ຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມໃນພື້ນຖານ
ເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມຢູ່ປະເທດເຮົາ
ຕາມຈິດໃຈກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກ
ເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມຢູ່ປະເທດເຮົາ
ຕາມຈິດໃຈກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກ
ວກ. - ສະຫວັດດີການສັງຄົມແມ່ນລາຍໄດ້ແຫ່ງຊາດສ່ວນໜຶ່ງທີ່ໃຊ້ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການດ້ານວັດຖຸແລະຈິດໃຈຂອງສະມາຊິກໃນສັງຄົມ, ສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນການແຈກຢາຍຄືນໃໝ່, ນອກຈາກການແຈກຢາຍຕາມແຮງງານ. ການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມໃຫ້ປະຊາຊົນ ຍາມໃດກໍ່ໄດ້ຮັບຄວາມເອົາໃຈໃສ່ເປັນສຳຄັນ ຂອງພັກແລະລັດຫວຽດນາມ. ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກໄດ້ມີບາດກ້າວການພັດທະນາໃໝ່ກ່ຽວກັບຄວາມຮັບຮູ້ທິດສະດີ ແລະ ທິດທາງນະໂຍບາຍ ສຳລັບບັນຫາສະຫວັດດີການສັງຄົມ ໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ.
ການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມໃຫ້ປະຊາຊົນ ຍາມໃດກໍ່ໄດ້ຮັບຄວາມເອົາໃຈໃສ່ເປັນສຳຄັນຂອງພັກແລະລັດຫວຽດນາມ (ໃນພາບ: ເລຂາທິການໃຫຍ່ ຫງວຽນຝູຈ້ອງ ມາຢາມແລະ ມອບຂອງຂວັນໃຫ້ຄົນເຈັບທີ່ກຳລັງປິ່ນປົວຢູ່ທີ່ພະແນກໃຕທຽມ, ໂຮງໝໍທົ່ວໄປແຂວງບັກກ້ານ) _ພາບ : TTXVN
ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກເວົ້າເຖິງສະຫວັດດີການສັງຄົມ ດ້ວຍລະດັບທີ່ຫຼາຍຂຶ້ນ,
ຄວາມຖີ່ໜາຂຶ້ນ ແລະ ມີວິທີເຂົ້າເຖິງແບບຫຼາຍມິຕິ ແລະຮອບດ້ານກວ່າເກົ່າ
ສິ່ງທີ່ເຫັນໄດ້ງ່າຍແມ່ນ ລະດັບ, ຄວາມຖີ່ ໃນການເຕື້ອງເຖິງບັນຫາສະຫວັດດີການສັງຄົມ ໃນບັນດາເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13(1) ນັ້ນຫຼາຍກວ່າ, ໜາກວ່າ ທຽບກັບເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຂອງພັກ ຄັ້ງກ່ອນໜ້ານີ້. ໃນລາຍງານການເມືອງກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກ ໄດ້ລະບຸຄວາມສຳນຶກ “ສະຫວັດດີການສັງຄົມ” 8 ຄັ້ງ (2). ສະຫວັດດີການສັງຄົມປົກຫຸ້ມແລະສອດເຂົ້າໃນຫຼາຍບັນຫາ ຕັ້ງແຕ່ການຈັດສັນແຫຼ່ງພະລັງໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດ; ສາຍພົວພັນລະຫວ່າງລັດ, ຕະຫຼາດແລະສັງຄົມ; ຮັບປະກັນສິດຂອງປະຊາຊົນ ໃນການເຂົ້າເຖິງການບໍລິການສາທາລະນະ; ບົດບາດແລະຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງລັດ ໃນຂະບວນການປ່ຽນແປງໃໝ່ ແລະຍົກສູງປະສິດທິຜົນການເຄື່ອນໄຫວ ຂອງຂົງເຂດບໍລິການພາລະກິດສາທາລະນະ; ການພັດທະນາການສຶກສາ, ວັດທະນະທຳ ແລະສາທາລະນະສຸກ; ການຄຸ້ມຄອງການພັດທະນາສັງຄົມ; ການເບິ່ງແຍງດູແລຊົນຊັ້ນຕ່າງໆໃນສັງຄົມເຊັ່ນ: ກຳມະກອນ, ຊາວນາ, ປັນຍາຊົນ, ຜູ້ມີຄຸນງາມຄວາມດີຕໍ່ການປະຕິວັດ, ພີ່ນ້ອງຊົນເຜົ່າສ່ວນນ້ອຍ... ຄວາມສຳນຶກ “ສະຫວັດດີການສັງຄົມ” ປະກົດຂຶ້ນໃນບັນດາເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກ ດ້ວຍຄວາມຖີ່ໜາຂຶ້ນ ແລະຫຼາຍຄັ້ງກວ່ານັ້ນ ບໍ່ແມ່ນໂດຍບັງເອີນ, ແຕ່ມັນສ່ອງແສງຄວາມຮັບຮູ້ ແລະ ວິທີເຂົ້າເຖິງໃໝ່ ຂອງພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ກ່ຽວກັບບັນຫາສຳຄັນພິເສດນີ້.
ທີໜຶ່ງ, ວິທີການເຂົ້າເຖິງຈາກແບບວິທີການຮັບປະກັນ ການປະຕິບັດຄວາມກ້າວໜ້າ ແລະຍຸດຕິທຳທາງສັງຄົມ ໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ ທີ່ອີງໃສ່ສອງເສົາຄ້ຳຄື ສະຫວັດດີການສັງຄົມ ແລະ ຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມເຊິ່ງຕັ້ງຢູ່ໃນຄວາມສຳພັນເຊິ່ງກັນແລະກັນ, ເພີ່ມເຕີມໃຫ້ແກ່ກັນ ແລະເຊື່ອມໂຍງກັນ. ສິ່ງນີ້ໄດ້ຜ່ານພົ້ນຄວາມຄິດປົນເປລະຫວ່າງ ສະຫວັດດີການສັງຄົມແລະຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ, ນັບທັງຄວາມລັ່ງເລໃຈໃນເມື່ອເວົ້າເຖິງຄຳສັບ ສະຫວັດດີການສັງຄົມ, ຄວາມຄິດທີ່ຖືວ່າ “ສະຫວັດດີການສັງຄົມ” ກັບ “ການເກື້ອກູນ” ເປັນອັນໜຶ່ງອັນດຽວ, ຖືວ່າສະຫວັດດີການສັງຄົມເປັນພຽງການຊົມໃຊ້ໝາກຜົນເສດຖະກິດດ້ານດຽວ. ແນວຄວາມຄິດເຫຼົ່ານີ້ບໍ່ໄດ້ລະບຸຊັດເຈນ ທັງຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ແລະສະຫວັດດີການສັງຄົມ, ເຖິງແມ່ນວ່າທັງສອງມີສ່ວນຮ່ວມໃນການປະຕິບັດຄວາມກ້າວໜ້າ ແລະຄວາມຍຸດຕິທໍາທາງສັງຄົມ, ແຕ່ພວກມັນຮັບພາລະບົດບາດທີ່ແຕກຕ່າງກັນ. ຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມດ້ວຍເສົາຫຼັກຄື ການປະກັນໄພສັງຄົມແລະການປະກັນສຸຂະພາບ (ໃນເຄືອຂ່າຍຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມຍັງໄດ້ເນັ້ນເຖິງການຮັບປະກັນວຽກເຮັດງານທຳທີ່ຍືນຍົງ), ມີຈຸດໝາຍເພື່ອຮັກສາລາຍໄດ້ແລະຊົດເຊີຍລາຍໄດ້ທີ່ຂາດແຄນເມື່ອຕ້ອງປະເຊີນກັບຄວາມສ່ຽງ, ຕົ້ນຕໍແມ່ນອີງໃສ່ກົນໄກທາງການເງິນແບບປະກອບສ່ວນ - ຮັບເງິນ ແລະ ແບ່ງປັນ, ປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ຜູ້ຄົນຕົກຢູ່ໃນຄວາມອັບຈົນ, ສ່ວນສະຫວັດດີການສັງຄົມນັ້ນ ແມ່ນມຸ່ງສູ່ບັນດາຈຸດໝາຍທີ່ກວ້າງຂວາງກວ່າອີກ.
ລັກສະນະການມຸ່ງເປົ້າໝາຍຂອງສະຫວັດດີການສັງຄົມ ແມ່ນ: (1) ປະຕິບັດຄວາມສະເໝີພາບທາງການແຈກຢາຍຜົນຂອງການຜະລິດ ໂດຍຜ່ານການແຈກຢາຍຄືນໃໝ່, ຫຼຸດຜ່ອນການແບ່ງຊັ້ນລາຍໄດ້ທີ່ຫຼາຍເກີນໄປໃນສັງຄົມ ທີ່ເກີດຈາກການແຈກຢາຍເບື້ອງຕົ້ນ; (2) ຮັບປະກັນຄວາມສະເໝີພາບທາງດ້ານໂອກາດການພັດທະນາ ໂດຍການຮັບປະກັນສິດເທົ່າທຽມກັນຂອງສະມາຊິກທຸກຄົນໃນສັງຄົມ ໃນການເຂົ້າເຖິງການບໍລິການສັງຄົມຂັ້ນພື້ນຖານແລະຈຳເປັນ ເຊິ່ງມີຄວາມໝາຍສ້າງພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາຂອງແຕ່ລະບຸກຄົນ; (3) ຊຸກຍູ້ຄວາມກ້າວໜ້າທາງສັງຄົມເມື່ອປະຊາຊົນທຸກຄົນລ້ວນແຕ່ໄດ້ຊົມໃຊ້ສະຫວັດດີການສັງຄົມ, ເຮັດໃຫ້ດັດຊະນີຄວາມຜາສຸກໄດ້ຮັບການຍົກສູງ, ຄວາມສະເໝີພາບທາງເພດດີກວ່າ, ຜູ້ມີລາຍໄດ້ຕ່ຳບໍ່ຖືກ “ທຸກຍາກ” ຍ້ອນບໍ່ຕ້ອງຈ່າຍເງິນຫຼາຍເກີນໄປ ໃນການໃຊ້ບໍລິການສາທາລະນະ.ເສົາຄ້ຳຂອງສະຫວັດດີການສັງຄົມແມ່ນ ບັນດາບໍລິການຂັ້ນພື້ນຖານແລະຈຳເປັນໂດຍບໍ່ເສຍຄ່າ ຫຼືມີຄ່າທໍານຽມການນໍາໃຊ້ຕໍ່າ (ການສຶກສາ, ສາທາລະນະສຸກ, ວັດທະນະທຳ ...); ສະຫວັດດີການຄົນງານ (ທີ່ຢູ່ອາໄສສຳລັບກຳມະກອນ, ກິດຈະກຳວັດທະນະທຳ ຂອງຄົນງານ, ລະບອບການພັກຜ່ອນ, ເງິນລາງວັນ); ບັນດາສະຫວັດດີການຊຸມຊົນ.
ໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດ, ສະຫວັດດີການສັງຄົມບໍ່ແມ່ນການຊົມໃຊ້ໝາກຜົນເສດຖະກິດດ້ານດຽວ, ການໃຊ້ຈ່າຍເພື່ອສະຫວັດດີການສັງຄົມບໍ່ແມ່ນ“ການເກື້ອກູນ” ແຕ່ຢ່າງໃດ, ແຕ່ມັນແມ່ນການລົງທຶນໃສ່ການພັດທະນາມະນຸດ, ພັດທະນາພື້ນຖານໂຄງລ່າງທາງສັງຄົມ, ໂດຍສະເພາະໃນເງື່ອນໄຂທີ່ຊັບພະຍາກອນມະນຸດເປັນຊັບພະຍາກອນທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດ ໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດພູມປັນຍາ, ເສດຖະກິດດິຈິຕອນ. ສະຫວັດດີການສັງຄົມທີ່ກ້າວໜ້າ, ມີປະສິດທິຜົນ ແລະຄຸນນະພາບສູງ ຍັງມີຄວາມໝາຍຮັບປະກັນໃຫ້ສັງຄົມພັດທະນາໃນຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍ, ປ້ອງກັນຄວາມສ່ຽງຈາກຄວາມຂັດແຍ່ງທາງສັງຄົມ ທີ່ເກີດຈາກຄວາມອະຍຸດຕິທຳທາງສັງຄົມ. ດ້ວຍບົດບາດແລະພາລະໜ້າທີ່ທີ່ກວ້າງໃຫຍ່ຄືແນວນັ້ນ, ສະຫວັດດີການສັງຄົມ ແລະຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມເພີ່ມເຕີມໃຫ້ແກ່ກັນ, ພ້ອມກັນປະຕິບັດຄວາມກ້າວໜ້າ ແລະຄວາມຍຸດຕິທຳທາງສັງຄົມ, ປະກອບສ່ວນຮັບປະກັນການຮັກສາທິດທາງສັງຄົມນິຍົມຢ່າງໝັ້ນຄົງ.
