ຈາກການສ້າງຕັ້ງປະເທດ ຈົນເຖິງຄວາມປາດຖະໜາຢາກກາຍເປັນຊາດ - ປະເທດ
ທີ່ຈະເລີນເຂັ້ມແຂງ
ທີ່ຈະເລີນເຂັ້ມແຂງ
ວກ. - ປະຫວັດສາດຂອງຊາດຫວຽດນາມ ແລະ ປະຫວັດສາດຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ມານະຈິດແລະຄວາມປາດຖະໜາຂອງຊາດແມ່ນອາລົມຈິດ ແຕ່ກໍ່ແມ່ນຄວາມເຊື່ອແບບເຫດຜົນນິຍົມ, ເມື່ອໄດ້ປຸກຕື່ນແລະເສີມຂະຫຍາຍມັນຈະກາຍເປັນອຸດົມຄະຕິ ແລະເຈດຈຳນົງ ຂອງປວງຊົນທັງຊາດ. ຫຼັກຂອງຄວາມເຊື່ອແບບເຫດຜົນນິຍົມນັ້ນ ແມ່ນການທົດສອບໃນຄວາມເປັນຈິງຂອງຫຼັກການທາງການເມືອງຂອງພັກ: ຍາມໃດກໍ່ຖືເອົາພາລະກິດອັນເປັນທຳຂອງຊາດ, ຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊົນ ແລະຜົນປະໂຫຍດຂອງປະເທດ ເປັນອັນດັບໜຶ່ງ. ນີ້ແມ່ນສິ່ງທີ່ປະທານໂຮ່ຈີມິນ ແລະພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ເຂົ້າໃຈຊາບຊຶມຕະຫຼອດ.
ມານະຈິດແລະຄວາມປາດຖະໜາຂອງຊາດແມ່ນອາລົມຈິດ ແຕ່ກໍ່ແມ່ນຄວາມເຊື່ອແບບເຫດຜົນນິຍົມ, ເມື່ອໄດ້ປຸກຕື່ນແລະເສີມຂະຫຍາຍ ມັນຈະກາຍເປັນອຸດົມຄະຕິແລະເຈດຈຳນົງ ຂອງປວງຊົນທັງຊາດ (ຜົນງານ: “ລຸງໂຮ່ຝາກໃຈໃຫ້ປະຊາຊົນ” ໂດຍຈິດຕະກອນ ເຈິ່ນງວຽນດ໊ານ ຈັດສະແດງທີ່ ຫໍພິພິທະພັນສິລະປະຫວຽດນາມ) _ ພາບ: ເອກະສານ
ຫວນຄືນເມື່ອ 75 ປີກ່ອນ, ໃນເດືອນກັນຍາປີ 1945, ໃນຈົດໝາຍເຖິງນັກຮຽນໃນມື້ທຳອິດຂອງການເຂົ້າໂຮງຮຽນ ເມື່ອປະເທດໄດ້ຮັບເອກະລາດແລະເສລີພາບຄືນໃໝ່, ປະທານໂຮ່ຈີມິນຂຽນວ່າ: “ຫວຽດນາມຈະກາຍເປັນປະເທດທີ່ສວຍງາມຫຼືບໍ່, ຊາດຫວຽດນາມຈະສາມາດກ້າວຂຶ້ນສູ່ຄວາມສະຫງ່າລາສີ ເພື່ອຢືນຄຽງບ່າຄຽງໄຫຼ່ກັບບັນດາປະເທດມະຫາອຳນາດໃນ 5 ທະວີບໄດ້ຫຼືບໍ່, ສິ່ງດັ່ງກ່າວສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນອາໄສຄວາມພະຍາຍາມຮ່ຳຮຽນຂອງພວກນ້ອງນັກຮຽນ”(1).
ກ່ອນໜ້ານີ້ 20 ປີ, ທ່ານພົນເອກ ຫວໍ ງວຽນຢ໊າບ ຂຽນວ່າ: “ເມື່ອເບິ່ງຄືນໄປໃນສະຕະວັດທີ 20, ຄົນຫວຽດທີ່ກ້າຫານແລະສະຫຼາດ, ໄດ້ເຮັດສິ່ງທີ່ເບິ່ງຄືວ່າເປັນໄປບໍ່ໄດ້, ໄດ້ເຮັດໃຫ້ຄວາມເປັນຈິງທາງປະຫວັດສາດກາຍເປັນຕຳນານ. ເຂົ້າສູ່ສະຕະວັດທີ 21 ແລະສະຫັດສະຫວັດໃໝ່, ຊາດຫວຽດນາມດ້ວຍຄວາມປາດຖະໜາອັນຍິ່ງໃຫຍ່ແລະປັນຍາປະດິດຄິດສ້າງ, ຈະມີຄວາມໄຝ່ຝັນອັນສັກກາລະແລະຫັນຄວາມໄຝ່ຝັນເຫຼົ່ານັ້ນກາຍເປັນຄວາມເປັນຈິງທາງປະຫວັດສາດ”(2).
ໃນບົດປາໄສທີ່ຜ່ານມາມໍ່ນີ້, ສະຫາຍເລຂາທິການໃຫຍ່, ປະທານປະເທດ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ ໄດ້ຢືນຢັນວ່າ: “ປະເທດຫວຽດນາມບໍ່ເຄີຍມີພາລະກິດອັນໃຫຍ່ໂຕ, ຄວາມສາມາດບົ່ມຊ້ອນ, ຖານະຕຳແໜ່ງແລະຊື່ສຽງລະດັບສາກົນຄືປະຈຸບັນ”(3). ອາດຈະເວົ້າໄດ້ວ່າ, ພາລະກິດອັນຍິ່ງໃຫຍ່, ຄວາມສາມາດບົ່ມຊ້ອນ, ຖານະຕຳແໜ່ງ ແລະຊື່ສຽງລະດັບສາກົນ ຂອງຫວຽດນາມໃນປະຈຸບັນນີ້ ແມ່ນຜົນສຳເລັດໂດຍກົງຂອງກິດຈະການປ່ຽນແປງໃໝ່ປະເທດໃນເກືອບ 35 ປີທີ່ຜ່ານມາ, ແຕ່ມັນຍັງເປັນຜົນສຳເລັດທົ່ວໄປ ຂອງການຕໍ່ສູ້ຢ່າງບໍ່ຮູ້ອິດຮູ້ເມື່ອຍ ເພື່ອປະຕິບັດຄວາມມຸ່ງຫວັງໃນຄວາມຈະເລີນເຂັ້ມແຂງຂອງຊາດໃຫ້ປະກົດເປັນຈິງ ໃນຕະຫຼອດປະຫວັດສາດ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ນີ້ກໍ່ແມ່ນພື້ນຖານເພື່ອໃຫ້ຊາດຫວຽດນາມບືນຕົວຂຶ້ນສູ່ຈຸດສູງສຸດຂອງເຈດຈຳນົງ ແລະຄວາມປາດຖະໜາຂອງຕົນ ໃນຍຸກແຫ່ງອາລະຍະທຳທາງປັນຍາ, ໂລກາພິວັດ ແລະການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ.
ພາລະກິດຂອງປະເທດ ແລະ ຄວາມປາດຖະໜາຂອງຊາດໃນປະຫວັດສາດ
ອາດຈະເຫັນໄດ້ວ່າ, ໃນຕະຫຼອດປະຫວັດສາດແຫ່ງການສ້າງສາປະເທດແລະປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດນັ້ນ, ຊາດຫວຽດນາມຍາມໃດກໍ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າເປັນຊາດທີ່ມີຄວາມສາມັກຄີໃນຊຸມຊົນສູງ, ມີຄວາມເຂັ້ມແຂງທົນທານ ແລະມີຄວາມປາດຖະໜາທີ່ແຮງກ້າທີ່ສຸດ. ເນື້ອໃນຂອງຄວາມປາດຖະໜາແຫ່ຊາດໄດ້ສະແດງອອກ ແລະຖ່າຍທອດຈາກຮຸ່ນກ່ອນໄປສູ່ຮຸ່ນຕໍ່ໆໄປ ພາຍໃຕ້ບັນດາຮູບການທີ່ຕ່າງກັນ ແລະດ້ວຍບັນດາເນື້ອໃນສະເພາະທີ່ຕ່າງກັນ - ກຳນົດໂດຍເງື່ອນໄຂປະຫວັດສາດ, ແຕ່, ເນື້ອໃນທີ່ກວມລວມຄື: ເອກະລາດ, ເສລີພາບ, ອາລະຍະທຳ ແລະ ຈະເລີນເຂັ້ມແຂງ.
ບັນດາຫຼັກຖານທາງໂບຮານຄະດີໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ, ແຕ່ສະໄໝທຳອິດຂອງປະຫວັດສາດຂອງຊາດ - ຍຸກຂອງສະໄໝລັດ ວັນລາງ ແລະ ເອົາຫຼາກ, ບັນພະບຸລຸດຂອງຊາວຫວຽດນາມ ຮູ້ວິທີການຈັດຕັ້ງສັງຄົມທີ່ຂ້ອນຂ້າງເຂັ້ມງວດ ແລະມີລະບຽບໂດຍອີງໃສ່ການພັດທະນາທີ່ສະຫງ່າລາສີຂອງອາລະຍະທຳແມ່ນ້ຳແດງ. ລາຍຄວັດຕ່າງໆຢູ່ທາງໜ້າຂອງກອງທອງແດງ ງ້ອກຫລຸ ແລະໃນກອງທອງແດງປະເພດອື່ນໆ ລ້ວນແຕ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງວັນບຸນຕ່າງໆຂອງຊາວກະສິກອນ - ແມ່ນ້ຳ ລຳເຊ, ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນເຖິງສັງຄົມທີ່ມີປະຊາກອນເຕົ້າໂຮມສູງ ແລະ ມີການຈັດຕັ້ງ-ແບ່ງບົດບາດຢ່າງຈະແຈ້ງ, ແໜ້ນແຟ້ນ. ການມີຢູ່ຂອງສົບໄຖທອງແດງຫຼາຍປະເພດເປັນຫຼັກຖານວ່າ ກະສິກຳເຂົ້າປຽກໄດ້ຮັບການຈັດລະບຽບແລະພັດທະນາດີພໍສົມຄວນ. ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ການຄົ້ນພົບອາວຸດຫຼາຍຊະນິດທີ່ຕ່າງກັນ, ຕັ້ງແຕ່ອາວຸດດັ້ງເດີມທີ່ເປັນເຄື່ອງມືໃນການອອກແຮງງານ ຈົນເຖິງອາວຸດທີ່ມີໄວ້ສຳລັບນັກຮົບມືອາຊີບເຊັ່ນ ລູກສອນທອງແດງສາມຫຼ່ຽມ, ມີດສັ້ນ, ດາບ, ຫອກ, ງ້າວ,... ໄດ້ພິສູດໃຫ້ເຫັນວ່າ ດິນແດນທີ່ຊຸມຊົນຊາວຫວຽດນາມບູຮານອາໄສຢູ່ນັ້ນ ອຸດົມສົມບູນຫຼາຍ ແລະສັງຄົມຂອງຊຸມຊົນເຫຼົ່ານີ້ ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງພໍສົມຄວນ. ແລະບາງທີ ມັນອາດຈະແມ່ນເຫດຜົນທີ່ເຮັດໃຫ້ດິນແດນເຫຼົ່ານີ້ ມັກຈະຖືກກອງກຳລັງຮຸກຮານຕ່າງປະເທດທີ່ພະຍາຍາມຍຶດຄອງ.
