອງ, ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງ “ຕົ້ນສ່ວນຮ່ວມກັນ”, ເປົ້າໝາຍໄລຍະຍາວຂອງ ເອເປກ ແລະ ພາກພື້ນອາຊີ-ປາຊີຟິກ ກ່ຽວກັບ “ການເພີ່ມພູນຄູນສ້າງອະນາຄົດຮ່ວມກັນ”, ນັ້ນຄື ສັນຕິພາບ ສະຖຽນລະພາບ ການພັດທະນາ ແລະ ຄວາມວັດທະນາຖາວອນ; ທີສາມ, ສະແດງຄວາມຫວັງກ່ຽວກັບການພັດທະນາໃໝ່ຂອງ ເອເປກ ໃນປີ 2017, ປະກອບສ່ວນຢືນຢັນຖານະທີຕັ້ງຂອງ ເວທີປາໄສ ໃນສະພາບການໃໝ່. ຄຽງຂ້າງນັ້ນ, ຫວຽດນາມກໍ່ກຳນົດສີ່ການບຸລິມະສິດຕົ້ນຕໍ່ຂອງ ເອເປກ 2017, ລວມສູນໃສ່ບັນດາເນື້ອໃນຮ່ວມມືທີ່ ເອເປກ ພວມເອົາໃຈໃສ່, ລວມມີ:
ຊຸກຍູ້ການເຕີບໂຕແບບຍືນຍົງ, ປະດິດສ້າງ ແລະ ກວມລວມ: ນີ້ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາການບຸລິມມະສິດອັນດັບໜຶ່ງຂອງ ເອເປກ ໃນສະພາບການເສດຖະກິດໂລກໄດ້ຟື້ນຟູແຕ່ຍັງບໍ່ທັນໝັ້ນຄົງ ແລະ ຄວາມບໍ່ສະເໝີພາບເພີ່ມຂຶ້ນ. ລັກສະນະ “ຍືນຍົງ” ແລະ “ກວມລວມ” ຂອງການພັດທະນາໄດ້ຮັບການເນັ້ນຢ້ຳແນໃສ່ປະກອບສ່ວນປະຕິບັດ ຍຸດທະສາດເອເປກ ກ່ຽວກັບການເຕີບໂຕຄຸນນະພາບໃນໄລຍະຮອດປີ 2020 ແລະ ບັນດາເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບຍືນຍົງຂອງສະຫະປະຊາຊາດ. ການປະຕິຮູບໂຄງປະກອບແລະປ່ຽນແປງໃໝ່ປະດິດສ້າງ ກໍ່ມີບົດບາດສຳຄັນທີ່ສຸດ ເພື່ອແນໃສ່ສ້າງຄວາມຂະຫຍັນຂັນເຄື່ອນໃໝ່ໃຫ້ແກ່ການເຕີບໂຕ, ໂດຍຜ່ານການຍົກສູງສະມັດຕະພາບຂອງງານ, ພັດທະນາແຫຼ່ງບຸກຄະລາກອນ ແລະ ຮັບປະກັນການຈັດແບ່ງແຫຼ່ງພະລັງຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ. ນີ້ແມ່ນຕົວແບບການເຕີບໂຕ ທີ່ເອົາປະຊາຊົນແລະວິສາຫະກິດ ເປັນໃຈກາງ.
ຍູ້ແຮງການເຊື່ອມໂຍງເສດຖະກິດພາກພື້ນຢ່າງກວ້າງຂວາງເລິກເຊິ່ງ: ໃນຊຸມປີທີ່ຜ່ານມາ, ການຍູ້ແຮງການເຊື່ອມໂຍງເສດຖະກິດພາກພື້ນຢ່າງກວ້າງຂວາງເລິກເຊິ່ງ ແລະ ເພີ່ມທະວີການເຊື່ອມຕໍ່ ໄດ້ຮັບການເຊີດຊູໃນລະບຽບວາລະຂອງ ເອເປກ ແນໃສ່ຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການເພີ່ມທະວີການເຊື່ອມໂຍງເສດຖະກິດຢ່າງກວ້າງຂວາງເລິກເຊິ່ງ ແລະ ການພັດທະນາຂອງບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດ ອາຊີ-ປາຊີຟິກ. ໃນປີ 2017, ບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດ ເອເປກ ສືບຕໍ່ຍູ້ແຮງການປະຕິບັດເປົ້າໝາຍ ໂບໂກ ກ່ຽວກັບການເປີດເສລີພາບການຄ້າແລະການລົງທຶນ ໃຫ້ສຳເລັດໃນປີ 2020, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍ່ເພີ່ມທະວີການເຊື່ອມຕໍ່ທັງສາມດ້ານ: ໂຄງສ້າງພື້ນຖານ, ລະບຽບກົດໝາຍ ແລະ ຜູ້ຄົນ. ຄວາມມານະພະຍາຍາມໃໝ່ເປັນສິ່ງຈຳເປັນ ເພື່ອໃຫ້ ເອເປກ ຮັກສາບົດບາດເປັນກຳລັງຂັບເຄື່ອນຊຸກຍູ້ການເຊື່ອມໂຍງເສດຖະກິດພາກພື້ນຢ່າງກວ້າງຂວາງ ເລິກເຊິ່ງ.
