ພະລັງນຸ່ມນວນໃນການພົວພັນລະຫວ່າງປະເທດ
ແລະພະລັງນຸ່ມນວນຂອງຫວຽດນາມໃນໄລຍະໃໝ່
ແລະພະລັງນຸ່ມນວນຂອງຫວຽດນາມໃນໄລຍະໃໝ່
ທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ ຫງວຽນ ຝູ ຈ້ອງ ເຊີນທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່, ປະທານປະເທດສາທາລະນະລັດ ປະຊາຊົນຈີນ ສີ ຈີ້ນ ຜິງ ເຂົ້າຮ່ວມງານລ້ຽງນ້ຳຊາ ເນື່ອງໃນໂອກາດຢ້ຽມຢາມຫວຽດນາມ _ພາບ: TTXVN
ພະລັງນຸ່ມນວນແລະແຫ່ງທີ່ມາຂອງພະລັງນຸ່ມນວນ
ໃນການພົວພັນລະຫວ່າງປະເທດ, ກຳລັງແຮງສັງລວມຂອງຊາດແມ່ນຄວາມສຳນຶກທີ່ມີລັກສະນະທຽບຖານ(1) ເຊິ່ງກຳນົດໄວ້ໃນການປຽບທຽບ ແລະ ການປະຕິສຳພັນລະຫວ່າງປະເທດຕ່າງໆ. ຫຼັງສົງຄາມເຢັນ, ແນວຄວາມຄິດກ່ຽວກັບກຳລັງແຮງສັງລວມຂອງຊາດໄດ້ຮັບການພັດທະນາຫຼາຍຂຶ້ນ. ສາດສະດາຈານ ໂຈເຊບ ນາຍ (Joseph Nye)(2) ເປັນນັກວິຊາການຊາວອາເມລິກາ ຜູ້ບຸກເບີດການຄົ້ນຄວ້າກ່ຽວກັບກຳລັງແຮງສັງລວມຂອງຊາດ ແລະ ສະເໜີກອບແນວຄວາມຄິດກ່ຽວກັບກຳລັງແຮງສັງລວມຂອງຊາດ. ເຖິງວ່າຍັງມີການຖົກຖຽງກັນຫຼາຍກໍ່ຕາມ, ແຕ່ກອບແນວຄວາມຄິດນີ້ກຳລັງຖືກນຳໃຊ້ ໂດຍບັນດານັກວາງແຜນ ແລະຜັນຂະຫຍາຍ ນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດ ໃນຫຼາຍປະເທດທົ່ວໂລກ.
ໃນກອບແນວຄວາມຄິດຂອງສາດສະດາຈານ ໂຈເຊບ ນາຍ, ກຳລັງແຮງສັງລວມຂອງຊາດໄດ້ຖືກກ່າວວ່າ ແມ່ນຄວາມສາມາດໃນການບັນລຸໝາກຜົນທີ່ຕ້ອງການ ໃນການພົວພັນລະຫວ່າງປະເທດໜຶ່ງກັບອີກປະເທດໜຶ່ງ. ກຳລັງແຮງສັງລວມຂອງຊາດລວມມີ “ພະລັງແຂງ” ແມ່ນພະລັງທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບຄວາມເຂັ້ມແຂງທາງເສດຖະກິດ ແລະການທະຫານ ເພື່ອໃຫ້ບັນລຸເປົ້າໝາຍຂອງຕົນເອງ; “ພະລັງນຸ່ມນວນ” ແມ່ນຄວາມສາມາດໃນການດຶງດູດ ແກ່ດຶງ ແລະ ຊັກຊວນປະເທດອື່ນໆ ໃຫ້ປ່ຽນແປງພຶດຕິກຳ ແລະນະໂຍບາຍຂອງຕົນຢ່າງ “ສະໝັກໃຈ” ໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບສິ່ງທີ່ເຂົາເຈົ້າຕ້ອງການ; “ພະລັງອັດສະລິຍະ” ແມ່ນຄວາມສາມາດໃນການສົມທົບທັງ “ພະລັງແຂງ” ແລະ “ພະລັງນຸ່ມນວນ” ຢ່າງມີປະສິດທິພາບ ເພື່ອເປົ້າໝາຍຂອງຕົນເອງ(3).
ໃນນັ້ນ, ພະລັງນຸ່ມນວນຂອງປະເທດມັກມາຈາກສາມແຫຼ່ງ: 1- ຄຸນຄ່າທາງວັດທະນະທຳ (ເມື່ອດຶງດູດຜູ້ອື່ນ); 2- ແນວຄິດທາງການເມືອງ (ເມື່ອມີແຮງດຶງດູດ ແລະຝຶກຝົນເປັນປະຈຳ); 3- ນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດ (ເມື່ອຖືກຖືວ່າຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ ແລະເປັນປະໂຫຍດຕໍ່ທຸກຄົນ ທຸກຝ່າຍ)(4). ດັ່ງນັ້ນ, ພະລັງນຸ່ມນວນຈຶງສາມາດໄດ້ຮັບການປັບປຸງ ແລະພັດທະນາ ໂດຍຜ່ານການເຊີດຊູອຸດົມການ, ຫຼັກການ, ການເຜີຍແຜ່ວັດທະນະທຳ, ຄ່ານິຍົມ ແລະ ການດຳເນີນກິດຈະການຕ່າງປະເທດ ຕາມມາດຕະຖານທົ່ວໄປ(5).
ນັກວິຊາການຊາວຈີນບາງຄົນເຊື່ອວ່າ ແນວຄວາມຄິດພະລັງນຸ່ມນວນມີມາຕັ້ງແຕ່ຈີນບຸຮານ. ບັນດານັກປັດຊະຍາເຊັ່ນ ຊຸນຫວູ, ອູ໋ຈື່, ຊຸນຈື່ ໄດ້ກ່າວເຖິງແນວຄວາມຄິດນີ້ໃນເວລາສົນທະນາ “ຫົນທາງ” ແລະ “ຄວາມກົມກຽວ” ໃນ “ໂລກ”. ພວກເຂົາໃຊ້ວິທີເຂົ້າເຖິງຂອງສາດສະດາຈານ ໂຈເຊບ ນາຍ, ແຕ່ຢືນຢັນວ່າ ແຫຼ່ງທີ່ມາຂອງພະລັງນຸ່ມນວນຂອງຈີນນັ້ນລວມມີ ຄຸນຄ່າທາງວັດທະນະທໍາຈີນ, ຄຸນຄ່າທາງອຸດົມການ ແລະຮູບແບບສະຖາບັນທາງການເມືອງ, ແນວຄິດຍຸດທະສາດການຕ່າງປະເທດ ແລະ ນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດ(6). ນອກຈາກນີ້, ຄວາມສຳເລັດໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ, ວິທະຍາສາດ-ເຕັກໂນໂລຊີ ຂອງຈີນ ນັບຕັ້ງແຕ່ການປະຕິຮູບ ແລະ ການເປີດປະເທດ ກໍ່ໄດ້ສ້າງແຮງດຶງດູດທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ໃຫ້ກັບໂລກ.
ພະລັງນຸ່ມນວນແລະພະລັງແຂງ
ຄວາມແຕກຕ່າງລະຫວ່າງພະລັງແຂງ ແລະພະລັງນຸ່ມນວນນັ້ນ ມີລັກສະນະທຽບຖານ ແລະ ຂຶ້ນຢູ່ກັບຈຸດປະສົງການໃຊ້ງານ(7). ຈາກແງ່ມູມຂອງຊັບພະຍາກອນ, ນັກວິຊາການສ່ວນໃຫຍ່ຖືວ່າ ພະລັງແຂງປະກອບມີ ກຳລັງແຮທາງເສດຖະກິດ ແລະ ກຳລັງແຮງທາງການທະຫານ. ຈາກແງ່ມູມຂອງຈຸດປະສົງການໃຊ້ງານ, ມີສອງວິທີໃນການໃຊ້ພະລັງແຂງ: 1- ວິທີການທີ່ແຂງ: ການໃຊ້ກຳລັງແຮງທາງເສດຖະກິດ ແລະກຳລັງແຮງທາງການທະຫານ ເພື່ອໃຫ້ບັນລຸເປົ້າໝາຍຂອງຕົນເອງ; 2- ວິທີການອ່ອນ: ການໃຊ້ກຳລັງແຮງທາງເສດຖະກິດເພື່ອຊ່ວຍເຫຼືອ ແລະສະໜັບສະໜູນປະເທດອື່ນໆ ແລະໃຊ້ມາດຕະການທີ່ເຂັ້ມແຂງ ເພື່ອຊີ້ນຳຝ່າຍທີ່ຂັດແຍ້ງໄປສູ່ການແກ້ບັນຫາຢ່າງສັນຕິ ຫຼືໃນຄວາມພະຍາຍາມທີ່ຈະຮັກສາສັນຕິພາບ, ສະຖາປະນາ ແລະ ສ້າງສັນຕິພາບ.
