ສິບປີແຫ່ງການຜັນຂະຫຍາຍມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW
ຂອງກົມການເມືອງສູນກາງພັກ “ວ່າດ້ວຍການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ”:
ເບິ່ງຄືນຫຼັງເພື່ອຫັນສູ່ອະນາຄົດ
ຂອງກົມການເມືອງສູນກາງພັກ “ວ່າດ້ວຍການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ”:
ເບິ່ງຄືນຫຼັງເພື່ອຫັນສູ່ອະນາຄົດ
ວກ. - ໃນວັນທີ 10 ມີນາ 2013, ກົມການເມືອງສູນກາງພັກໄດ້ອອກມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW “ວ່າດ້ວຍການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ”. ສິດປີທີ່ຜ່ານມາ, ການຕີລາຄາສັງລວມຂະບວນການຜັນຂະຫຍາຍປະຕິບັດມະຕິ, ຖອດຖອນບົດຮຽນສຳລັບໄລຍະຈະມາເຖິງ ເພື່ອປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການເຊື່ອມໂຍງຂອງປະເທດກັບພາກພື້ນ ແລະ ໂລກ ນັບມື້ນັບເລິກເຊິ່ງ ກວ້າງຂວາງ ແລະ ຮອບດ້ານ ເຊິ່ງມີຄວາມໝາຍສຳຄັນທີ່ສຸດ.
ຄວາມຄິດໃໝ່ຫຼາຍຢ່າງໄດ້ເຂົ້າສູ່ຊີວິດສັງຄົມ
ຖ້າໃຫ້ທັດສະນະວ່າ ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນແມ່ນໄລຍະພັດທະນາສູງຂອງການຮ່ວມມືສາກົນ, ເຊິ່ງຫວຽດນາມ ໄດ້ຜັນຂະຫຍາຍການເຄື່ອນໄຫວເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ແຕ່ກ່ອນດຳເນີນການປ່ຽນແປງໃໝ່ປະເທດ (ປີ 1986). ແຕ່, ນັບແຕ່ເມື່ອດຳເນີນການປ່ຽນແປງໃໝ່ປະເທດ, ໂດຍສະເພາະ ເມື່ອຫວຽດນາມກາຍເປັນສະມາຊິກຂອງສະມາຄົມບັນດາປະຊາຊາດຕາເວັນອອກອອກສ່ຽງໃຕ້ (ອາຊຽນ, ປີ 1995), ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຂອງຫວຽດນາມ ຈຶ່ງໄດ້ຮັບການຊຸກຍູ້ ແລະເປີດກວ້າງເທື່ອລະກ້າວ. ໃນຂະບວນການດັ່ງກ່າວ, ເອກະສານຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມຈຳນວນໜຶ່ງ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນ ມະຕິເລກທີ 07-NQ/TW ລົງວັນທີ 27 ພະຈິກ 2002 ຂອງກົມການເມືອງສູນກາງພັກ “ວ່າດ້ວຍການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ”, ໄດ້ກຳນົດບັນດາມາດຕະການທີ່ລະອຽດ, ຮອບດ້ານ ເພື່ອຜັນຂະຫຍາຍການເຊື່ອມໂຍງດ້ານເສດຖະກິດກັບສາກົນ. ແຕ່ວ່າ, ຈົນຮອດເວລາມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW ລົງວັນທີ 10 ມີນາ 2013 ຂອງກົມການເມືອງສູນກາງພັກ “ວ່າດ້ວຍການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ” ຈຶ່ງໄດ້ກຳນົດຢ່າງຈະແຈ້ງບັນດາບັນຫາອັນພື້ນຖານ ກ່ຽວກັບຈິນຕະນາການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນຄວາມສຳນຶກ, ທັດສະນະຊີ້ນຳ ແລະ ບັນດາທິດທາງທີ່ສຳຄັນ ຂອງການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ. ໃນສິບປີທີ່ຜ່ານມາ, ມີຫຼາຍຈຸດໃໝ່ກ່ຽວກັບຈິນຕະນາການ, ຄວາມຮັບຮູ້ ກ່ຽວກັບການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ໃນມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW ທີ່ໄດ້ຜັນຂະຫຍາຍປະຕິບັດຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ.
ກຳມະການກົມການເມືອງ, ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ ເວືອງ ດິ່ງ ເຫ້ວ (ທາງຂວາ) ພົບປະທ່ານ ມີແກນ ດີອາດກາແນນ ເລຂາທີໜຶ່ງ ຄະນະບໍລິຫານງານສູນກາງ ພັກກອມມູນິດກູບາ, ປະທານປະເທດສາທາລະນະລັດກູບາ _ພາບ: TTXVN
ກ່ຽວກັບຄວາມສຳນຶກ, ມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW ໄດ້ຢືນຢັນວ່າ, ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນແມ່ນການ “ປະຕິບັດຢ່າງເຂັ້ມງວດ ຕາມບັນດາຂໍ້ຕົກລົງສາກົນ ເຊິ່ງຫວຽດນາມເປັນຜູ້ລົງຍາມ, ໄປຄຽງຄູ່ກັບການເປັນເຈົ້າການ ຕັ້ງໜ້າເຂົ້າຮ່ວມການກໍ່ສ້າງ ແລະ ໃຊ້ປະໂຫຍດຈາກບັນດາກົດລະບຽບ, ກົດໝາຍສາກົນ ແລະ ເຂົ້າຮ່ວມການເຄື່ອນໄຫວຂອງປະຊາຄົມໃນພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ”(1). ຄວາມສຳນຶກນີ້ ຊີ້ບອກຢ່າງຈະແຈ້ງເຖິງການເຄື່ອນໄຫວເຊື່ອມໂຍງສາກົນສາມປະເພດ, ລວມມີ: 1- ປະຕິບັດຕາມ “ກົດຂອງເກມ”; 2- ເຂົ້າຮ່ວມການສ້າງ “ກົດຂອງເກມ”; 3- ເຂົ້າຮ່ວມບັນດາການເຄື່ອນໄຫວລວມຂອງພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ. ນີ້ແມ່ນວິທີການເຂົ້າເຖິງທີ່ເຂົ້າໃຈງ່າຍ, ຜັນຂະຫຍາຍໄດ້ງ່າຍ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ ໃນການແນະນຳ “ການກະທຳ” ໃຫ້ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງ, ບຸກຄົນທີ່ເຂົ້າຮ່ວມການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ. ໃນພາກຕົວຈິງແລ້ວ ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຂອງຫວຽດນາມ ໃນສີບປີທີ່ຜ່ານມາ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນ ຂະບວນການເຈລະຈາ, ລົງນາມ, ຫັນເປັນກົດໝາຍພາຍໃນ ແລະ ການຜັນຂະຫຍາຍປະຕິບັດ ຕາມຄຳໝັ້ນສັນຍາສຳລັບສັນຍາດ້ານການຄ້າເສລີ 15 ສະບັບ, ແມ່ນຫຼັກຖານພະຍາຍໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງວ່າ ຫວຽດນາມຍາມໃດກໍ່ປະຕິບັດຢ່າງເຂັ້ມງວດຕາມ “ກົດຂອງເກມ” ແລະ ຕັ້ງໜ້າເຂົ້າຮ່ວມການສ້າງ “ກົດຂອງເກມ”.
ກ່ຽກັບທັດສະນະຊີ້ນຳ, ມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW ໄດ້ເນັ້ນໜັກວ່າ ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ “ແມ່ນການກຳນົດທິດຍຸດທະສາດທີ່ສຳຄັນຂອງພັກ ແນໃສ່ປະຕິບັດໜ້າທີ່ກໍ່ສ້າງ ແລະ ປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດຫວຽດນາມສັງຄົມນິຍົມ ຢ່າງສຳເລັດມີໄຊ”(2). ທັດສະນະນີ້ ໄດ້ລະບຸທີ່ຕັ້ງອັນສຳຄັນຂອງການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ໃນພາລະກິດກໍ່ສ້າງ ແລະ ປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດຫວຽດນາມສັງຄົມນິຍົມ, ຢຸດຕິຄວາມລັ່ງເລໃນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ຍ້ອນວ່າມີຄວາມລຳບາກໃຈ ກ່ຽວກັບຜົນກະທົບທາງລົບຈາກສະພາບແວດລ້ອມພາຍນອກ. ດັ່ງນັ້ນ, ທັດສະນະນີ້ ໄດ້ປະກອບສ່ວນສ້າງຄວາມເປັນເອກະພາບໃນຄວາມຮັບຮູ້ ກ່ຽວກັບຄວາມສຳຄັນ ຂອງການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ຢູ່ຫວຽດນາມ ໃນສິບປີທີ່ຜ່ານມາ.
