ເພີ່ມທະວີການພົວພັນຮ່ວມມື ຫວຽດນາມ - ຊີເລ ໃຫ້ຂະຫຍາຍຕົວເລິກເຊິ່ງກວ່າອີກ
ວກ.ອອນໄລ - ໂດຍຕອບສະໜອງຕາມຄຳເຊື້ອເຊີນຂອງທ່ານ ເຈິ່ນດ້າຍກວາງ ປະທານປະເທດແຫ່ງ ສາທາລະນະລັດ ສັງຄົມນິຍົມຫວຽດນາມ, ທ່ານນາງ ມີແຊນ ບາແຈແລດ ປະທານາທິບໍດີແຫ່ງ ສາທາລະນະລັດ ຊີເລ ໄດ້ດຳເນີການຢ້ຽມຢາມລັດຖະກິດທີ່ຫວຽດນາມ ໃນລະຫວ່າງວັນທີ 8-9 ພະຈິກ 2017.
ປະທານປະເທດຫວຽດນາມ ເຈິ່ນດ້າຍກວາງ ຕ້ອນຮັບປະທານາທິບໍດີຊີເລ ມີແຊນ ບາແຈແລດ. (ພາບ: TTXVN)
ໃນຂອບການຢ້ຽມຢາມ, ທ່ານນາງປະທານາທິບໍດີ ມີແຊນ ບາແຈແລດ ໄດ້ມີການພົບປະເຈລະຈາກັບທ່ານປະທານປະເທດ ເຈິ່ນດ້າຍກວາງ; ພົບປະຫາລືກັບທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ, ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຫງວຽນຊວັນຝຸກ, ທ່ານນາງປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ ຫງວຽນທີ້ກິມເງິນ; ພົບປະກັບອະດີດປະທານປະເທດ ຫງວຽນມິງຈຽດ. ເນື່ອງໃນໂອກາດນີ້, ທ່ານນາງປະທານາທິບໍດີ ມີແຊນ ບາແຈແລດ ໄດ້ໄປວາງພວງມາລາທີ່ອະນຸສາວະລີນັກຮົບວິລະຊົນທີ່ໄດ້ເສຍສະລະຊີວິດເພື່ອຊາດ; ວາງພວງມາລາໄຫວ້ອາໄລທີ່ອະນຸສາວະລີຫໍສົບປະທານ ໂຮ່ຈີມິນ ແລະ ຢ້ຽມຊົມເຮືອນຂອງລຸງໂຮ່.
ຢູ່ທີ່ການພົບປະເຈລະຈາ ຫາລືເຫຼົ່ານັ້ນ, ທ່ານນາງປະທານາທິບໍດີ ມີແຊນ ບາແຈແລດ ໄດ້ສະແດງຄວາມເຄົາລົບນັບຖື ແລະນິຍົມຊົມເຊີຍ ຕໍ່ມູນເຊື້ອປະຫວັດສາດທີ່ພິລະອາດຫານ ຂອງຊາດຫວຽດນາມ, ຄວາມນັບຖືເລິກເຊິ່ງຕໍ່ປະທານ ໂຮ່ຈີມິນ ແລະ ບັນດາຜົນສຳເລັດອັນໃຫຍ່ຫຼວງ, ຮອບດ້ານ ໃນການປ່ຽນແປງໃໝ່ຂອງຫວຽດນາມ; ຢືນຢັນວ່າ ຊີເລ ຖືຫວຽດນາມເປັນຄູ່ຮ່ວມມືທີ່ສຳຄັນຂອງຕົນຢູ່ພາກພື້ນອາຊີ - ປະຊີຟິກ. ເນື່ອງໃນໂອກາດນີ້, ທ່ານນາງປະທານາທິບໍດີ ມີແຊນ ບາແຈແລດ ສະແດງຄວາມຊົມເຊີຍຫວຽດນາມ ທີ່ໄດ້ສ້າງຄວາມປະທັບໃຈ ແລະ ປະກອບສ່ວນທີ່ສຳຄັນຫຼາຍຢ່າງຕໍ່ເວທີປາໄສການຮ່ວມມືເສດຖະກິດອາຊີ-ປາຊີຟິກ (ເອເປກ) ໂດຍຜ່ານການເປັນເຈົ້າພາບຈັດຕັ້ງປີ ເອເປກ 2017, ຈັດຕັ້ງເປັນຢ່າງດີ ສັບປະດາ ເອເປກ ຄັ້ງທີ 25 ຢູ່ນະຄອນດານັ້ງ.
