ຍ້ອນການກະທົບຂອງໄພແຫ້ງແລ້ງ, ເນື້ອທີ່ປູກເຂົ້າຢູ່ຫຼາຍທ້ອງຖິ່ນໃນເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງ ຖືກເສຍຫາຍຢ່າງໜັກໜ່ວງ (ພາບປະກອບ: CPV.ORG.VN)
ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງຂອງຫວຽດນາມ ປະກອບດ້ວນ 13 ແຂວງ-ນະຄອນ ທີ່ຂຶ້ນກັບສູນກາງຄື: ອານຢາງ, ເບ໊ນແຈ, ບາກລຽວ, ກ່າເມົາ, ດົ່ງທ໊າບ, ເຮົ້າຢາງ, ກຽນຢາງ, ລອັງອານ, ຊ໊ອກຈັງ, ຕ່ຽນຢາງ, ຈ່າວິງ, ວິ໊ງລອັງ ແລະ ນະຄອນເກິ່ນເທີ. ເຂດນີ້ມີທີ່ຕັ້ງສຳຄັນໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມຂອງປະເທດຫວຽດນາມ ຊຶ່ງເນື້ອທີ່ທຳມະຊາດກວມເອົາ 12%, ຈຳນວນພົນລະເມືອງກວມເອົາ 20%, ຈີດີພີ ກວມເອົາ 17%, ເນື້ອທີ່ປູກເຂົ້າກວມເອົາ 47%, ປະລິມານເຂົ້າສານກວມເອົາ 56%, ມູນຄ່າສົ່ງນອກອາຫານສັດນ້ຳກວມເອົາ 60% ຂອງທົ່ວປະເທດ ແລະ ມີທ່າໄດ້ປຽບທາງດ້ານການປະມົງ, ພັດທະນາສວນໝາກໄມ້ ທີ່ມີຄຸນຄ່າການຜະລິດ ແລະ ການສົ່ງນອກທີ່ສູງ.
ແຕ່ວ່າ, ປັດຈຸບັນນີ້ ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງພວມຕ້ອງປະເຊີນໜ້າກັບສະພາບໄພແຫ້ງແລ້ງ, ນ້ຳເຄັມຄຸກຄາມຢ່າງຮ້າຍແຮງ ຊຶ່ງໄດ້ກໍ່ຄວາມເສຍຫາຍຢ່າງໜັກໜ່ວງ ແລະ ສືບຕໍ່ນາບຂູ່ການຜະລິດ ແລະ ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນໃນເຂດນີ້. ແຕ່ຕົ້ນປີ 2016, ຄະນະປະຕິບັດງານຫຼາຍຄະນະ ຂອງການນຳພັກ-ລັດ ແລະ ລັດຖະບານຫວຽດນາມ ໄດ້ໄປສືບສວນຕົວຈິງ ແລະ ເຮັດວຽກກັບບັນດາແຂງຢູ່ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງ ເພື່ອຕີລາຄາສະພາບການ, ຊີ້ນຳວຽກງານປ້ອງກັນ, ຕ້ານ ແລະ ຜ່ານຜ່າໄພແຫ້ງແລ້ງ, ນ້ຳເຄັມຄຸກຄາມຢູ່ໃນເຂດນີ້.
ສະພາບໄພແຫ້ງແລ້ງ, ນ້ຳເຄັມຄຸກຄາມ ຢູ່ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງ
ແຕ່ປີ 2014 ມາເຖິງປັດຈຸບັນ, ຍ້ອນການກະທົບຂອງປະກົດການ ແອນ ນີໂນ ດັ່ງນັ້ນລະດູແລ້ງຈຶ່ງແກ່ຍາວ, ລະດູຝົນຈຶ່ງມາຊ້າ ແລະ ສິ້ນສຸດໄວ. ແຕ່ຕົ້ນປີ 2015 ສາຍນ້ຳທີ່ໄຫຼຈາກຕົ້ນນ້ຳແມ່ນ້ຳຂອງຖືກຂາດແຄນ, ລະດັບນ້ຳຕ່ຳທີ່ສຸດໃນຮອບ 90 ປີທີ່ຜ່ານມາ ແລະ ບໍ່ມີຄວາມສາມາດຍູ້ໃຫ້ນ້ຳເຄັມຖອຍລົງໄປທີ່ຝັ່ງທະເລ, ພາໃຫ້ນ້ຳເຄັມປະກົດຕົວຢູ່ໃນແມ່ນ້ຳລຳເຊກ່ອນເວລາເກືອບສອງເດືອນ ທຽບກັບເວລາດຽວກັນຂອງປີກ່ອນ ແລະ ນ້ຳເຄັມຄຸກຄາມເລິກເຂົ້າໄປທາງຕົ້ນນ້ຳ, ບ່ອນໄກທີ່ສຸດແມ່ນ 90ກມ. ຕາມຕົວເລກຂອງການວັດແທກ, ລະດັບເຄັມສູງສຸດລ້ວນແຕ່ສູງກວ່າລະດັບເຄັມປານກາງຂອງຫຼາຍປີ ແລະ ລື່ນກາຍລະດັບເຄັມສູງສຸດໃນເວລາດຽວກັນທີ່ເຄີຍວັດແທກໄດ້ໃນປະຫວັດສາດ: ບໍລິເວນທີ່ມີລະດັບເຄັມ 4 ກ/ລ ໄດ້ເຂົ້າໄປໄກເຖິງ 90 - 95ກມ ໃນເຊ ວ່າມກໍ໋, 45 - 65ກມ ໃນເຊ ຕ່ຽນ, 55 - 60ກມ ໃນເຊເຮົ້າ ແລະ 60 - 65ກມ ຢູ່ເຂດຊາຍຝັ່ງທະເລຕາເວັນຕົກ (ເຊ ກ໊າຍເລີ໊ນ). ຂອບເຂດທີ່ນ້ຳເຄັມຄຸກຄາມເທິງນີ້ໄດ້ລື່ນກາຍລະດັບປາງກາງ ຢ່າງໜ້ອຍແມ່ນແຕ່ 5 - 10ກມ ຢູ່ເຂດຊາຍຝັ່ງທະເລຕາເວັນຕົກ; 10 - 15ກມ ຢູ່ເຂດເຊ ວ່າມກໍ໋ ແລະ ເຊເຮົ້າ ເຖິງຫຼາຍສຸດແມ່ນ 20 - 25ກມ ຢູ່ເຊຕ່ຽນ. ຜົນຂອງການວັດແທກກໍ່ໃຫ້ເຫັນວ່າ ລະດັບເຄັມສູງສຸດ ກໍສູງກວ່າທຽບກັບລະດັບສູງສຸດໃນເວລາດຽວກັນໃນປະຫວັດສາດ.
ສະພາບໄພແຫ້ງແລ້ງ, ນ້ຳເຄັມຄຸກຄາມດັ່ງກ່າວເທິງນີ້ ໄດ້ເປັນຜົນກະທົບຢ່າງຮ້າຍແຮງເຖິງການຜະລິດ ແລະ ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງ. ບັນດາແຂວງຢູ່ຊາຍຝັ່ງທະເລຄື ລອັງອານ, ຕ່ຽນຢາງ, ເບ໊ນແຈ, ຈ່າວິງ, ສ໊ອກຈັງ, ບາກລຽວ, ກຽນຢາງ ແລະ ກ່າເມົາ ມີເນື້ອທີ່ຕົ້ນປູກຫຼາຍແຫ່ງຖືກເສຍຫາຍຍ້ອນໄພແຫ້ງແລ້ງ, ນ້ຳເຄັມຄຸກຄາມ. ລວມຍອດເນື້ອທີ່ທີ່ຖືກເສຍຫາຍແມ່ນ 126.798 ແຮັກຕາ; ໃນນັ້ນ 78.137 ແຮັກຕາ ຖືກເສຍຫາຍຫຼາຍກວ່າ 70% ປະສິດທິພາບ (ກວມເອົາ 62%), 45.740 ແຮັກຕາ ຖືກເສຍຫາຍແຕ່ 30 - 70% ປະສິດທິພາບ (ກວມເອົາ 36%), 2.921 ແຮັກຕາ ເສຍຫາຍບໍ່ເຖິງ 30% ປະສິດທິພາບ (ກວມເອົາ 2%). ແຂວງທີ່ຖືກເສຍຫາຍຫຼາຍແມ່ນ ກ່າເມົາ: 49.343 ແຮັກຕາ, ກຽນຢາງ: 34.093 ແຮັກຕາ, ບາກລຽວ: 11.456 ແຮັກຕາ ແລະ ເບ໊ນແຈ: 10.755 ແຮັກຕາ. ຖ້າຫາກສະພາບແຫ້ງແລ້ງສືບຕໍ່ແກ່ຍາວຮອດເດືອນມິຖຸນາ 2016, ໃນທົ່ວເຂດຈະມີເນື້ອທີ່ນາລະດູຮ້ອນ-ຫ່ວງໂຮຍ ປະມານ 500.000 ແຮັກຕາ ບໍ່ສາມາດຫວ່ານເມັດໄດ້ ຍ້ອຂາດນ້ຳ.
ໄພແຫ້ງແລ້ງ, ນ້ຳເຄັມຄຸກຄາມກໍ່ໄດ້ເປັນຜົນສະທ້ອນຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງ ເຖິງການສະໜອງນ້ຳກິນໃຫ້ແກ່ບາງເຂດທີ່ໃຊ້ນ້ຳຜິວດິນ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນເຂດທີ່ຍັງບໍ່ທັນມີກິດຈະການສະໜອງນ້ຳກິນ ຊຶ່ງລວມສູນຢູ່ບັນດາເຂດປາກນ້ຳ, ຊາຍຝັ່ງທະເລ, ຄື ກ່າເມົາ, ກຽນຢາງ, ເບ໊ນແຈ, ຈ່າວິງ, ເຮົ້າຢາງ, ລອັງອານ, ຕ່ຽນຢາງ, ບາກລຽວ. ປັດຈຸບັນ ມີປະມານ 250.000 ຄອບຄົວ (ປະມານ 1,3 ລ້ານຄົນ) ຖືກຂາດແຄນນ້ຳຈືດເພື່ອຊົມໃຊ້. ຍ້ອນແຫຼ່ງນ້ຳຖືກບົກແຫ້ງ, ເຂດປ່າຫຼາຍແຫ່ງ ກໍພວມຢູ່ໃນລະດັບສູງຂອງການແຈ້ງເຕືອນໄຟໄໝ້ (ລະດັບ 4, ລະດັບ 5), ພິເສດແມ່ນເຂດປ່າກວ້າງໃຫຍ່ສອງແຫ່ງຄື ອູມິງເໜືອ ແລະ ອູມິງໃຕ້.