ຕ້ອງການຈໍາແນກແລະແຍກຕ່າງຫາກລະຫວ່າງສະຫວັດດີການສັງຄົມ ກັບຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມໃນການຄົ້ນຄວ້າ, ແຕ່ເມື່ອອອກແບບນະໂຍບາຍແມ່ນຕ້ອງຫຼີກລ້ຽງການຕັດແຍກແບບກົນຈັກ, ຫາກຕ້ອງແຊກຊ້ອນສະຫວັດດີການສັງຄົມ ແລະຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ໃນການປະສົມປະສານ, ລວມເຂົ້າກັນ, ສ້າງຄວາມສຳພັນເຊິ່ງກັນແລະກັນ, ເຊື່ອມໂຍງແລະເພີ່ມເຕີມໃຫ້ແກ່ກັນ. ລະບົບສະຫວັດດີການສັງຄົມທີ່ກ້າວໜ້າ, ມະນຸດສະທຳ, ມີປະສິດທິຜົນຈະປະກອບສ່ວນຊຸກຍູ້ເປີດກວ້າງການປົກຫຸ້ມ ແລະ ຍຸກສູງຄຸນນະພາບຂອງຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ. ຕົວຢ່າງ, ລະບົບການສຶກສາບໍ່ເສຍຄ່າ, ມີຄຸນນະພາບດີ, ຊ່ວຍໃຫ້ຜູ້ໃຫຍ່ມີໂອກາດຊອກຫາວຽກເຮັດ, ມີລາຍໄດ້ທີ່ໝັ້ນຄົງ ແລະສາມາດຊື້ປະກັນໄພໄດ້; ຫຼືການສະໜັບສະໜູນຂອງງົບປະມານຊ່ວຍໃຫ້ຜູ້ທຸກຍາກຊື້ປະກັນສຸຂະພາບ ເຮັດໃຫ້ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດການປົກຫຸ້ມປະກັນສະຂະພາບທົ່ວປວງຊົນ ບັນລຸເປົ້າໝາຍໂດຍໄວ.
ທີສອງ, ວິທີການເຂົ້າເຖິງອີງໃສ່ສິດທິມະນຸດທີ່ໄດ້ມີຊີວິດຢູ່ໃນສັນຕິພາບ, ອິດສະລະພາບ, ຄວາມສຸກ ເຊິ່ງການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມແມ່ນເນື້ອໃນອັນພື້ນຖານໜຶ່ງ. ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກວາງກຳນົດໜ້າທີ່ໜຶ່ງໃນບັນດາໜ້າທີ່ຈຸດໜັກໃຈກາງຂອງໄລຍະປີ 2021 - 2025 ແມ່ນ “ປຸກຕື່ນຄວາມຫວັງອັນແຮງກ້າໃຫ້ປະເທດພັດທະນາຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ, ມີຄວາມສຸກ..., ຍົກສູງຄຸນນະພາບຊີວິດ ແລະດັດຊະນີຄວາມສຸກ ຂອງຄົນຫວຽດນາມ”(3).
ພຶດຕິກຳຕົວຈິງຂອງການຫັນເປັນອຸດສາຫະກຳແລະເສດຖະກິດຕະຫຼາດໃຫ້ເຫັນວ່າ, ຫຼາຍປະເທດມີລາຍໄດ້ລວມແຫ່ງຊາດແລະລາຍໄດ້ຕໍ່ຫົວຄົນສູງ, ແຕ່ປະຊາຊົນບໍ່ຮູ້ສຶກວ່າມີຄວາມສຸກ; ກົງກັນຂ້າມ, ມີປະເທດກຳລັງພັດທະນາທີ່ມີລາຍໄດ້ຕໍ່ຫົວຄົນບໍ່ສູງ ແຕ່ມີດັດຊະນີຄວາມສຸກສູງທີ່ສຸດໃນໂລກ (ເຊັ່ນປະເທດ ບູຕານ). ເຖິງວ່າຍັງບໍ່ມີຊຸດມາດຕະຖານທີ່ເປັນເອກະພາບກ່ຽວກັບດັດຊະນີຄວາມສຸກແຫ່ງຊາດ ແລະຄວາມສຸກຂອງມະນຸດແຕ່ລະຄົນ, ແຕ່ເບິ່ງລວມແລ້ວ, ດັດຊະນີຄວາມສຸກມຸ່ງໄປທີ່ການວັດແທກຄວາມກ້າວໜ້າ, ຄວາມສະເໝີພາບທາງສັງຄົມ ໂດຍການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມ ແລະຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນສຸຂະພາບ (ລວມທັງສຸຂະພາບຈິດແລະສຸຂະພາບກາຍ), ການເບິ່ງແຍງດູແລສຸຂະພາບ, ຄວາມກົມກຽວລະຫວ່າງຊີວິດວັດຖຸແລະຊີວິດວັດທະນະທຳ ຈິດໃຈ; ຄວາມກົມກຽວລະຫວ່າງເວລາເຮັດວຽກແລະເວລາພັກຜ່ອນ; ມີໂອກາດເຂົ້າເຖິງການບໍລິການສຶກສາ, ວັດທະນະທຳ, ສາທາລະນະສຸກ (ບໍ່ເສຍຄ່າ ຫຼືເສຍຄ່າໜ້ອຍ); ມີລາຍຮັບທີ່ແນ່ນອນ ເພື່ອຮັບປະກັນການດໍາລົງຊີວິດ, ບໍ່ຕົກຢູ່ໃນຄວາມທຸກຍາກອັບຈົນ; ວັດທະນະທຳອຸດົມສົມບູນຫຼາກຫຼາຍ ແລະຜູ້ຄົນໄດ້ມີຊີວິດຢູ່ໃນສະພາບແວດລ້ອມທາງວັດທະນະທຳທີ່ສົດໃສ; ລະບົບນິເວດວິທະຍາມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍ ແລະ ຜູ້ຄົນອາໄສຢູ່ແລະເຮັດວຽກຢ່າງກົມກຽວກັບທຳມະຊາດ; ອາຍຸຍືນແຕ່ມີສຸຂະພາບດີ; ຜູ້ຄົນມີອິດສະລະ, ອອກແຮງງານ ແລະຄວາມຄິດສ້າງສັນຕາມຄວາມສາມາດ ຄວາມຊ່ຽວຊຳນານຂອງຕົນ, ມີເງື່ອນໄຂເພື່ອຢືນຢັນຕົນເອງ; ມະນຸດໄດ້ດໍາລົງຊີວິດຢູ່ໃນສະພາບແວດລ້ອມທີ່ສະຫງົບແລະປອດໄພ, ປາສະຈາກໄພຂົ່ມຂູ່ໃດໆ...
ດັດຊະນີຄວາມສຸກເຖິງວ່າຈະຕີຄວາມໝາຍຫຼືເສີມຕື່ມແນວໃດ ແກ່ນແທ້ຂອງມັນຍັງແມ່ນເພື່ອຮັບປະກັນສະຫວັດດີການຂອງປະຊາຊົນ. ນັບຕັ້ງແຕ່ລັດປະຕິວັດຫວຽດນາມໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງ, ຫຼັງຈາກຢືນຢັນຮູບການຈັດຕັ້ງລັດ, ຊື່ປະເທດ “ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ຫວຽດນາມ” ແລ້ວແມ່ນຄຳຂວັນ ເອກະລາດ - ອິດສະລະພາບ - ຄວາມສຸກ ແລະ ປະທານໂຮ່ຈີມິນ ເອີ້ນສິ່ງເຫຼົ່ານີ້ວ່າ “ສາມນະໂຍບາຍອັນຍິ່ງໃຫຍ່”. ພາຍຫຼັງທີ່ປະເທດໄດ້ເປັນເອກະພາບ (ປີ 1975), ເຖິງວ່າຊື່ປະເທດໄດ້ປ່ຽນເປັນ “ສາທາລະນະລັດ ສັງຄົມນິຍົມ ຫວຽດນາມ”, ແຕ່ຄຳຂວັນນີ້ຍັງໄດ້ຮັກສາໄວ້ຄືເກົ່າ. ສືບທອດ, ໝູນໃຊ້ ແລະພັດທະນາແນວຄິດໂຮ່ຈີມິນຢ່າງປະດິດສ້າງໃນເງື່ອນໄຂໃໝ່, ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກລະບຸວ່າ “ຄວາມຫວັງອັນແຮງກ້າທີ່ຈະພັດທະນາປະເທດໃຫ້ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງແລະມີຄວາມສຸກ”.
ທີສາມ, ວິທີເຂົ້າເຖິງສະຫວັດດີການສັງຄົມຈາກທັດສະນະປະສິດທິຜົນ ຕິດກັບການພັດທະນາເສດຖະກິດຕະຫຼາດ ກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ. ການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມຍາມໃດກໍຕ້ອງການຊັບພະຍາກອນທີ່ສົມຄູ່, ລາຍງານການເມືອງທີ່ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ກຳນົດ: “ຕະຫຼາດມີບົດບາດຕັດສິນໃນການກຳນົດລາຄາສິນຄ້າແລະບໍລິການ; ສ້າງກຳລັງໜູນໃນການລະດົມແລະຈັດແບ່ງຊັບພະຍາກອນຕ່າງໆ ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ”(4), “ປະຕິບັດລາຄາຕາມກົນໄກຕະຫຼາດສໍາລັບສິນຄ້າ ແລະການບໍລິການ ລວມທັງລາຄາການບໍລິການສາທາລະນະຂັ້ນພື້ນຖານ”(5), “ຊັບພະຍາກອນທາງດ້ານເສດຖະກິດຂອງລັດໄດ້ນໍາໃຊ້ໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບຍຸດທະສາດ, ແຜນແມ່ບົດ ແລະແຜນການພັດທະນາປະເທດ, ແລະ ໄດ້ຈັດສັນໂດຍພື້ນຖານຕາມກົນໄກຕະຫຼາດ”(6).
ບັນດາຂໍ້ຄິດທິດສະດີເທິງນີ້ໝາຍຄວາມວ່າ: (1) ພຽງແຕ່ບົນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດທີ່ຂະຫຍັນຂັນເຄື່ອນ, ມີປະສິດທິຜົນ, ໄດ້ຊຸກຍູ້ໃຫ້ມີການເຕີບໂຕສູງຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງເທົ່ານັ້ນ ຈຶ່ງຮັບປະກັນແຫຼ່ງລາຍຮັບງົບປະມານເພື່ອໃຊ້ຈ່າຍໃຫ້ແກ່ສະຫວັດດີການສັງຄົມໄດ້; (2) ໃນການລະດົມແລະນຳໃຊ້ຊັບພະຍາກອນເພື່ອສະຫວັດດີການສັງຄົມນັ້ນ ຄວນໝູນໃຊ້ກົນໄກຕະຫຼາດທີ່ເໝາະສົມ ຈຶ່ງຮັບປະກັນປະສິດທິຜົນ ແລະຫຼີກລ້ຽງການຟື້ນຕົວຂອງ “ການເກື້ອກູນ”, ສ້າງຈິດຕະສາດເອື່ອຍອີງ ລໍຖ້າຂອງປະຊາຊົນ, ໂດຍຜ່ານວິທີການປ່ຽນແປງໃໝ່ຫຼາຍຢ່າງເຊັ່ນ ບໍ່ລວມນະໂຍບາຍສັງຄົມຢູ່ໃນລາຄາ, ເນັ້ນການລົງທຶນໃນຜູ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຫຼາຍກວ່າໃຫ້ເງິນອຸດໜູນຜູ້ໃຫ້ບໍລິການສາທາລະນະ, ເພີ່ມການແຂ່ງຂັນ (ລວມທັງການແຂ່ງຂັນໃນພາກລັດ ແລະການແຂ່ງຂັນລະຫວ່າງພາກລັດ ກັບພາກເອກະຊົນ) ເພື່ອຍົກສູງຄຸນນະພາບການບໍລິການ; (3) ຊັບພະຍາກອນຂອງລັດເພື່ອຈຸດປະສົງຂອງການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມ ຕ້ອງໄດ້ຈັດສັນແລະນໍາໃຊ້ໃຫ້ຖືກຕາມແຜນການແລະແຜນແມ່ບົດ; (4) ລາຄາບໍລິການຕ້ອງອີງຕາມຕະຫຼາດ, ນັບທັງລາຄາບໍລິການສາທາລະນະ; ລາຄາຫຼືຄ່າທຳນຽມທີ່ມີລັກສະນະລາຄາ ຂອງໜ່ວຍພາລະກິດບໍລິການຂອງລັດທີ່ເປັນເຈົ້າຕົນເອງ ຕ້ອງໄດ້ຄິດໄລ່ຢ່າງຖືກຕ້ອງ, ຄົບຖ້ວນຕາມກົນໄກຕະຫຼາດ.