ໃນເງື່ອນໄຂປະຫວັດສາດຄືແນວນັ້ນ, ບັນພະບຸລຸດຊາວຫວຽດນາມໃນເວລານັ້ນ ໄດ້ສະແດງອອກແລະຝາກຝັງຄວາມປາດຖະໜາຂອງພວກເຂົາໃນຕຳນານ ເຊິ່ງຖ້າປອກລອກສິ່ງປົກຄຸມທີ່ເພີ້ຝັນອອກໄປ ຈະເຫັນຂໍ້ຄວາມເນື້ອໃນມະນຸດອາລະຍະທຳທີ່ຈະແຈ້ງແລະແທ້ຈິງທີ່ສຸດ. ນັ້ນແມ່ນຈິດສຳນຶກກ່ຽວກັບຕົ້ນກໍາເນີດຮ່ວມກັນແລະຄວາມສາມັກຄີຊຸມຊົນ (ນິທານ “ເກີດດິນ, ເກີດນ້ຳ”, “ຫຼາກລອງກວັນ ແລະ ໂອເກີ”), ຄວາມປາດຖະໜາທີ່ຈະພິຊິດແລະຄວບຄຸມທຳມະຊາດ (ນິທານ “ພະຍາແຫ່ງພູເຂົາ ແລະ ພະຍາແຫ່ງແມ່ນ້ຳ”, ນິທານ “ມາຍອານຕຽມ”), ສາມັກຄີກັນຕໍ່ສູ້ຕ້ານການຮຸກຮານຈາກພາຍນອກ (ນິທານ “ແຖນຢ໋ອງ”, ນິທານ “ກາວໂລ້”, ນິທານ “ໜ້າໄມ້ກາຍຍະສິດ”...).
ຖັດຈາກນັ້ນ, ໃນໄລຍະເວລາກວ່າພັນປີພາຍໃຕ້ການຄອບຄອງຂອງສັກດິນາພາກເໜືອ, ຊາດຫວຽດນາມຍັງຄົງຮັກສາຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາ ແລະ ຫຼໍ່ໍລ້ຽງເຈດຈຳນົງເອກະລາດ, ເສລີພາບແຫ່ງຊາດຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ. ໃນສະພາບການທີ່ຍິ່ງຖືກກົດຂີ່ຂົ່ມເຫັງເທົ່າໃດ, ປະຊາຊົນຫວຽດນາມຍິ່ງຕໍ່ສູ້ຢ່າງເດັດດ່ຽວ ແລະສະແດງຄວາມປາດຖະໜາຂອງຊາດຢ່າງຈະແຈ້ງເທົ່ານັ້ນ. ນັ້ນແມ່ນໃນລະດູບານໃໝ່ປີ 40, ສອງພະນາງຈຶງຈັກແລະຈຶງຍີ້ ໄດ້ “ໂບກທຸງແດງເທິງຫົວຊ້າງ” ຮຽກຮ້ອງປະຊາຊົນລຸກຮືຂຶ້ນຕໍ່ສູ້ຕ້ານພວກປົກຄອງ, ໃນທັນທີ, ຜູ້ນຳແລະປະຊາຊົນໃນທຸກແຂວງ, ເມືອງໄດ້ຕອບສະໜອງຢ່າງພ້ອມພຽງຮຽງໜ້າ, ໃນເວລາອັນສັ້ນໄດ້ຂັບໄລ່ເຈົ້ານາຍຜູ້ປົກຄອງ ຊູ່ຢິ່ງ, ໂຄ່ນລົ້ມແອກປົກຄອງຂອງລາຊະວົງຮັ່ນທັງໝົດ.
ກວ່າ 200 ປີຕໍ່ມາ, ໃນປີ 248, ໂດຍປະຕິບັດຕາມແບບຢ່າງຂອງສອງພະນາງຈຶງຈັກແລະຈຶງຍີ້ນັ້ນ, ພະນາງຈ້ຽວທິຈິງ ໄດ້ຍົກສູງທຸງຊາດດຳເນີນການລຸກຮືຂຶ້ນອີກ. ເຖິງວ່າບໍ່ມີການບັນທຶກໄວ້ໃນປື້ມປະຫວັດສາດກໍ່ຕາມ, ແຕ່ຊາວພື້ນເມືອງຈາກຫຼາຍລຸ້ນຄົນ ຍັງໄດ້ເຜີຍແຜ່ຄຳເວົ້າແລະຄວາມກ້າຫານຂອງພະນາງຈ້ຽວ: “ຂ້າພະເຈົ້າຢາກຂີ່ສາຍລົມແຮງ, ຢຽບກະແສຄື້ນຮ້າຍ, ຟັນຝ່າປາວານເພັດຊະຂາດໃນທະເລຕາເວັນອອກ, ຂັບໄລ່ສັດຕູອອກຈາກເຂດແດນຂອງປະເທດ, ເພື່ອກູ້ປະຊາຊົນອອກຈາກຄວາມເປັນຂ້າທາດ, ບໍ່ຍອມກົ້ມຫົວຄຸເຂົ່າເປັນລູກແຫຼ້ງຕີນມືຂອງພວກຕ່າງດ້າວ”(4). ຄວາມປາດຖະໜານັ້ນ, ເຈດຈຳນົງແລະຄວາມກ້າຫານນັ້ນ ຂອງພະນາມຈ້ຽວ ແລະປະຊາຊົນ ຢາວເຈົາ ໃນສະໄໝນັ້ນໄດ້ເຮັດໃຫ້ພວກຂ້າເສິກທາງພາກເໜືອຕ້ອງຫວາດຫວັ່ນຂວັນເສຍ, ເຮັດໃຫ້ນາຍພົນ ຫຼິ້ວເຢີ້ນ ຂອງສັດຕູຈົ່ມວ່າ: “ຖືງ້າວຕໍ່ສູ້ກັບເສືອບໍ່ຍາກ. ແຕ່ການຮັບມືກັບພະນາງກະສັດແມ່ນຫຍຸ້ງຍາກແທ້ໆ(5).
ເຖິງປີ 540, ທ່ານ ຫຼີບີ໋ ໄດ້ນຳພາປະຊາຊົນ ຢາວເຈົາ ລຸກຮືຂຶ້ນແລະໂຄ່ນລົ້ມແອກປົກຄອງຂອງຂ້າເສິກທາງພາກເໜືອອີກຄັ້ງ, ຍາດເອົາອຳນາດອະທິປະໄຕຂອງຊາດຄືນມາໄດ້. ທ່ານໄດ້ສ້າງຕັ້ງລາຊະວົງໃໝ່ຂຶ້ນໂດຍປະກາດວ່າ ນາມເດ໋ ຕັ້ງຊື່ຊາດວ່າວ້ານຊວັນ ແລະຕັ້ງເມືອງຫຼວງໃນລອງບຽນ. ການປະກາດຂອງຈັກກະພັດ ຫຼີບີ໋ ແລະການຕັ້ງຊື່ປະເທດວ່າວ້ານຊວັນ ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງເຖິງຄວາມກ້າຫານແລະຄວາມປາດຖະໜາ ຂອງບັນພະບຸລຸດຂອງພວກເຮົາ ໃນການເປັນເອກະລາດ, ຄວາມຍືນຍົງ ແລະເທົ່າທຽມກັນກັບພາກເໜືອໃນເວລານັ້ນ.
ສະຕະວັດທີ X, ພາຍຫຼັງໄຊຊະນະອັນຍິ່ງໃຫຍ່ໃນແມ່ນ້ຳ ແບັດດັ່ງ ປີ 938, ໂສ້ຄາແຫ່ງການປົກຄອງຂອງສັດຕູທາງເໜືອຖືກທຳລາຍໝົດ. ວິລະຊົນທີ່ເປັນຕົວແທນໃຫ້ແກ່ເຈດຈຳນົງແລະຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາຂອງປະເທດຊາດ ທີ່ນຳພາປະຊາຊົນຫວຽດນາມສ້າງວິລະກຳອັນສະຫງ່າອົງອາດນັ້ນແມ່ນພະນະທ່ານ ໂງ ກວ່ຽນ - ຜູ້ໄດ້ຮັບການຍອມຮັບຈາກໜັງສືປະຫວັດສາດວ່າ “ຜູ້ມີທັກສະໃນການສູ້ຮົບທີ່ດີ, ມີຄຸນງາມຄວາມດີທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ໃນການກໍ່ຕັ້ງປະເທດຄັ້ງໃໝ່, ນຳໜ້າບັນດາກະສັດ”(6). ທ່ານຍັງໄດ້ສ້າງພື້ນຖານສຳລັບການຟື້ນຟູປະເທດໃຫ້ຈະເລີນ ພາຍຫຼັງຍຸກແຫ່ງການປົກຄອງຂອງສັດຕູທາງທິດເໜືອ.
ຜ່ານບັນດາລາຊະວົງ ໂງ, ດິງ, ເລກ່ອນໜ້າ, ພື້ນຖານຄວາມເປັນເອກະລາດ, ເປັນເຈົ້າຕົນເອງ ແລະ ເປັນເອກະພາບຂອງປະເທດຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບການປັບປຸງຍິ່ງຂຶ້ນ, ພິເສດແມ່ນ ພາຍຫຼັງທີ່ລາຊະວົງຫຼີໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນ ແລະ ຕັດສິນຕົກລົງຍ້າຍເມືອງຫຼວງຈາກ ຮວາລື ມາທີ່ເມືອງ ດ້າຍລາ (ປີ 1010), ເປີດຊະຕາຊີວິດໃໝ່ໃຫ້ກັບປະເທດດ້າຍຫວຽດ(*) - ຊະຕາຊີວິດແຫ່ງການບິນຂຶ້ນ ຖືກຕາມຊື່ໃໝ່ຂອງເມືອງຫຼວງທັງລອງ (ທັງລອງ - ມັງກອນບິນຂຶ້ນ).
ພາລະກິດແລະຊະຕາຊີວິດຂອງປະເທດນັບມື້ນັບໝັ້ນຄົງ ແມ່ນພື້ນຖານເພື່ອໃຫ້ປະຊາຊົນຫວຽດນາມປົກປັກຮັກສາພື້ນຖານເອກະລາດ ແລະຄວາມເປັນເຈົ້າຕົນເອງຂອງຊາດ ຂຶ້ນສູ່ລະດັບໃໝ່. ປີ 1075, ເມື່ອໄດ້ຮັບຂ່າວວ່າລາຊະວົງຊົ້ງໄດ້ລວບລວມກອງກຳລັງຂອງພວກເຂົາທີ່ເມືອງຊົວຄຳ ແລະ ເມືອງຊົວຫຼີມທີ່ຕິດກັບຊາຍແດນ, ແລະໄດ້ກະກຽມຢ່າງຮີບດ່ວນ ສຳລັບສົງຄາມບຸກໂຈມຕີປະເທດດ້າຍຫວຽດ, ກະສັດແລະເສນາອາມາດຂອງລາຊະວົງຫຼີ ມີຄວາມກ້າຫານພຽງພໍທີ່ຈະປະຕິບັດແຜນການ “ລົງມືກ່ອນເພື່ອເອົາຊະນະ” ເພື່ອສະກັດກັ້ນແລະທັບມ້າງກົນອຸບາຍຮຸກຮານຂອງລາຊະວົງຊົ້ງ. ໃນປີຕໍ່ມາ, 1076, ລາຊະວົງຊົ້ງສົ່ງກອງກຳລັງທະຫານມາຮຸກຮານປະເທດດ້າຍຫວຽດ, ທ່າມກາງສົງຄາມທີ່ດຸເດືອດນັ້ນ ບົດກະວີ “ກະວີນິພົນທີ່ສັກສິດ” ໄດ້ດັງກ້ອງກັງວານ, ປຸກລຸກຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາຂອງປະຊາຊົນດ້າຍຫວຽດຕໍ່ເສລີພາບ, ເອກະລາດ, ຄວາມເຂັ້ມແຂງ ແລະ ທຽບເທົ່າກັບບັນດາປະເທດໃຕ້ - ເໜືອ:
“ດິນແດນປະເທດທາງຕອນໃຕ້ແມ່ນຂອງກະສັດແຫ່ງພາກໃຕ້,
ສິ່ງດັ່ງກ່າວໄດ້ລະບຸຢ່າງຈະແຈ້ງໃນໜັງສືແຫ່ງສະຫວັນ,
ເປັນຫຍັງພວກສັດຕູຈຶ່ງມາຮຸກຮານ,
ພວກເຈົ້າຈະຖືກຕີໃຫ້ແຕກທະລາຍ!” (7).
