ສັນຍາປາຣີ ປີ 1973: ເຫດການສຳຄັນທາງປະຫວັດສາດ
ຂອງການທູດປະຕິວັດຫວຽດນາມ
ຂອງການທູດປະຕິວັດຫວຽດນາມ
ວກ. - ສັນຍາປາຣີ ກ່ຽວກັບການຢຸດຕິສົງຄາມ ແລະ ຟື້ນຟູສັນຕິພາບ ຢູ່ຫວຽດນາມ (ເອີ້ນວ່າ ສັນຍາປາຣີ) ໄດ້ລົງນາມໃນວັນທີ 27 ມັງກອນ 1973 ແມ່ນເຫດການສຳຄັນໃນປະຫວັດສານການທູດ, ກໍ່ຄືໃນພາລະກິດປະຕິວັດ ຂອງຊາດຫວຽດນາມ ພາຍໃຕ້ການນຳພາທີ່ຖືກຕ້ອງ ແລະ ສະຫຼາດສ່ອງໃສ ຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ. ດ້ວຍໄຊຊະນະນີ້, ຊາດຫວຽດນາມໄດ້ບັນລຸເປົ້າໝາຍໃນການຕໍ່ສູ້ “ໃຫ້ອາເມລິກາຕ້ອງອອກຈາກຫວຽດນາມ”, ສ້າງທ່າແລະພະລັງໃໝ່ ເພື່ອກ້າວຂຶ້ນ “ຕໍ່ສູ້ໃຫ້ພວກຫຸ່ນລົ້ມທະລາຍ”, ປົດປ່ອຍພາກໃຕ້ຢ່າງສົມບູນ ແລະ ໂຮມປະເທດຊາດເປັນເອກະພາບ.
ຮອງນະຍົກລັດຖະມົນຕີ, ລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດແຫ່ງ ສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕຫວຽດນາມ ທ່ານ ຫງວຽນ ຢູຍ ຈິງ ລົງນາມໃນສັນຍາປາຣີ ກ່ຽວກັບການຢຸດຕິສົງຄາມ ແລະ ຟື້ນຟູສັນຕິພາບຢູ່ຫວຽດນາມ, ວັນທີ 27 ມັງກອນ 1973, ທີ່ເມືອງຫຼວງ ປາຣີ (ປະເທດຝຣັ່ງ) _ພາບ: TTXVN
1- ຫວຽດນາມມີຈຸດພິເສດສະເພາະແມ່ນ ໃນໄລຍະເຄິ່ງຫຼັງຂອງສະຕະວັດທີ 20, ຫວຽດນາມຕ້ອງປະເຊີນໜ້າ ແລະ ເອົາຊະນະຜູ້ຮຸກຮານຕ່າງປະເທດທີ່ແຂງແຮງກວ່າຕົນເອງຫຼາຍເທົ່າໃນດ້ານວັດຖຸ; ພ້ອມກັນນັ້ນ, ຍັງເປັນປະເທດດຽວໃນໂລກທີ່ເຂົ້າຮ່ວມການເຈລະຈາສາກົນ 4 ຄັ້ງ ເຊິ່ງມີການເຂົ້າຮ່ວມຂອງສະມາຊິກຖາວອນທັງ 5 ຂອງສະພາຄວາມໝັ້ນຄົງແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ ເພື່ອປຶກສາຫາລືກ່ຽວກັບການຢຸດຕິສົງຄາມ ແລະ ການຟື້ນຟູສັນຕິພາບ, ລວມມີ: ສັນຍາເຊີແນວປີ 1954 ກ່ຽວກັບອີນດູຈີນ, ສັນຍາເຊີແນວກ່ຽວກັບລາວປີ 1962, ສັນຍາປາຣີກ່ຽວກັບຫວຽດນາມປີ 1973 ແລະ ສັນຍາປາຣີ ກ່ຽວກັບກຳປູເຈຍປີ 1991. ພຽງແຕ່ສອງສິ່ງທີ່ກ່າວມາຂ້າງເທິງນີ້ ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນທີ່ຕັ້ງແລະຄວາມສຳຄັນ ຂອງແຫຼມອິນດູຈີນເວົ້າລວມ ແລະ ຂອງຫວຽດນາມເວົ້າສະເພາະ ບົນ “ກະດານໝາກຮຸກ” ທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ຂອງໂລກຮ່ວມສະໄໝ.
ກອງປະຊຸມປາຣີ ກ່ຽວກັບຫວຽດນາມ ໄດ້ຜ່ານ 4 ໄລຍະຕົ້ນຕໍຄື:
ໄລຍະທີ 1 ເກີດຂຶ້ນແຕ່ກາງປີ 1965 ເຖິງປີ 1967, ເມື່ອຈັກກະພັດອາເມລິກາເລີ່ມຕົ້ນການຖິ້ມລະເບີດ ຍິງທຳລາຍພາກເໜືອ ດ້ວຍກອງທັບອາກາດແລະກອງທັບເຮືອ, ພ້ອມກັນນັ້ນ ກໍສົ່ງກອງກຳລັງທະຫານເຂົ້າຮຸກຮານພາກໃຕ້ຫວຽດນາມ. ໄປຄຽງຄູ່ກັບການກະທຳສົງຄາມທີ່ໂຫດຮ້າຍນັ້ນ, ອຳນາດການປົກຄອງອາເມລິກາໄດ້ນຳສະເໜີ “ການເຈລະຈາສັນຕິພາບໂດຍບໍ່ມີເງື່ອນໄຂ”, ໝາຍຄວາມວ່າ ການເຈລະຈາພາຍໃຕ້ການຖິ້ມລະເບີດ ຍິງທຳລາຍຂອງສະຫະລັດອາເມລິກາ.
ໄລຍະທີ 2 ດຳເນີນແຕ່ຕົ້ນປີ 1967 ເຖິງເດືອນພຶດສະພາ 1968, ເມື່ອສອງຝ່າຍສຳຫຼວດຄວາມເປັນໄປໄດ້ຂອງການເຈລະຈາ, ໃນນັ້ນ ຫວຽດນາມຮຽກຮ້ອງຢ່າງເດັດດ່ຽວໃຫ້ອາເມລິກາຢຸດຕິການຖິ້ມລະເບີດ ຍິງທຳລາຍພາກເໜືອຢ່າງບໍ່ມີເງື່ອນໄຂ.
ໄລຍະທີ 3 ໄດ້ດຳເນີນໄປພາຍຫຼັງການລຸກຮືຂຶ້ນບຸກໂຈມຕີຂະໜາດໃຫຍ່ ໃນບຸນປີໃໝ່ ປີວອກ 1968 ຂອງກອງທັບແລະປະຊາຊົນພາກໃຕ້ຫວຽດນາມ. ວັນທີ 13 ພຶດສະພາ 1968, ການເຈລະຈາລະຫວ່າງຄະນະຜູ້ແທນ ສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕຫວຽດນາມ ແລະ ສະຫະລັດອາເມລິກາ ໄດ້ເລີ່ມຕົ້ນຂຶ້ນຢ່າງເປັນທາງການຢູ່ສູນປະຊຸມສາກົນ Kléber ໃນເມືອງຫຼວງປາຣີ (ປະເທດຝຣັ່ງ). ຫົວໜ້າຄະນະຜູ້ແທນສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕຫວຽດນາມແມ່ນທ່ານ ຊວັນ ຖວີ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດ. ວັນທີ 31 ຕຸລາ 1968, ອາເມລິກາປະກາດຢຸດຕິການຖິ້ມລະເບີດ ຍິງທຳລາຍພາກເໜືອຕັ້ງແຕ່ວັດທີ 1 ພະຈິກ 1968; ຍອມຮັບການປະຊຸມສີ່ຝ່າຍກ່ຽວກັບການຢຸດຕິສົງຄາມ ແລະ ຟື້ນຟູສັນຕິພາບຢູ່ຫວຽດນາມ (ປະກອບດ້ວຍຄະນະຜູ້ແທນສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕຫວຽດນາມ, ລັດຖະບານປະຕິວັດຊົ່ວຄາວແຫ່ງສາທາລະນະລັດພາກໃຕ້ຫວຽດນາມ, ລັດຖະບານອາເມລິການ ແລະ ສາທາລະນະລັດຫວຽດນາມ (ອຳນາດການປົກຄອງໄຊ່ງ່ອນ).