ໂດຍແບ່ງປັນການປະເມີນສາຍພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືຮອບດ້ານລະຫວ່າງຫວຽດນາມແລະຊີເລໃນຊຸມປີທີ່ຜ່ານມາ ຊຶ່ງໄດ້ສືບຕໍ່ພັດທະນາເປັນຢ່າງດີໃນທຸກຂົງເຂດ, ພົ້ນເດັ່ນແມ່ນ ການພົວພັນທາງການເມືອງທີ່ນັບມື້ນັບສະໜິດຕິດແໜ້ນແລະໄວ້ວາງໃຈຊຶ່ງກັນແລະກັນ, ຫວຽດນາມຢືນຢັນຄວາມປະສົງແລະຄວາມຕັດສິນໃຈຊຸກຍູ້ການພົວພັນສາມັກຄີມິດຕະພາບ, ການຮ່ວມມືຫວຽດນາມ-ຊິເລໃນທຸກຂົງເຂດ, ຊຸກຍູ້ການພັດທະນາຄວາມພົວພັນສອງຝ່າຍໃຫ້ນັບມື້ນັບເຂົ້າລວງເລິກ, ມີເນື້ອແທ້ຕົວຈິງ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ.
ບົນພື້ນຖານສາຍພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືຮອບດ້ານທີ່ການນຳຂັ້ນສູງຂອງສອງປະເທດສ້າງຂຶ້ນມາໃນເດືອນພຶດສະພາ 2007, ສອງຝ່າຍຢືນຢັນຈະປັບປຸງແລະພັດທະນາການພົວພັນຫວຽດນາມ-ຊີເລ ຍິ່ງກວ່າອີກ ເພື່ອຜົນປະໂຫຍດຂອງປະຊາຊົນສອງປະເທດ. ຕາມນັ້ນ, ເນັ້ນຄວາມສຳຄັນຂອງການເພີ່ມທະວີການແລກປ່ຽນຄະນະຜູ້ແທນຂັ້ນສູງລະຫວ່າງສອງປະເທດ; ສືບຕໍ່ເພີ່ມທະວີການສົນທະນາທາງການເມືອງລະຫວ່າງຫວຽດນາມແລະຊີເລ, ພິເສດແມ່ນ ຜ່ານກົນໄກປຶກສາຫາລືທາງການເມືອງລະດັບຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດ. ຄຽງຂ້າງນັ້ນ, ຊຸກຍູ້ການແບກປ່ຽນຄະນະຜູ້ແທນສະພາແຫ່ງຊາດລະຫວ່າງຫວຽດນາມແລະຊີເລ, ກໍ່ຄືການພົບປະສອງຝ່າຍຕາມລະບຽງກອງປະຊຸມສະຫະພາບລັດຖະສະພາໂລກ (Inter-Parliamentary Union) ແລະ ເວທີປາໄສລັດຖະສະພາອາຊີ-ປາຊີຟິກ ແນໃສ່ປະກອບສ່ວນປັບປຸງສາຍພົວພັນມິດຕະພາບ ແລະ ການຮ່ວມມືລະຫວ່າງສະພາແຫ່ງຊາດແລະປະຊາຊົນສອງປະເທດ.
ການນຳຂອງສອງປະເທດໄດ້ເນັ້ນຄວາມສຳຄັນຂອງການພັດທະນາການຮ່ວມມືສອງຝ່າຍ ບົນພື້ນຖານບັນດາຄວາມສາມາດຊ້ອນແຝງ ແລະ ຄວາມຊ່ວຍໜູນຊຶ່ງກັນແລະກັນ ໃນຫຼາຍຂົງເຂດຂອງຫວຽດນາມ ແລະ ຊີເລ, ໂດຍສະເພາະຢ່າງຍິ່ງແມ່ນ ການສຶກສາມະຫາວິທະຍາໄລ, ການຄ້າແລະການລົງທຶນ, ກະສິກຳເຕັກໂນໂລຊີສູງ, ການທ່ອງທ່ຽວ, ການຮັບມືກັບໄພທຳມະຊາດ, ກໍ່ຄືບັນດາຂົງເຂດທີ່ທັງສອງຝ່າຍມີທ່າແຮງແລະມີຄວາມສົນໃຈຮ່ວມກັນ. ລະອຽດຄື, ກ່ຽວກັບການພົວພັນເສດຖະກິດ-ການຄ້າ, ສອງຝ່າຍຕີລາຄາສູງບັນດາຜົນສຳເລັດທີ່ໄດ້ຮັບ ນັບແຕ່ເມື່ອເຊັນສັນຍາການຄ້າເສລີຫວຽດນາມ-ຊີເລ ໃນເດືອນພະຈິກ 2011 ແລະ ມີຜົນບັງຄັບໃຊ້ໃນວັນທີ 1 ມັງກອນ 2014 ດ້ວຍມູນຄ່າການຄ້າສອງສົ້ນເພີ່ມຂຶ້ນສູງ ສະເລ່ຍ 30% - 40% ຕໍ່ປີ (ປີ 2016 ບັນລຸ 1,1 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ, ເພີ່ມຂຶ້ນກວ່າ 2 ເທົ່າທຽບກັບປີ 2013 ແລະໃນ 9 ເດືອນຕົ້ນປີ 2017 ບັນລຸເກືອບ 960 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ, ເພີ່ມ 29% ທຽບກັບໄລຍະດຽວກັບຂອງປີກ່ອນ); ເຊື່ອໝັ້ນວ່າ ເອກະສານສະບັບນີ້ເປັນໜຶ່ງໃນບັນດາຂອບກົດໝາຍທີ່ສຳຄັນ ໃນການຊຸກຍູ້ການຄ້າ-ການລົງທຶນ ແລະເພີ່ມທະວີການແລກປ່ຽນຮ່ວມມືລະຫວ່າງສອງປະເທດ.