ທັດສະນະຊີ້ນຳກໍ່ເນັ້ນໜັກວ່າ ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນແມ່ນ “ພາລະກິດຂອງທົ່ວປວງຊົນ ແລະ ຂອງລະບົບການເມືອງທັງໝົດ ພາຍໃຕ້ການນຳພາຂອງພັກ ແລະ ການຄຸ້ມຄອງຂອງລັດ”(3). ສິ່ງເຫຼົ່ານີ້ ໄດ້ກຳນົດບັນດາອັດຕະພາບຂອງການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ. ຕາມນັ້ນ, ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ແມ່ນວຽກງານຂອງທັງໝົດອົງການຈັດຕັ້ງ ແລະ ບຸກຄົນ ທີ່ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນການເຂົ້າຮ່ວມ ແລະ ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຈາກການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ. ຂະບວນການດັ່ງກ່າວ ຕ້ອງການປະຕິບັດຕາມການນຳພາຂອງພັກ ແລະ ການຄຸ້ມຄອງຂອງລັດ. ສິບປີທີ່ຜ່ານມາ, ຫວຽດນາມໄດ້ເຫັນກັບຕາ ການພັດທະນາຢ່າງແຂງແຮງກ່ຽວກັບການເຄື່ອນໄຫວຂອງອັດຕະພາບຕ່າງໆ ທີ່ໄປຄຽງຄູ່ກັບການກຳເນີດຂອງບັນດາກົດລະບຽບກົດໝາຍຢູ່ຂັ້ນຕ່າງໆ ແນໃສ່ຮັບໃຊ້ການຜັນຂະຫຍາຍມະຕິສະບັບນີ້. ຢູ່ສູນກາງ, ໃນວັນທີ 24 ເມສາ 2014, ຄະນະຊີ້ນຳແຫ່ງຊາດກ່ຽວກັບການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນ. ຕໍ່ມາ, ຄະນະຊີ້ນຳປະສົມຂະແໜງການ ກ່ຽວກັບການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ໃນບັນດາຂົງເຂດການເມືອງ, ເສດຖະກິດ, ການປ້ອງກັນຊາດ-ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ, ວັດທະນະທຳ-ສັງຄົມ ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນຕາມລຳດັບ. ໃນວັນທີ 17 ມັງກອນ 2016, ນາຍົກລັດຖະມົນຕີໄດ້ອະນຸມັດຜ່ານ ຍຸດທະສາດສັງລວມ ກ່ຽວກັບການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຮອດປີ 2020, ວິໄສທັດເຖິງປີ 2030, ກຳນົດຄາດໝາຍ, ທັດສະນະຊີ້ນຳ ແລະ ທິດທາງຊຸກຍູ້ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນເປັນຈຳນວນ 50 ສະບັບ ໃນທຸກຂົງເຂດ(4). ໃນລະດັບທ້ອງຖິ່ນ, ບັນດາແຂວງ, ນະຄອນທີ່ຂຶ້ນກັບສູນກາງສ່ວນໃຫຍ່ ໄດ້ກໍ່ສ້າງ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍຍຸດທະສາດການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ; ພ້ອມທັງ, ສັບຊ້ອນການເຄື່ອນໄຫວເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ເຂົ້າໃນແຜນການພັດທະນາຂອງທ້ອງຖິ່ນ. ໃນລະດັບບຸກຄົນ, ຄອບຄົວ, ວິສາຫະກິດ…, ການພັດທະນາຂອງຮູບແບບ “ບ້ານພັກ” (homestay) ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາຕົວຢ່າງທີ່ຈະແຈ້ງກວ່າໝູ່. ຕາມສະຖິຕິຂອງກົມໃຫຍ່ການທ່ອງທ່ຽວຫວຽດນາມ, ນັບເຖິງທ້າຍປີ 2018, ທົ່ວປະເທດມີບ້ານພັກ 3.018 ແຫ່ງ, ກັບ 21.000 ຫ້ອງນອນ(5).
ກ່ຽວກັບການພົວພັນລະຫວ່າງບັນດາຂົງເຂດເຊື່ອມໂຍງສາກົນ, ມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW ຢືນຢັນວ່າ: “ການເຊື່ອມໂຍງທາງດ້ານເສດຖະກິດແມ່ນຈຸດໃຈກາງ, ການເຊື່ອມໂຍງໃນບັນດາຂົງເຂດອື່ນ ຕ້ອງອຳນວຍຄວາມສະດວກ ໃຫ້ແກ່ການເຊື່ອມໂຍງທາງດ້ານເສດຖະກິດ”(6). ປະຕິບັດຕາມທັດສະນະຊີ້ນຳນີ້, ໃນເວລາທີ່ຜ່ານມາ, ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຂອງຫວຽດນາມໃນຂົງເຂດອື່ນ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນດ້ານການປ້ອງກັນປະເທດ-ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ, ໄດ້ມີການປ່ຽນແປງເທື່ອລະກ້າວ ຕາມທິດອຳນວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ແກ່ການເຊື່ອມໂຍງທາງດ້ານເສດຖະກິດສາກົນ. ຄຽງຄູ່ກັນກັບການຢືນຢັນວ່າ “ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ແມ່ນຂະບວນການທັງຮ່ວມມື, ທັງຕໍ່ສູ້; ຍຶດໝັ້ນຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ, ປະເທດຊາດ”, ມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW ກໍ່ໄດ້ຢືນຢັນຫຼັກການທີ່ວ່າ “… ບໍ່ເຂົ້າຮ່ວມການເຕົ້າໂຮມກຳລັງ, ການຮ່ວມສຳພັນກັບຝ່າຍນີ້ ເພື່ອຕໍ່ຕ້ານກັບອີກຝ່າຍໜຶ່ງ”(7). ນີ້ແມ່ນກຳນົດຂອບເຂດຂອງການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ໃນຂົງເຂດປ້ອງກັນປະເທດ-ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ. ໃນ 10 ປີທີ່ຜ່ານມາ, ການເຄື່ອນໄຫວເຊື່ອມໂຍງສາກົນຂອງຫວຽດນາມ ຍາມໃດກໍ່ປະຕິບັດຕາມຫຼັກການນີ້ຢ່າງເຂັ້ມງວດ. ໃນປື້ມປົກຂາວທາງດ້ານການປ້ອງກັນປະເທດຂອງຫວຽດນາມ ປີ 2019 ກໍ່ໄດ້ຢືນຢັນກ່ຽວກັບຫຼັກການ “ສີ່ຂໍ້ຫ້າມ”(8). ສຳລັບບັນດາຄູ່ຮ່ວມມື, ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນ ແລະ ພາກພື້ນ, ການເຄື່ອນໄຫວເຊື່ອມໂຍງສາກົນຂອງຫວຽດນາມ ກໍ່ໄດ້ຜັນຂະຫຍາຍຢ່າງເປີດເຜີຍ, ໂປ່ງໃສ, ຫຼີກລ້ຽງຄວາມເຂົ້າໃຈຜິດວ່າ “ໄປນຳຝ່າຍນີ້ ເພື່ອຕໍ່ຕ້ານກັບອີກຝ່າຍໜຶ່ງ”.
ກ່ຽວກັບບັນດາທິດທາງໃຫຍ່, ຫຼາຍຈຸດໃໝ່ໃນມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW ໄດ້ຜັນຂະຫຍາຍຢ່າງສຳເລັດຜົນ, ພິເສດແມ່ນ ກຳນົດທິດໃນການຍົກສູງປະສິດທິຜົນການເຊື່ອມໂຍງເສດຖະກິດສາກົນ, ພາໃຫ້ການພົວພັນກັບຄູ່ຮ່ວມມືຕ່າງໆເຂົ້າສູ່ລວງເລິກ, ຊຸກຍູ້ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນໃນຂົງເຂດປ້ອງກັນປະເທດ-ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ, ວັດທະນະທຳ-ສັງຄົມ, ການສຶກສາ-ຝຶກອົບຮົມ, ວິທະຍາສາດ-ເຕັກໂນໂລຊີ, ສາທາລະນະສຸກ ແລະ ບັນດາຂົງເຂດອື່ນ.
ໃນສິບປີທີ່ຜ່ານມາ, ເຖິງວ່າພື້ນຖານເສດຖະກິດຂອງຫວຽດນາມ ຖືກຜົນກະທົບທາງລົບຈາກພາຍນອກ, ເຊັ່ນ ວິກິດການການເງິນທົ່ວໂລກປີ 2007-2008, ການແຂ່ງຂັນທາງດ້ານການຄ້າລະຫວ່າງອາເມລິກາ - ຈີນ, ການແຜ່ລະບາດຂອງໂຄວິດ-19…, ແຕ່ວ່າ ຫວຽດນາມກໍ່ຍັງຢູ່ໃນກຸ່ມອັນດັບໜຶ່ງ ຂອງບັນດາປະເທດໃນພາກພື້ນ ທີ່ໄດ້ດຶງດູດເງິນລົງທຶນໂດຍກົງຈາກຕ່າງປະເທດ, ທີ່ມີນະໂຍບາຍການເຈລະຈາ, ລົງນາມ ແລະ ປະຕິບັດຕາມຂໍ້ຕົກລົງຂອງສັນຍາການຄ້າເສລີຈຳນວນຫຼາຍ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນ ສົນທິສັນຍາວ່າດ້ວຍຄູ່ຮ່ວມມືຂ້າມປາຊີຟິກ (TPP, ປະຈຸບັນແມ່ນສົນທິສັນຍາວ່າດ້ວຍຄູ່ຮ່ວມມືຮອບດ້ານ ແລະ ກ້າວໜ້າ ຂ້າມປາຊີຟິກ - CPTPP), ສັນຍາການຄ້າເສລີສະຫະພັນເອີຣົບ - ຫວຽດນາມ (EVFTA).
ຜັນຂະຫຍາຍທິດທາງເຮັດໃຫ້ການພົວພັນຕ່າງໆທີ່ໄດ້ສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນ ໄປສູ່ລວງເລິກ, ຫວຽດນາມໄດ້ຍົກລະດັບການພົວພັນກັບ 7 ປະເທດຂຶ້ນເປັນຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດ. ເໝາະສົມກັບລະດັບການພົວພັນສັງລວມ, ລະດັບລວງເລິກ ແລະ ລະດັບຄວາມແທ້ຈິງໃນຫຼາຍຂົງເຂດຮ່ວມມືກັບສ່ວນຫຼາຍຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດ, ຄູ່ຮ່ວມມືຮອບດ້ານກໍ່ໄດ້ຍົກສູງຂຶ້ນ. ດ້ວຍເຄືອຂ່າຍການພົວພັນຄືປະຈຸບັນ, ຖ້າແກ້ໄຂໄດ້ດີ ແລະ ຂຸດຄົ້ນຢ່າງມີປະສິດທິຜົນການພົວພັນກັບ 17 ຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດ(9), 13 ຄູ່ຮ່ວມມືຮອບດ້ານ(10), ຫວຽດນາມຈະຮັກສາໄດ້ ສະພາບແວດລ້ອມສັນທິພາບ, ອຳນວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາ ແລະ ປົກປັກຮັກສາຄວາມສະຫງົບຂອງປະເທດຊາດ, ເຖິງວ່າສະພາບການຢູ່ພາກພື້ນ ແລະ ໃນໂລກ ຈະມີການຜັນປ່ຽນຢ່າງສັບສົນ ແລະ ຄາດເດົາໄດ້ຍາກກໍ່ຕາມ.