ໄລຍະທີ 4 ໄດ້ເລີ່ມຕົ້ນໃນເດືອນມັງກອນ 1969, ເມື່ອກອງປະຊຸມສີ່ຝ່າຍໄດ້ໄຂຂຶ້ນ ແລະ ແກ່ຍາວໄປຈົນເຖິງສັນຍາກ່ຽວກັບການຢຸດຕິສົງຄາມ ແລະ ການຟື້ນຟູນສັນຕິພາບຢູ່ຫວຽດນາມ ໄດ້ລົງນາມໃນວັນທີ 27 ມັງກອນ 1973; ຕໍ່ມາແມ່ນກອງປະຊຸມສາກົນໃນວັນທີ 2 ມີນາ 1973, ທີ່ລົງນາມໃນຂໍ້ຕົກລົງເພື່ອຢືນຢັນ ແລະ ຮັບຮອງການປະຕິບັດສັນຍາປາຣີ.
ຂະບວນການເຈລະຈາທັງໝົດຢູ່ນະຄອນຫຼວງປາຣີໄດ້ດຳເນີນໄປພາຍໃຕ້ການນຳພາຊີ້ນຳໂດຍກົງຂອງສູນກາງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ, ລະອຽດແມ່ນ ກົມການເມືອງສູນກາງພັກໃນຖານະ “ກອງບັນຊາການສູງສຸດ” ແລະ ຄະນະອະນຸກຳມະການຫວຽດນາມ - CP-50 ໄດ້ຮັບການກໍ່ຕັ້ງຂຶ້ນ, ເຊັ່ນ “ກອງເສນາທິການໃຫຍ່”, ນຳໜ້າໂດຍສະຫາຍ ຫງວຽນ ຢູຍ ຈິງ, ກຳມະການກົມການເມືອງ, ຮອງປະທານສະພາລັດຖະມົນຕີ ຄວບຕຳແໜ່ງລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດ. ຜູ້ດຳເນີນ “ການຕໍ່ສູ້” ໂດຍກົງທີ່ໂຕະປະຊຸມແມ່ນນັກປະຕິວັດທີ່ກ້າຫານ, ເດັດດ່ຽວໜຽວແໜ້ນ ແລະ ມີປະສົບການ, ໃນນັ້ນມີ: ທີ່ປຶກສາພິເສດ, ກຳມະການກົມການເມືອງ, ເລຂາທິການສູນກາງພັກ, ຫົວໜ້າຄະນະຈັດຕັ້ງສູນກາງ ເລ ດຶກ ທໍ້; ເລຂາທິການສູນກາງພັກ, ລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດ, ຫົວໜ້າຄະນະຜູ້ແທນສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕຫວຽດນາມ ຊວັນ ຖຸຍ; ຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ຫງວຽນ ເກີ ແທັ້ກ; ລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດຂອງ ລັດຖະບານປະຕິວັດຊົ່ວຄາວແຫ່ງສາທາລະນະລັດພາກໃຕ້ຫວຽດນາມ ຫງວຽນ ທີ້ ບິ່ງ, ພ້ອມດ້ວຍພະນັກງານທີ່ມີຄວາມສາມາດອີກຫຼາຍຄົນ...
ແນວຄວາມຄິດ “ທັງຕີ, ທັງເຈລະຈາ” ປາກົດຂຶ້ນຄັ້ງທໍາອິດໃນກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 12 ຂອງຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງພັກສະໄໝທີ 3, ໃນເດືອນທັນວາ 1965, ຫຼັງຈາກທີ່ອາເມລິກາໄດ້ເປີດ “ສົງຄາມພາກສ່ວນ” ໃນສອງພາກໃຕ້ແລະເໜືອຂອງຫວຽດນາມ. ໃນກອງປະຊຸມດັ່ງກ່າວ, ສະຫາຍ ເລ ຢ໋ວນ, ເລຂາທິການທີ່ໜຶ່ງຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງພັກ, ເຄີຍກ່າວວ່າ: ບັນຫາທັງຕໍ່ສູ້ແລະເຈລະຈາບໍ່ແມ່ນເລື່ອງໃໝ່ອ່ຽມ. ໃນປະຫວັດສາດຂອງປະເທດເຮົາ, ທ່ານ ຫງວຽນ ຈ້າຍ ກໍໄດ້ປະຕິບັດຍຸດທະສາດໂດຍໃຊ້ອ່ອນຕໍ່ສູ້ກັບແຂງ, ດຳເນີນການຕໍ່ສູ້ ດຳເນີນການເຈລະຈາ ເພື່ອຕໍ່ສູ້ກັບກອງທັບສັກດິນາຂອງລາຊະວົງໝິງ... ທາງດ້ານການທະຫານ, ພວກເຮົາບໍ່ຕັ້ງແຜນທີ່ຈະຕີແລະດັບສູນທະຫານອາເມລິກາເຖິງຄົນສຸດທ້າຍຢູ່ພາກໃຕ້ ແລະ ບັງຄັບໃຫ້ພວກຈັກກະພັດອາເມລິກາຍອມຈຳນົນໂດຍບໍ່ມີເງື່ອນໄຂ, ແຕ່ພວກເຮົາມີແຜນນະໂຍບາຍຈະຕໍ່ສູ້ຈົນກວ່າກອງທະຫານຫຸ່ນຖືກທຳລາຍໂດຍພື້ນຖານ, ພ້ອມກັນນັ້ນ ກໍດັບສູນສ່ວນສຳຄັນຂອງກອງທັບອາເມລິກາ, ດັ່ງນັ້ນ ຈຶ່ງທໍາລາຍເຈດຈຳນົງຮຸກຮານ ຂອງຈັກກະພັດອາເມລິກາ, ບັງຄັບໃຫ້ພວກເຂົາຍອມຮັບເງື່ອນໄຂຂອງພວກເຮົາ. ດັ່ງນັ້ນ, ບັນຫາມີການຕໍ່ສູ້ ມີການເຈລະຈາດ - ຕໍ່ສູ້ໄດ້ຮັບໄຊຊະນະແລ້ວຈຶ່ງຈະເຈລະຈາ, ຫຼືວ່າ ທັງຕໍ່ສູ້ທັງເຈລະຈາ - ແມ່ນຍຸດໂທບາຍໜຶ່ງທີ່ຕິດແໜ້ນກັບແນວທາງການທະຫານ ແລະ ການເມືອງດັ່ງກ່າວຂ້າງເທິງ. ແນວທາງແລະຍຸດໂທບາຍທັງໝົດນັ້ນ ລ້ວນແຕ່ຢູ່ໃນຍຸດທະສາດໃຊ້ອ່ອນຕໍ່ສູ້ກັບແຂງຂອງພວກເຮົາ(1).
