ປະກອບສ່ວນເພີ່ມທະວີໄມຕີຈິດມິດຕະພາບ ແລະການຮ່ວມມື ຫວຽດນາມ-ມຽນມາ
ວກ.ອອນໄລ - ໂດຍຕອບສະໜອງຕາມຄຳເຊີນຂອງທ່ານ ຫງວຽນຊວັນຝຸດ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີແຫ່ງ ສາທາລະນະລັດ ສັງຄົມນິຍົມ ຫວຽດນາມ, ທ່ານນາງ ອອງຊານຊູຈີ ທີ່ປຶກສາຂອງລັດ, ລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງການຕ່າງປະເທດ, ລັດຖະມົນຕີ ຫ້ອງການປະທານາທິບໍດີ ປະເທດ ສາທາລະນະລັດ ແຫ່ງສະຫະພາບ ມຽນມາ ໄດ້ດຳເນີນການຢ້ຽມຢາມປະເທດຫວຽດນາມ ຢ່າງເປັນທາງການ ໃນລະຫວ່າງວັນທີ 19-20 ເມສາ 2018.
ນາຍົກລັດຖະມົນຕີຫວຽດນາມ ຫງວຽນຊວັນຝຸກ ຕ້ອນຮັບທ່ານນາງ ອອງຊານຊູຈີ ທີ່ປຶກສາຂອງລັດ, ລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດ, ລັດຖະມົນຕີຫ້ອງການປະທານາທິບໍດີມຽນມາ.(ພາບ: TTXVN)
ໃນຂອບຂອງການຢ້ຽມຢາມ, ທ່ານນາງ ອອງຊານຊູຈີ ທີ່ປຶກສາຂອງລັດມຽນມາ ໄດ້ພົບປະເຈລະຈາກັບທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຫງວຽນຊວັນຝຸກ, ພົບປະກັບບັນດາການນຳຂັ້ນສູງຂອງຫວຽດນາມ, ວາງພວງມາລາທີ່ອະນຸສາວະລີວິລະຊົນທີ່ໄດ້ເສຍສະຫຼະຊີວິດເພື່ອຊາດ, ຢ້ຽມຊົມເຮືອນຂອງລຸງໂຮ່. ທ່ານນາງທີ່ປຶກສາຂອງລັດມຽນມາ ໄດ້ໃຫ້ການຕ້ອນຮັບປະທານສະມາຄົມມິດຕະພາບຫວຽດນາມ-ມຽນມາ ແລະ ຜູ້ຕາງໜ້າວິສາຫະກິດຂອງຫວຽດນາມທີ່ກຳລັງເຄື່ອນໄຫວຢູ່ມຽນມາ.
ໃນທີ່ການພົບປະເຫຼົ່ານັ້ນ, ສອງຝ່າຍໄດ້ທົບທວນຄືນບັນດາບາດກ້າວພັດທະນາໃນການພົວພັນ ແລະການຮ່ວມມືສອງຝ່າຍ ນັບແຕ່ການຢ້ຽມຢາມປະເທດມຽນມາຂອງເລຂາທິການໃຫຍ່ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ (ເດືອນສິງຫາ 2017). ຝ່າຍຫວຽດນາມເນັ້ນໜັກຄວາມເອົາໃຈໃສ່ເຖິງການພົວພັນກັບມຽນມາ ກໍ່ຄືການພົວພັນກັບລັດຖະບານໂດຍພັກສັນນິບາດແຫ່ງຊາດເພື່ອປະຊາທີປະໄຕ (NLD) ເປັນຜູ້ນຳໜ້າ; ຢືນຢັນສືບຕໍ່ສະໜັບສະໜູນຄວາມພະຍາຍາມເພື່ອສັນຕິພາບ, ປອງດອງຊາດຢູ່ມຽນມາ. ຫວຽດນາມເຊື່ອໝັ້ນວ່າ ກອງປະຊຸມປາງລອງ ສະຕະວັດທີ XXI ແມ່ນບາດກ້າວໃຫຍ່, ແລະຜ່ານການສົນທະນາແລະເຈລະຈາ ລັດຖະບານມຽນມາຈະສືບຕໍ່ໄດ້ຮັບຜົນສຳເລັດ ໃນຂະບວນການກໍ່ສ້າງປະເທດສາທາລະນະລັດສະຫະພາບ ທີ່ປະຊາທິປະໄຕ ສະຖຽນລະພາບ ແລະການພັດທະນາ. ຝ່າຍມຽນມາສະແດງຄວາຂອບໃຈຫວຽດນາມທີ່ໄດ້ສະໜັບສະໜູນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ແລະ ແບ່ງປັນບົດຮຽນກັບມຽນມາ ໃນການໄກ່ເກ່ຍສາມັກຄີປອງດອງຊາດ ແລະພັດທະນາປະເທດຊາດ.