ຍົກສູງຄວາມສາມາດແຂ່ງຂັນ, ປະດິດສ້າງຂອງວິສາຫະກິດຂະໜາດນ້ອຍສຸດ, ນ້ອຍແລະກາງ (MSMEs) ໃນຍຸກ ດິຈິຕອນ: ວິສາຫະກິດຂະໜາດນ້ອຍສຸດ, ນ້ອຍແລະກາງ ເປັນກຳລັງຂັບເຄື່ອນໜຶ່ງສຳລັບການເຕີບໂຕ ແລະ ສ້າງວຽກເຮັດງານທຳ ໃນບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດ ເອເປກ. ການພັດທະນາຂອງວິສາຫະກິດເຫຼົ່ານີ້ ແລະ ການທີ່ມັນເຂົ້າຮ່ວມເລິກໃນບັນດາພວງພະນັງຄຸນຄ່າ ເປັນການສ້າງແຮງກະຕຸ້ນໃໝ່ໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາຂອງບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດ ເອເປກ. ການ “ຍົກສູງຄວາມສາມາດແຂ່ງຂັນແລະປະດິດສ້າງ” ຂອງ MSMEs ຍິ່ງມີຄວາມສຳຄັນໃນ ຍຸກດິຈິຕອນ, ດ້ວຍບັນດາໂອກາດແລະສິ່ງທ້າທາຍໃໝ່. ພ້ອມກັນນັ້ນ ການຍົກສູງຄວາມສາມາດແຂ່ງຂັນແລະປະດິດສ້າງ ກໍ່ສະແດງເຖິງການສືບຕໍ່ ແລະ ຊຸກຍູ້ການຜັນຂະຫຍາຍຕໍ່ເນື່ອງ ບັນດາໂຄງການເຄື່ອນໄຫວຂອງ ເອເປກ ໃນຂົງເຂດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຖິງ MSMEs.
ເພີ່ມທະວີຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານ ແລະ ການກະສິກຳແບບຍືນຍົງ ທີ່ຄ່ອງຕົວກັບການປ່ຽນແປງສະພາບອາກາດ: ໃນການຮ່ວມມືຂອງ ເອເປກ, ຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານໄດ້ຮັບຄວາມເອົາໃຈໃສ່ເປັນສຳຄັນຢູ່ສະເໝີ, ຍ້ອນອາຊີ-ປາຊີຟິກ ສະໜອງປະມານ 55% ຍອດປະລິມານຜະລິດຕະພັນກະສິກຳຂອງໂລກ. ຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານກໍ່ເປັນເປົ້າໝາຍທີສອງ ໃນບັນດາເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບຍືນຍົງຂອງສະຫະປະຊາຊາດຮອດປີ 2030. ໃນຊຸມປີທີ່ຜ່ານມາມໍ່ນີ້, ເອເປກ ໄດ້ໃຫ້ຄວາມສຳຄັນຫຼາຍກວ່າເຖິງການແກ້ໄຂການກະທົບທາງລົບຂອງການປ່ຽນແປງສະພາບອາກາດ ທີ່ມີຕໍ່ຄວາມພະຍາຍາມຮັບປະກັນຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານ ແລະ ການກະສິກຳແບບຍືນຍົງ. ຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານຕິດກັບ “ການກະສິກຳແບບຍືນຍົງ ທີ່ຄ່ອງຕົວກັບການປ່ຽນແປງສະພາບອາກາດ” ຈະຊ່ວຍໃຫ້ບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດ ເອເປກ ຮັບມືຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ກັບການກະທົບທີ່ນັບມື້ນັບຮ້າຍແຮງຂອງການປ່ຽນແປງສະພາບອາກາດ.