ສຳລັບການເຊື່ອມໂຍງສາກົນໃນຂົງເຂດປ້ອງກັນປະເທດ-ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ, ຈຸດໃໝ່ຂອງທິດທາງນີ້ແມ່ນ: “… ກໍ່ສ້າງແລະຜັນຂະຫຍາຍແຜນການເຂົ້າຮ່ວມບັນດາກົນໄກຫຼາຍຝ່າຍ, ໃນນັ້ນມີການເຂົ້າຮ່ວມການເຄື່ອນໄຫວຮ່ວມມືໃນລະດັບສູງກວ່າ, ເຊັ່ນການເຄື່ອນໄຫວຮັກສາສັນຕິພາບຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ”(11) ທີ່ໄດ້ມີການດຳເນີນໄປຢ່າງແທ້ຈິງ. ໃນເດືອນພຶດສະພາ 2014, ນາຍທະຫານກອງທັບປະຊາຊົນຫວຽດນາມສອງຄົນທຳອິດ ໄດ້ຮັບໜ້າທີ່ຮັກສາສັນຕິພາບຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ຢູ່ປະເທດຊູດານໃຕ້. ມາຮອດປະຈຸບັນ, ຫວຽດນາມໄດ້ແຕ່ງຕັ້ງນາຍທະຫານຈຳນວນ 512 ຄົນເຂົ້າຮ່ວມກອງກຳລັງຮັກສາສັນຕິພາບ ໃນຄະນະຜູ້ແທນສາມຄະນະ ແລະ ສຳນັກງານອົງການສະຫະປະຊາຊາດ, ໃນນັ້ນມີໂຮງໝໍສະໜາມຊັ້ນ 2 ໜຶ່ງແຫ່ງ, ໜ່ວຍງານຊ່າງແສງ ໜຶ່ງໜ່ວຍ(12). ໃນເດືອນຕຸລາ 2022, ນາຍຕຳຫຼວດປະຊາຊົນສາມຄົນທຳອິດ ທີ່ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມກຳລັງຮັກສາສັນຕິພາບຢູ່ປະເທດຊູດານໃຕ້, ແມ່ນຂີດໝາຍໃຫ້ການເລີ່ມຕົ້ນຂອງໄລຍະທີ່ກຳລັງຕ່ຳຫຼວດປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ເຂົ້າຮ່ວມການເຄື່ອນໄຫວຮັກສາສັນຕິພາບ ຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ.
ບັນດາເນື້ອໃນຂອງການເຊື່ອມໂຍງສາກົນໃນບັນດາຂົງເຂດ ວັດທະນະທຳ-ສັງຄົມ, ການສຶກສາ-ຝຶກອົບຮົມ, ວິທະຍາສາດ-ເຕັກໂນໂລຊີ, ສາທາລະນະສຸກ ແລະ ບັນດາຂົງເຂດອື່ນ, ລວມທັງການເຂົ້າຮ່ວມ ແລະ ໝູນໃຊ້ຂໍ້ກຳນົດ, ມາດຕະຖານ, ມາດຖານສາກົນຕ່າງໆ ກໍ່ໄດ້ສັບຊ້ອນເຂົ້າໃນການກໍ່ສ້າງ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍບັນດາຍຸດທະສາດ, ແຜນການພັດທະນາ ໃນບັນດາຂົງເຂດນີ້. ຕົວຢ່າງເຊັ່ນ, ການສ້າງເອກະສານ ແລະ ຂົນຂວາຍໃຫ້ ອົງການສຶກສາ, ວິທະຍາສາດ ແລະ ວັດທະນະທຳແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ (UNESCO) ຮັບຮອງເອົາບັນດາມໍລະດົກຂອງຫວຽດນາມ, ຕໍ່ມາແມ່ນການປ່ຽນແປງລຳດັບການດຳເນີນ, ວິທີການອະນຸລັກ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍບັນດາມໍລະດົກ, ປ່ຽນແປງແບບແຜນດຳລົງຊີວິດຂອງຊຸມຊົນທີ່ພົວພັນເຖິງມໍລະດົກ… ໃນສີບປີທີ່ຜ່ານມາ, ຫວຽດນາມໄດ້ມີມໍລະດົກວັດທະນະທຳທາດວັດຖຸ 1 ແຫ່ງ, ມໍລະດົກວັດທະນະທຳທີ່ບໍ່ມີຕົນຕົວຈຳນວນ 8 ຢ່າງ(13) ທີ່ໄດ້ຮັບການຈົດຊື່ໃນລາຍຊື່ມໍລະດົກວັດທະນະທຳທີ່ບໍ່ມີຕົນຕົວຕາງໜ້າຂອງມະນຸດຊາດ ຈາກອົງການສຶກ, ວິທະຍາສາດ ແລະ ວັດທະນະທຳແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ.
ຢ່າງໃດກໍຕາມ, ມີຈິນຕະນາການ ແລະ ທິດທາງໃໝ່ກ່ຽວກັບການເຊື່ອມໂຍງສາກົນບໍ່ໜ້ອຍໃນມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW ທີ່ຜັນຂະຫຍາຍບໍ່ມີປະສິດທິຜົນ, ຜົນງານຈຳກັດ.
ທີໜຶ່ງ, ມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW ເນັ້ນໜັກທັດສະນະຊີ້ນຳວ່າ: ການຊື່ອມໂຍງສາກົນແມ່ນພາລະກິດຂອງທົ່ວປວງຊົນ, ດັ່ງນັ້ນ, “… ທຸກກົນໄກ, ນະໂຍບາຍຕ້ອງເສີມຂະຫຍາຍລັກສະນະເປັນເຈົ້າການ, ຕັ້ງໜ້າ ແລະ ຄວາມສາມາດປະດິດສ້າງ ຂອງທຸກອົງການຈັດຕັ້ງ ແລະ ບຸກຄົນທຸກຄົນ”. ຕາມນັ້ນ, ລັດທັງເປັນອັດຕະພາບຕົ້ນຕໍ່ຂອງການເຊື່ອມໂຍງ, ທັງຕ້ອງສ້າງຄວາມສະດວກໃຫ້ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງ, ບຸກຄົນ ເສີມຂະຫຍາຍລັກສະນະເປັນເຈົ້າການ, ຕັ້ງໜ້າ ແລະ ຄວາມສາມາດປະດິດສ້າງ ໃນການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ. ໂດຍເປັນອົງການຕົ້ນຕໍ່ໃນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ, ສິບປີທີ່ຜ່ານມາ, ລັດໄດ້ສຳເລັດໜ້າດີພໍສົມຄວນ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນ ໃນຂະບວນການກວຽດນາມເຂົ້າຮ່ວມບັນດາສັນຍາການຄ້າເສລີ, ໃນນັ້ນມີສັນຍາການຄ້າເສລີລຸ້ນໃໝ່. ແຕ່ວ່າ, ພາລະໜ້າທີ່ສົ່ງເສີມ ແລະ ສ້າງສະພາບແວດລ້ອມໃຫ້ບຸກຄົນ ແລະອົງການຈັດຕັ້ງ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນວິສາຫະກິດ, ເປັນເຈົ້າການແລະຕັ້ງໜ້າເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ບໍ່ມີປະສິດທິຜົນ. ລະດັບການບືນຕົວສູ່ໂລກຂອງວິສາຫະກິດຫວຽດນາມ ຍັງມີຄວາມຈຳກັດ. ໃນສິບປີທີ່ຜ່ານມາ, ມີພຽງກຸ່ມບໍລິສັດອຸດສາຫະກຳ-ໂທລະຄົມມະນາຄົມກອງທັບ (Viettel)(14), ບໍລິສັດຫຸ້ນສ່ວນສະບຽງອາຫານນ້ຳນົມ TH (TH True Milk)(15) ພ້ອມກັບບາງວິສາຫະກິດຫວຽດນາມ ທີ່ທຸລະກິດແລະລົງທຶນໃນຕ່າງປະເທດ ມີຜົນກຳໄລ.
ທີສອງ, ການປະຕິບັດທັດສະນະຊີ້ນຳກ່ຽວກັບການຕິດພັນຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ ລະຫວ່າງການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ກັບການຍົກສູງກຳລັງແຮງສັງລວມ ແລະ ຄວາມສາມາດແຂ່ງຂັນຂອງຊາດ ເພີ່ມທະວີລະດັບເຊື່ອມຕໍ່ລະຫວ່າງຂົງເຂດ, ພາກພື້ນ, ເຂດໃນປະເທດ… ເຖິງວ່າໃນຊຸມປີທີ່ຜ່ານມາ, ກຳລັງແຮງສັງລວມ ແລະ ຄວາມສາມາດແຂ່ງຂັນຂອງຊາດຂອງຫວຽດນາມ ໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນ, ແຕ່ຄວາມແຕກໂຕນກັນກັບບັນດາປະເທດໃນພາກພື້ນ ບໍ່ທັນໄດ້ຫຍໍ້ສັ້ນ. ຕາມການປະເມີນຜົນຂອງເວທີປາໄສເສດຖະກິດໂລກ (WEF) ແລະ ອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນຈຳນວນໜຶ່ງ, ຕົວຊີ້ວັດຂອງຫວຽດນາມຈຳນວນຫຼາຍ ຍັງຢູ່ເບື້ອງຫຼັງຂອງບັນດາປະເທດອາຊຽນ-5, ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ຕົວເລກກ່ຽວກັບຄຸນນະພາບຂອງການເຕີບໂຕ, ລະດັບການເຂົ້າຮ່ວມຕ່ອງໂສ້ຄຸນຄ່າທົ່ວໂລກ, ດັດຊະນີການປ່ຽນແປງໃໝ່ປະດິດສ້າງ (GII). ຖ້າຫາກພວກເຮົາປຽບທຽບການຈັດອັນດັບຂອງ WEF ໃນປີ 2013(16) ກັບປີ 2019, ກໍ່ຈະເຫັນໄດ້ວ່າ, ການຈັດອັນດັບຄວາມສາມາດແຂ່ງຂັນຂອງຫວຽດນາມ ບໍ່ມີການປ່ຽນແປງຫຼາຍປານໃດ ເມື່ອທຽບກັບບັນດາປະເທດອາຊຽນ. ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ລະດັບການເຊື່ອມຕໍ່ລະຫວ່າງຂົງເຂດ ແລະ ພາກພື້ນໃນທົ່ວປະເທດ ຍັງບໍ່ທັນເພີ່ມຂຶ້ນຫຼາຍປານໃດ.