ສອງຝ່າຍໄດ້ແລກປ່ຽນທັດສະນະກ່ຽວກັບສະພາບການໂລກ ແລະ ເຫັນດີເປັນເອກະພາບກ່ຽວກັບຄວາມຈຳເປັນຕ້ອງຮ່ວມມື ແນໃສ່ຊຸກຍູ້ລະບົບການຄ້າໂລກທີ່ເປີດກວ້າງ, ອີງຕາມກົດລະບຽບ, ສະເໝີພາບ ແລະ ກວມລວມ. ການທີ່ສອງຝ່າຍ, ພ້ອມກັບສະມາຊິກອື່ນຂອງສັນຍາຄູ່ຮ່ວມມືຂ້າມປາຊີຟິກ (ທີພີພີ) ປຶກສາເຈລະຈາ ຊອກຫາວິທີແກ້ໄຂ ຊຸກຍູ້ຂະບວນການ ທີພີພີ ໃນສະພາບການໃໝ່, ເຮັດໃຫ້ ທີພີພີ ປະກົດເປັນຈິງໂດຍໄວນັ້ນ ຈະປະກອບສ່ວນຍູ້ແຮງກວ່າອີກ ການພົວພັນເສດຖະກິດ-ການຄ້າສອງຝ່າຍ, ເປີດກວ້າງເທສະແຫ່ງການຮ່ວມມືເສດຖະກິດລະຫວ່າງບັນດາປະເທດສະມາຊິກ ແລະ ປະກອບສ່ວນໃຫ້ແກ່ການເຕີບໂຕ, ເຊື່ອມຕໍ່ເສດຖະກິດໃນພາກພື້ນ.
ດ້ວຍເປົ້າໝາຍຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມືຮອບດ້ານໃນຫຼາຍຂົງເຂດ, ສອງຝ່າຍຕີລາຄາວ່າ ຂໍ້ຕົກລົງລະຫວ່າງສອງປະເທດກ່ຽວກັບການຮ່ວມມືໃນຂົງເຂດສາທາລະນະສຸກ ແລະ ການຊ່ວຍເຫຼືອເດັກນ້ອຍແລະເຍົາວະຊົນທີ່ຖືກຜົນກະທົບຈາກ “ສານພິດສີສົ້ມ” ນັ້ນ ເປັນການເລີ່ມຕົ້ນທີ່ສຳຄັນ ແນໃສ່ເປີດກວ້າງການຄົ້ນຄວ້າ ເພື່ອແກ້ໄຂຫຼຸດຜ່ອນຜົນກະທົບຂອງສານເຄມີທີ່ເປັນພິດນີ້, ກໍ່ຄືກ່າວເຕື່ອນໄພພິບັດທີ່ຈະເກີດຂຶ້ນກັບມະນຸດຊາດ ເນື່ອງຈາກສານພິດສີສົ້ມນີ້. ສອງຝ່າຍພ້ອມກັນສະແດງຄວາມເຊື່ອໝັ້ນວ່າ ການເພີ່ມທະວີການແລກປ່ຽນການທ່ອງທ່ຽວ ຈະປະກອບສ່ວນຊຸກຍູ້ຄວາມເຂົ້າໃຈແລະການເຊື່ອມຕໍ່ລະຫວ່າງສອງປະເທດ, ໃນນັ້ນ ສັນຍາຍົກເວັ້ນວີຊາສຳລັບຜູ້ຖືໜັງສືເດີນທາງທົ່ວໄປ ທີ່ມີຜົນບັງຄັບໃຊ້ແຕ່ເດືອນສິງຫາ 2017, ປະກອບສ່ວນທີ່ສຳຄັນ ໃນການເພີ່ມທະວີການໂຄສະນາສົ່ງເສີມ ຄວາມສາມາດຊ້ອນແຝງດ້ານການທ່ອງທ່ຽວຂອງແຕ່ລະປະເທດ.