ຫຼັງຈາກນັ້ນສອງປີ (ເດືອມັງກອນ 1967), ກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 13 ຂອງຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງພັກສະໄໝທີ 3 ໄດ້ຕັດສິນຕົງລົງປ່ຽນການທູດເປັນແນວຮົບ, ເຫັນດີເພີ່ມທະວີການເຄື່ອນໄຫວທາງການທູດຕໍ່ຕ້ານອາເມລິກາ ໃນສາມດ້ານທັງການເມືອງ, ການທະຫານ ແລະ ທາງການທູດ ເພື່ອສ້າງກຳລັງແຮງສັງລວມ ແລະ ກ້າວໄປສູ່ໄຊຊະນະທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ກວ່າອີກ. ມະຕິລະບຸວ່າ: “ໄປຄຽງຄູ່ກັບການຕໍ່ສູ້ທາງດ້ານການທະຫານແລະການເມືອງຢູ່ພາກໃຕ້, ພວກເຮົາຕ້ອງບຸກໂຈມຕີສັດຕູທາງດ້ານການທູດ, ສົມທົບກັບສອງດ້ານການຕໍ່ສູ້ນັ້ນເພື່ອຍາດເອົາໄຊຊະນະທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ກວ່າເກົ່າ(2); “ການຕໍ່ສູ້ທາງດ້ານການທະຫານ ແລະ ການຕໍ່ສູ້ທາງດ້ານການເມືອງຢູ່ພາກໃຕ້ ແມ່ນປັດໄຈສຳຄັນທີ່ຕັດສິນໄຊຊະນະໃນສະໜາມຮົບ, ເປັນພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ໄຊຊະນະໃນແນວຮົບທາງການທູດ. ພວກເຮົາຈະຊະນະບົນໂຕະປະຊຸມໄດ້ ກໍ່ຕໍ່ເມື່ອເຮົາຊະນະໃນສະໜາມຮົບເທົ່ານັ້ນ. ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ການຕໍ່ສູ້ທາງການທູດບໍ່ພຽງແຕ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງການຕໍ່ສູ້ຢູ່ສະໜາມຮົບເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ໃນສະພາບການສາກົນປະຈຸບັນ ດ້ວຍລັກສະນະສົງຄາມລະຫວ່າງພວກເຮົາກັບສັດຕູ, ການຕໍ່ສູ້ທາງການທູດມີບົດບາດສຳຄັນ, ຕັ້ງໜ້າ ແລະ ເປັນເຈົ້າການ”(3). ກອງປະຊຸມກຳນົດສາມໜ້າທີ່ການທູດຕົ້ນຕໍ່ແມ່ນ: 1- ກ່າວປະນາມໂທດກຳອັນປ່າເຖື່ອນຂອງຜູ້ຮຸກຮານອາເມລິກາຢ່າງຮຸນແຮງຍິ່ງຂຶ້ນ, ເປີດໂປງກົນອຸບາຍ "ສັນຕິພາບ" ທີ່ສໍ້ກົງຂອງພວກເຂົາ; 2- ຊີ້ແຈງຫຼັກໝັ້ນທີ່ທ່ຽງທຳ ແລະ ໄຊຊະນະທີ່ຫຼີກລ່ຽງບໍ່ໄດ້ ຂອງພວກເຮົາ ດ້ວຍການສະເໜີຫຼັກໝັ້ນ 4 ປະການຂອງລັດຖະບານຂອງພວກເຮົາ ແລະ ຖະແຫຼງການ 5 ປະການຂອງແນວໂຮມປົດປ່ອຍແຫ່ງຊາດ; 3- ຍາດແຍ່ງຄວາມເຫັນດິເຫັນພ້ອມ, ການສະໜັບສະໜູນ ແລະ ການຊ່ວຍເຫຼືອທີ່ແຂງແຮງ ຂອງປະຊາຊົນບັນດາປະເທດສັງຄົມນິຍົມ ຂອງຂະບວນການກອມມູນິດແລະກຳມະກອນສາກົນ, ຂອງຂະບວນການປົດປ່ອຍຊາດ, ຂອງປະຊາຊົນບັນດາປະເທດທຶນນິຍົມ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນປະຊາຊົນອາເມລິກາ ແລະ ບັນດາກຳລັງທີ່ຮັກຫອມສັນຕິພາບ ແລະ ຄວາມຍຸຕິທຳໃນທົ່ວໂລກ, ສ້າງແນວໂຮມປະຊາຊົນໂລກຕໍ່ຕ້ານຈັກກະພັດອາເມລິກາຜູ້ຮຸກຮານ...(4). ກອງປະຊຸມຍັງໄດ້ວາງທິດນຳການຕໍ່ສູ້ທາງການທູດສາມປະການຄື “ເສີມຂະຫຍາຍທ່າແຮງ, ທ່າໄຊຊຊະນະຂອງເຮົາ; ເປັນເຈົ້າການບຸກໂຈມຕີສັດຕູ; ຮັກສາຄວາມເປັນເອກະລາດຂອງຕົນເອງ”(5) - ເຊິ່ງແຕກຕ່າງຈາກກອງປະຊຸມເຊີແນວປີ 1954, ເມື່ອປະເທດໃຫຍ່ບາງປະເທດໄດ້ຈັດວາງວິທີແກ້ໄຂເພື່ອແບ່ງຫວຽດນາມອອກເປັນ 2 ພາກ. ສະນັ້ນ, ເຫັນໄດ້ວ່າ, ແນວຄວາມຄິດ “ການຕໍ່ສູ້ທາງການທູດ” ທີ່ກ່າວມາໃນມະຕິຂອງກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 13 ຂອງຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງພັກສະໄໝ 3 ບໍ່ຈຳກັດສະເພາະການເຈລະຈາສັນຕິພາບ, ແຕ່ກວມເອົາເນື້ອໃນທີ່ກວ້າງຂວາງກວ່ານັ້ນຫຼາຍ.
ສັນຍາປາຣີປີ 1973 ແມ່ນໝາກຜົນຂອງການຕໍ່ສູ້ຢ່າງດູເດືອດ ເດັດດ່ຽວໜຽວແໜ້ນແລະບໍ່ຍອມຈຳນົນ ຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມໃນທັງສອງພາກຂອງປະເທດ, ຢືນຢັນຄວາມກ້າຫານ, ສະຕິປັນຍາ ແລະ ການນຳພາທີ່ຖືກຕ້ອງ, ປະດິດສ້າງຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ; ແມ່ນບາດລ້ຽວປະຫວັດສາດໃນການຕໍ່ສູ້ກູ້ຊາດ ຕ້ານອາເມລິກາຂອງຊາດຫວຽດນາມ. ແຫຼ່ງກຳເນີດຂອງໄຊຊະນະທີ່ກອງປະຊຸມປາຣີ ແມ່ນຈິດໃຈຕັດສິນໃຈຕໍ່ສູ້, ຕັດສິນໃຈຍາດເອົາໄຊຊະນະ, ເຈດຈຳນົງຕໍ່ສູ້ຢ່າງພິລະອາດຫານ, ຄວາມກ້າຫານ ແລະ ຄວາມມານະພະຍາຍາມປົກປັກຮັກສາສັດຈະທຳ, ຄວາມເປັນທຳ, ອຸດົມຄະຕິແຫ່ງເອກະລາດ ແລະ ເສລີພາບຂອງຊົນຊາດຫວຽດນາມ. ໃນກອງປະຊຸມຮ່ວມຢ່າງເປີດເຜີຍ ກໍ່ຄືການຕິດຕໍ່ສ່ວນຕົວ, ຫວຽດນາມບໍ່ໄດ້ລະເລີຍຕໍ່ບັນດາບັນຫາສຳຄັນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບສົງຄາມ, ແຕ່ໄດ້ສຸມປາຍຫອກໃສ່ການຕໍ່ສູ້ໃນສອງບັນຫາສຳຄັນ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ອາເມລິກາ ຖອນກອງທະຫານສົ່ງນອກ ແລະ ກອງກຳລັງບໍລິວານທັງໝົດອອກຈາກພາກໃຕ້ ແລະ ເຄົາລົບສິດທິພື້ນຖານຂອງຊາດ ແລະ ສິດຕັດສິນດ້ວຍຕົນເອງ ຂອງປະຊາຊົນພາກໃຕ້ຫວຽດນາມ. ຝ່າຍອາເມລິກາມີທັດສະນະທີ່ກົງກັນຂ້າມ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ບັນຫາການຖອນທະຫານ, ເຂົາຮຽກຮ້ອງໃຫ້ກອງທັບພາກເໜືອຕ້ອງຖອນອອກຈາກພາກໃຕ້ ແລະ ປະຕິເສດທີ່ຈະລົງນາມໃນຮ່າງສັນຍາທີ່ສະເໜີໂດຍຝ່າຍຫວຽດນາມ (ເດືອນຕຸລາ 1972), ຕໍ່ຈາກນັ້ນ ອາເມລິກາ ໄດ້ເປີດການໂຈມຕີຍຸດທະສາທາງອາກາດໂດຍເຮືອບິນ B52 ເຂົ້າໃສ່ຮ່າໂນ້ຍ, ຫາຍຟ່ອງ ແລະ ບັນດາທ້ອງຖິ່ນອື່ນຂອງພາກເໜືອໃນ 12 ວັນແລະຄືນໃນທ້າຍປີ 1972 ໂດຍມີເຈດຕະນາບັງຄັບໃຫ້ຫວຽດນາມລົງນາມໃນຮ່າງສັນຍາທີ່ສະເໜີໂດຍອາເມລິກາ. ແຕ່ອາເມລິກາປະສົບຄວາມລົ້ມເຫຼວຢ່າງສາຫັດ. ຫວຽດນາມໄດ້ທັບມ້າງການໂຈມຕີດ້ວຍເຮືອບິນຍຸດທະສາດ B52 ຂອງກອງທັບອາກາດອາເມລິກາ, ໄດ້ຮັບໄຊຊະນະໃນບັ້ນຮົບ “ຮ່າໂນ້ຍ - ດ້ຽນບຽນຝູກາງອາກາດ”. ຄວາມປະລາໄຊຂອງອາເມລິກາໃນສະໜາມຮົບ ໄດ້ຕັດສິນຄວາມປະລາໄຊຂອງພວກເຂົາຢູ່ໃນໂຕະເຈລະຈາ.