ວິທີເຂົ້າເຖິງນີ້ອະນຸຍາດໃຫ້ເປີດກວ້າງຂະໜາດ ແລະຍົກສູງຄຸນນະພາບຂອງສະຫວັດດີການສັງຄົມ ແລະຍັງສົ່ງເສີມຄວາມຂະຫຍັນຂັນເຄື່ອນຂອງປະຊາຊົນ ແລະຂອງຜູ້ສະໜອງບໍລິການ, ບໍ່ນຳໄປສູ່ການຟື້ນຕົວຂອງລະບອບເກື້ອກູນ, ຊັບພະຍາກອນໄດ້ນຳໃຊ້ຢ່າງມິປະສິດທິຜົນ, ເຮັດໃຫ້ສະຫວັດດີການສັງຄົມເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງຕັ້ງໜ້າໃນການສ້າງຮາກຖານໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາເສດຖະກິດ.
ທີສີ່, ວິທີເຂົ້າເຖິງຈາກຄວາມຕ້ອງການຮັກສາທິດທາງສັງຄົມນິຍົມໃນຂະບວນການປ່ຽນແປງໃໝ່ຢ່າງໝັ້ນຄົງ. ຍິ່ງພັດທະນາເສດຖະກິດຕະຫຼາດຍິ່ງມີຄວາມຕ້ອງການຮັກສາທິດທາງສັງຄົມນິຍົມໄວ້ໃຫ້ໝັ້ນຄົງ, ເຊິ່ງຢູ່ນັ້ນ, ການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມແມ່ນວິທີການຄຸ້ມຄອງເປົ້າໝາຍສັງຄົມນິຍົມໃນແຕ່ລະບາດກ້າວຂອງຂະບວນການປ່ຽນແປງໃໝ່. ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກໄດ້ເນັ້ນວ່າຕ້ອງ: “ຈັດການກັບຄວາມບໍ່ພຽງພໍຂອງກົນໄກຕະຫຼາດໃຫ້ດີ, ຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມ ແລະຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ...”(7). ສິ່ງນີ້ເກີດຂຶ້ນຈາກຕະຫຼາດເຊິ່ງມັກຈະນໍາໄປສູ່ປັດໄຈພາຍນອກທີ່ຫຍໍ້ທໍ້, ຂໍ້ມູນທີ່ບໍ່ສົມບູນ, ການຜັນແຍກຄົນຮັ່ງມີແລະຄົນທຸກຍາກ, ຖ້າບໍ່ເອົາໃຈໃສ່ເບິ່ງແຍງສະຫວັດດີການສັງຄົມ ຕິດກັບການເພີ່ມທະວີຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງລັດ ຈະນຳໄປສູ່ຜົນສະທ້ອນທີ່ຄາດເດົາບໍ່ໄດ້. ບັນດາກຳລັງຕະຫຼາດຍາມໃດກໍຫາວິທີເພື່ອເກັບກຳໄລຫຼາຍສຸດ, ເຖິງແມ່ນໄດ້ເສຍສະລະຜົນປະໂຫຍດສາທາລະນະ (ເຊັ່ນ ເຮັດໃຫ້ເກີດມົນລະພິດຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ, ບໍ່ສົນໃຈສຸຂະພາບແລະຄວາມປອດໄພຂອງຄົນ, ແລະແບ່ງແຍກຄົນຮັ່ງມີແລະຄົນທຸກຍາກ...); ຍາດເອົາຄວາມໄດ້ປຽບທາງດ້ານການສື່ສານ ເພື່ອຊຸກຍູ້ຜົນກຳໄລ, ເສຍສະລະຜົນປະໂຫຍດຂອງລູກຄ້າ (ເຊັ່ນ ຖ້າປ່ອຍໃຫ້ການບໍລິການທາງການແພດລອຍຢູ່ໃນຕະຫຼາດ, ຂໍ້ມູນດຽວທີ່ທ່ານໝໍໃຫ້ມາກ່ຽວຂ້ອງກັບຂໍ້ຊີ້ບອກທາງການແພດ, ແລະຄົນເຈັບບໍ່ມີຂໍ້ມູນກ່ຽວກັບພະຍາດຂອງຕົນເອງ); ການແຈກຢາຍຕາມປະສິດທິຜົນເສດຖະກິດແລະເງິນທຶນທີ່ໄດ້ລົງ, ເຮັດໃຫ້ພາກສ່ວນທີ່ໂຊກບໍ່ດີ ຂາດໂອກາດໃນການເຂົ້າເຖິງຊັບພະຍາກອນ, ຕົກຢູ່ໃນຂຸມຄວາມທຸກຍາກ, ຖືກປະໄວ້ເບື້ອງຫຼັງຂະບວນການພັດທະນາ.
ດັ່ງນັ້ນ, ການເບິ່ງແຍງສະຫວັດດີການສັງຄົມຕິດກັບການເພີ່ມທະວີຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງລັດ ແມ່ນວິທີການປະກອບສ່ວນແກ້ໄຂຂໍ້ບົກພ່ອງຂອງຕະຫຼາດ, ຊົດເຊີຍສ່ວນຂາດແຄນຂອງຜູ້ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກການຈັດສັນຊັບພະຍາກອນຕາມກົນໄກຕະຫຼາດ, ໂດຍສະເພາະເມື່ອປະເຊີນກັບປັດໄຈພາຍນອກທີ່ຫຍໍ້ທໍ້ ແລະຂໍ້ມູນທີ່ບໍ່ສົມດຸນ. ລະບົບສະຫວັດດີການສັງຄົມທີ່ກ້າວໜ້າແລະມີປະສິດທິຜົນ (ການສຶກສາຊັ້ນປະຖົມແລະມັດທະຍົມໂດຍບໍ່ເສຍຄ່າ; ການປະກັນສຸຂະພາບທົ່ວປວງຊົນ; ສາທາລະນະສຸກທີ່ດີ; ລາຄາຂອງບໍລິການກວດສຸຂະພາບແລະການປິ່ນປົວພະຍາດ ແມ່ນຖືກຄວບຄຸມຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ໂດຍບົດບາດຂອງລັດ; ການພັດທະນາທີ່ຢູ່ອາໄສສັງຄົມລາຄາຖືກ...) ບໍ່ພຽງແຕ່ຮັບປະກັນສິດສະເໝີພາບ ໃນການເຂົ້າເຖິງບໍລິການສົງຄົມຂັ້ນພື້ນຖານແລະຈຳເປັນເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ກໍ່ບໍ່ໄດ້ເຮັດໃຫ້ຜູ້ຊົມໃຊ້ສະຫວັດດີການ “ທຸກຍາກ”. ສະຫວັດດີການສັງຄົມຫຼາຍຢ່າງຍັງມີພາລະບົດບາດປະກັນຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມເຊັ່ນ ງົບປະມານຂອງລັດຊ່ວຍເຫຼືອຜູ້ທຸກຍາກແລະຊົນເຜົ່າສ່ວນນ້ອຍ ຊື້ປະກັນໄພສຸຂະພາບ ເມື່ອລາຍໄດ້ຂອງຄອບຄົວເຂົາເຈົ້າຕໍ່າ, ຫຼືປະຊາຊົນບໍ່ມີນິໄສສະໝັກໃຈຊື້ປະກັນໄພ ເຊິ່ງຕ້ອງການການຊ່ວຍເຫຼືອ “ແບບໃຫ້ເຫຍື່ອ” ຈາກລັດໃນໄລຍະເວລາໃດໜຶ່ງ. ບັນດາກິດຈະກຳທີ່ກ້າວໜ້າ, ມີມະນຸດສະທຳ ແລະມີປະສິດທິຜົນຂ້າງເທິງ ບໍ່ພຽງແຕ່ເຮັດໃຫ້ສະຫວັດດີການສັງຄົມມີຄວາມໝາຍກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງແມ່ນວິທີການຄຸ້ມຄອງເປົ້າໝາຍສັງຄົມນິຍົມ, ເຮັດໃຫ້ບັນດາຄຸນຄ່າອັນດີງານ, ມະນຸດສະທຳຂອງລັດທິສັງຄົມນິຍົມ ໄດ້ປະກອບເຂົ້າໃນຊີວິດປະຈຳວັນ ເຊິ່ງປະຊາຊົນໄດ້ຊົມໃຊ້ແລະພິສູດຢືນຢັນ.
ກວດສຸຂະພາບໃຫ້ຄົນຊົນເຜົ່າສ່ວນນ້ອຍ _ພາບ: ເອກະສານຂໍ້ມູນ
ການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມອີງໃສ່ການພັດທະນາພື້ນຖານ
ເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ, ເຊິ່ງໄດ້ວາງແລະຈັດການ
ໃນສາຍພົວພັນລະຫວ່າງລັດ, ຕະຫຼາດແລະສັງຄົມ, ໃນນັ້ນລັດຖືບົດບາດນໍາພາ
ທີໜຶ່ງ, ການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມໃນເງື່ອນໄຂປະຈຸບັນ ຕ້ອງອີງໃສ່ການພັດທະນາພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ. ນີ້ແມ່ນຄວາມແຕກຕ່າງພື້ນຖານ ກັບສະຫວັດດີການສັງຄົມ ໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຫັນເປັນແຜນການລວມສູນກ່ອນໜ້ານີ້ ເຊິ່ງໄດ້ປະຕິບັດດ້ວຍບົດບາດເດັດຖານຂອງລັດ ໂດຍຜ່ານຮູບການ “ເກື້ອກູນ”, ປະຕິເສດບົດບາດຂອງຕະຫຼາດ. ພາຍຫຼັງ 35 ປີແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃໝ່, ຫວຽດນາມຖອດຖອນໄດ້ບົດຮຽນທີ່ມີຄ່າຫຼາຍບົດ, ໃນນັ້ນມີບົດຮຽນວ່າ ຕ້ອງເຄົາລົບບັນດາກົດເກນເສດຖະກິດພາວະວິໄສ ຈຶ່ງອະນຸຍາດໃຫ້ປົດປ່ອຍກຳລັງການຜະລິດໄດ້ຫຼາຍສຸດ, ຊຸກຍູ້ການເຕີບໂຕເສດຖະກິດ, ສ້າງແຫຼ່ງລາຍຮັບເພື່ອຮັບປະກັນການໃຊ້ຈ່າຍສະຫວັດດີການສັງຄົມ ແລະ ມີແຕ່ຕັ້ງຢູ່ໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມເທົ່ານັ້ນ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ການໃຊ້ຈ່າຍສະຫວັດດີການສັງຄົມມີຄວາມໝາຍລົງທຶນເພື່ອການພັດທະນາຢ່າງແທ້ຈິງ. ການເນັ້ນຂໍ້ນີ້ເພື່ອໃຫ້ເຫັນວ່າ, ຖ້າບໍ່ອີງໃສ່ພື້ນຖານເສດຖະກິດທີ່ຂະຫຍັນຂັນເຄື່ອນ, ຂະຫຍາຍຕົວ, ການຜະລິດທີ່ສົມສ່ວນລະຫວ່າງການຜະລິດແລະການຊົມໃຊ້, ກໍ່ຍາກທີ່ຈະເວົ້າເຖິງການກໍ່ສ້າງລະບົບສະຫວັດດີການທີ່ມີຄຸນນະພາບແລະມີປະສິດທິຜົນ, ມັນອາດຈະຂະຫຍາຍອອກໄປໂດຍບໍ່ມີການປັບປຸງຄຸນນະພາບຂອງສະຫວັດດີການ. ຈໍາເປັນຕ້ອງຫຼີກລ້ຽງຄວາມຫຼົ້ມເຫຼວຂອງຮູບແບບສະຫວັດດີການສັງຄົມທີ່ມີແຕ່ເອົາໃຈໃສ່ກັບການແຈກຢາຍຜົນການຜະລິດເທົ່ານັ້ນ ໂດຍບໍ່ໄດ້ຫາວິທີສົ່ງເສີມການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດ, ທັງເຮັດໃຫ້ເກີດແນວຄິດເອື່ອຍອີງ, ການເພິ່ງພາອາໄສ ແລະຄວາມຢຸດສະງັກຊັກຊ້າຂອງປະຊາຊົນ, ທັງເຮັດໃຫ້ສະຫວັດດີການສັງຄົມບໍ່ມີຄວາມໝາຍຂອງການລົງທຶນພັດທະນາ.