ບົດກະວີນິລະນາມນີ້ໄດ້ຮັບການບັນທຶກໄວ້ໃນໜັງສືປະຫວັດສາດ ເຊິ່ງເປັນການປະກາດເອກະລາດຄັ້ງທຳອິດຂອງຊາດ-ປະເທດຊາດຫວຽດນາມ. ຜ່ານບັນດາລາຊະວົງ ຫຼີ, ເຈິ່ນ, ປະເທດນັບມື້ນັບມີຄວາມໝັ້ນຄົງຍືນຍົງ, ພື້ນຖານອາລະຍະທຳຂອງດ້າຍຫວຽດນັບມື້ນັບຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ, ໄຊຊະນະອັນພິລະອາດຫານ - ດ້ວຍການຕໍ່ຕ້ານການຮຸກຮານຂອງຕ່າງປະເທດສາມຄັ້ງ, ເອົາຊະນະກອງທັບມອງໂກນ - ຢ໋ວນຜູ້ຮຸກຮານ. “ປະເທດໝັ້ນຄົງຍືນຍົງໝື່ນປີ”(8).
ຮອດຕົ້ນສະຕະວັດທີ XV, ຫຼັງຈາກຄວາມລົ້ມເຫຼວຂອງສົງຄາມຕໍ່ຕ້ານທີ່ນຳໂດຍພໍ່ແລະລູກຊາຍ ໂຮ່ກູ໋ວລີ, ອີກເທື່ອໜຶ່ງ ປະເທດຂອງພວກເຮົາຖືກຕົກຢູ່ພາຍໃຕ້ແອກປົກຄອງອັນໂຫດຮ້າຍຂອງພວກສັດຕູທາງເໜືອ. ກະສັດແຫ່ງລາຊະວົງໝິງ ໄດ້ສັ່ງໂດຍກົງໃຫ້ ຈ໋າງຝູ ແລະຜູ້ບັນຊາການກອງທັບແຫ່ງ “ລາຊະວົງສະຫວັນ” ເມື່ອບຸກເຂົ້າມາຮຸກຮານດ້າຍຫວຽດ: ພົບເຫັນສິລາຈາລຶກໃຫ້ທຳລາຍສິລາຈາລຶກ, ພົບເຫັນປື້ມໜັງສືແມ່ນຕ້ອງຍຶດເອົາແລະນຳກັບໄປຍັງປະເທດຈີນ ຫຼືເຜົາຖິ້ມ, ໄລ່ລ້າຫາຜູ້ມີຄວາມສາມາດເພື່ອນຳໄປຍັງພາກເໜືອ. ຈຸດປະສົງຂອງນະໂຍບາຍນີ້ບໍ່ແມ່ນສິ່ງອື່ນໃດນອກເໜືອຈາກການເຮັດໃຫ້ຊາດຫວຽດນາມລືມຮາກເຫງົ້າຂອງຕົນ, ລົບຮາກຖານອາລະຍະທຳວັດທະນະທຳ ເພື່ອຂະຈັດຄວາມປາດຖະໜາ ແລະທຳລາຍດັບສູນເຈດຈຳນົງໃນເອກະລາດແລະເສລີພາບຂອງປະເທດຫວຽດນາມ. ພາຍໃຕ້ການນຳ ພາຂອງ ເລເລີ້ຍ, ຫງວຽນຈ້າຍ ແລະວິລະຊົນຂອງປະເທດຫວຽດນາມ, ປະຊາຊົນເຮົາໄດ້ສາມັກຄີເປັນຈິດໜຶ່ງໃຈດຽວ, ລຸກຮືຂຶ້ນຕໍ່ສູ້ຢ່າງເດັດກ່ຽວໜຽວແໜ້ນ ແລະໄດ້ຂັບໄລ່ກອງທະຫານໝິງອອກຈາກດິນແດນປະເທດເຮົາ. ຜ່ານການທົດສອບອັນດຸເດືອດຮ້າຍແຮງນັ້ນ, ມານະຈິດແລະຄວາມປາດຖະໜາຂອງຊາດກໍ່ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງອີກຄັ້ງ, ກາຍເປັນກຳລັງຂັບເຄື່ອນທາງຈິດວິນຍານທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ທີ່ສຸດ:
“ເມື່ອພິຈາລະນາເບິ່ງປະເທດດ້າຍຫວຽດຂອງພວກເຮົາ,
ແທ້ຈິງແລ້ວເປັນປະເທດທີ່ມີອາລະຍະທຳ,
ດິນແດນອານາເຂດເປັນຂອງພວກເຮົາ,
ປະເພນີເໜືອ, ໃຕ້ກໍ່ແຕກຕ່າງກັນ.
ຜ່ານຈ້ຽວ, ດິງ, ຫຼີ, ເຈິ່ນ ສືບຕໍ່ກັນສ້າງປະເທດ;
ພ້ອມກັນກັບ ຮັ່ນ, ຖັງ, ຊົ້ງ, ຢ໋ວນ ເປັນເຈົ້າຂອງຜູ້ລະເຂດ.
ເຖິງວ່າບາງຄັ້ງຈະເຂັ້ມແຂງແລະອ່ອນແອແຕກຕ່າງກັນ,
ແຕ່ວິລະຊົນຜູ້ອົງອາດກ້າຫານແມ່ນບໍ່ເຄີຍຂາດ”(9).
ປະເທດໄດ້ມີອິດສະລະເສລີອີກຄັ້ງ, ປະຊາຊົນຫວຽດນາມໄດ້ຟື້ນຟູຄວາມເປັນເຈົ້າຕົນເອງ ແລະ ເອກະລັກວັດທະນະທຳກໍ່ໄດ້ຮັບການຮັກສາໄວ້.
ນັບແຕ່ໄຊຊະນະອັນຍິ່ງໃຫຍ່ຂອງສົງຄາມປົດປ່ອຍຊາດໃນຕົ້ນສະຕະວັດທີ XV, ພາລະກິດອັນຍິ່ງໃຫຍ່ແລະຖານະບົດບາດຂອງປະເທດດ້າຍຫວຽດນັບມື້ນັບໄດ້ຮັບການປັບປຸງແລະພັດທະນາ. ອາລະຍະທຳວັດທະນະທຳແຫ່ງຊາດໄດ້ຂະຫຍາຍຕົວຢ່າງຮຸ່ງເຮືອງ ບົນພື້ນຖານເສດຖະກິດກະສິກຳເຂົ້າປຽກທີ່ມີການຈັດລະບຽບ; ອານາຈັກນັບມື້ນັບຂະຫຍາຍໄປທາງທິດໃຕ້ ແລະໄດ້ດຶງດູດຊຸມຊົນຕ່າງໆເຂົ້າກັບຊົນຊາດຫວຽດນາມຢ່າງຍືນຍົງແລະສັນຕິພາບ. ເຖິງວ່າປະເທດຈະຕົກຢູ່ໃນສະພາບການແບ່ງແຍກແລະການຜິດຖຽງກັນ, ຈາກເລ - ມາກ ເຖິງຈິ້ງ - ຫງວຽນ ກໍ່ຕາມ, ແຕ່ ກຳລັງພາຍໃນຂອງປະເທດຊາດຍັງໄດ້ຮັບການເພີ່ມພູນຄູນສ້າງຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ. ດັ່ງນັ້ນເຖິງທ້າຍສະຕະວັດທີ XVIII, ຫວຽດນາມເປັນປະເທດມະຫາອຳນາດໃນອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້. ຄວາມຈິງທີ່ວ່າ ລາຊະວົງໄຕເຊີນຍັງໜຸ່ມນ້ອຍ ແຕ່ກໍ່ໄດ້ສາມາດເອົາຊະນະສົງຄາມຮຸກຮານສອງຄັ້ງໄດ້ຢ່າງວ່ອງໄວ: ການຮຸກຮານຂອງສະຫຍາມທາງທິດໃຕ້ (ປີ 1785) ແລະການຮຸກຮານຂອງກອງທັບລາຊະວົງຊິງທາງພາກເໝືອ (ປີ 1789) ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງບົດບາດທີ່ຕັ້ງ, ຄວາມເຂັ້ມແຂງແລະເຈດຈຳນົງຂອງຊາດຫວຽດນາມໃນເວລານັ້ນ. ຄຳ “ຮຽກຮ້ອງນາຍແລະພົນທະຫານ” ຂອງຈັກກະພັດ ກວາງຈູງ ໃນພິທີອອກເດີນທາງການທະຫານກ່ອນບຸນປີໃໝ່ປີລະກາ (ປີ 1789)ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາຂອງປະເທດຊາດຕໍ່ເອກະລາດ ແລະເສລີພາບໄດ້ຖືກເປີດເຜີຍໃນຮູບແບບຖະແຫຼງການວັດທະນະທຳການເມືອງ:
“ຕີສັດຕູໃຫ້ມັນຕ້ອງປະໃຫ້ຜົມຍາວ!
ຕີສັດຕູໃຫ້ມັນຕ້ອງປະໃຫ້ແຂ້ວດຳ!
ຕີສັດຕູໃຫ້ມັນບໍ່ມີເຫຼືອເສື້ອຫຸ້ມເຫຼັກພຽງປ່ຽງ,
ຕີສັດຕູໃຫ້ມັນບໍ່ມີເຫຼືອລົດພຽງຄັນເພື່ອກັບປະເທດ,
ຕີໃຫ້ສັດຕູຮູ້ເຖິງກຳລັງແຮງຂອງຊາດເຮົາ
ວ່າເປັນປະເທດເອກະລາດອະທິປະໄຕ!”(10).
ຮອດເຄິ່ງທ້າຍສະຕະວັດທີ XIX, ຍ້ອນເຫດຜົນຫຼາຍປະການທີ່ປະເທດເຮົາຖືກຕົກໃນການປົກຄອງ, ເປັນອານານິຄົມຂອງລ່າເມືອງຂຶ້ນຝຣັ່ງ. ປະຊາຊົນຫວຽດນາມຫຼາຍຊັ້ນຄົນໄດ້ລຸກຂຶ້ນຢ່າງອົງອາດກ້າຫານ, ດ້ວຍຈິດໃຈ “ໃຊ້ເລືອດຮ້ອນລ້າງຮອຍເປື້ອນຂ້າທາດ”, ຕັດສິນໃຈຍາດເອົາເອກະລາດແລະເສລີພາບຄືນມາໃຫ້ປະເທດຊາດ. ແລະອີກເທື່ອໜຶ່ງ, ໃນການຕໍ່ສູ້ດ້ວຍເລືອດແລະໄຟນັ້ນ, ຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາຂອງຊາດໄດ້ສະຫວ່າງສະໄຫວຂຶ້ນອີກ. ໃນສະພາບການປະຫວັດສາດໃໝ່, ຄຽງຂ້າງກັນກັບຄວາມປາດຖະໜາອັນແຮງກ້າໃນການຟື້ນຟູເອກະລາດແລະເສລີພາບນັ້ນ ປະຊາຊົນຫວຽດນາມໄດ້ສະແດງຄວາມປາດຖະໜາຢາກໃຫ້ປະເທດຫວຽດນາມໃໝ່ ທີ່ມີປະຊາທິປະໄຕ, ຈະເລີນເຂັ້ມແຂງ ແລະ ຄຽງບ່າຄຽງໄຫຼ່ກັບບັນດາມະຫາອຳນາດຂອງ 5 ທະວີບ ໃນໂລກແຫ່ງການແຂ່ງຂັນທີ່ດຸເດືອດແບບ “ຜູ້ເຂັ້ມແຂງຈະຊະນະ, ຜູ້ອ່ອນແອຈະພ່າຍແພ້”. ນີ້ແມ່ນເນື້ອໃນໃໝ່, ແມ່ນລະດັບສູງໃໝ່ ຂອງວິໄສທັດແລະຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາຂອງຊາດຫວຽດນາມ, ກາຍເປັນຄັນທຸງແນວຄິດຂອງຂະບວນການຮັກຊາດຫວຽດນາມໃນຕົ້ນສະຕະວັດທີ XX ນຳໂດຍບັນດານັກຂົງຈື໊ທີ່ກ້າວໜ້າ ໂດຍມີຜູ້ນຳທີ່ໂດດເດັ່ນທີ່ສຸດສອງຄົນຄື ຟາຍໂບ້ຍເຈົາ ແລະ ຟານເຈົາຈິງ.
ໂດຍໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກລັດທິປະຊາທິປະໄຕນາຍທຶນຕາເວັນຕົກ, ອາບຢູ່ໃນ “ນໍ້າຝົນເອີຣົບແລະລົມອາຊີ”, ບັນດານັກຂົງຈື໊ທີ່ກ້າວໜ້າໄດ້ພະຍາຍາມ “ປົດປ່ອຍ” ຂະບວນການຮັກຊາດຂອງຫວຽດນາມອອກຈາກຂໍ້ຈຳກັດໂດຍທຳມະຊາດ ຂອງກອບປະເພນີ, ວາງການຕໍ່ສູ້ປົດປ່ອຍຊາດຂອງຫວຽດນາມໃນສະພາບການຂອງຍຸກສະ ໄໝ, ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ທະຫານແລະປະຊາຊົນຕື່ນຕົວ ແລະ ຮັບເອົາສິ່ງທີ່ຍອດຍິ່ງຂອງອາລະຍະທຳຕາເວັນຕົກ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນການສຶກສາຕາມຫຼັກການ “ການຮຽນຮູ້ແທ້ຈິງ” ເພື່ອສົ່ງເສີມ “ອາຊີບທີ່ແທ້ຈິງ”, ມຸ່ງໄປສູ່ “ການສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງດ້ວຍຕົນເອງ”, ນັ້ນໝາຍຄວາມວ່າ ຕ້ອງປະຕິຮູບປະເທດ, ຕ້ອງ“ຂະຫຍາຍຄວາມຮັບຮູ້ຂອງປະຊາຊົນ; ປັບປຸງຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາແລະຄວາມກ້າຫານຂອງປະຊາຊົນ; ເຮັດໃຫ້ຊີວິດຂອງປະຊາຊົນອິ່ມໜຳສຳລານແລະເຂັ້ມແຂງແຮງກ້າ”.
ເຖິງວ່າບາງຄັ້ງຂະບວນການຖືກແບ່ງແຍກອອກເປັນຫຼາຍທ່າອຽງທີ່ຕ່າງກັນ (“ຈະລາຈົນ” ຫຼື “ປະຕິຮູບ”, “ສະມາຄົມອັດສະລິຍະ” ຫຼື “ສະມາຄົນໝົ່ນໝອງ”) ແລະສະແດງອອກໃນຮູບແບບທີ່ແຕກຕ່າງກັນເຊັ່ນ ດົງຊູ (ການສຶກສາກ່ຽວກັບຕາເວັນອອກ), ດົງຄິງເງ້ຍທຸກ (ການປະຕິຮູບພາສາ) ຫຼືສະໜັບສະໜູນໃຫ້ຕັດຜົມ, ປ່ຽນເຄື່ອງນຸ່ງ,... ແຕ່ຄັນທຸງແນວຄິດແມ່ນການລວມເຂົ້າກັນລະຫວ່າງສອງເປົ້າໝາຍສູງສຸດຄື ເອກະລາດແຫ່ງຊາດແລະປະຕິຮູບປະເທດ. ທ່ານ ຟາມໂບ້ຍເຈົາ ໄດ້ຂຽນປຶ້ມ “ຫວຽດນາມໃໝ່” (ປີ 1907) ເຊິ່ງສາມາດຖືວ່າເປັນໂຄງການການເມືອງຂອງຂະບວນການຮັກຊາດຫວຽດນາມທັງໝົດ ໃນຕົ້ນສັດຕະວັດທີ XX.
ໃນປຶ້ມດັ່ງກ່າວ, ທ່ານ ຟາມໂບ້ຍເຈົາ ໄດ້ໃຊ້ຈິດໃຈແລະຄວາມຄິດຂອງຕົນເພື່ອຊີ້ແຈງບັນດາບັນຫາດັ່ງຕໍ່ໄປນີ້: ເປັນຫຍັງຕ້ອງປະຕິຮູບປະເທດ? ພາລະກິດການປະຕິຮູບປະເທດມີເປົ້າໝາຍຫຍັງແດ່? ດຳເນີນການປະຕິຮູບປະເທດຕາມທິດທາງ ແລະດ້ວຍວິທີແກ້ໄຂໃດແດ່? ຜ່ານການຊີ້ແຈງບັນດາບັນຫາເທິງນີ້, ປະຊາຊົນຫວຽດນາມຈະມີຄວາມສຳນຶກພື້ນຖານຂອງ“ປະເທດຫວຽດນາມໃໝ່” ຫຼັງຈາກການປະຕິຮູບປະເທດບັນລຸຜົນສຳເລັດ, ເຫັນແຈ້ງພາລະກິດອັນສູງສົ່ງແລະອະນາຄົດທີ່ສົດໃສຂອງປະເທດແລະເຊື້ອຊາດ, ສິ່ງດັ່ງກ່າວໄດ້ສ້າງໃຫ້ມີຄວາມກ້າຫານ, ຄວາມກະຕືລືລົ້ນ ແລະຄວາມຕັ້ງໃຈທີ່ຈະເຂົ້າຮ່ວມໃນການຂົນຂວາຍປະຕິຮູບແລະກູ້ຊາດ. ຈົນກວ່າການກຳເນີດຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ, ນີ້ແມ່ນໂຄງການການເມືອງທີ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາຂອງຊາດຫວຽດນາມໃນຍຸກໃກ້ປະຈຸບັນ.
ຕາມທ່ານ ຟານໂບ້ຍເຈົາ, ເປົ້າໝາຍທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດຂອງການປະຕິຮູບແມ່ນກໍ່ສ້າງປະເທດຫວຽດນາມໃໝ່ທີ່ມີເອກະລາດແລະມີອຳນາດອະທິປະໄຕແຫ່ງຊາດຄົບທຸກຢ່າງ ແລະ ເປັນປະເທດຫວຽດນາມທີ່ຈະເລີນເຂັ້ມແຂງ. “ຫຼັງຈາກປະຕິຮູບແລ້ວ, ຄວາມຮູ້ຂອງປະຊາຊົນຈະຂະຫຍາຍອອກໄປ, ຈິດໃຈອົງອາດກ້າຫານຂອງປະຊາຊົນຈະເພີ່ມສູງຂຶ້ນ, ສິດທິຂອງປະຊາຊົນຈະຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ; ຊະຕາກຳຂອງປະເທດຫວຽດນາມແມ່ນຂອງຄົນຫວຽດນາມ (...) ພວກເຮົາຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຮອດລະດັບນັ້ນ, ພວກເຮົາມີຄວາມສຸກຫລາຍປານໃດ ! ”(11). ປະເທດຫວຽດນາມຈະເປັນປະເທດປະຊາທິປະໄຕ ແລະເປັນປະເທດຫວຽດນາມເສລີ. ນັ້ນແມ່ນພື້ນຖານການເມືອງ, ວັດທະນະທຳ, ຈິດໃຈ, ເປີດທາງໃຫ້ຫວຽດນາມກາຍເປັນປະເທດມະຫາອຳນາດທາງເສດຖະກິດລະດັບໂລກ.
ຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາຂອງຄົນເຮົາແມ່ນແຮງກ້າຫຼາຍ, ແມ່ນວິທີທີ່ຄົນເຮົາວາດພາບກ່ຽວກັບອະນາຄົດ, ແລະໃນສະພາບການປະຫວັດສາດຕົ້ນສະຕະວັດທີ XX ນັ້ນ ຄວາມຄາດຫວັງຂອງຟານໂບ້ຍເຈົາ ມີຄວາມໂຣແມນຕິກ, ແຕ່ບໍ່ແມ່ນຄວາມເພີ້ຝັນທາງການເມືອງ. ຕົວຢ່າງຂອງຍີ່ປຸ່ນແລະອີກຫຼາຍປະເທດໃນຕາເວັນຕົກ ເຊິ່ງເປັນປະເທດດ້ອຍພັດທະນາ ແຕ່ຍ້ອນການປະຕິຮູບຈຶ່ງໄດ້ກາຍເປັນປະເທດມະຫາອຳນາດ ແມ່ນການພິສູດໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມປາຖະໜາຕໍ່ຄວາມຈະເລີນເຂັ້ມແຂງ.
ພື້ນຖານແຫ່ງພາລະກິດຂອງປະເທດແລະຄວາມປາດຖະໜາຂອງຊາດ ທີ່ເຫັນຈາກປະຫວັດສາດ
ເບິ່ງຄືນຫຼັງສາມາດເຫັນວ່າ, ຄວາມປາດຖະໜາທີ່ເປັນປະຈຳແລະແຮງກ້າ ໃນຕະຫຼອດປະຫວັດສາດ ແຫ່ງການສ້າງສາແລະປົກປັກຮັກສາປະເທດ ຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມແມ່ນ ເອກະລາດ, ເສລີພາບ, ອາລະຍະທຳ ແລະ ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ. ນັ້ນແມ່ນເນື້ອໃນຫຼັກຂອງລັດທິຮັກຊາດດັ້ງເດີມຂອງຫວຽດນາມ, ແມ່ນປັດໄຈສາມັກຄີແລະເຕົ້າໂຮມກຳລັງແຮງຂອງທົ່ວປວງຊົນ, ສ້າງພື້ນຖານວັດທະນະທຳແລະການເມືອງໃຫ້ແກ່ພາລະກິດອັນຍິ່ງໃຫຍ່ຂອງປະເທດຊາດ.
ແຫຼ່ງກຳເນີດຂອງຄວາມປາດຖະໜານັ້ນ, ບໍ່ແມ່ນມາມະທຳ, ບໍ່ແມ່ນຢູ່ບ່ອນໄກລິບໃນທິດສະດີການເມືອງ, ຄຳສອນຂອງສາດສະໜາ ຫລືເຈດຈຳນົງອັດຕະວິໄສຂອງລາຊະວົງໃດໆ ຫຼືຂອງ “ກະສັດ, ພະເຈົ້າສັກສິດ” ໃດໆ, ແຕ່ມັນນອນຢູ່ໃນຄວາມປາດຖະໜາປະຈຳວັນຂອງຊາວຫວຽດນາມ. ແຕ່ເພື່ອໃຫ້ປະຊາຊົນທັງຊາດມີຊີວິດທີ່ສະຫງົບສຸກ, ອິ່ມໜຳສຳລານ ແລະຖືກຕ້ອງປອງດອງກັນ, ບໍ່ພຽງແຕ່ໄດ້ຮັບ “ບຸນຄຸນຂອງຟ້າຝົນແລະແສງແດດ” ເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ປະເທດຍັງຕ້ອງຫຼີກລ້ຽງໄພພິບັດການຮຸກຮານຈາກພາຍນອກແລະຄວາມວຸ້ນວາຍພາຍໃນ, ໝາຍຄວາມວ່າປະເທດຕ້ອງມີເອກະລາດ, ເສລີພາບ ແລະຍິ່ງກວ່ານັ້ນແມ່ນ, ປະຊາຊົນຕ້ອງໄດ້ຮັບການຮັບປະກັນບັນດາເງື່ອນໄຂທີ່ຈຳເປັນ ສຳລັບການອອກແຮງງານທີ່ມີຜົນຜະລິດ, ມີຊີວິດທີ່ສະຫງົບສຸກ ໃນສັງຄົມທີ່ກົມກຽວແລະມີຄວາມເມດຕາ.