ປັດໄຈສຳຄັນອີກປະການໜຶ່ງທີ່ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນໄຊຊະນະນັ້ນແມ່ນ ຫວຽດນາມໄດ້ເປັນເຈົ້າການໃນການຊຸກຍູ້ການສ້າງແນວໂຮມປະຊາຊົນໂລກ ເພື່ອສະໜັບສະໜູນຫວຽດນາມໃນການຕໍ່ຕ້ານອາເມລິກາ. ຫວຽດນາມໄດ້ເຊີດຊູຄວາມເປັນທຳຂອງການຕໍ່ສູ້ເພື່ອເອກະລາດແລະເສລີພາບຂອງຊາດ, ເຜີຍແບລັກສະນະໄຮ້ສິນທຳຂອງສົງຄາມຮຸກຮານຂອງອາເມລິກາ; ຄວາມຕັດສິນໃຈຍາດເອົາເອກະລາດ, ຢືນຢັນໄຊຊະນະທີ່ຫຼີກລ່ຽງບໍ່ໄດ້ຂອງຫວຽດນາມ ແລະ ຄວາມປະລາໄຊຂອງອາເມລິກາ; ເຊີດຊູຄວາມຫວັງດີໃນສັນຕິພາບຂອງຫວຽດນາມ; ກ່າວປະນາມໂທດກຳສົງຄາມ, ກົນອຸບາຍບິດເບືອນຄວາມຈິງແລະການຫຼອກລວງຂອງອາເມລິກາ.
2- ຂະບວນການເຈລະຈາ “ມາຣາທອນ” ຂອງກອງປະຊຸມປາຣີ ແມ່ນການຕໍ່ສູ້ທາງການທູດທີ່ຍາວນານແລະຫຍຸ້ງຍາກທີ່ສຸດ ໃນປະຫວັດສາດການທູດຫວຽດນາມ ເຊິ່ງໄດ້ສ້າງບັນດາບົດຮຽນທາງປະຫວັດສາດອັນລ້ຳຄ່າໄວ້.
ບົດຮຽນກ່ຽວກັບການສົມທົບກຳລັງແຮງຂອງຊາດ ກັບກຳລັງແຮງຂອງຍຸກສະໄໝ. ໃນການຕໍ່ສູ້ທີ່ບໍ່ເທົ່າທຽມກັນ, ການ “ໃຊ້ອ່ອນຕໍ່ສູ້ກັບແຂງ”, ສົມທົບກຳລັງແຮງຂອງຊາດກັບກຳລັງແຮງຂອງຍຸກສະໄໝ ໄດ້ຖືວ່າເປັນໜ້າທີ່ສຳຄັນຂອງການປະຕິວັດຫວຽດນາມ. ເລີ່ມຈາກຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການທີ່ສຳຄັນນີ້, ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມໄດ້ວາງແຜນນະໂຍບາຍ ແລະ ດຳເນີນການສ້າງ “ແນວຮ່ວມສາມຊັ້ນ”. ຊັ້ນທີໜຶ່ງ ແມ່ນກຸ່ມກ້ອນມະຫາສາມັກຄີປວງຊົນທັງຊາດແຕ່ເໜືອຮອດໃຕ້. ຊັ້ນທີສອງ ແມ່ນກຸ່ມກ້ອນສາມັກຄີສາມປະເທດໃນອີນດູຈີນ ເຊິ່ງກອງປະຊຸມສຸດຍອດສາມປະເທດໃນເດືອນມີນາ 1965 ໄດ້ສະເໜີ, ໂດຍມີການເຂົ້າຮ່ວມຂອງ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຟ້າມວັນໂດ່ງ; ນັກກົດໝາຍ ຫງວຽນຫຶວທໍ້, ປະທານຄະນະກຳມະການສູນກາງແນວໂຮມແຫ່ງຊາດເພື່ອການປົດປ່ອຍພາກໃຕ້ຫວຽດນາມ; ປະມຸກແຫ່ງຊາດ ສົມເດັດແຫ່ງກຳປູເຈຍ ໂນໂຣດົມ ສີຫານຸ ແລະ ສົມເດັດສຸພານຸວົງ ຕາງໜ້າແນວລາວຮັກຊາດ. ຊັ້ນທີສາມ ແມ່ນບັນດາກອງກຳລັງທີ່ກ້າວໜ້າແລະຮັກຫອມສັນຕິພາບໃນໂລກສະໜັບສະໜູນຫວຽດນາມ, ໃນນັ້ນ ຄວາມສາມັກຄີຂອງບັນດາປະເທດສັງຄົມນິຍົມມີບົດບາດສຳຄັນ.