ຕາມການຄາດກະສະຖານະການປ່ຽນແປງພູມິອາກາດ ແລະ ນ້ຳທະເລຍື່ງຂຶ້ນ, ສຳລັບກໍລະນີປານກາງ, ໃນອານາຄົດ ນ້ຳເຄັນຈະຊຶມເຂົ້າເລິກກວ່າທຽບກັບລະດູແຫ້ງທີ່ຜ່ານມາ: 67 - 70ກມ ໃນແມ່ນ້ຳຂອງ, 125ກມ ໃນເຊ ວ່າມກໍ໋ໄຕ ໃນໄລຍະ 2020 - 2039, ແລະ 70 - 75ກມ ໃນແມ່ນ້ຳຂອງ, 129ກມ ໃນເຊ ວ່າມກໍ໋ໄຕ ໃນໄລຍະ 2040 - 2059.
ເປັນອັນວ່າ, ໃນໄລຍະຕໍ່ໄປນີ້, ດ້ວຍການກະທົບຂອງການປ່ຽນແປງສະພາບພູມິອາກາດ ແລະ ນ້ຳທະເລຍື່ງຂຶ້ນ ແລະ ຜົນກະທົບຂອງການເຄື່ອນໄຫວຂຸດຄົ້ນ, ນຳໃຊ້ນ້ຳຂອງບັນດາປະເທດຢູ່ຕອນບົນແມ່ນ້ຳຂອງ, ພິເສດແມ່ນການກໍ່ສ້າງ ແລະ ນຳໃຊ້ບັນດາເຂື່ອນໄຟຟ້ານ້ຳຕົກຢູ່ຕາມລຳນ້ຳຕົ້ນຕໍ ແລະ ສາຂານັ້ນ, ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງຫວຽດນາມຈະຕ້ອງປະເຊີນໜ້າຢ່າງເປັນປະຈຳກັບສະພາບໄພແຫ້ງແລ້ງ, ນ້ຳເຄັມຄຸກຄາມ ຢ່າງຮ້າຍແຮງກວ່າຕັ້ງຫຼາຍ ທຽບກັບສິ່ງທີ່ໄດ້ແລະພວມເກີດຂຶ້ນ ນັບທັງຂະໜາດ, ລະດັບ ແລະ ເວລາ ຖ້າຫາກພວກເຮົາບໍ່ມີວິທີແກ້ຢ່າງພື້ນຖານ ທີ່ມີລັກສະນະຍຸດທະສາດ.
ສາເຫດຕົ້ນຕໍຈຳນວນໜຶ່ງທີ່ພາໃຫ້ ນ້ຳເຄັມຄຸກຄາມຢູ່ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງ ໃນປັດຈຸບັນ
ທີໜຶ່ງ, ປະກົດການ ແອນ ນີໂນ ຢ່າງແຮງແລະແກ່ຍາວ ແຕ່ປີ 2014 ມາເຖິງເວລານີ້ ໄດ້ພາໃຫ້ປະລິມານນ້ຳຝົນໃນທົ່ວພາກພື້ນຫລຸດໜ້ອຍລົງຫຼາຍທີ່ສຸດ (ປະມານ 45%) ທຽບກັບປະລິມານນ້ຳຝົນສະເລ່ຍຂອງປີກ່ອນໆ. ທຽບກັບລະດັບປານກາງໃນເວລາດຽວກັນຂອງຫຼາຍປີກ່ອນ, ປະລິມານນ້ຳຝົນໃນເດືອນມັງກອນ 2016 ຢູ່ໃນທົ່ວເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງ ລ້ວນແຕ່ຫລຸດລົງຢ່າງຮ້າຍແຮງ: ຢູ່ເຂດຕົ້ນນ້ຳໃນແຂວງຢູນໜານ (ປະເທດຈີນ) ຫລຸດຜ່ອນ 24%; ຢູ່ເຂດກາງໃນປະເທດໄທ, ລາວ, ໄຕງວຽນຫວຽດນາມ ແລະ ທະເລສາບກຳປູເຈຍ ຫລຸດຜ່ອນ 85% ແລະ ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງຂອງກຳປູເຈຍ ກໍຫລຸດຜ່ອນເຖິງ 85%. ສະເພາະ ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງຫວຽດນາມ, ປະລິມານນ້ຳຝົນໃນເດືອນທັນວາ 2015 ໄດ້ຫລຸດຜ່ອນ 30%, ສ່ວນເດືອນມັງກອນ 2016 ໄດ້ຫລຸດຜ່ອນເຖິງ 100% ທຽບກັບລະດັບປານກາງຂອງຫຼາຍປີກ່ອນ.