ປະສົບການທາງປະຫວັດສາດທີ່ໄດ້ມາຈາກການຟື້ນຟູບັນດາລາຊະວົງ ຕັ້ງແຕ່ສະຕະວັດທີ X ເຖິງສະຕະວັດທີ XIX ໃຫ້ເຫັນວ່າ, ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມປາດຖະໜາງ່າຍໆທີ່ກ່າວມາຂ້າງເທິງຂອງປະຊາຊົນ, ເພື່ອປັບປຸງພາລະກິດຂອງຊາດ ແລະສົ່ງເສີມຄວາມປາດຖະໜາຂອງຊາດໃຫ້ສູງສະຫງ່າ, ກາຍເປັນມານະຈິດອັນສູງສົ່ງຂອງປະເທດຊາດນັ້ນ ແມ່ນຕ້ອງມີ “ເຈົ້າກະສັດບໍລິສຸດ, ເສນາອາມາດທີ່ດີ”. “ປະຊາຊົນຖືເອົາການກິນຄືສະຫວັນ” - ຍ້ອນຮັບຮູ້ໄດ້ສິ່ງດັ່ງກ່າວ, ບັນດາ “ກະສັດ, ເຈົ້າພະຍາບໍລິສຸດ” ແລະບັນດາ “ເສນາບໍດີທີ່ສະຫຼາດ, ແມ່ທັບທີ່ເກ່ງກ້າສາມາດ” ລ້ວນແຕ່ໄດ້ອອກແຮງເອົາໃຈໃສ່ເບິ່ງແຍງດູແລ ແລະຮັບປະກັນບັນດາເງື່ອນໄຂ ຂອງພື້ນຖານການກະສິກຳເຂົ້າປຽກ. ເພື່ອໃຫ້ການເກັບກ່ຽວໄດ້ຮັບຜົນດີ, ກະສັດແລະເສນາບໍດີ ຕ້ອງປະຕິບັດພິທີກຳທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດເຊັ່ນ: ພິທີໄຫວ້ພະທີ່ຫໍບູຊາປະເທດ, ພິທີການໄຖຄາດທີ່ທົ່ງນາ; ກະສັດຍັງຕ້ອງໄດ້ແຕ່ງຕັ້ງຂ້າລາຊະບໍລິພານເພື່ອເບິ່ງແຍງລະບົບຄັນຄູ, ຊຸກຍູ້ໃຫ້ເຈົ້າໜ້າທີ່ທ້ອງຖິ່ນເອົາໃຈໃສ່ວຽກງານຊົນລະປະທານ; ຈັດຕັ້ງການບຸກເບີກທີ່ດິນ, ຄວບຄຸມພວກນາຍບ້ານ ເພຍກວານ, ບໍ່ໃຫ້ພວກເຂົາສວຍໃຊ້ສິດ ອຳນາດໃນການຂົ່ມເຫັງຊາວບ້ານ, ລະເມີດກົດໝາຍ ຫຼືກໍ່ກວນ. ຖ້າໂຊກບໍ່ດີ, ເມື່ອປະສົບກັບໄພພິບັດທາງທຳມະຊາດ, ບາງຄັ້ງກະສັດກໍ່ຕ້ອງຈັດພິທີອະທິຖານຕໍ່ສະຫວັນ, ບາງຄັ້ງກໍ່ຕ້ອງໄດ້ກັບໃຈເພື່ອ “ຄືນຟ້າສະຫວັນ” ເພື່ອເປັນພອນໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນ... ປະຊາຊົນເຊື່ອວ່າ, ເມື່ອກະສັດຈັດພິທີນະມັດສະການດັ່ງກ່າວໄດ້ເປັນຢ່າງດີ, ປະຊາຊົນຈະໄດ້ຢູ່ເຢັນເປັນສຸກ, ອິ່ມໜຳສຳລານ, ປະເທດຈະມີຄວາມສະຫງົບ, ເຕັມໄປດ້ວຍສຽງຮ້ອງເພງທີ່ມ່ວນຊື່ນຄຶກຄື້ນ. ກົງກັນຂ້າມ, ໃນໄລຍະເວລາປະຫວັດສາດທີ່ແນ່ນອນ, ເມື່ອກະສັດແລະເສນາອາມາດບໍ່ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ເບິ່ງແຍງຊີວິດຂອງບ່າວໄພ່ລາສະດອນ, ຫຼືມີພຶດຕິການບໍ່ດີທີ່ເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນຕົກສູ່ຄວາມອຶດຫິວ, ຄວາມທຸກຍາກລຳບາກ, ຕ້ອງອົບພະຍົບຍ້າຍຖິ່ນຖານເພື່ອຫາອາຫານ, ໃນເວລານັ້ນ ຈິດໃຈຂອງປະຊາຊົນກໍ່ແຕກສະຫຼາຍ ແລະ ປະຊາຊົນຢູ່ໃນຄວາມວຸ້ນວາຍ. ໃນເງື່ອນໄຂດັ່ງກ່າວ, ຖ້າຕ້ອງປະເຊີນໜ້າກັບການຮຸກຮານຈາກພາຍນອກຫຼືການຈະລາຈົນຢູ່ພາຍໃນ, ປະເທດຈະຕົກຢູ່ໃນອັນຕະລາຍ, ຊະຕາກຳຂອງປະເທດບໍ່ສາມາດຟື້ນຟູໄດ້.
ດັ່ງນັ້ນ, ສິ່ງທີ່ສ້າງແກນກາງຂອງຄວາມປາດຖະໜາ ວິໄສທັດແລະເຈດຈຳນົງຂອງຊາດໃນປະຫວັດສາດຫວຽດນາມນັ້ນ ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນປັດຊະຍາແຫ່ງຄວາມປອດໄພຂອງປະຊາຊົນແລະເພື່ອປະຊາຊົນເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ທີ່ສຳຄັນກວ່ານັ້ນແມ່ນລັກສະນະນຳໜ້າ, ນຳພາ, ເປີດທາງໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນ ແລະປະເທດຊາດກ້າວສູ່ອະນາຄົດທີ່ສົດໃສ.
ຄວາມປາດຖະໜາ, ວິໄສທັດ ແລະເຈດຈຳນົງຂອງຊາດຫວຽດນາມ ໃນຍຸກສະໄໝໂຮ່ຈີມິນ
ພາຍຫຼັງທີ່ໄດ້ຮັບເອົາລັດທິມາກ-ເລນິນ, ປີ 1925 ທ່ານຫງວຽນອ໋າຍກວັກກໍ່ຕັ້ງສະມາຄົມຊາວໜຸ່ມປະຕິວັດຫວຽດນາມ ໂດຍມີແກນກາງຄືຄະນະກອມມູນິດ, ເລີ່ມຕົ້ນການກະກຽມທາງດ້ານທິດສະດີແລະການຈັດຕັ້ງ ເພື່ອກ້າວໄປເຖິງການສ້າງຕັ້ງພັກກອມມູນິດຢູ່ປະເທດຫວຽດນາມ, ນຳພາພາລະກິດປະຕິວັດຫວຽດນາມໄປຕາມເສັ້ນທາງຂອງການປະຕິວັດກຳມາຊີບ. ໃນລະຫວ່າງປີ 1925 ຮອດປີ 1927, ທ່ານຫງວຽນອ໋າຍກວັກສຸມໃສ່ການຝຶກອົບຮົມແລະບຳລຸງສ້າງພະນັກງານຊຸດທຳອິດ, ຊ່ວຍໃຫ້ຊາວໜຸ່ມ-ນັກຮຽນຮູ້ໜຸ່ມນ້ອຍຈາກຕາເວັນຕົກ ເປີດກວ້າງສາຍຕາ, ຄວາມຮູ້ທິດສະດີ, ທັກສະໃນການໂຄສະນາ, ຈັດຕັ້ງ, ນຳພາ ແລະ ພິເສດແມ່ນຝຶກຝົນຫຼໍ່ຫຼອມຄຸນສົມບັດປະຕິວັດ. ຜ່ານນັ້ນເຮັດໃຫ້ພວກເຂົາມີຄວາມເຊື່ອໃໝ່, ວິໄສທັດໃໝ່ ແລະຄວາມປາດຖະໜາໃໝ່.
ສຳຫຼວດປະສົບການການປະຕິວັດໂລກ, ທ່ານຫງວຽນອ໋າຍກວັກໄດ້ສະຫຼຸບວ່າ: “ໃນໂລກປະຈຸບັນ, ພຽງແຕ່ການປະຕິວັດລັດເຊຍໄດ້ປະສົບຄວາມສຳເລັດ, ແລະ ຜົນສຳເລັດໄດ້ມາເຖິງ, ຊຶ່ງໝາຍຄວາມວ່າ ປະຊາຊົນໄດ້ຮັບຄວາມສຸກຈາກເສລີພາບ, ຄວາມສະເໝີພາບທີ່ແທ້ຈິງ, ບໍ່ແມ່ນເສລີພາບແລະຄວາມສະເໝີພາບຈອມປອມຄືທີ່ຈັກກະພັດຝຣັ່ງອວດອ້າງໃນອານນາມ. (...) ການປະຕິວັດລັດເຊຍສອນຜູ້ນຳ ຫວຽດນາມວ່າ ເພື່ອໃຫ້ການປະຕິວັດປະສົບຄວາມສຳເລັດ ແມ່ນຕ້ອງຖືປະຊາຊົນ (ກຳມະການແລະຊາວນາ) ເປັນຮາກຖານ, ຕ້ອງມີພັກການເມືອງທີ່ໝັ້ນຄົງ, ຕ້ອງອົດທົນໜຽວແໜ້ນ, ຈະຕ້ອງເສຍສະລະ, ຕ້ອງເປັນເອກະພາບ. ເວົ້າລວມແມ່ນຕ້ອງຕາມລັດທິກາກມາກແລະເລນິນ”(12).
“ກຳມະການແລະຊາວນາແມ່ນກົດຮາກຂອງການປະຕິວັດ”, ຕ້ອງເຮັດການປະຕິວັດຈົນເຖິງ “ຈຸດໝາຍ” ເພື່ອໃຫ້ປະຊາຊົນ “ໄດ້ຊົມໃຊ້ຄວາມສຸກແຫ່ງເສລີພາບແລະສະເໜີພາບທີ່ແທ້ຈິງ” - ນັ້ນແມ່ນຫຼັກການຫຼັກຂອງທ່ານຫງວຽນອ໋າຍກວັກ - ໂຮ່ຈີມິນ ແລະ ກໍ່ແມ່ນຮາກຖານປັດຊະຍາການເມືອງຂອງພັກຂອງພວກເຮົາ. ນັ້ນກໍ່ແມ່ນຄວາມປາດຖະໜາຂອງປວງຊົນທັງຊາດ ໃນການຕໍ່ສູ້ເອົາເປັນເອົາຕາຍ ເພື່ອປົດປ່ອຍປະເທດຊາດ, ປົດປ່ອຍຊົນຊັ້ນ, ປົດປ່ອຍສັງຄົມ ແລະປົດປ່ອຍມະນຸດ. ຈາກໂຄງການການເມືອງທຳອິດ (ເດືອນກຸມພາ 1930) ໂດຍມີເປົ້າໝາຍດັ່ງຕໍ່ໄປນີ້: “ໂຄ່ນລົ້ມຈັກກະພັດນິຍົມຝຣັ່ງແລະພວກສັກດິນາ; ເຮັດໃຫ້ປະເທດຫວຽດນາມເປັນເອກະພາບຢ່າງສົມບູນ” ຕິດກັບການ: “ປະຊາຊົນມີເສລີພາບໃນການຈັດຕັ້ງ. ຊາຍແລະຍິງມີສິດສະເໝີພາບ ແລະອື່ນໆ; ປະຕິບັດການສຶກສາສາມັນຕາມກຳມະກອນແລະຊາວນາ”(13) ໄດ້ໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງ ເຖິງຄວາມປາດຖະໜາອັນແຮງກ້າຂອງຊາດຫວຽດນາມ ເຊິ່ງໄດ້ຫັນເປັນອັນລະອຽດແລະຍົກຂຶ້ນສູ່ລະດັບໃໝ່ ໃນແນວທາງຂອງພັກ. ຕາມຄັນທຸງແນວຄິດດັ່ງກ່າວຂອງພັກ, ປະຊາຊົນຫວຽດນາມນັບມື້ນັບສາມັກຄີຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ, ຜ່ານຜ່າສິ່ງທ້າທາຍທີ່ຮຸນແຮງ ເພື່ອ “ເອົາກຳລັງແຮງຂອງພວກເຮົາເພື່ອປົດປ່ອຍເຮົາເອງ”, ຟື້ນຟູເອກະລາດແລະເອກະພາບຂອງປະເທດຊາດ, ສ້າງຕັ້ງປະເທດສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕຫວຽດນາມ ໃນລະດູໃບໄມ້ຫຼົ່ນປີ 1945.