ດັ່ງນັ້ນ, ຕັ້ງແຕ່ເລີ່ມການປ່ຽນແປງໃໝ່ມາເຖິງປະຈຸບັນ, ເມື່ອເວົ້າເຖິງວິທີແກ້ໄຂເພື່ອຊຸກຍູ້ການປ່ຽນແປງໃໝ່ໃຫ້ເຂົ້າສູ່ລວງເລິກ, ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມໄດ້ເນັ້ນເຖິງຄວາມເປັນເອກະພາບ ລະຫວ່າງນະໂຍບາຍເສດຖະກິດກັບນະໂຍບາຍສັງຄົມ, ການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມແລະຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ຕ້ອງຕິດກັບການປັບປຸງບູລະນະລະບຽບກົດໝາຍເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ. ການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດໂດຍຕົວທັນເອງບໍ່ໄດ້ນໍາສະຫວັດດີການສັງຄົມມາສູ່ປະຊາຊົນ, ແຕ່ຂຶ້ນກັບທັດສະນະທີ່ກ້າວໜ້າຂອງລັດ ຕິດກັບພາລະບົດບາດແລະຄວາມຮັບຜິດຊອບສະເພາະ ເພື່ອແຈກຢາຍຜົນຂອງການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດຄືນໃໝ່່, ເຮັດໃຫ້ທຸກພາກສ່ວນຂອງປະຊາຊົນມີສິດໄດ້ຮັບສະຫວັດດີການສັງຄົມ. ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກ ໃນຂະນະທີ່ກໍານົດຕະຫຼາດມີບົດບາດຕັດສິນຕໍ່ການລະດົມແລະຈັດສັນຊັບພະຍາກອນນັ້ນ ໄດ້ຢືນຢັນວ່າ: “ຮັບຮູ້ຢ່າງເຕັມສ່ວນແລະຮັບປະກັນການກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມໃນນະໂຍບາຍສັງຄົມ. ເພີ່ມທະວີການຄຸ້ມຄອງການພັດທະນາສັງຄົມ, ຮັບປະກັນຄວາມກ້າວໜ້າ ແລະຄວາມຍຸດຕິທຳທາງສັງຄົມ, ຄວາມຍືນຍົງໃນນະໂຍບາຍສັງຄົມ, ໂດຍສະເພາະສະຫວັດດີການສັງຄົມ, ຄວາມໝັ້ນຄົງສັງຄົມແລະຄວາມໝັ້ນຄົງຂອງມະນຸດ”(8).
ທີສອງ, ລັດມີບົດບາດເປັນເຈົ້ານໍາພາໃນການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມ, ທັງຢືນຢັນທາດແທ້ທີ່ດີງາມຂອງລະບອບສັງຄົມນິຍົມ, ທັງແກ້ໄຂຄວາມລົ້ມເຫຼວຂອງຕະຫຼາດ ແລະຊົດເຊີຍສ່ວນຂາດແຄນຫຼັງຈາກການແຈກຢາຍເບື້ອງຕົ້ນ. (1) ການນໍາໃຊ້ສະຖາບັນ, ນະໂຍບາຍ, ແຜນການເພື່ອຊຸກຍູ້ສະຫວັດດີການສັງຄົມ; ຮັບປະກັນການດັດປັບທີ່ເໝາະສົມ ລະຫວ່າງການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດແລະການຈັດແບ່ງຜົນການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດ ເພື່ອປະຕິບັດຄວາມກ້າວໜ້າແລະຄວາມຍຸດຕິທຳທາງສັງຄົມ; ແຜນການພັດທະນາເສດຖະກິດມຸ່ງໄປສູ່ເປົ້າໝາຍທາງສັງຄົມສະເໝີ, ຖືເອົາການພັດທະນາສັງຄົມ, ການພັດທະນາມະນຸດເປັນແຮງຂັບເຄື່ອນໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາເສດຖະກິດ; ການວາງແຜນການພັດທະນາທົ່ວໄປ, ການພັດທະນາແຕ່ລະຂະແໜງການ, ຂົງເຂດ ແລະ ພື້ນທີ່ ຕ້ອງຄິດໄລ່ຢ່າງຄົບຖ້ວນແລະກົມກຽວ ລະຫວ່າງການລົງທຶນເພື່ອການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດ ແລະເພື່ອຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມ, ໂດຍສະເພາະເມື່ອຕ້ອງສ້າງສົມດຸນລະຫວ່າງລະຫວ່າງຊັບພະຍາກອນທາງການເງິນ ແລະການວາງແຜນການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ. (2) ການປັບໂຄງສ້າງການໃຊ້ຈ່າຍງົບປະມານ, ຄືທີ່ ທິດທາງ, ໜ້າທີ່ການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ 5 ປີ 2021 - 2025 ໄດ້ ກຳນົດວ່າ: “ສືບຕໍ່ປັບໂຄງສ້າງການໃຊ້ຈ່າຍງົບປະມານຂອງລັດຕາມທິດທາງຍືນຍົງ, ເພີ່ມອັດຕາສ່ວນການໃຊ້ຈ່າຍລົງທຶນພັດທະນາ, ຫຼຸດອັດຕາສ່ວນການໃຊ້ຈ່າຍສຳລັບວຽກງານປົກກະຕິ, ສະໜັບສະໜູນການປະຕິບັດບັນດາເປົ້າໝາຍພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ... ປ່ຽນແປງໃໝ່, ສ້າງແລະປັບປຸງລະບຽບກົດໝາຍກ່ຽວກັບການຄຸ້ມຄອງງົບປະມານແຫ່ງລັດໃຫ້ສົມບູນ ເພື່ອເພີ່ມປະສິດທິຜົນຂອງການຈັດແບ່ງ, ຄຸ້ມຄອງ ແລະ ນໍາໃຊ້ ແຫຼ່ງການເງິນຂອງງົບປະມານແຫ່ງລັດ ຕິດພັນກັບຂະບວນການປັບໂຄງສ້າງພື້ນຖານເສດຖະກິດຄືນໃໝ່”(9). ການໃຊ້ຈ່າຍເພື່ອສະຫວັດດີການສັງຄົມຕ້ອງຖືເປັນການລົງທຶນເພື່ອການພັດທະນາ. ການໃຊ້ຈ່າຍເພື່ອພັດທະນາການສຶກສາ, ສາທາລະນະສຸກ, ວັດທະນະທຳ, ວິທະຍາສາດ-ເຕັກໂນໂລຊີ, ການຂົນສົ່ງສາທາລະນະ, ທີ່ຢູ່ອາໄສສັງຄົມ,... ຕ້ອງໄດ້ຍົກຂຶ້ນເທື່ອລະກ້າວໄປຄຽງຄູ່ກັບການເຕີບໂຕຂອງເສດຖະກິດ. ພ້ອມກັບການເງິນ, ທີ່ດິນກໍ່ເປັນຊັບພະຍາກອນສໍາຄັນທີ່ຄວນໄດ້ຮັບການນໍາໃຊ້ຢ່າງຖືກຕ້ອງ ເພື່ອຂະຫຍາຍແລະປັບປຸງສະຫວັດດີການສັງຄົມ, ເຊັ່ນ: ບຸລິມະສິດທີ່ດິນສໍາລັບການເປີດໂຮງຮຽນ, ໂຮງໝໍທີ່ເຄື່ອນໄຫວຕາມຫຼັກການບໍ່ສະແຫວງຫາກຳໄລ, ພັດທະນາທີ່ຢູ່ອາໄສສັງຄົມ, ສ້າງສວນສາທາລະນະ, ປູກຕົ້ນໄມ້, ພັດທະນາຄົມມະນາຄົມໃນຕົວເມືອງ ຊົນນະບົດ... ລັດຍັງຕ້ອງຮັບບົດບາດ “ການລົງທຶນພາກລັດນໍາພາການລົງທຶນເອກະຊົນ” ເພື່ອຊັກຈູງ, ດຶງດູດເອກະຊົນເຂົ້າຮ່ວມການຂະຫຍາຍສະຫວັດດີການສັງຄົມ, ໂດຍສະເພາະບັນດາບໍລິການສັງຄົມທີ່ມີຄຸນຄ່າເພີ່ມ, ເຊັ່ນການສຶກສາມະຫາວິທະຍາໄລ; ບໍລິການກວດສຸຂະພາບແລະປົວພະຍາດຕາມຄວາມຕ້ອງການ; ວັດທະນະທໍາ - ບັນເທີງ; ກິລາບານເຕະ... (3) ລັດດ້ວຍບົດບາດເຈົ້າພາບເສດຖະກິດ, ຕ້ອງມີຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນການກວດກາຄຸນນະພາບຂອງການບໍລິການ, ຄຸ້ມຄອງກິດຈະກຳທີ່ມີການເກັບຄ່າທຳນຽມແລະຄຸ້ມຄອງລາຄາ, ບໍ່ດໍາເນີນການຕາມຕະຫຼາດເສລີສໍາລັບການບໍລິການສາທາລະນະຂັ້ນພື້ນຖານທີ່ຈຳເປັນ. ເສົາຄ້ຳຂອງສະຫວັດດີການສັງຄົມແມ່ນບັນດາບໍລິການສາທາລະນະທີ່ບໍ່ເສຍຄ່າ ຫຼືເສຍຄ່າໃຊ້ຈ່າຍຕ່ຳ, ການບໍລິການຫຼາຍອັນແມ່ນລັດສະໜອງໃຫ້ໂດຍກົງ, ແຕ່ກໍ່ມີສະຖານະການ “ເກັບເງິນເພີ່ມ” ຢູ່, ເນື້ອແທ້ແມ່ນ “ຄ່າທຳນຽມປອມຕົວ” ເຊິ່ງຕ້ອງໄດ້ຮັບການຄວບຄຸມແລະແກ້ໄຂໃຫ້ທັນເວລາ. ສຳລັບບໍລິການສາທາລະນະທີ່ໄດ້ມອບສິດໃຫ້ພາກສ່ວນທີ່ບໍ່ແມ່ນລັດເປັນຜູ້ສະໜອງນັ້ນ, ຖ້າລັດບໍ່ຄວບຄຸມລາຄາບໍລິການ, ຈະນໍາໄປສູ່ການເປີດເສລີ, ສູນເສຍລັກສະນະຂອງສະຫວັດດີການສັງຄົມ, ເຮັດໃຫ້ລັກສະນະເກີດເອງຂອງຕະຫຼາດສົ່ງຜົນກະທົບທາງລົບ, ຜູ້ມີລາຍໄດ້ຕໍ່ານໍາໃຊ້ການບໍລິການຈະ “ຕົກທຸກໄດ້ຍາກ”. ດັ່ງນັ້ນ, ການຄຸ້ມຄອງລັດມີບົດບາດສຳຄັນທີ່ສຸດ ເພື່ອຮັກສາລັກສະນະສະຫວັດດີການສັງຄົມຢ່າງຖືກຕ້ອງ, ຕັ້ງແຕ່ການຄຸ້ມຄອງຄຸນນະພາບບໍລິການ ແລະ ການຄຸ້ມຄອງລາຄາບໍລິການ, ລາຄາອຸປະກອນ (ເຊັ່ນ: ລາຄາຢາ ແລະອຸປະກອນການແພດ; ລາຄາປຶ້ມແບບຮຽນໃນການສຶກສາ; ລາຄາທີ່ຢູ່ອາໄສສັງຄົມ;...). (4) ຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງລັດແມ່ນສ້າງສະພາບແວດລ້ອມສຳລັບການແຂ່ງຂັນໃນຂົງເຂດສາທາລະນະ ແລະ ການແຂ່ງຂັນລະຫວ່າງພາກລັດແລະພາກເອກະຊົນ ເພື່ອຊອກຫາແຮງຈູງໃຈໃຫ້ຜູ້ໃຫ້ບໍລິການປັບປຸງຄຸນນະພາບບໍລິການ.