ທີສາມ, ແຜນນະໂຍບາຍກ່ຽວກັບການເພີ່ມທະວີການເຊື່ອມຕໍ່ຂົງເຂດເສດຖະກິດທີ່ມີການລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ ແລະ ຂົງເຂດເສດຖະກິດພາຍໃນປະເທດ (ທັງເສດຖະກິດຂອງລັດ ແລະ ເສດຖະກິດເອກະຊົນ). ສາມາດພິຈາລະນາລະດັບເຊື່ອມຕໍ່ໂດຍຜ່ານສາມມາດຖານດັ່ງນີ້: 1- ຈຳນວນວິສາຫະກິດຫວຽດນາມ ທີ່ເຂົ້າຮ່ວມຕ່ອງໂສ້ການຜະລິດ, ການສະໜອງທົ່ວໂລກ; 2- ອັດຕາສ່ວນການຫັນເປັນພາຍໃນປະເທດຂອງຜະລິດຕະພັນຕ່າງໆ; 3- ອັດຕາສ່ວນວິສາຫະກິດທີ່ໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອ. ມີພຽງ 36% ຂອງຈຳນວນວິສາຫະກິດຫວຽດນາມ ທີ່ເຂົ້າຮ່ວມຕ່ອງໂສ້ຄຸນຄ່າທົ່ວໂລກ, ໃນຂະນະທີ່ ອັດຕາສ່ວນນີ້ຢູ່ ມາເລເຊຍ, ໄທ ແມ່ນ 60%(17). ກ່ຽວກັບອັດຕາສ່ວນການຫັນເປັນພາຍໃນ, ຂະແໜງການຕ່ຳແຜ່ນຕັດຫຍິບ ທີ່ຫວຽດນາມມີທ່າແຮງ ແຕ່ກໍ່ບັນລຸເກືອບ 60%(18), ອຸດສາຫະກຳລົດໂອໂຕ ບັນລຸພຽງ 8%-10%. ກ່ຽວກັບວິສາຫະກິດທີ່ໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອ, ຮອດປີ 2020, ຈຳນວນວິສາຫະກິດທີ່ໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອ ມີອັດຕາສ່ວນພຽງເກືອບ 4,5% ຂອງຈຳນວນວິສາຫະກິດທັງໝົດ ໃນຂຂະແໜງອຸດສາຫະກຳປຸງແຕ່ງແລະຜະລິດ(20). ນີ້ແມ່ນເຫດຜົນສຳຄັນ ທີ່ພາໃຫ້ວິສາຫະກິດຫວຽດນາມຖືກກະແຈກກະຈາຍ ແລະ ມີໂອກາດນ້ອຍທີ່ຈະໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຈາກຜົນກະທົບທີ່ແຜ່ລາມຂອງເງິນລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ, ການຖ່າຍທອດເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ການຖ່າຍໂອນຄວາມຮູ້.
ທີສີ່, ທັດສະນະຊີ້ນຳກ່ຽວກັບການຕິດພັນຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ ລະຫວ່າງການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ກັບການຍົກສູງຄຸນນະພາບຊັບພະຍາກອນມະນຸດ. ເຖິງປີ 2019, ແຮງງານຫວຽດນາມ 2 ໃນ 3 ຂາດທັກສະໃນການອອກແຮງງານແລະເຕັກນິກ; 55% ຂອງວິສາຫະກິດເຊື່ອວ່າ ການຫາແຮງງານຄຸນນະພາບສູງເປັນເລື່ອງຍາກ; ຄຸນນະພາບແຮງງານໃນວິສາຫະກິດທີ່ມີການລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດບໍ່ເພີ່ມຂຶ້ນ. ຕາມລາຍງານຂອງບໍລິສັດ ແມນເປົາເວີ ຫວຽດນາມຈຳກັດ ແລະ ສະຖາບັນວິທະຍາສາດ, ແຮງງານແລະສັງຄົມ (ILSSA), ກຳລັງແຮງງານທົ່ວໄປຢູ່ໃນວິສາຫະກິດທີ່ມີການທຶນລົງທຶນໂດຍກົງຈາກຕ່າງປະເທດ ກວມເອົາອັດຕາສ່ວນສູງເປັນພິເສດ. ຕົວຢ່າງເຊັ່ນ, ຂົງເຂດປະກອບລົດໂດໂຕ/ລົດຈັກ ກວມເອົາ 71%, ຕ່ຳແຜ່ນຕັດຫຍິບ (59%) ແລະ ເອເລັກໂຕຮນິກ (49%). ໃນຂະນະນັັ້ນ, ຖັນແຖວຜູ້ຊ່ຽວຊານ, ນັກວິຊາການ, ວິສາວະກອນ (ກຸ່ມຄົນມີທັກສະສູງ) ກວມພຽງເກືອບ 20% ຂອງຈຳນວນກຳລັງແຮງງານ. ຄົນງານຈຳນວນຫຼາຍທີ່ເຮັດວຽກຢູ່ຕ່າງປະເທດຫຼັງຈາກກັບບ້ານເມື່ອຢຸດຕິສັນຍາຈ້າງງານແລ້ວ ກໍ່ປະເຊີນກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍຢ່າງ ໃນການຊອກຫາວຽກເຮັດງານທຳ. ຕາມການຄົ້ນຄວ້າຂອງອົງການຮ່ວມມືສາກົນຍີ່ປຸ່ນ (JICA), ແຮງງານຫວຽດນາມຫຼາຍເຖິງ 3 ໃນ 4 - ເຊິ່ງເປັນອັດຕາທີ່ສູງທີ່ສຸດໃນບັນດາປະເທດໃນພາກພື້ນ - ທີ່ໄດ້ຢຸດຕິສັນຍາຈ້າງແຮງງານໃນຍີ່ປຸ່ນແລະກັບບ້ານ ບໍ່ສາມາດຊອກຫາວຽກເຮັດໄດ້(21).
ທີຫ້າ, ຜັນຂະຫຍາຍທິດທາງ “ເຂົ້າຮ່ວມໃນສະຖາບັນການຮ່ວມມືທາງດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມຢ່າງຕັ້ງໜ້າ, ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນຄວາມມານະພະຍາຍາມຮ່ວມກັນ ເພື່ອປົກປ້ອງສິ່ງແວດລ້ອມແລະຕ້ານໄພທຳມະຊາດ, ຮັບມືກັບການປ່ຽນແປງສະພາບດິນຟ້າອາກາດ, ປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ວມ, ປົກປັກຮັກສາປ່າ, ສັດແລະພືດ ຢູ່ຫວຽດນາມແລະໃນໂລກ”. ໃນຂະນະທີ່ ຫວຽດນາມເຂົ້າຮ່ວມໃນສະຖາບັນການຮ່ວມມືດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມລະດັບສາກົນຢ່າງຕັ້ງໜ້າ, ພິເສດແມ່ນ ຄຳໝັ້ນສັນຍາທີ່ຈະບໍ່ຖິ້ມຂີ້ເຫຍື້ອພຼາສຕິກທີ່ໃຊ້ເທື່ອດຽວອີກຕໍ່ໄປພາຍໃນປີ 2025(22) ແລະ ຫວ່າງມໍ່ໆມານີ້, ຄຳໝັ້ນສັນຍາທີ່ຈະຫຼຸດການປ່ອຍກ໊າດເຮືອນແກ້ວສຸດທິໃຫ້ເປັນສູນໃນປີ 2050, ຂະບວນການປັບໃຊ້ ແລະປະຕິບັດຕາມຄຳໝັ້ນສັນຍາຂອງຫວຽດນາມ ບໍ່ມີການປ່ຽນແປງຫຼາຍປານໃດ. ໃນສີບປີທີ່ຜ່ານມາ, ພ້ອມກັບການເພີ່ມຂຶ້ນຂອງການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ, ບັນຫາມົນລະພິດສິ່ງແວດລ້ອມນັບມື້ນັບເພີ່ມຂຶ້ນ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ຢູ່ບັນດາເຂດອຸດສາຫະກຳ, ໝູ່ບ້ານອາຊີບ ແລະ ຕົວເມືອງໃຫຍ່. ຕາມຫໍການຄ້າເອີຣົບທີ່ຫວຽດນາມ (EuroCham), ຫວຽດນາມແມ່ນໜຶ່ງໃນຫ້າປະເທດທີ່ຖິ້ມຂີ້ເຫຍື້ອພຼາສຕິກທະເລຫຼາຍທີ່ສຸດ(23).