ໃນທາງກົງກັນຂ້າມ, ແຫຼ່ງທີ່ມາຂອງພະລັງນຸ່ມນວນ, ບໍ່ວ່າຈະຕາມວິທີເຂົ້າເຖິງຂອງສາດສະດາຈານ ໂຈເຊບ ນາຍ ຫຼືຂອງນັກວິຊາການຈີນ, ກໍ່ມີວິທີການນໍາໃຊ້ໜຶ່ງດຽວເທົ່ານັ້ນ (ວິທີການອ່ອນ) ແລະ ມັກຈະບໍ່ໄດ້ຜົນຄືພະລັງແຂງ. ແຮງດຶງດູດຂອງວັດທະນະທຳ, ລະບົບຄ່ານິຍົມ ຫຼືຮູບແບບຂອງລະບອບການເມືອງ ແລະ ຄວາມໄວ້ວາງໃຈ ບໍ່ສາມາດໃຊ້ໃນການຊື້ຈ້າງຈອບອອຍ, ກົດດັນ ຫຼືບີບບັງຄັບປະເທດອື່ນໄດ້. ວິທີການໃຊ້ພະລັງນຸ່ມນວນແມ່ນ “ທູບທີ່ມີຄວາມຫອມຕາມທຳມະຊາດ”. ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ພະລັງນຸ່ມນວນຍັງສາມາດເພີ່ມເຕີມໃຫ້ແກ່ພະລັງແຂງ ແລະ ເພີ່ມປະສິດທິພາບຂອງພະລັງແຂງໄດ້ ຫາກປະເທດມີພະລັງອັດສະລິຍະ. ປະເທດທີ່ມີພະລັງນຸ່ມນວນຈະສາມາດລະດົມການຮ່ວມມື ແລະການສະໜັບສະໜູນຈາກປະຊາຄົມສາກົນ ເພື່ອເພີ່ມພະລັງແຂງຂອງຕົນໄດ້. ປະເທດນັ້ນກໍ່ສາມາດຫຼຸດລະດັບຄ່າໃຊ້ຈ່າຍດ້ານພະລັງແຂງລົງ ແລະ ບັນລຸເປົ້າໝາຍຂອງຕົນໄດ້.
ການໃຊ້ພະລັງແຂງມັກຈະສົ່ງຜົນຕາມມາ. ຜົນຕາມມາພຽງໜ້ອຍໜຶ່ງ ແຕ່ສາມາດຫຼຸດຜ່ອນກຳລັງແຮງທາງດ້ານເສດຖະກິດ ແລະການທະຫານໄດ້; ຜົນຕາມມາຫຼາຍ ສາມາດຫຼຸດຜ່ອນບົດບາດ, ຊື່ສຽງສາກົນ ແລະ ພະລັງນຸ່ມນວນຂອງປະເທດ, ໂດຍສະເພາະ ເມື່ອໃຊ້ພະລັງແຂງໃນທາງຜິດກົດໝາຍແລະບໍ່ຍຸຕິທໍາ. ເວລານັ້ນ, ພະລັງນຸ່ມນວນຂອງປະເທດກໍ່ສາມາດຊ່ວຍບັນເທົາຜົນກະທົບເຫຼົ່ານີ້ໄດ້. ໃນຄວາມຂັດແຍ້ງທາງການທະຫານແລະເສດຖະກດ, ປະເທດທີ່ມີພະລັງນຸ່ມນວນຫຼາຍ ສາມາດໃຊ້ປະໂຫຍດຈາກການຮ່ວມມືຂອງພັນທະມິດ ເພື່ອຟື້ນຟູພະລັງແຂງໄດ້ຢ່າງໄວວາ ແລະໃນຂະນະດຽວກັນກໍ່ອາດຈະໄດ້ຮັບຄວາມເຫັນອົກເຫັນໃຈຈາກຄູ່ຮ່ວມມື ເຊິ່ງຈະຊ່ວຍຫຼຸດຄວາມເສຍຫາຍຕໍ່ພະລັງນຸ່ມນວນໃຫ້ເຫຼືອໜ້ອຍທີ່ສຸດ.
ເມື່ອນໍາໃຊ້, ພະລັງແຂງສາມາດສ້າງຜົນງານໄດ້ທັນທີ, ໃນຂະນະທີ່ພະລັງນຸ່ມນວນມັກຈະຕ້ອງລໍຖ້າເປັນເວລານານ ແລະ ໃນຫຼາຍໆກໍລະນີ ບໍ່ໄດ້ຜົນສຳເລັດຕາມທີ່ຄາດຫວັງ. ໃນບາງກໍລະນີ, ປະເທດອາດຈະຕ້ອງໃຊ້ພະລັງແຂງ, ແຕ່ເມື່ອການເມືອງອຳນາດບາດໃຫຍ່ແລະຄວາມຮຸນແຮງ ຍັງມີຢູ່ໃນການພົວພັນສາກົນ ບັນດາປະເທດກໍ່ຍັງຕ້ອງເອົາໃຈໃສ່ເຖິງພະລັງແຂງ, ເພາະວ່າ ພະລັງນຸ່ມນວນ ບໍ່ວ່າຈະຍິ່ງໃຫຍ່ປານໃດ ກໍ່ບໍ່ສາມາດທົດແທນພະລັງແຂງໄດ້. ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ປະເທດບໍ່ສາມາດເພິ່ງພາພະລັງແຂງພຽງຢ່າງດຽວໄດ້ ແຕ່ຈຳເປັນຕ້ອງສົມທົບກັບການໃຊ້ພະລັງນຸ່ມນວນ. ພະລັງນຸ່ມນວນແມ່ນປັດໄຈສຳຄັນທີ່ສ້າງຮາກຖານທີ່ຍືນຍົງ ສຳລັບການພົວພັນຂອງປະເທດກັບຄູ່ຮ່ວມມືອື່ນໆ. ຄວາມໜ້າດຶງດູດຂອງຮູບແບບການພັດທະນາ, ວັດທະນະທຳ, ການແບ່ງປັນລະບົບຄ່ານິຍົມ, ຄວາມໂປ່ງໄສ, ຄວາມສະຕົ້ນສະເໝີປາຍ ໃນນະໂຍບາຍແລະວິທີປະພຶດ... ມີຜົນກະທົບທາງບວກຕໍ່ຂະບວນການສ້າງຄວາມໄວ້ວາງໃຈລະຫວ່າງປະເທດ. ເພາະຄວາມໄວ້ວາງໃຈແມ່ນພື້ນຖານ ເພື່ອໃຫ້ປະເທດຕ່າງໆຮ່ວມມືກັນ ແລະເຊື່ອມໂຍງກັນ. ຈຸດປະສົງຂອງການໃຊ້ກຳລັງແຮງຂຶ້ນກັບລັກສະນະຂອງການພົວພັນ. ປະເທດໃຫຍ່ທີ່ມີການພົວພັນກັບປະເທດນ້ອຍມັກຈະໃຊ້ພະລັງແຂງເພື່ອຊື້ຈ້າງຈອບອອຍ, ແລກປ່ຽນ, ບັງຄັບ, ຍາດຊີງເອົາ,... ແລະພັດທະນາພະລັງນຸ່ມນວນ ເພື່ອແກ່ດຶງ ຊັກຊວນ ນໍາພາ, ເຮັດໃຫ້ປະເທດນ້ອຍ “ສະໝັກໃຈ” ໄປຕາມພວກເຂົາ. ປະເທດນ້ອຍທີ່ມີການພົວພັນກັບປະເທດໃຫຍ່ສາມາດໃຊ້ກຳລັງແຮງທາງເສດຖະກິດເພື່ອແລກປ່ຽນ, ໃຊ້ກຳລັງແຮງທາງການທະຫານເພື່ອ “ປຸກກະຕູ້ນ” ປະເທດໃຫຍ່ ແລະ ພັດທະນາພະລັງນຸ່ມນວນເພື່ອສ້າງຄວາມໄວ້ວາງໃຈກັບປະເທດໃຫຍ່. ບັນດາປະເທດຂະໜາດນ້ອຍແລະຂະໜາດກາງໃນການພົວພັນຕໍ່ກັນ, ຂຶ້ນຢູ່ກັບສະຖານະພາບຂອງການພົວພັນ ແລະ ການທຽບທຽມກັນທາງດ້ານກຳລັງແຮງສັງລວມ ແລະເປົ້າໝາຍແຫ່ງຊາດ (ທັງໄລຍະສັ້ນແລະໄລຍະຍາວ), ແຕ່ລະປະເທດຈະມີວິທີການນໍາໃຊ້ “ປະສົມ” ປະເພດຂອງພະລັງ ເພື່ອບັນລຸເປົ້າໝາຍຂອງຕົນເອງ.