ບົດຮຽນກ່ຽວກັບການສົມທົບຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນລະຫວ່າງສາມແນວຮົບການເມືອງ, ການທະຫານ ແລະ ການທູດ. ປີ 1967, ພວກຈັກກະພັດອາເມລິກາຖືກບັງຄັບໃຫ້ຢຸດຕິການຖິ້ມລະເບີດ ຍິງທຳລາຍພາກເໜືອຫວຽດນາມ ແລະ ເຂົ້າສູ່ໂຕະເຈລະຈາ ພຽງແຕ່ຫຼັງຈາກເຮືອບິນຂອງພວກເຂົາຖືກຍິງຕົກ 3.243 ລຳເທົ່ານັ້ນ, ນັກບິນຈຳນວນຫຼາຍຖືກກອງທັບແລະປະຊາຊົນຫວຽດນາມຈັບໃນໄລຍະຕົ້ນເດືອນກຸມພາ 1965 ເຖິງຕົ້ນເດືອນພະຈິກ 1968; ຢູ່ພາກໃຕ້ຫວຽດນາມ, ກອງທັບອາເມລກາທີ່ຫາກໍ “ຕີນປຽກ, ຂາແຫ້ງ” ຂຶ້ນຝັ່ງບົນແຜ່ນດິນໃຫຍ່ ກໍຕ້ອງປະເຊີນກັບການບຸກໂຈມຕີຈາກກອງທັບແລະປະຊາຊົນຫວຽດນາມຢູ່ ຈູລາຍ (ແຂວງກວ໋າງນາມ), ວ້ານເຕື່ອງ (ແຂວງກວ໋າງງ້າຍ)... ໃນສະຖານະການນັ້ນ, ເມື່ອໃຫ້ສໍາພາດນັກຂ່າວຊາວອົດສະຕຣາລີ ວ. ເບີຣ໌ແຊຕດ໌ (W. Burchet) ວັນທີ 28 ມັງກອນ 1967, ລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ຫງວຽນ ຢູຍ ຈີງ ເວົ້າວ່າ: “ຝ່າຍອາເມລິກາຕ້ອງຢຸດຕິການຖິ້ມລະເບີດ ແລະ ການກະທຳສົງຄາມອື່ນໆ ຕໍ່ສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕຫວຽດນາມ ຢ່າງບໍ່ມີເງື່ອນໄຂ. ຫຼັງຈາກທີ່ອາເມລິກາເຮັດສິ່ງນີ້ແລ້ວ ສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕຫວຽດນາມ ແລະ ອາເມລິກາຈະສາມາດ ສົນທະນາໄດ້”. ແລະເຖິງທ້າຍປີດຽວກັນ, ຄ່ຳວັນທີ 29 ທັນວາ 1967, ໃນງານລ້ຽງຕ້ອນຮັບ ການຢ້ຽມຢາມຫວຽດນາມ ຂອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດມົງໂກລີ, ລັດຖະມົນຕີ ຫງວຽນ ຢູຍ ຈິງ ເນັ້ນໜັກວ່າ: “ຫຼັງຈາກທີ່ອາເມລິກາຢຸດຕິການຖິ້ມລະເບີດ ແລະ ການກະທຳສົງຄາມອື່ນໆ ຕໍ່ພາກເໜືອຫວຽດນາມຢ່າງບໍ່ມີເງື່ອນໄຂ, ສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕຫວຽດນາມຈະສົນທະນາກັບອາເມລິກາກ່ຽວກັບບັນຫາທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ”. ການເຄື່ອນໄຫວຕ່າງປະເທດແລະຂໍ້ຄວາມຕ່າງປະເທດໃນໄລຍະເວລານີ້ ໄດ້ສ້າງທ່າສະໜາມທີ່ດີແລະເປັນປະໂຫຍດທີ່ສຸດ ຕໍ່ຫວຽດນາມ, ພ້ອມກັນນັ້ນ ກໍ່ຍູ້ໃຫ້ອາເມລິກາຕົກເຂົ້າສູ່ທ່າຮັບໃນການເຄື່ອນໄຫວການຕ່າງປະເທດ ແລະ ຢູ່ພາຍໃຕ້ແຮງກົດດັນຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງ.
ປີ 1968, ພາຍຫຼັງຄວາມປະລາໄຊຢ່າງໜັກໜ່ວງໃນການລຸກຮືຂຶ້ນ ບຸກໂຈມຕີຂະໜາດໃຫຍ່ ໃນບຸນປີໃໝ່ ປີວອກ ຂອງກອງທັບແລະປະຊາຊົນພາກໃຕ້ຫວຽດນາມ, ອາເມລິກາຖືກບັງຄັບໃຫ້ຍອມຮັບການເຈລະຈາ 4 ຝ່າຍ ໂດຍມີການເຂົ້າຮ່ວມຂອງຄະນະຜູ້ແທນລັດຖະບານປະຕິວັດຊົ່ວຄາວແຫ່ງສາທາລະນະລັດພາກໃຕ້ຫວຽດນາມ. ວັນທີ 31 ມັງກອນ 1968, ກ່າວຄຳເຫັນໃນລາຍການໂທລະພາບອາເມລິກາ, ທ່ານປະທານາທິບໍດີອາເມລິກາ ລ.ບ. ຈອນເຊີນ ຍອມຮັບຄວາມພ່າຍແພ້ໃນການບຸກໂຈມຕີໃນບຸນປີໃໝ່ປີວອກ ແລະ ປະກາດວ່າ ໄດ້ສັ່ງໃຫ້ຢຸດຕິການບຸກໂຈມຕີດ້ວຍເຮືອບິນ ແລະ ກຳປັ່ນຮົບ ຕໍ່ພາກເໜືອຫວຽດນາມທັງໝົດ, ຍົກເວັ້ນທາງຕອນເໜືອຂອງເຂດປອດທະຫານ; ໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາວ່າ “ພ້ອມແລ້ວທີ່ຈະກ້າວບາດກ້າວທຳອິດບົນເສັ້ນທາງສູ່ການຫຼຸດຜ່ອນຄວາມເຄັ່ງຕຶງ” ເພື່ອ “ສະແຫວງຫາສັນຕິພາບທີ່ມີກຽດ”; ພ້ອມກັນນັ້ນ, ທ່ານຢືນຢັນວ່າ, ທ່ານຈະບໍ່ລົງສະໝັກຮັບເລືອກຕັ້ງເປັນປະທານາທິບໍດີອາເມລິກາເປັນສະໄໝທີ 2. ຄວາມພ່າຍແພ້ໃນສະໜາມຮົບ ບັງຄັບໃຫ້ຈັກກະພັດອາເມລິກາບໍ່ສາມາດພິກປິ້ນ, ຫຼົບລິ້ນປິ້ນຄວາມໄດ້ອີກ. ວັນທີ 27 ມັງກອນ 1973, ອາເມລິກາຈຳເປັນຕ້ອງລົງນາມໃນ “ສັນຍາກ່ຽວກັບການຢຸດຕິສົງຄາມ ແລະ ຟື້ນຟູສັນຕິພາບຢູ່ຫວຽດນມ, ຫຼັງຈາກ “ໄມ້ເດັດ” ລຳສຸດທ້າຍຂອງອາເມລິກາ - ເຮືອບິນຍຸດທະສາດ B52 ທຳລາຍລ້າງ ຮ່າໂນ້ຍ, ຫາຍຟ່ອງ ແລະ ບາງທ້ອງຖິ່ນຂອງພາກເໜືອ ໃນເວລາ 12 ວັນຄືນ, ໄດ້ຖືກປະລາໄຊຈາກກອງທັບແລະປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ໃນໄຊຊະນະອັນກ້ອງກັງວານ “ຮ່າໂນ້ຍ - ດ້ຽນບຽນຝູກາງອາກາດ”. ການພັດທະນາຂ້າງເທິງສະແດງໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງເຖິງຄຳແນະນຳຂອງປະທານໂຮ່ຈີມິນ: “ຕ້ອງອີງໃສ່ຄວາມເຂັ້ມແຂງ. ກໍາລັງທີ່ເຂັ້ມແຂງ, ການທູດຈະຊະນະ. ຄວາມເຂັ້ມແຂງແມ່ນຄ້ອງ, ການທູດແມ່ນສຽງ. ຄ້ອງໃຫຍ່ຈະໃຫ້ສຽງດັງກ້ອງ”(6).