ທີສາມ, ວິສາຫະກິດ - ເຈົ້າຂອງວິສາຫະກິດມີບົດບາດສຳຄັນໃນການຂະຫຍາຍສະຫວັດດີການສັງຄົມຕາມທິດທາງທີ່ຫອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ໄດ້ກຳນົດໄວ້ຄື “ສົ່ງເສີມນັກທຸກິດປະຕິບັດຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ສັງຄົມ ແລະເຂົ້າຮ່ວມໃນການພັດທະນາສັງຄົມ”(10) ດ້ວຍການຍົກສູງຄຸນນະພາບສະຫວັດດີການກຳມະກອນ, ລົງທຶນພັດທະນາບັນດາບໍລິການສັງຄົມທີ່ເຄື່ອນໄຫວຕາມຫຼັກການບໍ່ສະແຫວງຫາກຳໄລ ແລະ ປະຕິບັດຄວາມຮັບຜິດຊອບທາງສັງຄົມ. ໃນກົນໄກຫັນເປັນແຜນການລວມສູນ, ລັດມອບສິດໃຫ້ວິສາຫະກິດເບິ່ງແຍງບໍລິການຫຼາຍຢ່າງໃຫ້ກຳມະກອນເຊັ່ນ ທີ່ຢູ່ອາໄສ, ຄາບເຂົ້າທ່ຽງ, ພັກຜ່ອນ, ຈັດຕັ້ງເຮືອນຝາກເດັກໃນວິສາຫະກິດ... ໃນພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດ, ພ້ອມກັນກັບການຊຸກຍູ້ວັດທະນະທຳວິສາຫະກິດ, ເຈົ້າຂອງວິສາຫະກິດຄວນປ່ຽນແປງໃໝ່ຈິນຕະນາການບໍລິຫານ ໂດຍຖືການຍົກສູງສະຫວັດດີການໃຫ້ ກຳມະກອນແມ່ນການລົງທຶນພັດທະນາແຫຼ່ງບຸກຄະລາກອນ, ຫັກກຳໄລສ່ວນໜຶ່ງເພື່ອປັບປຸງສະຫວັດດີການກຳມະກອນເຊັ່ນ ສ້າງທີຢູ່ອາໄສສັງຄົມໃຫ້ກຳມະກອນຊື້ຫຼືເຊົ່າດ້ວຍລາຄາຖືກ, ລົງທຶນພັດທະນາສະຖາບັນວັດທະນະທຳ, ບໍລິການສັງຄົມໃຫ້ກຳມະກອນ, ປັບປຸງຄາບເຂົ້າທ່ຽງ, ການພັກຜ່ອນ, ເງິນເດືອນ, ເງິນລາງວັນ... ລັດໃຫ້ບຸລິມະສິດກັບການເຊື້ອເຊີນນັກລົງທຶນທີ່ໄດ້ມາດຕະຖານສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ຮັບປະກັນສະຫວັດດີການຂອງກຳມະກອນ, ນຳໃຊ້ທີ່ດິນເພື່ອສ້າງທີ່ຢູ່ອາໄສໃຫ້ກຳມະກອນ ເພື່ອເປັນເຄື່ອງມືຈູງໃຈໃນການດຶງດູດການລົງທຶນຈາກວິສາຫະກິດທີ່ສົ່ງເສີມວັດທະນະທຳທຸລະກິດ. ນອກຈາກນັ້ນ, ລັດຕ້ອງໃຊ້ງົບປະມານລົງທຶນ ເພື່ອພັດທະນາພື້ນຖານໂຄງລ່າງ (ໄຟຟ້າ, ການສະໜອງແລະລະບາຍນ້ຳ, ການຄົມມະນາຄົນ, ໂຮງຮຽນ, ສຸກສາລາ) ໃນພື້ນທີ່ທີ່ໄດ້ວາງແຜນພັດທະນາທີ່ຢູ່ອາໄສສັງຄົມ ສຳລັບກຳມະກອນ ເພື່ອ “ເປັນເຫຍື່ອ”, ຊ່ວຍວິສາຫະກິດຫຼຸດຜ່ອນຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໃນການລົງທຶນພັດທະນາທີ່ຢູ່ອາໄສສັງຄົມ; ຕ້ອງສົ່ງເສີມວິສາຫະກິດທີ່ມີການສະສົມຈໍານວນຫຼາຍ ໂອນເງິນທຶນສ່ວນໜຶ່ງໄປລົງທຶນພັດທະນາການບໍລິການສັງຄົມ ທີ່ເຄື່ອນໄຫວຕາມຫຼັກການບໍ່ສະແຫວງຫາກຳໄລ ໂດຍຜ່ານບັນດານະໂຍບາຍການຍົກເວັ້ນພາສີ, ບຸລິມະສິດການດຶງດູດການລົງທຶນ.
ທີສີ່, ສັງຄົມມີບົດບາດສຳຄັນທີສຸດໃນການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມ. ລາຍງານການເມືອງທີ່ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ໃນຂະນະທີ່ສະເໜີຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການປັບປຸງບູລະນະລະບຽບກົດໝາຍເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ ໄດ້ເນັ້ນໜັກວ່າ: “ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງສັງຄົມມີບົດບາດສ້າງການເຊື່ອມໂຍງ ປະສານສົມທົບການເຄື່ອນໄຫວ, ແກ້ໄຂບັນດາບັນຫາທີ່ເກີດຂຶ້ນລະຫວ່າງສະມາຊິກ; ຕາງໜ້າແລະປົກປ້ອງຜົນປະໂຫຍດຂອງບັນດາສະມາຊິກໃນການພົວພັນກັບບັນດາເຈົ້າພາບແລະຄູ່ຮ່ວມມືອື່ນ; ໃຫ້ບໍລິການສະໜັບສະໜູນສະມາຊິກ; ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນຄວາມມຸ່ງຫວັງແລະຜົນປະໂຫຍດຂອງປະຊາຊົນທຸກຊັ້ນຄົນກັບລັດ ແລະ ເຂົ້າຮ່ວມການວິຈານກົດໝາຍ, ກົນໄກ, ນະໂຍບາຍຂອງລັດ, ຕິດຕາມກວດກາສຳນັກງານ ອົງການ ແລະຖັນແຖວພະນັກງານ, ລັດຖະກອນ ໃນການປະຕິບັດກົດໝາຍ”(11). ທິດທາງ, ໜ້າທີ່ການພັດທະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມ 5 ປີ 2021 - 2025 ລະບຸຈະແຈ້ງວ່າ: “ປ່ຽນແປງໃໝ່ແບບວິທີການຄຸ້ມຄອງລັດກ່ຽວກັບເສດຖະກິດຢ່າງແຂງແຮງ ຕາມທິດທາງໂອນວຽກງານທີ່ລັດບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງເຮັດ ໄປໃຫ້ອົງການຈັດຕັ້ງສັງຄົມ, ປ່ຽນການສະໜອງການບໍລິການສາທາລະນະໂດຍກົງ ເປັນຮູບແບບການສັ່ງຊື້”(12). ຕາມຈິດໃຈນັ້ນ, ສະຫວັດດີການສັງຄົມຈະໄດ້ຮັບປະກັນກໍ່ຕໍ່ເມື່ອມີການເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງຂະຫຍັນຂັນເຄື່ອນຂອງສັງຄົມ, ລະອຽດຄື ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງສັງຄົມ, ໜ່ວຍພາລະກິດບໍລິການນອກພາກລັດທີ່ເຄື່ອນໄຫວຕາມຫຼັກການບໍ່ສະແຫວງຫາກຳໄລ, ຄົວເຮືອນ, ບຸກຄົນຜູ້ໃຊ້ບໍລິການ. ລັດສາມາດສັ່ງໃຫ້ອົງການຈັດຕັ້ງສັງຄົມແລະໜ່ວຍພາລະກິດ ໃຫ້ບໍລິການສາທາລະນະຂັ້ນພື້ນຖານແລະຈໍາເປັນ, ໂດຍບໍ່ຄໍານຶງເຖິງພາກລັດຫຼືບໍ່ແມ່ນພາກລັດ. ມີກົນໄກ, ນະໂຍບາຍສົ່ງເສີມຜູ້ມີລາຍໄດ້ສູງ, ຮັກວຽກງານ, ຮັກອາຊີບຂອງເຂົາເຈົ້າ, ປະກອບສ່ວນທຶນເຂົ້າໃນການພັດທະນາໂຮງຮຽນ, ໂຮງໝໍ, ກອງທຶນເພື່ອວິທະຍາສາດ, ສູນປົກປ້ອງສັງຄົມ ດຳເນີນງານຕາມຫຼັກການບໍ່ສະແຫວງຫາກຳໄລ. ບັນດາຄົວເຮືອນທີ່ໃຊ້ບໍລິການສາທາລະນະຂອງລັດ, ວິສາຫະກິດ ຫຼືຊຸມຊົນ ຈະຕ້ອງສ້າງນິໄສການໃຊ້ຢ່າງປະຢັດ ແລະຫຼີກລ້ຽງການສິ້ນເປືອງຫຼາຍ, ແຕ່ການຮັບຊຳລະໂດຍສະໝັກໃຈເປັນຊ່ອງທາງໃຫ້ຜູ້ໃຊ້ບໍລິການມີຄວາມຕັ້ງໜ້າ, ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ, ບໍ່ເອື່ອຍອີງລໍຖ້າການຊ່ວຍເຫຼືອ. ລັດຊ່ວຍເຫຼືອຄົວເຮືອນ, ບຸກຄົນທີ່ມີສະຖານະການຫຍຸ້ງຍາກ ຊື້ປະກັນສຸຂະພາບ (ສະຫວັດດິການສັງຄົມມີພາລະບົດບາດຄວາມປອດໄພ), ແຕ່ນັ້ນເປັນພຽງການ “ວາງເຫຍື່ອ” ເມື່ອລາຍໄດ້ຍັງຕ່ຳ, ສະພາບເສດຖະກິດຍັງຈຳກັດ, ແຕ່ເມື່ອລາຍໄດ້ສ່ວນບຸກຄົນເພີ່ມຂຶ້ນ ແມ່ນຕ້ອງປ່ຽນນິໄສໄປເປັນການຊື້ປະກັນໄພແບບສະໝັກໃຈ. ໃນແຕ່ລະຄົວເຮືອນຕ້ອງສ້າງໂຄງປະກອບການໃຊ້ຈ່າຍທີ່ເໝາະສົມ, ສົມທົບລະຫວ່າງ ສະຫວັດດີການຄົວເຮືອນແບບດັ້ງເດີມ ກັບການເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງມີປະສິດທິຜົນໃນລະບົບສະຫວັດດີການ ໂດຍລັດແລະສັງຄົມຮັບປະກັນ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ການໃຊ້ຊັບພະຍາກອນການເງິນຂອງຄອບຄົວເປັນ “ທຶນສົມທົບ” ເພື່ອຊົມໃຊ້ສະຫວັດດີການສັງຄົມຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ບໍ່ເອື່ອຍອີງທັງໝົດໃສ່ລັດແລະສັງຄົມ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ຕ້ອງເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດຂອງອົງການຈັດຕັ້ງສັງຄົມຢ່າງເຕັມສ່ວນ ໃນການຕິດຕາມກວດກາ, ວິຈານສັງຄົມ, ປະກອບສ່ວນຍົກສູງຄຸນນະພາບສະຫວັດດີການສັງຄົມ.