ຄວາມທ້າທາຍຕໍ່ຂະບວນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຂອງຫວຽດນາມ ໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ
ໂລກກຳລັງກ້າວໄປສູ່ສະຖານະການໃໝ່: ສະຖານະການຫຼັງການແຜ່ລະບາດຂອງພະຍາດໂຄວິດ-19, ຫຼັງການປະທະກັນລະຫວ່າງລັດເຊຍ-ຢູເຄຣນ. ຂະບວນການປ່ຽນແປງນຳທັງກາລະໂອກາດ ແລະ ຄວາມທ້າທາຍມາສູ່ຂະບວນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຂອງຫວຽດນາມ. ຄວາມທ້າທາຍຫຼັກສີ່ປະການສາມາດລະບຸໄດ້ ເຊິ່ງຄາດວ່າຈະສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ຂະບວນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຂອງຫວຽດນາມ ໃນເວລາຕໍ່ໄປນີ້ຄື:
ທີໜຶ່ງ, ການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳຄັ້ງທີສີ່ (ການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳ 4.0). ການພັດທະນານັບມື້ນັບແຂງແຮງ ຂອງການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳ 4.0 ໄດ້ສ້າງຄວາມທ້າທາຍບໍ່ໜ້ອຍ ຕໍ່ຂະບວນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຂອງຫວຽດນາມ, ເຊິ່ງສະແດງອອກໃນສາມດ້ານຕົ້ນຕໍ່ຄື: ໜຶ່ງ, ເປັນເລື່ອງຍາກສຳລັບວິສາຫະກິດຫວຽດນາມທີ່ຈະເຂົ້າຮ່ວມໃນຕ່ອງໂສ້ການຜະລິດ ແລະ ຕ່ອງໄສ້ການສະໜອງລະດັບໂລກ ເນື່ອງຈາກມີກຳລັງການຜະລິດ ແລະ ຄວາມພ້ອມຕ່ຳ. ຕາມການສຳຫຼວດຂອງກະຊວງອຸດສາຫະກແລະການຄ້າ ໃນການຮ່ວມມືກັບໂຄງການພັດທະນາແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ (UNDP), ວິສາຫະກິດຫວຽດນາມສ່ວນຫຼາຍຍັງຄົງຢືນຢູ່ນອກການປະຕິວັດນີ້, ການເຂົ້າເຖິງເສົາຫຼັກທັງໝົດກອງຂອງການຜະລິດອັດສະລິຍະໃນລະດັບຕ່ຳ; ການປະຍຸກໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີທີ່ກ້າວໜ້າກໍ່ຍັງໜ້ອຍ; ວິສາຫະກິດສ່ວນໃຫຍ່ໃນປະຈຸບັນ ຍັງບໍ່ໄດ້ສ້າງແລະໃຊ້ຍຸດທະສາດການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳ 4.0(24). ສອງ, ໂອກາດດຶງດູດການລົງທຶນໂດຍກົງຈາກຕ່າງປະເທດຂອງວິສາຫະກິດຫວຽດນາມ ອາດຈະຫຼຸດລົງ ເມື່ອທຽບກັບໄລຍະເວລາກ່ອນ. ການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳ 4.0 ດ້ວຍທ່າອ່ຽງຍົກຍ້າຍໂຮງຈັກໂຮງງານເຂົ້າໃກ້ຕະຫຼາດຈຳໜ່າຍ ຈະຄ່ອຍໆຫຼຸດຄວາມໜ້າດຶງດູດຂອງຫວຽດນາມ ໃນການດຶງດູດການລົງທຶນໂດຍກົງຈາກຕ່າງປະເທດ. ສຳຄັນກວ່ານັ້ນອີກ, ທ່າອ່ຽງນີ້ຍັງສົ່ງຜົນກະທົບທາງລົບ ຕໍ່ກະແສເງິນລົງທຶນໄລຍະຍາວ - ແຫຼ່ງພະລັງທີ່ສຳຄັນ ເພື່ອໃຫ້ຫວຽດນາມເພີ່ມຄວາມສາມາດຜະລິດ, ການສົ່ງອອກ ແລະ ການຮຽນຮູ້ເຕັກໂນໂລຊີໃໝ່ ແລະບົດຮຽນໃນການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານ. ສາມ, ໂອກາດວຽກເຮັດງານທຳຈຳນວນຫຼາຍຂອງຄົນງານຫວຽດນາມ ຈະຖືກແທນທີ່ດ້ວຍເຄື່ອງຈັກ ແລະ ຫຸ່ນຍົນ (ໂຣບົດ) ພ້ອມກັບທ່າອຽງເຄື່ອນຍ້າຍການລົງທຶນ ແລະ ຕ່ອງໂສ້ສະໜອງການຜະລິດໃຫ້ໃກ້ຊິດກວ່າອີກ ຕາມໄລຍະຫ່າງທາງພູມສາດ ໄປຍັງຕະຫຼາດບໍລິໂພກຂອງວິສາຫະກິດທີ່ລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ.
ທີສອງ, ທ່າອຽງໂລກາພິວັດ. ອາດຈະຖືວ່າ ໂລກາພິວັດແມ່ນຂະບວນວິວັດຄູ່ ລວມມີ: 1- ຂະບວນການຫັນເປັນສາກົນໃນຂອບເຂດທົ່ວໂລກ, ໃນທຸກດ້ານຂອງຊີວິດມະນຸດ ໄດ້ຮັບການຊຸກຍູ້ໂດຍບໍລິສັດຂ້າມຊາດເປັນຫຼັກ; 2- ຂະບວນການສ້າງຄວາມສຳພັນລະດັບໂລກ ໃຫ້ເປັນສະຖາບັນ ເປັນຂໍ້ຕົກລົງລະຫວ່າງປະເທດ. ມີຫຼັກຖານຈຳນວນຫຼາຍທີ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ເຖິງວ່າທ່າອຽງໂລກາພິວັດຈະບໍ່ແຂງແຮງຄືເມື່ອກ່ອນອີກຕໍ່ໄປ ແຕ່ກໍ່ຍັງດຳເນີນຕໍ່ໄປ, ເຖິງຈະຖືກຜົນກະທົບດ້ານລົບຈາກການແຜ່ລະບາດຂອງໂຄວິດ-19 ແລະ ຄຳສັ່ງຂວ້ຳບາດທາງເສດຖະກິດຕໍ່ປະເທດລັດເຊຍ ແລະ ຈີນ; ຂະບວນການຫັນເປັນສະຖາບັນລະດັບໂລກໄດ້ຊັກຊ້າລົງ ແລະ ການເຈລະຈາພາຍໃນກອບຂອງອົງການການຄ້າໂລກ (WTO) ຍັງຖືກຢຸດຊະງັກ ຍ້ອນຄວາມຂັດແຍ້ງ ແລະ ການແຂ່ງຂັນຍຸດທະສາດ ລະຫວ່າງບັນດາປະເທດໃຫຍ່. ເບິ່ງລວມແລ້ວ, ການຢຸດຊະງັກຂອງຂະບວນການໂລກາພິວັດຍັງເກີດຈາກຜົນກະທົບຂອງລັດທິຊາດນິຍົມ, ແນວໂນ້ມການຕ້ານໂລກາພິວັດ ແລະ ທ່າອຽງ “ເປັນເຈົ້າຕົນເອງ”, “ເປັນເຈົ້າຍຸດທະສາດດ້ວຍຕົນເອງ” ທີ່ເກີດຂຶ້ນດ້ວຍເຫດຜົນຫຼາຍປະການເຊັ່ນ ຜົນກະທົບຈາກການແຜ່ລະບາດຂອງໂຄວິດ-19 ແລະ ການປະທະກັນລະຫວ່າງລັດເຊຍ-ຢູເຄຣນ. ການໂລກາພິວັດທີ່ຊັກຊ້າລົງສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ປະເທດຕ່າງໆໃນລະດັບທີ່ແຕກຕ່າງກັນ. ສຳລັບຫວຽດນາມ, ໂລກາພິວັດເປັນທັງແຮງຜັກດັນ ແລະສະພາບແວດລ້ອມສຳລັບການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ. ດັ່ງນັ້ນ, ຫວຽດນາມຍັງຈະສາມາດເຊື່ອມໂຍງສາກົນຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ຖ້າມີການໃຊ້ປະໂຫຍດຢ່າງດີຈາກກາລະໂອກາດຂອງບັນດາສັນຍາການຄ້າເສລີ ແລະ ການພົວພັນກັບເຄືອຂ່າຍທີ່ມີຢູ່ຂອງ 30 ຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດ, ຄູ່ຮ່ວມມືຮອບດ້ານ.
ທີສາມ, ກ່ຽວກັບການພົວພັນລະຫວ່າງບັນດາປະເທດໃຫຍ່. ໃນອີກ 5-10 ປີຂ້າງໜ້າ, ເຖິງວ່າບັນດາປະເທດໃຫຍ່ຈະຍັງມີການຮ່ວມມືກັນ, ແຕ່ລະດັບການແຂ່ງຂັນ, ການປະເຊີນໜ້າ ແລະ ຄວາມເຄັ່ງຕຶງ ຄາດວ່າຈະສູງກວ່າໄລຍະ 5-10 ປີທີ່ຜ່ານມາ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ບັນດາບັນຫາທີ່ພົວພັນເຖິງພູມສາດການເມືອງ, ຄວາມສະຫງົບ-ການທະຫານ, ວິທະຍາສາດ-ເຕັກໂນໂລຊີ…, ໃນພາພື້ນຕ່າງໆ, ເຊັ່ນເອີຣົບ ແລະ ອາຊີ-ປາຊີຟິກ. ສຳລັບລັດເຊຍ, ຫຼັງຈາກທີ່ລັດເຊຍດຳເນີນການ “ປະຕິບັດການພິເສດທາງທະຫານ” ຢູ່ຢູເຄຣນ, ອາເມຣີກາ ແລະ ບັນດາປະເທດຕາເບັນຕົກ ໄດ້ບັງຄັບໃຊ້ 10.608 ມາດຕະການຂວ້ຳບາດເພີ່ມເຕີມ ຕໍ່ອົງການແລະບຸກຄົນຂອງລັດເຊຍ(25). ສຳລັບຈີນ, ນະໂຍບາຍການບໍລິຫານງານຂອງປະທານາທິບໍດີ ໂຈ ໄບເດນ ແຫ່ງສະຫະລັດອາເມລິກາແມ່ນ “ແຂ່ງຂັນເມື່ອມີຄວາມຈໍາເປັນ, ຮ່ວມມືໃນເວລາທີ່ເປັນໄປໄດ້, ປະເຊີນໜ້າໃນເວລາທີ່ຈໍາເປັນ”(26). ກ່ຽບກັບຝ່າຍລັດເຊຍ, ປະທານາທິບໍດີລັດເຊຍ ວະລາດິເມຍ ປູຕີນ ຍັງໄດ້ບັງຄັບໃຊ້ມາດຕະການຂວ້ຳບາດຕໍ່ປະທານາທິບໍດີອາເມລິກາ ໂຈ ໄບເດນ ແລະຜູ້ນຳຄົນສຳຄັນສ່ວນໃຫຍ່ໃນລະບົບລັດຖະບານ ແລະ ລັດຖະສະພາຂອງສະຫະລັດອາເມລິກາ(27). ຄ້າຍຄືແນວນັ້ນ, ໃນກອງປະຊຸມໃຫຍ່ພັກກອມມູນິດຈີນ ຄັ້ງທີ XX, ທ່ານປະທານ ສີ ຈິ້ນຜິງ ຂອງຈີນໄດ້ປະກາດຕໍ່ຕ້ານລັດທິເຈົ້າໂລກ ແລະ “ພ້ອມທີ່ຈະປະເຊີນກັບຄື້ນທະເລໃຫຍ່, ລົມແຮງ ແລະ ພາຍຸທີ່ອັນຕະລາຍ”(28). ຈາກແງ່ມູມຄວາມທ້າທາຍ, ການແຂ່ງຂັນຍຸດທະສາດລະຫວ່າງບັນດາປະເທດໃຫຍ່, ເປັນຕົ້ນແມ່ນອາເມລິກາ ແລະ ຈີນ, ບໍ່ພຽງກໍ່ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃຫ້ກັບຫວຽດນາມ ໃນຂະບວນການຊຸກຍູ້ການພົວພັນກັບແຕ່ລະປະເທດເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງທຳລາຍແນວທາງພະຫຸພາຄີ, ອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນ ແລະ ເວທີປາໄສຫຼາຍຝ່າຍ ທີ່ປະເທດຫວຽດນາມເຂົ້າຮ່ວມ.