ບົດຮຽນກ່ຽວກັບການສົມທົບຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນລະຫວ່າງ ການຢຶດໝັ້ນ ກັບການສະຫຼາດຄ່ອງແຄ້ວ ຕາມຈິດໃຈ “ຫຼັກການຂອງພວກເຮົາຕ້ອງໜັກແໜ້ນ, ແຕ່ຍຸດໂທບາຍຂອງພວກເຮົາຕ້ອງໄຫວພິບ” ຄືທີ່ປະທານໂຮ່ຈີມິນໄດ້ຕັກເຕືອນ(7). ແນວຄວາມຄິດນີ້ໄດ້ຮັບການເນັ້ນໜັກໃນມະຕິກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 13 ຂອງຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງພັກ ສະໄໝທີ 3: “ບົນພື້ນຖານຢຶດໝັ້ນໃນການປົກປ້ອງອຳນາດອະທິປະໄຕ, ເອກະລາດ, ເອກະພາບ ແລະ ຜືນແຜ່ນດິນອັນຄົບຖ້ວນຂອງປະເທດ..., ຕ້ອງໝູນໃຊ້ຍຸດໂທບາຍການທູດຢ່າງໄຫວພິບ, ສະຫຼາດຄ່ອງແຄ້ວ”(8). ໃນການເຈລະຈາ, ຢ່າງສະເໝີຕົ້ນສະເໝີປາຍ, ຫວຽດນາມຮຽກຮ້ອງຢ່າງເດັດດ່ຽວໃຫ້ອາເມລິກາຢຸດຕິການຖິ້ມລະເບີດ ຍິງທຳລາຍພາກເໜືອໂດຍບໍ່ມີເງື່ອນໄຂ ກ່ອນທີ່ຈະ “ເຈລະຈາ”; ລັດຖະບານປະຕິວັດຊົ່ວຄາວແຫ່ງສາທາລະນະລັດພາກໃຕ້ຫວຽດນາມຕ້ອງໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມການເຈລະຈາຢ່າງສະເໝີພາບ; ອາເມລິກາຕ້ອງຖອນທະຫານອາເມລິກາ ແລະ ກອງກຳລັງຂອງບັນດາປະເທດພັນທະມິດທັງໝົດ ອອກຈາກພາກໃຕ້ຫວຽດນາມ; ອາເມລິການຕ້ອງຍອມຮັບເອກະລາດ, ອຳນາດອະທິປະໄຕ, ເອກະພາບ, ຜືນແຜ່ນດິນອັນຄົບຖ້ວນຂອງຫວຽດນາມ ແລະ ສິດຕັດສິນດ້ວຍຕົນເອງຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມ. ທາງດ້ານຍຸດໂທບາຍ, ໃນສັນຍາ, ຫວຽດນາມຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຍົກເລີກລັດຖະບານໄຊງ່ອນໃນທັນທີ, ແຕ່ໃນເບື້ອງຕົ້ນແມ່ນການຍົກເລີກກຸ່ມທະຫານທ້ຽວ-ກີ່; ໃນໄລຍະສຸດທ້າຍ, ຫວຽດນາມກໍ່ບໍ່ເນັ້ນໜັກເຖິງຂໍ້ກຳນົດນີ້. ການເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງສະເໝີພາບໃນການເຈລະຈາຂອງຄະນະຜູ້ແທນລັດຖະບານປະຕິວັດຊົ່ວຄາວ ແຫ່ງສາທາລະນະລັດພາກໃຕ້ຫວຽດນາມ ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນທັງລັກສະນະຫຼັກການ ແລະ ຄວາມຍືດຫຍຸ່ນຂອງຍຸດໂທບາຍ. ເມື່ອເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມການທູດສອງພາກ, ປະທານໂຮ່ຈີມິນໄດ້ຕັກເຕືອນວ່າ: “ເຖິງວ່າສອງແຕ່ໜຶ່ງ, ເຖິງວ່າໜຶ່ງແຕ່ສອງ... ພວກເຮົາມີການທູດຂອງສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕຫວຽດນາມ ແລະ ມີທັງການທູດຂອງແນວໂຮມປົດປ່ອຍແຫ່ງຊາດ. ສອງອັນນັ້ນແມ່ນສອງແຕ່ກໍ່ແມ່ນໜຶ່ງ. ສອງກຸ່ມນັ້ນຕ້ອງໄດ້ສົມທົບກັນຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ. ບາງທີແນວໂຮມ ຄວນເວົ້າ, ຖ້າໃຫ້ສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕຫວຽດນາມເວົ້າໄປກໍບໍ່ຖືກຕ້ອງ. ບາງຄັ້ງທັງສອງເວົ້າ. ຕ້ອງສາມັກຄີກັນ, ສອງຝ່າຍປຶກສາຫາລືກັນ”(9). ນີ້ແມ່ນກໍລະນີພິເສດໃນການເຈລະຈາທາງການທູດສາກົນ; ເຖິງວ່າຮູ້ແນວນັ້ນກໍ່ຕາມ, ແຕ່ອາເມລິກາກໍ່ຍັງຕ້ອງຍອມຮັບຄວາມພ່າຍແພ້ໃນສະໜາມຮົບ, ເສຍປຽບເມື່ອສົມທຽບກອງກຳລັງກັບສະຫະພາບໂຊວຽດ ແລະ ຍ້ອນໄດ້ເສຍໄຊໃນບ້ານໃຫ້ກັບຂະບວນການຕໍ່ຕ້ານສົງຄາມທີ່ເພີ່ມສູງຂຶ້ນ.
ບົດຮຽນກ່ຽວກັບຄວາມທົນທານໜຽວແໜ້ນ. ໃນສະພາບການ “ໃຊ້ອ່ອນຕໍ່ສູ້ກັບແຂງ”, ຫວຽດກນາມບໍ່ສາມາດຟ້າວຟັ່ງ “ຕີໄວ, ຊະນະໄວ” ທັງໃນສະໜາມຮົບແລະໃນໂຕະເຈລະຈາໄດ້, ແຕ່ຕ້ອງເອົາຊະນະເທື່ອລະກ້າວ, ທໍາລາຍແຕ່ລະພາກສ່ວນ, ກ້າວໄປສູ່ໄຊຊະນະຢ່າງສົມບູນ. ການຕໍ່ສູ້ກູ້ຊາດຕ້ານອາເມລິກາໄດ້ແກ່ຍາວເປັນເວລາ 10 ປີແລະ ການເຈລະຈາເພື່ອສັນຕິພາບແກ່ຍາວເປັນເວລາເກືອບ 5 ປີເປັນສິ່ງພິສູດທີ່ຈະແຈ້ງກ່ຽວກັບວິທີເຂົ້າເຖິງນີ້. ໃນໄລຍະຕົ້ນ, ຕາມແຜນນະໂຍບາຍຂອງກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 13 ຂອງຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງພັກສະໄໝທີ 3, ຫວຽດນາມຮຽກຮ້ອງໃຫ້ອາເມລິກາຕ້ອງຢຸດຕິການຖິ້ມລະເບີດ ຍິງທຳລາຍພາກເໜືອຢ່າງບໍ່ມີເງື່ອນໄຂແລ້ວ ຈຶ່ງຈະມີການສົນທະນາ; ໃນເບື້ອງຕົ້ນ, ສົນທະນາກັນທັງສອງຝ່າຍ, ຫຼັງຈາກນັ້ນຈຶ່ງສົນທະນາສີ່ຝ່າຍ. ຫຼັງຈາກທີ່ສັນຍາປາຣີໄດ້ຮັບການລົງນາມ, ກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 21 ຂອງຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງສະໄໝທີ 3 (ເດືອນກໍລະກົດ 1973) ເນັ້ນໜັກວ່າ: 1- ເສັ້ນທາງຂອງການປະຕິວັດຢູ່ພາກໃຕ້ແມ່ນເສັ້ນທາງຄວາມຮຸນແຮງປະຕິວັດ... ຕ້ອງກຳແໜ້ນໂອກາດ, ຮັກສາແນວທາງຍຸດທະສາດການບຸກໂຈມຕີ ແລະ ການຊີ້ນຳຢ່າງໄຫວພິບ; 2- ໜ້າທີ່ໃນສະເພາະໜ້າແມ່ນ ດຳເນີນການຕໍ່ສູ້ທັງສາມແນວຮົບ ການເມືອງ, ການທະຫານ, ການທູດ,... ການຕໍ່ສູ້ກັບສັດຕູໃນແນວຮົບການເມືອງ ແລະ ການທະຫານ ຕ້ອງສົມທົບຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນກັບການຕໍ່ສູ້ໃນແນວຮົບການທູດ. ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ຕໍ່ໜ້າການຜັນແປປ່ຽນຢ່າງໄວວາຂອງສະຖານະການ, ໃນກອງປະຊຸມເປີດກວ້າງແຕ່ວັນທີ 18 ທັນວາ 1974 ເຖິງວັນທີ 8 ມັງກອນ 1975, ກົມການເມືອງສູນກາງໄດ້ຮັບຮອງເອົາການຕັດສິນໃຈຄັ້ງປະຫວັດສາດ: ປົດປ່ອຍພາກໃຕ້ຢ່າງສົມບູນໃນປີ 1975, ປະຕິບັດຄຳເວົ້າຂອງລຸງໂຮ່ຢ່າງຄົບຖ້ວນຄື: “ຕີໃຫ້ອາເມລິກາຕ້ອງອອກຈາກຫວຽດນາມ, ຕີໃຫ້ພວກຫຸ່ນລົ້ມທະລາຍ”, ທ້ອນໂຮມປະເທດເຂົ້າເປັນອັນໜຶ່ງ.