ສອງຝ່າຍກໍ່ໄດ້ສະແດງຄວາມດີໃຈກ່ຽວກັບຄວາມຄືບໜ້າທີ່ສຳຄັນໃນການພົວພັນຮ່ວມມືລະຫວ່າງສອງປະເທດໃນເວລາທີ່ຜ່ານມາ, ພິເສດແມ່ນການຍົກລະດັບການພົວພັນຂຶ້ນເປັນຄູ່ຮ່ວມມືຮອບດ້ານໃນເດືອນ ສິງຫາ 2017; ຢືນຢັນຄວາມພະຍາຍາມຊຸກຍູ້ປະສິດທິຜົນການຮ່ວມມືຮອບດ້ານໃນທຸກຂົງເຂດ, ປະກອບມີການຄ້າແລະການລົງທຶນ, ວັດທະນະທຳ, ສັງຄົມ ແລະການສຶກສາ. ຄວາມພະຍາຍາມຕ່າງໆເທິງນີ້ຈະເພີ່ມທະວີຄວາມໄວ້ວາງໃຈ ແລະ ເຮັດໃຫ້ການຮ່ວມມືລະຫວ່າງສອງປະເທດເລິກເຊິ່ງຕື່ມອີກ, ນຳເອົາຜົນປະໂຫຍດແທດຈິງມາໃຫ້ປະຊາຊົນ.
ເພື່ອຜັນຂະຫຍາຍຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ຖະແຫຼງການຮ່ວມກ່ຽວກັບຄູ່ຮ່ວມມືຮອບດ້ານ, ສອງຝ່າຍເນັ້ນຢ້ຳເຖິງການສືບຕໍ່ການແລກປ່ຽນຄະນະຜູ້ແທນຂັ້ນຕ່າງໆ ຕາມທຸກຊ່ອງສາຍ, ປະກອບດ້ວຍຊ່ອງທາງພັກ, ລັດຖະບານ, ສະພາແຫ່ງຊາດ ແລະ ການຕິດຕໍ່ແລກປ່ຽນລະຫວ່າງປະຊາຊົນ ເຊິ່ງຈະປະກອບສ່ວນເພີ່ມທະວີໄມຕີຈິດມິດຕະພາບ ແລະການຮ່ວມມືລະຫວ່າງສອງປະເທດ. ຕາມນັ້ນ, ສອງຝ່າຍເປັນເອກະສັນວ່າ ການຮ່ວມມືຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນຕາມສາຍທາງພັກແມ່ນເສົາຄ້ຳທີ່ສຳຄັນໜຶ່ງ ໃນການພົວພັນສອງຝ່າຍ ແລະ ຫວັງວ່າຈະລົງນາມໂດຍໄວໃນໂຄງການປະຕິບັດງານໄລຍະ 2018 - 2023.