ການກຳນົດຢ່າງຖືກຕ້ອງກ່ຽວກັບເຈົ້າພາບ, ການບຸລິມະສິດ, ບັນດາທິດທາງຮ່ວມມື ແລະ ການເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງຕັ້ງໜ້າຂອງບັນດາປະເທດໃຫຍ່ໃນ ເອເປກ 2017 ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນແຈ້ງ ລະດັບໃໝ່ໃນການຮ່ວມມື ອາຊີ-ປາຊີຟິກ:
ທີໜຶ່ງ, ກໍ່ສ້າງອາຊີ-ປາຊີຟິກໃຫ້ມີສັນຕິພາບ ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ພັດທະນາຢ່າງຂະຫຍັນຂັນເຄື່ອນ, ເປັນກຳລັງຂັບເຄື່ອນການເຕີບໂຕທີ່ສຳຄັຍໃນພາກພື້ນ. ປະຈຸບັນ, ເອເປກ ເປັນຫົວຈັກເສດຖະກິດ, ເປັນກຳລັງຂັບເຄື່ອນການເຕີບໂຕຂອງອາຊີ-ປາຊີຟິກ ແລະ ຂອງໂລກ. ຜ່ານເວລາເກືອບສາມສິບປີ, ບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດ ເອເປກ ໄດ້ເຕີບໂຕຢ່າງແຂງແຮງ, ກວມເອົາເກືອບ 60% ຈີດີພິ ຂອງໂລກ; 49% ມູນຄ່າການຄ້າສາກົນ ດ້ວຍອັດຕາພາສີສຸລະກາກອນສະເລ່ຍທີ່ໄດ້ຫຼຸດລົງ ຈາກ 11% ປີ 1996 ລົງເປັນ 5,5% ໃນປີ 2016; ລະດັບລາຍໄດ້ ແລະ ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນໃນພາກພື້ນໄດ້ຮັບການຍົກຂຶ້ນສູງຢ່າງຈະແຈ້ງ. ນັ້ນເປັນສິ່ງຢັ້ງຢືນໃຫ້ແກ່ຄວາມພະຍາຍາມຂອງທົ່ວທັງພາກພື້ນ ກ່ຽວກັບການເປີດເສລີພາບ ແລະ ການສ້າງຄວາມສະດວກດີໃຫ້ແກ່ການຄ້າ ການລົງທຶນ ກໍ່ຄືການແບ່ງປັນຄວາມໝັ້ນຄົງ ການພັດທະນາ ແລະ ພ້ອມກັນວັດທະນາຖາວອນ. ເພື່ອປະຕິບັດສິ່ງເຫຼົ່ານັ້ນ, ໃນບົດປາໄສໄຂກອງປະຊຸມບັນດາລັດຖະມົນຕີການຄ້າ ເອເປກ ຄັ້ງທີ 23, ດ້ວຍການເຂົ້າຮ່ວມຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ອາວຸໂສ ເອເປກ ຫຼາຍຄົນ, ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຫວຽດນາມ ຫງວຽນຊວັນຝຸກ ໄດ້ເນັ້ນວ່າ: “ທຸກແຜນການຮ່ວມມືດ້ວຍບັນດາເປົ້າໝາຍທີ່ດີງາມ ຈະບໍ່ສາມາດປະກົດເປັນຈິງໄດ້ ຖ້າຫາກພວກເຮົາຂາດຄວາມເຊື່ອຖື ຄວາມຕັດສິນໃຈການເມືອງ ຮ່ວມມືກັນເພື່ອຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມສັນຕິພາບ ຮັບປະກັນຄວາມສະຫງົບປອດໄພ ໃຫ້ແກ່ການເຄື່ອນໄຫວລົງທຶນ ຈໍລະຈອນສິນຄ້າ ການຄ້າຢູ່ໃນພາກພື້ນ”. ທຸກປະເທດຢູ່ໃນພາກພື້ນ, ເຖິງວ່າຈະເປັນສະມາຊິກ ຫຼືບໍ່ເປັນສະມາຊິກຂອງ ເອເປກກໍ່ຕ້າມ, ກໍ່ລ້ວນແຕ່ແບ່ງປັນຜົນປະໂຫຍດລວມໃນການກໍ່ສ້າງການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມື ອາຊີ-ປາຊີຟິກ, ເພື່ອການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ແລະກວມລວມໃນສະຕະວັດທີ XXI.