ພະລັງນຸ່ມນວນ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ
ໃນການພົວພັນລະຫວ່າງປະເທດ, ທຸກປະເທດມີເປົ້າໝາຍໃນການເພີ່ມຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ-ປະເທດຊາດເປັນອັນດັບໜຶ່ງ. ໃນເດືອນມີນາ 1848, ນາຍົກລັດຖະມົນຕີອັງກິດ ລ. ປານເມີສະຕັນ (Lord Palmerston) ເຄີຍຖະແຫຼງແບບຄຼາດສິກກ່ຽວກັບຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ ໃນສະພາແຫ່ງລັດອັງກິດວ່າ: “ບໍ່ມີພັນທະມິດຖາວອນ, ບໍ່ມີສັດຕູຖາວອນ. ພຽງແຕ່ຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດເທົ່ານັ້ນທີ່ຈະຄົງຢູ່ຕະຫຼອດໄປ ແລະ ໜ້າທີ່ຂອງພວກເຮົາແມ່ນການສະແຫວງຫາຜົນປະໂຫຍດເຫຼົ່ານັ້ນ”(8). ສິ່ງດັ່ງກ່າວສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດຂອງປະເທດຕ່າງໆ ໃນທ້າຍທີສຸດ ແມ່ນແນວຄວາມຄິດກ່ຽວກັບຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ ແລະວິທີການບັນລຸຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ. ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ຖ້າປະເທດໃດພຽງແຕ່ສະແຫວງຫາຜົນປະໂຫຍດຂອງຕົນເອງເທົ່ານັ້ນ ໂດຍບໍ່ຄໍານຶງເຖິງຜົນປະໂຫຍດຂອງປະເທດອື່ນ ແລະກົດຫມາຍສາກົນ, ພະລັງນຸ່ມນວນຂອງປະເທດນັ້ນຈະຖືກເສຍຫາຍ; ກົງກັນຂ້າມ, ຖ້າປະເທດໜຶ່ງຮູ້ວິທີຈະຮັກສາຜົນປະໂຫຍດຂອງປະເທດຕົນໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບຜົນປະໂຫຍດຂອງປະເທດອື່ນໆ ແລະຢູ່ບົນພື້ນຖານຂອງກົດໝາຍສາກົນ, ພະລັງນຸ່ມນວນຂອງປະເທດນັ້ນກໍຈະເພີ່ມຂຶ້ນ.
ຂະບວນການວາງແຜນ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດຂອງປະເທດສ່ວນຫຼາຍໄດ້ຮັບອິດທິພົນໂດຍກົງຈາກຜູ້ນຳ ຜູ້ປຶກສານະໂຍບາຍ ແລະ ທາງອ້ອມຈາກກຸ່ມຜົນປະໂຫຍດ, ສື່ມວນຊົນ ແລະ ສາທາລະນະຊົນ. ດັ່ງນັ້ນ, ພະລັງນຸ່ມນວນຂອງປະເທດໜຶ່ງສາມາດສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ຂະບວນການວາງແຜນ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍປະຕິບັດນະໂຍບາຍຕໍ່ປະເທດນັ້ນ ຜ່ານສອງຊ່ອງທາງ: ທີໜຶ່ງ, ຄວາມຮັບຮູ້ຂອງຜູ້ນຳ ແລະ ທີ່ປຶກສານະໂຍບາຍຂອງບັນດາປະເທດຄູ່ຮ່ວມ; ທີສອງ, ຄວາມຮັບຮູ້ຂອງບັນດາກຸ່ມຜົນປະໂຫຍດ, ສື່ມວນຊົນ ແລະ ສາທາລະນະຊົນຂອງປະເທດຄູ່ຮ່ວມມື, ຜ່ານັ້ນມີອິດທິພົນຕໍ່ຜູ້ນຳ ແລະ ທີ່ປຶກສານະໂຍບາຍ.
ໃນຂະນະທີ່ພະລັງແຂງສາມາດຖືກນໍາໃຊ້ເພື່ອແລກປ່ຽນ, ຂັດຂວາງ, ບັງຄັບ (ຫຼືຕອບໂຕ້ສິ່ງເຫຼົ່ານີ້) ແລະມີອິດທິພົນໂດຍກົງຕໍ່ນະໂຍບາຍ ແລະ ພຶດຕິກໍາຂອງປະເທດຄູ່ຮ່ວມ; ພະລັງນຸ່ມນວນຕົ້ນຕໍແມ່ນສົ່ງຜົນກະທົບທາງອ້ອມຕໍ່ນະໂຍບາຍຂອງປະເທດຄູ່ຮ່ວມຜ່ານຄວາມຮູ້ສຶກທີ່ດີ (ຕໍ່ເຮົາ) ແລະຄວາມປະທັບໃຈທາງບວກ (ຕໍ່ຕົວເຮົາ) ຂອງຜູ້ນໍາ ແລະທີ່ປຶກສານະໂຍບາຍຂອງປະເທດຄູ່ຮ່ວມ. ຕົວຢ່າງເຊັ່ນ, ຖ້າຜູ້ນຳແລະທີ່ປຶກສານະໂຍບາຍຂອງປະເທດນີ້ ມີຄວາມເຫັນອົກເຫັນໃຈແລະປະທັບໃຈທາງບວກຕໍ່ປະເທດອື່ນ, ໃນການຄິດໄລ່ຜົນປະໂຫຍດ ປະເທດນັ້ນອາດຈະມີວິທີການເຂົ້າເຖິງ ແລະການຈັດການບັນຫາທີ່ “ນຸ່ມນວນກວ່າ” ສໍາລັບປະເທດອື່ນ. ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ສິ່ງສຳຄັນແມ່ນຕ້ອງຈຳແນກລະຫວ່າງປະເທດ ແລະ ນະໂຍບາຍຂອງປະເທດນັ້ນ. ບາງປະເທດມີແຫຼ່ງພະລັງນຸ່ມນວນຂະໜາດໃຫຍ່, ແຕ່ບໍ່ໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຈາກປະເທດອື່ນສະເໝີໄປ ເມື່ອສິ່ງນີ້ຂັດຕໍ່ກົດບັດສະຫະປະຊາຊາດແລະກົດໝາຍສາກົນ. ສາດສະດາຈານ ໂຈເຊບ ນາຍ ອ້າງອີງເຖິງປະຕິກິລິຍາຂອງປະຊາຄົມສາກົນຕໍ່ການຮຸກຮານຫວຽດນາມຂອງຈັກກະພັດອາເມລິກາ ເປັນຕົວຢ່າງທົ່ວໄປ(9).
ແຫຼ່ງພະລັງນຸ່ມນວນຂອງຫວຽດນາມ
ຖ້າເຮົາຄິດວ່າ ພະລັງນຸ່ມນວນແມ່ນຄວາມສາມາດໃນການດຶງດູດຄູ່ຮ່ວມມື ດັ່ງນັ້ນ ເມື່ອພິຈາລະນາເຖິງແຫຼ່ງພະລັງນຸ່ມນວນຂອງຫວຽດນາມ ເຮົາຈະຕ້ອງເຂົ້າເຖິງມັນໃນຄວາມໝາຍກວ້າງໆ ລວມເຖິງທຸກສິ່ງທີ່ສາມາດສ້າງ ແລະເພີ່ມຄວາມສາມາດນັ້ນໄດ້, ສິ່ງສຳຄັນທີ່ສຸດປະກອບດ້ວຍ:
ທີໜຶ່ງ, ປະຫວັດສາດການຕໍ່ສູ້ຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມໃນການສ້າງແລະປົກປ້ອງປະເທດ ເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມຊົມເຊີຍຈາກຜູ້ນຳ ນັກວິຊາການ ແລະ ຜູ້ສົນໃຈໃນປະຫວັດສາດໃນຫຼາຍປະເທດທົ່ວໂລກ. ການຮັກສາເອກະລາດຫຼັງຈາກການຄອບຄອງຂອງສັກດິນາທາງເໜືອເກືອບ 1.000 ປີ, ຂັບໄລ່ການຮຸກຮານແລະຄວາມພະຍາຍາມດູດກືນຂອງຈີນ, ໂດຍສະເພາະ ການເອົາຊະນະຜູ້ຮຸກຮານມົງໂກນເຖິງສາມຄັ້ງ ແລະ ໄດ້ຮັບໄຊຊະນະໃນສົງຄາມຕໍ່ຕ້ານສອງຄັ້ງ ທີ່ຕ້ານພວກລ່າເມືອງຂຶ້ນຝະລັ່ງ ແລະ ຈັກກະພັດອາເມລິກາ ໃນສະໄໝໂຮ່ຈີມິນ ເຊິ່ງໄດ້ນຳຊາດຫວຽດນາມຂຶ້ນສູ່ທີ່ຕັ້ງນຳໜ້າ ໃນໝູ່ປະຊາຊາດທີ່ຮັກເອກະລາດ ສິດເສລີ ແລະ ປົກປັກຮັກສາເອກະລາດ ແລະເສລີພາບ ຢ່າງເດັດດ່ຽວ. ໄຊຊະນະດັ່ງກ່າວ ບໍ່ພຽງແຕ່ປຸກກຳລັງໃຈໃຫ້ປະຊາຊົນທີ່ຖືກກົດຂີ່ທົ່ວໂລກລຸກຂຶ້ນຕໍ່ສູ້ ເພື່ອປົດປ່ອຍຊາດເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຍັງສົ່ງຜົນກະທົບຢ່າງແຂງແຮງຕໍ່ການຄິດໄລ່ ແລະພະລັງຂອງບັນດາອິດທິກຳລັງລ່າເມືອງຂຶ້ນ ແລະຈັກກະພັດນິຍົມ, ປະກອບສ່ວນສຳຄັນເຂົ້າໃນຂະບວນການປົດປ່ອຍອານານິຄົມໃນພາກພື້ນອາຟຮິກກາ. ຄວາມເປັນເອກະລາດແລະເສລີພາບແມ່ນຄຸນຄ່າຮ່ວມກັນຂອງມະນຸດຊາດ. ປະຫວັດສາດອັນກ້າຫານຂອງລຸ້ນບັນພະບຸລຸດຂອງພວກເຮົາ ໄດ້ສ້າງແຫຼ່ງພະລັງນຸ່ມນວນອັນໃຫຍ່ຫຼວງ ໃຫ້ກັບລຸ້ນຕໍ່ໆໄປ. ປະຈຸບັນ, ປະເທດເພື່ອນມິດຫຼາຍກຸ່ມພ້ອມແລ້ວທີ່ຈະສະໜັບສະໜູນຫວຽດນາມສະເໝີ, ລົງຄະແນນສະໜັບສະໜູນການລົງສະໝັກຮັບເລືອກຕັ້ງຂອງຫວຽດນາມ ໃນອົງການຫຼາຍຝ່າຍລະດັບພາກພື້ນແລະສາກົນ ໂດຍສະເພາະສະຫະປະຊາຊາດ ໂດຍບໍ່ລະບຸຫຼືຮ້ອງຂໍເງື່ອນໄຂໃດໆ.