ການສຶກສາບໍ່ເສຍຄ່າແມ່ນເນື້ອໃນສຳຄັນອັນດັບໜຶ່ງຂອງສະຫວັດດີການສັງຄົມ, ຮັບປະກັນແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນມະນຸດທີ່ມີຄຸນນະພາບ ແລະ ໂຄງສ້າງພື້ນຖານທາງສັງຄົມ ເພື່ອພັດທະນາປະເທດ, ຊຸກຍູ້ຄວາມສະເໝີພາບທາງດ້ານໂອກາດພັດທະນາ ສຳລັບສະມາຊິກທຸກຄົນໃນສັງຄົມ (ໃນພາບ: ຄວາມສຸກໃນວັນຈົບການສຶກສາ) _ພາບ: ເອກະສານຂໍ້ມູນ
ສະຫວັດດີການສັງຄົມປົກຫຸ້ມແລະສອດເຂົ້າໃນຫຼາຍຂົງເຂດທີ່ກວ້າງຂວາງ,
ແຕ່ສຸມໃສ່ບັນດາຂອດສຳຄັນຄື ຮັບປະກັນບັນດາຄວາມຕ້ອງການຂັ້ນພື້ນຖານ
ແລະຈຳເປັນເຊັ່ນ ການສຶກສາ, ສາທາລະນະສຸກ, ວັດທະນະທຳ, ເຮືອຢູ່ສັງຄົມ,
ການຂົນສົ່ງສາທາລະນະ, ສະຫວັດດີການກຳມະກອນ
ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກໄດ້ກ່າວເຖິງຂອບເຂດສະຫວັດດີການສັງຄົມທີ່ກວ້າງຂວາງ, ລວມມີຫຼາຍຂົງເຂດ, ໃນນັ້ນເນັ້ນເປັນພິເສດ ເຖິງການຮັບປະກັນຄວາມຕ້ອງການຂັ້ນພື້ນຖານແລະຈຳເປັນ ຂອງປະຊາຊົນເຊັ່ນ ທີ່ຢູ່ອາໄສ, ການໄປມາ, ການສຶກສາ, ສະທາລະນະສຸກ, ວຽກເຮັດງານທຳ...(13).
ການສຶກສາບໍ່ເສຍຄ່າແມ່ນເນື້ອໃນສຳຄັນອັນດັບໜຶ່ງຂອງສະຫວັດດີການສັງຄົມ, ຮັບປະກັນແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນມະນຸດທີ່ມີຄຸນນະພາບ ແລະ ໂຄງສ້າງພື້ນຖານທາງສັງຄົມ ເພື່ອພັດທະນາປະເທດ, ຊຸກຍູ້ຄວາມສະເໝີພາບທາງດ້ານໂອກາດການພັດທະນາ ສຳລັບສະມາຊິກທຸກຄົນໃນສັງຄົມ. ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກຍົກທິດທາງ “ການພັດທະນາແລະຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນການຍົກເວັ້ນຄ່າຮຽນ ສຳລັບນັກຮຽນສາມັນສຶກສາ, ກ່ອນອື່ນໝົດແມ່ນ ນັກຮຽນຊັ້ນປະຖົມແລະມັດທະຍົມຕອນຕົ້ນ”(14) ແລະໃນຂະບວນການປ່ຽນແປງໃໝ່ລະບົບການສຶກສາແຫ່ງຊາດ, ຄວນເອົາໃຈໃສ່ເປັນພິເສດເຖິງການສຶກສາລະດັບອະນຸບານແລະປະຖົມສຶກສາ(15), ຍ້ອນວ່ານີ້ແມ່ນລະດັບການສຶກສາຂັ້ນພື້ນຖານ, ມີຄຸນລັກສະນະສະຫວັດດີການຢ່າງຈະແຈ້ງ. ຕິດກັບບັນດາທິດທາງນະໂຍບາຍທີ່ກ່າວມາຂ້າງເທິງ, ຕ້ອງ “ສືບຕໍ່ເພີ່ມການລົງທຶນໃສ່ການສຶກສາ ແລະ ການຝຶກອົບຮົມ ໂດຍສົມທົບກັບການປ່ຽນແປງໃໝ່ກົນໄກແລະນະໂຍບາຍ ເພື່ອປັບປຸງປະສິດທິຜົນການລົງທຶນ” ແລະ “ປັບປຸງບູລະນະກົນໄກ, ນະໂຍບາຍເພື່ອຍູ້ແຮງການຫັນການສຶກສາເປັນສັງຄົມຢ່າງຖືກທິດທາງ, ມີປະສິດທິຜົນ”(16). ການເພີ່ມການລົງທຶນໃສ່ການສຶກສາ, ກ້າວໄປສູ່ການຍົກເວັ້ນຄ່າຮຽນສໍາລັບຊັ້ນປະຖົມແລະມັດທະຍົມ ໄດ້ເນັ້ນໜັກເຖິງລັກສະນະແລະພາລະບົດບາດ ຂອງສະຫວັດດີການສັງຄົມ ເມື່ອໃຊ້ງົບປະມານການເງິນເພື່ອໃຊ້ຈ່າຍໃນການສຶກສາ. ເມື່ອປະຊາຊົນໄດ້ຮັບການສຶກສາຂັ້ນພື້ນຖານແລະຈຳເປັນໂດຍບໍ່ເສຍຄ່າຮຽນນັ້ນ ໝາຍເຖິງການສ້າງໂອກາດການພັດທະນາໃຫ້ກັບທຸກຄົນ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນຜູ້ມີລາຍໄດ້ຕ່ຳ ເຊິ່ງໃຫ້ເຂົາມີໂອກາດເທົ່າທຽມກັນກັບຜູ້ມີລາຍໄດ້ສູງ ໃນການເຂົ້າເຖິງບໍລິການດ້ານການສຶກສາ. ເນື້ອແທ້ຂອງການສຶກສາບໍ່ເສຍຄ່າຮຽນແມ່ນລັດໄດ້ໂອນເງິນສົດຈໍານວນໜຶ່ງໃຫ້ກັບຄົວເຮືອນ, ຫຼືຍັງໄດ້ເອີ້ນວ່າ ລັດຈ່າຍຄ່າທໍານຽມແທນຜູ້ຮຽນ, ຊ່ວຍເຫຼືອຄົນທຸກຍາກມີເງື່ອນໄຂໃຊ້ລາຍໄດ້ທີ່ຈໍາກັດຂອງຕົນເພື່ອໃຊ້ຈ່າຍໃນສິນຄ້າແລະການບໍລິການອື່ນ, ປັບປຸງຄຸນນະພາບຊີວິດ, ອາໄສສິ່ງດັ່ງກ່າວ ການສຶກສາຂອງລູກເຂົາເຈົ້າຈະບໍ່ກາຍເປັນພາລະທີ່ເຮັດໃຫ້ຄອບຄົວຂອງເຂົາເຈົ້າທຸກຈົນ. ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກໄດ້ເນັ້ນໜັກລັກສະນະປະສິດທິຜົນ ເມື່ອເພີ່ມລະດັບການລົງທຶນໃສ່ການສຶກສາ, ເຊິ່ງແມ່ນກຳນົດການໃຊ້ຈ່າຍງົບປະມານເຂົ້າໃນການສຶກສາເປັນການລົງທຶນໃສ່ການພັດທະນາ, ເພີ່ມການໃຊ້ຈ່າຍແມ່ນຈຳເປັນແຕ່ຕ້ອງຮັບປະກັນການໃຊ້ຈ່າຍຖືກຕ້ອງກັບເປົ້າໝາຍ, ຖືກກັບລະດັບວິຊາສະເພາະ, ແທນທີ່ຈະເປັນການໃຊ້ຈ່າຍອີງຕາມການບັນຈຸພະນັກງານຂອງແຕ່ລະສຳນັກງານ, ອົງການ, ຫຼືໜ່ວຍງານ ໂດຍບໍ່ກຳນົດແຈ້ງປະສິດທິຜົນຂອງຜູ້ຊົມໃຊ້ບໍລິການ. ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກກໍໄດ້ລະບຸວ່າ, ຈຳເປັນຕ້ອງປະຕິບັດການເປີດການສຶກສາໃຫ້ໄປໃນທິດທາງທີ່ຖືກຕ້ອງ ເຊິ່ງບັນຫາທີ່ໃຫຍ່ແມ່ນການແບ່ງປະເພດກິດຈະກຳການສຶກສາຕາມຄວາມຕ້ອງການຂອງຜູ້ຮຽນແຕ່ລະຄົນທີ່ມີຄວາມສາມາດທາງການເງິນທີ່ສອດຄ່ອງ, ກິດຈະກໍາການສຶກສາໃດທີ່ບໍ່ສະແຫວງຫາກໍາໄລ ຕິດກັບກົນໄກແລະນະໂຍບາຍທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຂອງລັດ. ຕໍ່ກັບກິດຈະກໍາການສຶກສາທີ່ບໍ່ສະແຫວງຫາກໍາໄລ, ຕ້ອງການໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຂອງລັດ ດ້ວຍນະໂຍບາຍແລະກຳລັງຊັບອີກນຳເຊັ່ນ ທີ່ດິນເພື່ອສ້າງໂຮງຮຽນ, ຍົກເວັ້ນພາສີສຳລັບກໍລະນີໃຊ້ລາຍໄດ້ສ່ວນບຸກຄົນຫຼືຊັບສິນສືບຖອດ ເພື່ອລົງທຶນໃນການພັດທະນາການສຶກສາ... ການສຶກສາລະດັບອະນຸບານມີບົດບາດສຳຄັນພິເສດ ໃນການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມ, ບາງທີ ບາງບ່ອນໄດ້ປ່ອຍໃຫ້ຕະຫຼາດສະໜອງ, ນໍາໄປສູ່ຜົນສະທ້ອນທີ່ບໍ່ດີ, ເຊັ່ນ: ຄູໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງຕໍ່ເດັກນ້ອຍ, ລະບອບການລ້ຽງອາຫານບໍ່ຮັບປະກັນໂພດຊະນາການ, ສຸຂະອະນາໄມ ແລະຄວາມປອດໄພຂອງອາຫານ, ຂາດວິທີການແລະພາຫະນະທີ່ເໝາະສົມກັບຄຸນລັກສະນະຂອງ “ການສຶກສາກ່ອນໄວ”... ໃນກົນໄກຕະຫຼາດ, ຄວນສົ່ງເສີມພາກສ່ວນນອກພາກລັດ ລົງທຶນພັດທະນາໂຮງຮຽນຕ່າງໆ ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການຂອງບັນດາຄອບຄົວທີ່ມີຄວາມສາມາດທາງດ້ານການເງິນໃນການໃຊ້ຈ່າຍ ຕິດກັບເງື່ອນໄຂທີ່ດີທາງດ້ານພື້ນຖານວັດຖຸໂຮງຮຽນ, ອຸບປະກອນການສຶກສາ, ການຂົນສົ່ງນັກຮຽນ, ລະບົບອາຫານການກິນ,... ແຕ່ບັນດາມາດຕະຖານພື້ນຖານ (ຄູສອນແລະອຸປະກອນການຮຽນທີ່ມີຄຸນນະພາບ, ຮັບປະກັນຄວາມສະອາດ, ຄວາມປອດໄພຂອງອາຫານ, ເງື່ອນໄຂການລ້ຽງການສອນ...) ບໍ່ສາມາດມີການຈຳແນກ ລະຫວ່າງພາກລັດແລະເອກະຊົນ.