ທີສອງ, ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວຂອງ ເອເປກ 2017 ໄດ້ສ້າງໃຫ້ມີແຮງຜັດດັນໃໝ່ ເພື່ອຍົກການຮ່ວມມືເຊື່ອມຕໍ່ເສດຖະກິດພາກພື້ນ ອາຊີ-ປາຊີຟິກ ຂຶ້ນສູ່ລະດັບໃໝ່, ຢືນຢັນຄວາມສຳຄັນຂອງ ເວທີປາໄສເພື່ອປະຊາຊົນແລະວິສາຫະກິດ. ແຕ່ເດືອນມີນາ 2017 ເຖິງດຽວນີ້, ປະເທດເຈົ້າພາບຫວຽດນາມພ້ອມກັນກັບບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດສະມາຊິດ ເອເປກ ຜັນຂະຫຍາຍຂະບວນວິວັດ ການຫັນ 4 ການບຸລິມະສິດທີ່ກ່າວມາເທິງນີ້ ອອກເປັນບັນດາເອກະສານ ໂຄງການ ແຜນງານທີ່ລະອຽດ, ຈາກນັ້ນຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມື ເອເປກ ໃນຊຸມປີຕໍ່ໜ້າ. ດ້ວຍການປະຊຸມ ສຳມະນາ ສົນທະສາປະມານ 50 ຄັ້ງ, ທີ່ກອງປະຊຸມເຈົ້າໜ້າທີ່ອາວຸໂສຂອງເອເປກຄັ້ງທີ 2 (SOM 2) ແລະ ບັນດາການປະຊຸມທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ, ບັນດາຜູ້ແທນໄດ້ປຶກສາສົນທະນາບັນດາບັນຫານຕົວຈິງ ຢູ່ໃນຈຸດເວລາສຳຄັນທີ່ມີລັກສະນະບາດລ້ຽວຂອງ ເວທີປາໄສ. ໃນບັນດາທົດສະວັດຕໍ່ໄປ, ບົດບາດຂອງ ເອເປກ ແມ່ນບໍ່ອາດຈະຂາດໄດ້ ໃນໂຄງປະກອບພາກພື້ນທີ່ກຳລັງເປັນຮູບຮ່າງຂຶ້ນ, ເພື່ອແນໃສ່ປະສານງານແລະເຊື່ອມໂຍງກົນໄກໃນພາກພື້ນ; ແກ້ໄຂສິ່ງທ້າທາຍລະດັບໂລກຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ຕອບສະໜອງຜົນປະໂຫຍດອັນຊອບທຳ ຂອງບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດໃນພາກພື້ນ ທີ່ພວມຈັດວາງຄືນໃໝ່ໂຄງປະກອບພື້ນຖານເສດຖະກິດ; ຍູ້ແຮງການປະຕິບັດບັນດາເປົ້າໝາຍ ໂບໂກ ໃຫ້ສຳເລັດ, ຍູ້ແຮງການເຊື່ອມໂຍງພາກພື້ນໃນຂອບການຮ່ວມມືຕ່າງໆເຊັ່ນ ຄູ່ຮ່ວມມືພາກພື້ນ (RCEP)..., ມຸ່ງໄປສູ່ການສ້າງຕັ້ງເຂດການຄ້າເສລີທົ່ວພາກພື້ນ ອາຊີ-ປາຊີຟິກ (FTAAP).
ທີສາມ, ເອເປກ 2017 ຖືກຖືວ່າເປັນບ່ອນລິເລີ່ມແນວຄິດເຊື່ອມຕໍ່ເສດຖະກິດພາກພື້ນ, ເປັນເວລານາທີທີ່ສຳຄັນເພື່ອກຳນົດວິໄສທັດຂອງ ເອເປກ ພາຍຫຼັງປີ 2020. ອາດຈະຖືວ່າ ເອເປກ ເປັນ “ສວນກ້າເບ້ຍ” ໃຫ້ແກ່ຄວາມຄິດປະດິດ, ຄວາມຄິດກ່ຽວກັບກາເຊື່ອມໂຍງຕິດກັບການພັດທະນາ. ເອເປກ ເປັນສະຖານທີ່ເພື່ອໃຫ້ບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດສະມາຊິກເຮັດທົດລອງ, ຊຸກຍູ້ຄວາມຄິດກ່ຽວກັບການເປີດເສລີພາບ, ນັບທັງບັນດາເນື້ອໃນທີ່ສັບສົນ, ປະສົບກັບອຸປະສັກຫຼາຍຢ່າງໃນຂອບເຂດພະຫຸພາຄີ. ຍິ່ງກວ່ານັ້ນ, ເຖິງວ່າເປັນເວທີປາໄສເສດຖະກິດ, ແຕ່ໃນຂອບເຂດ ເອເປກ, ບັນດາການນຳ ເຈົ້າໜ້າທີ່ ໃນຂົງເຂດການສົນທະນາຢູ່ເວທີປາໄສ ໄດ້ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການຮັບປະກັນສະຖຽນລະພາບ ຄວາມສະຫງົບດ້ານການເມືອງ, ມຸ່ງສູ່ເປົ້າໝາຍເພື່ອຄວາມວັດທະນາຖາວອນລວມຂອງພາກພື້ນ. ອາດຈະເວົ້າວ່າ, ບັນດາເປົ້າໝາຍ ໂບໂກ ເປັນປັດໃຈ່ສ້າງແຮງບັນດານໃຈ ແລະ ພາໃຫ້ ເອເປກ ໄປເຖິງທີ່ຕັ້ງແລະອິດທິພົນປັດຈຸບັນ. ຕື່ມໃສ່ນັ້ນອີກ, ນີ້ເປັນເວລະນາທີເພື່ອໃຫ້ ເວທີປາໄສ ນຳສະເໜີວິໄສທັດພາຍຫຼັງປີ 2020, ກຳນົດແຈ້ງບັນດາເປົ້າໝາຍ, ທິດທາງໄລຍະຍາວ ແລະ ບັນດາເສົາຄ້ຳການຮ່ວມມືໃຫ້ແກ່ເວທີປາໄສໃນເວລາ 10 - 15 ປີຕໍ່ໜ້າ.