ເສດຖະກິດໂລກກໍ່ຈະປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍກວ່າໄລຍະຜ່ານມາ. ໃນປີ 2023, ເສດຖະກິດໂລກຄາດວ່າຈະເຕີບໂຕ 2,7% - ລະດັບທີ່ຕ່ຳທີ່ສຸດນັບແຕ່ປີ 2001 (ຍົກເວັ້ນໄລຍະວິກິດການການເງິນທົ່ວໂລກ ທີ່ເກີດຂຶ້ນໃນປີ 2008-2009 ແລະ ໃນເວລາທີ່ມີການແຜ່ລະບາດຂອງໂຄວິດ-19), ອັດຕາເງິນເຟີ້ອາດຈະເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງໄວ ແລະ ແກ່ຍາວເຖິງທ້າຍປີ 2024, ເສດຖະກິດຫຼາຍປະເທດມີຄວາມສ່ຽງທີ່ຈະຕົກຢູ່ໃນສະພາບເສດຖະກິດຖົດຖອຍ(29). ການຄ້າແລະການລົງທຶນສາກົນໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຢ່າງຮຸນແຮງຈາກການແຜ່ລະບາດຂອງໂຄວິດ-19 ແລະຍັງຄົງໄດ້ຮັບຜົນກະທົບທາງລົບຈາກຄວາມຂັດແຍ້ງລະຫວ່າງລັດເຊຍແລະຢູເຄຣນ. ໃນເວລາດຽວກັນ, ຕ່ອງໂສ້ການຜະລິດ ແລະ ການແຈກຢາຍສິນຄ້າທົ່ວໂລກ ທີ່ເສຍຫາຍຢູ່ແລ້ວ ກໍ່ຖືກທຳລາຍລົງອີກ ແລະ ຍາກຕໍ່ການຟື້ນຕົວ. ບັນດາປະເທດໃຫຍ່ (ເປັນຕົ້ນແມ່ນອາເມລິກາ ແລະ ຈີນ) ມີຄວາມສາມາດປັບການພົວພັນລະຫວ່າງກັນແລະກັນຫຼາຍຂຶ້ນ, ແຕ່ຜົນກະທົບທາງລົບຈາກຄວາມຂັດແຍ້ງລະຫວ່າງລັດເຊຍ-ຢູເຄຣນ ຕໍ່ເສດຖະກິດໂລກຈະຍັງຄົງດຳເນີນຕໍ່ໄປອີກຫຼາຍປີ. ດັ່ງນັ້ນ, ເປົ້າໝາຍການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຂອງຫວຽດນາມ ເພື່ອເພີ່ມການຄ້າ, ດຶງດູດການລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ, ປ່ຽນແປງຮູບແບບການເຕີບໂຕ ແລະອື່ນໆ ກໍ່ຈະໄດ້ຮັບຜົນກະທົບເຊັ່ນກັນ.
ສືບຕໍ່ຜັນຂະຫຍາຍມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW ໃນສະຖານະການໃໝ່
ດ້ວຍພາລະໜ້າທີ່ໃນການເປັນເອກະສານແນວທາງສຳລັບຂະບວນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ, ມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW ຍັງຄົງມີຄຸນຄ່າຢູ່; ແຕ່, ເພື່ອໃຫ້ບັນລຸເປົ້າໝາຍທີ່ວ່າ ຈະບັນລຸໂດຍພື້ນຖານຕາມມາດຖານຂອງປະເທດອຸດສາຫະກຳ, ເປັນປະເທດທີ່ກຳລັງພັດທະນາ ທີ່ມີອຸດສາຫະກຳທັນສະໄໝພາຍໃນປີ 2030, ກາຍເປັນປະເທດພັດທະນາແລ້ວທີ່ມີລາຍໄດ້ສູງ, ຢູ່ໃນກຸ່ມປະເທດອຸດສາຫະກຳຊັ້ນຂຳໃນອາຊີ ພາຍໃນປີ 2045, ຂະບວນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຂອງຫວຽດນາມ ຈຳເປັນຕ້ອງການສົ່ງເສີມ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍຢ່າງມີປະສິດທິຜົນກວ່າອີກຕໍ່ໄປ, ບົນພື້ນຖານການປະເມີນຢ່າງພາວະວິໄສ ແລະຮອບດ້ານ ກ່ຽວກັບຜົນງານ, ຂໍ້ຈຳກັດ ແລະ ສາເຫດໃນການຜັນຂະຫຍາຍມະຕິ ໃນສິບປີທີ່ຜ່ານມາ ແລະ ກຳນົດການຕັດສິນໃຈນະໂຍບາຍທີ່ຈະຕ້ອງດຳເນີນການໃນເວລາທີ່ຈະມາເຖິງ. ຕາມນັ້ນ, ຕ້ອງສຸມໃສ່ບາງເນື້ອໃນດັ່ງນີ້:
ທີໜຶ່ງ, ຈຳເປັນຕ້ອງຢືນຢັນວ່າ ເນື້ອແທ້ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຂອງຫວຽດນາມຍັງຄົງປະຕິບັດຕາມ “ກົດຂອງເກມ” ຢ່າງເຄັ່ງຄັດ ແລະ ມີສ່ວນຮ່ວມໃນການສ້າງ “ກົດຂອງເກມ”. ຄວາມແຕກຕ່າງຈາກເມື່ອກ່ອນຄື ໃນໄລຍະຈະມາເຖິງນີ້, ຫວຽດນາມຈະເຂົ້າຮ່ວມຫຼາຍຂຶ້ນເລື້ອຍໆ ໃນການກໍ່ສ້າງ “ກົດຂອງເກມ” ໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບຜົນປະໂຫຍດແຫ່ງຊາດ-ປະເທດຊາດຂອງຫວຽດນາມ; ດັ່ງນັ້ນ, ຕ້ອງຕັ້ງໜ້າ ແລະເປັນເຈົ້າການກວ່າອີກ ໃນບັນດາ “ສະໜາມເກມ” ໃນລະດັບພາກພື້ນແລະທົ່ວໂລກ; ນຳສະເໜີຄວາມຄິດລິເລີ່ມ ແລະ ພ້ອມທີ່ຈະສະໜັບສະໜູນຊັບພະຍາກອນ (ລວມທັງຊັບພະຍາກອນການເງິນ) ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາທົ່ວໄປຂອງປະຊາຄົມສາກົນ.
ທີສອງ, ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຈະປະສົບຄວາມເລັດໄດ້ ກໍ່ຕໍ່ເມື່ອການໃຊ້ກົດເກນແລະກົດໝາຍລວມ ກາຍເປັນວັດທະນະທຳແຫ່ງຄວາມຕື່ນຕົວສະໝັກໃຈ ຂອງທຸກອົງການແລະບຸກຄົນ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ປະຊາຊົນ ແລະ ວິສາຫະກິດ. ໃນສະຖານະການຢຸດຊະງັກຂອງຕ່ອງໂສ້ການສະໜອງ ແລະ ຜົນກະທົບຈາກພາຍນອກທີ່ເກີດຂຶ້ນເລື້ອຍໆ, ການເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງຕັ້ງໜ້າ, ເປັນເຈົ້າການ ແລະ ປະດິດສ້າງ ຂອງປະຊາຊົນແລະວິສາຫະກິດ, ລວມທັງວິສາຫະກິດເອກະຊົນ, ມີຄວາມໝາຍສຳຄັນທີ່ສຸດ ຕໍ່ປະສິດທິພາບ ແລະ ຄວາມຍືນຍົງຂອງການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ.
ທີສາມ, ເພີ່ມທະວິການເຊື່ອມຕໍ່ລະຫວ່າງການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ແລະ ການເຊື່ອມໂຍງພາຍໃນປະເທດ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນ ລະຫວ່າງຂົງເຂດ, ພາກພື້ນ, ທ້ອງຖິ່ນ; ການເຊື່ອມຕໍ່ລະຫວ່າງຂົງເຂດທີ່ມີການລົງທຶນໂດຍກົງຈາກຕ່າງປະເທດ ແລະ ວິສາຫະກິດພາຍໃນປະເທດ; ການເຊື່ອມຕໍ່ຕະຫຼາດ, ກຳລັງແຮງງານໃນບັນດາຂົງເຂດເສດຖະກິດ ຢູ່ໃນປະເທດ ແລະ ຕ່າງປະເທດ; ການເຊື່ອມຕໍ່ລະຫວ່າງບັນດາຂະແໜງການ, ຂົງເຂດ, ລະຫວ່າງການຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ການຜັນຂະຫຍາຍປະຕິບັດ ແລະອື່ນໆ. ທາດແທ້ຂອງໂລກາພິວັດ ແລະ ການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳ 4.0 ແມ່ນການເຊື່ອມຕໍ່ລະຫວ່າງຂະແໜງການ, ລະຫວ່າງຂົງເຂດ, ຖ້າບໍ່ມີການເຊື່ອມຕໍ່ຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ ຈະບໍ່ສາມາດຍົກສູງປະສິດທິຜົນແຫ່ງການເຊື່ອມໂຍງສາກົນໄດ້.