ລະບົບສາທາລະນະສຸກ ການຮັກສາສຸຂະພາບຮັບປະກັນການປ້ອງກັນພະຍາດທີ່ມີປະສິດທິຜົນ, ຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການກວດສຸຂະພາບແລະປົວພະຍາດຂອງປະຊາຊົນ ໂດຍບໍ່ເຮັດໃຫ້ຜູ້ມີລາຍໄດ້ຕ່ຳ “ຕົກທຸກໄດ້ຍາກ”, ອາໄສການປະກັນສຸຂະພາບທົ່ວປວງຊົນ ແລະລາຄາບໍລິການສຸຂະພາບທີ່ຄວບຄຸມໂດຍບົດບາດຂອງລັດ, ສະແດງໃຫ້ເຫັນສະຫວັດດີການສັງຄົມທີ່ກ້າວໜ້າ, ມີປະສິດທິຜົນ ແລະມະນຸດສະທຳ. ຈິດໃຈດັ່ງກ່າວ ໄດ້ຖືກກ່າວໄວ້ຢ່າງຈະແຈ້ງໃນການກຳນົດທິດທາງເປົ້າໝາຍຂອງລະບົບສາທາລະນະສຸກແມ່ນ “ຮັບປະກັນໃຫ້ປະຊາກອນທັງໝົດໄດ້ຮັບການຄຸ້ມຄອງ, ປົກປ້ອງແລະດູແລ”(17). ສາທາລະນະສຸກໄດ້ຮັບຄວາມເອົາໃຈໃສ່, ລົງທຶນ, ເບິ່ງແຍງພັດທະນາ ມີບົດບາດໃນການປ້ອງກັນແລະຫຼຸດຜ່ອນພະຍາດ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນແກ້ໄຂຜ່ານຜ່າທ່າອຽງພະຍາດທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນ ເນື່ອງຈາກວິຖີຊີວິດ, ການດຳລົງຊີວິດ, ການອອກກຳ ລັງກາຍທີ່ບໍ່ມີວິທະຍາສາດ, ເນື່ອງຈາກການຂາດຄວາມກົມກຽວລະຫວ່າງແຮງງານ ແລະຄວາມບໍ່ສົມດຸນລະຫວ່າງຊີວິດທາງດ້ານວັດຖຸແລະຈິດໃຈ, ເຮັດໃຫ້ “ພະຍາດວິຖີຊີວິດ” ເພີ່ມຂຶ້ນ (ໂລກອ້ວນ, ພະຍາດຫົວໃຈ, ມະເຮັງ, ເບົາຫວານ, ຄວາມດັນເລືອດສູງ, ພະຍາດຕັບແຂງ...). ໃນສະພາບການທີ່ພະຍາດຕິດຕໍ່ໃນຊຸມຊົນນັບມື້ນັບສັບສົນຂຶ້ນ, ກາຍເປັນໄພຂົ່ມຂູ່ຮ້າຍແຮງ ຕໍ່ຄວາມໝັ້ນຄົງຂອງມະນຸດ, ລະບົບສາທາລະນະສຸກມີບົດບາດຕັດສິນໃນການປ້ອງກັນ, ກີດກັ້ນຫຼືຄວບຄຸມ ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ບໍ່ປະໃຫ້ເກີດວິກິດການສາທາລະນະສຸກ ເຊິ່ງສະພາບການປ້ອງກັນແລະຕ້ານການລະບາດຂອງໂຄວິດ-19 ດຽວນີ້ແມ່ນກໍລະນີທີ່ເດັ່ນຊັດ. ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກໄດ້ລະບຸແຈ້ງວ່າ “ຕ້ອງຍົກສູງຄຸນນະພາບການກໍ່ສ້າງແລະປະຕິບັດຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ນະໂຍບາຍກ່ຽວກັບໂພຊະນາການ, ຄວາມປອດໄພຂອງອາຫານ, ການປົກປ້ອງ, ການດູແລສຸຂະພາບ ແລະ ຄວາມສູງໃຫຍ່ ຂອງຄົນຫວຽດນາມ”(18). ຢາກກໍ່ສ້າງລະບົບສາທາລະນະສຸກທີ່ມີຄວາມສາມາດຮັບປະກັນສິດທິຂອງພົນລະເມືອງ ໃນການເຂົ້າເຖິງບໍລິການກວດສຸຂະພາບແລະປົວພະຍາດ ໂດຍບໍ່ເຮັດໃຫ້ເຂົາເຈົ້າ “ທຸກຍາກ”, ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກໄດ້ກຳນົດທິດທາງ “ຕ້ອງປ່ຽນແປງໃໝ່ກົນໄກການເງິນສາທາລະນະສຸກ, ລະບົບການຄຸ້ມຄອງແລະສະໜອງບໍລິການສາທາລະນະສຸກ”(19). ລັດຕ້ອງສຸມໃສ່ລົງທຶນໃນການພັດທະນາລະບົບສາທາລະນະສຸກທີ່ມີຄວາມສາມາດພຽງພໍໃນການປ້ອງກັນພະຍາດ; ເປີດກວ້າງຂອບເຂດການປະກັນສຸຂະພາບ, ນັບທັງການສືບຕໍ່ສະໜັບສະໜູນການເງິນໃຫ້ຜູ້ທຸກຍາກ ແລະຄົນຊົນເຜົ່າສ່ວນນ້ອຍ ຊື້ປະກັນສຸຂະພາບ; ຄຸ້ມຄອງລາຄາບໍລິການສາທາລະນະສຸກຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ (ລາຄາອຸປະກອນການແພດ, ລາຄາຢາ, ການຄວບຄຸມຄໍາສັ່ງຂອງທ່ານໝໍກ່ຽວກັບການນໍາໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີສູງ ເຂົ້າໃນການກວດສຸຂະພາບ...) ສຳລັບໂຮງໝໍຂອງລັດທີ່ໄດ້ຮັບມອບໝາຍໃຫ້ເປັນເຈົ້າຕົນເອງ ຄືກັນກັບໂຮງໝໍນອກພາກລັດ. ດັ່ງນັ້ນ, ເພື່ອໃຫ້ມີລະບົບສາທາລະນະສຸກທີ່ສະທ້ອນຖືກກັບລັກສະນະສະຫວັດດີການ, ບໍ່ພຽງແຕ່ຕ້ອງໂຄສະນາ, ອົບຮົມສຶກສາຄຸນສົມບັດໃຫ້ກັບພະນັກງານສາທາລະນະສຸກເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງຕ້ອງເພີ່ມທະວີການຄຸ້ມຄອງຂອງລັດ ຕໍ່ລາຄາບໍລິການສາທາລະນະສຸກ, ບໍ່ປະໃຫ້ການບໍລິການສາທາລະນະສຸກກາຍເປັນການຄ້າຂາຍ. ນີ້ກໍ່ແມ່ນຈິດໃຈທີ່ວ່າ “ປະຕິບັດການຫັນຂົງເຂດສາທາລະນະສຸກເປັນສັງຄົມ ຢ່າງຖືກຕ້ອງແລະມີປະສິດທິຜົນ; ຮັບປະກັນຄວາມສະເໝີພາບລະຫວ່າງສາທາລະນະສຸກຂອງລັດ ແລະສາທາລະນະສຸກນອກພາກລັດ”(20). ອັນນີ້ຈະເປີດປະຕູໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາໂຮງໝໍນອກພາກລັດທີ່ດໍາເນີນການ ຕາມຫຼັກການບໍ່ສະແຫວງຫາກໍາໄລ (21), ຕິດກັບການລະດົມຊັບພະຍາກອນຂອງວິສາຫະກິດແລະສັງຄົມໃຫ້ໄດ້ຫຼາຍສຸດ ເພື່ອຮັບໃຊ້ການເບິ່ງແຍງດູແລສຸຂະພາບຂອງປະຊາຊົນ.
ສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳ ໄດ້ຮັບການຮັບປະກັນ ດ້ວຍການພັດທະນາບັນດາສະຖາບັນວັດທະນະທຳ ທີ່ມີລັກສະນະບໍລິການສາທາລະນະ ເຊິ່ງຜູ້ຊົມໃຊ້ບໍ່ເສຍເງິນ ຫຼືເສຍຄ່າທໍານຽມການນໍາໃຊ້ຕໍ່າເຊັ່ນ: ງານບຸນ, ໄປຢ້ຽມຢາມອະນຸສອນສະຖານ - ຈຸດຊົມວິວ... _ພາບ: ເອກະສານຂໍ້ມູນ
ສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳຂອງປະຊາຊົນໄດ້ຮັບປະກັນ ໂດຍການເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດສຳຄັນຂອງທັງລັດ, ວິສາຫະກິດ ແລະສັງຄົມ. ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກກຳນົດວ່າ ຕ້ອງມີກົນໄກ, ນະໂຍບາຍ, ວິທີແກ້ໄຂ ເພື່ອສ້າງສະພາບແວດລ້ອມວັດທະນະທຳທີ່ສະອາດ, ສົດໃສ, ປັບປຸບສະພາບການຊົມໃຊ້ວັດທະນະທຳຂອງປະຊາຊົນ,... ຮັບປະກັນຄວາມເທົ່າທຽມກັນທາງດ້ານໂອກາດ ແລະການຊົມໃຊ້ວັດທະນະທຳ(22). ສະຫວັດດີການວັດທະນະທຳໄດ້ຮັບປະກັນໂດຍການພັດທະນາບັນດາສະຖາບັນທາງວັດທະນະທຳ ທີ່ມີລັກສານະບໍລິການສາທາລະນະ ເຊິ່ງຜູ້ຊົມໃຊ້ບໍ່ຕ້ອງເສຍເງິນ ຫຼືເສຍຄ່າທຳນຽມຕ່ຳເຊັ່ນ: ໃຊ້ອິນເຕີເນັດ, ໂທລະທັດ, ວິທະຍຸກະຈາຍສຽງ, ໜັງສືພິມ, ຫໍສະໝຸດ, ຫໍພິພິດທະພັນ, ສວນສາທາລະນະ; ໄດ້ຊົມໃຊ້ບັນດາຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳຊຸມຊົນເຊັ່ນ: ງານບຸນ, ຢ້ຽມຊົມອະນຸສອນສະຖານ-ຈຸດຊົມວິວ ທີ່ຕິດພັນກັບການປະຕິບັດພິທີກຳທາງສາສະໜາ ໂດຍຊຸມຊົນຈັດການຄຸ້ມຄອງເອງ; ໄດ້ເຂົ້າເຖິງຜະລິດຕະພັນວັດທະນະທຳ, ສິລະປະ, ການກິລາ ໂດຍບໍ່ເສຍເງິນ ຜ່ານຊ່ອງທາງການສື່ສານສາທາລະນະ. ຕ້ອງສຸມໃສ່ “ແກ້ໄຂຄວາມແຕກໂຕນທາງດ້ານລະດັບການພັດທະນາແລະຊີວິດວັດທະນະທຳ ລະຫວ່າງບັນດາພາກເຂດ, ລະຫວ່າງຊົນຊັ້ນສັງຄົມ, ໃຫ້ເອົາໃຈໃສ່ເປັນພິເສດ ເຖິງເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ, ເຂດຊົນເຜົ່າສ່ວນນ້ອຍ, ເຂດອຸດສາຫະກຳ”... ຜ່ານບັນດານະໂຍບາຍທີ່ຕ່າງກັນເຊັ່ນ: ແຈກໜັງສືພິມ, ການເຂົ້າເຖິງວິທະຍຸ, ອິນເຕີເນັດ, ໂທລະທັດ... ບໍ່ໄດ້ເສຍຄ່າຢູ່ໃນເຂດທີ່ດ້ອຍໂອກາດ, ລົງທຶນເປີດກວ້າງບັນດາສະຖາບັນວັດທະນະທຳຊຸມຊົນ, ສະຖາບັນວັດທະນະທຳ ກຳມະກອນ ໃນເຂດອຸດສາຫະກຳ ດ້ວຍຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງທັງລົດ, ວິສາຫະກິດ ແລະສັງຄົມ.