ໄຊຊະນະຂອງການເຈລະຈາປາຣີເວົ້າສະເພາະ ແລະ ຂອງການຕໍ່ສູ້ກູ້ຊາດ ຕ້ານອາເມລະກາຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມເວົ້າລວມ ໄດ້ປະກອບສ່ວນສຳຄັນ ເຮັດໃຫ້ການຊັ່ງຊາກຳລັງໃນໂລກມີການປ່ຽນແປງທີ່ດີຕໍ່ກຳລັງສັນຕິພາບ, ແມ່ນການອຸທິດອັນຍິ່ງໃຫຍ່ຂອງຊາດຫວຽດນາມ ຕໍ່ພາລະກິດການຕໍ່ສູ້ຂອງປະຊາຊົນໂລດເພື່ອສັນຕິພາບ, ເອກະລາດ, ປະຊາທິປະໄຕ ແລະ ຄວາມກ້າວໜ້າທາງສັງຄົມ, ປະກອບສ່ວນເຊີດຊູກຽດສັກສີ ແລະ ບົດບາດທີ່ຕັ້ງຂອງປະເທດຫວຽດນາມໃນເວທີໂລດ. ຂໍ້ພິສູດຂອງເລື່ອງນີ້ຄື ຄະນະຜູ້ແທນທັງສອງຂອງພາກເໜືອແລະພາກໃຕ້ຫວຽດນາມ ເປັນຄັ້ງທຳອິດໃນປະຫວັດສາດ ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງສະເໝີພາບ ໃນກອງປະຊຸມສາກົນ ເຊິ່ງໄດ້ຈັດຂຶ້ນຫຼັງຈາກສັນຍາປາຣີໄດ້ຮັບການລົງນາມ ໂດຍມີການເຂົ້າຮ່ວມຂອງສະມາຊິກຖາວອນທັງຫ້າ ຂອງສະພາຄວາມໝັ້ນຄົງແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ ແລະ ສີ່ສະມາຊິກຂອງຄະນະກຳມາທິການຄວບຄຸມສາກົນ, ລວມມີ ໂປໂລຍ, ຮຸງກາຣີ, ອິນໂດເນເຊຍ ແລະ ການາດາ. ສົນທິສັນຍາໄດ້ຮັບການໃຫ້ສັດຕະຍາບັນແລະລົງນາມຢູ່ທີ່ກອງປະຊຸມ ໄດ້ຢືນຢັນຢ່າງໜັກແໜ້ນເຖິງການເຄົາລົບເອກະລາດ, ອຳນາດອະທິປະໄຕ, ເອກະພາບ, ຜືນແຜ່ນດິນອັນຄົບຖ້ວນ ແລະ ສິດຕັດສິນດ້ວຍຕົນເອງ ຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມ. ໃນປີ 1973 ນັ້ນ, ມີອີກ 15 ປະເທດໄດ້ສ້າງຕັ້ງການພົວພັນທາງການທູດກັບຫວຽດນາມ, ໃນນັ້ນ ມີຫຼາຍປະເທດອຸດສາຫະກຳທີ່ພັດທະນາຄື: ອັງກິດ, ຝຣັ່ງ, ເຢຍລະມັນ, ອີຕາລີ, ແບນຊິກ, ໂຮນລັງ, ລຸກແຊມບົວ, ອົດສະຕຣາລີ, ຍີ່ປຸ່ນ...
3- ປະຈຸບັນ, ສະພາບການຂອງປະເທດ ແລະ ສະຖະນະການໂລກແມ່ນແຕກຕ່າງຈາກກ່ອນໜ້ານີ້ 50 ປີ. ຜ່ານກວ່າ 35 ປີແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃໝ່, ເປີດປະເທດ ແລະ ເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນ, ຫວຽດນາມບັນລຸໄດ້ບັນດາຜົນງານອັນໃຫຍ່ຫຼວງທີ່ມີຄວາມໝາຍສຳຄັນທາງປະຫວັດສາດ. ເສດຖະກິດແລະສັງຄົມມີສະຖຽນລະພາບ ແລະ ນັບມື້ນັບພັດທະນາ, ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນໄດ້ຮັບການປົວແປງໃຫ້ດີຂຶ້ນຢ່າງຈະແຈ້ງທັງໃນດ້ານມາດຕະຖານການຄອງຊີບ ແລະ ຄຸນນະພາບຊີວິດ; ລະບົບການເມືອງໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງແລະປັບປຸງໃຫ້ໝັ້ນຄົງເຂັ້ມແຂງ; ການປ້ອງກັນປະເທດແລະປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໄດ້ຮັບການປັບປຸງແລະເພີ່ມທະວີ; ການພົວພັນຕ່າງປະເທດ ແລະ ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນໄດ້ຮັບການເປີດກວ້າງຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ, ບົດບາດ ທີ່ຕັ້ງສາກົນຂອງຫວຽດນາມໄດ້ຮັບການຍົກສູງຂຶ້ນ. ຫວຽດນາມປະຕິບັດແນວທາງການຕ່າງປະເທດທີ່ເປັນເອກະລາດ, ເປັນເຈົ້າຕົນເອງ, ສັນຕິພາບ, ມິດຕະພາບ, ການຮ່ວມມືແລະການພັດທະນາ, ດຳເນີນການພົວພັນຕ່າງປະເທດຢ່າງຫຼາຍຮູບແບບ, ຫຼາຍກ້ຳຫຼາຍຝ່າຍ; ຫວຽດນາມເປັນເພື່ອນ, ເປັນຄູ່ຮ່ວມທີ່ໄວ້ວາງໃຈໄດ້ ແລະ ເປັນສະມາຊິກທີ່ຕັ້ງໜ້າແລະມີຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນປະຊາຄົມສາກົນ.
ໃນການເຊື່ອມໂຍງເສດຖະກິດສາກົນ, ຫວຽດນາມມີການພົວພັນເສດຖະກິດແລະການຄ້າກັບ 220 ປະເທດແລະອານາເຂດ, ກວ່າ 70 ປະເທດຍອມຮັບວ່າ ຫວຽດນາມມີລະບົບເສດຖະກິດແບບຕະຫຼາດ. ຫວຽດນາມໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມແລະລົງນາມໃນສັນຍາການຄ້າເສລີ 15 ສະບັບ, ໃນນັ້ນມີບັນດາສັນຍາການຄ້າເສລີລຸ່ນໃໝ່ ດ້ວຍມາດຕະຖານທີ່ສູງຫຼາຍ ເຊັ່ນ ສັນຍາຄູ່ຮ່ວມມືຮອບດ້ານແລະກ້າວໜ້າຂ້າມປາຊີຟິກ (CPTPP), ສັນຍາການຄ້າເສລີລະຫວ່າງຫວຽດນາມ ແລະ ສະຫະພາບເອີຣົບ (EVFTA). ນອກຈາກນັ້ນ, ລະບົບກົດໝາຍ, ກົນໄກ, ນະໂຍບາຍ ໄດ້ຮັບການປັບປຸງໃຫ້ສົມບູບແບບຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ດ້ວຍຄວາມຕ້ອງການກໍ່ສ້າງລະບົບເສດຖະກິດຕະຫຼາດຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມທີ່ທັນສະໄໝ ແລະ ເຊື່ອມໂຍງສາກົນ.