ທີສອງ, ວັດທະນະທໍາຫວຽດນາມມີຄວາມດຶງດູດສູງ. ສິ່ງນີ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຜ່ານຈຸດສໍາຄັນ 3 ຈຸດຕໍ່ໄປນີ້: 1) ຄວາມອະນຸໂລມຜ່ອນຜັນ. ຫວຽດນາມແມ່ນໜຶ່ງໃນປະເທດທີ່ຕ້ອງທົນທຸກທໍລະມານກັບຄວາມເຈັບປວດ ແລະ ຄວາມສູນເສຍຢ່າງຫຼວງຫຼາຍໃນປະຫວັດສາດ, ແຕ່ປະຊາຊົນຫວຽດນາມບໍ່ເຄີຍຍຶດຖືຄວາມກຽດຊັງ. ຫວຽດນາມບໍ່ລືມໂທດກຳສົງຄາມ ແລະຜົນສະທ້ອນທີ່ໂສກເສົ້າ ທີ່ບັນດາອຳນາດຕ່າງຊາດກໍ່ໃຫ້ເກີດຂຶ້ນໃນສົງຄາມຮຸກຮານອັນໂຫດຮ້າຍ, ແຕ່ພວກເຮົາປະຖິ້ມອະດີດແລະເບິ່ງໄປສູ່ອະນາຄົດ. ຫວຽດນາມບໍ່ໄດ້ໃຊ້ປະຫວັດສາດເປັນເຄື່ອງມືໃນການດຳເນີນນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດ. ດ້ວຍພຶດຕິກຳນັ້ນ ຫວຽດນາມໄດ້ຫັນມະຫາອຳນາດຕ່າງຊາດທີ່ຮຸກຮານທັງໝົດ (ໃນປະຫວັດສາດສະໄໝໃກ້ປະຈຸບັນແລະສະໄໝໃໝ່) ໃຫ້ກາຍເປັນຄູ່ຮ່ວມມື. 2) ຄວາມພ້ອມຕ້ອນຮັບແຂກ. ຄວາມຮັກແຂກບ້ານແຂກເມືອງຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມບໍ່ພຽງແຕ່ສະແດງອອກໃນຄວາມເປີດກວ້າງ ແລະ ຄວາມເຕັມໃຈທີ່ຈະຮັບເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຍັງລວມເຖິງຄວາມເຄົາລົບຕໍ່ແຂກອີກນຳ. ຊາວຕ່າງຊາດສ່ວນໃຫຍ່ທີ່ມາຫວຽດນາມ, ຫາກສາມາດເອົາຊະນະ “ຄວາມຕົກຕະລຶງ” ທາງວັດທະນະທຳໄດ້ ກໍ່ຈະມີຄວາມປະທັບໃຈທີ່ດີຕໍ່ປະເທດແລະປະຊາຊົນຫວຽດນາມຢ່າງເລິກເຊິ່ງ. 3) ຄວາມຫຼາກຫຼາຍແລະເອກະລັກຂອງວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ. ໃນໂລກອຸດສາຫະກຳ, ວັດທະນະທຳຂອງກຸ່ມຊົນເຜົ່າ 54 ກຸ່ມຫວຽດນາມດ້ວຍຄຸນຄ່າຫຼວງຫຼາຍໄດ້ຮັບການອະນຸລັກແລະພັດທະນາ ໂດຍດຶງດູດຊາວຕ່າງປະເທດໄດ້ເປັນຢ່າງດີ. ຄຽງຂ້າງບັນດາເຍື່ອງອາຫານທີ່ກາຍເປັນເຄື່ອງໝາຍການຄ້າ ເຊັ່ນ “ເຂົ້າປຸ້ນຊີ້ນຕຳທອດມັນສຳລັບປະທານາທິບໍດີ” ແລະ “ເຂົ້າຈີ່ຂອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ” ແລ້ວ, ບັນດາຜະລິດຕະພັນວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ ຍັງດຶງດູດຊາວຕ່າງປະເທດຈຳນວນຫຼາຍໃຫ້ຊື່ນຊົມແລະຊົມໃຊ້, ພ້ອມກັນອະນຸລັກຮັກສາ ແລະ ພັດທະນາ, ຜ່ານນັ້ນ, ພະລັງນຸ່ມນວນຂອງວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ ຄ່ອຍໆມີອິດທິພົນຕໍ່ພວກເຂົາ.