ສອງຝ່າຍເປັນເອກະພາບເພີ່ມທະວີການສົມທົບ ແລະ ສະໜັບສະໜູນຊຶ່ງກັນແລະກັນ ກ່ຽວກັບບັນດາຂົງເຂດທີ່ທັງສອງຝ່າຍມີຄວາມສົນໃຈຮ່ວມກັນ ຢູ່ທີ່ບັນດາອົງການສາກົນແລະບັນດາເວທີປາໄສພະຫຸພາຄີ ທີ່ຫວຽດນາມແລະຊີເລເປັນສະມາຊິກ, ຄື ສະຫະປະຊາຊາດ, ຂະບວນການບໍ່ເຂົ້າຮ່ວມກຸ່ມ, ອົງການການຄ້າໂລກ, ເອເປກ ແລະ ເວທີປາໄສການຮ່ວມມືອາຊີຕາເວັນອອກ-ອາເມລິກາລາຕິນ ບົນພື້ນຖານປະຕິບັດຕາມກົດບັດຂອງສະຫະປະຊາຊາດ, ກົດໝາຍສາກົນ, ເຄົາລົບເອກະລາດ ອະທິປະໄຕ ແລະ ຜືນແຜ່ນດິນອັນຄົບຖ້ວນຂອງບັນດາປະຊາຊາດ.
ສອງຝ່າຍກໍ່ໄດ້ແລກປ່ຽນຄວາມຄິດເຫັນຢ່າງເລິກເຊິ່ງ ກ່ຽວກັບບັນດາບັນຫາພາກພື້ນແລະສາກົນ ທີ່ສອງຝ່າຍມີຄວາມສົນໃຈ; ແບ່ງປັນຫຼັກໝັ້ນສະໜັບສະໜູນການແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດຂັດແຍ່ງທາງດ້ານອະທິປະໄດ ແລະ ດິນແດນ ດ້ວຍສັນຕິວິທີ ບົນພື້ນຖານເຄົາລົບກົດໝາຍສາກົນ, ໂດຍສະເພາະຢ່າງຍິ່ງແມ່ນ ກົດບັດຂອງສະຫະປະຊາຊາດ ແລະ ອະນຸສັນຍາຂອງສະຫະປະຊາຊາດກ່ຽວກັບກົດໝາຍທະເລ ປີ 1982 ກໍ່ຄືເຄົາລົບບັນດາຂັ້ນຕອນທາງການທູດແລະກົດໝາຍ.
ສອງຝ່າຍແບ່ງປັນວິໄສທັດລວມກ່ຽວກັບສິ່ງທ້າທາຍລະດັບໂລກໃນປະຈຸບັນ, ເຊັ່ນ ການຫຼຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກ, ການປ່ຽນແປງສະພາບອາກາດ, ສິ່ງແວດລ້ອມ, ພະລັງງານທົດແທນ, ປົກປ້ອງມະຫາສະໝຸດ, ແຫຼ່ງນ້ຳ ແລະ ຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານ; ສອງຝ່າຍໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາປະຕິບັດໂຄງການພັດທະນາແບບຍືນຍົງຂອງສະຫະປະຊາຊາດຮອດປີ 2030, ກວມທັງບັນດາເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ, ເນັ້ນຄວາມສຳຄັນຂອງການທີ່ສອງປະເທດເປັນສະມາຊິກຂອງ ສະພາເສດຖະກິດແລະສັງຄົມແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ ໄລຍະ 2016 - 2018.
ເນື່ອງໃນໂອກາດນີ້, ສອງຝ່າຍໄດ້ລົງນາມໃນ ຖະແຫຼງການຮ່ວມຫວຽດນາມ-ຊີເລ ແລະ ບັນດາເອກະສານຮ່ວມມືສອງຝ່າຍ ຄື: ບົນບັນທຶກຄວາມຈຳລະດັບລັດຖະບານ ກ່ຽວກັບການຮ່ວມມືເບິ່ງແຍງດູແລເດັດນ້ອຍແລະເຍົາວະຊົນ ທີ່ຖືກເຄາະຮ້າຍຍ້ອນສານພິດສີສົ້ມ ຢູ່ຫວຽດນາມ; ສັນຍາກ່ຽວກັບບັນດາກິດຈະກຳລາຍໄດ້ສຳລັບພີ່ນ້ອງຂອງນັກການທູດ, ພະນັກງານແລະນັກວິຊາການຂອງສະຖານທູດ, ສະຖານກົງສູນ ແລະ ອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນ, ແລະ ບົດບັນທຶກຄວາມຈຳກ່ຽວກັບການຮ່ວມມືລະຫວ່າງສະຖາບັນການທູດຂອງສອງປະເທດ./.
ໂດຍ ເຟືອງຈ່າ