ທີສອງ, ກ່ຽວກັບລະບອບການເຄື່ອນໄຫວ, ດັບສົມຂອງບັນດາອ່າງເກັບນ້ຳຢູ່ເຂດຕົ້ນນ້ຳ, ນັບທັງຢູ່ໃນແມ່ນ້ຳສາຍຫຼັກ ແລະ ລຳນ້ຳສາຂາ. ຢູ່ເຂດຕົ້ນນ້ຳໃນປະເທດຈີນ ສະເພາະອ່າງເກັບນ້ຳ 2 ແຫ່ງຄື ຊຽວວັນ ແລະ ຈູ໋ເຟືອນນູ່ ກໍໄດ້ມີບໍລິມາດນ້ຳລວມຍອດເຖິງ 22 ຕື້ແມັດກ້ອນ, ສ່ວນອ່າງເກັບນ້ຳຢູ່ຕາມສາຂາຕ່າງໆ (ຕົ້ນຕໍແມ່ນຢູ່ປະເທດລາວ) ກໍໄດ້ມີບໍລິມາດນ້ຳລວມຍອດປະມານ 20 ຕື້ແມັດກ້ອນ. ດ້ວຍບໍລິມາດນ້ຳທັງໝົດປະມານ 42 ຕື້ແມັດກ້ອນ, ບັນດາອ່າງເກັບນ້ຳທີ່ກ່າວມາເທິງນີ້ ມີຄວາມສາມາດດັດສົມສາຍນ້ຳໄດ້ຫຼາຍທີ່ສຸດ. ຖ້າຫາກແບ່ງປະລິມານນ້ຳນັ້ນຢ່າງສະໝ່ຳສະເໝີ ເພື່ອເຄື່ອນໄຫວ, ດັດສົມໃນຕະຫຼອດ 6 ເດືອນຂອງລະດູແລ້ງ, ຊຶ່ງແຕ່ລະວັນຈະມີນ້ຳເພີ່ມເຕີມປະມານ 2.700 ແມັດກ້ອນຕໍ່ວິນາທີ. ປະລິມານນ້ຳນີ້ມີຄວາມສຳຄັນທີ່ສຸດ ມັນຕັດສິນສາຍນ້ຳໃນແມ່ນ້ຳຂອງ ແລະ ສາຍນ້ຳທີ່ໄຫຼລົງມາໃນປະເທດຫວຽດນາມ. ເພາະສະນັ້ນ, ຖ້າຫາກອ່າງເກັບນ້ຳເຫຼົ່ານີ້ບໍ່ເຄື່ອນໄຫວເພື່ອຜະລິດໄຟຟ້າ ພ້ອມນັ້ນກໍບໍ່ປ່ອຍນ້ຳລົງໄປໃນຕອນໃຕ້ແລ້ວ, ປະລິມານນ້ຳທີ່ໄຫຼລົງມາໃນເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງກໍ່ຈະຫລຸດລົງຢ່າງຮ້າຍແຮງ. ຫຼັກຖານຄື, ຕາມການສະເໜີຂອງຫວຽດນາມ, ແຕ່ວັນທີ 15 ມີນາ ຮອດວັນທີ່ 10 ເມສາ, ຝ່າຍຈີນໄດ້ປ່ອຍນ້ຳລົງໄປໃນຕອນໃຕ້ດ້ວຍປະລິມານ 2.190 ແມັດກ້ອນຕໍ່ວິນາທີ, ຕໍ່ຈາກນັ້ນບັນດາເຂື່ອນໄຟຟ້ານ້ຳຕົກຢູ່ຕາມສາຂາຂອງແມ່ນ້ຳຂອງກໍ່ໄດ້ປ່ອຍນ້ຳພ້ອມນຳ ຊຶ່ງໄດ້ເຮັດໃຫ້ສາຍນ້ຳໃນແມ່ນ້ຳຂອງຕອນໃຕ້ເພີ່ນຂຶ້ນ, ໃນຕົ້ນເດືອນເມສາທີ່ຜ່ານມາ ລະດັບນ້ຳຢູ່ ເຕິນເຈົາ ບັນລຸ 1,3 ມ, ຢູ່ ເຈົາດົກ ແມ່ນ 1,4 ມ, ສູງກວ່າເວລາດຽວກັນຂອງປີ 2015 ປະມານ 0,1 - 0,15 ມ.
ທີສາມ, ຄວາມຫລຸດຜ່ອນຂອງສາຍນ້ຳໃນທະເລສາບຂອງກຳປູເຈຍ. ຢູ່ສະຖານີອຸທົກກະວິທະຍາປຣຽກດຳ ທີ່ກວດກາສາຍນ້ຳຂອງທະເລສາບ ໃນເຊໂຕນເລສາບ ໄດ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ ທ້າຍລະດູນ້ຳມາກປີ 2015, ລະດັບນ້ຳຕ່ຳ ໄດ້ພຽງ 50% ທຽບກັບລະດັບສະເລ່ຍຂອງຫຼາຍປີກ່ອນ, ສາຍນ້ຳໃນເດືອນມັງກອນ 2016 ຫລຸດຜ່ອນ 71%, ເດືອນກຸມພາ 2016 ຫລຸດ 77% ທຽບກັບລະດັບສະເລ່ຍຂອງຫຼາຍປີກ່ອນ.