ສອງຝ່າຍກໍ່ໄດ້ຮັບຮູ້ບາດກ້າວພັດທະນາຢ່າງແຂງແຮງໃນການພົວພັນຮ່ວມມືທາງດ້ານເສດຖະກິດລະຫວ່າງສອງປະເທດ: ມູນຄ່າການຄ້າສອງສົ້ນປີ 2017 ບັນລຸເກືອບ 830 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ, ເພີ່ມຂຶ້ນ 51% ທຽບກັບປີ 2016. ຫວຽດນາມໄດ້ກາຍເປັນນັກລົງທຶນໃຫຍ່ທີ 7 ຂອງມຽນມາ ເຊິ່ງມີໂຄງການລົງທຶນ 17 ໂຄງການ ດ້ວຍທຶນຈົດທະບຽນທັງໝົດ 2,1 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ. ພື້ນຖານເສດຖະກິດຂອງສອງປະເທດມີລັກສະນະຊ່ວຍເສີມໃຫ້ແກ່ກັນສູງ ແລະ ນຳຜົນປະໂຫຍດມາໃຫ້ທັງສອງຝ່າຍ ໃນບັນດາຂົງເຂດການຄ້າ, ກະສິກຳ, ການລົງທຶນ, ປຸງແຕ່ງອາຫານທະເລ, ການທ່ອງທ່ຽວແລະບໍລິການ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ໃນສະພາບການທີ່ລັດຖະບານມຽນມາກຳລັງດຳເນີນການປະຕິຮູບຢ່າງກວ້າງຂວາງເລິກເຊິ່ງ. ສອງຝ່າຍເນັ້ນເຖິງຄວາມສຳຄັນຂອງບັນດານະໂຍບາຍການຄ້າ, ການລົງທຶນ ແລະ ສ້າງສະພາບແວດລ້ອມເອື້ອອຳນວຍໃຫ້ແກ່ນັກລົງທຶນຕ່າງປະເທດ, ລວມທັງນັກລົງທຶນມຽນມາແລະຫວຽດນາມ; ຮັບຮູ້ວ່າ ຕ້ອງຄົ້ນຄວ້າສ້າງຕັ້ງກົນໄກການຮ່ວມມືໃໝ່ ກໍ່ຄືເຊັນຂໍ້ຕົກລົງ ແນໃສ່ສ້າງຄວາມສະດວກ ແລະຊຸກຍູ້ການລົງທຶນລະຫວ່າງສອງປະເທດ. ສອງຝ່າຍຢືນຢັນຈະເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມື ແລະຊອກຫາແບບວິທີໃໝ່ ເພື່ອແນໃສ່ບັນລຸເປົ້າໝາຍການຄ້າສອງຝ່າຍ 1 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ ໂດຍໄວ.
ໂດຍຕີລາຄາສູງບາດກ້າວພັດທະນາການຮ່ວມມືດ້ານການປ້ອງກັນປະເທດແລະປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບໃນເວລາຜ່ານມາມໍ່ນີ້, ສອງຝ່າຍຢືນຢັນຈະສືບຕໍ່ຜັນຂະຫຍາຍຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ບັນດາຂໍ້ຕົກລົງທີ່ໄດ້ເຊັນກັນໃນຂອບສອງຝ່າຍ ແລະຫຼາຍຝ່າຍ; ເຫັນດີເປັນເອກະສັນເພີ່ມທະວີຂົງເຂດການຮ່ວມມືນີ້, ໃນນັ້ນມີການແລກປ່ຽນຄະນະຜູ້ແທນການທະຫານຂັ້ນຕ່າງໆ, ຈັດຕັ້ງການສົມທະນານະໂຍບາຍການປ້ອງກັນປະເທດລະດັບຮອງລັດຖະມົນຕີໃນປີ 2018; ພ້ອມນັ້ນກໍ່ເປີດກວ້າງການຮ່ວມມືອອກສູ່ຂົງເຂດອື່ນຄື ຝຶກອົບຮົມ, ເສນາຮັກ, ຊອກຫາກູ້ໄພ, ການແລກປ່ຽນກິລາ.