ທີສີ່, ສຸມໃສ່ພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດທີ່ມີຄຸນນະພາບສູງ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນຖັນແຖວປັນຍາຊົນ ທີ່ມີຄວາມສາມາດດ້ານເຕັກໂນໂລຊີ. ເພື່ອໃຫ້ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນບັນລຸໄດ້ເປົ້າໝາຍທີ່ລະບຸໄວ້ໃນມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW, ຊັບພະຍາກອນທີ່ສຳຄັນກວ່າໝູ່ຂອງຫວຽດນາມແມ່ນມະນຸດ. ບໍ່ມີຊັບພະຍາກອນມະນຸດທີ່ຕອບສະໜອງໄດ້ ຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຂອງການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ, ຫວຽດນາມຈະເສຍທ່າດີ ໃນການແຂ່ງຂັນກັນດຶງດູດການລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ, ໃນຂົງເຂດຜະລິດ, ການປຸງແຕ່ງສົ່ງອອກ ແລະທີ່ສຳຄັນແມ່ນ ບໍ່ສາມາດເພີ່ມການເຊື່ອມຕໍ່ຂ້າງເທິງໄດ້. ໃນໄລຍະຕໍ່ໄປ, ພາຍໃຕ້ຜົນກະທົບຂອງໂລກາພິວັດ ແລະ ການປະຕິວັດອຸສາຫະກຳ 4.0, ຖ້າບໍ່ມີນະໂຍບາຍຊີ້ຂາດກ່ຽວກັບການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດຄຸນນະພາບສູງ, ຫວຽດນາມບໍ່ພຽງແຕ່ຈະສູນເສຍຊັບພະຍາກອນນີ້, ແຕ່ຍັງຈະປະເຊີນຫຼາຍບັນຫາສັງຄົມ ຍ້ອນຜູ້ອອກແຮງງານເສຍວຽກເຮັດງານທຳ, ເພີ່ມຊ່ອງຫວ່າງລະຫວ່າງຄົນຮັ່ງມີ ແລະ ຄົນທຸກຍາກ…
ທີຫ້າ, ການເຊື່ອມຕໍ່ລະຫວ່່າງການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ກັບການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ. ຕ່າງຈາກເມື່ອມີການອອກມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW, ໃນເວລາຈະມາເຖິງນີ້, ການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມຈະເປັນທັງບັນຫາຮີບດ່ວນສຳລັບຊີວິດຂອງປະຊາຊົນ ແລະເປັນເງື່ອນໄຂທີ່ຕ້ອງປະຕິບັດຕາມ ຫາກຫວຽດນາມຕ້ອງການເຊື່ອມໂຍງຢ່າງເລິກເຊິ່ງ ກວ້າງຂວາງ, ຮອບດ້ານ ເຂົ້າກັບພາກພື້ນ ແລະ ໂລກ. ຕາມນັ້ນ, ບັນດາມາດຖານທາງດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມຕ້ອງການໄດ້ຮັບຄວາມເອົາໃຈໃສ່, ປະຕິບັດຕາມໃນການເຄື່ອນໄຫວການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ, ຕັ້ງແຕ່ການດຶງດູດການລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ, ການຜະລິດສິນຄ້າສົ່ງອອກ, ການດຶງດູດນັກທ່ອງທ່ຽວ ຈົນເຖິງການຫັນປ່ຽນຮູບແບບການເຕີບໂຕຕາມທິດເປັນສີຂຽວ, ໜູນວຽນ.
ທີຫົກ, ທິດນຳ “ຕັ້ງໜ້າ, ເປັນເຈົ້າການ” ໃນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ຕ້ອງການເນື້ອໃນໃໝ່. ທຽບກັບໄລຍະກ່ອນ, ກິດຈະກຳເຊື່ອມໂຍງຈຳນວນຫຼາຍໃນຫວຽດນາມ ຕ້ອງຍອມຮັບການແຂ່ງຂັນທີ່ເຄັ່ງຕຶງກວ່າແຕ່ກ່ອນ. ອີກດ້ານໜຶ່ງ, ເພື່ອຍົກສູງຖານະບົດບາດ ແລະ ກຽດສັກສີຂອງປະເທດໃພາກພື້ນ ແລະ ໃນໂລກ, ຫວຽດນາມຕ້ອງມີວິທີການເຂົ້າເຖິງໃໝ່ ໃນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ. ຕາມນັ້ນ, ທິດນຳ “ຕັ້ງໜ້າ, ເປັນເຈົ້າການ” ໃນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ ຕ້ອງມີເນື້ອໃນເພີ່ມເຕີມກ່ຽວກັບຄວາມຮັບຜິດຊອບ ແລະຄວາມເຕັມໃຈທີ່ຈະ “ທຸ່ມເທກຳລັງວັງຊາ” ແລະ ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນວຽກງານລວມຂອງພາກພື້ນ ແລະໂລກ, ນັບທັງໃນບັນດາຂົງເຂດ ແລະບັນຫາທີ່ຫວຽດນາມບໍ່ມີທ່າແຮງ, ບໍ່ມີຜົນປະໂຫຍດທັນທີແຕ່ຈຳເປັນສຳລັບປະຊາຄົມພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ.
ສິບປີກ່ອນ, ມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW ຖືເປັນການຫັນປ່ຽນອັນສຳຄັນຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ໃນດ້ານແນວຄິດ ແລະ ທິດທາງ ເພື່ອເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນ. ຫຼາຍຈຸດໃໝ່ກ່ຽວກັບຈິນຕະນາການທີ່ໄດ້ຜັນຂະຫຍາຍຢ່າງເຂັ້ມງວດ, ຊ່ວຍໃຫ້ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນກາຍເປັນຍຸດທະສາດທີ່ສຳຄັນ ເພື່ອພັດທະນາ ແລະ ປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດຫວຽດນາມສັງຄົມນິຍົມ. ແຕ່ວ່າ, ຍັງມີຫຼາຍເນື້ອໃນທີ່ຍັງບໍ່ໄດ້ປະຕິບັດຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ສົ່ງຜົນກະທົບທາງລົບຕໍ່ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ. ໃນເວລາຕໍ່ໄປນີ້, ຄວາມປາຖະໜາພັດທະນາປະເທດ ແລະ ສະຖານະການໃໝ່ຂອງໂລກ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຂະບວນການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຂອງຫວຽດນາມ ຕ້ອງໄດ້ຮັບການສົ່ງເສີມ ດ້ວຍບັນດາເນື້ອໃນໃໝ່. ເພື່ອເຊື່ອມໂຍງສາກົນຢ່າງສຳເລັດຜົນ, ບົດບາດຊີ້ຂາດຍັງແມ່ນການນຳພາຂອງພັກ ແລະ ການຄຸ້ມຄອງຂອງລັດ, ພ້ອມທັງຕ້ອງເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດເປັນໃຈກາງ ແລະ ການເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງຕັ້ງໜ້າ, ເປັນເຈົ້າການ ແລະ ປະດິດສ້າງ ຂອງທັງປະຊາຊົນ ແລະ ວິສາຫະກິດ./.
------------------------------
(1), (2), (3), (6), (7), (11), ມະຕິເລກທີ 22-NQ/TW, ລົງວັນທີ 10 ເມສາ 2013, ຂອງກົມການເມືອງສູນກາງພັກ, “ວ່າດ້ວຍການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ”, https://tulieuvankien.dangcongsan.vn/he-thong-van-ban/van-ban-cua-dang/nghi-quyet-so-22-nqtw-ngay-1042013-cua-bo-chinh-tri-ve-hoi-nhap-quoc-te-264
(4) ຂໍ້ຕົກລົງເລກທີ 40/QĐ-TTg, ລົງວັນທີ 07 ມັງກອນ 2016, ຂອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, “ວ່າດ້ວຍການອະນຸມັດຜ່ານຍຸດທະສາດສັງລວມ ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຮອດປີ 2020, ວິໄສທັດຮອດປີ 2030”, https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Thuong-mai/Quyet-dinh-40-QD-TTg-phe-duyet-chien-luoc-tong-the-hoi-nhap-quoc-te-2020-2030-2016-299890.aspx
(5) ຮົ່ງ ຟຸກ: “ແງ່ມູມໜຶ່ງກ່ຽວກັບ ໂຮມສະເຕຍ໌”, ໜັງສືພິມຊົນເຜົ່າແລະການພັດທະນາເອເລັກໂຕຣນິກ, ອອກວັນທີ 17 ກັນຍາ 2019, https://baodantoc.vn/mot-goc-nhin-ve-homestay-45128.htm
(8) ບໍ່ເຂົ້າຮ່ວມເປັນພັນທະມິດທາງທະຫານ, ບໍ່ຮ່ວມສຳພັນກັບປະເທດນີ້ ເພື່ອຕໍ່ຕ້ານກັບປະເທດອື່ນ, ບໍ່ໃຫ້ຕ່າງປະເທດຕັ້ງຖານທັບຫຼືໃຊ້ດິນແດນຫວຽດນາມ ເພື່ອຕໍ່ຕ້ານປະເທດອື່ນ, ບໍ່ໃຊ້ກຳລັງຫຼືຂູ່ວ່າຈະໃຊ້ກຳລັງໃນການພົວພັນສາກົນ.
(9) ປະຈຸບັນ, ຫວຽດນາມມີ 17 ຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດ, ໃນນັ້ນມີ 4 ຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດຮອບດ້ານ, ລວມມີ: ລັດເຊຍ (ປີ 2001); ອິນເດຍ (ປີ 2007); ຈີນ (ປີ 2008); ຍີ່ປຸ່ນ, ເກົາຫຼີໃຕ້ ແລະ ສະເປນ (ປີ 2009); ອັງກິດ (ປີ 2010); ເຢຍລະມັນ (ປີ 2011); ອີຕາລີ, ໄທ, ອິນໂດເນເຊຍ, ສິງກະໂປ, ຝຣັ່ງ (ປີ 2013); ມາເລເຊຍ, ຟີລິບປິນ (ປີ 2015); ອົດສະຕຣາລີ (ປີ 2018); ນິວຊີແລນ (ປີ 2020).