ກ່ຽວກັບແນວທາງການພັດທະນາປະເທດໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ, ຫວຽດນາມຕັດສິນໃຈກໍ່ສ້າງລະບົບເສດຖະກິດທີ່ເປັນເອກະລາດ, ເປັນເຈົ້າຕົນເອງ, ສາມາດຕ້ານທານໄດ້ກັບຄວາມຜັນຜວນຈາກພາຍນອກ ແລະ ຕັ້ງໜ້າເຊື່ອມໂຍງສາກົນຢ່າງກວ້າງຂວາງ, ເປັນເຈົ້າການ, ແທ້ຈິງ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ. ເປົ້າໝາຍໂດຍລວມແມ່ນພັດທະນາປະເທດໃຫ້ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງແລະມີຄວາມສຸກ, ຮອດກາງສະຕະວັດທີ 21 ຫວຽດນາມຈະກາຍເປັນປະເທດພັດທະນາຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມ. ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ສູ້ຊົນໃຫ້ຮອດປີ 2025: ເປັນປະເທດທີ່ກຳລັງພັດທະນາ, ມີອຸດສາຫະກຳຕາມທິດທັນສະໄໝ, ກ້າວຂ້າມລະດັບລາຍຮັບປານກາງຕ່ຳ; ຮອດປີ 2030: ເປັນປະເທດທີ່ກຳລັງພັດທະນາ, ມີອຸດສາຫະກຳທັນສະໄໝ ແລະ ມີລາຍຮັບປານກາງສູງ; ຮອດປີ 2045: ກາຍເປັນປະເທດທີ່ພັດທະນາແລ້ວ, ມີລາຍຮັບສູງ(10).
ສະເຫຼີມສະຫຼອງ 50 ປີແຫ່ງການລົງນາມໃນສັນຍາປາຣີກ່ຽວກັບຫວຽດນາມ, ປະຊາຊົນຫວຽດນາລະນຶກເຖິງບັນດາຜົນງານອັນຍິ່ງໃຫຍ່ ແລະ ບົດຮຽນອັນລ້ຳຄ່າຂອງການທູດຂອງຫວຽດນາມ ໃນໄລຍະສົງຄາມຕໍ່ຕ້ານອາເມລິກາເພື່ອກູ້ຊາດ. ປະຊາຊົນ ຫວຽດນາມໄດ້ຮັບຮູ້ຢ່າງເລິກເຊິ່ງວ່າ, ໃນສົງຄາມກໍຄືການກໍ່ສ້າງສັນຕິພາບ, ເພື່ອສ້າງກຳລັງແຮງສັງລວມຂອງປະເທດຊາດ, ການທູດຍາມໃດກໍ່ແມ່ນແນວຮົບໜຶ່ງ. ບັນດາບົດຮຽນຈາກການເຈລະຈາສັນຕິພາບປາຣີ ກໍ່ຄືບັນດາການເຄື່ອນໄຫວທາງການທູດຢ່າງມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງຕາມ “ປັດຊະຍາການທູດຂອງໂຮ່ຈີມິນ” ຕະຫຼອດມານັບຕັ້ງແຕ່ການປະຕິວັດເດືອນສິງຫາ ຍັງຄົງຖືກຕ້ອງ, ເຖິງວ່າສະຖານະການໃໝ່ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີວິທີການໝູນໃຊ້ໃໝ່. ປັດໄຈຫຼັກແມ່ນ “ຕ້ອງອີງໃສ່ກຳລັງທີ່ເຂັ້ມແຂງ” ທັງໃນດ້ານເສດຖະກິດ, ວິທະຍາສາດ - ເຕັກໂນໂລຊີ, ການປ້ອງກັນປະເທດ - ຄວາມໝັ້ນຄົງ, ລວມເຖິງຄຸນຄ່າທາງວັດທະນະທຳທີ່ຍືນຍົງ ໄດ້ຫຼໍ່ຫຼອມຜ່ານປະຫວັດສາດນັບພັນປີ ແຫ່ງການກໍ່ສ້າງປະເທດແລະປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດ.
ໃນໂລກທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍການປ່ຽນແປງແລະຄວາມສັບສົນຄືປະຈຸບັນ, ຫວຽດນາມ ຕ້ອງຍຶດໝັ້ນໃນຫຼັກການ, ຍຶດໝັ້ນຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ-ປະເທດຊາດ ໃນດ້ານຂອງການປົກປັກຮັກສາສັນຕິພາບ, ເອກະລາດ, ອຳນາດອະທິປະໄຕ, ເອກະພາບ, ຜືນແຜ່ນດິນອັນຄົບຖ້ວນ, ພ້ອມກັນນັ້ນ ຕ້ອງມີຄວາມໄຫວພິບຄ່ອງແຄ້ວ ແລະ ຍືດຫຍຸ່ນໃນການພົວພັນກັບບັນດາປະເທດສຳຄັນ ເພື່ອໃຊ້ປະໂຫຍດຈາກເງື່ອນໄຂທີ່ດີທີ່ສຸດ ເພື່ອຕອບສະໜອງເປົ້າໝາຍໃນການສ້າງຫວຽດນາມໃຫ້ເປັນປະເທດທີ່ພັດທະນາແລ້ວຕາມທິດທາງສັງຄົມນິຍົມ ເນື່ອງໃນໂອກາດສະເຫຼີມສະຫຼອງ 100 ປີ (ປີ 2045) ແຫ່ງການສ້າງຕັ້ງສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕຫວຽດນາມ, ປະຈຸບັນແມ່ນສາທາລະນະລັດສັງຄົມນິຍົມຫວຽດນາມ, ຄຽງບ່າຄຽງໄຫຼ່ກັບບັນດາປະເທດມະຫາອຳນາດໃນຫ້າທະວີບ./.
--------------------------------
(1) ເບິ່ງ: ເອກະສານຄົບຊຸດຂອງພັກ, ສພຈ ການເມືອງແຫ່ງຊາດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2003, ເຫຼັ້ມ 56, ໜ້າ 593.
(2) ເອກະສານຄົບຊຸດຂອງພັກ, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນນຳ, ເຫຼັ້ມ 28, ໜ້າ 174.
(3) ເອກະສານຄົບຊຸດຂອງພັກ, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນນຳ, ເຫຼັ້ມ 28, ໜ້າ 174.
(4) ເບິ່ງ: ເອກະສານຄົບຊຸດຂອງພັກ, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນນຳ, ເຫຼັ້ມ 28, ໜ້າ 175.
(5) ເອກະສານຄົບຊຸດຂອງພັກ, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນນຳ, ເຫຼັ້ມ 28, ໜ້າ 174.
(6) ໂຮ່ຈີມິນ: ນິພົນຄົບຊຸດ, ສພຈ ການເມືອງແຫ່ງຊາດ ສື້ເຖິ້ດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2011, ເຫຼັ້ມ 4, ໜ້າ 147.
(7) ໂຮ່ຈີມິນ: ນິພົນຄົບຊຸດ, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ 8, ໜ້າ 555.
(8) ເອກະສານຄົບຊຸດຂອງພັກ, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນນຳ, ເຫຼັ້ມ 28, ໜ້າ 175.
(9) ເບິ່ງ: ກະຊວງການຕ່າງປະເທດ 70 ປີແຫ່ງການສ້າງຕັ້ງແລະພັດທະນາ 1945 - 2015, ສພຈ ການເມືອງແຫ່ງຊາດ ສື້ເຖິ້ດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2015, ໜ້າ 167.
(10) ເບິ່ງ: ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ່ 13, ສພຈ ການເມືອງແຫ່ງຊາດ ສື້ເຖິ້ດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2021, ເຫຼັ້ມ 1, ໜ້າ 112.
- ບົດນີ້ໄດ້ລົງພິມໃນວາລະສານກອມມູນິດ ສະບັບທີ 1007 (ເດືອນກຸມພາ 2023).