ສອງຝ່າຍຊົມເຊີຍ ແລະໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາວ່າຈະຜັນຂະຫຍາຍຢ່າງຄົບຖ້ວນບັນດາບົດບັນທຶກຄວາມຈຳທີ່ຫາກໍ່ໄດ້ລົງນາມ, ລວມມີ ບົດບັນທຶກຄວາມຈຳກ່ຽວກັບການຮ່ວມມືດ້ານໄປຊະນີ, ໂທລະຄົມມະນາຄົມແລະເຕັກໂນໂລຊີສື່ສານ ແລະ ບົດບັນທຶກຄວາມຈຳກ່ຽວກັບການຮ່ວມມືດ້ານວຽກງານຂໍ້ມູນຂ່າວສານ. ຊຸກຍູ້ການເຈລະຈາເພື່ອລົງນາມໂດຍໄວໃນຂໍ້ຕົກລົງກ່ຽວກັບການປ້ອງກັນແລະຕ້ານອາດຊະຍາກຳ ແລະບັນດາຂໍ້ຕົກລົງ ສັນຍາໃນຂົງເຂດປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບປອດໄພ; ຢືນຢັນອີກຄັ້ງຈະບໍ່ອະນຸຍາດໃຫ້ບຸກຄົນຫຼືອົງການຈັດຕັ້ງໃດ ໃຊ້ດິນແດນຂອງປະເທດນີ້ ເພື່ອດຳເນີນການເຄື່ອນໄຫວມ້າງເພທຳລາຍປະເທດອື່ນ. ເຫັນດີເປັນເອກະສັນ ຈະຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມືແນໃສ່ເພີ່ມທະວີການເຊື່ອມຕິດດ້ານການເງິນກວ່າອີກ, ພ້ອມນັ້ນກໍ່ບູລະນະບັນດາຂົງເຂດການຮ່ວມມືດ້ານການເງິນອື່ນຄື ບໍລິການການເງິນ; ເນັ້ນເຖິງຄວາມສຳຄັນຂອງການຮ່ວມມືສອງຝ່າຍ ໃນບັນດາຂະແໜງການ ໂທລະຄົມມະນາຄົມ, ພະລັງງານ, ພິເສດແມ່ນໃນຂະແໜງການນ້ຳມັນອາຍແກສ, ແບ່ງປັນໂຄງສ້າງພື້ນຖານ.
ສອງຝ່າຍຢືນຢັນອີກຄັ້ງວ່າ ກະສິກຳ-ການປ່າໄມ້-ການປະມົງ ແມ່ນຂົງເຂດການຮ່ວມມືທີ່ສຳຄັນ ເຊິ່ງສອງປະເທດມີທ່າແຮງແລະຄວາມສາມາດບົ່ມຊ້ອນຫຼາຍຢ່າງທີ່ອາດຈະເພີ່ມເຕີມໃຫ້ແກ່ກັນເພື່ອພ້ອມກັນພັດທະນາ. ບົນຈິດໃຈດັ່ງກ່າວ, ສອງຝ່າຍເຫັນດີເປັນເອກະສັນວ່າ ຈະລົງນາມໂດຍໄວໃນບັນດາສັນຍາກ່ຽວກັບກະສິກຳ, ການປ່າໄມ້, ການປະມົງ, ການລ້ຽງສັດ ແລະ ເປີດກວ້າງການຮ່ວມມື ແນໃສ່ປົວແປງຄຸນນະພາບ ແລະຍົດສູງຄຸນຄ່າຂອງຜະລິດຕະພັນກະສິກຳ.
ນອກຈາກນັ້ນ, ສອງຝ່າຍໄດ້ແລກປ່ຽນມາດຕະການຕ່າງໆເພື່ອຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມືດ້ານການທ່ອງທ່ຽວ, ການຍຸຕິທຳ, ການສຶກສາ ແລະພົວພັນແລກປ່ຽນປະຊາຊົນ; ສົ່ງເສີມການປະຕິບັດຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ບັນດາໂຄງການແລກປ່ຽນນັກຮຽນນັກສຶກສາຂັ້ນຕ່າງໆ; ຢືນຢັນອີກຄັ້ງຄວາມສະໜັບສະໜູນບົດບາດ ແລະການເຄື່ອນໄຫວຂອງສະມາຄົມມິດຕະພາບຫວຽດນາມ-ມຽນມາ ແລະ ສະມາຄົມມິດຕະພາບມຽນມາ-ຫວຽດນາມ ແນໃສ່ເພີ່ມທະວີການຕິດຕໍ່ແລກປ່ຽນລະຫວ່າງປະຊາຊົນສອງປະເທດ, ປະກອບສ່ວນຕັ້ງໜ້າເຂົ້າໃນການເຮັດໃຫ້ການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືຮອບດ້ານລະຫວ່າງສອງປະເທດເຂົ້າສູ່ລວມເລິກ.