ທີສີ່, ການເພີ່ມທະວີການຂຸດຄົ້ນນ້ຳຢູ່ເຂດຕອນກາງແມ່ນ້ຳຂອງ. ທີ່ຜ່ານມາມໍ່ນີ້, ໜັງສືພິມຂອງໄທໄດ້ສົ່ງຂ່າວວ່າ ສະຖານີສູບນ້ຳສອງແຫ່ງຢູ່ປາກນ້ຳທີ່ຫ້ວຍຫຼວງ ແລະ ນະຄອນພະນົມ ມີຄວາມສາມາດສູບນ້ຳໄດ້ປະມານ 25 - 30 ແມັດກ້ອນຕໍ່ວິນາທີ. ນອກຈາກນັ້ນ, ກົມຊົນລະປະທານແຫ່ງປະເທດໄທ ຍັງມີສະຖານີສູບນ້ຳເຄື່ອນທີ່ອີກຈຳນວນໜຶ່ງຢູ່ຕາມລຳນ້ຳຂອງ, ຄາດກະສາມາດຂຸດຄົ້ນນ້ຳໄດ້ປະມານ 10% ຂອງສາຍນ້ຳໃນລະດູແລ້ງຢູ່ໃນພາກພື້ນນີ້.
ທີຫ້າ, ສາຍນ້ຳທີ່ມາເຖິງ ເຕິນເຈົາ, ເຈົາດົກ ກ່ອນເມື່ອເຂົ້າເຖິງເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງ ຖືກຫລຸດຜ່ອນລົງ. ຍ້ອນປະລິມານນ້ຳຝົນຫລຸດລົງ ຈຶ່ງພາໃຫ້ລະດັບນ້ຳໃນເຊຫລຸດລົງ, ຕົວເລກວັດແທກສາຍນ້ຳຢູ່ ເຕິນເຈົາ, ເຈົາດົກ ໃຫ້ເຫັນວ່າ, ໃນເດືອນທັນວາ 2015 ສາຍນ້ຳຫລຸດລົງ 50%, ເດືອນມັງກອນ 2016: ຫລຸດລົງ 45%, ເດືອຍກຸມພາ 2016: ຫລຸດລົງ 32%, ເດືອນມີນາ 2016: ຫລຸດລົງ 24% ທຽບກັບລະດັບປານກາງຂອງຫຼາຍປີກ່ອນ.
ທີຫົກ, ນ້ຳທະເລຂຶ້ນສູງ. ຕາມຂໍ້ມູນຕົວຈິງແຫ່ງການວັດແທກນ້ຳຂຶ້ນນ້ຳລົງໃນທະເລຕາເວັນອອກລະດູແລ້ງປີ 2016 ໃຫ້ຮູ້ວ່າ, ຍອດນ້ຳຂຶ້ນເທົ່າກັບຍອດນ້ຳຂຶ້ນສູງສຸດໃນປະຫວັດສາດ, ຕີນນ້ຳຂຶ້ນສູງກວ່າຕີນນ້ຳຂຶ້ນທີ່ສູງສຸດປະມານ 0,1 - 0,2 ມ ແລະ ລະດັບນ້ຳຂຶ້ນສະເລ່ຍສູງກວ່າລະດັບສະເລ່ຍຂອງຫຼາຍປີປະມານ 0,3 - 0,6 ມ; ທະເລຕາເວັນຕົກກໍ່ມີຕີນນ້ຳຂຶ້ນສູງກວ່າຕີນນ້ຳຂຶ້ນທີ່ສູງສຸດ ປະມານ 0,2 - 0,3 ມ ແລະ ລະດັບນ້ຳຂຶ້ນສະເລ່ຍສູງກວ່າລະດັບສະເລ່ຍຂອງຫຼາຍປີ ປະມານ 0,4 - 0,6 ມ.