ທີສາມ, ເປົ້າໝາຍແລະຄວາມສຳເລັດໃນການພັດທະນາຂອງຫວຽດນາມສ້າງຄວາມປະທັບໃຈທີ່ດີຕໍ່ປະຊາຄົມສາກົນ. ສັງຄົມສັງຄົມນິຍົມທີ່ຫວຽດນາມສ້າງຂຶ້ນມີລັກສະນະໂດຍລວມຂອງ “ປະຊາຊົນຮັ່ງມີ, ປະເທດຊາດເຂັ້ມແຂງ ມີປະຊາທິປະໄຕ ຍຸຕິທຳ ແລະອາລະຍະທຳ”. ສິ່ງນີ້ໄດ້ຮັບຄວາມເຫັນດີຈາກປະເທດສ່ວນໃຫຍ່ໃນປະຊາຄົມສາກົນ. ນີ້ກໍ່ແມ່ນສິ່ງທີ່ຊ່ວຍໃຫ້ນັກວິຊາການຕ່າງຊາດຈຳນວນຫຼາຍເຂົ້າໃຈວ່າ ຫວຽດນາມພວມກ້າວໄປສູ່ເປົ້າໝາຍຮ່ວມກັນຂອງມະນຸດຊາດທີ່ທີ່ກ້າວໜ້າ. ຄຽງຂ້າງນັ້ນ, ບັນດາຜົນງານໃນການພັດທະນາມະນຸດຍັງປະກອບສ່ວນສ້າງຄວາມໜ້າດຶງດູດໃຈຂອງວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ. ນັບແຕ່ຫຼັງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີສອງ, ໃນບັນດາປະເທດທີ່ໄດ້ຮັບເອກະລາດຈາກລັດທິລ່າເມືອງຂຶ້ນ ແລະ ມີໄຊຊະນະຕໍ່ຜູ້ຮຸກຮານຈາກຕ່າງປະເທດ, ຫວຽດນາມແມ່ນໜຶ່ງໃນບໍ່ຫຼາຍກໍລະນີທີ່ປະສົບຜົນສຳເລັດໃນການຮັກສາສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ການພັດທະນາ. ຫຼັງຈາກເກືອບ 40 ປີແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃໝ່ປະເທດ, ຫວຽດນາມໄດ້ປ່ຽນຈາກປະເທດທີ່ຕ້ອງການການສະໜັບສະໜູນ ແລະການຊ່ວຍເຫຼືອດ້ານວັດຖຸຈາກປະຊາຄົມສາກົນ ໄປເປັນປະເທດທີ່ເພີ່ງພາຕົນເອງດ້ວຍຊັບພະຍາກອນຂັ້ນພື້ນຖານ ແລະ ໃນເບື້ອງຕົ້ນ ໄດ້ປະກອບສ່ວນແຫຼ່ງວັດຖຸອຸປະກອນ ເຂົ້າໃນວຽກງານລວມ ຂອງປະຊາຄົມພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ. ຜົນສຳເລັດໃນການລົບລ້າງຄວາມອຶດຫິວ, ຫຼຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກ, ການຄຸ້ມຄອງສຸຂະພາບ, ການສົ່ງເສີມການສຶກສາ ແລະ ການຮັບຮອງຄວາມຍຸຕິທຳທາງສັງຄົມ ໄດ້ຮັບການຕີລາຄາສູງຈາກປະຊາຄົມສາກົນ. ວັນທີ 30 ມິຖຸນາ 2023 ຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ອົງການແຮງງານສາກົນ (ILO) ພາຍຫຼັງການສຳຫຼວດພາກສະໜາມໃນຫວຽດນາມ ໄດ້ໃຫ້ຄວາມເຫັນວ່າ: “ອົງການແຮງງານສາກົນໂດຍສະເພາະ ແລະ ສະຫະປະຊາຊາດໂດຍທົ່ວໄປ ຖືວ່າ ຫວຽດນາມເປັນຮູບແບບຂອງຄວາມພະຍາຍາມ ແລະ ການພັດທະນາ ເພື່ອໃຫ້ປະເທດອື່ນໆອ້າງອີງແລະຮຽນຮູ້”(10)... ໃນບັນດາບັນຫາສິດທິມະນຸດ, ປະຊາທິປະໄຕ ແລະ ເສລີພາບທາງສາສະໜາ, ຫວຽດນາມກໍ່ໄດ້ຮັບເອົາເປົ້າໝາຍລວມຂອງມະນຸດສ່ວນຫຼາຍ. ຄວາມແຕກຕ່າງລະຫວ່າງຫວຽດນາມແລະປະເທດຕາເວັນຕົກບາງປະເທດ ແມ່ນຢູ່ທີ່ວິທີການແລະແຜນງານ ໃນການບັນລຸເປົ້າໝາຍເຫຼົ່ານັ້ນ. ເພື່ອຈຳກັດຄວາມແຕກຕ່າງໃຫ້ແຄບລົງ, ຫວຽດນາມປ່ຽນຈາກ “ການຕໍ່ສູ້” ໄປເປັນວິທີ “ການແບ່ງປັນ, ການຊັກຊວນໃຈ”. ວິທີນີ້ ແລະ ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ບັນດາຜົນງານທີ່ບັນລຸໄດ້ໃນການຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດ ໄດ້ປະກອບສ່ວນຍົກສູງທີ່ຕັ້ງ ແລະ ພາບພົດຂອງປະເທດ ແລະ ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ໃນຫົວໃຈຂອງເພື່ອນມິດສາກົນ, ໃນນັ້ນມີບັນດາປະເທດຕາເວັນຕົກ.
ທີສີ່, ນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດຂອງຫວຽດນາມ ແລະ ການພົວພັນກັບບັນດາຄູ່ຮ່ວມມື ກໍ່ໄດ້ສ້າງຄວາມເຫັນອົກເຫັນໃຈໃນປະຊາຄົນສາກົນ. ຈາກທັດສະນະ “ເຂົ້າຮ່ວມຝ່າຍດຽວ”, ຫວຽດນາມຄ່ອຍໆປ່ຽນໄປໃຊ້ແນວທາງການຕ່າງປະເທດທີ່ເປັນເອກະລາດ, ເປັນເຈົ້າຕົນເອງ, ຫຼາຍຝ່າຍ ຫຼາຍຮູບຫຼາຍແບບ, ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ, ພ້ອມທີ່ຈະເປັນເພື່ອນ, ເປັນຄູ່ຮ່ວມມືທີ່ເຊື່ອຖືໄດ້, ເປັນສະມາຊິກທີ່ຕັ້ງໜ້າ ແລະມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງປະຊາຄົມສາກົນ. ຫຼັກການນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດແມ່ນ ການຮັບປະກັນຜົນປະໂຫຍດສູງສຸດຂອງຊາດ-ປະເທດຊາດ ບົນພື້ນຖານຂອງຫຼັກການພື້ນຖານຂອງກົດບັດສະຫະປະຊາຊາດ ແລະກົດໝາຍສາກົນ, ຄວາມສະເໝີພາບ, ການຮ່ວມມື ແລະຜົນປະໂຫຍດຮ່ວມກັນ. ແນວທາງແລະນະໂຍບາຍນີ້ມີທັດສະນະສະເພາະຂອງຫວຽດນາມ, ແຕ່ກໍ່ມີການແບ່ງປັນກັບປະເທດຂະໜາດນ້ອຍ ແລະຂະໜາດກາງສ່ວນຫຼາຍໃນໂລກ, ໂດຍສະເພາະ ໃນຄຳຂວັນທີ່ວ່າ ຫວຽດນາມເປັນເພື່ອນກັບທຸກໆປະເທດ ແຕ່ບໍ່ເຂົ້າເປັນພັນທະມິດຂອງປະເທດໃດໆ.
ໃນການພົວພັນກັບບັນດາປະເທດໃນໂລກ, ຫວຽດນາມໄດ້ຮັບຄວາມເຫັນອົກເຫັນໃຈຈາກປະເທດສ່ວນໃຫຍ່; ຫວຽດນາມເຂົ້າໃຈຜົນປະໂຫຍດໃນລັກສະນະທີ່ກົມກຽວລະຫວ່າງຜົນປະໂຫຍດທັນທີ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດໄລຍະຍາວ, ລະຫວ່າງ “ຈຸດ” ແລະ “ພື້ນທີ່”; ພະຍາຍາມຫຼີກລ່ຽງສະຖານາການທີ່ຕ້ອງດຳເນີນການເພື່ອຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ-ປະເທດຊາດ ເຊິ່ງສົ່ງຜົນເສຍຕໍ່ຜົນປະໂຫຍດຂອງປະເທດອື່ນ; ຈັດການຮ່ວມມືກັບປະເທດອື່ນໆຢ່າງກົມກຽວກັນ, ໂດຍສະເພາະປະເທດໃຫຍ່ໆ. ສຳລັບວຽກງານຮ່ວມຂອງພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ, ຫວຽດນາມໄດ້ສະໜັບສະໜູນ, ປະກອບຄວາມຄິດຄວາມເຫັນ ແລະ ຄ່ອຍໆ ປະກອບສ່ວນດ້ານການເງິນ, ວັດຖຸ ແລະ ກຳລັງຄົນ. ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວທີ່ຜ່ານມາມໍ່ນີ້ ເຊັ່ນ ການປະກອບສ່ວນຊ່ວຍເຫຼືອດ້ານມະນຸດສະທຳໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນ ຢູເຄຣນ; ສົ່ງທີມກູ້ໄພໄປ ຕວັກກີ ຫຼັງເກີດໄພພິບັດແຜ່ນດິນໄຫວ; ເພີ່ມທະວີການປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການປະຕິບັດການຮັກສາສັນຕິພາບ ຂອງສະຫະປະຊາຊາດໃນ ຊູດານໃຕ້, ເຂດອາໄບເອີ, ອາຟຣິກາກາງ,... ມີຜົນກະທົບອັນຕັ້ງໜ້າຕໍ່ການຮັກສາການພົວພັນແບບດັ້ງເດີມ ກັບປະເທດອື່ນໆ; ພ້ອມກັນນັ້ນ, ສ້າງພາບພົດໃໝ່ຂອງຫວຽດນາມທີ່ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ວຽກງານຮ່ວມກັນຂອງປະຊາຄົມໂລກ.