ໂດຍຕີລາຄາສູງການຮ່ວມມືຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນລະຫວ່າງສອງປະເທດຢູ່ບັນດາເວທີປາໄສພາກພື້ນ ແລະສາກົນເຊັ່ນ ອາຊຽນ, ຂະບວນການບໍ່ເຂົ້າຮ່ວມກຸ່ມ, ສະຫະປະຊາຊາດ, ແນໃສ່ພັດທະນາສາຍພົວພັນຮ່ວມມືທີ່ດີງານຫວຽດນາມ-ມຽນມາ ຂຶ້ນສູ່ລະດັບສູງໃໝ່, ສອງຝ່າຍເຫັນດີເປັນເອກະສັນຈະສືບຕໍ່ສະໜັບສະໜູນການປະຕິບັດບັນດາເປົ້າໝາຍໃນປະຊາຄົມອາຊຽນໃຫ້ປະກົດເປັນຈິງ ຜ່ານການຮ່ວມມືພາກພື້ນໃນຂອບ ACMECS, CLMV, ພິເສດແມ່ນໃນຂົງເຂດສິ່ງແວດລ້ອມ, ຫຼຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກ, ຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງດ້ານແຫຼ່ງນ້ຳ, ເຊື່ອມຕໍ່ ແລະພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດ.
ຄຽງຂ້າງນັ້ນ, ສອງຝ່າຍຢືນຢັນຈະສືບຕໍ່ຮ່ວມມືກັນຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນຢູ່ທີ່ບັນດາກົນໄກຮ່ວມມືພາກພື້ນໃນອະນຸພາກພື້ນແມ່ນ້ຳຂອງ, ລວມທັງການຮ່ວມມືແມ່ນ້ຳຂອງ-ຍີ່ປຸ່ນ, ແມ່ນ້ຳຂອງ-ສ.ເກົາຫຼີ, ແມ່ນ້ຳຂອງ-ແມ່ນ້ຳຄົງຄາ, ໂຄງການລຸ່ມແມ່ນ້ຳຂອງ, ກໍ່ຄືການຮ່ວມມືອະນຸພາກພື້ນແມ່ນ້ຳຂອງເປີດກວ້າງ. ຫວຽດນາມສະໜັບສະໜູນໃຫ້ມຽນມາເປັນສະມາຊິກຢ່າງເປັນທາງການຂອງຄະນະກຳມາທິການແມ່ນ້ຳຂອງ (MRC) ໃນໄວໆນີ້.
ໂດຍຢືນຢັນຄວາມສຳຄັນຂອງການຮັກສາສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ, ເສລີພາບໃນການເດີນທະເລ ແລະການບິນຢູ່ໃນພາກພື້ນ, ເນັ້ນໜັກຄວາມສຳຄັນຂອງການແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດຂັດແຍ່ງຕ່າງໆດ້ວຍສັນຕິວິທີ ບົນພື້ນຖານກົດໝາຍສາກົນ, ອະນຸສັນຍາສະຫະປະຊາຊາດກ່ຽວກັບກົດໝາຍທະເລປີ 1982 (UNCLOS 1982), ບໍ່ນາບຂູ່ຫຼືໃຊ້ກຳລັງອາວຸດ, ສອງຝ່າຍໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາສະໜັບສະໜູນການປະຕິບັດ DOC ຢ່າງຄົບຖ້ວນແລະມີປະສິດທິຜົນ, ແລະ ບັນລຸໄດ້ COC ທີ່ມີຜົນບັງຄັບໃຊ້ຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກໃນໄວໆນີ້./.
ໂດຍ ນຂ.