ທີສີ່, ເອເປກ 2017 ໄດ້ຮັບຄວາມເອົາໃນໃສ່ທີ່ສຸດ ແລະ ສະແດງໃຫ້ເຫັນໄດ້ເຖິງຄວາມສຳຄັນ ໃນເມື່ອມີການເຂົ້າຮ່ວມຂອງຜູ້ນຳໜ້າບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດໃຫຍ່ທີ່ສຸດໃນໂລກ. ການເຂົ້າຮ່ວມຂອງບັນດາການນຳຂັ້ນສູງໃຫ້ເຫັນວ່າ, ພາກພື້ນ ອາຊີ-ປາຊີຟິກ ເປັນບ່ອນທີ່ບັນດາປະເທດໃຫຍ່ຢາກຫັນສູ່ການຮ່ວມມືແລະການລົງທຶນ. ການທີ່ປະທານາທິບໍດີອາເມຣິກາ ໂດນັນ ທຣັມ ມາຮ່ວມ ເອເປກ 2017 ຖືກຖືວ່າເປັນໂອກາດເພື່ອໃຫ້ປະເທດອາເມຣິກາ ຢືນຢັນຄຳໝັ້ນສັນຍາຂອງອາເມຣິກາ ຕໍ່ພາກພື້ນ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍ່ວາງພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ທິດທາງການເຂົ້າເຖິງໃໝ່ຂອງອາເມຣິກາ ຕໍ່ອາຊີເວົ້າລວມ ແລະອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ເວົ້າໂດຍສະເພາະ ໃນຫຼາຍຂົງເຂດ. ທາງຝ່າຍລັດເຊຍ, ຮອດປີ 2012 - ເປັນປີທີ່ລັດເຊຍເປັນເຈົ້າພາບຈັດຕັ້ງກອງປະຊຸມ ເອເປກ ຄົ້ງທີ 24 ຢູ່ນະຄອນ ວະລາດີໂວສະຕົກ, ລັດເຊຍເຄີຍມີທ່າທີ່ມິດງຽບຕໍ່ໜ້າບັນດາບັນຫາຂອງ ເອເປກ. ເພາະສະນັ້ນ, ການທີ່ປະທານາທິບໍດີ ວ.ປູຕີນ ຮັບຄຳເຊີນມາຮ່ວມສັບປະດາຂັ້ນສູງ ເອເປກ ນັ້ນໄດ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ, ລັດເຊຍໃຫ້ຄວາມສຳຄັນເປັນພິເສດ ຕໍ່ການປັບປຸງການພົວພັນຮ່ວມມືກັບບັນດາປະເທດໃນພາກພື້ນ. ເຖິງວ່າລັດເຊຍເປັນປະເທດທີ່ຂາຍສົ່ງອອກອຸປະກອນປ້ອງກັນປະເທດຈຳນວນຫຼາຍໄປຍັງບັນດາປະເທດອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ກໍ່ຕາມ, ແຕ່ບັນດາການພົວພັນທາງການຄ້າພັດຍັງບໍ່ທັນຂະຫຍາຍຕົວຢ່າງສົມຄູ່. ປີ 2015, ການແລກປ່ຽນການຄ້າຂອງບັນດາປະເທດອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ ກັບລັດເຊຍ ກວມພຽງ 0,6% ຍອດມູນຄ່າການຄ້າຂອງພາກພື້ນນີ້, ທຽບເທົ່າ 13 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ, ໃນຂະນະນັ້ນການແລກປ່ຽນການຄ້າກັບປະເທດຈີນ ກວມເຖິງ 15%, ທຽບເທົ່າ 346 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ.
ດ້ວຍຄວາມໝາຍດັ່ງກ່າວນັ້ນ, ປີ ເອເປກ 2017 ໝັ້ນໝາຍຈະສ້າງກຳລັງຂັບເຄື່ອນໃໝ່ໃຫ້ແກ່ເວທີປາໄສການຮ່ວມມືເສດຖະກິດ ອາຊີ-ປາຊີຟິກ. ອີກເທື່ອໜຶ່ງ ເອເປກ 2017 ຢືນຢັນການຕ່າງປະເທດພະຫຸພາຄີເປັນບ່ອນອີງທີ່ສຳຄັນຂອງບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດສະມາຊິກ, ເພື່ອຊຸກຍູ້ຜົນປະໂຫຍດ ແລະ ເຊີດຊູຖານະທີ່ຕັ້ງໃນໂລກແຫ່ງການໂລກາພິວັດທີ່ກວ້າງຂວາງເລິກເຊິ່ງ.