ທີ່ຢູ່ອາໄສສັງຄົມ ແລະ ສະຫວັດດີການກຳມະກອນ ແມ່ນບັນຫາທີ່ເກີດຂຶ້ນຢ່າງເຄັ່ງຮ້ອນໃນຂະບວນການຍູ້ແຮງການຫັນປະເທດເປັນອຸດສາຫະກຳ ທັນສະໄໝ. ດັ່ງນັ້ນ, ໃນພາກສະເໜີກ່ຽວກັບນະໂຍບາຍຕໍ່ກັບຊົນຊັ້ນກຳມະກອນ, ລາຍງານການເມືອງທີ່ກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ຂອງພັກໄດ້ເນັ້ນວ່າ: “ເບິ່ງແຍງຊີວິດດ້ານວັດຖຸ, ຈິດໃຈ, ທີ່ຢູ່ອາໄສ ແລະ ສະຫວັດດິການຂອງກຳມະກອນ”(23). ທິດທາງ, ໜ້າທີ່ການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ 5 ປີ 2021 - 2025 ໄດ້ກຳນົດແຈ້ງວ່າ: ພັດທະນາແລະເປີດກວ້າງບັນດາຮູບແບບທີ່ຢູ່ອາໄສ; ຍູ້ແຮງການພັດທະນາທີ່ຢູ່ອາໄສສັງຄົມ, ເຮືອນໃຫ້ເຊົ່າ, ເຮືອນລາຄາຖືກ, ທີ່ຢູ່ອາໄສໃຫ້ກຳມະກອນໃນເຂດອຸດສາຫະກຳ; ສ້າງເງື່ອນໄຂສົ່ງເສີມບັນດາພາກສ່ວນເສດຖະກິດ ເຂົ້າຮ່ວມໃນການພັດທະນາທີ່ຢູ່ອາໄສຕາມກົນໄກຕະຫຼາດ ໃຫ້ບັນດາເປົ້າໝາຍນະໂຍບາຍສັງຄົມ. ສູ້ຊົນເຖິງປີ 2025, ເນື້ອທີ່ທີ່ຢູ່ອາໄສສະເລ່ຍຂອງປະເທດປະມານ 27 ມ2 - 27,5 ມ2 ຕໍ່ຄົນ(24). ນີ້ແມ່ນບັນຫາໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງສະຫວັດດີການສັງຄົມ ຍ້ອນວ່ານັບແຕ່ພາຍຫຼັງການລົບລ້າງລະບອບເກື້ອກູນກ່ຽວກັບທີ່ຢູ່ອາໄສ ບັນຫາທີ່ຢູ່ອາໄສຖືກປະໄວ້ໃຫ້ກັບຕະຫຼາດ, ໃນຂະນະທີ່ລາຍໄດ້ຂອງຜູ້ອອກແຮງງານໃນພາກລັດແລະເອກະຊົນ ບໍ່ສາມາດພໍເພື່ອຊື້ຫຼືເຊົ່າທີ່ຢູ່ອາໄສໄດ້, ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ກຳມະກອນໃນເຂດອຸດສາຫະກຳ, ຜູ້ອົບພະຍົບໃນຕົວເມືອງ. ຜູ້ອອກແຮງງານຈຳເປັນຕ້ອງໃຊ້ລາຍໄດ້ສ່ວນໃຫຍ່ເພື່ອຊື້ຫຼືເຊົ່າເຮືອນ, ຈຳກັດການຊື້ສິນຄ້າ ບໍລິການອື່ນເພື່ອຍົກສູງຄຸນນະພາບຊີວິດ. ດັ່ງນັ້ນ, ການກຳນົດທິດທາງນະໂຍບາຍຂອງກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ໄດ້ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມຮັບຮູ້ໃໝ່ກ່ຽວກັບທີ່ຢູ່ອາໄສສັງຄົມ ໃນການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ລະບຸຄວາມຕັດສິນໃຈສູງກັບຫຼາຍພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ ເພື່ອບັນລຸເປົ້າໝາຍທີ່ວາງໄວ້. ຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງລັດສະແດງອອກໃນການວາງແຜນທີ່ດິນທີ່ໃຊ້ເພື່ອສ້າງເຮືອນສັງຄົມ, ຕ້ອງຖືວ່າທີ່ດິນສຳລັບການພັດທະນາເຮືອນສັງຄົມແມ່ນເພື່ອຈຸດໝາຍສາທາລະນະ, ຈຸດໝາຍສັງຄົມ, ມີຄຸນປະໂຫຍດໃຫຍ່ທີ່ສຸດ ຕໍ່ການຫຼຸດລາຄາທີ່ຢູ່ອາໄສ - ລາຄາທີ່ຢູ່ອາໄສເພີ່ມສູງຂຶ້ນຕົ້ນຕໍແມ່ນຍ້ອນ ລາຄາທີ່ດິນທີ່ຢູ່ອາໄສສັງຄົມຖືກຖືເປັນປະເພດດຽວກັນກັບທີ່ດິນການພານິດ, ບໍ່ຄ່ອຍໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຈາກລັດ, ມີບາງທ້ອງຖິ່ນເທົ່ານັ້ນທີ່ວາງແຜນທີ່ດິນສະເພາະສໍາລັບການກໍ່ສ້າງເຮືອນຢູ່ສັງຄົມ. ບົດບາດຂອງລັດໃນກໍລະນີນີ້ສຳຄັນທີ່ສຸດ, ບໍ່ພຽງແຕ່ວາງແຜນທີ່ດິນສະເພາະສໍາລັບການກໍ່ສ້າງເຮືອນຢູ່ສັງຄົມ, ແຕ່ຍັງປະຕິບັດການຍົກເວັ້ນຫຼືການຫຼຸດຜ່ອນພາສີ ສຳລັບວິສາຫະກິດທີ່ເຂົ້າຮ່ວມທຸລະກິດເຮືອນຢູ່ເພື່ອສັງຄົມ; ໃຊ້ງົບປະມານລົງທຶນພັດທະນາໂຄງສ້າງພື້ນຖານດ້ານໄຟຟ້າ, ທາງຄົມມະນາຄົມ, ໂຮງຮຽນ, ສະຖານີ ແລະ ການບໍລິການສັງຄົມຢ່າງຄົບຊຸດ ໃນເຂດວາງແຜນການກໍ່ສ້າງເຮືອນຢູ່ສັງຄົມ, ຄຸ້ມຄອງລາຄາທີ່ຢູ່ອາໄສສັງຄົມ,... ດັ່ງນັ້ນ, ຜູ້ມີລາຍໄດ້ຕ່ຳກໍ່ສາມາດເຊົ່າຫຼືຊື້ເຮືອນໄດ້ດ້ວຍລາຄາຖືກ. ວິສາຫະກິດຄວນແບ່ງປັນກຳໄລສ່ວນໜຶ່ງ ເພື່ອລົງທຶນກໍ່ສ້າງເຮືອນຢູ່ໃຫ້ກຳມະກອນໃນເຂດອຸດສາຫະກຳ, ເຮັດໃຫ້ລາຄາຄ່າເຊົ່າຫຼືຊື້ເຮືອຢູ່ສົມເຫດສົມຜົນ, ເຮັດໃຫ້ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍທີ່ຢູ່ອາໄສບໍ່ເປັນພາລະອັນໜັກໜ່ວງ ສຳລັບຜູ້ມີລາຍໄດ້ຕ່ຳ. ກຳມະບານຕ້ອງເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດໃນການເຈລະຈາລວມໝູ່ເປັນແຮງກົດດັນ ໃຫ້ນາຍຈ້າງເອົາໃຈໃສ່ຕໍ່ສະຫວັດດີການ ຂອງກຳມະກອນ, ເປັນຜູ້ວິຈານແລະຕິດຕາມກວດກາອຳການປົກຄອງ ໃນການສ້າງແລະປະຕິບັດບັນດານະໂຍບາຍສະຫວັດດີການຂອງກຳມະກອນ. ກອງທຶນການເງິນຂອງກຳມະບານຕ້ອງໄດ້ໃຊ້ດຳເນີນທຸລະກິດຫາກຳໄລ ເພື່ອປະກອບສ່ວນຍົກສູງສະຫວັດດີການຂອງກຳມະກອນ.
ສະຫວັດດີການສັງຄົມໃນລັດທິທຶນນິຍົມມີຈຸດປະສົງ ເພື່ອຜ່ອນຄາຍຄວາມຂັດແຍ້ງລະຫວ່າງຊົນຊັ້ນ, ສ່ວນການຮັບປະກັນສະຫວັດດີການສັງຄົມໃນສັງຄົມນິຍົມ ແມ່ນເພື່ອໃຫ້ປະຊາຊົນມີຊີວິດທີ່ອິ່ມໜຳສຳລານ, ມີເສລີ, ມີຄວາມສຸກ ແລະ ຜູ້ອອກແຮງງານມີເງື່ອນໄຂໃນການການພັດທະນາຢ່າງຮອບດ້ານ. ຄວາມຮັບຮູ້ທິດສະດີ ແລະ ການກຳນົດທິດທາງນະໂຍບາຍຂອງກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 13 ໄດ້ຢືນຢັນການເປີດກວ້າງສະຫວັດດີການສັງຄົມ ແມ່ນເພື່ອເບິ່ງແຍງການພັດທະນາມະນຸດ, ພັດທະນາໂຄງສ້າງພື້ນຖານສັງຄົມ, ການໃຊ້ຈ່າຍສະຫວັດດີການແມ່ນການໃຊ້ຈ່າຍໃນການລົງທຶນພັດທະນາ, ຍົກສູງຄຸນນະພາບຊີວິດແລະຄວາມສຸກ ຂອງປະຊາຊົນ ຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ, ປະຕິບັດຄວາມກ້າວໜ່າ ແລະຄວາມຍຸດຕິທຳທາງສັງຄົມ ໃນແຕ່ລະບາດກ້າວເດີນ ແລະແຕ່ລະນະໂຍບາຍການພັດທະນາ, ປະກອບສ່ວນຮັກສາກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມໃນຂະບວນການປ່ຽນແປງໃໝ່ປະເທດ./.
------------
(1) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ສພຈ. ການເມືອງແຫ່ງຊາດສື້ເຖິດ, ຮ່າໂນ້ຍ, 2021, ເຫຼັ້ມ I, ໜ້າ 65, 86, 102, 116, 133, 147, 149, 166.
(2) ສະແດງອອກໃນບັນດາເນື້ອໃນ: “ຜົນຂອງການປະຕິບັດມະຕິກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ 12 ພາລະກິດອັນໃຫຍ່ໂຕຂອງປະເທດພາຍຫຼັງ 35 ປີແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃໝ່ (ໜ້າ 65, ໜ້າ 86, ໜ້າ 102), “ທິດທາງການພັດທະນາປະເທດໃນໄລຍະ 2021 - 2030” (ໜ້າ 116), “ສືບຕໍ່ປັບປຸງບູລະນະລະບຽບກົດໝາຍເສດຖະກິດຕະຫຼາດກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ, ສຸມໃສ່ການກຳຈັດແກ້ໄຂອຸປະສັກ” (ໜ້າ 133), “ການຄຸ້ມຄອງການພັດທະນາສັງຄົມຢ່າງຍືນຍົງ, ຮັບປະກັນຄວາມກ້າວໜ້າ ແລະຄວາມຍຸດຕິທຳທາງສັງຄົມ” (ໜ້າ 147 ແລະໜ້າ 149), “ການເສີມຂະຫຍາຍກຳລັງແຮງແຫ່ງຄວາມສາມັກຄີປວງຊົນທັງຊາດ” (ໜ້າ 166)
(3) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ I, ໜ້າ 202
(4), (5), (6) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ I, ໜ້າ 131, 132, 129
(7) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ I, ໜ້າ 133
(8) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ I, ໜ້າ 147 – 148
(9) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ II, ໜ້າ 102
(10) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ I, ໜ້າ 168
(11) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ I, ໜ້າ 131, 132
(12) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ II, ໜ້າ 98
(13), (14), (15), (16) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ I, ໜ້າ 149, 138, 137, 139
(17) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ I, ໜ້າ 151
(18), (19), (20) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ I, ໜ້າ 151
(21) ໂຮງໝໍທີ່ບໍ່ສະແຫວງຫາກຳໄລບໍ່ໄດ້ໝາຍຄວາມວ່າໂຮງໝໍທີ່ບໍ່ມີກຳໄລ, ແຕ່ກຳໄລທີ່ໄດ້ຮັບນັ້ນ (ຫຼັງຈາກຈ່າຍເງິນເດືອນ ແລະຫັກຄ່າໃຊ້ຈ່າຍແລ້ວ) ບໍ່ໄດ້ແຈກຈ່າຍໃຫ້ກັບຜູ້ຖືຫຸ້ນ ແຕ່ຈະນຳໄປລົງທຶນໃໝ່ໃນການພັດທະນາອາຊີບແພດ.
(22) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ I, ໜ້າ 144
(23) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ I, ໜ້າ 166
(24) ເອກະສານກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຜູ້ແທນທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 13, ປຶ້ມທີ່ໄດ້ແນະນຳ, ເຫຼັ້ມ II, ໜ້າ 138
- ບົດນີ້ໄດ້ລົງພິມໃນວາລະສານກອມມູນິດ ສະບັບທີ 966 (ເດືອນພຶດສະພາ 2021)