ບັນດາວິທີແກ້ ເພື່ອປ້ອງກັນ ແລະ ຕ້ານໄພແຫ້ງແລ້ງ, ນ້ຳເຄັມຄຸກຄາມຢູ່ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງ
ກ່ຽວກັບວິທີແກ້ສະເພາະໜ້າ, ຕ້ອງເຊື່ອມຊືມ, ປະຕິບັດການຊີ້ນຳຕ່າງໆຂອງພັກແລະລັດຫວຽດນາມຢ່າງເຂັ້ມງວດ, ຮີບດ່ວນ, ເຊັ່ນ ຄຳສັ່ງສະບັບເລກທີ 04/CT-TTg, ລົງວັນທີ 4 ກຸມພາ 2016, ວ່າດ້ວຍການປະຕິບັດບັນດາມາດຕະການຮີບດ່ວນ ເພື່ອປ້ອງກັນແລະຕ້ານໄພແຫ້ງແລ້ງ, ນ້ຳເຄັມຄຸກຄາມ; ຄຳສັ່ງສະບັບເລກທີ 9/CT-TTg, ລົງວັນທີ 12 ມີນາ 2016, ວ່າດ້ວຍການຜັນຂະຫຍາຍບັນດາມາດຕະການຮີບດ່ວນ ເພື່ອຮັບມືກັບນ້ຳເຄັມຄຸກຄາມຢູ່ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງ; ມະຕິກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເດືອນກຸມພາ 2016 ຂອງລັດຖະບານຫວຽດນາມ (ສະບັບເລກທີ 20/NQ-CP, ລົງວັນທີ 3 ມີນາ 2016); ບັນດາຄວາມສະຫລຸບຂອງເລຂາທິການໃຫຍ່, ນາຍົກລັດຖະມົນຕິ, ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີໃນທີ່ການປະຊຸມເຮັດວຽກກັບບັນດາແຂວງ-ນະຄອນ ຢູ່ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງ ກ່ຽວກັບວຽກງານປ້ອງກັນແລະ ຕ້ານການບຸກລຸກຂອງນ້ຳເຄັມ.
ຄຽງຂ້າງນັ້ນ, ຕ້ອງເຜີຍແຜ່ ແລະ ແນະນຳໃຫ້ປະຊາຊົນປະຕິບັດບັນດາມາດຕະການນຳໃຊ້ນ້ຳຢ່າງປະຢັດແລະມີປະສິດທິຜົນ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນໃນການຫົດນ້ຳໃຫ້ຕົ້ນປູກ, ຕ້ານການຟຸມເຟືອຍແຫຼ່ງນ້ຳ. ເພີ່ມທະວີການຕິດຕາມກວດກາ, ພະຍາກອນນ້ຳ ແລະການບຸກລຸກຂອງນ້ຳເຄັມ ເພື່ອສົ່ງຂ່າວຢ່າງທັນການໃຫ້ບັນດາອົງການ, ທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ປະຊາຊົນຮູ້, ແລະເປັນເຈົ້າການຜັນຂະຫຍາຍບັນດາມາດຕະການຮັບມືທີ່ເໝາະສົມ ແລະ ສອງຄ່ອງກັບແຕ່ລະໄລຍະເວລາ.
ກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ໄດ້ເປັນເຈົ້າການສະເໜີນຳນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ສສ ຫວຽດນາມ ຜ່ານຊ່ອງທາງການທູດສະເໜີໃຫ້ຈີນ ແລະ ລາວ ປ່ອຍນ້ຳຈາກອ່າງເກັບນ້ຳຕ່າງໆ ລົງມາ ເພື່ອຊ່ວຍບັນເທົາສະພາບແຫ້ງແລ້ງ, ຫລຸດຜ່ອນການຄຸກຄາມຂອງນ້ຳເຄັມ. ກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ໄດ້ຊີ້ນຳບັນດາອົງການວິຊາສະເພາະ ໃຫ້ສືບຕໍ່ຕິດຕາມການປ່ຽນແປງຂອງປະກົດການ ແອນ ນີໂນ, ອຸຕຸນິຍົມ, ອຸທົກກະວິທະຍາ ແລະ ສັງເກດ ຄາດກະພະຍາກອນໄວ ກ່ຽວກັບກະແສສາຍນ້ຳ, ການຄຸກຄາມຂອງນ້ຳເຄັນ, ສະໜອງຂໍ້ມູນຂ່າວສານຢ່າງທັນການເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ທ້ອງຖິ່ນຕ່າງໆ ເປັນເຈົ້າການໃນການປະຕິບັດບັນດາມາດຕະການປ້ອງກັນແລະຕ້ານໄພແຫ້ງແລ້ງ. ພ້ອມກັນນັ້ນ ກໍຕິດຕາມສະພາບການປ່ອຍນ້ຳຂອງບັນດາອ່າງເກັບນ້ຳຕາມສາຍແມ່ນ້ຳຂອງໃນປະເທດຈີນ ແລະ ບັນດາອ່າງເກັບນ້ຳຕາມລຳນ້ຳສາຂາ ເພື່ອຈະມີວິທີແກ້ໄຂເພີ່ມເຕີມແຫຼ່ງນ້ຳຢ່າງທັນການ ແນໃສ່ຍູ້ນ້ຳເຄັມໃຫ້ຖອຍລົງໄປທາງທະເລ ແລະ ຈຳກັດສະພາບຄວາມຂາດແຄນນ້ຳຈືດ; ຈັດຕັ້ງໜ່ວຍງານເພື່ອຊ່ວຍເຫຼືອໃຫ້ທ້ອງຖິ່ນຕ່າງໆ ໃນການຄົ້ນຫາ, ຂຸດຄົ້ນນ້ຳບາດານ ແນໃສ່ສະໜອງນ້ຳກິນຢ່າງທັນການໃຫ້ປະຊາຊົນໃນເຂດທີ່ຂາດແຄນນ້ຳກິນຢ່າງຮ້າຍແຮງ... ແລະ ຈ່າຍງົບປະມານໃຫ້ 8 ແຂວງ, ແຕ່ລະແຂວງ 500 ລ້ານດົ່ງ ເພື່ອປະກອບສ່ວນຊ່ວຍເຫຼືອປະຊາຊົນຢູ່ເຂດທີ່ຂາດແຄນນ້ຳກິນ.