ຖານະທີ່ຕັ້ງໃໝ່ຂອງຫວຽດນາມໃນເວທີໂລກ ແລະ ໃນພາກພື້ນ
ທີໜຶ່ງ, ເອເປກ 2017 ປະກອບສ່ວນຢືນຢັນຖານະທີ່ຕັ້ງຂອງຫວຽດນາມໃນເວທີໂລກ. ການຈັດຕັ້ງ ເອເປກ 2017 ປະສົບຜົນສຳເລັດ ບໍ່ພຽງແຕ່ນຳມາຊຶ່ງການຕີລາຄາສູງຕໍ່ຫວຽດນາມ ໃນວຽກງານການຈັດຕັ້ງເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງໃຫ້ເຫັນເຖິງການປະກອບສ່ວນຂອງຫວຽດນາມ, ໃນຖານະເປັນ “ຜູ້ພາທາງ”, ຊຸກຍູ້ ເອເປກ ໃຫ້ຍູ້ແຮງການເປີດເສລີພາບທາງດ້ານການຄ້າ ເພື່ອການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ແລະຄວາມວັດທະນາຖາວອນຂອງພາກພື້ນ. ໃນເວລາທີ່ສະພາບການໂລກມີການຜັນປ່ຽນ ສິ່ງທ້າທາຍ ແລະ ຄວາມສ່ຽງຫຼາຍຢ່າງທີ່ນັບມື້ນັບເພີ່ມຂຶ້ນ, ເປັນຜົນກະທົບຢ່າງໜັກໜ່ວງເຖິງບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດ, ເຖິງຄວາມໄວໃນການເຕີບໂຕເສດຖະກິດໃນທົ່ວໂລກ ຊຶ່ງໄດ້ຫຼຸດລົງສູ່ລະດັບຕ່ຳສຸດໃນການວິກິດດ້ານການເງິນ-ເສດຖະກິດທົ່ວໂລກ ເມື່ອປີ 2008 - 2009, ບັນລຸພຽງ 2,2%. ຕື່ມໃສ່ນັ້ນ, ຜົນປະໂຫຍດຈາກການໂລກາພິວັດບໍ່ໄດ້ແຈກຢາຍສະໝ່ຳສະເໝີ ໄດ້ຊຸກຍູ້ທ່າອຽງປົກປ້ອງການຄ້າ ແລະແນວຄິດຕ້ານການໂລກາພິວັດເພີ່ມຂຶ້ນ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນຢູ່ອາເມຣິກາແລະຢູ່ປະເທດເອີຣົບຈຳນວນໜຶ່ງ. ໂດຍຮັບມືກັບສະພາບການໃໝ່ໃນປະຈຸບັນ, ຫວຽດນາມໃນບົດບາດປະເທດເຈົ້າພາບ ໄດ້ສະເໜີຫົວຂໍ້ ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວບຸລິມະສິດໃນປີ ເອເປກ 2017, ແລະໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຢ່າງກວ້າງຂວາງຈາກບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດສະມາຊິກ. ບົນພື້ນຖານນັ້ນ, ເອເປກ 2017 ດ້ວຍການເປັນເຈົ້າພາບຂອງຫວຽດນາມ ໄດ້ວາງຂໍ້ຄິດລິເລີ່ມ ມາດຕະການ ແລະ ນະໂຍບາຍອັນລະອຽດ ແທດເໝາະຕົວຈິງອອກມາ ແນໃສ່ສ້າງຜົນປະໂຫຍດທີ່ຕິດກັບປະຊາຊົນ ແລະ ວິສາຫະກິດໃນພາກພື້ນ.
ທີສອງ, ເອເປກ 2017 ໄດ້ຍົກລະດັບການພົວພັນສອງຝ່າຍຂອງຫວຽດນາມຂຶ້ນສູ່ລະດັບໃໝ່ແລະມີປະສິດທິຜົນ. ເວທີປາໄສໄດ້ໂຮມເອົາ 13 ໃນຈຳນວນ 25 ຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດ, ຄູ່ຮ່ວມມືຮອບດ້ານ ແລະຄູ່ຮ່ວມມືເສດຖະກິດ ການຄ້າທີ່ສຳຄັນອື່ນ ຂອງຫວຽດນາມ. ສິບແປດສະມາຊິກ ເອເປກ ເປັນບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືທີ່ສຳຄັນ ໃນບັນດາສັນຍາການຄ້າເສລີສອງຝ່າຍ ແລະຫຼາຍຝ່າຍ ຂອງປະເທດຫວຽດນາມ. ບັນດາສະມາຊິກ ເອເປກ ໄດ້ກວມເອົາ 78% ຍອດຈຳນວນທຶນທີ່ລົງທຶນໂດຍກົງຈາກຕ່າງປະເທດ (FDI), 75% ຍອດມູນຄ່າການຄ້າສິນຄ້າ, 38% ຍອດຈຳນວມທຶນຊ່ວຍເຫຼືອພັດທະນາເປັນທາງການ (ODA) ແລະ 79% ຈຳນວນນັກທ່ອງທ່ຽວສາກົນ ຂອງຫວຽດນາມ. ປະມານ 80% ຈຳນວນນັກຮຽນນັກສຶກສາຫວຽດນາມຢູ່ຕ່າງປະເທດ ກຳລັງຮຽນຢູ່ໃນບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດສະມາຊິກ ເອເປກ. ປະຈຸບັນ, 13 ໃນຈຳນວນ 15 ສັນຍາການຄ້າເສລີຂອງຫວຽດນາມ ແມ່ນຜົນຂອງການຮ່ວມມືລະຫວ່າງຫວຽດນາມກັບ 18 ພື້ນຖານເສດຖະກິດສະມາຊິກ ເອເປກ. ເຈັດພື້ນຖານເສດຖະກິດສະມາຊິກ ເອເປກ ປະຈຸບັນຢູ່ໃນທອບ 10 ຕະຫຼາດສົ່ງອອກໃຫຍ່ທິ່ສຸດຂອງຫວຽດນາມ ຊຶ່ງລວມມີ: ອາເມຣິກາ, ຈີນ, ຍີ່ປຸ່ນ, ສ.ເຫຼີ, ຮົ່ງກົງ, ມາເລເຊຍ ແລະ ສິງກະໂປ. ເພາະສະນັ້ນ, ນອກຈາກການປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນຜົນສຳເລັດລວມຂອງການຮ່ວມມືພະຫຸພາຄີຂອງ ເອເປກ 2017 ແລ້ວ, ຫວຽດນາມຍັງມີໂອກາດຍົກການພົວພັນສອງຝ່າຍກັບບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດສະມາຊິກ ເອເປກ ຂຶ້ນສູ່ລະດັບໃໝ່ ດ້ວຍລວງເລິກແລະປະສິດທິຜົນຍິ່ງກວ່າອີກ. ນີ້ແມ່ນໄອກາດພົບປະສອງຝ່າຍກັບບັນດາສະມາຊິກ ແນໃສ່ແລກປ່ຽນບັນດາທິດທາງກ່ຽວກັບຍຸດທະສາດ ມາດຕະການອັນລະອຽດ ແນໃສ່ເພີ່ມທະວີການພົວພັນ ຮ່ວມມື ເພື່ອໃຫ້ທ່ວງທັນກັບການປ່ຽນແປງຢ່າງໄວວາດ້ານການເມືອງ-ເສດຖະກິດຂອງໂລກໃນປະຈຸບັນ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍ່ຍູ້ແຮງການສົມທົບ, ຄວາມເຫັນດີເຫັນພ້ອມ, ເພີ່ມອິດທິພົນຂອງກັນ ຢູ່ທີ່ບັນດາເວທີປາໄສພະຫຸພາຄີໃນພາກພື້ນແລະສາກົນ, ໃນນັ້ນມີ ເອເປກ, ອາຊຽນ, ເວທີປາໄສການຮ່ວມມືອາຊີ-ເອີຣົບ, ອົງການການຄ້າໂລກ,...
ທີສາມ, ນີ້ແມ່ນໂອກາດທີ່ດີສຳລັບວິສາຫະກິດຫວຽດນາມ ໃນສະພາບການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ. ດ້ວຍຂະໜາດແລະຄວາມສຳຄັນຂອງຕົນ, ເອເປກ ສົ່ງເສີມແລະຊຸກຍູ້ບັນດາວິສາຫະກິດທີ່ມີຊື່ສຽງທີ່ສຸດໃນໂລກ ມາທຸລະກິດແລະລົງທຶນຢູ່ຫວຽດນາມ, ສ້າງໂອກາດ “ທອງຄຳ” ໃຫ້ວິສາຫະກິດຫວຽດນາມຂຸດຄົ້ນແລະພັດທະນາ. ກ່ອນອື່ນໝົດ, ເອເປກ 2017 ຈະສ້າງໂອກາດທີ່ດີໃຫ້ວິສາຫະກິດຫຽດນາມ ເພື່ອກະທົບຢ່າງຕັ້ງໜ້າໃສ່ການປ່ຽນແປງລະບຽບກົດໝາຍ ນະໂຍບາຍ. ດ້ວຍ 200 ກວ່າເຫດການໃຫຍ່ ນ້ອຍ, 8 ກອງປະຊຸມລັດຖະມົນຕີ, ຂັ້ນລັດຖະມົນຕີ, ທຽບເທົ່າລັດຖະມົນຕີ ແລະ ພິເສດແມ່ນເຫດການທີ່ໄດ້ຮັບຄວາມຄອງຄອຍທີ່ສຸດສຳລັບວົງການວິສາຫະກິດຄື ກອງປະຊຸມສຸດຍອດວິສາຫະກິດ ເອເປກ ທີ່ນະຄອນ ດານັ໊ງ, ເອເປກ 2017 ໄດ້ມີບັນດາການເຄື່ອນໄຫວປະຕິສຳພັນທີ່ໃກ້ຊິດ, ແທດເໝາະຕົວຈິງ ລະຫວ່າງບັນດາເຈົ້າໜ້າທີ່ອາວຸໂສ, ບັນດາຜູ້ວາງກຳນົດນະໂຍບາຍ. ແມ່ນການປະຕິສຳພັນນີ້ເອງ ແລະ ພ້ອມກັບຄວາມເອົາໃຈໃສ່, ຮັບຟັງຂອງບັນດາຜູ້ວາງກຳນົດນະໂຍບາຍ ຈະຫັນປ່ຽນເປັນນະໂຍບາຍ, ຄຳໝັ້ນສັນຍາຂອງ ເອເປກ ພາໃຫ້ເກີດການກະທົບທີ່ສະດວກດີ ໃຫ້ແກ່ຂະບວນການຜະລິດ ທຸລະກິດຂອງວິສາຫະກິດ. ຍິ່ງກວ່ານັ້ນ, ການເຕົ້າໂຮມຂອງບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດທີ່ຂະຫຍັນຂັນເຄື່ອນແຖວໜ້າໃນພາກພື້ນແລະໃນໂລກເຊັ່ນ ອາເມຣິກາ, ຍີ່ປຸ່ນ, ສ.