ທັນທີພາຍຫຼັງທີ່ປະເທດໄດ້ຮັບເອກະລາດ, ປະທານໂຮ່ຈີມິນໄດ້ຂຽນຈົດໝາຍເຖິງອຳນາດການປົກຄອງປະຕິວັດທຸກຂັ້ນ. ເພິ່ນໄດ້ຕັກເຕືອນວ່າ: “ຖ້າປະເທດມີເອກະລາດ, ແຕ່ປະຊາຊົນບໍ່ມີຄວາມສຸກແລະເສລີພາບ, ຄວາມເປັນເອກະລາດກໍ່ບໍ່ມີຄວາມໝາຍຫຍັງເລີຍ”(14). ປະທານໂຮ່ຈີມິນຍັງຕັ້ງຫຼັກການການເມືອງສຳລັບອຳນາດການປົກຄອງປະຕິວັດ: “ສິ່ງໃດທີ່ເປັນປະໂຫຍດຕໍ່ປະຊາຊົນ ເຮົາຕ້ອງເຮັດໃຫ້ດີທີ່ສຸດ. ສິ່ງທີ່ທຳຮ້າຍປະຊາຊົນ ເຮົາຕ້ອງຫຼີກລ່ຽງ”(15).
ສາມາດເຫັນໄດ້ຢ່າງຈະແຈ້ງວ່າ ຄວາມປາດຖະໜາແຫ່ງຊາດ ແລະເຈດຈຳນົງການເມືອງ ໃນແນວຄິດຂອງປະທານໂຮ່ຈີມິນ ແມ່ນການສືບທອດຄວາມປາດຖະໜາແລະເຈດຈຳນົງ ຂອງຄົນຫວຽດຫຼາຍລຸ້ນ ໃນປະຫວັດສາດນັບພັນປີຂອງຊາດ. ຄວາມປາດຖະໜາແລະເຈດຈຳນົງດັ່ງກ່າວ ໄດ້ປະກອບສ່ວນປັບປຸງກຸ່ມກ້ອນມະຫາສາມັກຄີຂອງຊາດ ແລະປະກອບສ່ວນສ້າງຄວາມເຊື່ອໝັ້ນອັນໜັກແໜ້ນຂອງປະຊາຊົນ ຕໍ່ການນຳພາຂອງພັກ ໃນໄລຍະສົງຄາມທີ່ດຸເດືອດ 2 ຄັ້ງແຕ່ປີ 1945 ເຖິງປີ 1975.
ກ່ອນທີ່ຈະຈາກໄປ, ປະທານໂຮ່ຈີມິນໄດ້ຂຽນ ພິໄນກຳ ເຊິ່ງໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ປະເທດ, ພັກ ແລະປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ເພີ່ມທະວີເຈດຈຳນົງແລະຄວາມປາດຖະໜາອັນແຮງກ້າແລະຍິ່ງໃຫຍ່:
“ພູຜາ, ແມ່ນ້ຳ, ຜູ້ຄົນບໍ່ສູນສິ້ນ;
ຊະນະຂ້າເສິກອາເມລິກາ, ພວກເຮົາຈະສ້າງສາລື່ນນີ້ສິບເທົ່າ!”(16).
ປະທານໂຮ່ຈີມິນຍັງໄດ້ຕັກເຕືອນຢ່າງຈົດຈໍ່ວ່າ: “ພັກຕ້ອງມີແຜນການ ທີ່ດີທີ່ສຸດ ເພື່ອພັດທະນາເສດຖະກິດແລະວັດທະນະທຳ, ແນໃສ່ຍົກສູງຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ ຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ”(17).
ປະທານໂຮ່ຈີມິນກໍ່ໄດ້ເລັງເຫັນເຖິງຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທີ່ກ່າຍກອງ ໃນພາລະກິດການສ້າງສາປະເທດຄືນໃໝ່ ໃນສະໄໝຫຼັງສົງຄາມ, ແລະໃຫ້ຄຳແນະນຳພິເສດ: “ວຽກງານເທິງນີ້ແມ່ນໃຫຍ່ຫຼວງ, ໜັກໜ່ວງ ແລະສັບສົນທີ່ສຸດ, ແຕ່ກໍ່ສະຫງ່າລາສີທີ່ສຸດ. ນີ້ແມ່ນການຕໍ່ສູ້ຕ້ານສິ່ງທີ່ເກົ່າແກ່ ເປ່ເພ, ເພື່ອສ້າງສິ່ງໃໝ່ທີ່ຂຽວງາມ. ເພື່ອຍາດເອົາໄຊຊະນະໃນການສູ້ຮົບຍັກໃຫຍ່ນີ້ ແມ່ນຕ້ອງປຸກລະດົມປະຊາຊົນທັງຊາດ, ຈັດຕັ້ງແລະອົບຮົມສຶກສາທົ່ວປວງຊົນ, ອີງໃສ່ກຳລັງແຮງອັນມະຫາສານຂອງປະຊາຊົນທັງຊາດ”(18). “ວຽກງານທີ່ຕ້ອງເຮັດກ່ອນອື່ນໝົດແມ່ນປັບປຸງພັກ, ເຮັດໃຫ້ສະມາຊິກພັກແຕ່ລະຄົນ, ສະມາຊິກຄະນະຊາວໜຸ່ມແຕ່ລະຄົນ, ແຕ່ລະໜ່ວຍພັກ ພະຍາຍາມປະຕິບັດສຳເລັດໜ້າທີ່ທີ່ພັກມອບໝາຍໃຫ້, ຮັບໃຊ້ປະຊາຊົນຢ່າງສຸດຈິດສຸດໃຈ”(19).
ຈຸດປະສົງຂອງການປັບປຸງພັກແມ່ນເຮັດໃຫ້ພັກໝັ້ນຄົງເຂັ້ມແຂງກວ່າອີກ, ສົມກັບໜ້າທີ່ແລະບົດບາດຂອງພັກກຳອຳນາດ, ເປັນຕົວແທນໃຫ້ແກ່ເຈດຈຳນົງແລະຄວາມປາດຖະໜາຂອງປວງຊົນທັງຊາດ. ປະທານໂຮ່ຈີມິນຂຽນວ່າ: “ພັກເຮົາແມ່ນພັກກຳອຳນາດ. ສະມາຊິກພັກແລະພະນັກງານແຕ່ລະຄົນຕ້ອງເຊື່ອມຊຶມຄຸນສົມບັດປະຕິວັດ ຢ່າງແທ້ຈິງ, ດຸໝັ່ນ ປະຢັດ ຊື່ຕົງບໍລິສຸດ, ເຫັນແກ່ຜົນປະໂຫຍດສ່ວນລວມບໍ່ເຫັນແກ່ຜົນປະໂຫຍດສ່ວນຕົວ. ຕ້ອງຮັກສາໃຫ້ພັກມີຄວາມສະອາດປອດໃສອີ່ຫຼີ, ຕ້ອງໃຫ້ສົມກັບເປັນຜູ້ນຳພາ, ເປັນຜູ້ຮັບໃຊ້ທີ່ບໍລິສຸດຂອງປະຊາຊົນ”(20). ປະທານໂຮ່ຈີມິນຢືນຢັນວ່າ ຖ້າເຮັດໄດ້ຄືແນວນັ້ນ, ເຖິງວ່າວຽກງານຈະໄຫຍ່ຫຼວງພຽງໃດ, ຫຍຸ້ງຍາກພຽງໃດກໍ່ຕາມ ແຕ່ປະຊາຊົນຫວຽດນາມກໍ່ຕ້ອງຊະນະຢ່າງແນ່ນອນ.
ໃນເວລາຫຼາຍກວ່າເຄິ່ງສັດຕະວັດທີ່ຜ່ານມາ, ພັກແລະປະຊາຊົນຫວຽດນາມໄດ້ພະຍາຍາມປະຕິບັດຄຳແນະນຳແລະຄຳຕັກເຕືອນຂອງປະທານໂຮ່ຈີມິນ, ຍ້ອນແນວນັ້ນ ພາລະກິດຂອງປະເທດຫວຽດນາມໃນປະຈຸບັນ ຈຶ່ງໃຫຍ່ຫຼວງແລະໝັ້ນຄົງກວ່າເວລາໃດໝົດ, ຖານະບົດບາດແລະອິດທິພົນຂອງປະເທດຊາດໃນເວທີສາກົນ ໄດ້ຮັບການຢັ້ງຢືນແລະໄດ້ຮັບການປັບປຸງໃຫ້ດີຂຶ້ນເລື້ອຍໆ. ເມື່ອເບິ່ງຄືນຫຼັງໄປໃນເສັ້ມທາງທີ່ຜ່ານມາ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນການເດີນທາງຂອງປະເທດ ແຕ່ພາຍຫຼັງໄຊຊະນະອັນຍິ່ງໃຫຍ່ໃນລະດູບານໃໝ່ປີ 1975 ຈົນເຖິງທຸກວັນນີ້, ສາມາດຖອດຖອນໄດ້ບົດຮຽນທີ່ສຳຄັນຈຳນວນໜຶ່ງ.
ທີໜຶ່ງ, ບົດຮຽນກ່ຽວກັບການ “ປຸກລະດົມປວງຊົນ, ຈັດຕັ້ງແລະອົບຮົມສຶກສາປວງຊົນ, ອີງໃສ່ກຳລັງແຮງທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ຂອງປວງຊົນ”. ນີ້ແມ່ນສິ່ງທີ່ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມປະຕິບັດໄດ້ດີທີ່ສຸດ ໃນໄລຍະແຫ່ງການຕໍ່ສູ້ຍາດອຳນາດການປົກຄອງ ແລະໃນສົງຄາມປະຕິວັດ. ຍ້ອນເຫດນັ້ນ, ການປະຕິວັດຫວຽດນາມໄດ້ຜ່ານຜ່າສິ່ງທ້າທາຍທັງໝົດ, ປະເທດຫວຽດນາມໄດ້ສ້າງຜົນງານອັນຍິ່ງໃຫຍ່ໃນສະຕະວັດທີ XX. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ໃນໄລຍະຫຼັງສົງຄາມ, ບົດຮຽນກ່ຽວກັບການເຕົ້າໂຮມກຳລັງແຮງຂອງປະຊາຊົນ, ຕາມຄຳຕັກເຕືອນຂອງປະທານໂຮ່ຈີມິນ, ບາງຄັ້ງບໍ່ໄດ້ຮັບການຊາບຊຶມແລະປະຕິບັດຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ. ຄວາມຜິດພາດອັດຕະວິໄສໃນໄລຍະປີ 1975 - 1986 ບາງຄັ້ງໄດ້ເຮັດໃຫ້ຄວາມເຊື່ອໝັ້ນຂອງປະຊາຊົນ “ຊຸດໂຊມລົງຢ່າງຮຸນແຮງ”. ໂດຍຮັບຮູ້ຂໍ້ບົກຜ່ອງດັ່ງກ່າວ, ໃນເມື່ອເລີ່ມຕົ້ນການປ່ຽນແປງໃໝ່, ພັກໄດ້ນຳສະເໜີ ຄຳຂວັນທີ່ວ່າ “ເອົາປະຊາຊົນເປັນກົກຮາກ” ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍສາມໂຄງການເສດຖະກິດໃຫຍ່ (ສະບຽງອາຫານ, ເຄື່ອງອຸປະໂພກບໍລິໂພກ ແລະສິນຄ້າສົ່ງອອກ), ເອົາໃຈໃສ່ເບິ່ງແຍງດູແລຊີວິດດ້ານວັດຖຸແລະຈິດໃຈຂອງປະຊາຊົນ. ດັ່ງນັ້ນ, ຫວຽດນາມໄດ້ຜ່ານຜ່າໄລຍະວິກິດເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ແລະຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທີ່ຮ້າຍແຮງໃນຊຸມປີຕົ້ນໆຂອງໄລຍະແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃໝ່.
ໃນໄລຍະແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃໝ່, ໃນບາງຄັ້ງ ຢູ່ບາງແຫ່ງ, ການພົວພັນລະຫວ່າງພັກແລະປະຊາຊົນ, ລະຫວ່າງອຳນາດການປົກຄອງແລະປະຊາຊົນ ແລະລະຫວ່າງພະນັກງານແລະປະຊາຊົນ ບໍ່ດີ, ຊ້ຳພັດຍັງມີການລະເມີດຢ່າງຮ້າຍແຮງ. ໃນເວລານັ້ນ ໄດ້ເກີດຄວາມບໍ່ສະຫງົບ ແລະ “ຈຸດຮ້ອນ” ຢູ່ບາງແຫ່ງເຊັ່ນ ຢູ່ແຂວງຖາຍບິ່ງປີ 1996 - 1997; ຢູ່ເຂດໄຕງວຽນ, ໄຕບັກ ແລະ ທີ່ຜ່ານມາມໍ່ນີ້ແມ່ນຢູ່ ຖູທຽມ (ນະຄອນໂຮ່ຈີມິນ), ຢູ່ ດົ່ງເຕິມ (ນະຄອນຮ່າໂນ້ຍ)...ການປະໃຫ້ພະນັກງານສະມາຊິກຈຳນວນໜຶ່ງ, ລວມທັງພະນັກງານຊັ້ນສູງແລະນາຍທະຫາຍຂອງກຳລັງປະກອບອາວຸດ, ລະເມີດລະບຽບວິໄນຂອງພັກແລະກົດໝາຍຂອງລັດ, ຕົກຢູ່ໃນວິຖີຊີວິດທີ່ບໍ່ດີ, ທຸຈະລິດ, ສໍ້ລາດບັງຫຼວງ,... ທັງໝົດນີ້ໄດ້ສ້າງຜົນກະທົບທາງລົບຕໍ່ຄວາມເຊື່ອໝັ້ນຂອງປະຊາຊົນຕໍ່ລະບອບແລະຕໍ່ອະນາຄົດຂອງປະເທດ.
ຕໍ່ໜ້າສະພາບການດັ່ງກ່າວ, ໃນແຕ່ລະໄລຍະແລະສຳລັບບັນຫາແຕ່ລະປະເພດ, ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມໄດ້ມີແຜນນະໂຍບາຍທີ່ເໝາະສົມ ຖືກຕ້ອງ. ບັນດານະໂຍບາຍເສດຖະກິດທີ່ບຸກທະລຸ, ທັນການແລະຖືກຕ້ອງ, ເຊັ່ນນະໂຍບາຍມອບເໝົາການປະລິດໃນກະສິກຳ, ບັນດານະໂຍບາຍຕ້ານໄພເງິນເຟີ້, ຕັ້ງແຕ່ແຜນນະໂຍບາຍພັດທະນາພື້ນຖານເສດຖະກິດການຜະລິດສິນຄ້າຫຼາຍພາກສ່ວນ ຈົນເຖິງການພັດທະນາພື້ນຖານເສດຖິກີດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ, ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນ, ເປີດປະຕູປະເທດ, ເພີ່ມຄວາມສາມາດແຂ່ງຂັນ,...ບໍ່ພຽງແຕ່ໄດ້ນຳປະເທດຫວຽດນາມ ຫຼຸດພົ້ນອອກຈາກຄວາມທຸກຍາກເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງກາຍເປັນປະເທດທີ່ກຳລັງພັດທະນາທີ່ຂະຫຍັນຂັນເຄື່ອນ ດ້ວຍຄວາມພະຍາຍາມເພື່ອຮັດແຄບຊ່ອງຫວ່າງທີ່ຢູ່ເບື້ອງຫຼັງປະເທດອື່ນໆ ໃນພາກພື້ນແລະໃນໂລກ.
ພ້ອມກັນກັບບັນດານະໂຍບາຍການປ່ຽນແປງໃໝ່ທີ່ນັບມື້ນັບຄົບຊຸດ ແລະເປີດກວ້າງໃນທຸກຂົງເຂດນັ້ນ, ການຂົນຂວາຍປັບປຸງພັກ, ການຕໍ່ສູ້ຢ່າງເດັດດ່ຽວແລະມີປະສິດທິຜົນ ຕ້ານການສໍ້ລາດບັງຫຼວງ, ຕ້ານການໃຊ້ຈ່າຍຟຸມເຟືອຍ ແລະອາຊະຍາກຳທາງເສດຖະກິດອື່ນໆ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ຄວາມເຊື່ອໝັ້ນຂອງປະຊາຊົນຕໍ່ການນຳພາຂອງພັກແລະອະນາຄົດຂອງການປະຕິວັດ ນັບມື້ນັບໝັ້ນຄົງ. ນັບແຕ່ປີທີ່ແລ້ວ, ຄວາມພະຍາຍາມແລະຄວາມສຳເລັດເບື້ອງຕົ້ນ ໃນການຕໍ່ສູ້ກັບການລະບາດຂອງພະຍາດໂຄວິດ 19 ຍິ່ງສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ເມື່ອພັກແລະລັດອີງໃສ່ກຳລັງແຮງຂອງປະຊາຊົນ, ຮູ້ວິທີການຈັດຕັ້ງ ຂົນຂວາຍແລະເສີມຂະຫຍາຍກຳລັງແຮງຂອງປະຊາຊົນ, ປະເທດຫວຽດນາມຈະ“ປະສົບຄວາມສຳເລັດຢ່າງແນ່ນອນ”. ຄວາມສາມັກຄີທີ່ໝັ້ນແກ່ນຍາມໃດກໍ່ເປັນບ່ອນອີງທີ່ໝັ້ນຄົງ ເພື່ອໃຫ້ທົ່ວທັງຊາດສາມາດຜ່ານຜ່າສິ່ງທ້າທາຍທຸກຢ່າງ, ບໍ່ວ່າສິ່ງທ້າທາຍນັ້ນຈະຍິ່ງໃຫຍ່ພຽງໃດ.
ທີສອງ, ບົດບາດນຳໜ້າຂອງພັກກຳອຳນາດ. ປະທານໂຮ່ຈີມິນໃຫ້ທັດສະນະວ່າ: “ພັກມີຄວາມໝັ້ນຄົງ ການປະຕິວັດຈຶ່ງຈະປະສົບຜົນສຳເລັດ, ຄືກັນກັບຜູ້ຂັດທ້າຍເຮືອດີ ເຮືອຈະແລ່ນໄປໄດ້”(21). ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມເປັນພັກກຳອຳນາດ, ເປັນແກນນຳຂອງການປ່ຽນແປງໃໝ່, ບົດບາດນຳໜ້າຂອງພັກແມ່ນປັດໄຈຕັດສິນທີ່ສຸດ ສຳລັບການຢູ່ລອດຂອງລະບອບ ແລະການຟື້ນຟູຂອງປະເທດຊາດ. ເມື່ອປະເທດຫວຽດນາມກ້າວເຂົ້າສູ່ໄລຍະແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃໝ່, ພັກແລະປະຊາຊົນຫວຽດນາມຕ້ອງຊອກຫາເສັ້ນທາງກ້າວເດີນສະເພາະທີ່ບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນ, ໂດຍສະເພາະໃນການປິດລ້ອມ ຄວ້ຳບາດຂອງສັດຕູ ໃນຂະນະທີ່ສະຫະພາບໂຊວຽດແລະລະບອບສັງຄົມນິຍົມຢູ່ເອຣົບຕາເວັນອອກຖືກພັງທະລາຍລົງ ຍ້ອນຄວາມຜິດພາດຂອງການແປແຣສະໂຕຣຍກາ. ໃນເງື່ອນໄຂດັ່ງກ່າວ, ຄວາມຄິດປະດິດສ້າງແລະລັກສະນະນຳໜ້າຂອງພັກໄດ້ສະແດງອອກຢ່າງຈະແຈ້ງ ໃນການຕັດສິນຕົກລົງນະໂຍບາຍທີ່ບຸກທະລຸ ແລະ ໃນການເລືອກເອົາບາດກ້າວແລະວິທີການທີ່ເໝາະສົມ, ກ້າຫານແຕ່ບໍ່ອັດຕະວິໄສ, ຮີບດ່ວນແຕ່ບໍ່ຮ້ອນຮົນຟ້າວຝັ່ງ, ເດັດດ່ຽວແຕ່ທົນທານໝັ້ນໜຽວ. ອາໄສສິ່ງດັ່ງກ່າວ, ພາລະກິດແລະທ່າແຮງຂອງປະເທດໄດ້ຮັບການເພີ່ມທະວີຂຶ້ນ. ຕັ້ງແຕ່ປີ 1995, ລັກສະນະນຳໜ້າແລະປູທາງຂອງພັກໄດ້ສະແດງອອກຢ່າງຈະແຈ້ງໃນການຕັດສິນໃຈຍຸດທະສາດ ເພື່ອໃຫ້ຫວຽດນາມໝູນໃຊ້ກາລະໂອກາດເພື່ອເປີດປະຕູປະເທດ, ເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບພາກພື້ນແລະໂລກເທື່ອລະກ້າວ, ຮັກສາສະຖຽນລະພາບ, ພັດທະນາຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ ແລະ ປັບປຸງພາລະກິດຂອງປະເທດຢ່າໜັກແໜ້ນ, ຮອບດ້ານ.
ທີສາມ, ການເປັນແບບຢ່າງທີ່ດີຂອງຜູ້ນຳປະເທດ. ໃນຍຸກໃດກໍ່ຕາມ, ຕັ້ງແຕ່ສະໄໝ ກະສັດຮຸ່ງ, ອານເຢືອງເວືອງ, ສອງພະນາງຈຶງ, ພະນາງຈ້ຽວ, ເຈິ່ນເຍິນຕົງ, ເຈິ່ນກວັກຕວັນ, ເລເລີ້ຍ, ຫງວຽນຈ້າຍ, ເຈືອງດິ້ງ, ຟານໂບ້ຍເຈົາ,... ຈົນເຖິງສະໄໝໂຮ່ຈີມິນ ແລະພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ, ບັນດາຜູ້ທີ່ຍອມຮັບຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນການນຳພາປະເທດ ຕ້ອງແມ່ນຜູ້ທີ່ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບສູງສຸດຕໍ່ພາລະກິດຂອງປະເທດ ແລະເປັນຕົວແທນໃຫ້ແກ່ຄວາມປາດຖະໜາຂອງປະເທດຊາດ. ພວກເຂົາບໍ່ພຽງແຕ່ເປັນຜູ້ຮັກຊາດ, ຮັກແພງປະຊາຊົນ ແລະມີນໍ້າໃຈອຸທິດຕົນເພື່ອຊາດ-ປະເທດຊາດ, ແຕ່ພວກເຂົາຍັງຕ້ອງເປັນຄົນໃກ້ຊິດກັບປະຊາຊົນ, ເຂົ້າໃຈຢ່າງເລິກເຊິ່ງກ່ຽວກັບຄວາມມຸ່ງຫວັງແລະຄວາມປາດຖະໜາຂອງປະຊາຊົນ, ຮູ້ວິທີເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນມີຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈແລະຊົມເຊີຍນັບຖື. ຍິ່ງກວ່ານັ້ນ, ພວກເຂົາກໍ່ຕ້ອງແມ່ນຜູ້ທີ່ຮູ້ວິທີການປະສານສົມທົບແລະຍົກສູງຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາຂອງຊາດຫວຽດນາມໃນລະດັບດຽວກັນກັບຍຸກສະໄໝ. ພຽງແຕ່ຫຼັງຈາກນັ້ນ, ຜູ້ປົກຄອງ - ຜູ້ນຳຈຶ່ງເປັນຕົວແທນທີ່ແທ້ຈິງຂອງພູມປັນຍາ, ວິໄສທັດແລະຄວາມປາດຖະໜາຂອງຊາດ.