ສຳລັບບັນດາຄຸ່ຮ່ວມມື, ບໍ່ວ່າຈະເປັນບຸກຄົນ ອົງການ ຫຼື ປະເທດ, ຫວຽດນາມກໍ່ສ້າງພາບພົດທີ່ນັບມື້ນັບດີງາມ ກ່ຽວກັບປະເທດ ແລະ ປະຊາຊົນທີ່ຮູ້ວິທີຮັກສາຄຳວ່າ “ເຊື່ອໝັ້ນ” ແລະ “ເວົ້າໄປຄວບຄູ່ກັບເຮັດ”. ຫວຽດນາມຍາມໃດກໍ່ເອົາໃຈໃສ່ຢ່າງຈິງໃຈ ແລະ ປະຕິບັດຕາມບັນດາຄຳໝັ້ນສັນຍາສາກົນ ແລະ ນີ້ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາເຫດຜົນສຳຄັນ ເພື່ອໃຫ້ບັນດານັກລົງທຶນຕ່າງຊາດຕ້ອງການລົງທຶນຢູ່ຫວຽດນາມ ແລະ ບັນດາປະເທດທີ່ຕ້ອງການລົງນາມໃນສັນຍາການຄ້າເສລີ (FTA) ກັບຫວຽດນາມ; ໃນບັນດາເວທີປາໄສຫຼາຍຝ່າຍໃນພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ, ຜູ້ສະໝັກຊາວຫວຽດນາມສ່ວນຫຼາຍໄດ້ຮັບການເລືອກຕັ້ງດ້ວຍຄະແນນສຽງສູງ.
ການເສີມຂະຫຍາຍພະລັງນຸ່ມນວນຂອງຫວຽດນາມໃນໄລຍະໃໝ່
ປີ 1964, ປະທານໂຮ່ຈີມິນໄດ້ຕັກເຕືອນນັກການທູດວ່າ: “ເຮັດຫຍັງກໍ່ເຮັດເພື່ອຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ”(11). ປະຈຸບັນ, ເປົ້າໝາຍທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດຂອງຫວຽດນາມແມ່ນ: ເຖິງປີ 2030, ຫວຽດນາມກາຍເປັນປະເທດທີ່ກຳລັງພັດທະນາ, ມີອຸດສາຫະກຳທີ່ທັນສະໄໝ, ມີລາຍໄດ້ປານກາງສູງ. ຮອດປີ 2045, ກາຍເປັນປະເທດທີ່ພັດທະນາແລ້ວ ແລະມີລາຍໄດ້ສູງ(12). ເປົ້າໝາຍດັ່ງກ່າວໄດ້ຮັບການປະຕິບັດ ໃນສະພາບການທີ່ພາກພື້ນແລະສາກົນມີຄວາມແຕກຕ່າງຫຼາຍຢ່າງເມື່ອທຽບກັບເມື່ອກ່ອນຄື: ລະຫວ່າງບັນດາປະເທດໃຫຍ່ ການແຂ່ງຂັນໂດດເດັ່ນກວ່າການຮ່ວມມື; ໃນການພົວພັນສາກົນ, ການເມືອງອຳນາດບາດໃຫຍ່ໂດດເດັ່ນກວ່າການຮ່ວມມືທີ່ສະເໝີພາບ; ການແບ່ງແຍກກ່ຽວພັນກັບການເຊື່ອມຕໍ່; ໂລກາພິວັດດຳເນີນໄປຄວບຄູ່ກັບການແບ່ງເສັ້ນແລະການແຕກຫັກ... ໃນສະພາບການດັ່ງກ່າວ, ຄຽງຄູ່ກັບການສືບຕໍ່ເພີ່ມທະວີພະລັງແຂງ, ຂະບວນການພັດທະນາພະລັງນຸ່ມນວນຂອງຫວຽດນາມ ຮອດປີ 2030 ວິໄສທັດຮອດປີ 2045 ຈຳເປັນຕ້ອງຄຳນຶງເຖິງບາງຈຸດດັ່ງຕໍ່ໄປນີ້:
ເປົ້າໝາຍການພັດທະນາພະລັງນຸ່ມນວນ: ເຖິງປີ 2030, ຫວຽດນາມຈະຮັກສາຄວາມເຫັນອົກເຫັນໃຈ, ການແບ່ງປັນ, ການສ້າງແລະປັບປຸງຄວາມໄວ້ວາງໃຈຂອງປະເທດໃຫຍ່, ການສະໜັບສະໜູນຂອງບັນດາປະເທດຂະໜາດນ້ອຍ ແລະຂະໜາດກາງ; ຄວາມໜ້າດຶງດູດໃຈຕໍ່ຜູ້ຄົນ ແລະນັກລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ເພີ່ມທະວີຊື່ສຽງອິດທິພົນສາກົນ ເພື່ອໃຫ້ຮອດປີ 2045 ຫວຽດນາມສາມາດນຳໜ້າໃນຫຼາຍບັນຫາ ແລະແງ່ມູມຕ່າງໆ ທີ່ຫວຽດນາມປະສົບຜົນສຳເລັດ ແລະ ໄດ້ຮັບການຍົກຍ່ອງຢ່າງສູງຈາກປະຊາຄົມໂລກ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ບັນດາປະເທດຂະໜາດນ້ອຍ ແລະ ຂະໜາດກາງ.
ເປົ້າໝາຍທີ່ພະລັງນຸ່ມນວນຂອງຫວຽດນາມມຸ່ງສູ່ນັ້ນ ລວມມີ: ຊົນຊັ້ນສູງ, ຜູ້ນຳຮຸ່ນໃໝ່, ສື່ມວນຊົນ, ວິສາຫະກິດ, ຊາວໜຸ່ມ ແລະ ປະຊາຊົນບັນດາປະເທດ. ສິ່ງເຫຼົ່ານີ້ແມ່ນພະລັງທີ່ຈະເຂົ້າຮ່ວມໂດຍກົງ ເຂົ້າໃນຂະບວນການວາງແຜນ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດຂອງຫວຽດນາມໃນປະເທດອື່ນ; ກາຍເປັນນັກລົງທຶນເຂົ້າໃນຫວຽດນາມ; ປົກປ້ອງຫວຽດນາມຈາກກົນອຸບາຍແລະການກະທຳມ້າງເພທຳລາຍຂອງອິດທິກຳລັງສັດຕູແລະປະຕິກິລິຍາ...
ທິດທາງພັດທະນາພະລັງນຸ່ມນວນ: ເຖິງປີ 2030, ຖ້າຫາກພິຈາລະນາທາງດ້ານອິດທິພົນຕໍ່ຄວາມຮັບຮູ້ຂອງບັນດາຄູ່ຮ່ວມມື, ໃນສີ່ແຫຼ່ງທີ່ມາຂອງພະລັງນຸ່ມນວນຂອງຫວຽດນາມນັ້ນ ນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດ ແລະ ພຶດຕິກຳໃນການຕ່າງປະເທດ ມີອິດທິພົນຫຼາຍທີ່ສຸດ ແລະໂດຍກົງທີ່ສຸດ; ຖັດມາແມ່ນຮູບແບບ, ຜົນສຳເລັດໃນການພັດທະນາ, ວັດທະນະທຳ ແລະປະຫວັດສາດ. ແຫຼ່ງພະລັງນຸ່ມນວນທັງໝົດນີ້ ຕ້ອງໄດ້ຮັບການພັດທະນາ ແລະປ່ຽນເປັນພະລັງນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດຂອງຫວຽດນາມ. ເພື່ອໃຫ້ສິ່ງດັ່ງກ່າວເປັນຮູບປະທຳໄດ້ ຈຳເປັນຕ້ອງເນັ້ນບັນຫາຕໍ່ໄປນີ້:
ທີໜຶ່ງ, ຂະບວນການວາງແຜນ ແລະຜັນຂະຫຍາຍນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດຕໍ່ຄູ່ຮ່ວມມື ຕ້ອງສືບຕໍ່ເພີ່ມຄວາມໂປ່ງໃສ ແລະຄວາມສະເໝີຕົ້ນສະເໝີປາຍ ໃນທັງສາມລະດັບຄື: ບຸກຄົນ, ອົງການ ແລະ ປະເທດ; ປະຕິບັດຕາມຄຳໝັ້ນສັນຍາລະຫວ່າງປະເທດຢ່າງຈິງຈັງ, ພະຍາຍາມປັບປຸງ ແລະເພີ່ມທະວີຄວາມໄວ້ວາງໃຈກັບຄູ່ຮ່ວມມື; ຄ່ອຍໆເພີ່ມລະດັບການແບ່ງປັນກັບລະບົບຄຸນຄ່າທີ່ກ້າວໜ້າຂອງມະນຸດຊາດ, ກ່ອນອື່ນໝົດແມ່ນ ການເຄົາລົບກົດໝາຍສາກົນ; ຄ່ອຍໆສ້າງທີ່ຕັ້ງຂອງຕົນໃນກຸ່ມບັນດາປະເທດນຳໜ້າ ໃນການຊຸກຍູ້ທ່າອ່ຽງກ້າວໜ້າຂອງມະນຸດຊາດ; ຍູ້ແຮງການປະຕິບັດທິດທາງ “ຄູ່ຮ່ວມມືທີ່ເຊື່ອຖືໄດ້, ສະມາຊິກທີ່ຕັ້ງໜ້າ ແລະ ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ ຂອງປະຊາຄົມສາກົນ” ຜ່ານການປະກອບສ່ວນຢ່າງຕັ້ງໜ້າແລະເປັນເຈົ້າການ ດ້ານຊັບພະຍາກອນ, ນັບທັງການເງິນ ວັດສະດຸ ແລະ ຊັບພະຍາກອນບຸກຄົນ, ເຂົ້າໃນຂະບວນການແກ້ໄຂບັນຫາທົ່ວໄປ ຂອງປະຊາຄົມພາກພື້ນ ແລະສາກົນ.