ເກົາຫຼີ, ອົດສະຕຣາລີ... ພ້ອມກັບ 1.000 ກວ່າວິສາຫະກິດຂຶ້ນກັບບັນດາສະມາຊິກ ເອເປກ ທີ່ມາຫວຽດນາມໃນໂອກາດຂອງເຫດການ ເອເປກ 2017 ຈະນຳເອົາຫຼາຍໂອກາດທີ່ດີມາໃຫ້ ເພື່ອເຊື່ອມຕໍ່ວິສາຫະກິດຫວຽດນາມ ກັບບັນດາວິສາຫະກິດຊັ້ນນຳຂອງໂລກ ແລະ ຊອກຫາໂອກາດຮ່ວມມືເຮັດທຸລະກິດ. ຍ້ອນແນວນັ້ນ, ປີ ເອເປກ 2017 ຖືກຖືວ່າ “ເວລາທອງຄຳ” ທີ່ເປັນຜົນສະທ້ອນທາງບວກຕໍ່ວິສາຫະກິດຫວຽດນາມ ແນໃສ່ປະຕິສຳພັນກັບອົງການພາລະບົດບາດ, ກະທົບໃສ່ບັນດາລະບຽບກົດໝາຍ ນະໂຍບາຍ ກໍ່ຄືເພື່ອຮ່ຳຮຽນບົດຮຽນປະສົບການ, ໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ຮູບພາບ ແລະ ສ້າງການພົວພັນຮ່ວມມືທຸລະກິດ ກັບບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືທີ່ຂະຫຍາຍຕົວກວ່າຕົນໃນພາກພື້ນ.
ອາດຈະເວົ້ນໄດ້ວ່າ, ການເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງເປັນເຈົ້າການ ແລະ ຕັ້ງໜ້າໃນການເຄື່ອນໄຫວຂອງ ເອເປກ ເວົ້າລວມ ແລະ ເອເປກ 2017 ເວົ້າໂດຍສະເພາະ ແມ່ນໂອກາດທີ່ສຳຄັນ ເພື່ອໃຫ້ຫວຽດນາມປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການກຳນົດອະນາຄົດຂອງ ເອເປກ ກໍ່ຄືໂຄງປະກອບເສດຖະກິດຂອງພາກພື້ນ ອາຊີ-ປາຊີຟິກ. ເປັນເຈົ້າພາບຈັດຕັ້ງ ເອເປກ 2017, ຫວຽດນາມຫວັງວ່າຈະຂຸດຄົ້ນໄດ້ ເທສະແຫ່ງການພັດທະນາອັນກວ້າງໃຫຍ່ດ້ວຍບັນດາກຳລັງຊ້ອນແຝງແຫ່ງການຮ່ວມມືໃໝ່. ເອເປກ 2017 ໝັ້ນໝາຍຈະຍົກສູງຖານະທີ່ຕັ້ງຂອງຫວຽດນາມໃນເວທີສາກົນ, ຍູ້ແຮງການພົວພັນຂອງປະເທດກັບບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືສອງຝ່າຍ ແລະ ກໍ່ເປັນໂອກາດທີ່ດີໃຫ້ວົງການວິສາຫະກິດຫວຽດນາມເປີດກວ້າງການພົວພັນທຸລະກິດ, ເກັບເອົາຜົນປະໂຫຍດຕົວຈິງແລະຕັ້ງໜ້າ.
ດ້ວຍທ່າແລະກຳລັງແຮງໃໝ່ຂອງປະເທດພາຍຫຼັງ 30 ກວ່າປີແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃໝ່, ດ້ວຍການສະໜັບສະໜູ ຊ່ວຍເຫຼືອອັນປະເສີດຂອງເພື່ອນມິດແລະຄູ່ຮ່ວມມື, ປີ ເອເປກ ຫວຽດນາມ 2017 ສຳເລັດຜົນຢ່າງຈົບງາມ ຈະປະກອບສ່ວນຮັບໃຊ້ແທດຈິງໃຫ້ແກ່ຜົນປະໂຫຍດແຫ່ງການພັດທະນາ ແລະ ຄວາມສະຫງົບຂອງພວກເຮົາ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍ່ຢືນຢັນວິໄສທັດແລະຖານະທີ່ຕັ້ງໃໝ່ຂອງປະເທດ./.
ຮສ, ປອ. ເຈິ່ນເທາະກວາງ - ຫງວຽນທູຮ່າ
ສະຖາບັນການເມືອງແຫ່ງຊາດໂຮ່ຈີມິນ
----------------------------
ບົດນີ້ໄດ້ລົງພິມໃນວາລະສານກອມມູນິດ ສະບັບທີ 901 (ເດືອນພະຈິກ 2017)