ຖືກຕ້ອງຕາມທີ່ທ່ານ ເລເລີ້ຍ ແລະ ຫງວຽນຈ້າຍ ໄດ້ກ່າວວ່າ, ປະເທດຫວຽດນາມ “ເຖິງວ່າບາງຄັ້ງຈະເຂັ້ມແຂງແລະອ່ອນແອແຕກຕ່າງກັນ, / ແຕ່ວິລະຊົນຜູ້ອົງອາດກ້າຫານແມ່ນບໍ່ເຄີຍຂາດ”, ແຕ່ໃນທຸກວັນນີ້, ໃນຍຸກແຫ່ງອາລະຍະທຳທາງປັນຍາແລະການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳໃໝ່, ປະເທດຫວຽດນາມບໍ່ສາມາດລໍຖ້າໃຫ້ຜູ້ມີຄວາມສາມາດແລະອົງອາດກ້າຫານປະກົດຕົວຂຶ້ນເອງ, ແຕ່ຕ້ອງເປັນເຈົ້າການໃນການຊອກຫາ ແລະ ອົບຮົມສຶກສາ, ຝຶກຝົນຫຼໍ່ຫຼອມ. ດັ່ງນັ້ນ, ປະທານໂຮ່ຈີມິນໄດ້ໃຫ້ຄຳແນະນຳວ່າ: “ການອົບຮົມສຶກສາພະນັກງານຮຸ່ນໃໝ່ເພື່ອການປະຕິວັດໃນຍຸກຕໍ່ໄປ ເປັນສິ່ງທີ່ສຳຄັນແລະຈຳເປັນທີ່ສຸດ”(22).
ທີສີ່, ປຸກລຸກແລະເສີມຂະຫຍາຍມານະຈິດຂອງຊາດຢ່າງສຸດຂີດ. ປະຫວັດສາດໃຫ້ເຫັນວ່າ, ຕໍ່ໜ້າທາງໂຄ້ງ, ໃນເວລາທີ່ຕັດສິນຊີ້ຂາດ, ຖ້າມານະຈິດຂອງຊາດໄດ້ຮັບການເສີມຂະຫຍາຍ, ເຈດຈຳນົງແລະຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາຂອງຊາດໄດ້ຮັບການສົ່ງເສີມ, ປະຊາຊົນຫວຽດນາມຈະເອົາຊະນະຄວາມທ້າທາຍທັງໝົດແລະສ້າງຜົນງານທີ່ສະຫງ່າອົງອາດໄດ້ຢ່າງແນ່ນອນ. ບັນດາໜ້າປະຫວັດສາດທອງ ຄຳຂອງປະເທດ ໄດ້ບັນທຶກຈຸດເວລາດັ່ງກ່າວໄວ້ຢ່າງຈະແຈ້ງ: ນັ້ນແມ່ນເວລາທີ່ບົດກະວີ “ດິນແດນປະເທດ” ດັງກ້ອງກັງວານໃນເມື່ອສົງຄາມຕໍ່ຕ້ານກອງທັບຊົ້ງໃນປີ 1075 ເຂົ້າສູ່ຕອນດຸເດືອດ; ນັ້ນແມ່ນເມື່ອທີ່ບັນດາຜູ້ອາວຸໂສພ້ອມກັນຮ້ອງຄຳວ່າ “ຕີ” ໃນກອງປະຊຸມຢຽນໂຫ່ງ ໃນປີ 1284 ເພື່ອຕອບຄຳຖາມຂອງກະສັດ ເຈີ່ນເຍີນຕົງ ກ່ຽວກັບການປະເຊີນໜ້າກັບສັດຕູ ມອງໂກນ-ຢ໋ວນ; ນັ້ນກໍ່ແມ່ນເວລາທີ່ປະຊາຊົນຫວຽດນາມທັງປະເທດລຸກຮືຂຶ້ນພ້ອມກັນທັບມ້າງໂສ້ຄາຂ້າທາດ,“ເອົາກຳລັງຂອງພວກເຮົາເພື່ອປົດປ່ອຍເຮົາເອງ” ຕາມຄຳຮຽກຮ້ອງຂອງພັກ ແລະຂອງຜູ້ນຳ ຫງວຽນອ໋າຍກວັກ ໃນລະດູໃບໄມ້ຫຼົ່ນປີ 1945.
ໃນສະພາບການໃໝ່ຂອງການກໍ່ສ້າງແລະປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດໃນປະຈຸບັນ, ມານະຈິດແລະຄວາມປາດຖະໜາໃນຄວາມຈະເລີນເຂັ້ມແຂງຂອງຊາດຍິ່ງຕ້ອງໄດ້ຮັບການປຸກຕື່ນແລະເສີມຂະຫຍາຍ ເພື່ອໃຫ້ປະຊາຊົນທັງປະເທດຮ່ວມແຮງຮ່ວມໃຈກັນ, ສຸມສະຕິປັນຍາແລະກຳລັງວັງຊາເຂົ້າໃນການພັດທະນາປະເທດ, ປົກປ້ອງ ອຳນາດອະທິປະໄຕ, ຜົນປະໂຫຍດ ແລະຜືນແຜ່ນດິນອັນຄົບຖ້ວນຂອງປະເທດໄວ້ຢ່າງໝັ້ນຄົງ./.
-------------------------------
(1) ໂຮ່ຈີມິນ: ນິພົນຄົບຊຸດ, ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດສື້ເຖິດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2011, ເຫຼັ້ມ 4, ໜ້າ 35.
(2) ວາລະສານອະດີດແລະປະຈຸບັນ, ສະບັບເລກທີ 1-2000, ໜ້າ 3.
(3) ຫງວຽນຝູຈ້ອງ: “ບົດປາໄສຂອງເລຂາທິການໃຫຍ່, ປະທານປະເທດຫງວຽນຝູຈ້ອງ ໃນພິທີສະເຫຼີມສະຫຼອງວັນຄ້າຍວັນເກີດຂອງປະທານໂຮ່ຈີມິນຄົບຮອບ 130 ປີ”, ໜັງສືພິມປະຊາຊົນ, ສະບັບອອກວັນທີ 18 ພຶດສະພາ 2020 (https://nhandan.com.vn/tin-tuc-su-kien/dien-van-cua-tong-bi-thu-chu-tich-nuoc-nguyen-phu-trong-tai-le-ky-niem-130-nam-ngay-sinh-chu-tich-ho-chi-minh-458617). ກ່ອນນັ້ນ, ໃນບົດປາໄສເນື່ອງໃນໂອກາດສະເຫຼີມສະຫຼອງວັນສ້າງຕັ້ງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມຄົບຮອບ 90 ປີ, ສະຫາຍ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ ກໍ່ໄດ້ຢືນຢັນວ່າ: “ດ້ວຍບັນດາຜົນງານອັນໃຫຍ່ຫຼວງທີ່ບັນລຸໄດ້, ພວກເຮົາມີພື້ນຖານເພື່ອຢືນຢັນວ່າ, ບໍ່ມີເວລາໃດທີ່ປະເທດເຮົາມີພາລະກິດ, ທ່າແຮງ, ຖານະຕຳ ແໜ່ງ ແລະກຽດສັກສີຄືກັບມື້ນີ້”. ເບິ່ງ: https://baoquocte.vn/toan-van-bai-phat-bieu-cua-tong-bi-thu-chu-tich-nuoc-tai-le-ky-niem-90-nam-ngay-thanh-lap-dang-108832.html; http://dangcongsan.vn/xay-dung-dang/ky-niem-trong-the-90-nam-ngay-thanh-lap-dang-cong-san-viet-nam-547821.html
(4) ຄຳປະກາດນີ້ຂອງ ພະນາງຈ້ຽວທິຈິງ ຖືກຂຽນໄວ້ໃນ “ບັນທຶກໄຊຊະນະຂອງແທງຮວ໋າ” ຂອງທ່ານ ເວືອງຢຸຍຈິງ ໃນສະຕະວັດທີ XIX, ຕໍ່ມາຖືກສືບປາກມາຕະຫຼອດໃນຊຸມຊົນພື້ນເມືອງ.
(5) ຄັດຈາກ: ຟານຮຸຍເລ (ຫົວໜ້າບັນນາທິການ), ຟານດ້າຍຢວ໋ານ, ຫງວຽນກວາງງ້ອກ, ເລືອງນິງ, ເຈິ່ນກວັກເວື້ອງ, ປະຫວັດສາດຫວຽດນາມ, ເຫຼັ້ມ I, ສພຈ. ມະຫາວິທະຍາໄລຮ່າໂນ້ຍ, 2014, ໜ້າ 407.
(6), (7) ພົງສາວະດານປະເທດດ້າຍຫວຽດສະບັບສົມບູນ, ສພຈ. ວິທະຍາສາດສັງຄົມ, ຮ່າໂນ້ຍ, 1998, ເຫຼັ້ມ 1, ໜ້າ 204, 279.
(8) ກະວີນິພົນຂອງພະມະຫາກະສັດເຈິ່ນນເຍິນຕົງ, ລົງພິມໃນ: ພົງສາວະດານປະເທດດ້າຍຫວຽດສະບັບສົມບູນ, ສພຈ. ວິທະຍາສາດສັງຄົມ, ຮ່າໂນ້ຍ, 1998, ເຫຼັ້ມ 2, ໜ້າ 62.
(9) ພົງສາວະດານປະເທດດ້າຍຫວຽດສະບັບສົມບູນ, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ 2, ໜ້າ 282.
(10) ປະຫວັດສາດເມືອງຫຼວງ, ຕົ້ນສະບັບບັນທຶກໄວ້ທີ່ສະຖາບັນປະຫວັດມາດ, ລະຫັດ HV.285, ເຫຼັ້ມ 44. ຄັດຈາກ: ຟານຮຸຍເລ (ຫົວໜ້າບັນນາທິການ), ຫງວຽນເທື່ອຫິວ, ຫງວຽນກວາງງ້ອກ, ຫງວຽນຫາຍເກ໊, ຫວຸວັນກວັນ, ປະຫວັດສາດຫວຽດນາມ, ສພຈ. ມະຫາວິທະຍາໄລຮ່າໂນ້ຍ, 2016, ເຫຼັ້ມ 2, ໜ້າ 602.
(11) ຟານໂບ້ຍເຈົາ: ນິພົນຄົບຊຸດ, ສພຈ. ຖ້ວນຫວ້າ, ເຫວ້, 1990, ເຫຼັ້ມ 2, ໜ້າ 255 – 256.
(12) ໂຮ່ຈີມິນ: ນິພົນຄົບຊຸດ, ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດສື້ເຖິດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2011, ເຫຼັ້ມ 2, ໜ້າ 304.
(13) ໂຮ່ຈີມິນ: ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ 3, ໜ້າ 1.
(14), (15) ໂຮ່ຈີມິນ: ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ 4, ໜ້າ 64, 65.
(16), (17), (18), (19), (20) ໂຮ່ຈີມິນ: ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ 15, ໜ້າ 623, 612, 617, 616, 611 – 612.
(21) ໂຮ່ຈີມິນ: ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ 2, ໜ້າ 289.
(22) ໂຮ່ຈີມິນ: ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ 15, ໜ້າ 612.
(*) ດ້າຍຫວຽດ ແມ່ນຊື່ຂອງປະເທດຫວຽດນາມໃນໄລຍະປີ 1054-1400 ແລະ ປີ 1428-1804.
- ບົດນີ້ໄດ້ລົງພິມໃນວາລະສານກອມມູນິດ ສະບັບທີ 949 (ເດືອນກັນຍາ 2020)