ທີສອງ, ຮູບແບບການພັດທະນາຈະຕ້ອງໄດ້ຮັບການອອກແບບ ແລະສົ່ງເສີມຕໍ່ໄປ ຕາມເກນທົ່ວໄປຂອງມະນຸດຊາດ (ຄ້າຍກັບບັນດາເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບຍືນຍົງເຖິງປີ 2030) ເພື່ອຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ ແລະຍຶດຖືປະຊາຊົນເປັນສູນກາງ; ເລັ່ງລັດຂະບວນການກໍ່ສ້າງລະບຽບລະບອບການພັດທະນາທີ່ສົມບູນແບບ, ດູດຮັບເອົາປະສົບການທີ່ປະສົບຄວາມສຳເລັດໃນໂລກ, ປັບປຸງຍົກສູງປະສິດທິຜົນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ; ພ້ອມກັນກັບການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ, ຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດໃຫ້ດີຂຶ້ນ ແລະ ເອົາໃຈໃສ່ເຖິງການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ. ຖ້າຫວຽດນາມບັນລຸບັນດາເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ລວມທັງຄຳໝັ້ນສັນຍາທີ່ຈະຫຼຸດການປ່ອຍກ໊າດເຮືອນແກ້ວສຸດທິລົງເປັນ “ສູນ” ພາຍໃນປີ 2050, ຄວາມໜ້າດຶງດູດໃຈຂອງຫວຽດນາມຕໍ່ສາກົນ ຈະເພີ່ມຂຶ້ນຫຼາຍເທົ່າ, ຜູ້ກຳນົດນະໂຍບາຍຂອງບັນດາປະເທດຈະມີຄວາມປະທັບໃຈທີ່ດີຕໍ່ຫວຽດນາມຫຼາຍຂຶ້ນ ແລະ ນັກທ່ອງທ່ຽວແລະນັກລົງທຶນຕ່າງປະເທດຈຳນວນຫຼາຍຈະເດີນທາງມາຫວຽດນາມ.
ທີສາມ, ການປະຕິບັດຍຸດທະສາດການພັດທະນາວັດທະນະທຳຫວຽດນາມຢ່າງມີປະສິດທິພາບ ເຖິງປີ 2030. ເພື່ອພັດທະນາພະລັງນຸ່ມນວນຂອງວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ, ຊັບພະຍາກອນວັດທະນະທຳຕ້ອງໄດ້ຮັບການເສີມຂະຫຍາຍໃນທຸກຂັ້ນຕອນ, ນັບແຕ່ການອະນຸລັກຮັກສາ, ການພັດທະນາ ຈົນເຖິງການໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ສູ່ໂລກ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ເພື່ອເພີ່ມຄວາມໜ້າດຶງດູດຕໍ່ປະຊາຄົມສາກົນ, ວັດະນະທຳຕ້ອງມີເອກະລັກແລະຍຸດທະສາດ ເພື່ອໃຫ້ເພື່ອນຕ່າງຊາດເຂົ້າໃຈແລະຕ້ອງການ “ຊົມໃຊ້” ເອກະລັກວັດທະນະທຳນັ້ນ. ດັ່ງນັ້ນ, ຄຽງຄູ່ການອະນຸລັກ ແລະພັດທະນາວັດທະນະທຳ, ຍັງຕ້ອງໃຊ້ປະໂຫຍດຈາກໂອກາດຈາກການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳຄັ້ງທີສີ່ ແລະ ຂະບວນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນທີ່ນັບມື້ນັບເລິກເຊິ່ງ ຮອບດ້ານຂອງຫວຽດນາມ ເພື່ອປັບປຸງຍົກສູງປະສິດທິພາບການເຄື່ອນໄຫວສົ່ງເສີມວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ຕ້ອງຍົກສູງຄວາມຮັບຮູ້ຂອງຊາວຫວຽດນາມແຕ່ລະຄົນ ໃນການຮັກສາຄວາມງາມທາງວັດທະນະທຳຂອງຊາດ.
ທີສີ່, ເພີ່ມທະວີການໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ກ່ຽວກັບຮີດຄອງປະເພນີປະຫວັດສາດຂອງຫວຽດນາມ ໃຫ້ໃກ້ຊິດກັບໂລກ; ຮຽບຮຽງປະຫວັດສາດຫວຽດນາມທີ່ເໝາະສົມກັບແຕ່ລະກຸ່ມຜູ້ອ່ານເປົ້າໝາຍ, ກ່ອນອື່ນໝົດແມ່ນຜູ້ນຳ ແລະ ທີ່ປຶກສານະໂຍບາຍ; ຖັດມາແມ່ນເຍົາວະຊົນ, ນັກສຶກສາ, ຜູ້ຄົນຈາກປະເທດອື່ນໆ ແລະ ບັນດາຜູ້ທີ່ສົນໃຈຫວຽດນາມ; ວິທີການຂຽນ ແລະ ຮູບແບບການນຳສະເໜີ ຕ້ອງເໝາະສົມກັບຜູ້ອ່ານແຕ່ລະກຸ່ມ. ກໍ່ສ້າງລະບົບຄຸນຄ່າມາດຕະຖານ, ພາບພົດທີ່ສວຍງາມ, ບຸກຄະລິກກະພາບແບບຢ່າງຂອງຊາວຫວຽດນາມ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ໃນສະພາບການທີ່ປະເທດພວມກ້າວເຂົ້າສູ່ໄລຍະເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນຢ່າງຮອບດ້ານ ແລະເລິກເຊິ່ງ. ຊາວຫວຽດນາມທຸກຄົນຈະຕ້ອງເປັນ “ທູດ” ເພື່ອເຜີຍແຜ່ວັດທະນະທຳ, ປະຫວັດສາດ, ຄວາມຈິງໃຈ, ນ້ຳໃຈມິດຕະພາບ, ການຕ້ອນຮັບຮັກແຂກ ຂອງຊາວຫວຽດນາມ ໄປທົ່ວໂລກ, ເພື່ອໃຫ້ເພື່ອນມິດສາກົນເຂົ້າໃຈຫວຽດນາມ, ແບ່ງປັນກັບຫວຽດນາມຫຼາຍກວ່າອີກ.
ທີຫ້າ, ເຊື່ອມໂຍງບັນດາເນື້ອໃນກ່ຽວກັບການສ້າງ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍພະລັງນຸ່ມນວນຂອງຫວຽດນາມ ເຂົ້າໃນຍຸດທະສາດ ແລະ ແຜນການກໍ່ສ້າງຄົນ, ກ່ອນອື່ນໝົດແມ່ນບັນດາພະນັກງານ, ລັດຖະກອນ ແລະ ພາລະກອນ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ພະນັກງານທີ່ເຮັດວຽກງານການຕ່າງປະເທດ ແລະ ການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນ, ຕາມດ້ວຍບຸກຄົນ ອົງການຈັດຕັ້ງ ແລະ ຊຸມຊົນທີ່ມີກິດຈະກຳທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບຊາວຕ່າງຊາດ ແລະອົງປະກອບຕ່າງປະເທດທັງສາມຊ່ອງສາຍ: ໃນປະເທດ, ຕ່າງປະເທດ ແລະ ອອນໄລນ໌. ລະດົມຊັບພະຍາກອນທັງໝົດ, ພາກສ່ວນທີ່ເຂົ້າຮ່ວມທັງໝົດ ແລະ ຊຸມຊົນທັງໝົດ ເພື່ອຮ່ວມມືກັນໃນການສົ່ງເສີມເຄື່ອງໝາຍ ແລະຮູບພາບຂອງຫວຽດນາມ. ບົດບາດສຳຄັນຂອງບັນດາອົງການ, ຄະນະ, ກະຊວງ, ຂະແໜງການ, ການເຂົ້າຮ່ວມຂອງວິສາຫະກິດ ແລະ ປະຊາຊົນ, ການເຊື່ອມໂຍງບົດບາດຂອງເຄືອຂ່າຍກົງສູນຫວຽດນາມໃນຫຼາຍຮ້ອຍປະເທດທົ່ວໂລກ ກໍ່ຄືເຄືອຂ່າຍນັກຮຽນນັກສຶກສາຫວຽດນາມໃນຕ່າງປະເທດ..., ສ້າງກຳລັງແຮງສັງລວມເພື່ອນຳພາບພົດຂອງຫວຽດນາມໄປສູ່ໂລກໃຫ້ໃກ້ຊິດ ແລະ ນຳໂລກເຂົ້າໃກ້ຫວຽດນາມຫຼາຍຂຶ້ນ. ນອກຈາກນັ້ນ, ການເຂົ້າຮ່ວມ ແລະການປະກອບສ່ວນຂອງຊຸມຊົນຊາວຫວຽດນາມໃນຕ່າງປະເທດຈະ “ປະກອບສ່ວນຮັກສາ ແລະເສີມຂະຫຍາຍພາສາຫວຽດນາມ, ເອກະລັກທາງວັດທະນະທຳ, ມູນເຊື້ອຂອງຊາດ ແລະ ການດຶງດູດແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນທີ່ມີຄຸນນະພາບສູງຢູ່ຕ່າງປະເທດ ເພື່ອປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການພັດທະນາປະເທດຢ່າງຍືນຍົງ”(13).