ໃນໄລຍະຍາວ, ການແກ້ໄຂບັນຫາຊັບພະຍາກອນນ້ຳ, ຮັບປະກັນການຂຸດຄົ້ນ ນຳໃຊ້ຊັບພະຍາກອນນ້ຳແບບຍືນຍົງ ຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການພັດທະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມ, ປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ, ພິເສດແມ່ນຜ່ານຜ່າສະພາບແຫ້ງແລ້ງ ແລະ ການຄຸກຄາມຂອງນ້ຳເຄັມຢູ່ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງ, ບໍ່ພຽງແຕ່ມີລັກສະນະພາຍໃນປະເທດເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງມີລັກສະນະພາກພື້ນ ຊຶ່ງພົວພັນເຖິງ 6 ປະເທດທີ່ມີແມ່ນ້ຳຂອງຮ່ວມກັນ.
ກ່ຽວກັບພາຍໃນປະເທດ, ກ່ອນອື່ນໝົດ, ຕ້ອງເພີ່ມທະວີຄວາມສາມາດໃນການຄາດຄະເນ, ການກ່າວເຕື່ອນ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນການຄາດຄະເນກ່ອນ 10 ວັນ, ເດືອນໜຶ່ງ, ລະດູການໜຶ່ງ.
ທີສອງ, ເປັນເຈົ້າການກວດຄືນ, ປັບປຸງເພີ່ມເຕີມແຜນແມ່ບົດພັດທະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມ, ບັນດາແຜນກຳນົດຂອງຂະແໜງການ, ຂົງເຂດ, ພິເສດແມ່ນແຜນກຳນົດການຊົນລະປະທານ, ການກະເສດ, ການລ້ຽງປາ ບົນພື້ນຖານຄວາມສາມາດຕົວຈິງດ້ານແຫຼ່ງນ້ຳ ແລະ ການຄາດຄະເນກ່ຽວກັບການປ່ຽນແປງແຫຼ່ງນ້ຳ, ນ້ຳເຄັມຄຸກຄາມ ຍ້ອນຜົນກະທົບຂອງການປ່ຽນແປງສະພາບພູມິອາກາດ, ນ້ຳທະເລຍື່ງຂຶ້ນ ຕາມແຜນສະບັບທີ່ໄດ້ວາງໄວ້, ເປັນຕົ້ນແມ່ນບົດຮຽນປະສົບການ, ຄວາມສະເໜີແນະນຳຂອງຝ່າຍໂຮນລັງ ໃນແຜນການເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງ: ຊຶ່ງຖືເອົາການປັບຕົວໃຫ້ສອງຄ່ອງເປັນຫຼັກ.
ທີສາມ, ສຸມໃສ່ການກໍ່ສ້າງ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍປະຕິບັດແຜນກຳນົດຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດນ້ຳ ຢູ່ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງ ໃນເງື່ອນໄຂການປ່ຽນແປງສະພາບພູມິອາກາດ ແລະ ຜົນກະທົບຈາກການເຄື່ອນໄຫວນຳໃຊ້ແຫຼ່ງນ້ຳຢູ່ບັນດາປະເທດໃນເຂດຕົ້ນນ້ຳແມ່ນ້ຳຂອງ; ສຸມໃສ່ການສືບສວນ ຄົ້ນຫາແຫຼ່ງນ້ຳບາດານ ເພື່ອຮັບໃຊ້ການສະໜອງນ້ຳກິນ ໃຫ້ແກ່ເຂດທີ່ເຄີຍຖືກນ້ຳເຄັມຄຸກຄາມຢ່າງເປັນປະຈຳ; ກໍ່ສ້າງບັນດາກິຈະກຳຂຸດຄົ້ນນ້ຳບາດານ ເພື່ອແຮໄວ້ກຽມຄວາມພ້ອມໃນການຮັບມືກັບການຄຸກຄາມຂອງນ້ຳເຄັມເມື່ອຈຳເປັນ.
ທີສີ່, ການລົງທຶນກໍ່ສ້າງໂຄງສ້າງພື້ນຖານຕ້ອງໄດ້ຕັ້ງຢູ່ໃນຄວາມພົວພັນໂດຍລວມຂອງທົ່ວທັງເຂດ ແລະ ຮັບປະກັນລັກສະນະການປັບຕົວໃຫ້ເຂົ້າກັບສະພາບການປ່ຽນແປງພູມິອາກາດ, ນ້ຳທະເລຍື່ງຂຶ້ນ; ມີການແບ່ງໄລຍະເວລາ, ກຳນົດລະດັບບຸລິມະສິດ ໂດຍອີງໃສ່ຄວາມຕ້ອງການຕົວຈິງ, ແຫຼ່ງນ້ຳໃນແຕ່ລະໄລຍະ ເພື່ອເລືອກເອົາແຜນການທີ່ເໝາະສົມທີ່ສຸດກັບພື້ນທີ່.
ທີຫ້າ, ເພີ່ມທະວີການແບ່ງປັນຂໍ້ມູນຮ່ວມກັນໃນພູມິພາກ; ກໍ່ສ້າງຖານຂໍ້ມູນແບບບູລະນາການຮ່ວມຂອງພູມິພາກ ກ່ຽວກັບອຸຕຸນິຍົມ, ອຸທົກກະວິທະຍາ, ຊັບພະຍາກອນນ້ຳ ທີ່ດິນ ແລະ ກົນໄກແບ່ງປັນຂໍ້ມູນຂ່າວສານລະຫວ່າງສູນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ, ຂະແໜງການຕ່າງໆ.
ເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພທາງແຫຼ່ງນ້ຳໃຫ້ແກ່ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງ, ຈຳກັດສະພາບຄວາມຂາດແຄນດ້ານນ້ຳກິນ, ການຄຸກຄາມຂອງນ້ຳເຄັມທີ່ມາໄວກວ່າການຄາດຄະເນ ແລະ ພວນຜັນແປຢ່າງສັບສົນຄືໃນປັດຈຸບັນນີ້, ຈຳເປັນຕ້ອງຮ່ວມມື ແລະ ຕໍ່ສູ້ຢ່າງທົນທານໜຽວແໜ້ນ ດ້ວຍຫຼາຍຮູບການ ຫຼາຍເວທີປາໄສທີ່ເໝາະສົມ ເພື່ອແນໃສ່ຮັບປະກັນການຂຸດຄົ້ນ ນຳໃຊ້ແຫຼ່ງນ້ຳລວມຂອງ 6 ປະເທດໃນລຸ່ມແມ່ນ້ຳຂອງຢ່າງສະເໝີພາບ ແລະ ສົມເຫດສົມຜົນ. ຕ້ອງຮັບປະກັນໄດ້ວ່າ ການນຳໃຊ້ແຫຼ່ງນ້ຳຢູ່ບໍ່ວ່າປະເທດໃດກໍບໍ່ກໍ່ຄວາມເສຍຫາຍຢ່າງພໍປະມານໃຫ້ແກ່ປະເທດອື່ນ ຕາມອະນຸສັນຍາກົດໝາຍກ່ຽວກັບການໃຊ້ຊັບພະຍາກອນນ້ຳຂ້າມຊາຍແດນສຳລັບຈຸດປະສົງທີ່ບໍ່ແມ່ນການຂົນສົ່ງທາງນ້ຳ ແລະ ກົດທົ່ວໄປລະຫວ່າງປະເທດ. ຕາມນັ້ນ, ຄຽງຂ້າງກັບຄວາມຕັ້ງໜ້າພະຍາຍາມ ແລະ ເປັນເຈົ້າການຮ່ວມມືໃນຄະນະກຳມາທິການແມ່ນ້ຳຂອງ ເພື່ອແກ້ໄຂຢ່າງກົມກຽວບັນດາບັນຫາກ່ຽວກັບກິດຈະການໄຟຟ້ານ້ຳຕົກໃນລຳນ້ຳຂອງ, ໃນເວລາຕໍ່ໜ້າຈະຕ້ອງລະດົມແຫຼ່ງພະລັງຂອງຊາດໃຫ້ແກ່ການເຈລະຈາ, ຂົນຂວາຍ, ຕໍ່ສູ້ ເພື່ອໃຫ້ບັນດາປະເທດທີ່ມີອ່າງເກັບນ້ຳຂະໜາດໃຫຍ່ໃນແມ່ນ້ຳຂອງ ແລະ ລຳນ້ຳສາຂາ, ພ້ອມກັນຮ່ວມມືໃນການດຳເນີນການຜະລິດໄຟຟ້າ ແລະ ປ່ອຍນ້ຳລົງສູ່ປາຍນ້ຳ, ຮັບປະກັນຮັກສາສາຍນ້ຳໃນລະດັບທີ່ເໝາະສົມ, ຢ່າງໜ້ອຍກໍເທົ່າກັບລະດັບປານກາງ ຊຶ່ງດັ່ງທີ່ຫວຽດນາມໄດ້ເຮັດ ແລະ ພວມເຮັດຄືແນວນັ້ນ ໃນເມື່ອຂັບນຳການເຄື່ອນໄຫວຂອງອ່າງເກັບນ້ຳໃນເຊ ຊານ, ເຊ ສະເຣປົກ ເພື່ອຮັບປະກັນແຫຼ່ງນ້ຳໃຫ້ແກ່ກຳປູເຈຍ... ./.
ໂດຍ ຈູຟ້າມງອກຫຽນ
ກຳມະການຄະນະກຳມະການພັກກະຊວງ,
ຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ
------------------------------
ບົດນີ້ໄດ້ລົງພິມໃນວາລະສານກອມມູນິດ ສະບັບທີ 883 (ເດືອນພຶດສະພາ 2016)