(10) ມີ 13 ຄູ່ຮ່ວມມືຮອບດ້ານ, ລວມມີ: ອາຟຣິກາໃຕ້ (ປີ 2004); ຊິລີ, ບຣາຊິນ, ເວເນຊູເອລາ (ປີ 2007); ອາເຈນຕິນາ (ປີ 2010); ຢູເຄຣນ (ປີ 2011); ອາເມລິກາ, ເດນມາກ (ປີ 2013); ມຽນມາ, ການາດາ (ປີ 2017); ຮົງກາຣີ (ປີ 2018); ບຣູໄນ, ໂຮນລັງ (ປີ 2019)
(12) ເບິ່ງ: ກ່ຽວ ຢາງ: “ບັນດາທູດຂອງປະເທດຫວຽດນາມທີ່ຮັກຫອມສັນຕິພາບ”, ໜັງສືພິມເອເລັກໂຕຣນິກຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ, ອອກວັນທີ 30 ມິຖຸນາ 2022, https://dangcongsan.vn/multimedia/mega-story/bai-4-dau-an-viet-nam-trong-su-menh-gin-giu-hoa-binh-615197.html
(13) ສຳນັກຂ່າວສານຫວຽດນາມ: “14 ຕົວແທນມໍລະດົກທາງວັດທະນະທຳທີ່ບໍ່ມີຕົວຕົນຂອງມະນຸດຊາດໃນຫວຽດນາມ” ໜັງສືພິມເອເລັກໂຕຣນິກ Vietnam+, ອອກວັນທີ 07 ກຸມພາ 2022, https://www.vietnamplus.vn/14-di-san-van-hoa-phi-vat-the-dai-dien-nhan-loai-cua-viet-nam/771732.vnp
(14) ເຖິງເດືອນເມສາ 2022, ກຸ່ມບໍລິສັດ Viettel ໄດ້ລົງທຶນໃນ 9 ປະເທດ ແລະ ມີສ່ວນແບ່ງຕະຫຼາດເປັນທີ່ໜຶ່ງ ໃນ 5/9 ປະເທດ, ລວມມີ: ມຽນມາ, ກຳປູເຈຍ, ລາວ, ຕີມໍຕາເວັນອອກ, ບູຣຸນດີ. ເບິ່ງ: ຕູ໋ ອານ: “Viettel ຢືນອັນດັບ 1 ໃນດ້ານຜູ້ໃຊ້ໂທລະສັບໃນ 5 ຕະຫຼາດຕ່າງປະເທດ”, ໜັງສືພິມເອເລັກໂຕຣນິກການລົງທຶນ, ອອກວັນທີ 21 ເມສາ 2022. https://baodautu.vn/viettel-dung-so-1-ve-thue-bao-tai-5-thi-truong-nuoc-ngoai-d164383.html
(15) ເບິ່ງ: ເອກະສານ: "2019 - ຂີດໝາຍ TH true MILK ໃນແຜນທີ່ນ້ຳນົມໂລກ", ໜັງສືພິມເອເລັກໂຕຣນິກຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ, ອອກວັນທີ 05 ກຸມພາ 2020,https://dangcongsan.vn/thong-tin-kinh-te/2019-dau-an-th-true-milk-tren-ban-do-sua-the-gioi-563461.html
(16) Xem: Klaus Schwab: “The Global Competitiveness Report 2013 - 2014” (ແປຫຍໍ້: ບົດລາຍງານຄວາມສາມາດການແຂ່ງຂັນລະດັບໂລກ 2013 - 2014), World Economic Forum, 2013, https://www3.weforum.org/docs/WEF_GlobalCompetitivenessReport_2013-14.pdf; Wikipedia: “Global Competitiveness Report” (ແປຫຍໍ້: ບົດລາຍງານກ່ຽວກັບຄວາມສາມາດການແຂ່ງຂັນໂລກ), https://en.wikipedia.org/wiki/Global_Competitiveness_Report#2019_rankings
(17) ເຢືອງ ຮ່າ: “ວິສາຫະກິດຫວຽດນາມ ເຂົ້າຮ່ວມໃນຕ່ອງໂສ້ການສະໜອງລະດັບໂລກ”, ເວັບໄຊທ໌ຂອງສະຖາບັນຍຸດທະສາດ ແລະ ນະໂຍບາຍການເງິນ, ອອກວັນທີ 01 ຕຸລາ 2021. https://mof.gov.vn/webcenter/portal/vclvcstc/pages_r/l/chi-tiet-tin?dDocName=MOFUCM215702
(18) ຊວນ ກວາງ: “ອັດຕາສ່ວນການຜະລິດຕ່ຳແຜ່ນຕັດຫຍິບຂອງຫວຽດນາມ ເພີ່ມຂຶ້ນເປັນລະດັບສູງສຸດ, ໃກ້ເປົ້າໝາຍ 60%”, ໜັງສືພິມເອເລັກໂຕຣນິກ Vietnam+, ອອກວັນທີ 27 ກຸມພາ 2023. https://www.vietnamplus.vn/ty-le-noi-dia-hoa-det-may-viet-nam-len-cao-nhat-gan-muc-tieu-60/817198.vnp
(19) ດິ່ງ ຕວຽນ: "ທັດສະນະຂອງຜູ້ຊ່ຽວຊານ: ອັດຕາສ່ວນການຫັນເປັນພາຍໃນປະເທດຂອງລົດໂອໂຕທີ່ປະກອບຢູ່ໃນຫວຽດນາມຍັງຕໍ່າ, ຍ້ອນຫຍັງ?", ໜັງສືພິມເອເລັກໂຕຣນິກຊາວໜຸ່ມ, ອອກວັນທີ 21 ກໍລະກົດ 2021, https://thanhnien.vn/goc-nhin-chuyen-gia-ti-le-noi-dia-hoa-o-to-lap-rap-tai-viet-nam-thap-vi-dau-post1271143.html
(20) ຫງວຽນ ຫວູ ເຍີດ ແອັງ: “ການພັດທະນາອຸດສາຫະກຳສະໜັບສະໜູນຢູ່ຫວຽດນາມໃນຍຸກປະຈຸບັນ”, ວາລະສານເອເລັກໂຕຣນິກເສດຖະສາດແລະການຄາດຄະເນ, ອອກວັນທີ 25 ມີນາ 2022. https://kinhtevadubao.vn/phat-trien-nganh-cong-nghiep-ho-tro-o-viet-nam-hien-nay-21974.html
(21) ເບິ່ງ: ຟານ ຮວາດ: "ຄົນງານທີ່ກັບຈາກຍີ່ປຸ່ນຫວ່າງງານ - ຍ້ອນຫຍັງ?", ວາລະສານເອເລັກໂຕຣນິກຕຳຫຼວດປະຊາຊົນ, ອອກວັນທີ 28 ກັນຍາ 2022, https://cand.com.vn/Xa-hoi/lao-dong-tu-nhat-ban-tro-ve-that-nghiep--vi-sao--i669015/
(22) ເບິ່ງ: ດຶກ ຕວນ: “ສູ້ຊົນຮອດປີ 2025, ຄົນທັງປະເທດຈະບໍ່ໃຊ້ຖົງພຼາສະຕິກແບບໃຊ້ຄັ້ງດຽວ”, ໜັງສືພິມເອເລັກໂຕຣນິກຂອງລັດຖະບານ, ອອກວັນທີ 9 ມິຖຸນາ 2019. https://baochinhphu.vn/phan-dau-den-nam-2025-ca-nuoc-khong-su-dung-tui-nilon-dung-mot-lan-102257070.htm
(23) ເບິ່ງ: “Reduction of Plastic Waste” (ແປໂດຍຫຍໍ້: ຫຼຸດຂີ້ເຫຍື້ອພຼາສະຕິກໃຫ້ເຫຼືອນ້ອຍທີ່ສຸດ), Ajinomoto, 2020, https://www.ajinomoto.com.vn/en/ajinomoto-vietnam-environment-activities/reduction-plastic-waste /
(24) ເບິ່ງ: ເຈີ່ນ ຕ໋ວນ ແອງ: “ໄລ່ຕາມ ກ້າວໄກ ແລະ ຂຶ້ນໜ້າໃນບາງຂົງເຂດ” ໃນຂະບວນການເຂົ້າໃກ້ການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳຄັ້ງທີ 4 ເພື່ອພັດທະນາອຸດສາຫະກຳທັນສະໄໝຂອງປະເທດ”, ວາລະສານເອເລັກໂຕຣນິກກອມມູນິດ, ອອກວັນທີ 20 ເມສາ 2021. https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/media-story/-/asset_publisher/V8hhp4dK31Gf/content/-bat-kip-tien-cung-va-vuot-len-o-mot-so-linh-vuc-trong-qua-trinh-tiep-can-cach-mang-cong-nghiep-lan-thu-tu-de-phat-trien-nen-cong-nghiep-hien-dai-cua-
(25) ເບິ່ງ: “Total number of list-based sanctions imposed on Russia by territories and organizations worldwide from February 22, 2022 to February 10, 2023, by target” (ແປໂດຍຫຍໍ້: ຈໍານວນການຂວ້ຳບາດທັງໝົດຕາມລາຍການທີ່ກຳນົດຕໍ່ລັດເຊຍ ຕາມດິນແດນແລະອົງການທົ່ວໂລກ ຕັ້ງແຕ່ວັນທີ 22 ກຸມພາ 2022 ເຖິງວັນທີ 10 ກຸມພາ 2023 (ຕາມເປົ້າໝາຍ), Statista Research Department, ວັນທີ 21 ກຸມພາ 2023, https://www.statista.com/statistics/1293531/western-sanctions-imposed-on-russia-by-target/
(26) Cheng Li: “Biden’s China strategy: Coalition-driven competition or Cold War-style confrontation?” (ແປໂດຍຫຍໍ້: ຍຸດທະສາດຂອງປະທານາທິບໍດີສະຫະລັດອາເມລິກາ ໂຈ ໄບເດນ ທີ່ມີຕໍ່ຈີນ: ການແຂ່ງຂັນທີ່ຂັບເຄື່ອນໂດຍພັນທະມິດ ຫຼືການປະເຊີໜ້າແບບສົງຄາມເຢັນ?) Brookings, ເດືອນພຶດສະພາ 2021, https://www.brookings.edu/research/bidens-china-strategy-coalition-driven-competition-or-cold-war-style-confrontation/
(27) Maegan Vazquez: “Russia issues sanctions against Biden and a long list of US officials and political figures” (ແປໂດຍຫຍໍ້: ລັດເຊຍອອກມາດຕະການຂວ້ຳບາດຕໍ່ປະທານາທິບໍດີອາເມລິກາ ໂຈ ໄບເດນ ພ້ອມທັງ ເຈົ້າໜ້າທີ່ ແລະ ບຸກຄົນສຳຄັນທາງການເມືອງຈຳນວນຫຼາຍຂອງອາເມລິກາ), CNN, ວັນທີ 15 ມີນາ 2022, https://edition.cnn.com/2022/03/15/politics/biden-us-officials-russia-sanctions/index.html
(28) Huaxia: “Full text of the report to the 20th National Congress of the Communist Party of China” (ແປໂດຍຫຍໍ້: ຂໍ້ຄວາມເຕັມຂອງລາຍງານທີ່ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ XX ຂອງພັກກອມມູນິດຈີນ), Xinhua, ວັນທີ 25 ຕຸລາ 2022, https://english.news.cn/20221025/8eb6f5239f984f01a2bc45b5b5db0c51/c.html
(29) Xem: “World Economic Outlook: Countering the cost - of - living crisis” (ແປໂດຍຫຍໍ້: ແງ່ຫວັງເສດຖະກິດໂລກ: ຮັບມືກັບວິກິດການຄ່າຄອງຊີບ) International Monetary Fund, ເດືອນຕຸລາ 2022, https://www.imf.org/en/Publications/WEO/Issues/2022/10/11/world-economic-outlook-october-2022
- ບົດນີ້ໄດ້ລົງພິມໃນວາລະສານກອມມູນິດ ສະບັບທີ 1014 (ເດືອນພຶດສະພາ 2023)