ກ່າວໂດຍສະຫຼຸບ, ພະລັງນຸ່ມນວນແມ່ນສ່ວນສຳຄັນຂອງກຳລັງແຮງສັງລວມຂອງຊາດ. ໃນສົງຄາມຕໍ່ຕ້ານຜູ້ຮຸກຮານຈາກຕ່າງປະເທດສອງຄັ້ງ, ເພື່ອເອກະລາດແຫ່ງຊາດແລະການໂຮມປະເທດເປັນເອກະພາບ, ຫວຽດນາມໄດ້ເສີມຂະຫຍາຍພະລັງນຸ່ມນວນຂອງຕົນຢ່າງມີປະສິດທິພາບ, ໂດຍສະເພາະ ຄວາມເປັນທຳຂອງສົງຄາມຕໍຕ້ານ ເພື່ອຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ-ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ, ແຕ່ຍັງເພື່ອຄຸນຄ່າຮ່ວມກັນຂອງມະນຸດຊາດທີ່ຮັກຫອມສັນຕິພາບ ເອກະລາດແຫ່ງຊາດ ແລະ ຄວາມກ້າວໜ້າທາງສັງຄົມ. ຫຼັງສົງຄາມ, ໂດຍສະເພາະ ນັບຕັ້ງແຕ່ການປະຕິບັດການປ່ຽນແປງໃໝ່ປະເທດ, ຫວຽດນາມສືບຕໍ່ປັບປຸງແລະພັດທະນາພະລັງນຸ່ມນວນ ຜ່ານຄວາມພະຍາຍາມໃນການພັດທະນາວັດທະນະທຳ, ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ, ການເປີດປະເທດ, ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ, ການດຳເນີນແນວທາງ ນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດທີ່ສອດຄ່ອງກັບຫຼັກການພື້ນຖານ ຂອງກົດໝາຍສາກົນ ແລະທ່າອ່ຽງທົ່ວໄປຂອງປະຊາຄົມສາກົນ. ຫຼັງຈາກການປ່ຽນແປງໃໝ່ມາເກືອບ 40 ປີ, ດຽວນີ້ ແມ່ນເວລາເໝາະສົມໃຫ້ຫວຽດນາມສືບຕໍ່ເສີມຂະຫຍາຍແຫຼ່ງພະລັງນຸ່ມນວນຂອງປະເທດຕື່ມອີກ. ເມື່ອທຽບກັບປະເທດອື່ນໆໃນພາກພື້ນ, ຫວຽດນາມມີແຫຼ່ງພະລັງນຸ່ມນວນຂະໜາດໃຫຍ່. ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ເພື່ອໃຫ້ພະລັງນຸ່ມນວນຂອງຫວຽດນາມບັນລຸລະດັບທີ່ສາມາດສ້າງຜົນກະທົບທາງບວກຕໍ່ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມື, ໂດຍສະເພາະ ຄູ່ຮ່ວມມືຂະໜາດໃຫຍ່, ຕ້ອງໃຊ້ຄວາມພະຍາຍາມອັນໃຫຍ່ຫຼວງຈາກປະຊາຊົນຫວຽດນາມທຸກຄົນ./.
------------------------
* ບົດຄວາມນີ້ແມ່ນຜົນຂອງຫົວຂໍ້ຄົ້ນຄວ້າວິທະຍາສາດໝາຍເລກ KX.04.08/21-25
(1) ກຳລັງແຮງສັງລວມຂອງຊາດທີ່ບໍ່ໄດ້ຂຶ້ນຢູ່ກັບການປ່ຽບທຽບແລະການປະຕິສຳພັນບໍ່ມີຄວາມໝາຍຫຼາຍໃນການວາງແຜນ ແລະການຜັນຂະຫຍາຍນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດ.
(2) ໂຈເຊບ ນາຍ ເກີດປີ 1937, ເປັນສາດສະດາຈານດ້ານການເມືອງ, ອະດີດຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ໂຮງຮຽນບໍລິຫານລັດ ເຈ. ເອບ. ເຄນເນດີ, ມະຫາວິທະຍາໄລ ຮາຮ໌ວາຮ໌ດ (ສະຫະລັດອາເມລິກາ), ອະດີດຜູ້ຊ່ວຍລັດຖະມົນຕີກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດອາເມລິກາ.
(3) Joseph Nye: Soft power: The mean to success in world politics (ແປໂດຍຫຍໍ້: ອຳນາດນຸ່ມນວນແມ່ນວິທີທີ່ຈະປະສົບຜົນສຳເລັດໃນການເມືອງໂລກ), United States, Public Affairs, 2004, ໜ້າ 2
(4), (5) Joseph Nye: Soft power: The mean to success in world politics, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ໜ້າ 10, 33-36
(6) ດິງທີ້ຮ່ຽນເລືອງ: ພະລັງນຸ່ມນວນຂອງຈີນໃນການແຂ່ງຂັນທາງຍຸດທະສາດກັບອາເມລິກາ ຢູ່ພາກພື້ນອິນໂດປາຊີຟິກ: ຜົນກະທົບ ແລະ ຄວາມໝາຍຕໍ່ຫວຽດນາມ, ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດ ສື້ເຖິ້ດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2022, ໜ້າ 75-87.
(7) ເບິ່ງ: Li Mingjian: “Domestic sources of China’s soft power approach” (ແປໂດຍຫຍໍ້: ບັນດາແຫຼ່ງພະລັງນຸ່ມນວນຂອງຈີນ), China Security, 2009
(8) Lord Palmerston: “We have no eternal allies, and we have no perpetual enemies. Our interests are eternal and perpetual, and those interests it is our duty to follow” (ແປໂດຍຫຍໍ້: ບໍ່ມີພັນທະມິດຖາວອນ, ບໍ່ມີສັດຕູຖາວອນ. ມີພຽງຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດເທົ່ານັ້ນ ທີ່ຈະຄົງຢູ່ຕະຫຼອດໄປ ແລະ ໜ້າທີ່ຂອງພວກເຮົາແມ່ນສະແຫວງຫາຜົນປະໂຫຍດເຫຼົ່ານັ້ນ), https://www.oxfordreference.com/display/10.1093/acref/9780191826719.001.0001/q-oro-ed4-00008130;jsessionid=EC13370994170DCD1E10A3BB4F0862C6
(9) Joseph Nye: Soft power: The mean to success in world politics (ແປໂດຍຫຍໍ້: ອຳນາດນຸ່ມນວນແມ່ນວິທີທີ່ຈະປະສົບຜົນສຳເລັດໃນການເມືອງໂລກ), ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ໜ້າ 35
(10) ຮ່າວັນ: “ຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ອົງການແຮງງານສາກົນ: ຫວຽດນາມແມ່ນແບບຢ່າງເພື່ອໃຫ້ບັນດາປະເທດອ້າງອີງ ແລະ ຮຽນຮູ້”, ໜັງສືພິມເອເລັກໂຕຮນິກຂອງລັດຖະບານ, ອອກວັນທີ 30 ມິຖຸນາ 2023, https://baochinhphu.vn/tong-giam-doc-to-chuc-lao-dong-quoc-te-viet-nam-la-mot-mo-hinh-de-cac-nuoc-tham-khao-hoc-tap-102230630170758478.htm
(11) ຫງວຽນຢີນຽນ: ແນວຄິດການທູດຂອງໂຮ່ຈີມິນ, ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2002, ໜ້າ 112
(12) ເບິ່ງ: ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ XIII, ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດ ສື້ເຖິ້ດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2021, ເຫຼັ້ມ 1, ໜ້າ 36.
(13) ຄຳສັ່ງຂອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີໝາຍເລກ 25/CT-TTg, ລົງວັນທີ 10 ກັນຍາ 2021 “ວ່າດ້ວຍການຍູ້ແຮງການຜັນຂະຫຍາຍຍຸດທະສາດວັດທະນະທຳການຕ່າງປະເທດຂອງຫວຽດນາມ”
* ບົດນີ້ໄດ້ລົງພິມໃນວາລະສານກອມມູນິດ ສະບັບທີ 1025 (ເດືອນພະຈິດ 2023)
